Workshop Warmtenetten faal- en succesfactoren in de praktijk

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Workshop Warmtenetten faal- en succesfactoren in de praktijk"

Transcriptie

1 Workshop Warmtenetten faal- en succesfactoren in de praktijk Ir. D. (Dennis) Fokkinga Antwerpen, 18 September 2013 The future is for those who believe in the beauty of their dreams, E. Roosevelt

2 Agenda Inleiding Het speelveld Barrières, faal- en succesfactoren Samenvatting en conclusies = interactief! ECO2PROFIT - 18 september Workshop Warmtenetten

3 Even voorstellen

4 Wat is een warmtenet? een infrastructuur waarmee warmte van een of meerdere warmtebronnen naar een of meerdere afnemers wordt getransporteerd ECO2PROFIT - 18 september Workshop Warmtenetten

5 Maar Voor het tot stand komt moet het net worden Ontworpen Gefinancierd Aangelegd Geëxploiteerd Beheerd en onderhouden ECO2PROFIT - 18 september Workshop Warmtenetten

6 Wie gaat dat allemaal doen? En hoe moet dat dan worden georganiseerd? Daarover gaan we vandaag met elkaar in gesprek

7 Uw rol en verwachting Wie is er direct of indirect betrokken bij de voorbereiding, de realisatie, het beheer of de exploitatie van een warmtenet?

8 Wat is uw rol in de keten? Overheid: gemeente, provincie, staat Netbeheerder Ontwikkelaar Aannemer Energiebedrijf - exploitant Warmteproducent Afnemer Financier Adviseur ECO2PROFIT - 18 september Workshop Warmtenetten

9 Uw verwachting van vandaag? ECO2PROFIT - 18 september Workshop Warmtenetten

10 De praktijk Voorbeelden België en Nederland Hoe tot stand gekomen? Beoogde resultaten? ECO2PROFIT - 18 september Workshop Warmtenetten

11 Warmtenetten in Vlaanderen

12 Warmtenetten in Vlaanderen

13 Warmtenetten in Vlaanderen

14 Warmtenetten in Vlaanderen

15 Warmtenetten in Vlaanderen Wie kent er nog meer initiatieven? Hoe lopen deze initiatieven? Hoe komt dat volgens u?

16 Energietransitie Warmtenetten bestaan al decennia Meer en meer initiatieven en ontwikkelingen in Vlaanderen en Nederland door energietransitie Warmtenetten komen echter moeizaam tot stand

17 Het speelveld Speelveld Wie betrokken? Welke rol? Belangen en doelen Waar loopt u tegenaan? Dilemma s?

18 Actoren en relaties Plaatje

19 Belangen? Wie heeft welke belangen? Wat is het gezamenlijke belang? Welke conflicterende belangen ziet u?

20 Actoren, belangen en doelen Afnemer: financieel voordeel, duurzame en betaalbare warmte (en eventueel koude), zekerheid, terugverdienen eventuele investering, géén risico s Producent: vergoeding voor geleverde warmte, terugverdienen eventuele investering, géén risico s Overheid: duurzaamheidsdoelen, sociaal, werkgelegenheid, verantwoord risicoprofiel en rendement

21 Actoren, belangen en doelen Ontwikkelaar/aannemer: rendement en minimaal risico s Financier: transactievergoeding, rente, géén risico s m.b.t. terugbetaling lening en rente Beheerder/exploitant: betrouwbare positieve cashflow, weinig risico s, waardeontwikkeling

22 Markt en overheid Pakt de markt de initiatieven voldoende op? Hoe komt dat? Samenwerking markt en overheid? Welke rolverdeling? Op welke wijze?

23 De praktijk! Iedereen de lusten Risicoprofiel hoog, terugverdientijden lang, rendementen lange periode relatief laag Wie de risico s en de lasten? Overheid en markt hebben elkaar nodig!

24 Barrières Relatief weinig praktijkervaring Coördinatie partijen complex Initiële investering omvangrijk Langdurige inkomsten onzeker Terugverdientijden investering lang

25 Barrières Risico s groot Financiers stellen hoge eisen Langdurig commitment warmteproducenten langdurige commitment afnemers

26 Barrières Marktpartijen risicomijdend Overheid wil wel maar weet vaak niet hoe Beleids- en financiële instrumenten ontbreken Ontbreken standaardcontracten Wettelijk kader onduidelijk Planologisch kader onduidelijk

27 Conclusies Samenwerking markt overheid noodzakelijk Overheid dient voortrekkersrol te nemen Markt tracht risico s bij overheid te beleggen Markt moet gechallenged worden Samenwerking gericht op win-win Ontwikkeltraject zeer dynamisch Ketenregie en stakeholdermanagement noodzaak

28 Succesfactoren faseafhankelijk

29 Aanbevelingen - succesfactoren Start met haalbaarheid Dialoog overheid en markt noodzakelijk Marktconsultatie ter validatie oplossingsrichtingen Gezamenlijk oplossing ontwikkelen Samenwerking markt en overheid Procesmanagement en ketenregie

30 Aanbevelingen - succesfactoren Stakeholdermanagement Periodieke reflectie Teamontwikkeling, werken aan vertrouwen Mijlpalenplanning, iteratief ontwikkelen

31 Aanbevelingen - succesfactoren Bestuurlijke betrokkenheid ketenpartners Aandacht voor toekomstvastheid Risico-arm ontwikkelen als uitrolstrategie Subsidies (Staatsteun!) Vereveningsfonds Enthousiasme, drive en geloof en vertrouwen

32 Samenvattend Vraag en aanbod, potentie Geëigende rolverdeling, voortrekkersrol overheid Constructieve samenwerking overheid markt Stevige rol overheid Procesmanagement, iteratief ontwikkelen Stakeholdermanagement, t.b.v. besluitvorming Drive, geloof, commitment

33 Wat neemt u mee?

34 Bedankt voor uw aandacht! Dennis Fokkinga Telefoon: d.fokkinga@d-bv.nl - Website:

Gebruik en Beheer van WKO Systemen

Gebruik en Beheer van WKO Systemen installatiegroep Gebruik en Beheer van WKO Systemen Enkele aandachtspunten in de exploitatiefase Bedrijventerreinen Peter Slot 1 Agenda Even voorstellen De noodzaak van goed beheer WKO op bedrijventerreinen

Nadere informatie

Kernenergie. Van uitstel komt afstel

Kernenergie. Van uitstel komt afstel 23 Kernenergie. Van uitstel komt afstel Bart Leurs, Lenny Vulperhorst De business case van Borssele II staat ter discussie. De bouw van een tweede kerncentrale in Zeeland wordt uitgesteld. Komt van uitstel

Nadere informatie

Het Groene Net. Ondernemerschap van de overheid. Ruud Guyt. RETS seminar 15 november 2011

Het Groene Net. Ondernemerschap van de overheid. Ruud Guyt. RETS seminar 15 november 2011 Het Groene Net Ondernemerschap van de overheid Wethouder Ruud Guyt RETS seminar 15 november 2011 artist's impression: lokaties samenwerkende partijen en stakeholders Project Het Groene Net Wie: Het Groene

Nadere informatie

Warmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015

Warmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Warmtenetten Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Agenda Wat is een warmtenet Technologie Projecten Regulering Rol Eandis 2 2015 Studiedag Energik - Warmtenetten 1 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds

Nadere informatie

Kansen voor warmtenetten in Noord-Holland

Kansen voor warmtenetten in Noord-Holland Kansen voor warmtenetten in Noord-Holland Parallelsessie Ambtelijk Café 2013 Roelof Potters (Alliander) en Eloi Burdorf (SDE) Agenda Welkom en introductie Presentatie: Aanpak verduurzaming gebouwde omgeving

Nadere informatie

Zaal STUDIO Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur?

Zaal STUDIO Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur? Zaal STUDIO +1 5.5. Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur? Internationale energie-onderzoekssamenwerking in Vlaanderen EnergyVille Energie-strategie Huidige situatie Mogelijke

Nadere informatie

Hoe financier je een project; de opties op een rij. Pagina 1

Hoe financier je een project; de opties op een rij. Pagina 1 Hoe financier je een project; de opties op een rij Pagina 1 Bernard Stornebrink - Manager Project Finance - Business Development - Energiefonds Overijssel Pagina 2 Tim Lammers - Coördinatie lokale energieinitiatieven

Nadere informatie

Lokale duurzame energie ontwikkelen. Derck Truijens 18 april 2013

Lokale duurzame energie ontwikkelen. Derck Truijens 18 april 2013 Lokale duurzame energie ontwikkelen Derck Truijens 18 april 2013 Inhoud Windunie: samen voor de wind Lokale duurzame energie initiatieven Lokaal duurzame energie ontwikkelen Het begon in 2000... De energiemarkt

Nadere informatie

In 20 stappen naar energieneutrale gebieden - wat, waarom en hoe. Workshop 1 februari 2012 Jaap Kortman IVAM

In 20 stappen naar energieneutrale gebieden - wat, waarom en hoe. Workshop 1 februari 2012 Jaap Kortman IVAM In 20 stappen naar energieneutrale gebieden - wat, waarom en hoe Workshop 1 februari 2012 Jaap Kortman IVAM Presentatie Doel van workshop Achtergrond project Belemmeringen 20 stappenplan Organisatie workshop

Nadere informatie

De x-factor van uw monument:

De x-factor van uw monument: De x-factor van uw monument: Impact in beeld en cijfers Door Hans Jacobs 27-jun-18 Introductie Huidige rol Samen met overheden en marktpartijen oplossingen ( /kennis) bedenken waarmee we u als herbestemmer

Nadere informatie

Borgstelling geldlening SPPiLL tbv aankoop langgevelboerderij Barrierweg 4.

Borgstelling geldlening SPPiLL tbv aankoop langgevelboerderij Barrierweg 4. Onderwerp Borgstelling geldlening SPPiLL tbv aankoop langgevelboerderij Barrierweg 4. Samenvatting De aankoop en restauratie van de langgevelboerderij is een belangrijk onderdeel van het deelproject "Versterking

Nadere informatie

Welkom. StepUp. Wat zijn warmtenetten? StepUp_Warmtenetten 1

Welkom. StepUp. Wat zijn warmtenetten? StepUp_Warmtenetten 1 Welkom StepUp 8 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds leidingsysteem dat warm water transporteert Koppelt plaatsen met een warmteoverschot ( warmtebron of restwarmte ) aan plaatsen met een warmtevraag ( verwarming,

Nadere informatie

Energietransitie en gebiedsontwikkeling gaan in Zaanstad hand in hand. Marie-Louise Sanders 14 februari 2019 Congres Stedelijke Transformatie

Energietransitie en gebiedsontwikkeling gaan in Zaanstad hand in hand. Marie-Louise Sanders 14 februari 2019 Congres Stedelijke Transformatie Energietransitie en gebiedsontwikkeling gaan in Zaanstad hand in hand Marie-Louise Sanders 14 februari 2019 Congres Stedelijke Transformatie Zaanstad introductie PAGINA 2 Zaanstad dynamiek PAGINA 3 Zaanstad

Nadere informatie

Het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s. Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies

Het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s. Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies 18-12-2012 1 Het verduurzamen van maatschappelijk vastgoed m.b.v. ESCO s Hans Hörter, Commercieel Adviseur DWA installatie- en energieadvies Onderwerpen Achtergrond: waarom gebeurt er zo weinig? Wat is

Nadere informatie

BNG Bank Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. BNG Bank en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019

BNG Bank Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. BNG Bank en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019 en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019 BNG BANK: Eigendom - 50% Nederlandse Staat - 50% Nederlandse Gemeenten en Provincies. Missie is betrokken partner voor een duurzamer Nederland.

Nadere informatie

Provincies als investeerders? Presentatie t.b.v. VNO-NCW dr Johan A.M. de Kruijf

Provincies als investeerders? Presentatie t.b.v. VNO-NCW dr Johan A.M. de Kruijf Provincies als investeerders? Presentatie t.b.v. VNO-NCW dr Johan A.M. de Kruijf 1 Takenpakket Gelderland Totaal lasten 1.351 mln Bron: CBS statline Inkomstenbronnen Gelderland Baten Provinciefonds, 196

Nadere informatie

POM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE

POM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE POM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE www.ingenium.be 3E 2013 Jeroen.Soenens@Ingenium.be Stijn.DeRoo@3E.eu www.3e.eu Wat is een warmtenet? - DO Jeroen (do-morgen) POM West-Vlaanderen: roadmap

Nadere informatie

Studievoormiddag Provincie Vlaams-Brabant Warmtenetten: hoe, wat, waarom?

Studievoormiddag Provincie Vlaams-Brabant Warmtenetten: hoe, wat, waarom? Studievoormiddag Provincie Vlaams-Brabant Warmtenetten: hoe, wat, waarom? Erik De Schutter Vlaams energieonderzoek door VITO Energietechnologie Duurzame stedelijkheid KU Leuven Elektrotechniek Bouwfysica

Nadere informatie

Kunstijsbaan Hoogeveen

Kunstijsbaan Hoogeveen Kunstijsbaan Hoogeveen Bevindingen review businesscase Onze opdracht en aanpak Onze opdracht van provincie Drenthe 2 plannen ontvangen van 2 initiatiefnemers (uit Assen en Hoogeveen) Onafhankelijke financiële

Nadere informatie

Raadsinformatieavond invulling sociale randvoorwaarden windenergie Zonzeel Welkom

Raadsinformatieavond invulling sociale randvoorwaarden windenergie Zonzeel Welkom Raadsinformatieavond invulling sociale randvoorwaarden windenergie Zonzeel Welkom 19 november 2015 1 Opzet presentatie 1. Inleiding 2. Terugblik/voorgeschiedenis 3. Gemeentelijke ambitie vertaald naar

Nadere informatie

Workshop Regionaal investeringsfonds mbo

Workshop Regionaal investeringsfonds mbo Workshop Regionaal investeringsfonds mbo 1 Regionaal investeringsfonds mbo en afstemming aanbod opleidingen Ervaringen MBO15 met afstemming opleidingen Stappen Vormen van afstemming Governance aspecten

Nadere informatie

Cultuurverandering in de aanleg van ondergrondse infrastructuur. 14 september 2017 Prof.dr.ing. Alfons van Marrewijk VU Amsterdam / Bureau Paradox

Cultuurverandering in de aanleg van ondergrondse infrastructuur. 14 september 2017 Prof.dr.ing. Alfons van Marrewijk VU Amsterdam / Bureau Paradox Cultuurverandering in de aanleg van ondergrondse infrastructuur 14 september 2017 Prof.dr.ing. Alfons van Marrewijk VU Amsterdam / Bureau Paradox Bedrijfsantropologie Toepassen van antropologische theorieën

Nadere informatie

Zorgvuldig ruimtegebruik Investeren in bestaand bebouwd gebied

Zorgvuldig ruimtegebruik Investeren in bestaand bebouwd gebied Zorgvuldig ruimtegebruik Investeren in bestaand bebouwd gebied Woondag Friesland Ellen Olde Bijvank innovatief in wonen, zorg en welzijn Introductie en doel Introductie Quintis Praktijkvoorbeelden Rolverdeling

Nadere informatie

Houd zelf de regie bij vastgoed

Houd zelf de regie bij vastgoed NIEUW DISTRIBUTIECENTRUM - VASTGOEDPROCES Breda, 11 december 2018 De in dit rapport genoemde conclusies, aanbevelingen en adviezen zijn gebaseerd op door de opdrachtgever verstrekte informatie en gegevens.

Nadere informatie

Informatieavond. Weurt 20 mei 2019 / Winssen 23 mei 2019

Informatieavond. Weurt 20 mei 2019 / Winssen 23 mei 2019 Informatieavond Weurt 20 mei 2019 / Winssen 23 mei 2019 Agenda Welkom en opening Coöperatie EnergieVoorVier: wat en waarom? Landschap, doelen en tijdslijnen Lid worden van EnergieVoorVier Vragen Waarom

Nadere informatie

Life Cycle Denken & Integraal Ontwerpen. Amersfoort Roderik Schunck Eric Bom Danny Boers

Life Cycle Denken & Integraal Ontwerpen. Amersfoort Roderik Schunck Eric Bom Danny Boers Life Cycle Denken & Integraal Ontwerpen Amersfoort 2-2-2009 Roderik Schunck Eric Bom Danny Boers Agenda Deel 1 Terugblik bijeenkomst 2008 Waarom Life Cycle Denken en Integraal Ontwerpen? (Marktvraag) Verbinding

Nadere informatie

Informatiesessie. Tenderprocedure achtergestelde lening. 16 februari 2017 door Fedde Moedt

Informatiesessie. Tenderprocedure achtergestelde lening. 16 februari 2017 door Fedde Moedt Informatiesessie Tenderprocedure achtergestelde lening 16 februari 2017 door Fedde Moedt Deel 1 Introductie Besluit GS 22 november 2016 Besluit PS 25 januari 2017 Een marktconforme achtergestelde lening:

Nadere informatie

WATERKRACHT BIJ STUW VECHTERWEERD DALFSEN

WATERKRACHT BIJ STUW VECHTERWEERD DALFSEN WATERKRACHT BIJ STUW VECHTERWEERD DALFSEN In de Overijsselse Vecht liggen diverse stuwen. Voor de stuw Vechterweerd bij Dalfsen wordt door energiecooperatie Groengebogen uit Dalfsen gekeken naar de mogelijkheden

Nadere informatie

Organisatorische handvatten. Water in de energietransitie

Organisatorische handvatten. Water in de energietransitie Organisatorische handvatten Water in de energietransitie Carleen Mesters Dieter de Vroomen Najaarscongres KNW 2018 Agenda Introductie Energietransitie is complex Waarmee kunnen we de opgave vergelijken?

Nadere informatie

HerontwikkelLAB VALUE ENGINEERING

HerontwikkelLAB VALUE ENGINEERING HerontwikkelLAB VALUE ENGINEERING DATUM : 28-11-2012 OVER Het HerontwikkelLAB Introductie 2 VISIE Het overaanbod van kantoorruimte en de veranderde vraag ernaar hebben een omvangrijke en veelal structurele

Nadere informatie

Breedband: Stand van zaken tbv lokale initiatieven

Breedband: Stand van zaken tbv lokale initiatieven Breedband: Stand van zaken tbv lokale initiatieven 14 juni 2016 Agenda Welkom Huidig beleid Taskforce aanpak Stand van zaken Besluit GS 31 mei Vervolg Relevant voor lokale initiatieven Uitgangspunten huidige

Nadere informatie

Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014

Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014 Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014 Waar staan we? Plan van aanpak 12 november 2013 vastgesteld Vooronderzoeken in volle gang: Vooronderzoek gesprekken Eneco en E.on Technische visie toekomstig

Nadere informatie

dorpsinformatie avond Haarle Energieneutraal

dorpsinformatie avond Haarle Energieneutraal dorpsinformatie avond Haarle Energieneutraal Agenda Opening Waarom dit Haarlese initiatief Samen denken samen doen - John Disselhorst - Alexander ter Kuile - Jet Mars Ondersteuning Gemeente Hellendoorn

Nadere informatie

Snel internet in buitengebied Noord Veluwe

Snel internet in buitengebied Noord Veluwe Glasvezel voor het buitengebied van de Noord Veluwe View this email in your browser Snel internet in buitengebied Noord Veluwe De stichting Breedband Noord Veluwe heeft als doel het realiseren van een

Nadere informatie

#missionzeromaastricht

#missionzeromaastricht #missionzeromaastricht Introductie alle 3 2 Maastrichts Energie Akkoord nieuwe rol overheid ook in het fysieke domein MEA: een middel, een instrument om een brede coalitie te vormen die de schouders zet

Nadere informatie

Ministerie van Economische Zaken

Ministerie van Economische Zaken DOORBRAAKPROJECT ICT EN ENERGIE Routekaart doorbraakproject ICT en Energie Ministerie van Economische Zaken Rapport nr.: 14-2884 Datum: 2014-10-15 SAMENVATTING ROADMAP Het kabinet wil dat de uitstoot van

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp Startersleningen voor koopstarters. Status Besluitvormend

Raadsvoorstel. Onderwerp Startersleningen voor koopstarters. Status Besluitvormend Datum: Onderwerp Startersleningen voor koopstarters Status Besluitvormend Voorstel 1. De voorwaarden voor startersleningen te verruimen. a. De koopstarter van buiten Boxtel voor de starterslening in aanmerking

Nadere informatie

De zorgvastgoedcoöperatie in de care sector

De zorgvastgoedcoöperatie in de care sector De zorgvastgoedcoöperatie in de care sector MRE afstudeeronderzoek over De zorgvastgoedcoöperatie Een dochter voor vele moeders René Middelkoop Directeur Onderzoeker Zorgvastgoedcoöperatie care sector

Nadere informatie

Vastgoed, de starter of de stopper van uw onderneming?

Vastgoed, de starter of de stopper van uw onderneming? Vastgoed, de starter of de stopper van uw onderneming? Inhoud Introductie Huidige situatie zorgvastgoed ontwikkeling Welke punten verdienen de aandacht bij het ontwikkelen van zorgvastgoed? Huren of vastgoed

Nadere informatie

Sociale Windenergie. Windenergie langs de A16. Wind A16 & Sociale windenergie

Sociale Windenergie. Windenergie langs de A16. Wind A16 & Sociale windenergie Sociale Windenergie & Windenergie langs de A16 1 Ons idee Samen Sociale Windenergie realiseren door samenwerking lokale initiatieven in Zundert?? 2 Wat zijn onze doelstellingen? DUURZAAM LOKAAL BETAALBAAR

Nadere informatie

LEIDRAAD WARMTENETTEN

LEIDRAAD WARMTENETTEN LEIDRAAD WARMTENETTEN Jo Neyens Workshop klimaatvriendelijke kernversterking 4 dec. 2018 rol van lokale besturen GEMEENTELIJK BELEID? Waarom een gemeentelijk beleid voeren in warmtenetten? vaststelling:

Nadere informatie

Regulering van en toezicht op het distributienetbeheer

Regulering van en toezicht op het distributienetbeheer Regulering van en toezicht op het distributienetbeheer Duurzame energienetten in Vlaanderen 23/03/2010 Dirk Marginet Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Inhoudsopgave Rol decentrale

Nadere informatie

Woninggebonden financiering via de gemeentelijke baatbelasting

Woninggebonden financiering via de gemeentelijke baatbelasting Woninggebonden financiering via de gemeentelijke baatbelasting Tijmen Smit, 0615026912, tsmit@gsf.nl Presentatie BNG Seminar Gebouwgebonden financiering 3 oktober 2018 Transformatie particulier woningbezit

Nadere informatie

Datum: 3 maart 2014 Betreft: consultatie-versie van de novelle op de Herzieningswet toegelaten instellingen. Geachte heer Blok,

Datum: 3 maart 2014 Betreft: consultatie-versie van de novelle op de Herzieningswet toegelaten instellingen. Geachte heer Blok, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Aan de Minister voor Wonen en Rijksdienst de heer drs. S.A. Blok Postbus 20011 2500 EA DEN HAAG Datum: 3 maart 2014 Betreft: consultatie-versie

Nadere informatie

Duurzaam ondernemen in Vlaanderen. Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel?

Duurzaam ondernemen in Vlaanderen. Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel? Duurzaam ondernemen in Vlaanderen Studienamiddag Roeselare Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel? 18 juni Michel Davidts warmteontwikkelingen Kader Restwarmtegebruik maakt

Nadere informatie

Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling

Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling 6 maart 2017 ir. A. Schiltmans MCD Meeting Bouwcampus, Grip op de Maas (heel) kort DGO Context van gas naar warmte Welke alternatieven zijn er Grootschalige

Nadere informatie

N.V. Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht

N.V. Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht N.V. Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht 22 februari 2018: Jaarcongres Samen aan de slag met stedelijke transformatie Deelsessie: Financieel economische arrangementen Plaats maken voor de nieuwe economie

Nadere informatie

opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil

opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil opdracht geven, opdracht nemen een wereld van verschil Workshop Derk K. Kremer Derk Kremer Even voorstellen. TUD Civiele Techniek en Bedrijfskunde Directeur Eestum Management, een onafhankelijk adviesbureau

Nadere informatie

Willen is kunnen Woonlasten en energiebesparende maatregelen

Willen is kunnen Woonlasten en energiebesparende maatregelen Willen is kunnen Woonlasten en energiebesparende maatregelen Tim Mooiman 7 maart 2013 Waarom een aparte BV? Terugverdienen meerinvestering (i.t.t. HW) Woonlastenverlichting Onduidelijke regelgeving Transparantie

Nadere informatie

Aardgasvrije nieuwbouw

Aardgasvrije nieuwbouw Aardgasvrije nieuwbouw Het kan, nu alleen nog doen Peter-Paul Smoor/Wienand van Dijk 02-10-2017 Doel van vandaag Komen tot commitment voor een gezamenlijke aanpak om z.s.m. aardgasvrije nieuwbouw te realiseren

Nadere informatie

Aardgasvrije wijken van en voor bewoners

Aardgasvrije wijken van en voor bewoners Aardgasvrije wijken van en voor bewoners Congres Vooruit met de Wijk 11 oktober 2018 Henk Jan Bierling, Merel Ooms Agenda Kennismaking Waarom aandacht voor democratische besluitvorming over aardasvrije

Nadere informatie

HOE HELPT DE INKOOPPRAKTIJK INNOVATIES IN DE INFRA TE IMPLEMENTEREN?

HOE HELPT DE INKOOPPRAKTIJK INNOVATIES IN DE INFRA TE IMPLEMENTEREN? HOE HELPT DE INKOOPPRAKTIJK INNOVATIES IN DE INFRA TE IMPLEMENTEREN? VOOR VANDAAG Twee werelden De wereld van innoveren, ontwikkelen, profilering en hoop op verkoop. De wereld van inkoop, waarin aandacht

Nadere informatie

Groeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector

Groeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector Groeiplan voor warmte een initiatief van provincies, gemeenten en sector 27 november 2015 De Provincies Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Holland, en Limburg, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, de Gemeenten

Nadere informatie

WK 2020 Praktijkprogramma Woningcorporaties

WK 2020 Praktijkprogramma Woningcorporaties Corporaties en energiebesparing hoe te financieren? Aanleiding: EPBD Toelichting op onderzoek uitgevoerd in opdracht van Agpo-Ferrolli Door CfS-Nyenrode i.s.m. de TUDelft Source: DGMR, 2006 Verwachting

Nadere informatie

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve

Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve Welkom Samen naar een klimaatneutraal Mariahoeve 1 29 maart 2018 Deze presentatie Doel bijeenkomst: toelichten en dialoog Ambities gemeente Den Haag Waarom Mariahoeve als pilotwijk Wat willen we bereiken

Nadere informatie

Raadsconsultatie 1 november 2017

Raadsconsultatie 1 november 2017 Raadsconsultatie 1 november 2017 Agenda Stand van Zaken Doel Uitwerking aanbesteding Vragen Consultatie Toelichting Vervolg Vragen 2 Stand van zaken Kazernekwartier Juli 2016: Februari 2017: Voorjaar 2017:

Nadere informatie

Slim aanbesteden en financiering

Slim aanbesteden en financiering Caspar Boendermaker BNG Advies, oktober 2013 Onderwerpen: BNG en duurzaamheid Valkuilen bij verduurzaming Financiering verduurzaming corporatiewoningen; 2 Onze missie: Lage financieringskosten voor maatschappelijke

Nadere informatie

Congres 2013 Nieuw elan

Congres 2013 Nieuw elan Congres 2013 Nieuw elan Workshop Creëren van financiële betrokkenheid bij transformaties Eric Thelen, Ron Karssing Remco Jutstra Gemeente Amsterdam 14 november 2013 Creëren van financiële betrokkenheid

Nadere informatie

4 juni Ministerie van Financiën, PPS & Asset management

4 juni Ministerie van Financiën, PPS & Asset management De Waarheid over DBFM PIANOo-congres 4 juni 2009 Wie zijn wij? Erik Jan Snik Merlijn Nijhof Ministerie van Financiën, PPS & Asset management www.minfin.nl/onderwerpen/publiek_private_samenwerking Voorheen:

Nadere informatie

Toekomstschetsen en organisatievraagstukken

Toekomstschetsen en organisatievraagstukken Toekomstschetsen en organisatievraagstukken Samenvatting en bevindingen in #Energiedialoog Verschillen en gemene delers in energiescenario s Besparing oftewel isolatie zorgt voor grote verminderingen in

Nadere informatie

Duurzame energie voor alle huishoudens van gemeenten 's-hertogenbosch en Oss. 23 oktober 2017

Duurzame energie voor alle huishoudens van gemeenten 's-hertogenbosch en Oss. 23 oktober 2017 1 23 oktober 2017 1 Introductie Wie zijn wij? Windpark Den Bosch BV is een onderneming die tot doel heeft om een aanzienlijke bijdrage te leveren aan de verduurzaming van de gemeente 's-hertogenbosch.

Nadere informatie

Zakelijk samenwerken met de vergunninghoudende energieleverancier HIER OPGEWEKT. Anne Schaap, toezichthouder Autoriteit Consument & Markt

Zakelijk samenwerken met de vergunninghoudende energieleverancier HIER OPGEWEKT. Anne Schaap, toezichthouder Autoriteit Consument & Markt Zakelijk samenwerken met de vergunninghoudende energieleverancier HIER OPGEWEKT Anne Schaap, toezichthouder Autoriteit Consument & Markt 1 In deze presentatie Startpunt: vergunninghoudende leverancier

Nadere informatie

Financiering Motorcross accommodatie Noord-Holland

Financiering Motorcross accommodatie Noord-Holland Financiering Stichting NHGS Phoenix Financiering Motorcross accommodatie Noord-Holland Versie : 1.0 Datum : 18-6-2016 Inhoud 1. Toelichting financiering... 3 2. Uitleg crowdfunding... 4 3. Uitgifte van

Nadere informatie

Hilversum Kerkelanden Zeverijn en Rode Dorp

Hilversum Kerkelanden Zeverijn en Rode Dorp Hilversum Kerkelanden Zeverijn en Rode Dorp Energieavond Hilversum Kerkelanden, Zeverijn en Rode Dorp 17 mei 2016 Wat kunt u verwachten Hilverzon & Kerkelanden Leeft! Ambitie gemeente Hilversum Wie is

Nadere informatie

Supermarktvastgoed op waarde geschat. Beleggen in supermarktvastgoed

Supermarktvastgoed op waarde geschat. Beleggen in supermarktvastgoed Supermarktvastgoed op waarde geschat Beleggen in supermarktvastgoed 20 mei 2011 Onderwerpen Wie is Annexum Waarom beleggen in supermarktvastgoed? Hoe beleggen in (supermarkt)vastgoed? Welke beleggingsvormen

Nadere informatie

De Warmtewet, gaan we nu echt voor besparing en verduurzaming of hebben we een bureaucratisch monster?

De Warmtewet, gaan we nu echt voor besparing en verduurzaming of hebben we een bureaucratisch monster? De Warmtewet, gaan we nu echt voor besparing en verduurzaming of hebben we een bureaucratisch monster? Drs ing Teus van Eck Biomassabijeenkomst Bodegraven, 7 mei 2009 Warmte is de grootste post in de

Nadere informatie

Willemsoord BV Rapportage aan de gemeenteraad

Willemsoord BV Rapportage aan de gemeenteraad Tussentijdse rapportage 2012 Willemsoord BV Rapportage aan de gemeenteraad 1 Inhoudsopgave 1. Aanbieding... 3 2. Inleiding... 3 2.1. Doelstelling Willemsoord... 3 2.2. Toelichting in algemene zin op de

Nadere informatie

Introductie Hoofdrolspelers De handreiking Instrumenten Praktijkvoorbeelden. Print dit hoofdstuk. Hoofdrolspelers

Introductie Hoofdrolspelers De handreiking Instrumenten Praktijkvoorbeelden. Print dit hoofdstuk. Hoofdrolspelers 06 Hoofdrolspelers 07 Een aantal partijen is van cruciaal belang voor een warmteuitwisselingsproject. Dit zijn de hoofdrolspelers. We onderscheiden in deze handreiking de volgende hoofdrolspelers met ieder

Nadere informatie

Toelichting Eandis Infrax. Raad van Bestuur VVSG woensdag 3 juni 2015

Toelichting Eandis Infrax. Raad van Bestuur VVSG woensdag 3 juni 2015 Toelichting Eandis Infrax Raad van Bestuur VVSG woensdag 3 juni 2015 Overeenkomst Eandis-Infrax 1. Eenheidstarief elektriciteit en gas in Vlaanderen zonder verplichte fusie DNB s en met behoud twee werkmaatschappijen

Nadere informatie

Alternatieve financiering en eigendom zwembad via marktconsultatie. Harry Vedder (M3V) Wim van Rijswijk (MF) CASUS: HAALBAARHEID ZWEMBAD ABCOUDE

Alternatieve financiering en eigendom zwembad via marktconsultatie. Harry Vedder (M3V) Wim van Rijswijk (MF) CASUS: HAALBAARHEID ZWEMBAD ABCOUDE Alternatieve financiering en eigendom zwembad via marktconsultatie Harry Vedder (M3V) Wim van Rijswijk (MF) CASUS: HAALBAARHEID ZWEMBAD ABCOUDE Harry Vedder (M3V) 1989 1997 Hoofd Advisering Sportaccommodaties

Nadere informatie

Ik ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie.

Ik ben als bestuurder in deze provincie bijzonder geïnteresseerd in de kansen van nieuwe energie voor onze kenniseconomie. Welkomstwoord van Jan Franssen, Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland, bij het Lustrumcongres 'Geothermal Heat is Cool' van het Platform Geothermie, Den Haag, 24 oktober 2012 ---------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Volledige uitleg oproep Tools voor EnergielinQ

Volledige uitleg oproep Tools voor EnergielinQ Volledige uitleg oproep Tools voor EnergielinQ Inleiding Energiesprong is een programma dat de Stichting Experimenten Volkshuisvesting (SEV) uitvoert in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken

Nadere informatie

De financiële legpuzzel bij herbestemmen. Rick Meijer (MSc) r.meijer@bureaurekenruimte.nl

De financiële legpuzzel bij herbestemmen. Rick Meijer (MSc) r.meijer@bureaurekenruimte.nl De financiële legpuzzel bij herbestemmen Rick Meijer (MSc) r.meijer@bureaurekenruimte.nl Inhoud Het probleem: leegstand in cijfers Herbestemmen Keuzes huidige eigenaar Keuzes initiatiefnemer Keuzes gemeente

Nadere informatie

Overzicht voor Energietransitie bij renovatie

Overzicht voor Energietransitie bij renovatie Onderzoeksresultaten Woningkwaliteit 2020 Overzicht voor Energietransitie bij renovatie Henk Visscher 8 Oktober 2009 Delft University of Technology Challenge the future Inhoud Wat is WK2020 Werkwijze WK2020

Nadere informatie

Duurzaam Inkopen, een stap verder

Duurzaam Inkopen, een stap verder Duurzaam Inkopen, een stap verder Frans van Beek, Programma Duurzame energievoorziening bedrijfsvoering Rijk Rob van Arnhem, Categoriemanager Bedrijfskleding Rijk Ivo Bonajo, programmamanager duurzaam

Nadere informatie

allander Gesprek met Friese Statenleden over groeistrategie Alliander Leeuwarden, 5 maart 2014

allander Gesprek met Friese Statenleden over groeistrategie Alliander Leeuwarden, 5 maart 2014 Gesprek met Friese Statenleden over groeistrategie Alliander ] allander Leeuwarden, 5 maart 2014 Ir. Peter Molengraaf Voorzitter Raad van Bestuur Raad van Bestuur Alliander 1 Toename decentrale opwek de

Nadere informatie

Inhoud. 1 inleiding 1. 2 wie is de opdrachtgever? 5

Inhoud. 1 inleiding 1. 2 wie is de opdrachtgever? 5 Voorwoord We hebben er lang over nagedacht voordat we dit boek begonnen te schrijven. Is de rol van de opdrachtgever anders dan die van de manager? We hebben het verschil in de praktijk ervaren, maar waar

Nadere informatie

Breedband in Gelderland

Breedband in Gelderland Breedband in Gelderland Symposium breedband innovatie NGS Euregio 6 maart 2014 Martijn Bruil, projectleider breedband Provincie Gelderland Aanleiding Coalitie-akkoord: verdere uitrol breedband en inzet

Nadere informatie

Stakeholdermanagement HKZ 10 november 2015 Petra van der Jagt CKMZ

Stakeholdermanagement HKZ 10 november 2015 Petra van der Jagt CKMZ Stakeholdermanagement HKZ 10 november 2015 Petra van der Jagt CKMZ Programma Wat en wie zijn stakeholders Stakeholdermanagement: what is new Relatie tot HKZ schema 2015 Inbedding in KMS Interactieve uitwisseling

Nadere informatie

Glasvezel Hollands Kroon. Niek Geelhoed

Glasvezel Hollands Kroon. Niek Geelhoed Glasvezel Hollands Kroon Niek Geelhoed Agenda 1. Kabelnoord 2. Glasvezel in buitengebied 3. Lessen van elders Profiel Netbeheer en diensten 25.000 klanten Radio, tv, internet, bellen 17.000 internet- (68%),

Nadere informatie

De Erkend Hypotheekadviseur. een deskundige kijk op hypotheken

De Erkend Hypotheekadviseur. een deskundige kijk op hypotheken De Erkend Hypotheekadviseur een deskundige kijk op hypotheken Erkend Hypotheekadviseur Een huis kopen is een belangrijke gebeurtenis in uw leven. U gaat daarvoor immers een lening aan voor een lange periode.

Nadere informatie

FAQ MARKTPLAATS VOOR ENERGIENEUTRALE KANTOORRENOVATIES

FAQ MARKTPLAATS VOOR ENERGIENEUTRALE KANTOORRENOVATIES FAQ MARKTPLAATS VOOR ENERGIENEUTRALE KANTOORRENOVATIES 1. Ik ben adviseur en werk normaal gesproken rechtstreeks in opdracht van de gebouweigenaar of gebruiker. Moet ik me nu aanmelden als Maker? Of moet

Nadere informatie

Provinsje Fryslan Leeuwarden, 25 maart 2014. Frans van Wieren. duurzaam ondernemen en toch geld verdienen Presentatie Financiering Esco s

Provinsje Fryslan Leeuwarden, 25 maart 2014. Frans van Wieren. duurzaam ondernemen en toch geld verdienen Presentatie Financiering Esco s Provinsje Fryslan Leeuwarden, 25 maart 2014 Frans van Wieren duurzaam ondernemen en toch geld verdienen Presentatie Financiering Esco s Financiering Esco s Terugverdientijd Vormen van financiering Esco

Nadere informatie

Glasvezel Ommen-Hardenberg Nieuwsbrief januari 2014

Glasvezel Ommen-Hardenberg Nieuwsbrief januari 2014 Glasvezel Ommen-Hardenberg Nieuwsbrief januari 2014 Afgelopen jaar bent u geïnformeerd over de mogelijkheden voor aanleg van glasvezel in de buitengebieden van de gemeenten Ommen en Hardenberg. In de tweede

Nadere informatie

Reverse factoring is Win-Win en Win.

Reverse factoring is Win-Win en Win. Graydon epaper Reverse factoring is Win-Win en Win. Hoe optimaliseert u uw werkkapitaal anno 2014? 2 Wat leert u in deze epaper? Als klant wilt u het betalen van uw facturen zo lang mogelijk uitstellen,

Nadere informatie

275 wp Begroting zonnepanelen ,00 0,78

275 wp Begroting zonnepanelen ,00 0,78 Investeringsbegroting Wat moeten we betalen? Productie installatie 614 zonnepanelen 275 wp 168850 Begroting zonnepanelen 131.126,00 0,78 Aansluiting netbeheerder 3x80A 3 maal 7.608,00 Meterkast (in de

Nadere informatie

de woonkantoren van de stad Antwerpen

de woonkantoren van de stad Antwerpen de woonkantoren van de stad Antwerpen Woonkantoor stad Antwerpen A. Wie zijn wij? B. Wie is onze klant? C. Wat doen wij? D. de Groene Lening E. verbouwingspremies voor eigenaar-bewoner F. verbouwingspremies

Nadere informatie

REALISATIE MASTERPLAN CENTRUM ZEVENBERGEN. Presentatie raadscommissie Fysieke Infrastructuur 25 september 2012

REALISATIE MASTERPLAN CENTRUM ZEVENBERGEN. Presentatie raadscommissie Fysieke Infrastructuur 25 september 2012 REALISATIE MASTERPLAN CENTRUM ZEVENBERGEN Presentatie raadscommissie Fysieke Infrastructuur 25 september 2012 Opening Doel presentatie van vandaag: Toelichting op het raadsvoorstel dat u heeft ontvangen

Nadere informatie

De korting is juridisch vastgelegd in de Akte vaststelling bepalingen verkoop onder voorwaarden VoV appartementen.

De korting is juridisch vastgelegd in de Akte vaststelling bepalingen verkoop onder voorwaarden VoV appartementen. Aankoop woning onder VOV: Stel u wilt een woning kopen met een marktwaarde van 120.000. Dit bedrag is financieel niet haalbaar voor een starter. Door een korting van 25% in de vorm van een stille reserve

Nadere informatie

Vastgoedfinanciering in de cure-sector

Vastgoedfinanciering in de cure-sector Vastgoedfinanciering in de cure-sector Een onderzoek naar de potentie van financieringsconstructies voor investeringen in ziekenhuisvastgoed P4 Presentatie Simone Campman 4 oktober 2013 Inhoudsopgave Onderzoeksopzet

Nadere informatie

Energietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp

Energietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp Energietransitie bij renovatie De nieuwe rol van energiebedrijven Ir D.G. Kalverkamp JBR Organisatie-adviseurs bv Energiebedrijven kunnen vóór 2020 in 4 mln. woningen 30% energie besparen Energiebedrijven

Nadere informatie

De gemeentelijke opgave: Het vliegwiel op gang brengen. Duurzaam Verwarmd

De gemeentelijke opgave: Het vliegwiel op gang brengen. Duurzaam Verwarmd De gemeentelijke opgave: Het vliegwiel op gang brengen Duurzaam Verwarmd 6-3-2019 # Hoe dan: Vliegwiel ET op gang 1. Startmotor op gang brengen: corporatiewoningen op warmtenetten 2. Gemeentelijke strategie

Nadere informatie

Werkplan 2014. Platform Conceptueel Renoveren Gelderland. De vraag: Het aanbod: Doelstelling: Nulmeting: Pilot projecten:

Werkplan 2014. Platform Conceptueel Renoveren Gelderland. De vraag: Het aanbod: Doelstelling: Nulmeting: Pilot projecten: Werkplan 2014 De vraag: Aanpak bestaande woningvoorraad middels slimme innovatieve concepten Afstemmen vraag aanbod Slimmer, sneller, goedkoper, anders Vanuit nulmeting naar kennisdeling / prototypes /

Nadere informatie

Financiële planning Hoe wordt u de trusted advisor van uw cliënt? 29 september 2015 Ramón Wernsen MFP, CFP

Financiële planning Hoe wordt u de trusted advisor van uw cliënt? 29 september 2015 Ramón Wernsen MFP, CFP Financiële planning Hoe wordt u de trusted advisor van uw cliënt? 29 september 2015 Ramón Wernsen MFP, CFP PROGRAMMA Wat verwacht uw klant? Financiële planning en kenmerken Trusted advisor en kenmerken

Nadere informatie

Architectuur en audit: een prima duo

Architectuur en audit: een prima duo Architectuur en audit: een prima duo Architectuur en audit: een prima duo Theoretische achtergrond Architectuur en audit in de praktijk Praktijk case IB-Groep Inhoud theorie Werkgroep architectuur Hoe

Nadere informatie

Glasvezel voor allemaal!

Glasvezel voor allemaal! Glasvezel voor allemaal! Agenda Aanpak Cranendonck//Net Organisatie Waar staan we nu? Vervolgstappen Vragenronde Een andere aanpak We willen iedereen de kans bieden ook kleine bedrijven! Aanbod: U krijgt

Nadere informatie

B-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio

B-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio B-140 Green Deal: Groene Gevangenis Veenhuizen: naar een gevangenis voorzien van duurzame energie uit de regio Partijen: De Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, de heer drs. M.J.M. Verhagen,

Nadere informatie

Geothermie. traditioneel energiebedrijf?

Geothermie. traditioneel energiebedrijf? 31 maart 2010 T&A Survey Congres Geothermie Duurzame bron voor een traditioneel energiebedrijf? Hugo Buis Agenda Duurzame visie & ambities Waarom kiest Eneco voor Geothermie? Stand van zaken Markten Pro

Nadere informatie

Open en slim energienet Zaanstad Let s Go!

Open en slim energienet Zaanstad Let s Go! Open en slim energienet Zaanstad Let s Go! Klimaatneutraal: de 4 e decentralisatie Robert Linnekamp, wethouder Milieu, gemeente Zaanstad Henry Staal, Coördinator Duurzame Energie, gemeente Zaanstad Inhoud

Nadere informatie

Decentrale energievoorziening onder lokaal beheer. Visie VREG

Decentrale energievoorziening onder lokaal beheer. Visie VREG Decentrale energievoorziening onder lokaal beheer Visie VREG 30/03/09, IST Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Bedenkingen bij eindrapport Inhoud Analyse van marktrollen en

Nadere informatie