Vragen en antwoorden over veranderingen in de WW. WW Duur. WW in de oude situatie WW in de nieuwe situatie. Aantal gewerkte jaren

Transcriptie

1 Maanden WW Vragen en antwoorden over veranderingen in de WW Hoe was de WW geregeld? Tot 1 januari 2016 kreeg je, afhankelijk van je arbeidsverleden maximaal 38 maanden WW. Per gewerkt jaar bouwde je een maand WW op. Vanaf 1 januari 2016 bouw je over de eerste 10 gewerkte jaren nog steeds een maand per gewerkt jaar op, maar vanaf het 11 de jaar is dat nog maar een halve maand per gewerkt jaar. De maximale uitkeringsduur is ingekort van 38 maanden naar 24 maanden. In schema ziet dit er als volgt uit. Het gele en het groene vlak tezamen laten de WW in de oude situatie zien. Het gele vlak laat de nieuwe WW per 1 januari 2016 zien. WW Duur WW in de oude situatie WW in de nieuwe situatie Aantal gewerkte jaren Het groene gedeelte is het deel van de WW dat wij willen gaan repareren in de cao. Reparatie WW Als FNV hebben wij met werkgevers in de Stichting van de Arbeid afgesproken dat wij de verminderde duur en opbouw van de WW repareren in de cao. Daardoor houden wij de WW op het niveau van voor Premieverdeling werkgevers-werknemers Werkgevers betalen de premie van de wettelijke WW. Werknemers betalen de premie voor de reparatie van de WW indien dit in de cao is afgesproken. Iedere maand wordt de premie ingehouden op het brutoloon. Uitvoering van de WW De uitvoering van de wettelijke (publieke) WW blijft bij het UWV. De reparatie-ww (verder aanvullende WW) is een private regeling en wordt uitgevoerd door Raet in opdracht van het landelijk fonds Stichting Private Aanvullende WW en WGA dat de gelden beheert.

2 Hoe wordt de premie voor de aanvullende WW geïnd? Werknemers betalen de aanvullende WW-premie uit hun brutoloon. De werkgever houdt de premie in en maakt deze over aan Raet, de uitvoerder van de WW. De individuele werknemer hoeft zelf niks te doen om de WW-premie te betalen. Opbouw wettelijke WW Vanaf 1 januari 2016 is de opbouw van de WW veranderd. De zogeheten referte-eis is hetzelfde gebleven. De referte-eis bestaat uit een wekeneis en een jareneis. De wekeneis houdt in dat je in de 36 weken voorafgaande aan je eerste werkloosheid dag ten minste 26 weken gewerkt moet hebben. Is dit het geval, dan heb je recht op 3 maanden WW. Voldoe je ook nog aan de jareneis, dan heb je langer recht op WW. De jareneis houdt in dat je in de vijf jaar voor je werkloosheid tenminste in 4 jaar over 52 dagen of meer loon moet hebben ontvangen. Voldoe je ook aan deze tweede eis, dan wordt de duur van de WW verlengd met 1 maand per gewerkt jaar voor de eerste tien gewerkte jaren en een halve maand per jaar voor de jaren daarna. Tot het maximum van 24 maanden is bereikt. Hoe zit het met reeds opgebouwde rechten? Heb je op 1 januari 2016 al meer dan 24 maanden WW-recht opgebouwd, dan geldt een overgangsregeling. Per kwartaal gaat er één maand van het opgebouwde recht af, totdat het maximum van 24 maanden bereikt is. De onderstaande tabel laat de afbouw van de WW rechten zien voor iemand die 24 jaar of meer gewerkt heeft. Tabel Afbouw maximale WW-duur Aantal jaar arbeidsverleden op 1 januari 2016 Jaar en kwartaal >=

3 Ter illustratie. Iemand die 33 jaar heeft gewerkt en per 1 september 2017 werkloos wordt heeft dan nog recht op 26 maanden WW in plaats van de 33 maanden in de oude situatie. Wanneer zijn de eerste gevolgen van de veranderde WW regelgeving merkbaar? Hier maken wij onderscheid tussen de verminderde opbouw in de WW en de verminderde duur. Verminderde opbouw: Word je werkloos, dan kijkt het UWV naar je arbeidsverleden, dat is het aantal jaren dat je hebt gewerkt. De werkzaamheden die je hebt verricht in het huidige jaar tellen hierbij niet mee. Word je werkloos in 2016, dan kijkt het UWV naar het arbeidsverleden van 2015 en verder terug. Aangezien de wetswijziging over de opbouw van de WW ingaat op en de opbouw van de WW-rechten van vóór 1 januari 2016 ongewijzigd blijven, verandert er niks in de WW opbouw van de mensen die in 2016 werkloos worden. Pas in 2017 ondervinden de mensen die hun baan kwijt raken de gevolgen van de verminderde opbouw. De opbouw van de WW wordt in 2016 immers beperkt voor iedereen die meer dan 10 heeft gewerkt tot een halve maand per gewerkt jaar. Wie per 1 januari 2017 werkloos wordt en op dat moment een arbeidsverleden heeft van 11 jaar, heeft recht op 10½ maand WW. Deze persoon komt dus, volgens de oude WW-regeling, een ½ maand WW te kort. De wettelijke WW stopt op 16 november 2017 voor deze persoon, dan moet hij of zij dus aanspraak maken op de gerepareerde WW. Verminderde duur: De nieuwe regelgeving heeft tot gevolg dat mensen minder lang recht hebben op een WW uitkering, namelijk maximaal 24 maanden. Deze verandering geldt voor diegenen, die nu recht hebben op 25 maanden WW of meer. Hebben we het over de vermindering van de duur van de WW, dan bedoelen we dat de duur van de WW wordt afgebouwd van maximaal 38 maanden naar 24 maanden, voor mensen die nu recht hebben op 25 maanden WW of meer. Per verandert de duur van de WW direct. Iedereen met meer dan 24 maanden WW wordt geconfronteerd met het feit dat zijn WW 1 maand korter wordt. Iemand die per werkloos wordt en een arbeidsverleden heeft van 25 dienstjaren, heeft dan geen recht meer op 25 maanden, maar nog maar op 24 maanden. Op is deze persoon dan 24 maanden werkloos, januari 2018 zou hij in het oude systeem nog WW hebben gehad, maar nu niet meer. Dat is de verminderde duur. Wie gaat de na-wettelijke WW uitvoeren? Centraal komt er één organisatie, de Stichting Private Aanvullende WW en WGA, die de nawettelijke WW gaat uitvoeren. Deze stichting wordt aangestuurd door werkgevers en werknemers. De uitvoering wordt uitbesteed aan Raet, zij int de premies en keert de uitkeringen uit. Gekozen is voor Raet, omdat deze volop ervaring heeft in sociale zekerheid en salarisadministraties. Met het UWV (en de minister van SZW) is de afspraak gemaakt dat het UWV de benodigde gegevens aanlevert. Er is naar tevredenheid een proef met

4 premieïnning gedraaid in de sectoren jeugdzorg, bouw en agrarisch. De premies die door Raet geïnd worden, komen in een apart fonds te staan. Dit fonds valt onder de Stichting Private Aanvullende WW en WGA. De premies worden via de salarisadministratie geïnd. Raet zorgt ervoor dat de premies bij het fonds binnenkomen en keert de uitkeringen uit. Waarom moeten werknemers de premie betalen voor de reparatie van de WW? In het sociaal akkoord van april 2013 was afgesproken dat werkgevers en werknemers beiden 50% van de totale WW-premie betalen, zowel voor het wettelijke deel als het nawettelijke deel. Net zoals vroeger. Het kabinet ging hier echter niet mee akkoord. Daarom hebben sociale partners afgesproken dat de werkgever de volledige wettelijke WW-premie betalen (rond de 4%) en werknemers de volledige na-wettelijke premie. De na-wettelijke WW-premie zal de eerste jaren 0,2% bedragen en daarna oplopen tot 0,75%. Rekenvoorbeeld Netto premie per maand 0,2% premie 0,75% premie bij een jaarinkomen minimumloon ( ) 2 7 modaal ( ) 3 10 vanaf De premie die mensen betalen, gaat af van het brutoloon. Bij een bruto premie betaalt ook de fiscus mee. Daardoor pakt de premie in netto termen veel lager uit. De bedragen die hier staan vermeld zijn de bedragen die mensen maandelijks netto kwijt zijn. Gaan werkgevers zich aan de afspraken houden? VNO/NCW, LTO en MKB-Nederland, de vertegenwoordigers van de Nederlandse werkgevers zijn akkoord gegaan met deze afspraak. Deze afspraak zullen zij ook communiceren met hun leden. Hoe ontwikkelt de WW-premie voor werknemers zich door de jaren heen? De WW-premie voor werknemers start op 0,2% van het inkomen en zal langzaam stijgen tot 0,75% in Uiteraard is dit een inschatting. Afhankelijk van de werkgelegenheidssituatie kan de premie in de praktijk meer of minder zijn. Heeft de nieuwe WW ook consequenties voor de WGA (uitkering bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid)? De WGA bestaat uit een loongerelateerde uitkering en een minimumloon gerelateerde uitkering. De duur van de loongerelateerde uitkering is gebaseerd de duur dat men recht zou hebben op WW. De inkorting van de wettelijke WW heeft dus ook consequenties voor de duur van de loongerelateerde WGA. Ook deze neemt in duur af. Daarom hebben wij met werkgevers afgesproken dat wij niet alleen de WW repareren, maar ook de WGA.

5 Vanaf wanneer gaan werknemers WW-premie betalen? Het streven is dat er vanaf 1 november 2016 betaald gaat worden. Aangezien er per cao afspraken gemaakt moeten worden zal dit per cao verschillen. Komt er voor iedere werknemer dezelfde WW-premie? De eerste 18 maanden is de WW-premie voor iedere werknemer 0,2%. Vanaf 1 januari 2018 zal de WW-premie langzaam richting de 0,75% gaan. Daarbij is de insteek dat iedere werknemer dezelfde premie betaalt. Klopt het dat alleen mensen die langer dan 10 jaar gewerkt hebben profiteren van de WWreparatie? Ja, dat klopt. Voor mensen die korter hebben gewerkt, verandert er niets in de aanspraken op de WW. In de eerste 10 jaar bouw je nog een maand per gewerkt jaar op, vanaf het elfde jaar wordt dit een halve maand. Let wel: het gaat om het arbeidsverleden, en niet om de duur van het dienstverband. Dus begin je met werken op je 18 e en werk je nog steeds op je 28 e, maar heb je wel verschillende werkgevers gehad, dan heb je dus 10 jaar arbeidsverleden en kom je dus in aanmerking voor WW-reparatie mocht je werkloos raken. Profiteren werknemers met flexibele contracten van de WW-reparatie? De WW is afhankelijk van het arbeidsverleden dat iemand opbouwt, niet van de duur van een dienstverband. Dus ook mensen met flexibele contracten kunnen hier baat bij hebben. WW bouw je altijd op als je werkt. Je begint niet telkens opnieuw op te bouwen als je van werkgever verandert. Om recht te krijgen op WW moet je voldoen aan de weken-eis. Je hebt recht op een uitkering als je van de laatste 36 weken er 26 hebt gewerkt. Voldoe je aan die eis, dan ontvang je 3 maanden WW. Om aanspraak te maken op een langere WW moet je ook voldoen aan de jareneis: je moet 4 van de laatste 5 jaar hebben gewerkt. Om een voorbeeld te geven: Jan is al vanaf zijn 18 de aan het werk in flexibele contracten. Op het moment dat hij werkloos wordt is hij 40 jaar. Hij voldoet zowel aan de weken- als aan de jareneis. In de oude situatie zou hij recht hebben op 22 maanden WW, in de nieuwe situatie is dat 16 maanden. Ook voor flexwerkers loont de reparatie-ww dus wel degelijk. Dit geldt ook voor flexwerkers die tussendoor kortere periodes werkloos zijn geweest. Gaan jongeren voor ouderen betalen? Alle werknemers die onder de cao vallen die de na-wettelijke WW regelt, gaan premie betalen. Het gaat om een omslagstelsel. Dit houdt in dat alle werkenden betalen voor de mensen die op dat moment in de aanvullende WW zitten. Jongeren die minder dan 10 jaar gewerkt hebben, betalen dus ook mee ondanks dat zij er zelf (nog) geen aanspraak op kunnen maken. Maar na 10 gewerkte jaren geldt het voordeel ook voor hen. Ook oudere werknemers die vlak voor hun pensioen zitten betalen mee aan de regeling, ook in die gevallen dat zij vanwege de duur van hun wettelijk recht geen aanspraak (meer) zullen maken op de na-wettelijke WW. Geldt de na-wettelijke WW voor alle werknemers die werkloos worden? Nee, de WW wordt per cao gerepareerd. De reparatie maakt onderdeel uit van de cao. Als je onder een cao valt waarin de WW is gerepareerd, dan kun je er aanspraak op maken zodra

6 het risico zich voordoet. Is de reparatie niet geregeld in de cao, dan heb je er ook geen recht op. Heb je eerst in een sector/bedrijf gewerkt waarin de reparatie wel geregeld was en stap je over naar een sector/bedrijf waarin het niet geregeld is, dan heb je pech. Je rechten op na-wettelijke WW zijn niet meeneem baar. Maak je de stap andersom, dan ben je ineens wel verzekerd. Als er geen WW-reparatie is geregeld in de cao, kan ik er dan als individu voor kiezen om de WW te repareren? Op dit moment niet. De FNV wil graag de mogelijkheid creëren dat leden van de FNV wiens WW niet in de cao is gerepareerd, zich individueel kunnen bijverzekeren. Dit is nu nog niet aan de orde. Eerst focussen we ons op de reparatie van de WW in de cao s. Daarna gaan wij kijken of en hoe wij de WW kunnen repareren voor individuele leden die buiten de boot vallen. Heeft de reparatie van de WW zin? Ik moet toch na 6 maanden iedere baan aannemen? De regels om werk aan te nemen zijn inderdaad strenger geworden. Dit betekent echter niet dat werkzoekenden ook daadwerkelijk na 6 maanden een baan hebben en uit de WW stromen. De reparatie van de WW blijft daarom noodzakelijk. Waarom reparatie van het einde van de WW-periode? Weer aan het werk komen is toch veel belangrijker? Het repareren van de staart van de WW houdt niet in dat de FNV vindt dat iedereen maar zo lang mogelijk in de WW moet blijven. Het voorkomen dat mensen werkloos worden is van het grootste belang. Daarna komt het zo snel mogelijk aan het werk helpen van mensen die werkloos zijn geworden. Lukt dat allemaal niet, dan vinden we dat mensen toch op een goede WW moeten kunnen rekenen. Zijn er snel grote buffers nodig om de WW-uitkering te kunnen garanderen? Eind 2017 komen de eerste mensen in aanmerking voor de WW-reparatie. Het aantal mensen dat dan voor de reparatie in aanmerking komt is zeer beperkt. De opbrengst van de premie is in de beginjaren ruim voldoende om de uitkeringen te kunnen betalen. Daardoor wordt er een buffer opgebouwd voor latere jaren. Door de vormgeving van de na-wettelijke WW, die letterlijk na de wettelijke WW komt, is er goed zicht op hoeveel mensen voor de bovenwettelijke WW in aanmerking komen. Dat maakt de aanspraken op de bovenwettelijke WW overzichtelijk.