HET ACTUEEL FUIFKLIMAAT IN VLAANDEREN

Transcriptie

1 HET ACTUEEL FUIFKLIMAAT IN VLAANDEREN Onderzoek naar de betekenis van fuiven voor jongeren en de knelpunten die ze ervaren als fuifbezoeker en -organisator EINDVERSLAG September 2013 Anna Goovaerts i.o.v. Fuifpunt en De Ambrassade

2 Voorwoord In dit rapport lees je de resultaten van het onderzoek Het actueel fuifklimaat in Vlaanderen. Onderzoek naar de betekenis van fuiven voor jongeren en de knelpunten die ze ervaren als fuifbezoeker en organisator. Dit onderzoek vond plaats in opdracht van het samenwerkingsverband Fuifpunt en werd uitgevoerd binnen Steunpunt Jeugd en later De Ambrassade. De Ambrassade bestaat sinds 1 januari 2013 en is ontstaan uit een fusie van VIP Jeugd, Steunpunt Jeugd en de Vlaamse Jeugdraad. Graag dank ik alle mensen die door hun medewerking dit onderzoek mogelijk maakten. In de eerste plaats wil ik de partnerorganisaties van Fuifpunt bedanken die ons de onderzoeksopdracht toevertrouwden: Formaat Jeugdhuiswerk Vlaanderen, de Provinciale Jeugddienst Limburg, de Vereniging Vlaamse Jeugddiensten, KLJ en Karuur. Een bijzonder woord van dank richt ik aan alle jongeren, organisatoren en beleidsactoren, waaronder vele jeugdconsulenten en andere medewerkers van lokale (jeugd)diensten, die de vragenlijsten invulden en/of zich engageerden om deel te nemen aan de focusgesprekken. In verschillende onderzoeksfasen werd beroep gedaan op een jobstudent en een projectmedewerker. Ik wil Jorieke Vyncke heel erg bedanken voor de hulp bij de verwerking van het cijfermateriaal uit de enquêtes en het integraal uittypen van de audio-opnames van de focusgesprekken. Veel dank ook aan Sofie Verhoeven voor de verdere verwerking in tabellen van alle verzamelde cijfers en antwoorden op de open vragen uit de online bevragingen. Verder wil ik nog enkele collega s bedanken: Pepijn Kennis voor de medewerking als moderator aan de focusgesprekken, Miet Neyens voor het invoeren van alle vragenlijsten in de enquêtesoftware, Evelyne Blancke en Nele Annaert voor het nalezen van de teksten. Dank ook aan de stuurgroepleden voor het mee vormgeven van het onderzoeksopzet en de waardevolle suggesties met betrekking tot de online vragenlijsten: Jos Meers (Formaat Jeugdhuiswerk Vlaanderen), Bert Boelen (Provinciale Jeugddienst Limburg), Ellen De Boeck (Vereniging Vlaamse Jeugddiensten), Lieven Casteels (KLJ) en Katrien Vanhove (Karuur). Een speciaal woord van dank richt ik aan Jos Meers voor de lezing en becommentariëring van de voorlopige conclusies en aanbevelingen, en Leen Bartholomeus (Vereniging Vlaamse Jeugddiensten) voor haar suggesties bij de formulering van een aantal beleidsadviezen voor lokale besturen. Brussel, 23 september 2013 Anna Goovaerts organisator Eindverslag pagina 2 > 319

3 ONDERZOEKSRAPPORT Het actueel fuifklimaat in Vlaanderen. Onderzoek naar de betekenis van fuiven voor jongeren en de knelpunten die ze ervaren als fuifbezoeker en organisator 5 juli 2013 Inhoud A. INLEIDING Aanleiding onderzoek : Het Vlaamse fuifklimaat in kaart gebracht Naar een positief fuifbeleid Nood aan nieuw onderzoek B. ONDERZOEKSOPZET EN METHODE ALGEMENE DOELSTELLING EN ONDERZOEKSVRAGEN ACTIES ONLINE SURVEY, EEN ONDERZOEK IN DE BREEDTE Totstandkoming vragenlijsten Bevraging jongeren tussen 14 en 30 jaar Doelstelling en doelgroep bevraging Vragenlijst en respons Bevraging fuiforganisatoren Doelstelling en doelgroep bevraging Vragenlijst en respons Bevraging beleidsactoren Doelstelling en doelgroep bevraging Vragenlijst en respons Verspreiding oproep enquêtes FOCUSGROEPEN, EEN ONDERZOEK IN DE DIEPTE Selectie en contactname deelnemers Samenstelling focusgroepen WEGWIJZER DOORHEEN DIT RAPPORT C. RESULTATEN ONLINE BEVRAGING BEVRAGING JONGEREN TUSSEN 14 EN 30 JAAR Wie werd bevraagd? Frequentie en graag uitgaan naar uitgaansvorm organisator Eindverslag pagina 3 > 319

4 1.2.1 Frequentie uitgaan naar uitgaansvorm Graag uitgaan naar uitgaansvorm Fuiffrequentie van fuivers Effectieve fuiffrequentie Gewenste fuiffrequentie Effectieve versus gewenste fuiffrequentie Gepercipieerd voorkomen van bepaalde situaties op fuiven Informatiebronnen over fuiven Fuifgezelschap Zelf al eens een fuif georganiseerd? Fuiven in de eigen gemeente Aantal fuiven in de eigen gemeente Vervoer naar fuiven in de eigen gemeente Aantal fuifzalen in de eigen gemeente Verwachte evolutie van het fuifaanbod in de eigen gemeente Fuiven in een andere gemeente Fuiven buiten de gemeente? Redenen van fuiven buiten de eigen gemeente Vervoer naar fuiven in andere gemeentes Over politionele inzet, security, zwarte lijsten en controle van de identiteitskaart Gepercipieerd voorkomen van politie en security op fuiven Perceptie ten opzichte van aanwezigheid van security en politie op fuiven Identiteitskaartcontrole en zwarte lijsten aan de ingang Weigering toegang tot fuiven Fuifplanning Het aankomst- en vertrekuur Mening over sluitingsuren Alcohol- en druggebruik op fuiven Ervaring alcoholgebruik vóór 16, en sterke drank vóór 18 jaar? Weigering alcohol op fuiven Alcoholgebruik vóór en tijdens een fuif Consumptie sterke drank op een fuif Druggebruik Fuifvoorkeuren Factoren die de fuifkeuze bepalen Favoriete fuifformaat Belang van fuiven? Jongeren over factoren die een fuif verpesten Fuiven financieel bekeken organisator Eindverslag pagina 4 > 319

5 Uitgaven op fuiven Betaalbaarheid van fuiven Afronding enquête: bijkomende opmerkingen BEVRAGING FUIFORGANISATOREN Profiel fuiforganisatoren Leeftijd en geslacht Organisatie type fuiven Grootte fuiven Plaats organisatie fuiven: In de eigen gemeente of/en daarbuiten? Vertegenwoordiging provincies waar respondenten fuiven organiseren Financiële lasten voor de organisatie van een fuif Wet- en regelgeving (algemeen) Denken organisatoren dat ze voldoende op de hoogte zijn van alle wet- en regelgeving? Vinden organisatoren het moeilijk om aan alle regels en wetten te voldoen? Over welke wet- of regelgeving die ze niet begrijpen, willen organisatoren meer uitleg? Waarom is het moeilijk om aan alle regels en wetten te voldoen? Auteursrechten SABAM Billijke vergoeding Fuifreglementen Apart fuifreglement in de gemeente? Maakt het politie- of het fuifreglement onderscheid tussen grote en kleine evenementen? Meldings- en vergunningsplicht voor de organisatie van een fuif Meldings- en vergunningsplicht voor fuiven in zalen/tenten of als permanente organisator Procedure voor openluchtfuiven Sancties naar aanleiding van het niet nakomen van de meldingsplicht Bijkomende opmerkingen over meldings- en vergunningsplicht Min-16-jarigen Gemeentelijk verbod om min-16-jarigen toe te laten op niet-commerciële fuiven? Weigeren organisatoren van niet-commerciële fuiven min-16-jarigen? Alcohol Gemeentelijke vergunningen (gegiste dranken, tussenproducten en sterke drank) Schenken van alcohol aan minderjarigen: hoe gaan beleid en organisatoren om met de regelgeving en welke maatregelen worden genomen? Gepercipieerd voorkomen van, en mening over relschoppers en hieraan gekoppelde voorzorgsmaatregelen Gepercipieerd voorkomen van relschoppers op fuiven Politionele aanwezigheid Ondersteuning van de politie op vraag organisator Eindverslag pagina 5 > 319

6 2.9.4 Houding tegenover politionele aanwezigheid op fuiven Houding tegenover het scannen van de identiteitskaart en een zwarte lijst Bijkomende opmerkingen over identiteitskaartcontroles, zwarte lijsten, security en politionele inzet Beleid van de gemeente omtrent inzetten van security Verplichte maatregelen vanuit de gemeente omtrent security? Indien organisatoren security moeten inzetten, op welke manier moet of mag dit dan gebeuren? Financiële tussenkomst vanuit de gemeente om professionele security in te zetten? Bijkomende opmerkingen over de inzet van, en ervaringen met security Afspraken en verplichtingen omtrent brandveiligheid Afspraken brandveiligheid Gemeentelijk (politie)reglement rond brandveiligheid? Is de regelgeving omtrent brandveiligheid realistisch? Brandveiligheid: bijkomende opmerkingen van organisatoren Sluitingsuur Sluitingsuur in de gemeente? Meest gebruikelijke sluitingsuur in de gemeente Sluitingsuur: bijkomende opmerkingen respondenten Uitzondering op de geluidsnormen mogelijk? (openlucht- en tentfuiven en fuiven in zalen zonder milieuvergunning) Fuifinfrastructuur Voldoende (goede) fuifinfrastructuur in de gemeente? Vlarem-vergunde zalen in de gemeente Waar kan en mag je een fuif organiseren in de gemeente? Toegankelijkheid gemeentelijke fuif- of feestinfrastructuur Huurprijs fuifinfrastructuur Bijkomende opmerkingen over fuifinfrastructuur Ondersteuning door de gemeente Op welke manieren worden organisatoren ondersteund? Vorming en informatie rond fuiven organiseren Gemeentelijke subsidies Gemeentelijke aanplakborden Bijkomende opmerkingen over ondersteuning vanuit de gemeente Peiling naar betrokkenheid van organisatoren in het gemeentelijk fuifbeleid Bijkomende opmerkingen over inspraak, participatie en samenwerking in de gemeente De relatie met buurtbewoners Waardering gemeentelijk fuifklimaat en -beleid Globaal waardeoordeel gemeentelijk fuifklimaat Negatieve aspecten van het gemeentelijke beleid organisator Eindverslag pagina 6 > 319

7 Positieve aspecten fuifbeleid Afronding enquête: bijkomende opmerkingen BEVRAGING BELEIDSACTOREN Wie werd bevraagd? Organisatoren en fuiven in de gemeente: wie, wat en hoe Type fuiforganisatoren Grootte fuiven Fuiven en min-16-jarigen Aparte fuiven voor min-16-jarigen in de gemeente? Fuifinfrastructuur Waar kan en mag je een fuif organiseren in de gemeente? Kwantiteit en kwaliteit Zijn er Vlarem-vergunde zalen in de gemeente? Gemeentelijke fuifinfrastructuur: eigenschappen en toegankelijkheid Ongebruikte fuifinfrastructuur Reglementen Politiereglementen Apart fuifreglement? Maakt het reglement onderscheid tussen grote en kleine evenementen? Bewijs van goed gedrag en zeden Meldingsplicht en het vragen van toelating voor de organisatie van fuiven Meldings- en vergunningsplicht voor fuiven in zalen/tenten/als permanente organisator Procedure om toestemming te vragen voor openluchtfuiven Sancties naar aanleiding van het niet nakomen van de meldingsplicht Melding en toelating: bijkomende reacties Geluidsnormen Uitzondering op geluidsnormen Het aantal toegelaten decibels en randvoorwaarden Akoestische maatregelen Geluid: bijkomende opmerkingen Alcohol Gemeentelijke vergunningen Schenken van alcohol aan minderjarigen: hoe gaan beleid en organisatoren om met de regelgeving en welke maatregelen nemen ze? Beleid van de gemeente omtrent inzetten van security Verplichte maatregelen vanuit de gemeente omtrent security? Welke mogelijkheden hebben organisatoren om security te organiseren? Financiële tussenkomst voor security? Gepercipieerd voorkomen van relschoppers en incidenten organisator Eindverslag pagina 7 > 319

8 3.12 Politionele aanwezigheid Ondersteuning van de politie op vraag Controle-instrumenten (zwarte lijsten, camera s, scannen van identiteitskaarten) Handhavingsbeleid Afspraken en verplichtingen omtrent brandveiligheid Sluitingsuur Ondersteuning door de gemeente Hoe ondersteunt de gemeente fuiforganisatoren? Centraal aanspreekpunt voor organisatoren Beperken administratieve last en regels voor fuiforganisatoren Materiële ondersteuning Informatieverspreiding en vorming door de gemeente Subsidies Ondersteuning: bijkomende opmerkingen Betrokkenheid van fuiforganisatoren in het gemeentelijke fuifbeleid Opmerkingen over inspraak, participatie en samenwerking Buurt Gepercipieerd voorkomen van klachten door buurtbewoners Hoe gaat de gemeente om met klachten van buren? Waardering gemeentelijk fuifklimaat Globaal waardeoordeel gemeentelijk fuifklimaat Negatieve aspecten van het gemeentelijke beleid Positieve aspecten van het gemeentelijke beleid Afronding enquête: algemene opmerkingen D. KWALITATIEF LUIK: DE FOCUSGESPREKKEN VERLOOP FOCUSGESPREKKEN VERWERKING EN RAPPORTAGE Verwerking Rapportage RAPPORTAGE VAN DE FOCUSGROEP MET BELEIDSACTOREN Infrastructuur Beschikbare fuifruimte is vaak overbevraagd Aanwezige fuifinfrastructuur ontsluiten voor jonge organisatoren Geschikte fuifinfrastructuur is niet altijd toegankelijk voor jongeren Privéeigenaars sensibiliseren en ondersteunen Lokaal subsidiesysteem voor privé-infrastructuur Netwerk Ontmoetingsruimte' en Sleuteldragers' Meer aandacht voor kleine zalen nodig organisator Eindverslag pagina 8 > 319

9 Polyvalente zalen vaak niet ideaal voor (kleinere) fuiven Grote zalen modulair opvatten Tentfuiven en fuiven in openlucht noodzakelijk bij infrastructuurtekort Alternatieve infrastructuur meer openstellen als occasionele fuifruimte Zalen niet voor alle fuiven volgens zelfde all-in-pakket verhuren Huurprijzen en randvoorwaarden moeten billijk zijn Beheer en permanentie van infrastructuur Brandveiligheid Nood aan uniforme en transparante richtlijnen Brandweer moet zich minder rigide opstellen en meer (pro)actief ondersteunen Rol jeugddienst Ongebruikte ruimten moeten vaker als occasionele fuifinfrastructuur mogen worden ingericht Maximum aantal toegelaten personen per m² Nood aan uniform, transparant en haalbaar richtlijnenkader inzake brandveiligheid Fuifruimte bedreigd door ruimtelijke planningspraktijken in steden en gemeenten Reglementitis : Veelheid aan regels en administratie Ondersteuning vanuit de gemeente: rol fuif- of evenementenloket en jeugddienst Interpretatie hogere wetgeving en (bijkomende) regelgeving op lokaal niveau Het moraliteitsattest en de tapvergunning Over veiligheid, gedeelde verantwoordelijkheden en de inzet van (professionele) security Sluitingsuur Nieuwe geluidsnormen Inspraak van organisatoren Perceptie buurtbewoners en hoe er mee om te gaan Beeldvorming van en relaties met beleidsmakers en lokale veiligheidsdiensten t.a.v. fuiven Geweld op fuiven: gepercipieerd voorkomen en aanpak Beleidsactoren hebben nood aan uitwisseling over fuifgerelateerde zaken Afronding gesprek en laatste aanbevelingen RAPPORTAGE EERSTE FOCUSGROEP MET ORGANISATOREN Infrastructuur Gebrek aan geschikte en toegankelijke infrastructuur Jongeren willen fuiven kunnen organiseren in de eigen gemeente Veel infrastructuur is onvoldoende in orde of op maat van de gebruikers Polyvalente zalen moeten geschikt zijn voor de verschillende activiteiten die er plaatshebben Vaak wordt niet goed doordacht tewerk gegaan bij het ontwerp van infrastructuur Betrek (potentiële) gebruikers vanaf de planningsfase van nieuwe fuifinfrastructuur Nood aan een leidraad voor de ideale fuifzaal Ideale ligging van een fuifzaal organisator Eindverslag pagina 9 > 319

10 4.1.5 Alternatieve fuiflocaties en tent- en openluchtfuiven noodzakelijk bij gebrek aan zalen Gebrek aan rookruimte veroorzaakt overlast Veelheid aan regelgeving en administratie weegt op organisatoren SABAM en billijke vergoeding Schenken van alcohol aan minderjarigen: impact op de organisatie van een fuif en lokale verplichtingen Lokale brandweernormen: gebrek aan eenduidige brandweernormen en controles verschillen per regio en dienstdoende brandweerlui Sluitingsuren Security: lokale verplichtingen en kwaliteit privéfirma s Fuifverboden en zwarte lijsten Nieuwe geluidsnormen Rookverbod Perceptie t.a.v. fuiven en organisatoren door het lokale beleid en veiligheidsdiensten Aanpak jongerenfuiven strenger Strengere aanpak door negatieve perceptie ten aanzien van jongeren en fuiven vanuit het beleid Perceptie buurtbewoners en hoe er als beleid en organisator mee om te gaan Inspraak van jongeren bij het fuifbeleid Plakplaatsen Toelaten van min-16-jarigen op niet-commerciële jeugdfuiven Verzekeringen EHBO Inhoudelijke ondersteuning: het belang van een lokaal aanspreekpunt RAPPORTAGE TWEEDE FOCUSGROEP MET ORGANISATOREN Infrastructuur Prijs loopt op door gebreken en bijkomende verplichtingen Polyvalente zalen Overbevraging Ligging fuifzaal Inspraak bij lokale plannings- en bouwpraktijken Brandweer Willekeurige toepassing en interpretatie van wet- en regelgeving door het lokaal niveau Sluitingsuren Security Verplichte inzet van professionele security De prijs en beschikbaarheid van professionele security zijn knelpunten Inzet van, en relatie met de politie Inspraak van jongeren bij het fuifbeleid Problemen met buurtbewoners en hoe er mee om te gaan organisator Eindverslag pagina 10 > 319

11 Je moet ook een beetje geluk hebben met de buren Hardnekkige klagers en rol gemeente Ondersteuning van fuiforganisatoren Inhoudelijke ondersteuning over fuiven organiseren: belang van een lokaal aanspreekpunt Materiële ondersteuning Nieuwe geluidsnormen SABAM en de billijke vergoeding Weinig transparante tarieven en facturen Boetes Speellijsten opmaken blijkt moeilijk haalbaar Plakken en flyeren E. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN Inleiding I. DE BETEKENIS EN HET BELANG VAN FUIVEN VOOR JONGEREN EN DE KNELPUNTEN DIE ZE ERVAREN ALS FUIFBEZOEKER Betekenis, belang en populariteit van fuiven Hoe populair zijn fuiven? Waarom fuiven jongeren en wat betekent dit voor hen? Aspecten die een fuif verpesten Waar fuiven jongeren, en vanaf en tot hoe laat? Knelpunten en (onaangename) situaties die jongeren ervaren als deelnemer van fuiven Gewenste fuiffrequentie versus effectieve fuiffrequentie Fuifaanbod in de gemeente Gepercipieerd fuif- en zalenaanbod Verwachte evolutie van het fuifaanbod in de eigen gemeente Gepercipieerd voorkomen van bepaalde situaties op fuiven II. FUIFORGANISATOREN EN BELEIDSACTOREN OVER GEPERCIPIEERDE KNELPUNTEN EN HET FUIFKLIMAAT IN DE GEMEENTE Waardering fuifklimaat in de gemeente Problemen die organisatoren ervaren: toelichting en aanbevelingen De kostprijs van fuiven organiseren Geschikte fuifinfrastructuur Knelpunten met betrekking tot wet- en regelgeving Veelheid aan regels en administratie weegt op organisatoren Aan hogere wet- en regelgeving worden (onnodige) gemeentelijke verplichtingen en regels gekoppeld die soms indruisen tegen hogere normen b) Lokale regelgeving druist soms in tegen hogere wetgeving Sluitingsuren genereren problemen Brandveiligheid: nood aan transparante, haalbare en uniforme richtlijnen en brandweer die meer proactief optreedt en minder rigide is organisator Eindverslag pagina 11 > 319

12 2.3.5 SABAM en de billijke vergoeding Nieuwe geluidsnormen Inspraak en betrokkenheid van organisatoren bij het lokaal beleid rond fuiven Perceptie over fuiven en organisatoren bij veiligheidsdiensten en lokale beleidsmakers (Negatieve) perceptie bij buurtbewoners en hoe er als beleid en organisator mee om te gaan Professionele security: hoge prijzen en bedenkelijke kwaliteit van (sommige) firma s Affiches en flyers: weinig plakplaatsen en veel en verschillende lokale regels III. ORGANISATOREN, BELEIDSACTOREN EN FUIFBEZOEKERS OVER GEWELD OP FUIVEN, POLITIONELE INZET, IDENTITEITSCONTROLES EN ZWARTE LIJSTEN Gepercipieerd voorkomen van geweld op fuiven bij fuifbezoekers, organisatoren en beleidsactoren Organisatoren en fuifbezoekers over de noodzaak van politionele aanwezigheid en security op fuiven218 3 Over identiteitskaartcontroles en zwarte lijsten Organisatoren en fuifbezoekers over identiteitskaartcontroles en zwarte lijsten Beleidsactoren over identiteitskaartcontroles en zwarte lijsten IV. TOT SLOT F. BIBLIOGRAFIE G. BIJLAGEN BIJLAGE 1: Bereik online bevraging: postcodes vertegenwoordigde gemeenten BIJLAGE 2: Open antwoordmogelijkheden en antwoorden uit de online bevraging van fuifbezoekers BIJLAGE 3: Open antwoordmogelijkheden en antwoorden uit de online bevraging van organisatoren BIJLAGE 4: Open antwoordmogelijkheden en antwoorden uit de online bevraging van beleidsactoren organisator Eindverslag pagina 12 > 319

13 A. INLEIDING Aanleiding onderzoek : Het Vlaamse fuifklimaat in kaart gebracht Tussen 2000 en 2002 gebeurde een eerste grootschalig onderzoek naar het fuifgebeuren in Vlaanderen. Onderzoekers Inge Huybregts en Nicole Vettenburg onderzochten daarbij ook de mogelijkheden van een fuivenbeleid. 1 Dit onderzoek gebeurde in opdracht van toenmalig Minister van Jeugd, Bert Anciaux, nadat steeds meer jongeren er op wezen dat fuiven organiseren alsmaar moeilijker werd. De onderzoekers toonden aan dat fuiven enorm populair en belangrijk zijn voor jongeren. Naast bioscoopbezoek was het de meest favoriete uitgaansvorm van Vlaamse (schoolgaande) jongeren tussen 13 en 25 jaar. Een fuif bleek voor jongeren een ideale plek om mensen te ontmoeten en nieuwe contacten te leggen. Ze maken er in een gemoedelijke sfeer plezier met vrienden, op hun favoriete muziek. Naast de betekenis van fuiven voor jongeren, peilde het onderzoek ook naar de problemen die jonge fuifbezoekers en -organisatoren ondervonden. Ondanks de populariteit van fuiven, bleek de organisatie ervan niet evident. Aan engagement en initiatief door jongeren was geen gebrek, maar organisatoren werden geconfronteerd met een veelheid aan complexe regelgeving, afkomstig uit verschillende beleidsdomeinen en overheidsniveaus. Een gebrek aan geschikte fuifruimte en de negatieve beeldvorming bij lokale beleidsmakers en politie rond fuiven waren eveneens grote knelpunten. 2 Naar een positief fuifbeleid De onderzoekers formuleerden beleidsaanbevelingen voor het Vlaamse, provinciale en gemeentelijke beleid. Communicatie en overleg staan hierin centraal. Alleen als alle partners rond de tafel gaan zitten is een gedragen fuifbeleid mogelijk; gaande van de regelgeving en de vereenvoudiging ervan, tot het voorzien in geschikte fuifinfrastructuur en andere aspecten. In het onderzoek klonk ook een oproep naar een positieve houding van de politie en het beleid ten aanzien van fuiven. Lokale beleidsmakers moeten zich bewust zijn van het belang en de betekenis van fuiven voor jongeren. Dat zou het uitgangspunt moeten zijn van hun fuifbeleid. De aanbevelingen vielen niet in dovenmansoren. In 2004 werd met de steun van de Vlaamse overheid Fuifpunt opgericht. Fuifpunt informeert fuiforganisatoren en beleidsverantwoordelijken en biedt tips en inspiratie voor iedereen die van zijn gemeente een feest- en fuifvriendelijke plaats wil maken. Ook het tweede Vlaamse Jeugdbeleidsplan ( ) zette hoog in op het belang van fuiven voor jongeren. Het thema fuiven werd hierin opgenomen als een van de beleidsrotondes. De strategische doelstellingen binnen deze beleidsrotonde zijn het scheppen van een positief fuifklimaat, de vereenvoudiging van de regelgeving en stimulansen voor lokale fuifzalen. Het fuifthema werd eveneens ter harte genomen door de provincies: zij ondersteunen organisatoren en geven impulsen voor een positief fuifbeleid via verschillende acties. Het subsidiëren van fuifzalen, de uitbouw van uitleendiensten, het inleggen van fuifbussen, de organisatie van vormingen en fuiffora, begeleidingstrajecten voor de oprichting van een feestloket of voor de optimalisering van fuifinfrastructuur; en dan is de opsomming nog niet af. Onlangs nog organiseerden ze samen met De Ambrassade, Formaat en VVJ een samenaankoop van geluidsmeters voor gemeenten, jeugdverenigingen en andere organisaties uit de non-profit. De term fuifbeleid lijkt ondertussen op lokaal niveau goed ingeburgerd. Op heel wat plaatsen werd sterk geïnvesteerd in fuifruimte en veel gemeenten en steden maakten werk van een fuifloket of ander centraal 1 I. HUYBREGTS en N. VETTENBURG m.m.v. K. VANSPAUWEN, Mogelijkheden van een fuivenbeleid, Leuven, organisator Eindverslag pagina 13 > 319

14 aanspreekpunt voor organisatoren. Ook uit de laatste jeugdbeleidsplannen blijkt dat vele gemeentebesturen fuiven hoog op de agenda plaatsen. 3 Nood aan nieuw onderzoek Toch signaleren organisatoren, jeugdorganisaties en beleidsactoren nog heel wat problemen. Zo lijkt de regelgeving alleen maar toe te nemen en is een tekort aan fuifruimte nog steeds een verzuchting. De benadering van het fuifgebeuren zou door veel lokale overheden vanuit een eng veiligheidsdenken gebeuren. Er kwamen ook signalen over confrontaties met geweld op fuiven: sommige jongeren voelen zich aan hun lot overgelaten en/of hebben het gevoel dat de fuiven en niet de overtreders worden aangepakt. Om beter te kunnen inschatten wat er goed en minder goed gaat en hoe groot knelpunten precies zijn, wilde Fuifpunt het fuifklimaat opnieuw in kaart brengen. B. ONDERZOEKSOPZET EN METHODE 1 ALGEMENE DOELSTELLING EN ONDERZOEKSVRAGEN In essentie stellen we ons de vraag hoe het gesteld is met het actueel fuifklimaat en welke knelpunten en noden er zijn, en hoe die kunnen worden opgelost of verminderd. Net als Huybregts en Vettenburg tien jaar geleden, wilden we ook peilen naar de betekenis van fuiven voor jongeren. Daarnaast wilde het onderzoek nagaan hoe het beleid ten aanzien van fuiven in de gemeenten en steden eruit ziet. Hierbij is het evenwel niet de bedoeling om uitspraken te doen die representatief zijn voor alle afzonderlijke gemeenten en steden in Vlaanderen. Wel wilden we een beter en globaal zicht krijgen op de lokale beleidsvoering in Vlaanderen inzake fuiven en het bestaande ondersteuningsaanbod voor organisatoren in gemeenten. Meer concreet wilde het onderzoek volgende punten nagaan en uitwerken: 1 wat fuiven betekent voor de jongeren zelf; 2 welke problemen jongeren ervaren als fuifbezoeker; 3 welke problemen jongeren ervaren als organisator van fuiven; 4 welk beleid lokale besturen voeren ten aanzien van fuiven; 5 (beleids)adviezen en suggesties formuleren die voorkomende knelpunten kunnen oplossen. 2 ACTIES In overleg met de stuurgroep werd geopteerd om volgende acties 2 te ondernemen: 1 een brede online bevraging van 14 tot 30-jarigen omtrent hun beleving van fuiven en de knelpunten die ze ervaren als fuifbezoeker; 2 Het onderzoek van Huybregts en Vettenburg omvatte geen brede bevraging van beleidsactoren en organisatoren. Deze werden enkel in focusgroepen bevraagd. De onderzoeksacties waren toen: - een brede schriftelijke bevraging van schoolgaande jongeren (13- tot 25-jarigen) omtrent hun beleving van fuiven; - focusgroepen met werkende en werkloze jongeren (18- tot 25-jarigen) omtrent hun beleving van fuiven; - focusgroepen met organisatoren omtrent de knelpunten of problemen die ze ervaren bij het organiseren van een fuif; - focusgroepen met beleidsmakers omtrent hun beeldvorming en beleid inzake fuiven. organisator Eindverslag pagina 14 > 319

15 2 een brede online bevraging van organisatoren omtrent de knelpunten die ze ervaren bij het organiseren van een fuif en hun perceptie over de lokale beleidsvoering inzake fuiven; 3 een brede online bevraging van beleidsactoren omtrent hun perceptie over het gemeentelijk fuifklimaat en de lokale beleidsvoering inzake fuiven; 4 focusgroepen met organisatoren omtrent knelpunten die ze ervaren en (mogelijke) oplossingen; 5 focusgroepen met beleidsactoren omtrent knelpunten en (mogelijke) oplossingen m.b.t. het lokaal fuifgebeuren. 3 ONLINE SURVEY, EEN ONDERZOEK IN DE BREEDTE Onder meer via een online survey wilden we een globaal zicht krijgen op het fuifklimaat vanuit verschillende invalshoeken. Naast fuifbezoekers werden ook organisatoren en beleidsactoren bevraagd d.m.v. online vragenlijsten. 3.1 Totstandkoming vragenlijsten Voor elke doelgroep werd een aparte vragenlijst opgemaakt. De drie vragenlijsten kwamen tot stand in overleg met de stuurgroep. Er werd een testfase voorzien waarin een tiental mensen die elk deel uitmaken van een van de beoogde doelgroepen een proefversie van de vragenlijst invulden. Op basis van de reacties van de proefrespondenten werden de vragenlijsten nog verfijnd: een aantal vragen werd aangepast of geschrapt; andere werden toegevoegd. De proefrespondenten werd ook gevraagd aan te geven hoe lang ze er ongeveer over deden om alle vragen te beantwoorden. Dit gaf de mogelijkheid om bij de definitieve vragenlijsten aan de respondenten een indicatie over de duur van de deelname mee te geven. De online vragenlijsten konden onder meer via de website van Fuifpunt worden ingevuld vanaf begin oktober 2011 tot begin februari In totaal had de bevraging 1506 respondenten: 949 jongeren tussen 14 en 30 jaar over hun fuifgedrag en -beleving, 441 fuiforganisatoren en 116 beleidsactoren. Van deze laatste doelgroep gingen hoofdzakelijk jeugdconsulenten in op de vraag om deel te nemen aan de enquête, maar ook feestloketbedienden, enkele schepenen, brandweerlui en mensen van de politie, deden mee. In de volgende paragrafen gaan we dieper in op de opzet van de online bevraging per doelgroep Bevraging jongeren tussen 14 en 30 jaar Doelstelling en doelgroep bevraging De algemene doelstelling van deze bevraging bij jongeren tussen 14 en 30 jaar was een zicht krijgen op hun beleving van fuiven en welke problemen ze daarbij mogelijk ervaren. Daarnaast werd gepeild naar de betekenis en het belang van fuiven. 949 jongeren gingen in op de uitnodiging om de vragenlijst in te vullen. De samenstelling van de groep respondenten wordt uitgebreid toegelicht in luik C, hoofdstuk 1.1 Wie werd bevraagd? Vragenlijst en respons Voor de vragenlijst baseerden we ons grotendeels op die van het onderzoek van Huybregts en Vettenburg. Dit laat toe om onderzoeksresultaten te vergelijken met die van tien jaar geleden. Omwille van actuele tendensen werden in de vraagstelling enkele zaken toegevoegd of aangepast. Daarnaast werd ook een aantal vragen (van de 81 die tien jaar geleden werden voorgelegd) weggelaten omdat we ze niet noodzakelijk vonden om te kunnen peilen naar de betekenis van fuiven voor jongeren (die uitgaan) en de knelpunten die ze ervaren als fuifbezoeker. Bovendien wilden we vermijden dat een groot aantal respondenten zou afhaken omwille van een veel te lange vragenlijst. Vragen die werden weggelaten peilden onder andere naar de bezigheden van jongeren na een fuif, en naar de mate waarin ouders op de hoogte zijn van het fuifgedrag van hun kinderen. Ook werden minder vragen voorgelegd betreffende de identiteit en de achtergrond van de fuivers. Zo werd er bijvoorbeeld niet gepeild naar de nationaliteit, de etniciteit en de woonsituatie van de respondent en diens ouders. Naar de arbeidsmarktpositie en het opleidingsniveau van de ouders werd evenmin gevraagd. Tien jaar geleden gaf het onderzoek van Huybregts en Vettenburg aan dat al dan niet organisator Eindverslag pagina 15 > 319

16 graag naar fuiven gaan en vaak naar fuiven gaan weinig of niet beïnvloed worden door de achtergrondkenmerken van jongeren die (mogen) uitgaan. 3 Een peiling naar mogelijke verschuivingen op dit vlak kan eventueel gebeuren binnen ander jongerenonderzoek dat dieper focust op uitgaansgedrag (in het algemeen) van jongeren. Dit onderzoek wilde in de eerste plaats nagaan welke problemen fuifbezoekers en -organisatoren ervaren, en hoe die kunnen worden opgelost of verminderd. De vragenlijst bestond uit vier grote delen. In een eerste deel werden vragen gesteld met betrekking tot de identiteit en achtergrond van de respondenten. We vroegen de respondenten naar hun leeftijd, geslacht, woonplaats, onderwijsniveau (van de schoolgaande jongeren), en of ze werken of werkzoekend zijn. Een tweede deel bestond uit vragen omtrent uitgaan in het algemeen. Dit deel werd afgesloten met de vraag hoe vaak ga je naar een fuif? Diegenen die hierop nooit aanduidden, werden meteen naar het einde van de vragenlijst verwezen, dit waren 32 respondenten. De anderen, de fuivers, werden gevraagd de vragenlijst gewoon verder in te vullen. Het laatste deel van de vragenlijst betrof hoofdzakelijk vragen met betrekking tot de beleving van fuiven door fuivers. Ondanks het feit dat een aantal zaken niet opnieuw werden bevraagd, werd de enquête alsnog vrij lang: ze omvatte 49 gesloten vragen waaraan vaak nog eens bijvragen en open antwoordmogelijkheden gekoppeld waren. Het aantal afhakers bleef evenwel beperkt, van de 949 deelnemers voltooiden 788 (82.9%) de volledige vragenlijst Bevraging fuiforganisatoren Doelstelling en doelgroep bevraging Fuiforganisatoren beslaat een zeer diverse groep: (leden van) jeugdhuizen, jeugdraden, studentenverenigingen, onafhankelijke organisatoren, organisatoren van scholierenfuiven, commerciële organisatoren, etc. We wilden zowel organisatoren van kleinschalige als van grootschalige initiatieven bereiken, zowel uit (groot)stedelijke als uit landelijke context. De samenstelling van de groep respondenten en hun achtergrond worden verder toegelicht in luik C, hoofdstuk 2.1 Profiel fuiforganisatoren Vragenlijst en respons De algemene doelstelling van de bevraging van fuiforganisatoren is een zicht krijgen op de knelpunten of problemen die ze ervaren bij het organiseren van een fuif. Daarnaast wilden we nagaan welke inspanningen gemeenten en steden leveren ter ondersteuning van het fuifgebeuren. Er werd hen eveneens gevraagd om een waardeoordeel toe te kennen aan verschillende aspecten van het fuifklimaat en -beleid van de gemeente waar ze actief zijn als organisator. De vragenlijst omvatte maar liefst 86 vragen waaraan vaak nog bijvragen en open antwoordmogelijkheden gekoppeld waren. We achtten dit noodzakelijk opdat zo veel mogelijk aspecten van de organisatie van een fuif en het lokaal fuifbeleid aan bod zouden komen. Niet alle vragen waren overigens verplicht in te vullen. Organisatoren zijn niet altijd betrokken bij alle facetten van de organisatie van een fuif. Vanaf wanneer de vragen meer en meer peilen naar zeer specifieke zaken omtrent praktische aspecten van de organisatie van een fuif, de regelgeving of het lokaal beleid, wordt de enquête voor een aantal respondenten duidelijk moeilijker en haakte een deel af. We zijn niettemin tevreden over de respons: van de 441 deelnemers voltooiden 289 (65.5%) de enquête. Doorheen heel het onderzoeksrapport wordt altijd per vraag weergegeven hoeveel respondenten erop ingingen Bevraging beleidsactoren Doelstelling en doelgroep bevraging De beoogde beleidsactoren waren politici (burgemeester, schepen van jeugd, gemeenteraadsleden), controlerende ambtenaren (politiedienst, brandweer, preventiedienst en/of milieudienst), faciliterende ambtenaren of bedienden (jeugddienst, fuifloketten, ). De jongeren van de jeugdraad werden in de eerste plaats gevraagd om de enquêtes voor organisatoren en/of fuifbezoekers in te vullen. Maar bijvoorbeeld de niet-organisatoren onder hen konden ook als beleidsactor aan het onderzoek deelnemen. 116 beleidsactoren vulden de enquête in. De meeste respondenten blijken actief te zijn als jeugddienstmedewerker. Maar liefst 62.1%, of 72 van de 116 de respondenten, geeft dit aan. 3 I. HUYBREGTS en N. VETTENBURG., op. cit., pp. 54 en 56. organisator Eindverslag pagina 16 > 319

17 Daarnaast bestaat de groep respondenten o.a. uit mensen die een feestloket bemannen, enkele schepenen en gemeenteraadsleden, een aantal cultuurfunctionarissen, een paar mensen van de politie en een jeugdraadvoorzitter. De samenstelling van de groep respondenten wordt meer uitgebreid toegelicht in luik C, hoofdstuk 3.1 Wie werd bevraagd? Vragenlijst en respons De beleidsactoren kregen een groot aantal vragen die eveneens werden voorgelegd aan fuiforganisatoren. Zo werd ook aan de beleidsactoren gevraagd om een waardeoordeel toe te kennen aan verschillende aspecten van het fuifklimaat en -beleid van de eigen gemeente. Dit stelt ons in staat om de perceptie van beleidsactoren over het lokaal fuifbeleid te vergelijken met die van fuiforganisatoren. Deze bevraging heeft net zomin als die van de organisatoren niet de bedoeling om uitspraken te doen die representatief zijn voor alle afzonderlijke gemeenten en steden in Vlaanderen. Zoals eerder vermeld, wilden we een beter en globaal zicht krijgen op de lokale beleidsvoering in Vlaanderen inzake fuiven en het bestaande ondersteuningsaanbod voor organisatoren in gemeenten. De vragenlijst voor de beleidsactoren omvatte 81 vragen waaraan opnieuw bijvragen en open antwoordmogelijkheden gekoppeld waren. Net als bij de vragenlijst voor organisatoren, zien we dat een aantal respondenten in de loop van de enquête afhaken. Maar ook hier werd gekozen voor een diepgaande vraagstelling en waren we ons ervan bewust dat een aantal vragen niet door alle respondenten zou kunnen worden beantwoord. We zijn tevreden over de respons: van de 116 respondenten voltooiden 76 deelnemers (65,5%) de enquête. 3.5 Verspreiding oproep enquêtes Verschillende (koepel)organisaties verspreidden de oproep om de enquêtes in te vullen naar hun achterban, of rechtstreeks naar de verschillende beoogde doelgroepen. Zo werd de oproep naar organisatoren en fuifbezoekers verspreid via de website, nieuwsbrieven en/of mailinglijsten van o.a. Steunpunt Jeugd (en daarmee heel het jeugdwerk), Fuifpunt, de Vereniging Vlaamse Jeugddiensten (VVJ) en de provinciale jeugddiensten. Ook de Vlaamse Scholierenkoepel, Klasse (via de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD) en verschillende studentenorganisaties riepen op om de enquêtes in te vullen. De oproep naar de beleidsactoren werd mee verspreid door de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG). 4 FOCUSGROEPEN, EEN ONDERZOEK IN DE DIEPTE De drie online enquêtes omvatten een groot aantal open vragen waarin dieper werd doorgevraagd op een aantal thema s. Daarnaast was er bij de gesloten vragen vaak open ruimte voorzien waarin de respondenten hun antwoorden konden toelichten. Toch werd aanvullend kwalitatief onderzoek noodzakelijk geacht om dieper op de knelpunten te kunnen ingaan en mogelijke oplossingen en aanbevelingen te formuleren. Om die reden werd besloten om focusgroepen uit te voeren met zowel beleidsactoren als fuiforganisatoren. Volgens Elliott, Heesterbeek, Lukensmeyer en Slocum is een focusgroep een gestructureerde discussie onder een kleine groep van stakeholders (4-12 personen), begeleid door een ervaren gespreksleider. De methode is ontworpen om informatie te verkrijgen over de voorkeuren en waarden van (uiteenlopende) mensen met betrekking tot een bepaald onderwerp en om te kunnen verklaren waarom ze die meningen hebben Selectie en contactname deelnemers Aan het einde van de eerder afgenomen online bevraging bij beleidsactoren en organisatoren konden de respondenten aankruisen of ze geïnteresseerd waren in verdere medewerking aan het onderzoek door deel te nemen aan focusgroepen. De contacten verliepen met alle mogelijke kandidaten op gelijkaardige wijze. In een eerste contact via mail stelden we de doelstelling van de focusgesprekken voor. Na deze korte toelichting stelden we concreet de vraag om aan het focusgesprek deel te nemen op een van de voorgestelde datums en binnen een bepaalde termijn te reageren op de uitnodiging. Bij de definitieve selectie voor deelnemers binnen de twee doelgroepen werd gestreefd 4 J. ELLIOTT, S. HEESTERBEEK, C. LUKENSMEYER, N. SLOCUM, Stef STEYAERT (red.), Participatieve methoden. Een gids voor gebruikers, Brussel, 2006, p organisator Eindverslag pagina 17 > 319

18 naar een zo groot mogelijke spreiding op vlak van geografische ligging en grootte (in termen van aantal inwoners) van de gemeente waarin de respondenten actief zijn als organisator of beleidsactor. Op basis van de selectiecriteria en de beschikbaarheid van de uitgenodigde respondenten werden drie momenten geprikt voor de focusgroepen: twee met organisatoren en een met beleidsactoren. Deze vonden plaats in de zomer van Samenstelling focusgroepen In totaal spraken we met 11 organisatoren: een mix van vrijwilligers bij jeugdbewegingen en jeugdhuizen, een stafmedewerker bij een koepelorganisatie uit het jeugdwerk, een jeugdraadvoorzitter en een beroepskracht van een jeugdcentrum. Organisatoren van zowel grote tot zeer grote fuiven als organisatoren van kleinere fuiven waren vertegenwoordigd in de twee focusgroepen. Alle deelnemers organiseren niet-commerciële fuiven in verenigingsverband. Een deelnemer is ook organisator van een grootschalige en jaarlijks georganiseerde commerciële fuif. Behalve Limburg, was elke provincie vertegenwoordigd binnen de totaalgroep organisatoren. Zowel landelijke als meer stedelijke gemeenten waren vertegenwoordigd. Geen enkele deelnemer was evenwel actief in een van de grotere centrumsteden. De focusgroep met beleidsactoren had 8 deelnemers: allemaal jeugdconsulenten of andere medewerkers, verbonden aan de gemeentelijke of stedelijke jeugddienst. 5 Elke Vlaamse provincie was vertegenwoordigd. De deelnemers waren afkomstig uit (verschillende grote) centrumsteden, maar ook kleinere en meer landelijke gemeentes in Vlaanderen. Het verloop van de focusgroepen en de verwerking en rapportage ervan, worden meer uitgebreid besproken in luik D, Kwalitatief luik: De focusgesprekken (hoofdstuk 1 en 2). 5 WEGWIJZER DOORHEEN DIT RAPPORT Voorliggend eindrapport brengt verslag uit van alle onderzoeksresultaten en bestaat uit 5 luiken, aangevuld met de bibliografie en bijlagen. Luik A is een inleidend hoofdstuk en beschrijft de aanleiding van het onderzoek. In luik B situeren we de onderzoeksvragen en verantwoorden we de onderzoeksmethode. In dit luik gaan we eerst dieper in op het kwantitatief deel van het onderzoek en beschrijven we de beoogde doelgroep, de totstandkoming van de vragenlijsten, de respons op de bevraging en de wijze waarop de vragenlijsten werden verspreid. Vervolgens beschrijven we de methode van het kwalitatief luik: de uitvoering van de focusgroepen. We staan stil bij de selectie en contactname van de onderzoekssubjecten en beschrijven kort de samenstelling van de focusgroepen. In luik C worden de resultaten van de online bevraging weergegeven. Bij de resultaten van de verschillende doelgroepen (jongeren tussen 14 en 30 jaar oud, fuiforganisatoren en beleidsactoren) wordt telkens aangegeven wie er precies werd bevraagd en gaan we dieper in op het profiel van de respondenten. Bij elke vraag wordt weergegeven hoeveel respondenten erop ingingen. Luik D brengt verslag uit over de focusgroepen met organisatoren en beleidsactoren. Na de weergave van het verloop van de focusgroepen, de wijze van de verwerking en rapportage, worden de resultaten beschreven. In luik E formuleren we de belangrijkste conclusies en aanbevelingen uit het onderzoek. Deze vloeien voort uit de verschillende luiken: enerzijds de resultaten van de online bevraging van fuifbezoekers, organisatoren en beleidsactoren, en anderzijds de focusgesprekken waarin beleidsactoren en organisatoren dieper ingingen op knelpunten en vervolgens aanbevelingen formuleerden. Het zijn aanbevelingen voor het overheidsbeleid, maar ook voor organisaties, diensten, instanties en actoren die fuiforganisatoren (in spe) ondersteunen of op een of andere manier met het lokaal fuifgebeuren te maken krijgen. We denken hierbij bijvoorbeeld ook aan de politie, brandweer, en andere veiligheidsdiensten, architecten, ruimtelijke planners, Ze gaan van algemene aanbevelingen tot zeer concrete suggesties. 5 Opvallend is dat nagenoeg enkel faciliterende ambtenaren en bedienden zich kandidaat stelden voor de focusgroep met beleidsactoren. organisator Eindverslag pagina 18 > 319

19 In luik F wordt de bibliografie weergegeven en het laatste deel, Luik G, omvat alle bijlagen. De bijlagen geven per doelgroep alle letterlijke antwoorden weer van de respondenten op de open vragen in de online enquêtes. Om de anonimiteit van de respondenten te garanderen en omdat het onderzoek niet de bedoeling heeft om uitspraken te doen over afzonderlijke gemeenten en steden in Vlaanderen, werden plaatsnamen en namen van personen of fuifzalen in de weergegeven commentaren onherkenbaar gemaakt. Wel is in een aparte bijlage, en per doelgroep, opgenomen welke gemeenten door een of meerdere respondenten vertegenwoordigd worden. organisator Eindverslag pagina 19 > 319

20 C. RESULTATEN ONLINE BEVRAGING In dit luik worden de resultaten van de online bevraging van fuifbezoekers, organisatoren en beleidsactoren besproken. Doorheen heel het onderzoeksrapport wordt steeds per vraag weergegeven hoeveel respondenten erop ingingen. Alle antwoorden op de open vragen alsook de bijkomende toelichtingen die respondenten konden formuleren bij sommige gesloten vragen, worden integraal en letterlijk 6 weergegeven in bijlage 2, 3 en BEVRAGING JONGEREN TUSSEN 14 EN 30 JAAR Wie werd bevraagd? In totaal vulden 949 jongeren, tussen 14 en 30 jaar, de online vragenlijst in. De groep deelnemers bestaat uit ongeveer evenveel jongens als meisjes: 49.4% van de respondenten zijn jongens en 50.6% zijn meisjes. Ongeveer een kwart (25.7%) van de respondenten is afkomstig uit de provincie West-Vlaanderen en iets minder dan een kwart (23%) woont in Antwerpen. 21.5% van de respondenten woont in Oost-Vlaanderen en 14.5% van de ondervraagden in de provincie Vlaams-Brabant. Nog eens 14.3% van de respondenten woont in Limburg. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt slechts vertegenwoordigd door 0.9% van de respondenten. In totaal worden 289 verschillende Vlaamse steden en gemeenten vertegenwoordigd door een of meerdere respondenten (zie bijlage 1). Figuur 1.1. In welke provincie woon je? Verder geeft een kleine helft van de ondervraagden aan dat hij of zij student is aan een hogeschool of universiteit. Bijna drie op de tien ondervraagden zitten in het secundair onderwijs, ruim twee op de tien jongeren werken, en een zeer klein aantal (2.1%) is op zoek naar werk. 6 Om de anonimiteit van de respondenten te garanderen en omdat het onderzoek niet de bedoeling heeft om uitspraken te doen over afzonderlijke gemeenten en steden in Vlaanderen, werden plaatsnamen en namen van personen of fuifzalen in de weergegeven commentaren onherkenbaar gemaakt. organisator Eindverslag pagina 20 > 319

21 Figuur 1.2. Wat doe je momenteel? Van de 269 jongeren uit het secundair onderwijs gaf iets meer dan de helft aan dat ze een studierichting in het ASO volgen, ruim drie op de tien lopen school in het TSO en één op de tien gaat naar het BSO. Een zeer kleine groep krijgt les in het KSO, doet deeltijds onderwijs of volgt een andere vorm van secundair onderwijs (Zie Bijlage 2, open antw.1: Welke studierichting volg je? Iets anders ) Figuur 1.3. Welke studierichting volg je? De meerderheid van de respondenten is 18 jaar of ouder. Een kwart van de respondenten is jonger dan 18 jaar. De groep jongeren jonger dan 16 jaar vormt slechts 6.6% van het totaal aantal deelnemers. Onderstaande tabel geeft de leeftijdsverdeling weer. organisator Eindverslag pagina 21 > 319