Plan van Aanpak Fietspad Malpie

Transcriptie

1 Plan van Aanpak Fietspad Malpie Vernieuwen en verbreden van het huidige tracé

2 1. Inleiding 1.1. Aanleiding De raad heeft op 5 november 2015 een Motie: fietspad Malpie aanvaard met 12 stemmen voor (fracties H&G, PvdA, VVD en D66) en 11 stemmen tegen (fracties CDA en Valkenswaard Lokaal). De Motie heeft de volgende strekking: Overwegende dat: Er geen onderbouwing is voor een bedrag van euro voorzien voor het fietspad Malpie; Alvorens overgegaan kan worden tot aanpassing van het fietspad er een goed plan dient te liggen; Het wenselijk is bij het inventariseren van de behoefte en het opstellen van een eventueel plan, de toeristische sector en belangenorganisaties, waaronder scootmobielclub Valkenswaard en de fietsersbond, intensief te betrekken; Er wellicht mogelijkheden bestaan voor het verwerven van subsidies; Verzoekt het college: Voor de behandeling van de begroting 2017 te komen met een plan van aanpak waarin de wensen en behoeften met betrekking tot het fietspad over de Malpie zijn vertaald en zo nodig daarvoor een beroep te doen op het budget coalitiegelden. Het college heeft op deze motie besloten: college beschouwt de motie als overbodig omdat middelen in de begroting zijn opgenomen Doel De gemeenteraad van Valkenswaard heeft in maart 2012 een Landschapsontwikkelingsplan (LOP) vastgesteld. In dit plan is een project Dommelpad opgenomen (project 14 van het LOP). Binnen dit project is o.a. beoogd om de minder geschikte delen van deze padenstructuur op te waarderen. Het recreatieve fietspad over de Malpie is opgenomen in c.q. onderdeel van het Dommelpad en wellicht wel het meest fraaie deel van het totale tracé. Daarnaast is in het Landschapsontwikkelingsplan een project opgenomen dat ingaat op de spreiding van recreatie in De Malpie (project 13 van het LOP). De aanpak van het huidige fietspad dient te worden bezien binnen de uitgangspunten van het LOP c.q. in relatie tot de twee voornoemde projecten en past derhalve binnen uw beleid. Daarnaast wil de gemeente zich graag verder profileren op het gebied van recreatie en toerisme binnen de Groote Heide. Het verbeteren van de fietspad past in deze ambitie. 2

3 1.3. Huidige staat van het fietspad Het huidige fietspad is aangelegd in de periode (bron streekarchief). De kwaliteit van het asfalt is matig. Over de volle lengte van het tracé zijn scheuren te zien en ook is er op veel plekken sprake van wortelopdruk (opbolling asfalt). Her en der zijn er in het asfalt kuilen ontstaan. In de afgelopen regenachtige periode is gebleken dat er een klein deel van het fietspad onder water komt te staan. Dit is ter hoogte van de Vaarvennen. De Lengte van het fietspad is ongeveer 5 kilometer. Het huidige tracé is 2,20 meter breed en is opgenomen in de wegenlegger van de gemeente Valkenswaard. In de wegenlegger worden bij het huidige tracé ook acht duikers vermeld die onder het fietspad zijn aangebracht. De huidige wegbreedte van 2,20 meter is voor een in 2-richtingen bereden fietspad erg smal. Met deze breedte kunnen 2 enkele fietsers elkaar passeren of inhalen. Echter bij een hogere intensiteit fietsers is de noodzaak voor een breder fietspad ook hoger ter voorkoming van gevaarlijke situaties. Op basis van visuele inspectie kan worden geconcludeerd dat het bestaande asfalt in principe voldoende restlevensduur bezit. De schadebeelden die zijn aangetroffen betreffen boomwortelschades, scheurvorming aan de randen en oneffenheden/verzakkingen. De aangetroffen schades resulteren in een verminderd fietscomfort en hierover heeft de gemeente meldingen/ klachten ontvangen. Het compleet vervangen van het fietspad zal zonder twijfel resulteren in een grote verbetering van het fietscomfort. Indien uit kostenoverweging wordt gekozen voor het laten liggen van de bestaande constructie dan kan dat een besparing opleveren. Met het verbreden van een bestaande constructie wordt echter een potentieel groot risico geïntroduceerd, namelijk de kans op het ontstaan van langsscheuren a.g.v. verschilzettingen. De verbreding wordt aangelegd op de huidige bermen terwijl de bestaande constructie er al 50 jaar ligt. De besparing die nu met de aanleg kan wordt bewerkstelligd zal in de toekomst teniet worden gedaan als scheurvorming optreedt. Daarnaast heeft een compleet nieuw fietspad een aanzienlijk langere levensduur dan het handhaven van de bestaande constructie. Het compleet vervangen van het fietspad geniet technisch dan ook de voorkeur. 2. Opdracht 2.1 Inventarisatie van behoeften door belangenorganisaties Op verzoek van de raad heeft er op maandag 18 juli een overleg plaatsgevonden waarin de behoefte is geïnventariseerd van belangenorganisaties. Het verslag met aanvullingen is in de bijlage opgenomen. Conclusie van de vertegenwoordigers van de belangenorganisaties is dat het huidige tracé prima voldoet aan de wensen van gebruikers en daarom is de wens om dit tracé over de volle lengte te behouden. Daarnaast herkent men een aantal tekortkomingen bij het huidige pad. 3

4 Men is van mening dat de verharding uit asfalt moet blijven bestaan. De meest voorname reden is het rijcomfort voor de gebruiker. Asfalt laat zich makkelijker vegen en reinigen (bladafval) maar is wel gevoelig voor schades als gevolg van boomwortelopdruk. Hiervoor kunnen aanvullende maatregelen worden getroffen in de vorm van wortelwerende schermen of het verwijderen van kritische bomen. Ook het toepassen van een verharding van beton is een goede optie maar zal naar alle waarschijnlijkheid duurder uitvallen. Daarnaast verwijzen de belangenorganisaties naar het nieuwe fietspad richting Waalre (over de oude spoorbaan) als het gaat om de breedte (4 meter) en uitvoering. 2.2 Aandachtspunten Voor het vernieuwen van het fietspad rekening houden met: Uitvoering sober en doelmatig. Er mag geen onevenredige afbreuk wordt gedaan aan het behoud, het herstel en de ontwikkeling van de natuurlijke en/of landschappelijke, cultuurhistorische en waterhuishoudkundige waarden van de gronden. Onderhoudsarm en vriendelijk. Waar mogelijk toepassen van een vergevingsgezinde berm. De pad wordt aangelegd op gemeente-eigendom. Fietspad is en blijft onderdeel van het regionale fietsroutenetwerk. De gemeente staat garant voor de kosten en heeft in de begroting 2017 een bedrag opgenomen van euro. Er zijn geen beperkingen voor strooiwagens omdat er bij vorst niet gestrooid wordt (is ook logisch gelet op de hoge natuurwaarden die aanwezig zijn). Het komt wel voor dat er n.a.v. sneeuwval geborsteld wordt. Het asfalt wordt voorzien van een oppervlakbehandeling van een lichte kleur steenslag. Het toepassen hiervan leidt tot een wat verminderd fietscomfort, maar daar staat tegenover dat het fietspad daarmee een natuurlijkere, landschappelijke uitstraling krijgt en bovendien dat de kans op het doodrijden van kleine dieren kleiner is (zorgplicht Flora & faunawet). Waar mogelijk wordt de vergevingsgezinde (overrijdbare) berm tevens een strook die waarde heeft voor bijen, vlinders en andere insecten. Daarvoor bij het ontwerp specifiek aandacht schenken aan de hoogteverschillen in het landschap en de aanwezige bomen langs het huidige fietspad. Indien mogelijk geen sloot naast het fietspad (i.v.m. opschot van berk), maar werken met laagtes die makkelijker gemaaid kunnen worden (maaisel afvoeren). Gedurende de uitvoering van het werk volledige afsluiting van het tracé (veiligheid). Na oplevering wordt de fietspad opnieuw in beheer genomen door team BOR. 4

5 2.3. Afbakening Het is de bedoeling om het huidige fietspad te vervangen door een nieuw asfalt pad. Asfaltonderzoek huidige fietspad Uit bijgevoegd asfaltonderzoek blijkt dat het huidige pad teervrij is en dat de fundering bestaat uit zand. Er is geen verontreiniging aangetroffen (bijv. met zinkassen). Telling van gebruikers/aanbevolen breedte nieuwe fietspad Afgelopen zomer is er gedurende een periode van 14 dagen een fietstelling uitgevoerd. Daaruit komt naar voren dat het telapparaat 5000 fietsers heeft geteld en 2000 personenauto s. Dat laatste is natuurlijk niet erg waarschijnlijk. Uit ervaringen met het telkastje weten we namelijk dat het apparaat groepen fietsers ziet als 1 voertuig/object. Dat is de verklaring voor dit hoge aantal personenauto s. Het zijn dus gewoon groepjes fietsers. Wanneer we aannemen dat dit groepjes van gemiddeld 3 mensen zijn betekent dit dat we in werkelijkheid op (2000*3) = fietsers in 14 dagen rijden in het toeristen seizoen. Gemiddeld betekent dat /14 = 785 per etmaal. Natuurlijk is die verdeling van het aantal fietsers niet iedere dag hetzelfde en zijn er piek en dal momenten. Wanneer we uitgaan dat er op een piekdag +/ fietsers per etmaal rijden lijkt dat een redelijke aanname. Verder geldt het algemene principe dat ongeveer 10% van de etmaal intensiteit zich in het drukste uur (in het weekend is dat tussen 13-14u). Dat betekent een aanname van 100 fietsers op het drukste moment in 2 richtingen. Conform de tabellen van het CROW die de breedte van fietspaden aangeven bij bepaalde intensiteiten betekent dit een wenselijke breedte van 3,00 meter (2,50 minimaal). De voorkeur gaat uit naar een breedte van 3.00 meter omdat ten tijden van de telling er relatief veel regen is gevallen. Je mag dus aannemen dat er gemiddeld gezien wat meer fietsers zullen rijden. Verder is de ambitie om het gebied een recreatieve boost te geven, waardoor er in de toekomst mogelijk meer fietsers te verwachten zijn. Dit is een extra reden om uit te gaan van een geasfalteerd fietspad van 3.00 meter breed (zie hiervoor ook bijgaand infoblad over breedtes van fietspaden). Daarnaast wordt aanbevolen om as markering aan te brengen. Afstemming met Team Beheer Openbare Ruimte Bovenstaande zaken zijn afgestemd met team Beheer Openbare Ruimte. Team BOR is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de fietspaden in de gemeente Valkenswaard. Bij de beschouwing wordt gebruik gemaakt van inspectiecijfers uit 2015 en aanvullende visuele waarnemingen van optredende schadebeelden. Daarnaast wordt het fietspad getoetst aan de daarvoor geldende landelijke richtlijnen alsmede het KIOR handboek van de gemeente Valkenswaard. E.e.a. in goed overleg en op basis van consensus met de opdrachtnemer/ projectleider. 5

6 Samen met team BOR is ook beoordeeld of er (uit kostenoverwegingen) kan worden gekozen voor het laten liggen van de bestaande constructie zodanig dat dit een besparing oplevert. Indien daarbij wordt uitgegaan van het verbreden van de bestaande constructie, dan wordt er echter een potentieel groot risico geïntroduceerd, namelijk de kans op het ontstaan van langs scheuren a.g.v. verschilzettingen. De verbreding wordt aangelegd op de huidige bermen terwijl de bestaande constructie er al 50 jaar ligt. De besparing die nu met de aanleg kan wordt bewerkstelligd zal in de toekomst teniet worden gedaan als scheurvorming inderdaad optreedt. Daarnaast heeft verbreding ook een ander groot nadeel, namelijk dat er geen rekening gehouden kan worden met locatie specifieke omstandigheden in relatie tot bomen, flora en fauna. Het huidige fietspad vervangen door een nieuwe asfalt pad ligt daarom voor de hand. Team BOR heeft nader gerekend aan het fietspad (zie bijlage Raming fietspad Malpie ). In GBI staat het bestaande fietspad verwoord als ca m2 over een lengte van ca m1. Een nieuw fietspad moet voor ongeveer 60 per m2 te realiseren zijn. Totaal (incl. VAT). Hierbij is rekening gehouden met een positieve milieukundige staat van het bestaande asfalt (niet teer houdend) en kwaliteit ondergrond (geen bodemvervuiling). Referentiebeeld is fietspad Lage Heide. Dit is een reële/veilige benadering. De kans op overschrijding van dit budget wordt ingeschat op nagenoeg nihil. 2.4 Haalbaarheid Qua planning wordt uitgegaan van realisatie in Bestemmingsplan Wat betreft bestemmingsplan zijn er geen bijzonderheden aan de orde. Het gaat hier om onderhoud en daarvoor is geen (aanleg)vergunning nodig. Wel moet rekening worden gehouden met het uitgangspunt dat er geen onevenredige afbreuk wordt gedaan aan het behoud, het herstel en de ontwikkeling van de natuurlijke en/of landschappelijke, cultuurhistorische en waterhuishoudkundige waarden van de gronden. Dit wordt als extra aandachtspunt betrokken bij het ontwerp. Natura 2000 / Natuurwetgeving Het huidige fietspad ligt grotendeels in een Natura 2000 gebied. Dat maakt dat de belevingswaarde enorm is, maar tegelijkertijd vraagt dit om grote zorgvuldigheid. Om die reden hebben wij een natuurtoets laten uitvoeren. Hieruit blijkt dat er diverse algemeen en ook streng beschermde soorten voorkomen. Omdat verwacht wordt dat er enkele bomen gekapt moeten worden voor de verbreding van het fietspad, is er in het kader van de Flora- en faunawet nader onderzoek gewenst naar het voorkomen van vleermuizen en eekhoorns. Op basis van de Natuurbeschermingswet moet er een zogenaamde passende beoordeling worden uitgevoerd en aan de hand van de uitkomsten van deze beoordeling moet er (wellicht) een vergunning op basis van de Natuurbeschermingswet worden aangevraagd. 6

7 Kaartfragment Natura Kabels & leidingen Onder het huidige tracé liggen geen kabels en leidingen. Overige zaken Op een enkele plek is een Inritconstructie aangebracht. Voor de aanleg dient een routeplan te worden opgesteld. Vooroverleg met het Waterschap (o.a. vanwege de ligging in een Natte Natuurparel) en met Natuurmonumenten (goede buur) ligt voor de hand. Samenloop met andere projecten In 2017 is de start van het herstel van het Groot Malpieven fase 2 gepland. De duur van dit werk is sterk afhankelijk van weersomstandigheden en van het uitdrogen van het gebaggerde slib uit het ven. De oplevering van dit werk is gepland in Het lijkt erop dat de aanleg van het fietspad en het herstel van het ven elkaar qua planning overlappen. Vanwege het zware transport dat zal plaatsvinden in het kader van venherstel lijkt samenloop geen/nauwelijks voordeel op te leveren. De verkeersafwikkeling en de werkterreinen dienen gescheiden te worden gehouden. Wellicht dat voor het venherstel een andere rijroute mogelijk is (moet nog beoordeeld worden binnen dat project). 7

8 Gelet op het vorenstaande lijkt een fasering in de aanleg van het fietspad voor de hand te liggen. Fase 1: Vanaf Molenstraat tot zuidelijke parkeerplaats Malpie. Fase 2: vanaf de zuidelijke parkeerplaats naar Borkel. 2.5 Risico Een klein deel van het fietspad ligt nabij het eigendom van Natuurmonumenten en kruist ter plaatse een inrit van NMM. Met NMM zullen we de beoogde werkzaamheden afstemmen en een concrete afspraak maken over de inrit. Voor het vervangen van 8 duikers onder het fietspad moet er een vergunning worden aangevraagd bij Waterschap de Dommel. Er moet ook een vergunning worden aangevraagd op grond van de Natuurbeschermingswet en er moet een zogenaamde passende beoordeling worden opgesteld (zie bijlage, brief van de ODZOB). Voorafgaand aan deze vergunningaanvraag moet er een nader natuuronderzoek worden uitgevoerd. De uitkomsten van dit onderzoek geven wellicht specifieke aandachtspunten voor de vergunningverlening en/of voor het ontwerp van het fietspad. Er is een bedrag beschikbaar gesteld van euro. Er is nog geen concreet bestek en bijbehorende concrete kostenraming beschikbaar. Zoals eerder gesteld is de verwachting dat het beschikbaar gestelde bedrag voldoende is. 2.6 Neveneffecten De fietspad wordt aangelegd in een relatief druk stukje buitengebied. De recreatieve druk op dit gebied is aanzienlijk. De verwachting is dat de fietspad door grote aantallen fietsers gebruikt blijft worden en ook belangrijk blijft voor mensen die minder mobiel zijn. Tijdens de uitvoering van het werk wordt vandalisme en overlast niet uitgesloten. Dit kan deels voorkomen worden door tijdens de uitvoering van het werk, dit deel van de Malpie af te sluiten voor publiek. Doordat het fietspad breder wordt, kan dit uitnodigen tot ongewenste gebruik (door bijvoorbeeld gemotoriseerd verkeer). Dit kan worden voorkomen/bestreden door het plaatsen van extra, robuuste hindernissen. Doordat het nieuwe fietspad breder wordt, dient rekening te worden gehouden met snoei en/of verwijderen van enkele bomen; o.a. vanwege wortelopdruk. Dit geeft tevens mogelijkheden om op deze plekken nieuwe omstandigheden te creëren voor bijvoorbeeld (graaf)bijen, vlinders en andere insecten, vanwege de extra bezonning die ontstaat. 8

9 3 Aanpak 3.1. Planning Definitieve besluitvorming zal plaatsvinden in de raadsvergadering van 3 november. De raad zal dan de begroting behandelen. Daaraan voorafgaand dient het college een besluit te nemen over het plan van aanpak en de daarbij horende raadsinformatiebrief. De aanleg van het fietspad duurt ongeveer 1 maand. Daarbij moet rekening worden gehouden met het broedseizoen (loopt van beging maart tot medio juli). Fase Juni/aug 2016 Activiteit Nadere definiëring conform Motie raad; o.a. door gesprekken met betrokkenen (zie Motie) en met gemeente en provincie (i.v.m. te verlenen vergunningen en bestemmingsplan). Opstellen Programma van Eisen in samenspraak met opdrachtgever en stakeholders. Aug Onderzoek: o.a. Klic-melding (?) en sondering (?). Sept Nov Dec Jan Maart 2017 April 2017 Mei 2017 Juni 2017 Juli/aug2017 Sept 2017 Okt./nov Dec Aanleveren stukken. Definitieve besluitvorming door de raad. In gang zetten aanvullend onderzoek en start ontwerp. Eerste ontwerp. Tweede ontwerp. Definitief ontwerp. Aanvraag vergunningen (provincie, waterschap en gemeente). Voorbereiding uitvraag. Beheertoets, consensusdocument met beheerder(s). Besluitvorming en voorbereiding aanbesteding. Aanbesteding en gunning door inkoop. Start voorbereidingen/uitvoering werk. Communicatie en informatie. Realisatie en opening. E.e.a. afhankelijk van het verloop van de winter. Overdracht aan beheer. Nazorg (eventueel toets bij oplevering aan de eisen uit de beheertoets!) Eindafrekening. 9

10 3.2. Betrokkenen De volgende partijen zijn hierbij betrokken: Partij Rol Contactpersoon Tel.nr/ VVV Vertegenwoordiger toerisme/recreatie Annelies Ziegenhardt Scootmobielclub Routecoordinator Jo Niessen en scootmobielclub Karel Kremers Fietsersbond Vertegenwoordiger Paul Liefrink fietsers Gehandicaptenplatform Secretaris van het Huub Franssen Platform Tel Staatsbosbeheer en/of Terreinbeheerder in het K. van der Laan Natuurmonumenten aangrenzende e/o Michel natuurgebied en Hendriks grondeigenaar. Waterschap de Dommel Beheerder en eigenaar Hanne Baudoin van de beek. Vergunningverlener. Gemeente Grondeigenaar en Chris Sandkuijl Valkenswaard beheerder van het (ROE) fietspad. Rob Jacobs (BOR) Bestemmingsplan en Toon Schellekens vergunningverlener. Provincie Natura 2000 Theo Portegijs ail.com 3.3. Risicobeheersing De voortgang en bijstellingen op het plan worden bijgehouden door de opdrachtnemer. Het stemt hiervoor af met de opdrachtgever en met de projectwethouder. Tevens heeft hij contact met de onder 3.2 genoemde partijen Besluitvorming M.b.t. de voortgang vindt er afstemming plaats in het Portefeuillehouder Overleg. Nadat alle relevante informatie beschikbaar is, wordt er een college advies opgesteld en aan B&W ter besluitvorming voorgelegd. Daarna kan terugkoppeling aan de raad plaatsvinden. Afhankelijk van het raadsbesluit wordt de uitvoering van het project in gang gezet. 10

11 4. Inrichting en voorwaarden 4.1. Organisatie Bestuurlijk en ambtelijk opdrachtgever: Bestuurlijk opdrachtgever: Ambtelijk opdrachtgever: Projectleider/opdrachtnemer: Hetty Tindemans Hans Appelmans Chris Sandkuijl Met wethouder Wijnen wordt er afgestemd i.v.m. de samenhang met Groote heide. Mart is daarom mede opdrachtgever Benodigde financiering en budgetten Budgethouder: Budgetbeheerder: Beschikbaar budget: Benodigd krediet: Hans Appelmans Chris Sandkuijl euro pm Subsidie Eerder is voor dit fietspad een ingang gezocht via een Life-subsidie voor Groote Heide. Deze aanvraag werd afgewezen. Het project kent samenloop met het project De Groote Heide. In dat kader bezien, zullen wij een aanvraag om cofinanciering indienen bij de coöperatie Boven Dommel (zie bijlage). Komende 3 jaar is er in onze provincie kennelijk een bedrag van euro per jaar beschikbaar voor substantiële projecten recreatieve fietsroutes. Uit een eerste verkenning leiden wij af dat het fietspad Malpie voor subsidie in aanmerking zou kunnen komen. 11

12 Bijlagen Motie raad, 5 november 2015 Verslag overleg fietspad Malpie, en aanvullingen daarop door de Fietsersbond (mail 7 september 2016 en notitie vergevingsgezinde fietspad) en gehandicatenplatform (24 puntenlijst) Infoblad Over breedtes van fietspaden, opgesteld door verkeersconsulent Theo Zeegers, oktober 2014 Beproevingsrapport asfalt fietspad Malpie, opgesteld door GEOS constructive testing, 3 augustus 2016 Natuurtoets, opgesteld door Ecologica, september 2016 Raming Fietspad Malpie, team BOR, Brief ODZOB, 17 oktober 2016 Ingevuld formulier voor aanvraag subsidie bij de coöperatie Boven Dommel, oktober 2016 Versie, oktober