Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum 2 8 0K7 ZOU Geheim 28 oktober 2014 Nee

Transcriptie

1 5 -minuten versie voor Provinciale Staten ^TUID Directie DRM Afdeling Ruimte, Wonen en Bodem Registratienummer PZH (DOS ) Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum 2 8 0K7 ZOU Geheim 28 oktober 2014 Nee Portefeuiilehouder Paraaf Provipele^^dfetarls Termijn Veldhuijzen, G 19 november 2014 Or>derwerp Ontheffing ex artikel 3.2, lid 1 Verordening ruimte 2014 ten behoeve van grootschalige sportdetailhandel op Sportplaza Harga, gemeente Schiedam Bijlagen - Ontheffingsverzoek van de gemeente Schiedam - Onderzoeksrapport 'Ruimtelijke effecten grote sportwinkels Provincie Zuid-Holland' (DTNP, 15 oktober 2014) - memo ontwikkelingen Harga Schiedam irt lods afspraken - advies REO-Rotlerdam (2 april 2014). Voorstel van GS aan PS: kennisnemen van bijgaande stukken op basis van de toezegging in de vergadering van de Statencommissie Ruimte en Leefomgeving op 2 juli Onderwerp in kort bestek Voorgeschiedenis Bestuursovereenkomst Integrale Ontwikkeling Delft Schiedam lods In september 2010 nam het Rijk het Tracébesluit A4 Delft-Schledam. Tegelijk werd door het rijk, regionale en lokale overheden en verschillende maatschappelijke organisaties de Bestuurlijke Overeenkomst Integrale Ontwikkeling Delft Schiedam getekend. In 2015 gaat de A4 Delft-Schiedam open voor het verkeer. De andere lods projecten zijn dan ook klaar. Eén van de resultaten uit het lods is de afspraak om door middel van dubbel grondgebruik het dak van de tunnel en het gebied er omheen in te richten ten behoeve van sport en recreatie. De Inrichting van het gebied ten behoeve van sport heeft tot gevolg dat, door verplaatsing van sportactiviteiten elders uit de stad naar het tunneltracé, grond binnen het bestaand stedelijke gebied van Schiedam vrijkomt voor andere ruimtelijke ontwikkelingen. De Harga-locatie Is daardoor vrijgekomen. Conceptbestemmingsplan Sportplaza Harga, Schiedam De gemeente heeft een conceptbestemmingsplan opgesteld dat voorziet In de herontwikkeling van het noordelijke deel van sportpark Harga tot een sportplaza waar ruimte is voor sport, gezondheid en ontspanning. Dit bestemmingsplan voorziet in detailhandel, try and buy, een evenemententerrein, fttnesscentrum, horeca en een hotel. De detailhandelsontwikkeling Is strijdig met de provinciale Verordening Ruimte ten aanzien van detailhandel. 1/12

2 Burgemeester en wethouders van Schiedam hebben op 24 jjnl 2014 op basis van artikei 21 van de VR (actualisering 2012) een onthefflngsverzoek bij GS Ingediend ten behoeve van sportdetailhandei op Sportpiaza Harga Schiedam. De inhoud van het conceptbestemmingsplan Is tevens ais motivering en onderbouwing bij het ontheftingsverzoek ingebracht. Historische beschrijving relatie Decathlon Decathlon is sinds enkele jaren op zoek naar perifere vestigingslocaties In Zuid-Holland om daar grootschalige sportwinkels te kunnen vestigen. Het bedrijf heeft daar contacten over gelegd met verschillende gemeenten. Decathlon voert hier sinds ongeveer vijfjaar ambtelijke gesprekken over met de provincie Zuid-Holland. Sinds twee jaar ook op bestuurlijk niveau. Tijdens een bestuurlijk overleg met de directie van Decatfiion in het voorjaar van 2013 werd duidelijk dat Decathlon op dat moment in Zuid-Holiand negen winkels wilde openen. Vier kleinere in winkelcentra, vijf grote op perifere locaties. De provincie heeft op dat moment in het overleg met Decathlon te kennen gegeven dat het perifere aspect van het concept In strijd Is met het provinciaal ruimtelijk beleid, maar dat een bredere beoordeling van het concept op provinciaal niveau wenselijk kan zijn, ook gelet op verzoeken vanuit de betrokken gemeenten. Dit is vervolgens door GS in een afspraak bevestigd. De afspraak hield in dat het bedrijf haar vestigingspian aan de provincie aanbiedt. De provincie zou het plan om advies aan de REO's voorieggen. De adviezen van de REO's en eventuele andere belanghebbenden zouden aan de Statencommissie worden voorgelegd. Decathlon heeft tijdens een vervolggesprek in januari 2014 aangegeven dat het van het brede vestigingspian op dat moment slechts een beperkt aantal locaties concreet wil maken, in gezamenlijkheid is geconstateerd dat de afspraak tussen Decathlon en de provincie rond de beoordeling van het brede vestigingsplan niet zinvol is omdat de afspraak geen recht meer doet aan de nieuw ontstane situatie. Middels een GS- brief is het intrekken van de afspraak om tot een beoordeling van het brede vestigingspian te komen, bevestigd. Vervolgens is Decathlon meegegeven dat vestiging van sportdetailhandei op de perifere locaties Harga en RWS in strijd is met het provinciale beleid. Het staat een gemeente te allen tijde vrij een onthefflngsverzoek van de Verordening Ruimte in te dienen. De gemeente Schiedam (Harga) en Den Haag (RWS-kavel) hebben beide in juli 2014 een onthefflngsverzoek ingediend voor de vestiging van grootschalige sportdetailhandei in de periferie. Vanwege de gevoeligheid van het dossier heeft ambtelijk overleg plaatsgevonden tussen Zuid-Holland (RO/EZ) en beide gemeenten, om tot zo compleet mogelijke ontheffingsaanvragen te komen. In september 2014 heeft een delegatie van Zuid-Hoiiand (gedeputeerde Veldhuijzen en ambtelijke ondersteuning) een werkbezoek gebracht aan Decathlon in Liile en Kortrijk. Doel van dit bezoek was om grondig geïnformeerd te worden over het Decathion-concept en de opgedane kennis te betrekken bij de behandeling van de ontheffingsverzoeken. 2/12

3 HOLLAND Zienswijze Decathlon Visie Ruimte en Mobiliteit In de zienswijzeprocedure van de VRM heeft Decathlon verzocht de regelgeving zodanig aan te passen, dat gemeenten ervoor kunnen kiezen om conceptwinkels in de periferie onder voorwaarden toe te laten. Verder is verzocht de voorziene ontwikkelingen van Decathlon in Den Haag en Schiedam op te nemen in het Programma ruimte. In de beantwoording heeft de provincie aangegeven recent voorbeelden te hebt:>en gezien waar nieuwvestiging met een zeer groot metrage in de binnensteden is gerealiseerd. Bovendien is geconstateerd dat het overgrote deel van deze functies in het algemeen niet op perifere locaties voorkomt en zich derhalve goed leent voor combinatie met detailhandel in of aan de rand van de centrumgebieden. Aangegeven is dat de provincie daarom geen reden ziet voor vestiging van grootschalige sportdetailhandel buiten de t:)estaande centra. Beschrijving van het ontheffingsverzoek De totale ontwikkeling van Sportplaza Harga aet 'sport, ontspanning en gezondheid'. een combinatie van functies rond het thema bvo m^ WVO Detailhandel by & buy binnen ' try &buy buiten Evenemententerrein Sport en medisch Horeca en hotel De ontheffing heeft uitsluitend betrekking op de detailhandelsvoorzieningen. Dat wil zeggen 7.000m^ bvo sportdetailhandel en 5.500m^ bvo 'try en buy'. NB: De publieke discussie gaat steeds over Decathlon, maar de ontheffingsverzoeken zijn ingediend voor grootschalige sportdetailhandel In het algemeen. Het gebied waar de sportdetailhandel wordt beoogd ligt aan de westzijde van Schiedam, ter hoogte van knooppunt Kethelplein (zie afbeelding). Het perceel wordt aan de noordwestzijde begrensd door de aansluiting van de rijksweg A4 op de A20 en aan de oostzijde door de afrit Schiedam- Noord. Aan de zuidzijde door de watergang aan de Hargalaan. 3/12

4 provincie ZUID Aanvullend op de 'conceptstore' in Harga zal in de binnenstad van Rotterdam, ter ondersteuning van de perifere locatie, een binnenstadswinkel worden gevestigd. De binnenstadswinkel zal een kleiner assortiment aanbieden en zal ondersteunend zijn aan de perifere 'conceptstore'. Hiervoor is nog geen locatie bekend. Op hoofdlijnen geeft de gemeente de volgende argumenten voor verlening van de ontheffing: Er is een lange voorgeschiedenis, zowel beleidsmatig (stadsregionale en provinciale structuurvisies sinds 1997) als bestuurlijk (het lods-akkoord uit 2010), die in alle opzichten wijst op het voornemen tot transformatie van het Harga-gebied. Het Sportplaza wordt onderdeel van een ruimtelijk-programmatische context met sport en gezondheid (sportpark Harga; Vlietlandziekenhuis; overige functies van het Sportplaza als fysiotherapie en fitness). De beoogde sportretailer (DecaUilon) in het Sportplaza brengt een vergroting van de sportparticipatie teweeg die de gemeente bijzondere kansen biedt bij invulling van haar nieuwe taken in het sociale domein. In de binnenstad of in bestaand winkelgebied ontbreekt de ruimte voor de vestiging van detailhandel met een omvang en aard die wordt toegepast in het Sportplaza-concept. Uit de (voor dit soort ontheffingsverzoeken vereiste) ruimtelijke effectenstudie blijkt dat de impact van het Sportplaza op de lokale en regionale detailhandelsstructuur beperkt is en dat de komst van het Sportplaza niet zal leiden tot toename van de structurele leegstand en/of achteruitgang in de ruimtelijke kwaliteit. De bredere context (gebiedsontwikkeling "Schiedam in Beweging" als uitvloeisel van het lods) en de verankering in het gemeentelijk bestemmingsplan van het totale Sportplazaconcept met dit type van grootschalige sportdetailhandel, voorkomt precedentwerking. Het bestuurlijk REO van de Stadsregio Rotterdam heeft op 2 april 2014 een positief advies uitgebracht over het Sportplaza-concept. Het rapport "Ruimtelijke effectenstudie vestigingsplan Decathlon in Zuid-Holland" (6R0, juni 2014)" en het concept voorontwerpbestemmingsptan 'Sportplaza Harga' zijn ter nadere onderbouwing aan het ontheffingsverzoek toegevoegd. Volgens het rapport van BRO is het niet zo dat de beoogde ontwikkelingen in Schiedam zullen leiden tot een duurzame ontwrichting van de detailhandelsstructuur in de verschillende regio's en Zuid-Holland als geheel. In dit rapport wordt uitgegaan van drie scenario's. Een minimaal scenario (geen groei van de bestedingen per hoofd van de bevolking aan sport en rijwielen), het koopkrachtscenario (hierbij is rekening gehouden met de lange termijngroei van de koopkracht), het koopkracht plus scenario (waarbij rekening is gehouden met beleid tot sportstimulatie overheid). Volgens het rapport van BRO is gebleken dat de ontwikkeling van de detailhandel zal leiden tot (beperkte) negatieve omzeteffecten voor zowel de sportbranche als de detailhandel in de rijwielbranche. Het rap port gaat in het minimale scenario uit van een maximale toename van de leegstand van circa 2,7% over de gehele provincie. De effecten zijn volgens het rapport echter niet zodanig dat daarmee de kwaliteit van de bestaande binnensteden en de verzorgingsstructuur in de overige winkeiconcentraties onevenredig in het geding zijn. 4/12

5 Omdat de aanvraag niet voldoet aan de Verordening Ruimte (zie hierna) hebtjen B&W van Schiedam voor deze ontwikkeling een ontheffingsverzoek ingediend. Uit de toegezonden stukken blijkt dat dit voornemen wordt ondersteund door de gemeenteraad van Schiedam. Het toetsingskader Het ontheffingsverzoek Is Ingediend onder de werking van de Provinciale Structuurvisie en de Verordening Ruimte (actualisering 2012). inmlddeis zijn de Visie Ruimte en Mobiliteit en de Verordening ruimte 2014 (VRMA/R2014) in werking getreden. Deze vormen het beoordelingskader voor deze ontheffingsaanvraag. De aigemene ontheffingsbepaiing is in beide verordeningen (VR 2012 en 2014) inhoudelijk gelijk gebleven. De beoogde ontwikkelingen zijn in strijd met artikel 'Detailhandel' van de VR2014. in dit artikel Is bepaald dat nieuwe detailhandel primair gevestigd wordt binnen of direct aansluitend aan de bestaande winkelgebieden en de centra van steden, dorpen en wijken. Uitzonderingen zijn mogelijk voor enkele branches (ook wei 'perifere detailhandel' genoemd) die vanwege aard of omvang van de producten niet of niet goed inpasbaar zijn in de winkelcentra en niet essentieel zijn voor de kwaliteit van deze centra. Deze branches zijn expliciet benoemd in de verordening (limitatieve lijst). Daarnaast zijn enkele uitzonderingen opgenomen voor de vestiging van kleinschalige detailhandel, zoals gemakswinkeis. Ingevolge artikel 3.2 lid 1 van de VR 2014 kunnen Gedeputeerde Staten ontheffing verlenen van de regels van deze verordening voorzover de verwezenlijking van het gemeentelijk ruimtelijk beleid wegens bijzondere omstandigheden onevenredig wordt belemmerd in verhouding tot de met die regels te dienen provinciale belangen. Gelet daarop Is In eik geval inzicht nodig ten aanzien van de volgende punten: - is sprake van bijzondere omstandigheden en zo ja waar bestaan die dan uit; - welk effect heeft het Initiatief op de aan de orde zijnde provinciale belangen; - hoe zwaar moet de door de gemeente gewenste ontwikkeling wegen in relatie lot het provinciale belang met het oog waarop de regel uit de verordening waarvan ontfieffing wordt gevraagd is opgesteld. Hierna (onder "beoordeling van het verzoek") wordt aan het voorgaande nader invulling gegeven. Ingekomen brieven bij GS en PS over Decathlon Bij GS en PS zijn diverse brieven ingekomen om standpunten In te brengen over het ontheffingsverzoek. Zowel de voors ais tegens van veriening van de ontheffing zijn door diverse partijen naar voren gebracht. Voor 1. Stichting centrummanagement Schiedam 2. Stichting Promotie Schiedam 3. Klankbordgroep Sport Schiedam Tegen 1. Damme Tweewielers (Schiedam) 2. Fit sport land (Schiedam) s/12

6 HOLLAND 3. Sima Sport (Schiedam) 4. Sportcentrum Vlaardingen 5. Gezamenlijk reactie 18 sport- en fietsdetallllsten (Schiedam en Vlaardingen) 6. Jan de Graaf Tweewielers (Vlaardingen) 7. Running Point (Vlaardingen) 8. Winkeliersvereniging Hof van Spaland (Schiedam) 9. Van Leeuwen Tweewielers (Schiedam) 10. Ondernemend Vlaardingen/Oetailhandelsplatform Vlaardingen 11. Bewoners Schiedam Dhr. Borsboom - Dhr. Rijgersberg Resultaten onafhankelijk onderzoek DTNP Adviesbureau Droogh Trommelen en Partners (DTNP) Is door ons gevraagd een onafhankelijk onderzoek uit te voeren naar de effecten van grootschalige sportdetallhandel op de Harga locatie In Schiedam. Gevraagd is ook de effecten op een lokaal niveau in beeid te brengen, voor alle winkelconcentratiegebieden in plaats van alleen op het niveau van Zuid-Holland en de regio's. Ook is gevraagd te onderzoeken of de gevraagde buitenruimte en de daarbij behorende functies essentieel zijn voor het functioneren van Decathlon en is gevraagd naar de synergie-effecten met bestaand aanbod in binnensteden. Tot slot is gevraagd een second opinion te geven op het BRO onderzoek (zie bijlage "Ruimtelijke effecten grote sportwinkels Provincie Zuid-Holland, DTNP. 15 oktober 2014). Hierbij dient te worden opgemerkt dat zowel het BRO-rapport ais het rapport van DTNP niet alleen gericht zijn op vestiging In Schiedam maar dat de rapporten beide betrekking hebben op twee perifere vestigingen van grootschalige sportdetailhandel, één in de gemeente Den Haag en één in de gemeente Schiedam, Harga en ook twee winkels In de binnensteden van Den Haag en Rotterdam. De uitkomsten van de rapportage zijn betrokken in onze besluitvorming en leveren het volgende resultaat op; Marktonderzoek geeft aan dat er voor de situatie In 2020 slechts ruimte Is voor 5.200m^ WVO extra sportaant>od en dat met de voorgestelde 4 vestigingen er In 2020 een aanbodoverschot van m^ wvo ontstaat in de provincie Zuid Holland. Afgezet tegen het bestaande aanbod aan sportwinkels betekent dit dat het aanbod in de provincie Zuid Holland met 11 % toeneemt, waarvan 8 % In de periferie. Hierbij Is uitgegaan van gelijkblijvende bestedingen (peil 2014). Decathlon geeft ook aan twee binnenstadswinkels te willen openen in Den Haag en Rotterdam. Deze twee vestigingen passen in het provinciaal beleid. Deze twee binnenstadswinkets zouden al de beschikbare marktrulmte In nemen. Als gekeken wordt naar het huidig functioneren van de sportdetallhandel (naar omzet) en naar de huidige leegstand dan is onontkoombaar dat er negatieve effecten zullen zijn voor de bestaande winkelcentra. Het een op een vertalen van de omzeteffecten in leegstand is volgens het bureau niet mogelijk vanwege de vele aannames (koffiedik stapelen). Voor de ene detaillist kan een omzetderving van 1 % desastreus zijn. Voor een ander hoeft dat niet direct te gelden. Sportwinkels In de centra leiden vaak tot combinatiebezoeken in de stad met andere winkels en voorzieningen, terwijl de combinatie van sportwinkels bij sportvoorzlenlngen 6/12

7 HOLLAND ZUID buiten de centra meer ligt in de positieve effecten qua grondexploitatie. Het toestaan van sportdetaiihandel op een locatie met sport- en gezondheidsvoorzieningen heeft dan ook in ruimtelijk opzicht weinig extra meerwaarde. Hoewel in veel centra wellicht slechts een enkele sportwinkel verdwijnt, gaat de kracht van kleinere centra juist samen met het instandhouden van een zo compleet mogelijk aanktod, waaronder sportdetaiihandel. - De gemeenten stellen dat het unieke concept (try and buy en evenemententerrein) zoveel extra ruimte vergt dat dit niet haalbaar is in de binnensteden. Uit het DTNP rapport komt naar voren dat de aanwezigheid van sportveldjes niet cruciaal is voor het functieleren van Decathlon. In de praktijk functioneren de meeste winkels zonder dergelijke faciliteiten. - Het grootste deel van het sportassortiment is vergelijkbaar met andere sport warenhuizen, waardoor nagenoeg geen onderscheidend vermogen bestaat. Daarnaast biedt Decathlon wel een assortiment voor minder populaire sporten dat veel andere sportwarenhuizen niet hebben. Het BRO rapport biedt onvoldoende houvast om via de ladder voor duurzame verstedelijking uitte komen bij de ontwikkeling van nieuwe perifere locaties. Door DTNP wordt geconcludeerd dat aan de regionale behoefte op dit moment ruimschoots en in de toekomst vrijwel wordt voldaan. Door BRO Is niet onderzocht of een deel van de regionale behoefte kan worden opgevangen in bestaand stedelijk gebied. Zij hebben alleen gekeken naar nu leegstaande panden, terwijl zelden of nooit een grootschalige winkel "kant-enklaar" leeg staat. Beoordeling van het verzoek Locatie De kavel waar de voorgenomen ontwikkeling is gelegen ligt binnen bestaand stads- en dorpsgebied (BSD) en heeft op de kwaliteitskaart van de VRM 2014 geen specifieke beschermingscategorie gekregen (geen categorie 1 of 2). De gronden waarop de detailhandel is beoogd bevinden zich buiten en niet direct aansluitend aan de t>estaande winkelconcenbraties als bedoeld in artikel 2.1.4, lid 1. Bijzondere omstandigheden De gemeente Schiedam stelt dat het unieke concept (try and buy en evenemententerrein) zoveel extra ruimte vergt dat dit niet haalbaar is in de binnensteden. Nog afgezien van de vraag of dat inderdaad onmogelijk is ( niet onderzocht is of bv meeriaagse oplossingen denkbaar zijn ) komt uit het DTNP rapport naar voren dat de aanwezigheid van sportveldjes niet cruciaal is voor het functioneren van grootschalige sportdetaiihandel (Decathlon). In de praktijk functioneren de meeste winkels van Decathlon zonder dergelijke faciliteiten. Het grootste deel van het sportassortiment is vergeiijkbaar met andere sportwarenhuizen, waardoor nagenoeg geen onderscheidend vermogen bestaat. Gebleken Is dat er onvoldoende ruimtelijk relevante samenhang is tussen sportdetaiihandel en de overige op de locaties aanwezige voorzieningen (scholen, sportvelden etc.) 7m

8 Toetsingskader De beoogde ontv^kkeling is in strijd met artikel 'Detailhandel' van de VR2014. In dit artikel Is bepaald dat nieuwe detailhandel primair gevestigd wordt binnen of direct aansluitend aan de bestaande winkelgebieden en de centra van steden, dorpen en wijken. Uitzonderingen zijn mogelijk voor enkele branches (ook wel 'perifere detailhandel' genoemd) die vanwege aard of omvang van de producten niet of niet goed Inpasbaar zijn in de winkelcentra en niet essentieel zijn voor de kwaliteit van deze centra. Deze branches zijn expliciet benoemd in de verordening (limitatieve lijst). Daarnaast zijn enkele uitzonderingen opgenomen voor de vestiging van kleinschalige detailhandel, zoals gemakswinkels. Ingevolge artikel 3.2 onder 1 van de VR 2014 kunnen Gedeputeerde Staten ontheffing verlenen van de regels van deze verordening voor zover de venvezenlijking van het gemeentelijk ruimtelijk beleid wegens bijzondere omstandigheden onevenredig wordt belemmerd in verhouding tot de met die regels te dienen provinciale belangen. Aan de ontheffing kunnen voorschriften worden verbonden indien de betrokken provinciale belangen dat met het oog op een goede ruimtelijke ordening noodzakelijk maken. Provinciale belangen (Visie Ruimte en Mobiliteit, 2014) Levendige centra dragen bij aan de Internationale positie en het toeristisch-recreatlef profiel van Zuid-Holland en dragen bij aan de kwaliteit van de leefomgeving van de Zuid-Hollanders zelf. Detailhandel Is een belangrijke drager voor levendige centra. Het detailhandelsbeleld Is erop gericht om detailhandelsvoorzieningen zoveel als mogelijk te concentreren In 'te versterken centra', 'te optimaliseren centra' en 'overige aankoo :^laatsen'. De provincie streeft naar levendige, qua functies gemengde stads- en dorpsgebieden meteen aantal krachtige en kwalitatief onderscheidende centra. Het provinciale detailhandelsbeleld Is gericht op een gezonde detailhandelsstructuur, waarbij leegstand, afname van de ruimtelijke kwaliteit en aantasting woon- en leefklimaat worden voorkomen. In het algemeen spoort het planaanbod niet met de gewijzigde maatschappelijke vraag en neemt de leegstand toe. Digitale ontwikkelingen zorgen voor veel positieve effecten voor consumenten en producenten. Intemetwinkelen vergroot het aankoopgemak voor consumenten doordat zij altijd en overal kunnen beschikken over goederen en diensten. Tegelijkertijd heeft Intemetwinkelen gevolgen voor de detailhandelsstructuur. De omvang van het winkeloppervlak zal teruglopen. De gezamenlijke Inspanning van de provincie en andere partijen Is gericht op het terugbrengen van het winkelvloeroppervlak en de planvoorraad op die plaatsen waar ruimtelijk gezien de minste vraag is. De autonome ontwikkelingen zijn reden te meer om terughoudend om te gaan met detailhandel bulten de t>estaande winkelconcentraties. Bulten de centra van steden, dorpen en wijken wordt ruimte geboden aan enkele specifieke branches die vanwege aard of omvang van de goederen niet goed inpasbaar zijn In de centra zelf. 8/12

9 HOLLAND De hiervoor genoemde autonome ontwikkelingen zijn reden te meer om terughoudend om te gaan met detailhandel bulten de bestaande winkelconcentraties en alle inspanningen te richten op het accomoderen van die functle(s) In de bestaande centra.. Bulten die centra wordt wel ruimte geboden aan enkele specifieke branches die vanwege aard of omvang van de goederen niet goed inpasbaar zijn in de centra zelf. Gemeentelijke belangen Op 28 september 2009 heeft de gemeenteraad van Schiedam de structuurvisie "Stadsvlsle Schiedam 2030" vastgesteld, In de Stadsvisie wordt het Harga-gebled benoemd als ontwikkelingslocatle. De ontwikkelvisie voor Harga voorziet in het opwaarderen van de sportvoorzleningen, het realiseren van een commerciële functie die qua assortiment daar op aansluit en de transformatie van het overige gebied naar wonen. Daarmee wordt aangesloten op de uitgangspunten uit de Stadsvisie Inzake het differentiëren van het woonmilleu, versterken van de lokale economie en het modemiseren van de sportterreinen. Door verplaatsing van de sportvelden naar het tunneltracé van de A4, komt de Harga locatie vrij voor andere ontwikkelingen (lods afspraken 2010), In 2012 is de ontwikkelvisie 'Schiedam in Beweging' vastgesteld als aanvulling op de Stadsvisie. De eerste fase van de ontwikkelvisie omvat de verplaatsing van de hondensport, het realiseren van een nieuwe hockey-accommodatle op Harga-Noord, woningbouw op sportpark Kethel, een commerciële ontwikkeling op Harga-Noord en het realiseren van het Park A4. In 2009 is door de gemeente de 'Detailhandelsnota ' vastgesteld. De nota tracht door middel van een onderlinge afstemming tussen de winkelgebieden en geplande ontwikkeling een sterk detallhandelsapparaat op te bouwen. Doel is te komen tot een evenwichtige en duurzame voorzieningenstructuur voor de consument waarin de markt met vertrouwen durft te Investeren. Schiedam heeft geen grootschalige perifere detallhandelsconcenü'atle, ai zijn wel enkele solitaire aanbieders aanwezig op de bedrijventerreinen. Samenvattend hanteert de gemeente conform dit detallhandelsbeleid de volgende uitgangspunten: versterken van de binnenstad als belangrijkste recreatief winkelgebied door forse uitbreiding van het aanbod; thematisch ontwikkelen van (een deel van) Schieveste versterken van Hof van Spaland als groot wijkwinkelcentrum voor Schledam-Noord met een aanvullend aanbod in non-food; realiseren van levensvaü>are winkelcentra op wijkniveau met een eigentijdse supermarkt als basis; Volumineuze detailhandel clusteren op bedrijventerrein 's-gravenland; ' Buiten de genoemde centra en locaties geen nleuvi«winkelontwikkelingen toestaan. Belangenafweging: Sportdetallhandel van deze schaal Is Inpasbaar in bestaande winkelgebieden, zoals al aangegeven In het zienswijzetraject van de VRM. Desnoods meeriaags. De vestiging van 9/12

10 HOLLAND Decathlon in Best betreft ook meerdere lagen. Meervojdig grondgebruik wordt door Decathlon ook toegepast In China, op plekken waarde grondprijzen hoog zijn. Vestiging in binnensteden zorgt voor synergie-effecten met ander aanbod en voorzieningen aldaar en draagt bij aan het concentratieprincipe. Door de bestaande winkeistructuur als uitgangspunt te nemen ontstaat de mogelijkheid die noodzakelijk is om wenselijke ontwikkelingen ook op wenselijke locaties (In of aan de rand van centrumgebieden) te laten plaatsvinden. Gezien de ruime aanwezigheid van perifere en slecht functionerende monofunctioneie detaiihandeisconcentraties en de zichtbare druk op brancheverruiming is het uit oogpunt van ruimtelijke kwaliteiten consumenten verzorging niet wenselijk dat er nog nieuwe perifere detaiihandeisconcentraties ontwikkeld worden. Als een ontheffing wordt verleend, zullen ook andere winkels zich graag in de periferie willen vestigen, omdat zij ook iets kunnen bedenken, waardoor zij bijzonder zijn (precedent). Het assortiment van de sportdetailhandei kan in de bestaande winkelgebieden verkocht worden. Artikelen die volgens de Verordening Ruimte perifeer verkocht mogen worden, vormen slechts een klein onderdeel. De komst van grootschalige perifere sportdetailhandei leidt mogelijk tot leegstand in bestaande winkelgebieden. Zeker als er behalve perifere vestigingen ook centrumvestigingen komen (naast de gevolgen van intemetwinkeien). Marktonderzoek geeft aan dat er slechts ruimte is voor circa m^ wvo extra. Als gekeken wordt naar het huidig functioneren van de sportdetailhandei (naar omzet) en naar de huidige leegstand dan Is onontkoombaar dat er negatieve effecten zuilen zijn voor de toestaande winkelcentra. Het één op één vertalen van de omzeteffecten in leegstand is volgens DTNP niet mogelijk vanwege de veie aannames (koffiedik stapelen). Sportwinkets in de centra leiden vaak tot combinatiebezoeken in de stad met andere winkels, terwijl de combinatie van sportwinkels bij sportvoorzieningen meer ligt in en relatie met de grondexploitatie dan combinatlebezoek. Wat ons betreft zijn er geen zwaarwegende ruimtelijke redenen voor ruimtelijke clustering. Hoewel in veel centra wellicht maar een enkele winkel verdwijnt, gaat de kracht van kleinere centra samen met het instandhouden van een zo compleet mogelijk aantxxl. De gemeenten stellen dat het unieke concept (try and buy en evenemententerrein) zoveel extra ruimte vergt dat dit niet haalbaar is In de binnensteden. Zelfs ai zou dat zo zijn, dan constateren wij alsnog dat de aanwezigheid van sportveidjes niet cruciaal is voor het functioneren van grootschalige sportdetailhandei (Decathlon). In de praktijk functioneren de meeste winkels zonder dergelijke faciliteiten. Sportparticipatie en 'try and buy' kan ook op bestaande andere sportvelden en accommodaties. Door BRO Is niet onderzocht of een deel van de regionale behoefte kan worden opgevangen in bestaand winkelconcentraties. Zij hebben alleen gekeken naar nu leegstaande panden, tenvijl zelden of nooit een grootschalige winkel kant-en-kiaar leeg staat. Niet is onderzocht of een nieuwe stedelijke inpassing mogelijk is. In de beantwoording van de VRM Is aangegeven dat de provincie dit wei degelijk haalbaar acht door het aanhalen van een aantal voorbeelden. Ten aanzien van de regionale afstemming Is door de gemeente een REO advies bijgevoegd (2 april 2014). De stuurgroep REO is onder voonvaarde in meerderheid positief 10/12

11 over de ontwikkeling van Sportplaza Harga, Schiedam. Omdat wij andere conclusies trekken op basis van eigen onderzoek is voor ons het RED advies niet doorslaggevend. De gemeente verwijst naar de voorgeschiedenis in iods verband. Door de provincie is geen verpiichting aangegaan met de gemeente ten behoeve van de ontwikkeling van de vrijgevallen sportlocaties op sportpark Harga in Schiedam. Voor de ontwikkeling van Harga kan de gemeente Schiedam andere keuzes voor detailhandeiontwikkeling maken die in lijn zijn met het beleid uit de visie Ruimte en Mobiliteit. Met het weigeren van grootschalige detailhandel op de Harga locatie handelt de provincie dan ook niet in strijd met de eerder gemaakte IODS afspraken (zie memo ontwikkelingen Harga Schiedam in relatie tot IODS afspraken). Precedentwerking Ook op andere perifere locaties zullen winkels zidi willen vestigen die een (wellicht doorslaggevende, financiële) bijdrage kunnen leveren aan de ruimtelijke ontwikkeling van het betreffende gebied. Naast Decathlon zijn er diverse (Internationale) bedrijven die zldi bij voorkeur willen vestigen In de periferie (grootschalige supermarkten als Albert Heijn XL. Mediamarkt, Toys XL, Intersport, Topshelf). Het beleid gericht op t>escherming van de bestaande structuur zal onder druk komen te staan, omdat soortgelijke formules dan niet geweigerd kunnen worden. Gezien het voorgaande doet medewerking aan de ontheffing afbreuk aan de geloofwaardigheid van het staand (ruimtelijke) detailhandelsbeleid dat onlangs Is vastgelegd in de Visie Ruimte en Mobiliteit. Conclusie van Gedeputeerde Staten Detailhandel is een belangrijke drager voor levendige centra. Het detailhandelsbeleid is erop gericht om detailhandelsvoorzieningen zoveel als mogelijk te concentreren in 'te versterken centra'. Ie optimaliseren centra' en 'overige aankoopplaatsen'. Uitsluitend als sprake is van bijzondere omstandigheden kan hier van worden afgeweken. De gemeente stelt dat het unieke concept (try and buy en evenemententerrein) zoveel extra ruimte vergt dat dit niet haalbaar is in de binnensteden. Uit het DTNP rapport komt echter naar voren dat de aanwezigheid van sportveldjes niet cruciaal Is voor het functioneren van grootschalige sportdetallhandel (Decathlon). In de praktijk functioneren de meeste winkels van Decathlon zonder dergelijke faciliteiten. Het grootste deel van het sportassortlment is vergelijkbaar met andere sportwarenhuizen, maar tegen een lage prijs. Qua ruimtelijke verschijningsvorm bestaat nagenoeg geen onderscheidend vermogen. Gebleken is dat er onvoldoende ruimtelijk relevante samenhang is tussen sportdetallhandel en de overige op de locaties aanwezige voorzieningen (scholen, sportvelden etc.) Voor zover er nog beperkte marktruimte Is willen wij daan/oor de nog beschikbare ruimte binnen de bestaande winkelconcentraties gebruiken. Op grond van het voorgaande zijn wij van mening dat de voorgenomen ontwikkeling niet voldoet aan de criteria van de verordening, en derhalve niet voor een ontheffing in aanmerking komt. Wij zijn van mening dat er geen sprake is van bijzondere omstandigheden waarbij het gemeentelijk 11/12

12 HOLLAND beleid c.q. de gewenste ontwikkeling onevenredig wordt belemmerd bij een sbikte toepassing van de provinciale regels 2. Afbakening van (wettelijk) kader en partijen a. Europees/natlonaal/provinclaal wettelijk en beleidskader Visie Ruimte en MobiliteitA/erordening Ruimte 2014 b. Relatie andere interne beleidsterreinen Economische zaken In relatie tot detailhandelsbeleid c. Relatie externe partijen - Bij GS en PS zijn diverse brieven Ingekomen van voor- en tegenstanders van Decathlon op de Harga locatie (ondernemers, winkeliersverenigingen, burgers). - Door het REO Rotterdam is onder voorwaarde in meerderheid positief geadviseerd over de ontwikkeling ( 2 april 2014). Voorwaarde Is borging in het bestemmingsplan dat geen andere detailhandel dan de in het thema beoogde gerealiseerd mag worden, evenals borging van het try & buy-concept. 3. Procesbeschrijving en rol Staten Conform protocolafspraken met betrekking tot de Wro bevoegdheden PS en GS worden besluiten tot weigering van een ontheffing pas achteraf ter kennis van PS gebracht. In de vergadering van de Statencommissie Ruimte en Leefomgeving van 2 juli 2014 is afgesproken dat het ontheffmgsverzoek voor grootschalige sportdetailhandei op Harga ter bespreking wordt aangeboden zodra er een GS-voornemen is geformuleerd. a. Voorgeschiedenis Zie onder 1. b. Waar staan we nu? De fase van visie/strategiebepaling Anders, beb'eft de toepassing van de regels van de Verordening Ruimte. c. Vervolgprocedure Na bespreking in de commissie Ruimte en Leefomgeving zal GS een definitief besluit formuleren en aan de gemeente toezenden. 4. Financiële aspecten (dekking en risico's) n.v.t. Technische & proces vragen en informatie bij Ambtenaar Telefoon LM.P. Berkemeijer Kamer Koninginnegracht 12 12/12