Studievoormiddag Provincie Vlaams-Brabant Warmtenetten: hoe, wat, waarom?
|
|
- Irma Hermans
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Studievoormiddag Provincie Vlaams-Brabant Warmtenetten: hoe, wat, waarom? Erik De Schutter
2 Vlaams energieonderzoek door VITO Energietechnologie Duurzame stedelijkheid KU Leuven Elektrotechniek Bouwfysica Mechanica imec Fotovoltaïsch onderzoek 2
3 Vlaams energieonderzoek door EnergyVille 3
4 EnergyVille Expertise in duurzame energie en intelligente energiesystemen in de gebouwde omgeving Elektriciteit Warmte/Koude Research Development Training Industriële Innovatie Voor: Industrie / bedrijven Overheden Met: Locale partners Regionale partners Internationale partners 4
5 Warmtenetten 5
6 Wat zijn warmtenetten? Centrale verwarming op wijkniveau Warmte van warmtebronnen via een leidingnet naar warmteafnemers Warmtenet gebaseerd op het nuttigen van restwarmte of duurzame warmteopwekking : Restwarmte: warmte die vrijkomt uit processen en die niet gebruikt wordt. Duurzame warmteopwekking: warmteopwekking als hoofdproduct op een duurzame wijze 6
7 Context: een (ver)duurzaam(d) energiesysteem EU regelgeving ( en EU 2030) Duurzaamheid Betrouwbaarheid Betaalbaarheid via o.a. Reductie uitstoot broeikasgassen Hernieuwbare bronnen Energiebesparing Belang thermische netten neemt toe 5/06/2016 7
8 WAAROM WARMTENETTEN? Warmtenetten als bijdrage tot de oplossing Ecologische impact Enorme energie- en CO 2 -besparing Focus op warmte: 37% van het eindenergieverbruik heeft als doel het verwarmen van gebouwen, slecht 20% elektriciteit Kostprijs groene warmte 6-14 keer lager dan bij groene stroom Goedkope restwarmte of duurzame warmte nuttig inzetten via een warmtenet Schaalvoordelen hernieuwbare of duurzame energietechnieken via een warmtenet Luchtkwaliteit in stedelijk milieu verbetert: veel minder verbrandings-installaties in de stadskern: daling van NO x, SO x, fijn stof Toekomstige omschakeling naar hernieuwbare bronnen eenvoudiger
9 WAAROM WARMTENETTEN? Warmtenetten als bijdrage tot de oplossing Sociaal-economische impact Directe werkgelegenheid Investering in infrastructuur (CAPEX) Inzet van lokale restwarmte en lokale hernieuwbare warmte Geld blijft in eigen economie Inkomstenbron voor en verankering van lokale bedrijven Meestal geen hogere energieprijs: niet meer dan anders principe Prijsontwikkeling Duitsland EPB: Sterke daling E-peil punten tegen een lagere totaalkost
10 WAAROM WARMTENETTEN? Warmtenetten als bijdrage tot de oplossing (Geo-)politieke impact Daling van energieafhankelijkheid Bescherming tegen geopolitieke crisissen Bescherming tegen grote prijsfluctuaties Lokale en duurzame tewerkstelling Bijkomende impact Veiligheid Geen verbrandingsinstallatie in huis BE: gebouwbranden per jaar BE: 450 CO-incidenten per jaar Geen gasnet in de straten
11 NADELEN WARMTENETTEN? Warmtenetten als bijdrage tot de oplossing Kostprijs warmtenet (extra investering door distributienet) Terugverdientijd investeringen lang Natuurlijke monopolies? Mogelijkheid tot onvoldoende ontwikkeling door gebrek aan interne competitie Vaste tarieven voor klant (geen onderhandelingen mogelijk) Klanten gevangen in warmtenet (hoge omschakelkosten) Falen van warmtenet heeft invloed op heel het systeem Een goed ontworpen warmtenet met de geschikte warmtebronnen en warmtevragers heeft een enorm potentieel en rendabiliteit waarbij de nadelen niet opwegen tegen de voordelen.
12 4 de generatie warmtenetten Source: Lund et al
13 WARMTEBRONNEN EN WARMTEAFNEMERS
14 Hoe pak je nu een warmtenet-traject aan? 14
15 Warmtenet: stappenplan Projectfases voor de realisatie en exploitatie van een warmtenet Verkenning: Bepalen kansrijkheid en haalbaarheid Verdieping: Robuuste onderbouwing haalbaarheid en commitment partijen Uitwerking: Tot een definitief investeringsbesluit komen Bron: Handreiking voor gebiedsgerichte warmte-uitwisseling 15
16 Warmtenetten in de praktijk Stappenplan Verkenningsfase: Doel: Inzicht in kansrijkheid en haalbaarheid van project Stakeholderanalyse: belangen van partijen in kaart brengen Business case: alle kosten, opbrengsten, rendement en robuustheid in kaart brengen Maatschappelijke kosten-baten analyse: effecten (direct betrokken maar ook de samenleving) in kaart brengen (draagvlak) Resultaat: Intentieovereenkomst (gezamenlijk besluit: stoppen of doorgaan) Gezamenlijke visie op het eindbeeld van het project (draagvlak) 16
17 Warmtenetten in de praktijk Stappenplan Verdiepingsfase: Doel: Inzicht in kansrijkheid en haalbaarheid van project verder onderbouwen en tot een principebesluit te komen Volledig technisch ontwerp, juridisch haalbaarheid, financiële haalbaarheid (financieringsplan) Niet meer gebaseerd op kengetallen Business case, maatschappelijke kosten-baten analyse bieden inzicht in de te verwachten kosten en baten Risicoanalyse: onzekerheden van project in kaart brengen Resultaat: principebesluit - samenwerkingsovereenkomst 17
18 Warmtenetten in de praktijk Stappenplan Uitwerkingsfase: Doel: tot een definitief investeringsbesluit te komen Aanbesteding voor onderdelen project (bouw, beheer, onderhoud) Financieringsprocedure doorlopen (projectfinanciering) Resultaat: Definitief investeringsbesluit in de vorm van realisatieovereenkomst. Realisatie kan nu beginnen 18
19 Creëren van draagvlak en Informeren 19
20 Warmtenetten in Vlaanderen Case: Roeselare 20 Bron: MIROM Roeselare
21 Warmtenetten in Vlaanderen Case: Roeselare Bron: MIROM Roeselare 21
22 Warmtenetten in Vlaanderen Case: Roeselare Bron: MIROM Roeselare 22
23 Case: Antwerpen Zuid 23
24 Case: Antwerpen Zuid: 24
25 Case: Stad Mortsel Warmtenetbronnen: Restwarmte (proces, verbranding) Biomassa/Houtsnippers WKK WP (al dan niet grondgekoppeld) Geothermie Zonthermisch (bio)gas 25
26 Multi-energie Geïnstalleerd netwerk Geoptimaliseerd netwerk Tot 30% reductie op kapitaalkost! 26
27 Eerste stap: Verkenning Oriënterende screening naar kansrijkheid Kartering warmtevraag en aanbod Identificatie voorkeursgebieden o.b.v. kartering Eerste screening (grotere) omgeving: bronnen (bvb restwarmtevalorisatie) afnemers (bvb WZC, ziekenhuis, wijken) Kansrijkheid: economisch, ecologisch, technisch 27
28 Ondersteunende samenwerking als expert hernieuwbare warmte EnergyVille, in zijn rol van toegepast onderzoekscentrum en mede-voortrekker van duurzame warmte en warmteverdeling, regionaal en internationaal, werkt samen met alle stakeholders en adviesbedrijven in het project (studiebureau s, engineering bureau s, bouwadviseurs, architecten, ), en levert expertise waar deze in het project ontbreekt en nodig is Zie ook Warmtenetwerk Vlaanderen (WNVL): 28
29 Warmtenetten Conclusie Warmtenetten zijn niets nieuws Warmtenetten zijn een belangrijk middel in de transformatie naar een maatschappij die duurzaam met energie omspringt Een duidelijk beleidskader wordt uitgewerkt voor de uitbouw van warmtenetten Ondersteuningsmechanisme is beschikbaar Groot potentieel: Bronnen: Restwarmte, WKK, Afnemers: Hoge bevolkingsdichtheid, tertiaire sector 29
30 EnergyVille activiteiten en contact info Controle van thermische netten Substations Lage temperatuur netten en concepten Tools voor thermische netten Warmtemarkten en business modellen Warmtekaarten Adviesverlening ivm warmtenetten Erik De Schutter EnergyVille - Business development Thermische energie Thor Park, Poort Genk 8310, 3600 Genk, België GSM erik.deschutter@energyville.be 30
Zaal STUDIO Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur?
Zaal STUDIO +1 5.5. Slimme warmte-oplossingen: wat biedt de markt aan het lokaal bestuur? Internationale energie-onderzoekssamenwerking in Vlaanderen EnergyVille Energie-strategie Huidige situatie Mogelijke
Nadere informatieRobbe Salenbien. Domeinverantwoordelijke thermische energiesystemen EnergyVille
Robbe Salenbien Domeinverantwoordelijke thermische energiesystemen EnergyVille Energienetten Inhoudstafel 1. Context De actuele energieproblematiek Een veranderend energienetwerk 2. Het belang van warmte(netten)
Nadere informatieWarmtenetten. Agenda. Wat is een warmtenet. Technologie. Projecten. Regulering. Rol Eandis. Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015
Warmtenetten Visie van een netbeheerder Energik - 28/5/2015 Agenda Wat is een warmtenet Technologie Projecten Regulering Rol Eandis 2 2015 Studiedag Energik - Warmtenetten 1 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds
Nadere informatiePOM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE
POM West-Vlaanderen ROADMAP WARMTENET OOSTENDE www.ingenium.be 3E 2013 Jeroen.Soenens@Ingenium.be Stijn.DeRoo@3E.eu www.3e.eu Wat is een warmtenet? - DO Jeroen (do-morgen) POM West-Vlaanderen: roadmap
Nadere informatieWelkom. StepUp. Wat zijn warmtenetten? StepUp_Warmtenetten 1
Welkom StepUp 8 Wat zijn warmtenetten? Ondergronds leidingsysteem dat warm water transporteert Koppelt plaatsen met een warmteoverschot ( warmtebron of restwarmte ) aan plaatsen met een warmtevraag ( verwarming,
Nadere informatieHandreiking gebiedsgericht warmte-uitwisseling
Handreiking gebiedsgericht warmte-uitwisseling De verdiepingsfase In de verdiepingsfase gaat u, samen met uw partners, de haalbaarheid en kansrijkheid van het door u voor ogen staande warmte-uitwisselingsproject
Nadere informatieKosten en baten van warmtenetten. Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016
Kosten en baten van warmtenetten Presentatie op seminar De toekomst van warmte Jeroen Roos, 30 januari 2016 Warmtenetten: vele soorten en maten Van zeer lage tot zeer hoge temperatuur Van zeer klein tot
Nadere informatieDuurzaam ondernemen in Vlaanderen. Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel?
Duurzaam ondernemen in Vlaanderen Studienamiddag Roeselare Warmtenetten in Vlaanderen: welke business cases bieden potentieel? 18 juni Michel Davidts warmteontwikkelingen Kader Restwarmtegebruik maakt
Nadere informatieLEIDRAAD WARMTENETTEN
LEIDRAAD WARMTENETTEN Jo Neyens Workshop klimaatvriendelijke kernversterking 4 dec. 2018 rol van lokale besturen GEMEENTELIJK BELEID? Waarom een gemeentelijk beleid voeren in warmtenetten? vaststelling:
Nadere informatieDirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek)
Dirk Vanhoudt Onderzoeker VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) De rol van groene warmtenetten in de renovatie van woningen Inhoudstafel 1. De Vlaamse huizenmarkt 2. De energieprestatieregelgeving
Nadere informatie25/03/2013. Overzicht
Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige
Nadere informatieBeleid dat warmte uitstraalt. Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties
Beleid dat warmte uitstraalt Van warmteopties voor klimaatverbetering naar klimaatverbetering voor warmteopties Doelen rijksoverheid voor 2020 Tempo energiebesparing 2 % per jaar Aandeel duurzaam in totale
Nadere informatieWARMTENETTEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST
WARMTENETTEN VOOR EEN DUURZAME TOEKOMST VVSG Energie- en klimaatdag 4 mei 2017 Jo Neyens, beleidsmedewerker ODE voorstelling WNVL WAAROM WARMTENETWERK? Warmtenetwerk: nieuw ODE-platform WNVL ontstond eind
Nadere informatieTKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur
ENERGY TKI WINST Warmte Infrastructuur Nederland met verlaagde Systeem Temperatuur 1 SAFER, SMARTER, GREENER De ambitie voor de Nederlandse gebouwde omgeving 2030 Een 49% CO 2 reductie 3,4Mton minder CO
Nadere informatiekijk Warmtegids Informatieavond Aa-landen / Holtenbroek 12 maart 2019 Raymond Frank, Energieadviseur Gemeente Zwolle
kijk Warmtegids Informatieavond Aa-landen / Holtenbroek 12 maart 2019 Raymond Frank, Energieadviseur Gemeente Zwolle 13-3-2019 1 Energie(k)! Nederland 2 kijk Landelijk - Gaswinning Groningen sluit in 2030
Nadere informatieAQUATHERMIE. Kansen voor een aardgas vrij Nederland
AQUATHERMIE Kansen voor een aardgas vrij Nederland AARDGASVRIJ Nederland staat voor de immense opgave om afscheid te nemen van fossiele energiebronnen en in 2050 volledig te zijn omgeschakeld naar duurzame
Nadere informatieDe warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen.
De warmtemarkt van morgen: rol van gas, elektriciteit en warmtedistributie bij verwarming van woningen. Inhoud De warmtemarkt Warmtevraag woningen Warmtemarkt voor woningen Gasdistributie en CV ketel Elektriciteitsdistributie
Nadere informatieTEO/WKO WARMTE EN KOUDE NIEUWVEENSE LANDEN
TEO/WKO WARMTE EN KOUDE NIEUWVEENSE LANDEN In gemeente Meppel is een nieuwbouwwijk van 1953 woningen gepland, die gefaseerd tussen 2014 en 2039 gerealiseerd wordt. Deels worden de kavels bouwrijp opgeleverd,
Nadere informatieWarmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012. Van Overberghe Koen
Warmtenetten in Vlaanderen ACE 22-11/2012 Van Overberghe Koen Wat Warmtenetwerk is een warmtenet? Nederland en Vlaanderen Breed platform voor alle organisaties die betrokken zijn bij collectieve warmte
Nadere informatieWarmtemakelaar Kempen
Warmtemakelaar Kempen Diepe geothermie en warmtenetten in de Kempen Stijn Sneyers - IOK Diepe geothermie? Bouwsteenprincipe? Geothermisch project enkel rendabel bij continue hoge warmtevraag Slechts uitzonderlijk
Nadere informatieLeerpunten en aandachtspunten bij de ontwikkeling van een ECP Luc Pelkmans, VITO
Leerpunten en aandachtspunten bij de ontwikkeling van een ECP Luc Pelkmans, VITO Biobased Business Cases 2013 Breda 14-15 mei 2013 Locatiekeuze» Opportuniteiten:» bestaande faciliteiten uitbreidingsmogelijkheden.»
Nadere informatieProvinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL
Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in
Nadere informatieGijs de Man 12 oktober 2010
Gijs de Man 12 oktober 2010 We werken aan een beter klimaat Doel Stichting Warmtenetwerk: Bevorderen van gebruik van duurzame warmte en koude en hergebruik van restwarmte t via collectieve netten. Aanpak:
Nadere informatieWetgeving: Europese richtlijn Ontwerp van besluit Collectieve oplossingen: Aansluiting op warmtenet Participatie in hernieuwbare-energieprojecten
1 Studienamiddag VCB COLLECTIEVE OPLOSSINGEN OM TE VOLDOEN AAN EEN OPGELEGD MINIMUM AANDEEL HERNIEUWBARE ENERGIE 13/09/2012 Stijn.DeRoo@3E.eu www.3e.eu INHOUD 3E Wetgeving: Europese richtlijn Ontwerp van
Nadere informatieGroenGas InOpwerking. Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up. Rene Cornelissen (CCS) 11 maart 2015
GroenGas InOpwerking Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up Rene Cornelissen (CCS) 11 maart 2015 Kleinschalige biogasopwaardering met Bio-Up Inhoudsopgave CCS Inleiding Situatie kleinschalige vergisting
Nadere informatieHaags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014
Haags Warmtebedrijf Tussenrapportage 12 maart 2014 Waar staan we? Plan van aanpak 12 november 2013 vastgesteld Vooronderzoeken in volle gang: Vooronderzoek gesprekken Eneco en E.on Technische visie toekomstig
Nadere informatieWarmtenetten strategisch energiebeleid
Warmtenetten strategisch energiebeleid Stadsontwikkeling - EMA 8 mei 2013 Stedelijk beleid Noodzaak en warmtebronnen Pijlers van het beleid Plannen Warmtenetten strategisch energiebeleid 1 Stedelijk Beleid
Nadere informatieSmart Grids. Situering Eandis in energiemarkt. Hernieuwbare energie voor gebouwen 13 september Producenten elektriciteit
Hernieuwbare energie voor gebouwen 13 september 2012 Situering Eandis in energiemarkt Producenten elektriciteit CREG / VREG Invoerders aardgas Elia Fluxys Distributienetbeheerders Leveranciers Klanten
Nadere informatieGroeiplan voor warmte. een initiatief van provincies, gemeenten en sector
Groeiplan voor warmte een initiatief van provincies, gemeenten en sector 27 november 2015 De Provincies Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Holland, en Limburg, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, de Gemeenten
Nadere informatieEen handreiking voor gebiedsgerichte warmte-uitwisseling. >>Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen
Een handreiking voor gebiedsgerichte warmte-uitwisseling >>Duurzaam, Agrarisch, Innovatief en Internationaal ondernemen 02 Inhoud Introductie Aanleiding Hoofdrolspelers De handreiking Verkenning Instrumenten
Nadere informatieInitiatieven CO2 reductie MVOI BV.
Initiatieven CO2 reductie MVOI BV. MVOI BV Versie: 1 Datum: 15-05-2017 Pagina 1 van 6 Inhoud 1 Inleiding...3 2. Initiatieven waarin we zijn toegetreden....4 2.1 Warmtetafel. (Warmtenetwerk)...4 De Warmtetafel
Nadere informatieOnderwerp :Besluitvorming en afstemming stedelijk beleid en warmtenet Meerwijk Datum :
Bijlage 1 Onderwerp :Besluitvorming en afstemming stedelijk beleid en warmtenet Meerwijk Datum :15-01-2019 Stedelijk beleid De Energiestrategie voor Haarlem is bijna klaar. Dit onderzoek geeft de oplossingen
Nadere informatieTransitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie. Regio West Friesland
Transitieopgave in het kader van de Regionale Energiestrategie Regio West Friesland 7-2-2019 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, en energiebesparing
Nadere informatieBeleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Ruimte voor Energie. Partnerforum Gent 18 oktober 2016
Beleidsplan Ruimte Vlaanderen Werkgroep Ruimte voor Energie Partnerforum Gent 18 oktober 2016 Energie uitdagingen VISIE 2050: 7. energietransitie Daling uitstoot broeikasgassen in EU met 80-95% t.o.v.
Nadere informatieToekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost. Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018
Toekomstbestendig, innovatief warmtenet in Amsterdam Zuidoost Caryl Jonis (programmamanager BU Heat NL) 10 oktober 2018 Onderwerpen Studieproject Kantorenstrook Amstel III Basis technisch concept Voorlopige
Nadere informatieTEO/WKO WARMTE EN KOUDE
TEO/WKO WARMTE EN KOUDE BEDRIJVENTERREIN MARSLANDEN Op het bedrijventerrein de Marslanden in Zwolle zijn bedrijven gevestigd, met uiteenlopende behoefte aan warmte en koeling. Vanuit gegevens over het
Nadere informatieTEO/WKO WARMTE BESTAANDE WOONWIJK HEEG
TEO/WKO WARMTE BESTAANDE WOONWIJK HEEG In het dorp Heeg is voor een wijk met 800 slecht geisoleerde woningen onderzocht of verwarmen met thermische energie uit de nabijgelegen watergang Greft haalbaar
Nadere informatieEen geregelde warmteprijs, belangrijk onderdeel van een werkbaar marktmodel voor warmtenetten in Vlaanderen
Een geregelde warmteprijs, belangrijk onderdeel van een werkbaar marktmodel voor warmtenetten in Vlaanderen Tom Prinzie Bestuurder Warmtenetwerk Vl. 1) Warmtenetten (sector organisatie WNVL wat is een
Nadere informatieZaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november
Zaanse Energie Agenda update Zaanstad Beraad d.d. 22 november Vanavond centraal Introductie (Dick Emmer): Ontwikkelingen energietransitie Verdieping: Elektriciteit (Stijn van Oeijen) Warmte (Henry Staal)
Nadere informatieBISEPS Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS NETWERKEVENT: ENERGIEBEWUST ONDERNEMEN
BISEPS Business clusters Integrated Sustainable Energy PackageS NETWERKEVENT: ENERGIEBEWUST ONDERNEMEN Partners: Izegem, 20 September Introductie BISEPS project Natascha Janssens, POM West-Vlaanderen 1.
Nadere informatieLeiding door het Midden
Leiding door het Midden Raadscommissie Leefomgeving Den Haag, 30 november 2016 Erik Burgman Projectleider 30-11-2016 Leiding door Midden 2 30-11-2016 Leiding door Midden 3 Nog een lange weg naar een gasloze
Nadere informatieIndividuele energievoorziening
04/12/2014 Potentieel voor collectieve energie en warmte in Vlaanderen Erwin CORNELIS Klankbordgroep Lerend Netwerk Duurzame Wijken 3 december 2014 Presentatie in het kader van het STRATEGO-project Individuele
Nadere informatieAlterna(even voor aardgas
Alterna(even voor aardgas Koken en stoken zonder aardgas Energiecafé dea, 16 mei 2017 Rokus Wijbrans, EP4B Het EP4B Team Albert van Dam, albert.vandam@ep4b.nl Marcel van der Maal, marcel.vandermaal@ep4b.nl
Nadere informatiePROVINCIE ANTWERPEN PARTNER VOOR HERNIEUWBARE ENERGIE
PROVINCIE ANTWERPEN PARTNER VOOR HERNIEUWBARE ENERGIE Trias energetica Gebruik andere bronnen zo efficiënt mogelijk Gebruik energie uit hernieuwbare bronnen en reststromen Beperk de energievraag Duurzame
Nadere informatieWARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte. Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 nov. 2018
WARMTENETTEN: sleutelrol voor duurzame warmte Jo Neyens VVSG Inspiratiedag, 8 nov. 2018 voorstelling WNVL WARMTENETWERK VLAANDEREN Platform van ODE sinds 2013 Missie: bevorderen warmtenetten in Vlaams
Nadere informatieWIN-WIN MET WARMTE VANHEEDE-DEWULF
WIN-WIN MET WARMTE VANHEEDE-DEWULF 13-10-2015 VANHEEDE Environment Group Familiale groep sinds 1968 Afvalmanagement van A tot Z Milieuadvies Innovatieve milieutechnologieën VANHEEDE Environment Group Gelijkwaardige
Nadere informatieStudie Onthaalcapaciteit decentrale productie in Vlaanderen september 2012
Studie Onthaalcapaciteit decentrale productie in Vlaanderen 2011-2020 10 september 2012 Agenda Doelstelling en algemene context Methodologie PV WKK Wind Resultaten Aansluiting Transformatiecapaciteit Capaciteit
Nadere informatieOpties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa
Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Jennie van der Kolk, Alterra Helmond, 22-02-13 Nico Verdoes, Livestock Research Inhoud presentatie Wetenschapswinkel
Nadere informatieMIP-event Energie ligt op de straat Energie-wegen, Hoe warmte opslaan en gebruiken?
MIP-event Energie ligt op de straat Energie-wegen, Hoe warmte opslaan en gebruiken? H.Hoes, TERRA ENERGY 1 Energie-wegen, Hoe warmte opslaan en gebruiken? De straat als zonnecollector Van geothermie naar
Nadere informatieStand van zaken Stadswarmte in Utrecht
Stand van zaken Stadswarmte in Utrecht Stan de Ranitz Jaarbijeenkomst Warmtenetwerk 12 mei 2016 Inhoud presentatie 1. Stadswarmte Utrecht 2. Het equivalent opwek rendement (EOR) in Utrecht 3. Verdere verduurzaming
Nadere informatieWelkom. Voorstelling warmtenetten
Welkom Voorstelling warmtenetten Agenda Warmtenet werking Warmtenet warmtebronnen Warmtenet techniek Warmtenet aanleg Warmtenet aansluitingen Warmtenet impact milieu Warmtenet waarom Warmtenet de klant
Nadere informatieOm onze patiënten een duurzame zorg te garanderen.
Om onze patiënten een duurzame zorg te garanderen. Janssen Janssen België maakt deel uit van Janssen Pharmaceutical Companies of Johnson & Johnson (J&J). Kernactiviteiten zijn het creëren, ontwikkelen
Nadere informatiePROGRAMMA 11:00-11:20 PLENAIRE OPENING + UITLEG KIVI KLIMAATTAFELS 11:30-12:15 1E RONDE KIVI KLIMAATTAFELS 12:15-13:00 LUNCH
Welkom PROGRAMMA 11:00-11:20 PLENAIRE OPENING + UITLEG KIVI KLIMAATTAFELS 11:30-12:15 1E RONDE KIVI KLIMAATTAFELS 12:15-13:00 LUNCH 13:00-13:45 2E RONDE KIVI KLIMAATTAFELS 14:00-14:45 3E RONDE KIVI KLIMAATTAFELS
Nadere informatieFlexiheat Nationaal Warmtecongres 2013
Flexiheat Nationaal Warmtecongres 2013 Agenda 1. Wat en wie is Flexiheat? 2. Koppeling onderzoek en besluitvorming 3. Factoren in besluitvormingsproces: wat is uw mening? 4. Samenvatting Erika Zomerman
Nadere informatieDuurzaam warmtenet in Ede
Duurzaam warmtenet in Ede Octobre 2011 ) Direction Marketing Corporate 1 Wie zijn wij? Octobre 2011 ) Direction Marketing Corporate Structuur MPD Holding BV 80% 20% Breeveld Holding BV MPD Holding Nieuwe
Nadere informatieKlimaatneutrale gemeenten. Frans Rooijers - directeur CE Delft
Klimaatneutrale gemeenten Frans Rooijers - directeur CE Delft CE Delft - Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 - Energie, transport en grondstoffen - Economische, technische en beleidsmatige expertise
Nadere informatieWarmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 1 COGEN Vlaanderen Doelstelling:
Nadere informatieGeothermie. traditioneel energiebedrijf?
31 maart 2010 T&A Survey Congres Geothermie Duurzame bron voor een traditioneel energiebedrijf? Hugo Buis Agenda Duurzame visie & ambities Waarom kiest Eneco voor Geothermie? Stand van zaken Markten Pro
Nadere informatieCELSIUS* *Combined Efficient Large Scale Integrated Urban Systems. Roland van Rooyen Oubbol Oung Astrid Madsen 25-06-2015
CELSIUS* *Combined Efficient Large Scale Integrated Urban Systems Roland van Rooyen Oubbol Oung Astrid Madsen 25-06-2015 This project has received funding from the European Union s Seventh Framework Programme
Nadere informatieTraject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid
Traject naar een lange termijnvisie voor het energiebeleid Lieven Van Lieshout Econext 8 april 203 Uitdagingen van het energiebeleid Bron: IEA, WEO 202 2 Uitdagingen van het energiebeleid Bron : EC, Impact
Nadere informatieTransitie naar intelligente warmtenetten
Transitie naar intelligente warmtenetten Om de transitie naar duurzame energieopwekking te maken is het noodzakelijk om van centrale naar decentrale energievoorziening te gaan. Naast de elektriciteitsvoorziening
Nadere informatieDuurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling
Duurzame Energieinfrastructuur en Gebiedsontwikkeling 6 maart 2017 ir. A. Schiltmans MCD Meeting Bouwcampus, Grip op de Maas (heel) kort DGO Context van gas naar warmte Welke alternatieven zijn er Grootschalige
Nadere informatieHomelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen
Energie en exergie in de gebouwde omgeving Door Sabine Jansen (TU Delft) 7 April 2015 Homelab 2050, serie 4: Optimaal gebruik van beschikbare energiebronnen Exergie voor de gebouwde omgeving Statements
Nadere informatieSamen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas. Hans Schneider (Liander) programma
Samen naar een duurzaam verwarmde gebouwvoorraad zonder aardgas Hans Schneider (Liander) programma Alliander en de warmtetransitie Verantwoord van het aardgas af, op naar een nieuwe (lokale) warmtevoorziening
Nadere informatieJanssen Pharmaceutica. Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom
Janssen Pharmaceutica Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom 04 mei 2015 1 Janssen Pharmaceutica Janssen in België maakt deel uit van Janssen Pharmaceutical Companies of Johnson & Johnson (J&J) Kernactiviteiten
Nadere informatieHET POTENTIEEL VAN DIEPE GEOTHERMIE VOOR LOMMEL EN DE CRUCIALE ROL VAN WARMTENETTEN. LOC Ontbijtsessie - 05 oktober 2017
HET POTENTIEEL VAN DIEPE GEOTHERMIE VOOR LOMMEL EN DE CRUCIALE ROL VAN WARMTENETTEN LOC Ontbijtsessie - 05 oktober 2017 11/10/2017 VITO Not for distribution 1 WAAROM DIEPE GEOTHERMIE STAND VAN ZAKEN Twee
Nadere informatieBeersel wekt op. Klimaatneutraal Beersel 2040?
Klimaatneutraal Beersel 2040? 2013-2014: participatief traject 100 acties voor klimaatplan 2014-2015: inspelen op bestaande initiatieven en acties 2017-2018: Beersel wekt op De zon is van iedereen Zonnelaan
Nadere informatieNIEUWBOUWWIJK NIJSTAD-OOST
TEO/WKO WARMTE NIEUWBOUWWIJK NIJSTAD-OOST In gemeente Hoogeveen is een kleine nieuwbouwwijk van 88 woningen gepland. Gemeente Hoogeveen is eigenaar van de grond en is voornemens om de kavels bouwrijp te
Nadere informatieLocal Energy Solutions
24 mei 2011 Warmtelevering vanuit energiefabriek Apeldoorn Ontwikkeling van energie voor eigen gebruik naar externe levering aanleiding samenwerking warmteleiding Zuidbroek extra energie uit slachtafval
Nadere informatieENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019
ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED Maart 2019 Inleiding De concentratie van industrie in de Rotterdamse haven is een goede uitgangspositie voor het doen slagen van de energietransitie:
Nadere informatie1) Warmtenetten (sector organisatie WNVL wat is een warmtenet en waar staan we in Vlaanderen )
Warmtenetten in Vlaanderen een stand van zaken Tom Prinzie bestuurder WNVL 1) Warmtenetten (sector organisatie WNVL wat is een warmtenet en waar staan we in Vlaanderen ) 2) De Centrale stookplaats (bouwsteen
Nadere informatieHET POTENTIEEL VOOR GROENE WARMTE IN WEST-VLAANDEREN Natascha Janssens Inspiratiedag Groene Warmte VVSG, 8 februari 2018
HET POTENTIEEL VOOR GROENE WARMTE IN WEST-VLAANDEREN Natascha Janssens Inspiratiedag Groene Warmte VVSG, 8 februari 2018 RESTWARMTEPOTENTIEEL WEST-VLAANDEREN Renders et al, 2015. Warmte in Vlaanderen.,
Nadere informatieTEO/WKO WARMTE RENOVATIEWIJK SNEEK
TEO/WKO WARMTE RENOVATIEWIJK SNEEK Woningbouwcoöperatie Elkien heeft voornemens om in de wijk t Eiland in Sneek 300 woningen voor een deel te slopen en voor een deel te renoveren. Daarbij is de opgave
Nadere informatieHOGE TEMPERATUUR OPSLAG VAN WARMTE IN DE ONDERGROND ONDERZOEK EN DEMONSTRATIE
HOGE TEMPERATUUR OPSLAG VAN WARMTE IN DE ONDERGROND ONDERZOEK EN DEMONSTRATIE JORIS KOORNNEEF DERDE NATIONAAL CONGRES BODEMENERGIE UTRECHT 29 JUNI 2018 GEOTHERMIE FAMILIE Ondiepe geothermische systemen
Nadere informatieDe toekomst van de netten
De toekomst van de netten Speelveld, energieneutrale wijk, rol van smart grids dr. C. (Cor) Leguijt, presentatie Kivi-Niria, 8 okt. 2013 Inhoud de toekomst van de netten Kort: over CE Delft De hoeken van
Nadere informatieWKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem 030 2393677 m.m.c.bakker@senternovem.nl
WKO in duurzame gebiedsontwikkeling case Westland Ir. Marion Bakker SenterNovem 030 2393677 m.m.c.bakker@senternovem.nl 12-11-2007Sheet nummer 1 Ontwikkelingen wereldwijd Heeft de Al Gore film impact?
Nadere informatieZaal KLEINE FOYER 4.6. Bedrijven op weg zetten naar hernieuwbare energie
Zaal KLEINE FOYER 4.6. Bedrijven op weg zetten naar hernieuwbare energie Bedrijven op weg zetten naar hernieuwbare energie Klimaatdag VVSG, 3 mei 2019 2 BISEPS duurzame energie voor bedrijven 3 SYNERGIEën
Nadere informatieWarmte in de maatschappij. Financiële voor- en nadelen van warmtenetten voor de samenleving
Warmte in de maatschappij Financiële voor- en nadelen van warmtenetten voor de samenleving CE Delft Onafhankelijk onderzoek en advies sinds 1978 Energie, transport en grondstoffen Economische, technische
Nadere informatieEnergierecuperatie 2015. Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK. Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon
Energierecuperatie 2015 Warmtenetten Principe Restwarmte: elektriciteitscentrales, industrie, afvalverbranding. WKK Geothermie Grote warmtebron Biomassa Warmtepomp (bodem, rioolwater ) Zon Bron uitwisselbaar
Nadere informatieVan gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw
Van gas los! Klimaat Opties glastuinbouw Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Minder energie gebruiken CO2
Nadere informatieKosten Warmte in Meerwijk Haarlem wordt steeds gasvrijer
29-01-2019 Klankbordgroep Meerwijk Wienand van Dijk Kosten Warmte in Meerwijk Haarlem wordt steeds gasvrijer Wat betekent het klimaatakkoord voor ons? Energie strategie Transitie Visie Warmte Eind 2019
Nadere informatieWarmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk
Warmte: transitiepad naar een CO2 neutrale wijk Werksessie Topsector Energie 03/10/2016 Juriaan van Tilburg, Edwin van Vliet Even voorstellen > Juriaan van Tilburg 2016-heden: consultant Ecofys > Future
Nadere informatiePRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES
01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / PROJECTCASES 05 / UW BEDRIJVENTERREIN VERDUURZAMEN? ZON OP BEDRIJFSDAKEN Ambitie gemeente Energieneutraal
Nadere informatieEnergietransitie en gebiedsontwikkeling gaan in Zaanstad hand in hand. Marie-Louise Sanders 14 februari 2019 Congres Stedelijke Transformatie
Energietransitie en gebiedsontwikkeling gaan in Zaanstad hand in hand Marie-Louise Sanders 14 februari 2019 Congres Stedelijke Transformatie Zaanstad introductie PAGINA 2 Zaanstad dynamiek PAGINA 3 Zaanstad
Nadere informatieEfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving
Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft
Nadere informatieKlimaatakkoord: Kijkje in de keuken. Coen Bernoster
Klimaatakkoord: Kijkje in de keuken Coen Bernoster 19-7-2018 Voor wie? Regio, gemeenten, woningbouwcorporaties in Noord-Holland Voor wat? Aardgasvrij, duurzame bedrijventerreinen en energiebesparing Hoe?
Nadere informatieWestvoorne CO 2 - uitstoot
Westvoorne CO 2 - uitstoot De grafiek geeft de CO 2-uitstoot verdeeld over de hoofdsectoren over de jaren 2010 tot en met 2013. Cijfers zijn afkomstig uit de Klimaatmonitor van RWS. Cijfers over 2014 zijn
Nadere informatieWarmtenetten in Vlaanderen 30-05-2012. Koen Van Overberghe
Warmtenetten in Vlaanderen 30-05-2012 Koen Van Overberghe 1 Warmtenetwerk Vlaanderen Stimuleren gebruik duurzame warmte en restwarmte door bevordering van collectieve warmte (en koudenetten). Kennisoverdracht
Nadere informatieBio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16
Nadere informatieMono vergisting in Wijnjewoude?!
Mono vergisting in Wijnjewoude?! Jan Willem Bijnagte bijnagte@cocos.nl www.cocos.nl 06 82404591 Inhoud CCS Mono mestvergisting Gasverwaarding Noord Deurningen Bio-Up Kansen Wijnjewoude Mono mestvergisting
Nadere informatieBusinesscase voor thermische energie uit water t.b.v. beschermde stadskern Blokzijl 18 april 2019
Businesscase voor thermische energie uit water t.b.v. beschermde stadskern Blokzijl 18 april 2019 BC Thermisch uit oppervlaktewater Blokzijl I. TEO en WKO Algemeen II. Locatie III. Energievraag IV. Energiebesparing
Nadere informatieAardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl
Aardgasloze toekomst, waarom? Stroomversnelling Energy Up 2018 Casper Tigchelaar Inhoud presentatie 2 belangrijkste redenen voor aardgasvrije gebouwde omgeving Hoe heeft het energiegebruik in huishoudens
Nadere informatieWhitepaper. Transitie naar intelligente warmtenetten. ir. J.M.E. (Jorik) van de Waerdt ir. J.J. (Hans) Buitenhuis DWA
Whitepaper Transitie naar intelligente warmtenetten ir. J.M.E. (Jorik) van de Waerdt ir. J.J. (Hans) Buitenhuis DWA januari 2013 Om de transitie naar duurzame energieopwekking te maken, is het noodzakelijk
Nadere informatieCOGEN Vlaanderen vzw. Doelstelling: actief meewerken aan de ontwikkeling van kwaliteitsvolle WKK Expertisecentrum Expertiseverstrekking naar leden
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen WKK voor ruimteverwarming Algemene principes van WKK Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag VIBE 12 november 2010 1 COGEN Vlaanderen vzw Doelstelling:
Nadere informatieHelmonds Energieconvenant
Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende
Nadere informatieTussenstand onderzoek naar warmtetransitiemodellen voor de gebouwde omgeving
Tussenstand onderzoek naar warmtetransitiemodellen voor de gebouwde omgeving Vergelijking van modellen voor gemeentelijke besluitvorming Max Brouwer Tanja Haring Gerdien Priester Waarom dit onderzoek?
Nadere informatieWKK (warmte delen) een praktijkvoorbeeld met cijfers
WKK (warmte delen) een praktijkvoorbeeld met cijfers 1) Wie is BeauVent? 2) WKK? 3) Case 1 4) Case 2 5) Samenwerken, kan lonen! Agenda BeauVent Hernieuwbare energiecoöperati Wil tegen 2050 een 100% hernieuwbare
Nadere informatieMeer grip op klimaatbeleid
Meer grip op klimaatbeleid Klimaatbeleid voeren is complex. Het is interdisciplinair en omgeven met onzekerheid. Hoe zorg je als overheid dat je klimaatbeleid aansluit bij je ambities? En waarmee moet
Nadere informatieUitdagingen voor het distributienet. Frederik Hindryckx Energik decentrale elektriciteitsproductie 23/05/2013
Uitdagingen voor het distributienet Frederik Hindryckx Energik decentrale elektriciteitsproductie 23/05/2013 Situering Eandis in energiemarkt CREG / VREG Producenten elektriciteit Invoerders aardgas Elia
Nadere informatieSYNERGIE TUSSEN STADSVERWARMING EN ENERGETISCHE VALORISATIE VAN AFVALSTOFFEN
Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 SYNERGIE TUSSEN STADSVERWARMING EN ENERGETISCHE VALORISATIE VAN AFVALSTOFFEN Daniel VAN LATHEM Brussel-Energie DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE
Nadere informatie