Project D: Recover. De Schone en het Beest. Persoonlijk herstel binnen een forensische context

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Project D: Recover. De Schone en het Beest. Persoonlijk herstel binnen een forensische context"

Filip de Backer
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Project D: Recover De Schone en het Beest Persoonlijk binnen een forensische context Doctoranda: Natalie Aga Promotor: Prof. dr. Wouter Vanderplasschen Co-promotor: Prof. dr. Freya Vander Laenen

2 1. De Schone en het Beest 1.1. De Schone: persoonlijk Een intens persoonlijk, uniek proces van verandering van iemands attitude, waarden, gevoelens, doelen, vaardigheden en/of rollen. Het is een manier om een bevredigend, hoopvol en zinvol leven te leiden ondanks de beperkingen die een ziekte met zich meebrengt (Anthony, 1993, p.527) Herstel gaat over een zo goed mogelijk leven leiden (South London and Maudsley NHS Foundation Trust, 2010, p.6) geen consenus sleutelcomponenten, bv. CHIME-framework (Leamy et al., 2011) leidend principe in beleid (Angelsaksische landen,, Nederland, België), vindt ingang in Duitsland (Amering & Schmolke, 2009)

3 1.1. De Schone: persoonlijk PROCES = individueel en uniek (NIMHE, 2005), veranderlijk in tijd, correlerende elementen, gericht op verschillende levensdomeinen (Leamy et al., 2011) Maatschappelijk Persoonlijk = MOTOR Klinisch (van der Stel, 2012) Functioneel

4 1.2. Het Beest: de forensische context - Dominante en gerichte focus op criminogene factoren moo reductie van risico s (bv. Andrews & Bonta, 2010) - Levenskwaliteit wordt vaak over het hoofd gezien, hoewel het optimaliseren van de KvL risico op recidive zou reduceren (Bouman, 2009) - Mentally ill offenders zijn op de eerste plaats gelabeld als een gevaar voor de maatschappij (offenders) (Goethals, 1991) eerder dan als personen met een psychiatrische stoornis (Lamberti & Weisman, 2004) - Mentally ill offenders ervaren een dubbel stigma (bv. Mezey et al., 2010) en zelfstigma (Davidson et al., 2005; Slade et al., 2008; Tew, et al., 2012; LeBel, 2012).

5 1.3. Een schijnbaar onmogelijke relatie juridisch statuut geïnterneerde personen zelf setting- of behandelingspecifieke eigenschappen sociale wenselijkheid (Andrews & Bonta, 2006; Mezey et al., 2010; Pouncey & Lukens, 2010; Simpson & Penney, 2011; Viljoen et al., 2011; Dorkins & Adshead, 2011; Henagulph et al., 2012) 1.4. Offender recovery: een gedwongen huwelijk? The subjective experience of coming to terms with having offended, perceiving the need to change the personal qualities that resulted in past offending -which also creates the future risk of reoffending-, and accepting the social and personal consequences of having offended. (Drennan, & Alred, 2012)

6 2. Onderzoek 2.1. Onderzoeksvragen - Review literatuur: hoe wordt in een forensische context geconceptualiseerd in de literatuur? - Empirisch onderzoek: welke elementen initiëren, bevorderen en behouden het proces van geïnterneerde personen? Wat helpt geïnterneerde personen vooruit? - (ex-)geïnterneerde personen - hulpverleners forensische zorg - Pilootstudie Wellness Recovery Action Plan: ervaren geïnterneerde personen WRAP als een effectieve strategie om te initiëren, te bevorderen en te behouden (effectevaluatie + implementatiestudie)

7 2. Onderzoek 2.1. Onderzoeksvragen - Review literatuur: hoe wordt in een forensische context geconceptualiseerd in de literatuur? - Empirisch onderzoek: welke elementen initiëren, bevorderen en behouden het proces van geïnterneerde personen? Wat helpt geïnterneerde personen vooruit? - (ex-)geïnterneerde personen - hulpverleners forensische zorg - Pilootstudie Wellness Recovery Action Plan: ervaren geïnterneerde personen WRAP als een effectieve strategie om te initiëren te bevorderen en te behouden (effectevaluatie + implementatiestudie)

8 2.2. Methodologie Steekproef: geïnterneerde personen (min. 6 maanden, voldoende stabiel, Nederlandstalig) en personen waarvan de maatregel min. 6 maanden eerder werd opgeheven (N=80), gedifferentieerd naar geslacht, leeftijd, psychiatrische stoornis, verstandelijke beperking en woon- en ondersteuningsvorm Dataverzameling (sinds tot , in progress): - obv diepte-interviews met open vragen - obv recoveryliteratuur, niet theorietoetsend! - duur interview: 1u30, max. 2u. Dataverwerking en -analyse (in progress): - letterlijke transcriptie van de opgenomen interviews - thematische analyse met behulp van Nvivo (Brown & Clarke, 2006)

9 2.3. Respondenten: kenmerken Setting Penitentiair 15 Forensisch residentieel 19 Forensisch ambulant 14 Regulier residentieel 10 Regulier ambulant 11 Maatregel opgeheven 11 TOTAAL 80 Leeftijd: m=46, range=24-68 Vrouwen: N=13 VAPH-ondersteuning: 13 N

10 2.4. Preliminaire bevindingen (in progress) Elementen persoonlijk Specifiek forensische elementen - Autonomie - Sociaal netwerk (partner, familie, vrienden, ) - Tewerkstelling en inkomen - Huisvesting - Mobiliteit - Zinvolle dagbesteding - Structuur - Aspecten van klinisch - - Informatie over traject, stoornis, delict, - Opstellen begrijpbare voorwaarden - Sociale inclusie in een prosociaal netwerk - Elementen die voorwaarden tastbaar maken bv. therapeutische alliantie, medicatie, verblijf an sich, - Specifieke therapeutische doelstellingen - Werken aan het nieuwe Ik -

11 2.4. Preliminaire bevindingen (in progress) Zelfstigma: Het voelt alsof ik het niet waard ben om vriendelijk tegen te zijn Zelfs als ik de bus neem en iemand lacht naar me, dan denk ik: besef jij wel goed wat ik heb gedaan? (forensisch residentieel) Verloop proces: Wat ik zou doen als de maatregel morgen stopt? Dan zou het pas echt beginnen (forensisch ambulant)

12 2.4. Preliminaire bevindingen (in progress) Een groot aantal stakeholders Psychiatrische stoornis Misdrijf Internering Gedwongen behandeling en supervisie = beter (sociaal wenselijk) gedrag; Klassieke GGZ- = symptoomvrij leven Elementen van persoonlijk indien gekend of gewenst; Aanvang forensisch met persoonlijk als motor

13 2.5. Samengevat Herstelbenadering dient te worden aangepast aan de forensische context. Ambivalentie: - wordt geïnstrumentaliseerd in functie van het opheffen van de internering; - Interneringsmaatregel bevordert sociale wenselijkheid en weerhoudt mensen van persoonlijk. Ondersteuning van persoonlijk en forensisch kan: - zowel penitentiair als onder dwang starten (Roberts et al., 2008); - door maximaal te informeren en door individuele ondersteuning; - door WRAP (Orchard clinic, UK; De Woenselse Poort, Eindhoven; cf. Copeland Centre)

14 2.5. Samengevat Maatschappelijk Forensisch Persoonlijk Klinisch Functioneel

15 Contacteer spreker Natalie Aga Natalie.Aga@UGent.be Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Vakgroep Orthopedagogiek

Vergelijkbare documenten

Herstelgerichte ondersteuning van personen met een psychiatrische problematiek die een strafbaar feit pleegden

Herstelgerichte ondersteuning van personen met een psychiatrische problematiek die een strafbaar feit pleegden Natalie Aga Promotor: Prof. Dr. Wouter Vanderplasschen Co-promotor: Prof. Dr. Freya Vander