ons kenmerk RH Helmond, 21 oktober 2011 betreft: Alternatieven spreiding Alternatieve vormen Spreiding bibliotheekwerk Helmond 2012

Transcriptie

1 Helmond - Peel Aan de Gemeente Helmond t.a.v. de griffier de heer J. Jaspers Postbus AZ Helmond RIB 87, bijlage 1 ons kenmerk RH Helmond, 21 oktober 2011 uw kenmerk betreft: Alternatieven spreiding Alternatieve vormen Spreiding bibliotheekwerk Helmond 2012 Servicepunt bibliotheek in 10 basisscholen Bibliotheek aan Huis Bestelbieb - project Inleiding In het najaar van 2010 is Bibliotheek Helmond-Peel geconfronteerd met aankondigingen van forse bezuinigingen voor de jaren Op 11 nov heeft de gemeenteraad in Helmond het besluit genomen te bezuinigen op het subsidiebedrag voor de bibliotheek m.i.v Daarbij is de voorkeur uitgesproken voor het sluiten van de wijkfilialen. Tevens nam de raad een motie aan waarin de Raad het college van Helmond verzoekt om binnen de bezuinigingsopdracht van het programma Kunst en Cultuur een creatieve oplossing te vinden waardoor er stadsbreed locaties zijn in bijv. bestaande (multifunctionele) voorzieningen waarin de volgende functies worden uitgevoerd: De bibliotheek is een voor iedereen toegankelijke basisvoorziening Met diverse functies zoals ontmoeting, taalstimulering, leesbevordering Een waar distributiecentrum van kennis en informatie Ook bereikbaar dient te zijn voor speciale doelgroepen zoals jeugd, ouderen en chronisch zieken en gehandicapten. In december 2010 werden een (ambtelijke) stuurgroep Bezuinigingen Helmond en een werkgroep Alternatieve vormen van Spreiding ingesteld met als doel te onderzoeken welke mogelijke alternatieven er zijn voor het sluiten van de huidige filialen in de gemeente Helmond. Als resultaat van dit onderzoek is op 1 april 2011 het rapport van de Werkgroep over alternatieve vormen van spreiding verschenen. Bibliotheek Helmond-Peel Postbus AS Helmond Watermolenwal RV Helmond T F info@bibliotheekhelmondpeel.nl Bankrekeningnummer KvK

2 In de periode van april tot en met september heeft intensief overleg plaatsgevonden met de besturen van het onderwijs, ambtelijke en bestuurlijke vertegenwoordigers van de gemeente, de verhuurders van bestaande panden, geïnteresseerde marktpartijen, wijkraden en andere direct betrokkenen. Dit overleg heeft geleid tot onderstaand perspectief voor alternatieve vormen van bibliotheekwerk in de wijken in Helmond die in 2012 kunnen worden gerealiseerd. Op 10 oktober werd deze denkrichting en perspectief onderstreept in een bestuurlijk overleg met wethouder J. v.d. Heuvel van de gemeente. Huidige filialen In de gemeente Helmond zijn tot het eind van het jaar 2011 drie wijkfilialen operationeel in Brouwhorst, de Bus en Mierlo-Hout. In alle filialen lag het accent voor wat betreft de dienstverlening op de jeugd tot en met 12 jaar en ouderen / minder mobiele inwoners. De bibliotheek ziet het als haar taak een bijdrage te leveren aan de taalontwikkeling en leesprestaties van (jonge) kinderen; zij wil dan ook de uitdaging aangaan om de negatieve effecten van het verdwijnen van de filialen te voorkomen en dit te vertalen in onderstaande missie: De bibliotheek kan en wil maatschappelijk effect sorteren door het onderwijs te helpen de leesmotivatie en daardoor de leesprestaties van kinderen te vergroten, taalontwikkeling te stimuleren en daardoor de zelfredzaamheid van kinderen te vergroten. We streven daarbij naar een bereik van 100% van de kinderen in de leeftijd van jaar. Hoe kunnen we dit realiseren? Door samenwerking en medewerking te zoeken met anderen, waarbij het primair onderwijs de meest voor de hand liggende (natuurlijke) partner is. Door een gezamenlijke visie en strategie op gebied van leesvaardigheid, spelling, grammatica, woordenschat en zelfredzaamheid vast te stellen. Door de bibliotheek dicht bij kinderen te brengen en onderwijs nog beter te ondersteunen bij leesbevordering, taalontwikkeling en vergroting zelfredzaamheid. Daarover overeenstemming tussen bibliotheek en onderwijs te bereiken. Een gezamenlijke missie/visie : 1. Taal en leesachterstand vragen om een gestructureerde aanpak. 2. Bibliotheek heeft gereedschap en vaardigheden om leesmotivatie te vergroten. 3. Inzet hiervan leidt tot betere resultaten bij schoolkinderen. 4. Basisscholen en bibliotheek zijn daardoor natuurlijke partners. 2

3 1. Alternatief voor doelgroep jeugd tot 12 jaar De bibliotheek heeft onderzoek gedaan naar alternatieve vormen van bibliotheekwerk op verschillende plaatsen in Helmond. Een aantal van deze alternatieven is onderzocht op verwacht resultaat en financiële haalbaarheid. Daarbij heeft de werkgroep gekeken naar de effecten en kosten van bijvoorbeeld een bibliobus, een zgn. Plug-in bibliotheek (zelfbedieningsunit) en een volwaardige bibliotheek op school. Ervaringen elders in Nederland zijn bij dit onderzoek betrokken. Uiteindelijk heeft de werkgroep voor de doelgroep jeugd gekozen voor het alternatief: Servicepunt in de basisschool: In de basisschool wordt een collectie, specifiek op de doelgroep afgestemde materialen, geplaatst, die de kinderen zelfstandig en/of met begeleiding van ouders/vrijwilligers kunnen lenen. Via het geautomatiseerde bibliotheeksysteem kan gebruik worden gemaakt van de totale collectie van Bibliotheek Helmond-Peel. De vervoersdienst van de bibliotheek zorgt voor het wekelijks bezorgen van aangevraagde materialen. Daarbij hoort ook het benodigde extra materiaal voor projecten, zoals de Rode Draad, Weg uit de Peel, en andere thema s. Op jaarbasis krijgt de school tevens 60 uur professionele ondersteuning (leesbevordering, mediawijsheid en coördinatie ) door een bibliotheekmedewerker op school zelf. Daarnaast zal vanuit de bibliotheek 10 uur administratie t.b.v. het servicepunt worden verzorgd. In november 2011 wordt de gewenste samenwerking tussen bibliotheek en het onderwijs vastgelegd in een intentieovereenkomst; deze zal worden ondertekend door de besturen in aanwezigheid van het gemeentebestuur van Helmond. In 2012 wordt gestreefd naar een realisatie van 10 servicepunten op basisscholen in Helmond. Hierbij zal een goede geografische spreiding over de stad als uitgangspunt gelden. De kosten voor de realisatie van het servicepunt op school worden gedragen door de bibliotheek (uitgaande van de ruimte in de bestaande exploitatie 2012); de scholen zijn bereid gevonden om een bijdrage aan de bibliotheek te betalen van 7,50 per leerling (per jaar) waarmee de start van deze alternatieve vorm van spreiding voor de doelgroep jeugd tot 12 jaar in het komende jaar op 10 scholen is gegarandeerd. Het perspectief om alle basisscholen in Helmond te gaan voorzien van een servicepunt zal nog niet in 2012 kunnen worden bereikt. Dit zal op een wat langere termijn spelen en wordt uiteraard in belangrijke mate beïnvloed door de resultaten die in 2012 op school zullen worden behaald. 3

4 2. Alternatief voor ouderen en minder mobielen Uit oogpunt van kostenbesparing is het niet mogelijk om in de wijken een uitgebreide dienstverlening voor jongeren en volwassenen in stand te houden na het sluiten van de filialen. Aandacht voor deze doelgroepen wordt geconcentreerd in de centrale vestiging in de binnenstad. In het najaar van 2011 worden daar enkele specifieke publiciteitsacties op gericht. Voor ouderen en immobiele wijkbewoners heeft de bibliotheek onderzocht of er een combinatie van maatregelen is te treffen om deze doelgroep te kunnen (blijven) voorzien van bibliotheekdiensten. Hierover is overleg met ouderen- en welzijnorganisaties nog op zijn plaats. In Mierlo-Hout wordt bijvoorbeeld in samenspraak met de Stichting D n Huysakker gekeken naar een oplossing voor de huisvestingsproblematiek van deze stichting in Alphonsus in relatie met een boekvoorziening voor senioren. Op grond van dit onderzoek, dat nog niet afdoende is afgerond, wordt momenteel met name gedacht aan de volgende oplossingen voor deze specifieke doelgroep: Uitbreiding van de Bibliotheek aan Huis service: de minder mobiele/ oudere wordt bezocht door een vrijwilliger die boeken en andere media thuis ophaalt en terugbrengt naar de bibliotheek. Een kleinschalige dienstverlening op maat, die ook nu al wordt uitgevoerd vanuit de hoofdvestiging. Vrijwilligers worden geworven in samenwerking met de Stichting Welzijn Ouderen Helmond en de Vrijwilligerscentrale. De kosten zijn relatief laag, het betreft individueel maatwerk en een hoge waardering. Momenteel maken ca. 15 inwoners van deze service gebruik en dat aantal kan zonder grote organisatorische problemen stijgen. Bestelbieb: op o een vast tijdstip en locatie in de wijk is een vrijwilliger aanwezig die assistentie verleent bij het selecteren en reserveren van boeken en andere materialen in de digitale catalogus van de bibliotheek. Via een besteldienst worden de gereserveerde en bestelde materialen naar de locatie gebracht, waar ze door de klant kunnen worden afgehaald. Dit bezoek c.q. spreekuur zal eenmaal per 3 weken gehouden kunnen worden. Over het idee m.b.t. deze dienstverlening dient nog nader overleg plaats te vinden met partijen en wijkvertegenwoordigers. 4

5 Beeldspraakverbinding tussen oudere/minder mobiele inwoners van Helmond en de bibliotheek; m.b.v. videoconferencing vanuit de thuissituatie wordt verbinding gelegd met de bibliotheek. Gebruikers kunnen boeken en andere media bestellen die op een specifiek afhaalpunt in de wijk worden bezorgd. Een combinatie van een uitbreiding van Bibliotheek aan Huis, de Bestelbieb en de Beeldspraakverbinding vindt de werkgroep het meest kansrijk; in 2012 zal dit in een projectvorm gestalte dienen te krijgen. Een deel van de doelgroep Ouderen en minder mobielen is niet (langer) zelfstandig woonachtig. De bibliotheek heeft een traditie in samenwerking met de verzorgingstehuizen: Verzorgingstehuizen: In twee verzorgingstehuizen (Alphonsus en de Eeuwsels) heeft de bibliotheek een kleine collectie boeken staan voor de bewoners. Van deze besloten bibliotheekvoorziening wordt weinig gebruik gemaakt. De bibliotheek wil graag met de directies van de verzorgingstehuizen in gesprek om te zoeken naar mogelijk een meer passende dienstverlening voor hun bewoners. Alternatieve vormen van spreiding voor de jeugd, ouderen/minder mobielen. Met de bovengeschetste voornemens zal de bibliotheek met ingang van het jaar 2012 nieuwe alternatieven in de wijken in Helmond starten, waarbij, door het enthousiasme van meerdere partijen, goede resultaten mogen worden verwacht van al deze inspanningen. De samenwerking is erop gericht om de schade van het sluiten van de bestaande filialen maatschappelijk zo veel mogelijk te beperken maar dit houdt tegelijkertijd ook in: nieuwe kansen, nieuw elan, een nieuwe balans en toekomstbestendigheid! Met vriendelijke groeten, Ruud Hakvoort, directeur. 5