Interventies in de primaire sector - mogelijkheden en te verwachten effecten

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Interventies in de primaire sector - mogelijkheden en te verwachten effecten"

Transcriptie

1 Interventies in de primaire sector - mogelijkheden en te verwachten effecten Jaap Wagenaar Department of Infectious Diseases and Immunology, Faculty of Veterinary Medicine, Utrecht University, Utrecht - NL Central Veterinary Institute, Lelystad - NL j.wagenaar@uu.nl

2

3 Wat komt er ter sprake? Waarom focus op de primaire sector? Welke mogelijkheden in de primaire sector? EFSA Biohaz Opinion Wat gebeurt er in Nederland? Conclusies

4 Waarom in de primaire sector? Attributie studies 20-30%: bereiding en consumptie pluimveevlees 50-80%: stammen van pluimvee oorsprong Amplificatie vat! Ruimingen studie

5 Welke opties in primaire productie? Voorkómen van introductie van Campylobacter in de stal. Verlaging fractie positieve koppels Toename van resistentie van vleeskuikens tegen kolonisatie. Verlaging fractie positieve koppels én vermindering aantallen/gram mest Verlagen van concentration Campylobacter in vleeskuikendarm juist voor slachten. Vermindering van kolonisatie geassocieerd met lagere aantallen op karkas

6 Quantitative risk assessment the incidence of campylobacteriosis associated with consumption of chicken meals could be reduced 30 times by introducing a 2 log reduction of the number of Campylobacter on the chicken carcasses

7 Risicofactoren: handvatten voor interventie Positief geassocieerd met kolonisatie: Uitladen Aanwezigheid andere dieren Meer stallen op bedrijf Leeftijd Water (oppervlakte) Negatief geassocieerd met kolonisatie: Implementatie van biosecurity

8 Interventies op primaire bedrijven Biosecurity (inclusief vliegennetten) Uitladen, consequent en zeer strikt toegepast, geen uitloop! Voer en water additieven (zuren, competitieve exclusie, probiotica) Vaccinatie/immunomodulatie Faag therapie Genetische resistentie Bacteriocines

9 Interventies op primaire bedrijven Biosecurity (inclusief vliegennetten) Uitladen, consequent en zeer strikt toegepast, geen uitloop! Voer en water additieven (zuren, competitieve exclusie, probiotica) Vaccinatie/immunomodulatie Faag therapie Genetische resistentie Bacteriocines

10

11

12

13

14

15 Interventies op primaire bedrijven Biosecurity (inclusief vliegennetten) Uitladen, consequent en zeer strikt toegepast, geen uitloop! Voer en water additieven (zuren, competitieve exclusie, probiotica) Vaccinatie/immunomodulatie Faag therapie Genetische resistentie Bacteriocines

16 Interventies op primaire bedrijven Biosecurity (inclusief vliegennetten) Uitladen, consequent en zeer strikt toegepast, geen uitloop! Voer en water additieven (zuren, competitieve exclusie, probiotica) Vaccinatie/immunomodulatie Faag therapie Genetische resistentie Bacteriocines

17 Interventies op primaire bedrijven Biosecurity (inclusief vliegennetten) Uitladen, consequent en zeer strikt toegepast, geen uitloop! Voer en water additieven (zuren, competitieve exclusie, probiotica) Vaccinatie/immunomodulatie Faag therapie Genetische resistentie Bacteriocines

18 Interventies op primaire bedrijven Biosecurity (inclusief vliegennetten) Uitladen, consequent en zeer strikt toegepast, geen uitloop! Voer en water additieven (zuren, competitieve exclusie, probiotica) Vaccinatie/immunomodulatie Faag therapie Genetische resistentie Bacteriocines

19 Interventies op primaire bedrijven Biosecurity (inclusief vliegennetten) Uitladen, consequent en zeer strikt toegepast, geen uitloop! Voer en water additieven (zuren, competitieve exclusie, probiotica) Vaccinatie/immunomodulatie Faag therapie Genetische resistentie Bacteriocines

20 Kwantificering maatregelen

21 Verzoek Europese Commissie aan EFSA To identify and rank the possible control options within the broiler meat production chain, taking into account the expected efficiency in reducing human campylobacteriosis [ ] EFSA s BIOHAZ Panel vormde ad hoc group Publicatie maart 2011

22 Aanpak Beschrijving van risicofactoren en interventies Gebaseerd op literatuur en EU baseline studie Schatting van effect van interventies op humane campylobacteriosis en ranking gebaseerd op kwantitatief risk assessment model Beschrijving van voor- en nadelen van mogelijke interventies Gebaseerd op expert opinion Indicatie van tijdschaal waarop interventies beschikbaar zijn/zullen komen 22

23 Selected interventions (primary production) Biosecurity Fly screens Discontinued thinning Reduction of slaughter age Measures reducing colonization Decontamination Scheduled slaughter 23

24 Selected interventions (primary production) Biosecurity Fly screens Discontinued thinning Reduction of slaughter age Measures reducing colonization Decontamination Scheduled slaughter economie 24

25 Resultaten (beperkt tot primaire productie) Als biosecurity goed is, 50-90% risico reductie door vliegennetten Stoppen met uitladen: 25% risico reductie Verlaging slachtleeftijd 35 => 28 dagen: risico reductie 10-50% Alleen voor binnen gehouden koppels!

26 Conclusies EFSA studie (primaire fase en post-harvest) Direct beschikbare interventies (technisch gezien): Primaire productie Verlagen slachtleeftijd Stoppen met uitladen Reductie aantallen op karkassen: Invriezen Heet water decontaminatie Chemische decontaminatie 26

27 Wat gebeurt er in NL aan interventie-onderzoek? Lopend onderzoek: Interventies in slachtlijn (Ewa Pacholewicz - UU/Meyn) Onderdelen van Europese studies: Camcon - fagen, vaccinatie (CVI, UU, LEI) Camvac vaccinatie (UU) Onderzoek in Topsectoren (CVI, LR, NEPLUVI) Vliegennetten exploreren Interventies in de slachtlijn

28 Conclusies Opties in de primaire sector zijn (nog steeds) beperkt Biosecurity: heeft zeker effect!! Slachtleeftijd (direct beschikbaar maar economisch haalbaar?) Vliegennetten (direct beschikbaar maar technisch haalbaar?) Vaccinatie en immunomodulatie ([middel]lange termijn) Bacteriofagen (middellange termijn of toch postharvest?) Additieven en darmflora-beïnvloeding: op zoek naar de heilige graal Inspanningen richten op én primaire fase én postharvest Veilig en biologisch (uitloop) is een moeilijke combinatie

29

EU beleid Campylobacter

EU beleid Campylobacter EU beleid Campylobacter Lelystad, 14 Juni 2013 Kris De Smet Head of team food hygiene European Commission, DG SANCO, G4 Overzicht presentatie EU structuren EFSA advies en monitoring data EC (SANCO) activiteiten:

Nadere informatie

Symposium Campylobacter bij pluimvee 14 Juni 2013

Symposium Campylobacter bij pluimvee 14 Juni 2013 1 BRITISH MEDICAL JOURNAL 2 JULY 1977 Campylobacter enteritis: a "new" disease MB SKIRROW British Medical Journal, 1977, 2, 9-11 Summary By selective culture campylobacters (C jejuni and C coli) were isolated

Nadere informatie

Ervaringen met Campylobacterbeheersing op pluimveeslachterijen. Peter Vesseur

Ervaringen met Campylobacterbeheersing op pluimveeslachterijen. Peter Vesseur Ervaringen met Campylobacterbeheersing op pluimveeslachterijen Peter Vesseur Lelystad 14 juni 2013 Inhoud 1. Waarom een Convenant Campylobacter? 2. Resultaten van het 1 e en 2 e Convenant 3. Verbeteringen

Nadere informatie

ESBLs in de vleeskuiken productiekolom

ESBLs in de vleeskuiken productiekolom ESBLs in de vleeskuiken productiekolom Symposium Vóórkomen van ESBLs in de voedselketen en bij de mens 11 oktober 2012, Cindy Dierikx Overzicht 2006 Onderzoek cefotaxime resistentie isolaten vleeskuikens

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 26 991 Voedselveiligheid Nr. 388 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT EN STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter

Nadere informatie

Blij kuiken of veilig kuiken?

Blij kuiken of veilig kuiken? Blij kuiken of veilig kuiken? Een dilemma tussen welzijn en voedselveiligheid Mariska van Asselt, DVM Inhoud Aanleiding Welzijn vleeskuikens Voedselveiligheid Morele waarden Afweging Conclusie Aanleiding:

Nadere informatie

CAMPYLOBACTER CONGRES augustus 2016

CAMPYLOBACTER CONGRES augustus 2016 CAMPYLOBACTER CONGRES 2016 31 augustus 2016 Campylobacter is een van de meest voorkomende oorzaken van een voedsel gerelateerde infectie bij de mens. Campylobacter kan voorkomen op groente, in de natuur

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340 78 34 www.rijksoverheid.nl a Datum

Nadere informatie

Campylobacter vanuit een beleidsmatig VWS perspectief

Campylobacter vanuit een beleidsmatig VWS perspectief Campylobacter vanuit een beleidsmatig VWS perspectief Gijs Theunissen Coördinator voedselveiligheid Directie Voeding, Gezondheidsbescherming en Preventie Inhoud Verantwoordelijkheidsverdeling VWS EZ voedselveiligheid

Nadere informatie

Beheersen van stoffenrisico's

Beheersen van stoffenrisico's Beheersen van stoffenrisico's Focus op multidimensionale beheersstrategieën 2 Inhoud van deze presentatie Waarom onderzoek naar beheersstrategieën bij TNO Welke kennisontwikkeling vindt plaats Human factor,

Nadere informatie

Wat is de bron (transmissieroutes, risicofactoren) van campylobacteriosis bij de mens

Wat is de bron (transmissieroutes, risicofactoren) van campylobacteriosis bij de mens Wat is de bron (transmissieroutes, risicofactoren) van campylobacteriosis bij de mens Wilfrid van Pelt Met dank aan: Lapo Mughini-Gras, Joost Smid, Arie Havelaar, Jaap Wagenaar, Ingrid Friesema, Martijn

Nadere informatie

Rapportage Campylobacter monitoring 2017 op Nederlandse vleeskuikenslachterijen

Rapportage Campylobacter monitoring 2017 op Nederlandse vleeskuikenslachterijen Rapportage Campylobacter monitoring 2017 op Nederlandse vleeskuikenslachterijen NEPLUVI Maart 2018 Kokermolen 11 3994 DG te Houten 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Materiaal en methoden... 4 3 Resultaten...

Nadere informatie

Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius

Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius Antibioticumgebruik in mensen en dieren in Europa kg active ingredient x 1.000 Antibioticumgebruik in dieren in NL (Bron

Nadere informatie

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans

NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS. NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans NWA WORKSHOP SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS NWA Circulaire Economie en SDG Ardi Dortmans NWA CIRCULAIRE ECONOMIE EN GRONDSTOFFENEFFICIËNTIE Een duurzame circulaire economie gaat uit van volledige herbruikbaarheid

Nadere informatie

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health)

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health) PPS 1Health4Food Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health) ESBL-attributieve risico s (ESBLAT) Sectoroverschreidend project Start voorjaar 2013 Looptijd tot 31 december 2017 2017: alleen

Nadere informatie

Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO), Eenheid Technologie en Voeding, Brusselsesteenweg 370, B-9090 Melle, België 2

Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO), Eenheid Technologie en Voeding, Brusselsesteenweg 370, B-9090 Melle, België 2 Humane campylobacteriose als gevolg van de consumptie van kippenvlees in België: vergelijken van interventiemaatregelen via een kwantitatieve microbiële risicobeoordeling W. Messens 1, E. Hartnett 2, X.

Nadere informatie

Gezondheidsrisico s voor omwonenden van intensieve veehouderijen. Prof Dr Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences Universiteit Utrecht

Gezondheidsrisico s voor omwonenden van intensieve veehouderijen. Prof Dr Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences Universiteit Utrecht Gezondheidsrisico s voor omwonenden van intensieve veehouderijen Prof Dr Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences Universiteit Utrecht MER bijeenkomst Utrecht 2013 Gezondheidsrisico s en effecten

Nadere informatie

ESBLAT Symposium Veilig voedsel produceren. Similariteitsanalyse. Dick Heederik IRAS UU

ESBLAT Symposium Veilig voedsel produceren. Similariteitsanalyse. Dick Heederik IRAS UU ESBLAT Symposium 2018 Similariteitsanalyse Veilig voedsel produceren Dick Heederik IRAS UU Aanleiding voor dit project Opzet van het project Identificeren van alle beschikbare Nederlandse studies Identificeren

Nadere informatie

PSYCHOLOGIE VAN DE ONCO-GENETICA. Stand van zaken & toekomstvisie tot aan Eveline M A Bleiker

PSYCHOLOGIE VAN DE ONCO-GENETICA. Stand van zaken & toekomstvisie tot aan Eveline M A Bleiker KWF werkgemeenschap, Utrecht, 3 oktober 2018 PSYCHOLOGIE VAN DE ONCO-GENETICA Stand van zaken & toekomstvisie tot aan 2025 Eveline M A Bleiker PSYCHOLOGIE VAN DE KLINISCHE GENETICA in het bijzonder de

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 24 april 2017 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 24 april 2017 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 24 april 2017 (OR. en) 8318/17 AGRILEG 82 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 19 april 2017 aan: Nr. Comdoc.: D046260/03 Betreft: het secretariaat-generaal

Nadere informatie

RIVM rapport /2004

RIVM rapport /2004 RIVM rapport 250911002/2004 Het effect van logistiek slachten en/of een kiemreducerende behandeling op de besmetting van kippenvlees met Campylobacter A.H. Havelaar, E.G. Evers, M.J. Nauta Dit onderzoek

Nadere informatie

Prevalentie en karakteristieken

Prevalentie en karakteristieken ESBLAT Symposium 2018 Prevalentie en karakteristieken Veilig voedsel produceren in dierlijke reservoirs De heer Dik Mevius Wageningen Bioveterinary Research Inhoud ESBLs Wat zijn ESBLs Hoe verspreiden

Nadere informatie

De Invloed van Familie op

De Invloed van Familie op De Invloed van Familie op Depressie- en Angstklachten van Verpleeghuisbewoners met Dementie The Influence of Family on Depression and Anxiety of Nursing Home Residents with Dementia Elina Hoogendoorn Eerste

Nadere informatie

Hierbij gaat voor de delegaties document D048897/03.

Hierbij gaat voor de delegaties document D048897/03. Raad van de Europese Unie Brussel, 14 februari 2017 (OR. en) 6294/17 AGRILEG 42 VETER 16 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 13 februari 2017 aan: Nr. Comdoc.: D048897/03 Betreft: het

Nadere informatie

Kikkers en Heilige Koeien UvAConext & standaarden voor het primaire onderwijs en onderzoek proces

Kikkers en Heilige Koeien UvAConext & standaarden voor het primaire onderwijs en onderzoek proces Kikkers en Heilige Koeien UvAConext & standaarden voor het primaire onderwijs en onderzoek proces SURF Seminar September 2015 Frank Benneker, ICTS Universiteit van Amsterdam Perspectief ICTS & OO dienstverlening

Nadere informatie

ECEL. Wouter Fransman

ECEL. Wouter Fransman Exposure Control Efficacy Library ECEL Wouter Fransman Achtergrond Veel onderzoek naar effectiviteit van beheersmaatregelen, maar resultaten niet eenduidig Beheersmaatregelen (Risk Management Measures

Nadere informatie

Het dilemma van de toezichthouder. Drs. H.N. de Groot Hoofdinspecteur NVWA

Het dilemma van de toezichthouder. Drs. H.N. de Groot Hoofdinspecteur NVWA Het dilemma van de toezichthouder Drs. H.N. de Groot Hoofdinspecteur NVWA De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is een Nederlands agentschap dat als kerntaak heeft het toezicht houden bij bedrijven

Nadere informatie

FES-AI onderzoek als respons op de uitbraak

FES-AI onderzoek als respons op de uitbraak Tjeerd Kimman Nu weten we (niet) alles De afkortingen: FES: Fonds Economische Structuurversterking AI: Aviaire Influenza FES-AI: Impulse Program on Avian Influenza De uitbraak van 2003 in kille cijfers

Nadere informatie

Geiten TSE vrij 2014 v

Geiten TSE vrij 2014 v behoud TSE-ongevoelige geiten TSE = overdraagbare sponsvormige hersenaandoening zoals scrapie, atypische scrapie, of BSE locatie van EU partners in GOAT-TSE-FREE Fokkersbijeenkomst Witte geit 29-3-2014;

Nadere informatie

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw. Salmonella en Salmonella Actieplan België

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw. Salmonella en Salmonella Actieplan België Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Salmonella en Salmonella Actieplan België Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw Inleiding Vleesvarkens - Lymfeknopen België Salmonella totaal: 13,8% S. Typhimurium:

Nadere informatie

RIVM rapport 250911008/2005. Kosten en baten van Campylobacter bestrijding in Nederland Integratie van risico-analyse, epidemiologie en economie

RIVM rapport 250911008/2005. Kosten en baten van Campylobacter bestrijding in Nederland Integratie van risico-analyse, epidemiologie en economie RIVM rapport 250911008/2005 Kosten en baten van Campylobacter bestrijding in Nederland Integratie van risico-analyse, epidemiologie en economie A.H. Havelaar 1*, M.J. Nauta 1, M.-J.J. Mangen 1,2, A. de

Nadere informatie

De dierenarts, toen, nu en straks

De dierenarts, toen, nu en straks De dierenarts, toen, nu en straks Gezond groeien, 9 februari 2012, Veghel Prof.dr. Frans van Knapen, Institute for Risk Assessment Sciences, Divisie Veterinaire Volksgezondheid, Universiteit Utrecht Veterinaire

Nadere informatie

Rapportage Campylobacter monitoring 2014 op Nederlandse vleeskuikenslachterijen

Rapportage Campylobacter monitoring 2014 op Nederlandse vleeskuikenslachterijen Rapportage Campylobacter monitoring 2014 op Nederlandse vleeskuikenslachterijen NEPLUVI April 2015 Kokermolen 11 3994 DG te Houten 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Materiaal en methoden... 3 3 Resultaten...

Nadere informatie

B8-0484/2018 } B8-0485/2018 } B8-0487/2018 } B8-0489/2018 } RC1/Am. 5

B8-0484/2018 } B8-0485/2018 } B8-0487/2018 } B8-0489/2018 } RC1/Am. 5 B8-0489/2018 } RC1/Am. 5 5 Visum 11 bis (nieuw) gezien Verordening (EG) nr. 1/2005 van de Raad van 22 december 2004 inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer en daarmee samenhangende activiteiten

Nadere informatie

impact from intervention strategies A case example from the baking industry

impact from intervention strategies A case example from the baking industry Prospective evaluation of the health impact from intervention strategies A case example from the baking industry Samenwerking Nick Warren, Health and Safety Laboratory Dick Heederik, IRAS, Utrecht University

Nadere informatie

Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen

Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen Verschillendedesigns beantwoorden verschillende vragen Zelf echo s uitvoeren bij IVF Hoe betrouwbaar zijn de beelden? Hoe vaak worden vrouwen zwanger? Hoe voelende koppelszicherbij? Watkosthet? 1 Hoe betrouwbaar

Nadere informatie

Masterplan Rationeel Gebruik Antibiotica van de Nederlandse Kalversector

Masterplan Rationeel Gebruik Antibiotica van de Nederlandse Kalversector Masterplan Rationeel Gebruik Antibiotica van de Nederlandse Kalversector Masterplan Rationeel Gebruik Antibiotica van de Nederlandse Kalversector pagina 1 Inleiding In Nederland wordt een toename waargenomen

Nadere informatie

Kunnen we de verspreiding van ESBLs voorkomen? In mens en dier! Dik Mevius

Kunnen we de verspreiding van ESBLs voorkomen? In mens en dier! Dik Mevius Kunnen we de verspreiding van ESBLs voorkomen? In mens en dier! Dik Mevius Evolutie van ESBLs bepaald door selectie!! OXA-48 NDM-1 Penicillin Ampi/Amox 3rd/4th-gen Cefalosporines Carbepenems Bla-z TEM-1

Nadere informatie

Modelleren van de transmissiedynamiek van waterpokken en gordelroos

Modelleren van de transmissiedynamiek van waterpokken en gordelroos Modelleren van de transmissiedynamiek van waterpokken en gordelroos Michiel van Boven Sandra Waaijenborg Jacco Wallinga Alies van Lier 1 Hope-Simpson s reactivatie hypothese The peculiar age distribution

Nadere informatie

SAMENVATTING SAMENVATTING

SAMENVATTING SAMENVATTING HbA 1c ontstaat door de versuikering van hemoglobine, het belangrijkste bestanddeel van rode bloedcellen. In het bloed bindt een glucosemolecuul (niet-enzymatisch) met een aminozuur van de β-keten van

Nadere informatie

STUDIE VAN SALMONELLA EN CAMPYLOBACTER KRINGLOPEN BIJ DE PRODUCTIE VAN BRAADKUIKENS. L. De Zutter RUG L. Herman CLO/RVK J.P. Butzler UMC-St.

STUDIE VAN SALMONELLA EN CAMPYLOBACTER KRINGLOPEN BIJ DE PRODUCTIE VAN BRAADKUIKENS. L. De Zutter RUG L. Herman CLO/RVK J.P. Butzler UMC-St. STUDIE VAN SALMONELLA EN CAMPYLOBACTER KRINGLOPEN BIJ DE PRODUCTIE VAN BRAADKUIKENS L. De Zutter RUG L. Herman CLO/RVK J.P. Butzler UMC-St. Pierre Studie van Salmonella en Campylobacter kringlopen bij

Nadere informatie

Meting van PFOA in serum van omwonenden Chemours. Duiding van de uitkomsten. Joke Herremans RIVM

Meting van PFOA in serum van omwonenden Chemours. Duiding van de uitkomsten. Joke Herremans RIVM Meting van PFOA in serum van omwonenden Chemours Duiding van de uitkomsten Joke Herremans RIVM 14-9-2017 Teflon in de pan PFOA in de ban REACH restrictie Geen productie, gebruik en in de handel brengen

Nadere informatie

Running head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD

Running head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD 1 Opvoedstijl en Externaliserend Probleemgedrag en de Mediërende Rol van het Zelfbeeld bij Dak- en Thuisloze Jongeren in Utrecht Parenting Style and Externalizing Problem Behaviour and the Mediational

Nadere informatie

Van kip tot vork: veilig, duurzaam en diervriendelijk

Van kip tot vork: veilig, duurzaam en diervriendelijk Van kip tot vork: veilig, duurzaam en diervriendelijk Highlights uit het project innovatieve pluimveeproductieketen Ingrid de Jong (Wageningen Livestock Research) & Richard de Vegt (Heijs Food Products)

Nadere informatie

Summery. Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers

Summery. Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers ummery amenvatting Effectiviteit van een interventieprogramma op arm-, schouder- en nekklachten bij beeldschermwerkers 207 Algemene introductie Werkgerelateerde arm-, schouder- en nekklachten zijn al eeuwen

Nadere informatie

De patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties

De patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties De patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties Postoperatieve wondinfecties? Hoe groot is het gevaar? 1 op 20 operaties leidt tot een postoperatieve wondinfecties Staphylococus aureus is de

Nadere informatie

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. ESBL s. (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. ESBL s. (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013 Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen ESBL s (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013 Aanleiding Resultaten NL studie ESBL producerende E. Coli in rundvlees/kalfsvlees

Nadere informatie

Het Nederlandse Model model voor reductie van antibioticumgebruik in de veehouderij Waarom, Hoe and Wat. Dik Mevius

Het Nederlandse Model model voor reductie van antibioticumgebruik in de veehouderij Waarom, Hoe and Wat. Dik Mevius Het Nederlandse Model model voor reductie van antibioticumgebruik in de veehouderij Waarom, Hoe and Wat Dik Mevius Antibioticumgebruik in mensen en dieren in Europa Antibioticumgebruik in dieren in NL

Nadere informatie

Opkomende zoönosen: de mythe van de voorspelling

Opkomende zoönosen: de mythe van de voorspelling Opkomende zoönosen: de mythe van de voorspelling Prof. Jaap Wagenaar DVM, PhD Department of Infectious Diseases and Immunology, Faculty of Veterinary Medicine, Utrecht University, Utrecht - NL Central

Nadere informatie

Klimaatreddende bodem? Biochar, ondergrondse CO 2 -opslag

Klimaatreddende bodem? Biochar, ondergrondse CO 2 -opslag Klimaatreddende bodem? Biochar, ondergrondse CO 2 -opslag Rob van Haren (Kiemkracht) en Romke Postma (NMI) Bodembreed, Lunteren, 2 december 2008 Inhoud Het Biochar-concept Aandacht voor Biochar - internationaal

Nadere informatie

Antibioticumgebruik in de varkenshouderij

Antibioticumgebruik in de varkenshouderij Antibioticumgebruik in de varkenshouderij Achtergronden, uitdagingen en mogelijkheden Drs. Merel Postma Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Gent Inhoud presentatie Gebruik van antimicrobiële middelen

Nadere informatie

Maatschappelijke acceptatie van maatregelen tegen Campylobacter in kippenvlees in Nederland

Maatschappelijke acceptatie van maatregelen tegen Campylobacter in kippenvlees in Nederland Maatschappelijke acceptatie van maatregelen tegen Campylobacter in kippenvlees in Nederland M.J. Bogaardt H. Sengers Projectcode 20223 Juni 2005 Rapport 6.05.06 LEI, Den Haag Het LEI beweegt zich op een

Nadere informatie

EEN GEDEELDE ONDERZOEKSAGENDA VOOR BIPOLAIRE STOORNISSEN DR. BARBARA REGEER ATHENA INSTITUUT VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM

EEN GEDEELDE ONDERZOEKSAGENDA VOOR BIPOLAIRE STOORNISSEN DR. BARBARA REGEER ATHENA INSTITUUT VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM EEN GEDEELDE ONDERZOEKSAGENDA VOOR BIPOLAIRE STOORNISSEN DR. BARBARA REGEER ATHENA INSTITUUT VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM PROGRAMMA Relatie onderzoek - praktijk Een gedeelde onderzoeksagenda Methoden Resultaten

Nadere informatie

Onbewust Genieten. - Restaurant van de Toekomst - Marchel Gorselink Wageningen UR Food & Biobased Research. Contact: T +31 (0)

Onbewust Genieten. - Restaurant van de Toekomst - Marchel Gorselink Wageningen UR Food & Biobased Research. Contact: T +31 (0) Onbewust Genieten - Restaurant van de Toekomst - Marchel Gorselink Wageningen UR Food & Biobased Research Contact: T +31 (0)317 485852 Marchel.Gorselink@wur.nl Programma Overzicht 12.30u 13.30u lunchen

Nadere informatie

18-2-2013. Bacterie schematisch. Een bacterie is resistent. Oorzaak resistentie wereldwijd. Resistentie verkrijgen. Antibiogram. Matig & juist gebruik

18-2-2013. Bacterie schematisch. Een bacterie is resistent. Oorzaak resistentie wereldwijd. Resistentie verkrijgen. Antibiogram. Matig & juist gebruik % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % Broilers Slaughter pigs Veal calves Dairy cattle -- Themabijeenkomst Antibioticumbeleid en de (on-)mogelijkheden

Nadere informatie

Karaterisering van trends in blootstelling: cytostatica in Nederlandse ziekenhuizen als voorbeeld

Karaterisering van trends in blootstelling: cytostatica in Nederlandse ziekenhuizen als voorbeeld Karaterisering van trends in blootstelling: cytostatica in Nederlandse ziekenhuizen als voorbeeld Kenniscentrum RIWE (Risk Assessment in the Work Environment) Tim Meijster Department of Food & Chemical

Nadere informatie

Kansen voor kruiden. Het Emotive uitwisselingsprogramma: an Indian-Dutch exchange on the reduction of antibiotic use in dairy farming

Kansen voor kruiden. Het Emotive uitwisselingsprogramma: an Indian-Dutch exchange on the reduction of antibiotic use in dairy farming Kansen voor kruiden Het Emotive uitwisselingsprogramma: an Indian-Dutch exchange on the reduction of antibiotic use in dairy farming Katrien van t Hooft, DVM NVF/Dier en Kruid bijeenkomst 20 maart 2014

Nadere informatie

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1

Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014. Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Dr. Hilde Verbeek 15 april 2014 Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1 Doelstelling Nurses on the Move Bijdragen aan verbetering kwaliteit van zorg in verpleeg- en

Nadere informatie

Hoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO

Hoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO Hoe voeden we 9 mrd mensen optimaal: lokaal of mondiaal? Aalt Dijkhuizen MVO 12-03-2015 NL Agri & Food: oprecht een topsector! Tweede exporteur ter wereld Stevige pijler onder de economie 10% v/h BNP;

Nadere informatie

Leven met vogelgriep. Arjan Stegeman Gezondheidszorg Landbouwhuisdieren j.a.stegemanuu.nl

Leven met vogelgriep. Arjan Stegeman Gezondheidszorg Landbouwhuisdieren j.a.stegemanuu.nl Leven met vogelgriep Arjan Stegeman Gezondheidszorg Landbouwhuisdieren j.a.stegemanuu.nl Leven met vogelgriep Achtergrond informatie Insleep en verspreiding milde variant vogelgriep Insleep en verspreiding

Nadere informatie

Strategische ontwikkelingen Legpluimveehouderij. Machiel Kamerbeek Sectormanagement veehouderij

Strategische ontwikkelingen Legpluimveehouderij. Machiel Kamerbeek Sectormanagement veehouderij Strategische ontwikkelingen Legpluimveehouderij Machiel Kamerbeek Sectormanagement veehouderij Onderwerpen Trends in de markt Trends in wet- en regelgeving Uw strategie? 2 Onze belangrijkste afzetmarkt;

Nadere informatie

Study guide track One Health. Study guide Master Veterinary Medicine. Track One Health

Study guide track One Health. Study guide Master Veterinary Medicine. Track One Health Study guide Master Veterinary Medicine Track One Health February 2017 1 Contents Definition of one health 3 General Information 3 Aims 3 Program outcomes 4 Course based program 5 Internship based program

Nadere informatie

Waardevermindering pluimveevlees besmet met Salmonella enteritidis en Salmonella typhymurium

Waardevermindering pluimveevlees besmet met Salmonella enteritidis en Salmonella typhymurium Waardevermindering pluimveevlees besmet met Salmonella enteritidis en Salmonella typhymurium Peter van Horne Project2273000353 LEI Wageningen UR Den Haag November 2011 1 1. Aanleiding Als gevolg van EU

Nadere informatie

Mogelijkheden van hydraat slurry Carlos Infante Ferreira

Mogelijkheden van hydraat slurry Carlos Infante Ferreira Mogelijkheden van hydraat slurry Carlos Infante Ferreira Hydraat slurry Carlos Infante Ferreira 22 november 2017 Technische Universiteit Delft Agenda 1. Inleiding (16:30) 2. Inkoeling verse producten 3.

Nadere informatie

WELKE RISICO S LOOPT U? - Relevante analyses helpen - November 17, 2015

WELKE RISICO S LOOPT U? - Relevante analyses helpen - November 17, 2015 WELKE RISICO S LOOPT U? - Relevante analyses helpen - November 17, 2015 Vion Food Vion Food Business units Pork Beef Foodservice Onze merken VION Food Eigen verantwoordelijkheid van Voedselproducenten

Nadere informatie

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel drs. Suzanne Spaan ir. Inge Wouters dr. ir. Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences

Nadere informatie

Economische gevolgen verlaging bezettingsdichtheid vleeskuikens

Economische gevolgen verlaging bezettingsdichtheid vleeskuikens Economische gevolgen verlaging bezettingsdichtheid vleeskuikens Ir. P. van Horne Ing. L. Puister P.O. Postbus 35 6700 AA Wageningen peter.vanhorne@wur.nl Maart 2005 Project 30472 Landbouw-Economisch Instituut

Nadere informatie

Tussensegment: beeld in het buitenland. Elsje Oosterkamp, werkveld markt en ketens, LEI BioVak, 19 januari 2011

Tussensegment: beeld in het buitenland. Elsje Oosterkamp, werkveld markt en ketens, LEI BioVak, 19 januari 2011 Tussensegment: beeld in het buitenland Elsje Oosterkamp, werkveld markt en ketens, LEI BioVak, 19 januari 2011 Studie Studie in opdracht van LNV Beeld van tussensegment in het supermarktschap in buitenland

Nadere informatie

Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek

Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek Effectiviteit en economische impact van beweegprogramma s op de werkplek Karin Proper Afdeling Sociale Geneeskunde, EMGO+ Instituut, VUmc, Amsterdam Body@Work, Onderzoekscentrum Bewegen, Arbeid en Gezondheid

Nadere informatie

Agenda: Rotary Industry Group

Agenda: Rotary Industry Group KiC MPI 21juni 2018 Rotary Industry Group Agenda: a) Korte introductie: wie zijn wij wat doen wij? b) Nieuwe ontwikkelingen binnen Rotary Industry Group c) Contactloze magnetische koppeling d) Business

Nadere informatie

Puzzelen met darmgezondheid

Puzzelen met darmgezondheid Puzzelen met darmgezondheid Puzzelen met darmgezondheid Bijdrage van voeding aan een gezonde pluimveehouderij Kan voeding bijdragen aan de verbetering van de gezondheid op uw bedrijf? Patrick van Vugt

Nadere informatie

Ruth Bouwstra (CVI) Teun Fabri (GD Deventer) Ron Fouchier (Erasmus MC) Erik van Geloof (KNMvD) Mart de Jong (WU) Wim Pelgrim (EZ, ambtelijk

Ruth Bouwstra (CVI) Teun Fabri (GD Deventer) Ron Fouchier (Erasmus MC) Erik van Geloof (KNMvD) Mart de Jong (WU) Wim Pelgrim (EZ, ambtelijk Ruth Bouwstra (CVI) Teun Fabri (GD Deventer) Ron Fouchier (Erasmus MC) Erik van Geloof (KNMvD) Mart de Jong (WU) Wim Pelgrim (EZ, ambtelijk secretaris) Roy Slaterus (SOVON) Arjan Stegeman (voorzitter)

Nadere informatie

BBT-conclusies veehouderij. Schakeldag 2018

BBT-conclusies veehouderij. Schakeldag 2018 BBT-conclusies veehouderij Schakeldag 2018 Quiz Open de browser op je telefoon Ga naar kahoot.it (let op:.it) Wacht tot op het grote scherm het game nummer verschijnt en vul dit in Kies een naam waarmee

Nadere informatie

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel

Behandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel Behandeleffecten in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel Treatment effects in Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel S. Daamen-Raes Eerste begeleider: Dr. W. Waterink Tweede begeleider:

Nadere informatie

CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden

CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 25 november 2008 Nederlandse samenvatting door TIER op 5 juli 2011 Onderwijsondersteunende

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Dit proefschrift richt zich op statinetherapie in type 2 diabetespatiënten; hiervan zijn verschillende aspecten onderzocht. In Deel I worden de effecten van statines op LDLcholesterol en cardiovasculaire

Nadere informatie

Aan: Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit T.a.v. inspecteur-generaal

Aan: Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit T.a.v. inspecteur-generaal > Retouradres Postbus 43006 3540 AA Utrecht Aan: Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit T.a.v. inspecteur-generaal Betreft advies over de waarde van de conclusie van een onderzoeksrapport van IRAS over

Nadere informatie

Modelling Blood Safety

Modelling Blood Safety Modelling Blood Safety Mart Janssen Transfusion Technology Assessment Group Julius Center for, UMC Utrecht, The Netherlands Universiteitendag NVRB/GvRM, Deventer, 7 April 2011 Promotieonderzoek Sanquin/UMC

Nadere informatie

Health Impact Assessment & Kosten-Baten analyse. Tim Meijster

Health Impact Assessment & Kosten-Baten analyse. Tim Meijster Health Impact Assessment & Kosten-Baten analyse Tim Meijster Samenwerking Nick Warren, Health and Safety Laboratory, UK Dick Heederik, Institute for Risk Assessment Sciences Erik Tielemans, TNO Kwaliteit

Nadere informatie

Kleine beestjes, zwaar gewicht Antibioticumresistentie op de IC. Jeroen Keijman, arts-microbioloog

Kleine beestjes, zwaar gewicht Antibioticumresistentie op de IC. Jeroen Keijman, arts-microbioloog Kleine beestjes, zwaar gewicht Antibioticumresistentie op de IC Jeroen Keijman, arts-microbioloog Inhoud Wat is resistentie? Hoe komt een resistente bacterie bij patiënten op de IC? Hoe voorkom je resistentie?

Nadere informatie

Hierbij gaat voor de delegaties document D043211/04 ANNEX 1.

Hierbij gaat voor de delegaties document D043211/04 ANNEX 1. Raad van de Europese Unie Brussel, 11 mei 2017 (OR. en) 8950/17 ADD 1 AGRILEG 92 DENLEG 41 VETER 36 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 4 mei 2017 aan: de Europese Commissie het secretariaat-generaal van

Nadere informatie

IBOM-2. Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis

IBOM-2. Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis IBOM-2 Het effect van Medicatiereview en begeleiding van patiënten na verblijf in het ziekenhuis Abeer Ahmad Ruth Mast Giel Nijpels Jacqueline Dekker Piet Kostense Jacqueline Hugtenburg Afdelingen Klinische

Nadere informatie

MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen

MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen MyDHL+ Uw accountnummer(s) delen met anderen Uw accountnummer(s) delen met anderen in MyDHL+ In MyDHL+ is het mogelijk om uw accountnummer(s) te delen met anderen om op uw accountnummer een zending te

Nadere informatie

Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema

Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Ernstige Psychische Aandoeningen (EPA) Definitie consensus groep EPA¹ - Sprake van psychische stoornis

Nadere informatie

Eindrapportage Convenant Campylobacter aanpak pluimveevlees in Nederland

Eindrapportage Convenant Campylobacter aanpak pluimveevlees in Nederland Eindrapportage Convenant Campylobacter aanpak pluimveevlees in Nederland Resultaten van twee jaar monitoring op de Nederlandse vleeskuikenslachterijen NEPLUVI Mei 2011 Kokermolen 11 3994 DG te Houten 1

Nadere informatie

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose

LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE. Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose LECTORAAT ZORG & INNOVATIE IN PSYCHIATRIE Risicofactoren, leefstijl en de mondzorg bij jong volwassenen na vroege psychose Symposium onderzoeksresultaten 2017 Sonja Kuipers, MSc MSW RN PhD-Student Zonder

Nadere informatie

De BRAINS methode. Nothing What it we do nothing, or wait a while before deciding? Wat gebeurt er als we niets doen of nog een tijdje (af)wachten?

De BRAINS methode. Nothing What it we do nothing, or wait a while before deciding? Wat gebeurt er als we niets doen of nog een tijdje (af)wachten? B R A I N S De BRAINS methode Ik geef de Engelse tekst en de Nederlandse vertaling. Benefits What are the benefits of this procedure? What are we hoping to achieve? Wat zijn de voordelen van deze methode?

Nadere informatie

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven America First! Wat is het potentiële banenverlies voor België en Europa? VIVES discussion paper

Nadere informatie

Tele-ARENA (Telefonisch Aangenaam Refereren En Netwerken AMPHI) Zoönose onderzoek

Tele-ARENA (Telefonisch Aangenaam Refereren En Netwerken AMPHI) Zoönose onderzoek Tele-ARENA (Telefonisch Aangenaam Refereren En Netwerken AMPHI) Zoönose onderzoek Alma Tostmann Epidemioloog @ Academische Werkplaats AMPHI Afdeling Eerstelijnsgeneeskunde, Radboud universitair medisch

Nadere informatie

17-1-2013. De ontwikkeling van de ziektelastmeter Behandelalgoritme / computer programma Het onderzoek

17-1-2013. De ontwikkeling van de ziektelastmeter Behandelalgoritme / computer programma Het onderzoek Patiënt-empowerment; het individueel zorgplan en de ziektelastmeter bij COPD Onno van Schayck CAHAG 7e conferentie Utrecht, 24 januari 2013 Inhoud De ontwikkeling van de ziektelastmeter Behandelalgoritme

Nadere informatie

PFOS; Stofgedrag in de bodem. Transportmechanismen, routes en effect

PFOS; Stofgedrag in de bodem. Transportmechanismen, routes en effect PFOS; Stofgedrag in de bodem Transportmechanismen, routes en effect Alette Langenhoff Tim Grotenhuis Joop Harmsen WU, vakgroep Milieutechnologie WU, vakgroep Milieutechnologie WUR, Alterra Inhoud Introductie

Nadere informatie

SPECIALISATIEKEUZE 2016

SPECIALISATIEKEUZE 2016 SPECIALISATIEKEUZE 2016 Global and Sustainable Production (C) Adaptation, Health and Welfare (D) Klaas Frankena - LSG QVE SPECIALISATIEKEUZE 2016 A - Genetics and Biodiversity B - Nutrition and Metabolism

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Cardiovasculaire Beoordeling na Hypertensieve Afwijkingen van de Zwangerschap Hypertensieve zwangerschapscomplicaties rondom de uitgerekende datum zijn veelvoorkomende complicaties.

Nadere informatie

Raad van de Europese Unie Brussel, 24 juli 2017 (OR. en)

Raad van de Europese Unie Brussel, 24 juli 2017 (OR. en) Raad van de Europese Unie Brussel, 24 juli 2017 (OR. en) 11470/17 AGRILEG 145 BEGELEIDENDE NOTA van: ingekomen: 20 juli 2017 aan: Nr. Comdoc.: D048947/06 Betreft: de Europese Commissie het secretariaat-generaal

Nadere informatie

Handhygiëne in Nederlandse ziekenhuizen

Handhygiëne in Nederlandse ziekenhuizen Handhygiëne in Nederlandse ziekenhuizen Elise van Beeck Maatschappelijke Gezondheidszorg & Medische Microbiologie en Infectieziekten Erasmus MC Rotterdam Overzicht presentatie Introductie: waar is het

Nadere informatie

De Rol van Zelfregulatie, Motivatie en Eigen Effectiviteitsverwachting op het Volhouden

De Rol van Zelfregulatie, Motivatie en Eigen Effectiviteitsverwachting op het Volhouden De Rol van Zelfregulatie, Motivatie en Eigen Effectiviteitsverwachting op het Volhouden van Sporten en de Invloed van Egodepletie, Gewoonte en Geslacht The Role of Selfregulation, Motivation and Self-efficacy

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 31 augustus 2011 (01.09) (OR. en) 13560/11 DENLEG 117

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 31 augustus 2011 (01.09) (OR. en) 13560/11 DENLEG 117 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 31 augustus 2011 (01.09) (OR. en) 13560/11 DENLEG 117 INGEKOMEN DOCUMENT van: de Europese Commissie ingekomen: 16 augustus 2011 aan: het secretariaat-generaal van de

Nadere informatie

Exposure Control Efficacy Library (ECEL)

Exposure Control Efficacy Library (ECEL) ary (ECEL) Development and Evaluation 2 Wat is ECEL? MS Access database - brede scala van RMMs - kwantitatieve effectiviteitswaarden - inhalatoire blootstelling aan stoffen Oorspronkelijk ontwikkeld voor

Nadere informatie

Sociale innovatie bij inkoopbeslissingen: Aanjager voor energiebesparingen? NEVI Inkoopdag, 23 juni 2016, Nieuwegein

Sociale innovatie bij inkoopbeslissingen: Aanjager voor energiebesparingen? NEVI Inkoopdag, 23 juni 2016, Nieuwegein Sociale innovatie bij inkoopbeslissingen: Aanjager voor energiebesparingen? NEVI Inkoopdag, 23 juni 2016, Nieuwegein Bart Vos, Suzanne Brunsting, Marielle Rietkerk Agenda Context: Noodzaak voor energiebesparingen

Nadere informatie

Eenzaamheid. Genetisch bepaald? Eeske van Roekel, MSc PhD candidate Orthopedagogiek. Behavioural Science Institute Radboud University Nijmegen

Eenzaamheid. Genetisch bepaald? Eeske van Roekel, MSc PhD candidate Orthopedagogiek. Behavioural Science Institute Radboud University Nijmegen Eenzaamheid Genetisch bepaald? Eeske van Roekel, MSc PhD candidate Orthopedagogiek Behavioural Science Institute Radboud University Nijmegen Stellingen Eenzaamheid staat gelijk aan veel alleen zijn Waar:

Nadere informatie