Provincies geen andere keuze dan opgavegericht te werken. Leerervaringen van verschillende provincies op een rij
|
|
- Alfons de Vries
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Provincies geen andere keuze dan opgavegericht te werken Leerervaringen van verschillende provincies op een rij 1
2 Maatschappelijke opgaven té complex voor blauwdruk provinciale organisatie Provincies staan voor het leveren van een belangrijke toegevoegde waarde aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Maar: die maatschappelijke opgaven lijken steeds complexer en de klassieke provinciale organisatie is niet meer het beste antwoord op het oplossen daarvan. Provincies staan voor een spannende periode: opgavegericht werken binnen een netwerk van andere organisaties. Wie dat niet doet, gaat zijn positie verliezen. De kernvragen zijn: wat zijn de belangrijkste opgaven? Hoe een gericht netwerk daarop te zetten? En hoe beweegt en organiseert de provincie zich daarbij? We spreken provinciesecretarissen en/of directieleden van de provincie Groningen, Fryslân, Utrecht, Gelderland en Noord-Brabant en delen hun ervaringen. Hun belangrijkste conclusies zijn: 1. We kunnen de complexe maatschappelijke vraagstukken nooit meer alleen aan 2. De klassieke provinciale organisatie is niet meer passend bij het oplossen van maatschappelijke vragen 3. Provincies hebben wel de schaal om als regionale autoriteit een meerwaarde te bieden, maar dat gaat niet zomaar 4. Het vraagt om re-thinking vanuit de bestuurlijke en ambtelijke organisatie van provincies: het huidige systeemdenken gaat niet meer werken 5. Dat moet snel gebeuren Provincies in beweging naar opgavegericht werken, om toegevoegde waarde te blijven leveren De maatschappelijke ontwikkelingen vragen om een flexibele provinciale organisatie: extern en intern. Extern betekent nog veel meer dan voorheen bewegen in verschillende netwerken. Elk maatschappelijk vraagstuk kent daarbij zijn eigen schaal (van netwerk). Soms lokaal, soms regionaal maar ook nationaal en zelfs mondiaal komt voor. Neem het thema van voedselveiligheid dat in de regio Wageningen speelt. Intern betekent: een flexibele organisatie en flexibele medewerkers met competenties die gericht zijn op projectmatige samenwerking intern en extern. De indeling in interne kolommen gaat daarbij onvoldoende flexibiliteit bieden. Provincies moeten op beide vlakken meebewegen met de buitenwereld om hun toegevoegde waarde te behouden. Opgavegericht werken lijkt het antwoord op het vraagstuk van complexiteit en flexibiliteit. Deze beweging naar opgavegericht werken is door verschillende provincies al ingezet. Zij het in verschillende tempo s en in verschillende mate doorgevoerd in de organisaties. Het opgavegericht werken betreft in essentie drie zaken: Ken je Staat van je provincie en bepaal je opgaven Richt netwerken in rondom die opgaven Organiseer je bestuurlijk en ambtelijk als provincie richting de realisatie van die opgaven Wij zien dat de meeste provincies zich bewegen op dit vlak (soms wordt een andere term dan opgave gericht werken gebruikt) waarbij we twee hoofdvarianten zien: Maximaal opgavegericht werken: alles in opgaven oppakken met uitzondering van de continue/routinematige taken Hybride model: gedeeltelijk opgavegericht werken met een kern van opgaveteams voor het realiseren van de organisatiebrede opgaven 2
3 De invoering van het opgavegericht werken is soms een proces van de lange adem, want het betekent het nodige in het veranderen van de bestuurlijke en ambtelijke patronen én het vraagt visie en doorzettingsvermogen. We zetten in dit artikel de leerervaringen van een aantal provincies op een rij. Belangrijkste leerervaringen uit de praktijk van provincies Topambtenaren vanuit provincies geven desgevraagd hun belangrijkste vijf leerervaringen mee. Deze zijn: 1. Maak een visie, maar zet vooral in op het doen en zet door! 2. Ga met elkaar in gesprek over het waarom van de beweging, wat het voor de provincie kan betekenen én betrek tijdig Gedeputeerde en Provinciale Staten 3. Opgavegericht werken is meer dan een werkwijze alleen, het vraagt om een andere manier van werken en sturen 4. Alleen het provinciale systeem niet meer genoeg, dit vanuit het gegeven dat het systeem van de provincie lang niet altijd aansluit op de maatschappelijke opgaven 5. Hef belemmerende factoren zoals het traditionele begrotingsdenken en planning en control instrumenten op We lichten die genoemde ervaringen kort toe. Maak een visie, maar zet vooral in op de uitvoering en zet door! Het invoeren van een andere wijze van denken en werken kost tijd. De urgentie moet gedeeld worden en gedeeld gezien worden. Dat betekent een proces van enkele jaren, dat vraagt om een visie, vooral inzetten op het doen en blijvende aandacht van bestuur en organisatie. Ga met elkaar in gesprek, betrek tijdig de gehele organisatie Gesprekken zijn daarbij behulpzaam. Het meenemen van Statenleden, bestuurders en medewerkers van de ambtelijke organisatie is cruciaal. Werken aan complexe maatschappelijke opgaven middels netwerken maakt de precieze rol en de precieze bijdrage van de provincie nog lastiger meetbaar dan voorheen. Staten en Bestuur moeten zich dat samen realiseren, waarbij voor Staten geldt dat zij zich wellicht opnieuw moeten uitvinden inzake hun kaderstellende en controlerende rol. Opgavegericht werken is meer dan een werkwijze alleen Afrekenbaarheid kan niet meer op het leveren van een specifieke output, maar op het bereiken van een beweging of op resultaten waarbij ook anderen betrokken zijn. Dat vraagt om een andere wijze van denken, een andere wijze van sturen en een andere wijze van verantwoorden. Als de werkings- en sturingsprincipes niet meegaan in deze ontwikkeling dan ontstaat een spagaat die lastig te overbruggen is. Alleen het provinciale systeem niet goed genoeg meer Het onderscheiden van een extern en een intern deel van deze beweging is een belangrijke leerervaring die wordt gegeven. Opgavegericht werken slaagt alleen als zowel het externe deel (het vormen van netwerken) en het interne deel (maken van een flexibele opgave gestuurde organisatie) in samenhang worden opgepakt. Voor de interne sturing betekent dit het sturen op het bereiken van de centrale opgaven van de provincie boven de sturing op resultaten in de eigen eenheid. Daarbij is haast een gegeven dat het politieke en het ambtelijke systeem van de provincie niet aansluiten op wat nodig is om de opgaven effectief via netwerken op te lossen. Hef belemmerende factoren op Tot slot is een leerervaring om belemmerende factoren weg te halen. Zoals wat wordt genoemd het oude begrotingsdenken (apparaatskosten niet meer bezien in kolommen maar op het geheel van de provinciale organisatie) en de hang naar control en de daarbij behorende P&C-cycli. Ook het HRMbeleid van de provincie moet een grondige herziening krijgen volgens de geïnterviewden. 3
4 Praktische suggesties ter ondersteuning Daarnaast is er een aantal praktische suggesties gegeven die de invoering van het opgavegericht werken kunnen ondersteunen, zoals bijvoorbeeld het vormgeven van een opgavenmarkt, het veranderen van de begrotingssystematiek op het niveau van de organisatie en het scheiden van de sturing op inhoud en sturing op HR. Ervaringen uit onze praktijk Opgavegericht (be)sturen, inrichten en werken in de praktijk vanuit zorgvuldig bepaalde opgaven Opgavegericht werken is - zo geven de topambtenaren aan - dé toekomst voor provinciale organisaties. Wel vraagt de weg er naartoe om een zorgvuldig proces, waarin zowel het netwerk, Provinciale en Gedeputeerde Staten én de ambtelijke organisatie cruciale spelers zijn. We kunnen het invoeren/ verder doorontwikkelen van opgavegericht werken langs een aantal onderdelen uitwerken. Succesvolle implementatie van opgavegericht werken in provinciale organisaties vraagt om doorontwikkeling op meerdere fronten. Het is meer dan alleen een andere manier van werken en heeft invloed op de gehele organisatie, het bestuurlijkambtelijk samenspel en de rol en positie in externe netwerken. Het is dan ook van belang dat al deze actoren betrokken worden in de hele beweging. Wij zien dat opgavegericht werken bestaat uit de volgende drie onderdelen: 1. Opgaven bepalen 2. Opgavegericht werken mogelijk maken; (be)sturen en inrichten 3. Opgavegericht werken in de praktijk 1. Opgaven bepalen voor provincies: eenvoudig maar ook lastig Vanzelfsprekend gaat het bij opgavegericht werken om het bepalen van de opgaven. Voor provincies is dat enerzijds eenvoudig: hoe staat mijn provincie ervoor en welke opgaven zijn er? Het blijkt redelijk eenvoudig te zijn om in beeld te brengen hoe de provincie er op circa thema s voor staat. Anderzijds blijkt het voor provincies niet makkelijk om keuzes te maken: de belangrijkste, complexe opgaven te kiezen. Wij zien daarvoor meerdere redenen. De belangrijkste is haast een existentiële: waar zijn we van en waarmee bereiken wij toegevoegde waarde? Ook het portefeuille denken in de bestuurlijke context helpt daarbij niet. Tenslotte blijkt het lastig om ook dingen niet te doen. Liever wordt alles gedaan, maar dan verliest de provincie een deel van haar effectiviteit. Dat is zonde want juist provincies kunnen als middenbestuur een zeer belangrijke rol vervullen als het gaat om de regionale ontwikkeling van een gebied (zie ook daarvoor: Maak Verschil, Studiegroep Openbaar bestuur, maart 2017). Dat doet een provincie niet in haar eentje, maar samen met andere overheden, maatschappelijke organisaties en met onderwijs, kennisinstellingen en bedrijfsleven. Een voorbeeld van co-creatie met instellingen, overheidsorganisaties en bedrijven is van de provincie Fryslân: de Fryske Meanskap. Wij zien in het bepalen van de opgaven twee belangrijke stappen: 1. Het bepalen van de staat van het gebied en de ontwikkelingen in het gebied: hoe staat de provincie er op circa 20 onderwerpen voor? 2. Selecteren van de opgaven (in afstemming met andere overheden, organisaties en instellingen): welke strategie gaan we volgen, wat zijn de 5 tot 10 belangrijkste te realiseren opgaven en hoe gaan we die realiseren? Per provincie zouden er 5 tot maximaal 10 opgaven moeten zijn, samen uit te werken met partners. Deze opgaven zijn vervolgens weer leidend voor de inspanningen en opzet naar opgavegericht werken. Ons leergeld: bepaal samen met andere organisaties die keuze, en betrek die organisaties 4
5 ook bij de uitwerking van het opgavegericht werken, maar zorg ook dat je daar zelf klaar voor bent. 2. Opgavegericht werken mogelijk maken; (be)sturen en inrichten Opgavegericht werken is meer dan alleen een werkwijze. Het heeft niet alleen impact op de manier van werken, maar ook zeker op de manier van (be)sturen, de inrichting en de werkwijzen van de organisatie. Het meenemen van PS en GS in dit proces is essentieel voor een succesvolle implementatie van opgavegericht werken. Voordat we opgavegericht gaan werken in de praktijk, focussen we ons daarom eerst op de sturings-, inrichtings- en werkingsprincipes van de organisatie. Wij maken daarbij onderscheid tussen: Opgavegericht (be)sturen (sturingsprincipes) Opgavegericht inrichten (inrichtingsprincipes) Opgavegericht werken (werkingsprincipes) Opgavegericht (be)sturen Om de resultaten van de opgaven te realiseren is heldere en eenduidige sturing nodig, zowel bestuurlijk als ambtelijk. Opgavegericht werken gaat alleen slagen als PS, GS en ambtelijke organisatie gezamenlijk richting die opgaven gaan (be)sturen. Van PS vraagt dat sturen op de belangrijkste prioriteiten, zich daarbij richtend op de hoofdlijnen tot en met het heroverwegen van de commissiestructuur. Voor GS betekent dit het gezamenlijk gaan staan voor het allerbelangrijkste wat de provincie wil bereiken. Namelijk de provinciaal bepaalde opgaven en daarbij het effectief vormgeven van het bestuurlijk opdrachtgeverschap van die opgaven. Voor de ambtelijke organisatie betekent dat focus, loslaten van bestaande structuren, het inzetten van het beste van de organisatie waar dat nodig is en collegiale sturing vanuit een gezamenlijke gedragen sturingsfilosofie. Wat geldt is: alles in het werk stellen voor het realiseren van de belangrijkste opgaven! Ook binnen de organisatie-eenheden kan (met kleinere opgaven en projecten) opgavegericht worden gewerkt. Daarbij is het behulpzaam om onderscheid te maken tussen concernopgaven en lijnopgaven. Dezelfde filosofie, dezelfde werkwijze, helpt de organisatie als geheel de juiste richting in te stuwen. Hoe verder opgavegericht werken is doorgevoerd, hoe flexibeler de organisatie is. Opgavegericht inrichten Opgavegericht werken zien wij als organisatie breed principe. Dit betekent niet dat dit gedachtegoed overal in de organisatie toepasbaar is. Het is belangrijk om gedifferentieerd te kijken waar opgavegericht werken wel of niet wordt toegepast. De mate waarin er routinematige werkzaamheden worden uitgevoerd is hiervoor het belangrijkste onderscheidende criterium. Hoe meer routinematige werkzaamheden, hoe minder effectief opgavegericht werken is. Denk hierbij aan de bedrijfsvoering. Ook maken we waar mogelijk onderscheid tussen sturing op inhoud en sturing op HR. Dit doen wij door opgavemanagers te introduceren die verantwoordelijk zijn voor realisatie van de opgave, zijnde een concernopgave of een lijnopgave. HRmanagers krijgen primair de opdracht om als leidinggevenden van een team te zorgen voor het welbevinden en de ontwikkeling van medewerkers. Om dit goed te kunnen doen, moet de HR-manager kennis hebben van de inhoud van het werk van zijn/haar medewerkers. Het scheiden van de rol van opgavemanager met die van HR-manager doen we in die gevallen waar opgavegericht gewerkt wordt. In die gevallen waarbij er voornamelijk routinematige werkzaamheden zijn (waarvan het onlogisch is deze in opgaven te vertalen) zal de functie van HRmanager ook die van inhoudelijk verantwoordelijke zijn. De opgavemanagers vormen in overleg met de HRmanagers en met de medewerkers bij iedere opgave een opgaveteam. Dit opgaveteam staat aan de lat om de betreffende opgave te realiseren. Deze teams bestaan uit interne medewerkers óf uit een 5
6 combinatie van interne medewerkers met externe expertise uit het netwerk van de provincie. 3. Van opgavegericht (be)sturen en inrichten naar een opgavegerichte werkwijze Naast de harde aspecten zijn er twee dominante zachte aspecten bij opgavegericht werken: 1. Vanuit welke houding en gedragsprincipes gaan we werken? 2. Hoe lossen we het sourcingsvraagstuk op bij opgaveteams (touwtrekken om de beste mensen/ capaciteit)? De harde en de zachte kanten van het opgavegericht werken noemen we de werkingsprincipes. Hoe willen we als provincie het opgavegericht werken écht laten werken in de praktijk. Welke randvoorwaarden en hulpmiddelen zijn hiervoor nodig? Opgavegericht werken in de praktijk Als alle voorbereidingen in termen van sturing, inrichting en werking zijn getroffen is het maximale gedaan om opgavegericht te gaan werken. Dan gaat het neerkomen op de mensen: de leden van PS, de leden van GS, de directie, de opgavemanagers, de medewerkers en de HRmanagers die mensen moeten gaan leveren aan de opgaveteams. Mensen gaan wellicht terugvallen in oude patronen, vooral als het spannend wordt. Om daadwerkelijk op een andere wijze te gaan besturen, te gaan organiseren en te gaan werken is nodig: voorbeeldgedrag, elkaar aanspreken als dat moet en volhouden. Wij weten uit de praktijk dat dat kan. aansluit op externe netwerken per opgave en de interne organisatie zo doorontwikkelen dat de realisatie van de opgaven maximaal ondersteund kunnen worden. Daarbij hebben zowel Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten als ambtelijke organisatie een rol. De eerste ervaringen met deze manier van werken zijn er inmiddels. Het vraagt visie en doorzettingsvermogen van alle betrokkenen binnen de provincie, maar de urgentie is hoog. De leerervaringen van anderen zijn in te zetten voor organisaties die met dit thema nog starten of een verdere ontwikkeling voor ogen hebben. De inzet is een provincie die een belangrijke regionale rol en bijdrage kan leveren aan het oplossen van maatschappelijke complexe vraagstukken. De provincie als midden bestuur ten voeten uit. Contactgegevens Drs. Arno Seinstra: Renée Kuin MSc. Ben Maes MSc Samenvattend Opgavegericht werken wordt breed gezien als dé toekomstige manier van werken voor provincies. Sterker: het gaat de toekomstige meerwaarde van de provincie voor een belangrijk deel bepalen. Daarbij gaat het om samen met andere organisaties het bepalen van de opgaven (aan de hand van de Staat van de provincie bijvoorbeeld), het mogelijk maken dat het systeem van de provincie maximaal 6
Wendbaar werken in publieke organisaties: praktijklessen opgavegericht werken
Wendbaar in publieke organisaties: praktijklessen opgavegericht Publieke organisaties staan in steeds grotere mate voor de uitdaging wendbaar in te spelen op de veranderingen in het werk, technologische
Nadere informatieAan Provinciale Staten
www.prv-overijssel.nl Aan Provinciale Staten Postadres Provincie Overijssel Postbus 10078 8000 GB Zwolle Telefoon 038 425 25 25 Telefax 038 425 26 85 Uw kenmerk Uw brief Ons kenmerk Datum PS/2003/872 d.d.
Nadere informatieBeleid onderzocht door provinciale rekenkamers. uitgave 18 maart 2015
Beleid onderzocht door provinciale rekenkamers uitgave 18 maart 2015 Voorwoord Provinciale rekenkamers vervullen een belangrijke rol. Zij zijn immers het instrument van en voor u als Statenleden. Het
Nadere informatie*1475555* Mededeling. Financien. Geachte Staten,
Mededeling Datum 21 maart 2013 Aan Provinciale en Gedeputeerde Staten Afdeling CC Van drs. G. de Vos Doorkiesnummer 759 Betreft Uitwerking fase 2 Doorontwikkeling begroting (SMART) Registratienummer: 1475555
Nadere informatie17 november 2015 Corr.nr , FC Nummer 82/2015 Zaaknr
17 november 2015 Corr.nr. 2015-49.452, FC Nummer 82/2015 Zaaknr. 603304 Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen inzake het optimaliseren van de huidige Planning & Controlcyclus
Nadere informatieProfielschets gemeentesecretaris/algemeen directeur gemeente Katwijk
Profielschets gemeentesecretaris/algemeen directeur gemeente Katwijk Ontwikkelgerichte en verbindende persoonlijkheid die de gemeentelijke organisatie verder ontwikkelt en het bestuur professioneel ondersteunt.
Nadere informatieCoaching voor CvO Overheidsorganisaties
Coaching voor CvO Overheidsorganisaties Overheidsmanagers, keuzes en dilemma s Management bij de overheid verschilt wezenlijk van leidinggeven in het bedrijfsleven. Het goed kunnen opereren in de complexe
Nadere informatieManagementgame Het Nieuwe Werken
Resultaten Managementgame Het Nieuwe Werken www.managementgamehetnieuwewerken.nl Leren door horen en zien, maar vooral doen en ervaren! MANAGEMENT GAME HET NIEUWE WERKEN Inleiding Think too Organisatieadviseurs
Nadere informatieProvinciale Staten van Noord-Holland
Provinciale Staten van Noord-Holland ` Voordracht Haarlem, Onderwerp: Kaderstelling Europabeleid door Provinciale Staten Inleiding Op 11 juni 2007 jl. is door de commissie FEPO de werkgroep Europa ingesteld.
Nadere informatieFunctioneren van de top
Hiemstra & De Vries info@hiemstraendevries.nl 030 2523 777 Functioneren van de top onze visie op het vormgeven en ontwikkelen van de topstructuur Recente ontwikkelingen stellen stevige eisen aan het functioneren
Nadere informatieVoorgestelde behandeling Statencommissie : commissie voor Economische Zaken en Bestuur, 21 november 2014 PS-vergadering : 12 december 2014
Statenvoorstel / A Voorgestelde behandeling Statencommissie : commissie voor Economische Zaken en Bestuur, 21 november 2014 PS-vergadering : 12 december 2014 Onderwerp Nota Samenwerkingsrelaties en Verbonden
Nadere informatieLeren implementeren. Waar sta jij met Leren implementeren? Leren in de wijk 30 januari2017 Karlijn Stals, programmaleidervakmanschapnji
Leren implementeren Leren in de wijk 30 januari2017 Karlijn Stals, programmaleidervakmanschapnji Ik weet alles over implementeren en kan het ook heel goed! Ik sta voor een afgebakende, overzichtelijke
Nadere informatieWELKOM Themabijeenkomst OMGEVINGSWET 21 november 2018
WELKOM Themabijeenkomst OMGEVINGSWET 21 november 2018 Programma Omgevingswet plenair Omgevingsvisie: toelichting instrument plenair Aan de slag met de Omgevingsvisie (procesaanpak) werkgroepen Terugkoppeling
Nadere informatieFUNCTIEPROFIEL LID RAAD VAN COMMISSARISSEN PROFIEL VASTGOED VELISON WONEN
FUNCTIEPROFIEL LID RAAD VAN COMMISSARISSEN PROFIEL VASTGOED VELISON WONEN Functie-eisen Algemene eisen Academisch niveau van denken en functioneren en inzicht in (strategische) bestuurlijke processen binnen
Nadere informatieAanpak Omgevingsbeleid. Wij werken aan ons IMAGO Omgevingsbeleid
Wij werken aan ons IMAGO Omgevingsbeleid 1 Inhoudsopgave 1. Aanleiding en doel van de aanpak 2. Uitgangspunten 3. De werkwijze 4. De planning Bijlage: Voorbeeld Overzicht Modulair Omgevingsbeleid; het
Nadere informatieManagementgame Het Nieuwe Werken
Resultaten Managementgame Het Nieuwe Werken wwww.managementgamehetnieuwewerken.nl Leren door horen en zien, maar vooral doen en ervaren! 13 december 2011 drs. Lourens Dijkstra MMC CMC drs. Peter Elzinga
Nadere informatieGRIP OP JEUGDHULP door regionale samenwerking
SeinstravandeLaar B.V. Achter de Vismarkt 12 4101 AD Culemborg Postbus 450 4100 AL Culemborg www.seinstravandelaar.nl info@seinstravandelaar.nl GRIP OP JEUGDHULP door regionale samenwerking Regionale backoffice
Nadere informatieORGANISATIE- EN PERSONEELSBELEID
ORGANISATIE- EN PERSONEELSBELEID maart 2018 Inleiding In onderhavige notitie is het organisatie- en personeelsbeleid van de gemeente Rucphen beschreven. Dit organisatie- en personeelsbeleid is in samenspraak
Nadere informatieEen kijkje bij de buren Zelforganiseren in de zorg Congres BDKO
Een kijkje bij de buren Zelforganiseren in de zorg Congres BDKO Drs. Eveline Castelijns MBA 12 april 2016 Inhoudsopgave 1 2 3 Zelforganisatie in de zorg Werkende principes Vragen 1 Zelforganiseren in de
Nadere informatieFlexibel werken en teamontwikkeling
Flexibel werken en teamontwikkeling Jo Bos (Jo Bos & Co) en Lauri Brinkman (Phaos) In veel organisaties wordt gewerkt aan het invoeren van Het Nieuwe Werken of Flexibel werken. Aan werken dat niet tijd-
Nadere informatieVRAAG & ANTWOORD. Sectoraal generiek functiegebouw. Versie:
& Sectoraal generiek functiegebouw Versie: 27-3-2019 ALGEMEEN 1. Wat is een generiek functiegebouw? Een generiek functiegebouw benadert functies vanuit overeenkomsten in plaats van verschillen. Zo kijkt
Nadere informatieWendbaar organiseren. Een wendbare organisatie omarmt de onvoorspelbaarheid van de toekomst
Wendbaar Organiseren Waar de samenleving voorheen relatief stabiel, eenvoudig en voorspelbaar was, is deze in de laatste decennia steeds wispelturiger, complexer en turbulenter geworden. Er is een andere
Nadere informatieNoordelijk cultuurprogramma We the North
Noordelijk cultuurprogramma We the North 2017-2020 Jaarverslag 2017 2 Symposium Zin-tuigen Station Noord 2.0 - Pluk de Dag - Mohamed Yusuf Boss Station Noord 2.0 - Sijas de Groot - Tussenland 3 We the
Nadere informatieVoorstel voor de Raad
Voorstel voor de Raad Datum raadsvergadering : 10 mei 2012 Agendapuntnummer : VIII, punt 6 Besluitnummer : 389 Portefeuillehouder : Wethouder Mirjam Pauwels Aan de gemeenteraad Onderwerp: Programma Decentralisaties.
Nadere informatieDe weg naar zinvolle dagbesteding voor mensen met dementie. begeleidingsprogramma voor organisaties die zorg leveren aan mensen met dementie
De weg naar zinvolle dagbesteding voor mensen met dementie begeleidingsprogramma voor organisaties die zorg leveren aan mensen met dementie Context Het aanbieden van welzijn, dagbesteding of zingevingactiviteiten
Nadere informatieProfielschets Statengriffier voor Provincie Zeeland Marcella Rijkschroeff
Profielschets Statengriffier voor Provincie Zeeland Marcella Rijkschroeff Utrecht, juli 2018 PROFIELSCHETS Betrouwbaar en rolvast voorbeeld. Vaardig en gedreven om de ingezette koers verder vorm te geven.
Nadere informatieToelichting hoofdstructuur Pré Wonen
Toelichting hoofdstructuur Pré Wonen Alles lijkt lichter en makkelijker te gaan: iedereen kent zijn of haar rol, beleid- en besluitvorming verloopt één keer goed en er is veel minder behoefte aan afstemming.
Nadere informatieProfielschets. Directeur-bestuurder Omnia Wonen
Profielschets Directeur-bestuurder Omnia Wonen ERLY the consulting company Opdrachtgever: Omnia Wonen Datum: 20 oktober 2014 Adviseur: drs. Lilian Vos Inleiding Omnia Wonen in Harderwijk is een moderne
Nadere informatieOns beeld van de stand van zaken
Ons beeld van de stand van zaken Maart 2005 heeft de rekenkamer een onderzoek naar de begroting 2005 gepubliceerd. De aanbevelingen uit dit onderzoek (zie pagina 12) zijn in deze brief in cursief overgenomen
Nadere informatieDuiden, verbinden en vakmanschap
Effectieve managementstrategieën: Duiden, verbinden en vakmanschap www.divosa.nl Effectieve managementstrategieën: Duiden, verbinden en vakmanschap dr. Duco Bannink, Chris Goosen Het management van sociale
Nadere informatieDe gemeente van de toekomst
De gemeente van de toekomst De gemeente van de toekomst Focus op strategie Sturen op verbinden Basis op orde De zorg voor het noodzakelijke Het speelveld voor de gemeente verandert. Meer taken, minder
Nadere informatieAsset management bij een waterschap Wat en hoe in een aantal dilemma s
Asset management bij een waterschap Wat en hoe in een aantal dilemma s Vincent Hovinga 14 april 2016 v.hovinga@vechtstromen.nl Even voorstellen: Vincent Hovinga 39 jaar, van huis uit historicus, sinds
Nadere informatiePROVINCIAAL BLAD. (Citaat: Relus ter Beek, commissaris van de Koningin )
PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van de provincie Drenthe Nr. 7397 12 oktober 2018 Besturings- en managementconcept provincie Drenthe 2018 Besluit van Gedeputeerde Staten van Drenthe van 3 juli 2018,
Nadere informatieSamen verder In het sociale domein
Samenvatting Masterplan Samen verder In het sociale domein What if I fall? Oh,but my darling,what if you fly? (gedicht van Erin Hanson) Samen Verder is het programma om de doorontwikkeling van het sociale
Nadere informatieSamenwerkingskracht in Zeeland #HOEDAN?
Samenwerkingskracht in Zeeland #HOEDAN? Rapport commissie Externe Spiegeling Zeeland Voorwoord Het beeld van de Zeeuwse ziekte verdient bijstelling: Zeeuwse overheden werken op veel terreinen samen en
Nadere informatieOrganisatievisie Gemeente Wijk bij Duurstede ( ): Sterke samenleving, kleine(re) overheid
Organisatievisie Gemeente Wijk bij Duurstede (2013-2020): Sterke samenleving, kleine(re) overheid versie : 23 juli 2013 wijziging naar aanleiding van : vaststelling in DT (8 juli 2013) bespreking met wethouder
Nadere informatieManagement. Analyse Sourcing Management
Management Analyse Sourcing Management Management Business Driven Management Informatie- en communicatietoepassingen zijn onmisbaar geworden in de dagelijkse praktijk van uw organisatie. Steeds meer
Nadere informatieInhoudsopgave. Bewust willen en kunnen 4. Performance Support 5. Informele organisatie 5. Waarom is het zo moeilijk? 6
Inleiding De afgelopen vijftien jaar hebben we veel ervaring opgedaan met het doorvoeren van operationele efficiencyverbeteringen in combinatie met ITtrajecten. Vaak waren organisaties hiertoe gedwongen
Nadere informatieSamen sterk in het sociaal domein
Samen sterk in het sociaal domein Duurzaam organiseren van het sociaal domein door intergemeentelijke samenwerking In dit artikel gaan we in op de meerwaarde van samenwerking tussen gemeenten in het sociaal
Nadere informatieKennis van de Overheid. Samenwerken met omgevingsdiensten? Richting goed opdrachtgeverschap. Training
Kennis van de Overheid Samenwerken met omgevingsdiensten? Training Inleiding Herkent u zich in de worsteling met uw rol als opdrachtgever van de omgevingsdienst? Gemeenten en provincies zijn immers zowel
Nadere informatieWerkvorm: Bouw je krachtveld
Werkvorm: Bouw je krachtveld Het krachtenveld om je co-creatie project heen kan worden ingedeeld in verschillende lagen. Dit document bevat tips en denkvragen om je bewust te maken van het krachtenveld
Nadere informatieOver Performance Dialogue
Over Performance Dialogue Wij ondersteunen organisaties bij het versterken van de dialoog tussen de organisatie en haar medewerkers over functioneren en presteren. Dit doen wij door middel van training
Nadere informatieTitel : Wet Markt en Overheid; bepalen welke economische activiteiten zijn aan te merken als zijnde van algemeen belang in de zin van de Wet
College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel DATUM 10-12-2013 NUMMER PS PS2014BEM02 AFDELING MAO COMMISSIE BEM STELLER Ageeth Nijkamp DOORKIESNUMMER 2714 DOCUMENTUMNUMMER 80EEBE0B PORTEFEUILLEHOUDER
Nadere informatieInformatie en organisatie. Specialisten in dienstverlening, bedrijfsvoering en informatiemanagement bij lokale overheden
Informatie en organisatie Specialisten in dienstverlening, bedrijfsvoering en informatiemanagement bij lokale overheden De organisatie moet meer nadruk op efficiency dan op nieuwe uitdagingen leggen De
Nadere informatieNAVIGEREN IN COMPLEXITEIT
NAVIGEREN IN COMPLEXITEIT 9 BOUWSTENEN VOOR HET REALISEREN VAN COLLECTIEVE IMPACT Complexe uitdagingen zijn als ontdekkingsreizen waarbij verschillende actoren en factoren sterk met elkaar samenhangen.
Nadere informatieBantopa Terreinverkenning
Bantopa Terreinverkenning Het verwerven en uitwerken van gezamenlijke inzichten Samenwerken als Kerncompetentie De complexiteit van producten, processen en services dwingen organisaties tot samenwerking
Nadere informatieOutputsturing bij omgevingsdiensten
SeinstravandeLaar B.V. Achter de Vismarkt 12 4101 AD Culemborg Postbus 450 4100 AL Culemborg www.seinstravandelaar.nl info@seinstravandelaar.nl Outputsturing bij omgevingsdiensten SUMMER BLOG 1 INSPIRATIE
Nadere informatieKennisnemen van Het overzicht met de programmering van projecten voor de portefeuille Mobiliteit.
Statenmededeling Onderwerp Programmering Mobiliteit in Brabant (2018-2023). Aan Provinciale Staten van Noord-Brabant, Kennisnemen van Het overzicht met de programmering van projecten voor de portefeuille
Nadere informatieFunctiebeschrijving. Functienaam. Normfunctienaam. Code Peildatum. Functiereeks Management: Functiegroep Strategisch II: Overwegende functiekenmerken:
Functiebeschrijving Functienaam Strategisch manager II Normfunctienaam Strategisch manager II Code Peildatum N02.02.04 1-1-2013 Functiereeks Management Leidinggeven aan en organiseren van activiteiten
Nadere informatieSamenvatting. Pagina 7
Samenvatting De rijksoverheid ziet zich de komende jaren voor grote uitdagingen gesteld. Als gevolg van de financiële en economische crisis is de overheidsbegroting uit het lood geslagen. De oplopende
Nadere informatie3 Wat betekent dit voor de medezeggenschap en de bestuurder?
3 Wat betekent dit voor de medezeggenschap en de bestuurder? DE overheid bestaat niet. In dit boek gaat het niet alleen om de verschillende rijks-, provinciale en gemeentelijke overheden maar ook om de
Nadere informatieVan Samenhang naar Verbinding
Van Samenhang naar Verbinding Sogeti Page 2 VAN SAMENHANG NAAR VERBINDING Keuzes, keuzes, keuzes. Wie wordt niet horendol van alle technologische ontwikkelingen. Degene die het hoofd koel houdt is de winnaar.
Nadere informatieFORMATIESCAN, RESULTATEN EN IMPLEMENTATIE
FORMATIESCAN, RESULTATEN EN IMPLEMENTATIE 1. Inleiding Sinds de kanteling van de provinciale organisatie in juli 2007 kent de provinciale organisatie een nieuwe organisatiestructuur: van vakdirecties naar
Nadere informatieWorkshop Samenwerken en weerstand
Workshop Samenwerken en weerstand Angela van Dongen. 17-04-2018, Driebergen 1 Samenwerken Samenwerken vindt plaats we met 1 of meerdere partijen. Het belangrijkste doel van samenwerken is dat je in gezamenlijkheid
Nadere informatieOmgevingswet geen project Maar een veranderbeweging! De rol van de OR. 12 april 2018 Ineke Nijhuis gemeente Hengelo
Omgevingswet geen project Maar een veranderbeweging! De rol van de OR 12 april 2018 Ineke Nijhuis gemeente Hengelo Verandering in wet-en regelgeving - een cultuurverandering in de hele fysieke keten -
Nadere informatieMotie Ondersteuning Standaardisatie Uitvoeringsprocessen. voor BALV 17 november 2014
Motie Ondersteuning Standaardisatie Uitvoeringsprocessen voor BALV 17 november 2014 Gemeente Zaanstad namens gemeenten Zwolle, Leeuwarden, Amersfoort, Haarlemmermeer, Rotterdam, Utrecht, Enschede en Apeldoorn
Nadere informatieToelichting Effectenanalyse wijkverpleegkundige niettoewijsbare
Toelichting Effectenanalyse wijkverpleegkundige niettoewijsbare zorg Regio Arnhem Toelichting Effectenanalyse wijkverpleegkundige niet-toewijsbare zorg Dit is een toelichting bij het instrument Effectenanalyse
Nadere informatieVeranderkracht. Doelen / werkwijze. Een genuanceerd beeld van de veranderkracht van jouw team.
Test naam Readiness scan Veranderen Datum 10-4-2013 Ingevuld door Peter Jansen Ingevuld voor Peter Jansen Team Testteam Context Studie: werk- of projectgroepen (PGO) Veranderkracht Een genuanceerd beeld
Nadere informatieBlijvend geld en aandacht nodig voor Nationale landschappen, Provincies doen meer dan het Rijk
Nationale landschappen: aandacht en geld nodig! 170610SC9 tk 7 Blijvend geld en aandacht nodig voor Nationale landschappen, Provincies doen meer dan het Rijk De Rekenkamer Oost-Nederland heeft onderzoek
Nadere informatieMethode. Begroting en Verantwoording
Methode Begroting en Verantwoording Pieter Duisenberg VVD Tweede Kamerfractie Rotterdam, 24 januari 2017 Controlerende taak Vervullen wij deze rol voldoende? De werkwijze Opzet: Twee raadsleden, één van
Nadere informatieHoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie?
Hoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie? De externe omgeving wordt voor meer en meer organisaties een onzekere factor. Het is een complexe oefening voor directieteams om
Nadere informatieE-book. In 7 stappen naar een effectieve HR-cyclus
7 5 6 3 4 2 1 E-book In 7 stappen naar een effectieve HR-cyclus Inleiding Het doel van de HR-cyclus is: medewerkers ondersteunen in het leren en presteren, zodat zij maximaal bijdragen aan het succes van
Nadere informatieTijd voor Het Nieuwe Leidinggeven! Lees in 2 minuten wat Het Nieuwe Leidinggeven is, wat het uw organisatie brengt en hoe het te ontwikkelen is.
Tijd voor Het Nieuwe Leidinggeven! Lees in 2 minuten wat Het Nieuwe Leidinggeven is, wat het uw organisatie brengt en hoe het te ontwikkelen is. De manier waarop we het werk organiseren en samenwerken
Nadere informatieWerkatelier Informatiebeleid Komen tot een actueel, gedragen en verbonden informatievoorziening
Native Consulting heeft een 4-daagse praktische en interactieve workshop ontwikkeld over ICT-beleid in relatie tot de gemeentelijke strategie. U komt niet alleen om te luisteren naar nieuwe kennis en inzichten,
Nadere informatieGovernance FUMO Samen aan het stuur
Governance FUMO Samen aan het stuur Vastgesteld door het algemeen bestuur van de FUMO pm Inhoud 1 Governance op hoofdlijnen... 3 1.1 Governance FUMO... 3 1.2 Doel... 3 2 De governance toegelicht... 4 2.1
Nadere informatieOndernemend werken in welzijnsorganisaties
Training & Advies Ondernemend werken in welzijnsorganisaties Betere resultaten met nieuwe competenties Ondernemend werken in welzijnsorganisaties De welzijnssector is sterk in beweging, dat weet u als
Nadere informatieLid Raad van Bestuur BrabantZorg Portefeuille Financiën en Bedrijfsvoering
Profiel Lid Raad van Bestuur BrabantZorg Portefeuille Financiën en Bedrijfsvoering 2 maart 2018 Opdrachtgever BrabantZorg Auteur drs. Lidewij Geertsma Telefoon (088) 00 868 00 Voor sollicitatie www.leeuwendaal.nl
Nadere informatieFunctieprofiel: Teamleider Functiecode: 0203
Functieprofiel: Teamleider Functiecode: 0203 Doel Plannen en organiseren van de werkzaamheden en aansturen van de medewerkers binnen een team, binnen het vastgestelde beleid van een overkoepelende eenheid
Nadere informatieProfiel. Verandermanager beleid. 27 mei 2015. Opdrachtgever Ieder(in)
Profiel Verandermanager beleid 27 mei 2015 Opdrachtgever Ieder(in) Voor meer informatie over de functie Lidewij Geertsma, adviseur Leeuwendaal Telefoon (070) 414 27 00 Voor sollicitatie www.leeuwendaal.nl
Nadere informatieTeammanager Administraties Bedrijfsvoering & ICT 36 uur per week Standplaats: Arnhem/Nijverdal
Ben jij onze nieuwe resultaatgerichte people Manager? Teammanager Administraties Bedrijfsvoering & ICT 36 uur per week Standplaats: Arnhem/Nijverdal Rijnbrink Groep (circa 200 medewerkers) adviseert en
Nadere informatieIntegraal management en Sturen
Integraal management en Sturen Inleiding InterimProf werkt continu aan de ontwikkeling van haar interimmers. Daartoe heeft zij een Ontwikkelprogramma opgesteld. In dat kader is op 27 en 28 maart 2013 een
Nadere informatieStructuur regionale samenwerking in Regio Rivierenland
Structuur regionale samenwerking in Regio Rivierenland Gemeenteraden Ambitiebepaling, kaderstelling en controle op hoofdlijnen van beleid Besluiten over meerjarenprogramma s speerpunten Besluiten over
Nadere informatieProvincie Gelderland 08/06/2017 1
Provincie Gelderland 08/06/2017 1 Waarom hier nu? Provincie Gelderland 08/06/2017 2 Welke beweging moet en willen we maken op inhoud? Nu 1. uploaden 2. Sectorale opgaven 3. alles is opgave 4. visie & uitvoering
Nadere informatieProfiel. Verander manager beleid. 22 oktober 2015. Opdrachtgever Ieder(in)
Profiel Verander manager beleid 22 oktober 2015 Opdrachtgever Ieder(in) Voor meer informatie over de functie Lidewij Geertsma, adviseur Leeuwendaal Telefoon 088 00 868 00 Voor sollicitatie www.leeuwendaal.nl
Nadere informatieGrip op Regionale Samenwerking! Provinciale Staten Friesland. Rob de Greef en Roeland Stolk
Grip op Regionale Samenwerking! Provinciale Staten Friesland Rob de Greef en Roeland Stolk Doelstelling en agenda Doelstelling Zicht krijgen op wat gemeenschappelijke regelingen zijn Zicht krijgen op hoe
Nadere informatieCollege van Gedeputeerde Staten statenvoorstel
PS2008WMC16-1 - College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel Datum : 15 april 2008 Nummer PS : PS2008WMC16 Afdeling : MOW Commissie : WMC Registratienummer : 2008INT216622 Portefeuillehouder : De Wilde
Nadere informatieKennisplatform organisatieontwikkeling voor gemeentemanagers
Kennisplatform organisatieontwikkeling voor gemeentemanagers 8 & 9 maart 2018 te gemeente Twenterand WELKOM BIJ HET KENNISPLATFORM VOOR GEMEENTEMANAGERS De lokale overheid beweegt zich in een dynamisch
Nadere informatieDigitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) Routeplanner & routetool Invoeringsstrategieën
Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) Routeplanner & routetool Invoeringsstrategieën Programma Aan de slag met de Omgevingswet Programma Aan de slag met de Omgevingswet Opdrachtgever: IenM 2 sporen Digitaal
Nadere informatieResultaat risico inventarisatie Noordelijk Belastingkantoor
Resultaat risico inventarisatie Noordelijk Belastingkantoor NOTITIE AAN: Bestuur NBK 11-1-2019 VAN: VKA STATUS: Aanleiding en vraag Het Noordelijk Belastingkantoor (hierna: NBK) verzorgt voor drie noordelijke
Nadere informatieHet middenbestuur in relatie tot de lokale overheid. Meneer de Voorzitter,
Het middenbestuur in relatie tot de lokale overheid Meneer de Voorzitter, Graag lever ik een bijdrage aan de discussie over het middenbestuur. Ik zal daarbij ook in gaan op de gevolgen die dat heeft voor
Nadere informatieICT EN INFORMATIEBELEIDSPLAN
ICT EN INFORMATIEBELEIDSPLAN 2018-2023 VERSIE definitief Vastgesteld op : 14 augustus 2018 Directeur bestuurder 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Doelstelling 3 3. Positionering ICT en Informatiebeleid
Nadere informatieProvinciale Staten VOORBLAD
Provinciale Staten VOORBLAD Onderwerp SIS-nummer Agendering (advies griffie) Behandelwijze Overlegpunten/ beslispunten Context Agendaverzoek GS: Gelders Provinciaal Ambitie Statement leren voor Duurzame
Nadere informatieDe rekenkamercommissie heeft voor het onderzoek offertes gevraagd aan 3 adviesbureaus en heeft de opdracht gegund aan Partners+Pröpper.
Inleiding De gemeente Zoetermeer profileert zich al enige jaren als ICT-stad. In de samenvatting van het Plan van aanpak Kenniseconomie en innovatie 2010 staat: Kenniseconomie en innovatie zijn, naast
Nadere informatiePraktijkplein Titel: Toepassing: Koppeling met het Operational Excellence Framework: Implementatiemethodieken: ontwerpen en ontwikkelen.
Praktijkplein Titel: Implementatiemethodieken: ontwerpen en ontwikkelen. Toepassing: Beknopte samenvatting van twee implementatiemethodieken en hun toepassing bij het implementeren van een operational
Nadere informatieOntwerpbesluit. Toelichting
College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel 2011RGW10 Datum : 14 februari 2011 Nummer PS : Afdeling : PRO Commissie : RGW Steller : B. Cornelissen Portefeuillehouder : R.W. Krol Registratienummer :
Nadere informatieStrategy Deployment. Sturen in een nieuwe werkelijkheid
Strategy Deployment Sturen in een nieuwe werkelijkheid Erik Ottens Gemeente Breda René Aernoudts Lean Management Instituut Gerco Liefhebber Hiemstra & De Vries #KOERS2018 4x de urgentie om anders te gaan
Nadere informatieSUBSIDIEREGELING BEVORDEREN INTERGEMEENTELIJKE SAMENWERKING ZUID-HOLLAND 2017
Provinciaal Blad van Zuid-Holland SUBSIDIEREGELING BEVORDEREN INTERGEMEENTELIJKE SAMENWERKING ZUID-HOLLAND 2017 Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, Gelet op artikel 3 van de Algemene subsidieverordening
Nadere informatieSamenwerking en Toekomst Drechtsteden
sterke, aantrekkelijke, bereikbare regio politiek/maatschappelijk gestuurd rmjp Samenwerking en Toekomst Drechtsteden Toekomst Netwerkbestuur 20 maart 2013 programmering: helder belegde bevoegdheden doortastend
Nadere informatieEvaluatie paragraaf Personeelsbeleid uit Collegeprogramma
Evaluatie paragraaf Personeelsbeleid uit Collegeprogramma 2003-2007 Realisatie inrichtingsplannen Directie Beleid Utrecht, 12 januari 2006 Inhoud 1. Inleiding 2. Kwantitatieve doelstellingen 3. Kwalitatieve
Nadere informatieUitgangspunten voor selectie indicatoren
Uitgangspunten voor selectie indicatoren Startvragen 1 Beginnen met doorontwikkeling indicatoren OF eerst investeren in betere doelstellingen OF beide tegelijk? 4 commissies: grote verscheidenheid of grote
Nadere informatieDigitaal leiderschap in een digitaal tijdperk Hoe organiseer ik de gemeentelijke informatievoorziening?
Native Consulting heeft een (gratis) 4-daagse masterclass ontwikkeld voor young professionals over digitalisering, informatisering, en automatisering in relatie tot het zoeken naar oplossingen voor maatschappelijke
Nadere informatieSamenwerken, hoe geef je daar vorm aan? Linze Schaap, VBG 10 juni 2015
Samenwerken, hoe geef je daar vorm aan? Linze Schaap, VBG 10 juni 2015 Dr. Linze Schaap Universitair Hoofddocent Tilburgse School voor Politiek en Bestuur i.s.m. dr. Leon van den Dool 2 Uitgangspunt Nederland
Nadere informatieWaarom zou je ergens aan gaan morrelen als het goed loopt?
Openingswoord CdK drs. Ank Bijleveld-Schouten bij de bijeenkomst over Profiel Provincies op 20 maart in New Babylon, Den Haag. Beste collega s van de 12 provincies, Waarom zou je ergens aan gaan morrelen
Nadere informatieHet Nieuwe Werken: Transitie van Controle naar Vertrouwen
Het Nieuwe Werken: Transitie van Controle naar Vertrouwen Het Nieuwe Werken (HNW) is een van de meest populaire trends op het gebied van organisatieontwikkeling van de laatste jaren; meer dan een kwart
Nadere informatieVastgesteld november 2013. Visie op Leren
Vastgesteld november 2013. Visie op Leren Inhoudsopgave SAMENVATTING... 3 1. INLEIDING... 4 1.1 Aanleiding... 4 1.2 Doel... 4 2. VISIE OP LEREN EN ONTWIKKELEN... 6 2.1 De relatie tussen leeractiviteiten
Nadere informatie1 oktober 2015 1 2015/AH/098
Aan de leden van de commissie Bestuur Datum Bijlage Uw kenmerk Ons kenmerk 1 oktober 2015 1 2015/AH/098 Onderwerp Voorbeelden verbetermogelijkheden Verbonden partijen Geachte leden van de commissie Bestuur,
Nadere informatieHet BEL-model werkt voor Blaricum, Eemnes en Laren 2011
Het BEL-model werkt voor Blaricum, Eemnes en Laren 2011 27 juni 2011 De gemeenten Blaricum, Eemnes en Laren zijn een vreemde eend in het huidige krachtenspel van fuserende gemeenten. Tegen de tijdsgeest
Nadere informatieHet verbinden van water en MIRT VAN WENS NAAR MEERWAARDE
Het verbinden van water en MIRT VAN WENS NAAR MEERWAARDE Rond het verbinden van water en ruimte zijn al veel stappen gezet. In het kader van de Vernieuwing van het MIRT is door Rijk, provincies en waterschappen
Nadere informatieHervormingen in het lokaal re-integratiebeleid. Plan van aanpak quick scan
Hervormingen in het lokaal re-integratiebeleid Plan van aanpak quick scan Juni 2014 Colofon Rekenkamer Súdwest-Fryslân dr. M.S. (Marsha) de Vries (hoofdonderzoeker, secretaris) dr. R.J. (Rick) Anderson
Nadere informatieDe kaders in de kadernota Een onderzoek naar de kadernota van de gemeente Súdwest-Fryslân
De kaders in de kadernota Een onderzoek naar de kadernota van de gemeente Súdwest-Fryslân Colofon Rekenkamer Súdwest-Fryslân dr. R.J. (Rick) Anderson (lid) drs. J.H. (Jet) Lepage MPA (voorzitter) dr. M.S.
Nadere informatie