Het KMO-Rapport Vlaanderen
|
|
- Oscar Willemsen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het KMO-Rapport Vlaanderen De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld 2008
2
3 Het KMO-Rapport Vlaanderen De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMOvennootschap en eenmanszaak in beeld UNIZO-Studiedienst Graydon Belgium nv, departement research december 2008
4
5 Uitgave van UNIZO vzw & Graydon Belgium nv Redactie Gilles Vandorpe (Economisch Adviseur UNIZO-Studiedienst) Gegevens Eric Van den Broele (Deputy Senior Manager Research Graydon Belgium nv) Peter Thijs (Programmatie Graydon Belgium nv) Begeleidingscomité Johan Bortier (Directeur UNIZO-Studiedienst) Eric Van den Broele (Deputy Senior Manager Research Graydon Belgium nv) Contact Secretariaat UNIZO-Studiedienst Spastraat 8, 1000 Brussel Tel: Fax: Graydon Belgium nv Uitbreidingstraat 84-b1 Tel: Fax: Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd mits dubbele bronvermelding Graydon-Unizo. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De gegevens zijn ontwikkeld op basis van de Graydon-databanken. De verwerking ervan gebeurde door de UNIZO-Studiedienst. Uitgevers, informatieverstrekker noch auteurs kunnen aansprakelijk gesteld worden voor mogelijke onnauwkeurigheden. De uiteindelijke interpretatie van de 5 gegevens is voor rekening van de lezer.
6
7 Inhoud Inleiding 8 1. Methodologie 9 2. De KMO in cijfers Evolutie aantal KMO s in België KMO s volgens leeftijdscategorie KMO s volgens juridische vorm KMO s volgens sector KMO s volgens tewerkstellingsklassen Financiële ratio s van de Vlaamse ondernemingen Productiviteit: bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen Solvabiliteit Graad van financiële onafhankelijkheid Dekking vreemd vermogen door cashflow Liquiditeit FiTo -meter van de Vlaamse KMO Andere financieel-economische gegevens van de Vlaamse KMO s Aantal dagen leverancierskrediet Aantal dagen klantenkrediet Investeringen in materiële vaste activa Bedrijfsresultaat Multiscore van de Vlaamse KMO Conclusie 39 Financiële ratio s van de Vlaamse KMO-vennootschappen (FiTo -meter) 39 Andere financieel-economische gegevens 40 Multiscore van de Vlaamse KMO s 41 Lijst van afkortingen 43 Lijst van tabellen en grafieken 44 Tabellen 44 Grafieken 45 Bijlagen 46 7
8 Inleiding Met dit rapport willen UNIZO en Graydon de financieel-economische conditie van de Vlaamse KMO s in kaart brengen over een periode van 7 jaar. De onderzochte periode betreft deze van 2000 tot Binnen deze tijdspanne kunnen we de effecten van onder andere de internet-zeepbel voor de Vlaamse KMO mee in kaart brengen en de heroplevende economie vanaf het voorjaar van De negatievere conjunctuurevolutie sinds eind 2007 tot op vandaag zal niet terug te vinden zijn in de cijfers en is dus ook geen onderwerp van dit rapport. De nadruk ligt op de meest recente gegevens van 2007 en de evolutie van 2007 ten opzichte van de data van In het voorziene KMO-Rapport van 2009 met cijfers voor 2008 zal de invloed van de teruglopende conjunctuur op de financieel-economische toestand van de Vlaamse KMO s wellicht al duidelijker zijn. De cijfers zijn een basis voor zowel de ondernemer zelf, die zich kan positioneren ten opzichte van andere KMO s binnen 1 sector en het totaal van de KMO s in Vlaanderen. We definiëren een KMO als een onderneming tot 50 werknemers. Daarnaast is het rapport ook een informatiebron voor allerhande actoren die aan de hand van uitgebreid cijfermateriaal, de financieeleconomische gezondheidstoestand van de Vlaamse KMO s van naderbij wil bekijken. De cijfers in het KMO-rapport werden afgesloten op 31 oktober Op dat ogenblik waren 95,8% van de jaarrekeningen voor 2007 beschikbaar. We bekijken zowel de financieel-economische gezondheid van de vennootschappen tot en met 50 werknemers alsook de prestaties van de eenmanszaken. De cijfers voor de vennootschappen zijn voornamelijk gebaseerd op de gegevens uit de jaarrekeningen. Daarnaast beschikt Graydon Belgium nv ook over een eigen kwalitatief instrument de multiscore die we aanwenden om de financieel-economische toestand van enerzijds de vennootschappen én anderzijds de eenmanszaken in beeld te brengen. In een eerste deel bekijken we het aantal KMO s in België opgesplitst volgens regio. Het absolute aantal KMO s wordt van naderbij bekeken, alsook het aantal KMO s volgens leeftijdscategorie, volgens juridische vorm, volgens sector en volgens tewerkstellingsklassen. We maken eveneens het onderscheid tussen KMO-vennootschappen en eenmanszaken. Samen vormen deze de groep van de KMO s. In een tweede deel bekijken we de financieel-economische resultaten van de KMO-vennootschappen (dus zonder de eenmanszaken). Sommige ervan worden tevens samengevat in een allesomvattende indicator: de FiTo -score. De FiTo -score is op basis van jarenlang en nauwgezet onderzoek ontwikkeld door professor emeritus Hubert Ooghe (UG en Vlerick Leuven Gent management School) in nauwe samenwerking met Graydon Belgium nv. Ze wordt berekend op basis van acht uitgewerkte ratio s die in evenwichtige verhouding tot elkaar worden geplaatst. Samen geven ze een duidelijk beeld over het al dan niet bestaan van financiële consitentie binnen de onderneming. De verschillende ratio s die in de berekening worden opgenomen omvatten onder meer de bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten, de nettorendabiliteit van de bedrijfsactiva voor belastingen, de nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen, de graad van zelffinanciering, de graad van financiële onafhankelijkheid, de korte termijn financiële schuldgraad, de dekking van het vreemd vermogen door de cashflow en tot slot de nettokasratio. Zes ervan worden ook apart in dit rapport verwerkt. We bekijken telkens eerst een aantal financieel-economische parameters afzonderlijk voor Vlaanderen, Brussel en Wallonië voor alle KMO-vennootschappen. Daarna bekijken we de ratio voor iedere sector afzonderlijk voor het totaal van de Vlaamse KMO-vennootschappen. In een derde deel nemen we nog drie andere financieel-economische parameters onder de loep, namelijk het aantal dagen leverancierskrediet, het aantal dagen klantenkrediet, de investeringen in materiële vaste activa en het bedrijfsresultaat. Deze vier parameters geven naast de eerder bekeken financiële ratio s eveneens een idee van de financieel-economische gezondheid van de KMO-vennootschappen. In het vierde deel bekijken we de multiscore voor de Vlaamse KMO s. De multiscore is een kwalitatieve analyse van Graydon om de financieel-economische gezondheid van de Vlaamse vennootschappen én eenmanszaken in beeld te brengen. 8
9 1. Methodologie Het KMO-Rapport Vlaanderen wordt samengesteld aan de hand van gegevens die door Graydon Belgium nv verzameld worden. De basisdatabank van Graydon bevat alle Belgische actieve, passieve en slapende BTW-nummers (sedert juni 2004 de ondernemingsnummers).1 Anno 2008 betekent dit ongeveer BTW-nummers waarvan ruim actieve ondernemingsnummers (vennootschappen, eenmanszaken, parastatalen en vzw s). De ondernemingsnummers worden van bij het ontstaan doorgegeven vanuit de Kruispuntbank voor Ondernemingen of genoteerd via onder meer de oprichtingsakte. Zowel vrije beroepen (dokters, advocaten, ) als vzw s zijn niet opgenomen in de cijfers gezien de aard van hun activiteiten. Naast de ondernemingsnummers werkt Graydon actief met de oprichtingsaktes en de lezing van het Belgisch Staatsblad om de accuraatheid van de gegevens te verhogen, alsook door bijvoorbeeld contacten te onderhouden met de rechtbanken, BTWadministraties en de RSZ. Elke mogelijke financieel-economische informatie die op de Belgische informatiemarkt beschikbaar is wordt systematisch en gestructureerd verzameld en verwerkt. Een voortdurende aanvulling van deze informatie via individuele ondernemingsnummers gebeurt hoofdzakelijk op vier niveaus: online communicatie of communicatie via automatische dragers met verschillende officiële instanties, bijvoorbeeld de balansen van de Nationale Bank van België, de lijsten van geregistreerde aannemers, ; aanvulling en correctie van officiële informatie via allerhande publicaties op officieel niveau (Belgisch Staatsblad, protestenbladen, oprichtingsaktes, ); dagdagelijks doornemen van allerhande niet-officiële publicaties zoals dagbladen en tijdschriften; organiseren van een eigen poolingsysteem om op de hoogte te blijven van de meest recente ontwikkelingen (betalingservaringen, pooling ongedekte cheques, gedagvaarden in faling, RSZ-dagvaardingen, samenwerking met incassokantoren, ). De cijfers in dit rapport hebben betrekking op de periode 2000 tot 2007 en werden afgesloten op 31 oktober Op dat moment waren 95,8% van de jaarrekeningen voor 2007 beschikbaar. Alles wat ratio s en andere afgeleiden uit de jaarrekeningen betreft zijn in die mate beschikbaar om voldoende representatief te zijn voor de volledige KMO-populatie. In deel 2 de KMO in cijfers - maken we een onderscheid tussen verschillende juridische vormen. Namelijk de NV, BVBA, EBVBA, diverse commanditaire en coöperatieve vennootschappen, eenmanszaken, vennootschap onder firma en overige. Onder de categorie overige vallen alle andere entiteiten die niet onder de vorige juridische vormen ressorteerden. Deze andere entiteiten zijn onder meer: Europees samenwerkingsverband Europees economisch samenwerkingsverband Landbouwvennootschap Vereniging naar buitenlands recht Stille handelsvennootschap Feitelijke vereniging Vereniging met sociaal oogmerk De verschillende gehanteerde sectoren zijn gebaseerd op de vernieuwde nacebel nomenclatuur die sinds januari 2008 gebruikt wordt. De gehanteerde sectoren bestaan uit de volgende nacebelgroepen: 1 Actieve ondernemingsnummers wijzen op nog bestaande bedrijven. Passieve ondernemingsnummers wijzen op stopgezette bedrijven en zijn belangrijk om de historiek van de cijfers weer te geven. Slapende ondernemingsnummers wijzen op bestaande bedrijven zonder activiteit. 9
10 10 Sector Nacebelgroep(en) Automobielsector (handel & onderhoud) 45 Bouwnijverheid Communicatie & IT Detailhandel 47 Financiële diensten Gezondheidszorg Groothandel tot Handelsbemiddeling Horeca Industrie: Agro, bosbouw en visserij Industrie: chemie Industrie: vervaardiging hout(producten) Industrie: vervaardiging ICT en elektronica Industrie: vervaardiging metaal(producten) Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen Overige Industrie Overige pers. diensten Vervoer & logistiek Zakelijke diensten & immobiliën In deel 3 en deel 4 bekijken we een aantal financiële ratio s en financieel-economische parameters van de KMO s, die worden beoordeeld op basis van hun mediaanwaarde. Er wordt gebruik gemaakt van de mediaanwaarde in plaats van het gemiddelde omdat op die manier de centrale tendens kan worden weergegeven zonder dat er vertekening wordt veroorzaakt door de extreme waarden van sommige individuele ratio s. Op het einde van het derde deel worden de verschillende ratio s samengevat in een allesomvattende indicator: de FiTo -score. De FiTo-score wordt, zoals eerder aangegeven berekend op basis van acht ratio s die samen uitdrukking geven aan het al dan niet bestaan van financiële consistentie. Vervolgens wordt de bekomen waarde als gevolg van een logittransformatie 2 steeds een getal tussen 0 en 1 - gepositioneerd ten opzichte van de referentiepopulatie waardoor voor het individuele bedrijf bepaald wordt welke de kwalitatieve plaats is die zij ten opzichte van haar collega s inneemt. De individuele bedrijven worden binnen deze studie gebundeld tot sectoren. In deel 5 gaan we de financieel-economische toestand na van de Vlaamse vennootschappen én eenmanszaken aan de hand van de multiscore van Graydon. Deze multiscore geeft een overzicht van de kans op faillissement en groeipotentieel van de ondernemingen binnen een sector. De multiscore deelt een sector in risicoklassen in. Daarvoor maakt de multiscore gebruik van een multidisciplinaire evaluatie van de (on)gezondheid en het mogelijk groeipotentieel van ondernemingen en wijst deze een score toe van 0 tot 100. De volledige score rust op 3 peilers. Ten eerste zijn er de feiten. Dit is een mix aan gegevens die Graydon met de grootst mogelijke systematiek in haar databank opneemt (RSZ-dagvaardingen, incassodossiers, ongedekte cheques ). Deze gegevens, in totaal een 80-tal, spelen een essentiële rol in de kredietbeoordeling en worden telkens gewogen naar relevantie, anciënniteit en periodiciteit. Ten tweede verwerkt Graydon de balansen van de bedrijven. In samenwerking met de Vlerick Leuven Gent Management School werd eerder vastgesteld welke ratio s vooral bepalend zijn voor succes en faling van ondernemingen. Deze ratio s worden ook gewogen naar relevantie en in de scoring geïntegreerd. Deze informatie kan uiteraard niet aangewend worden bij bedrijven die geen publicatieplicht hebben. Daarom wordt voor niet publicatieplichtige ondernemingen desgevallend gebruik gemaakt van ander statistisch materiaal. Concreet betreft het onder andere de sector waarin een onderneming actief is, de leeftijd van een onderneming, Ten derde zijn er de betalingservaringen. Dit zijn gegevens over het betalingsgedrag van ondernemingen verkregen via het eigen informatienetwerk van Graydon. Het betalingsgedrag geeft immers, los van balansen en ander feitenmateriaal, een indicatie van de moraal van de onderneming. De multiscore laat op die manier toe om evaluaties te maken over gehele activiteitssectoren en is daarmee een waardevol instrument binnen het kader van dit rapport. 2 logit x = 1 x (1+eˉ )
11 2. De KMO in cijfers In dit deel kan u een uitgebreid pakket aan cijfermateriaal terugvinden in verband met KMO s, zij het KMO-vennootschappen of eenmanszaken. Als eerste analyseren we de evolutie van het totaal aantal KMO s in België en de gewesten voor de periode 2000 tot We bekijken ook wat het aandeel van de KMO s is in de totale bedrijvenpopulatie. Daarna bekijken we het aandeel van KMO-vennootschappen en eenmanszaken volgens leeftijdscategorie binnen het totaal aantal KMO s volgens gewest in Als derde gaan we na wat de evolutie is van het aantal KMO s volgens juridische vorm en per gewest, opnieuw van 2000 tot Daarna analyseren we het aandeel van de verschillende sectoren binnen de volledige KMO-populatie (vennootschappen en eenmanszaken) per regio voor Tenslotte geven we een overzicht van de ondernemingen volgens tewerkstellingsklassen. 2.1 Evolutie aantal KMO s in België In Vlaanderen zijn in totaal KMO s (vennootschappen en eenmanszaken tot 50 werknemers) actief in Dat is 59% van het totaal aantal KMO s in België. Tussen 2000 en 2003 blijft het aantal KMO s in Vlaanderen min of meer stabiel op een niveau van ruim Vanaf 2004 tot 2007 kan een continue stijgende trend worden waargenomen van het aantal KMO s in Vlaanderen. In 2007 zijn er 8% meer KMO s in vergelijking met Brussel vertegenwoordigt 12% van het totaal aantal KMO s in België, Wallonië 28%. Het aantal KMO s in Brussel neemt tijdens de periode 2000 tot 2007 toe met 10%. In Wallonië is er een toename van 2% van het aantal KMO s. Tabel 1: Evolutie aantal KMO s volgens gewest en aandeel KMO s binnen totale bedrijvenpopulatie, Vlaanderen % % % % % % % % Brussel % % % % % % % % Wallonië % % % % % % % % Onbekend % % % % % % % % Federaal % % % % % % % % De KMO s hebben in Vlaanderen en Wallonië een aandeel van 91% binnen de totale bedrijvenpopulatie. Het aandeel is in alle gewesten lichtjes afgenomen over de periode van 2000 tot Zo was in Vlaanderen in % van de bedrijven een KMO. In 2007 was dit percentage gedaald tot 91%. In 2007 is 57% van de KMO-vennootschappen in België gevestigd in Vlaanderen. Ten opzichte van 2000 is er een stijging van de KMO-vennootschappen in Vlaanderen vast te stellen met 26%. In Brussel is er een stijging met 18% ten opzichte van 2000 en in Wallonië stellen we een stijging vast met 23%. Het aandeel van de Brusselse en Waalse KMO-vennootschappen in de totale Belgische populatie bedraagt respectievelijk 17% en 23%. Daarnaast is er een groep van KMO-vennootschappen die niet toe te wijzen zijn aan Vlaanderen, Brussel of Wallonië (onbekend) met een aandeel van 4% in de cijfers. Tabel 2: Evolutie aantal KMO-vennootschappen volgens gewest, Vlaanderen Brussel Wallonië Onbekend Totaal Vlaanderen telt ruim eenmanszaken in Dit is een daling met 5% ten opzichte van Tussen 2000 en 2004 daalt het aantal eenmanszaken in Vlaanderen trendmatig. In totaal zijn er in eenmanszaken minder dan in Ook 11
12 in Brussel en Wallonië kunnen we een algemene daling van het aantal eenmanszaken vaststellen over de periode , respectievelijk met 6% en 9%. Vlaanderen telt 60% van de Belgische eenmanszaken, Brussel 7% en Wallonië 33%. Tabel 3: Evolutie aantal eenmanszaken volgens gewest, Vlaanderen Brussel Wallonië Onbekend Totaal KMO s volgens leeftijdscategorie 3 In 2007 is iets minder dan de helft (48%) van de KMO-vennootschappen in België jonger dan 10 jaar. Zowat 49% van de KMOvennootschappen is tussen de 10 en 50 jaar. De overige 2% tot 3% zijn ouder dan 50 jaar. Er is geen wezenlijk verschil tussen de drie gewesten. Tabel 4: Aandeel van KMO-vennootschappen volgens leeftijdscategorie en gewest, jaar 5 tot 9 jaar jaar jaar jaar jaar + 50 jaar Totaal Vlaanderen 28% 21% 31% 12% 5% 1% 2% 100% Brussel 29% 19% 29% 12% 5% 2% 3% 100% Wallonië 28% 20% 31% 13% 4% 1% 3% 100% Totaal 28% 20% 31% 12% 5% 1% 2% 100% In 2007 is 47% van de eenmanszaken in België jonger dan 10 jaar. Voor Vlaanderen en Wallonië is dit cijfer respectievelijk 46% en 45%. Brussel heeft een groter aandeel van jonge eenmanszaken met 60% ten opzichte van het totaal aantal eenmanszaken in Brussel. 35% van het totaal aantal eenmanszaken in België is ouder dan 10 jaar en jonger dan 50 jaar. De cijfers zijn min of meer gelijkaardig voor Vlaanderen en Wallonië. Brussel kent een lager aandeel (26%) van eenmanszaken tussen de 10 en 50 jaar ten opzichte van het totaal. Bijna 1 op 5 eenmanszaken in Vlaanderen en Wallonië is ouder dan 50 jaar. In Brussel ligt dit cijfer beduidend lager met 13%. Tabel 5: Aandeel van eenmanszaken volgens leeftijdscategorie en gewest, jaar 5 tot 9 jaar jaar jaar jaar jaar + 50 jaar Totaal Vlaanderen 31% 16% 26% 7% 2% 1% 19% 100% Brussel 46% 14% 19% 5% 1% 0% 14% 100% Wallonië 30% 15% 26% 8% 2% 1% 19% 100% Totaal 32% 15% 25% 7% 2% 1% 18% 100% 2.3 KMO s volgens juridische vorm De belangrijkste juridische vorm voor KMO s in Vlaanderen is nog steeds met voorsprong de eenmanszaak, ook al is het aandeel ervan gezakt binnen het totaal van de juridische vormen van 57% in 2000 tot 50% in De tweede belangrijkste juridische vorm, de BVBA, neemt daarentegen in belang toe. In 2000 hadden 24% van de KMO s een BVBA als juridische vorm, in 2007 is dit gestegen tot 28%. Ook de EBVBA kent een stijging van het aandeel over de periode Het aandeel van de NV s zakt 3 Bedrijven die veranderen van juridisch statuut worden opnieuw aanzien als een nieuw bedrijf en dus ook opnieuw meegeteld in de cijfers. 12
13 lichtjes van 14% tot 12% over de periode Tabel 6: Evolutie KMO s in Vlaanderen volgens juridische vorm, Juridische vorm NV BVBA EVBA Div. Comm. en Coöp. Venn Eenmanszaken VOF Overige Totaal In Brussel heeft de BVBA aan belang gewonnen ten opzichte van 2000 (31%) en neemt anno 2007 de eerste plaats in met een aandeel van 36%. In 2000 was de eenmanszaak nog de belangrijkste juridische vorm met een aandeel van 34%. Het aandeel van de eenmanszaak zakte tot 29% in De EBVBA neemt dan weer in belang toe met een aandeel van 5% in De NV kent een lichte daling van het aandeel ten opzichte van 2000 en komt uit op 18%. De diverse commanditaire en coöperatieve vennootschappen verliezen licht (-1%) en komen uit op een aandeel van 7% in Tabel 7: Evolutie KMO s in Brussel volgens juridische vorm, Juridische vorm NV BVBA EVBA Div. Comm. en Coöp. Venn Eenmanszaken VOF Overige Totaal De eenmanszaak als juridische vorm verliest ook in Wallonië terrein. In 2000 was de eenmanszaak nog goed voor 65% van het totaal, in 2008 is dit gezakt tot 58%. De meeste andere juridische vormen behouden ten opzichte van 2000 eenzelfde aandeel in het totaal. Enkel de BVBA en de EBVBA wint terrein. De BVBA wint 4% ten opzichte van 2000 en haalt een aandeel van 23%, de EBVBA wint 3% ten opzichte van 2000 en haalt een aandeel van 3%. Tabel 8: Evolutie KMO s in Wallonië volgens juridische vorm, Juridische vorm NV BVBA EVBA Div. Comm. en Coöp. Venn Eenmanszaken VOF Overige Totaal
14 2.4 KMO s volgens sector In 2007 is 16% van de KMO s in Vlaanderen te situeren binnen de sector zakelijke diensten & immobiliën, een stijging met 2% ten opzichte van Op de tweede plaats volgt dan de industrie met een aandeel van 14% en de groep andere met hetzelfde aandeel. De bouwnijverheid komt op de 4e plaats met een aandeel van 13%. Daarna volgen de detailhandel (11%), de horeca (7%), de groothandel (6%) en overige persoonlijke diensten (5%). Grafiek 1: Aandeel KMO s in Vlaanderen volgens sector, 2007 VL 18% 16% 14% 14% 13% 16% 14% 12% 11% 10% 8% 6% 6% 7% 5% 4% 3% 3% 3% 4% 2% 0% Industrie Bouwnijverheid Detailhandel Groothandel Automobiel (handel & onderhoud) Handelsbemiddeling Vervoer & logistiek Horeca Communicatie & ICT Financ. diensten 1% 0% 1% Zakelijke diensten & immobiliën Gezonheidszorg Overige pers. diensten Overige niet-industrie Andere De detailhandel kent een daling van het aandeel van 2%, gelijkaardig aan de daling van het aandeel van de industrie. Sectoren die aan belang winnen zijn de groep andere (+3%), zakelijke diensten en immobiliën (+2%), communicatie en ICT (+2%) en de bouwnijverheid (+1%). Bijlage 1 geeft een detailoverzicht van de evolutie van de aandelen per sector en gewest over de periode 2000 tot In Brussel haalt de groep andere een aandeel van 26% binnen het totaal van de KMO s. Op de tweede plaats komen de zakelijke diensten en immobiliën met een aandeel van 21%. Daarna volgt de detailhandel (10%), de bouwnijverheid (9%), de horeca (6%) en communicatie & IT (6%). De sectoren die aan belang winnen zijn de groep andere (+2%), de bouwnijverheid (+2%) en communicatie & ICT (+1%). De sectoren die in Brussel aandeel verliezen ten opzichte van het totaal zijn de sectoren handelsbemiddeling (-1%), vervoer en logistiek (-1%) en de overige persoonlijke diensten (-1%). Grafiek 2: Aandeel KMO s in Brussel volgens sector, 2007 BR 30% 26% 25% 21% 20% 15% 10% 9% 10% 5% 4% 0% Industrie Bouwnijverheid Detailhandel Groothandel 5% 2% 3% 3% Automobiel (handel & onderhoud) Handelsbemiddeling Vervoer & logistiek 6% 6% 1% Horeca Communicatie & ICT Financ. diensten Zakelijke diensten & immobiliën Gezonheidszorg 3% 1% 0% Overige pers. diensten Overige niet-industrie Andere 14
15 In 2007 zijn in Wallonië de belangrijkste sectoren de industrie en de groep andere, met beide een aandeel van 15%. De industrie heeft ten opzichte van 2000 wel een daling gekend van het aandeel met 2%, terwijl de groep andere een toename van het aandeel kende van 4%. Op de derde plaats met een aandeel van 14%, een stijgen van 1% ten opzichte van 2000 staan de zakelijke diensten en immobiliën. De bouwnijverheid heeft een aandeel van 13%, gevolgd door de detailhandel (12%), de horeca (7%) en de overige persoonlijke diensten (5%). Grafiek 3: Aandeel KMO s in Wallonië volgens sector, 2007 WA 18% 16% 15% 15% 14% 12% 13% 12% 14% 10% 8% 7% 6% 4% 2% 0% Industrie Bouwnijverheid Detailhandel Groothandel 4% 4% 3% 2% Automobiel (handel & onderhoud) Handelsbemiddeling Vervoer & logistiek Horeca Communicatie & ICT 5% 3% 1% 0% 1% Financ. diensten Zakelijke diensten & immobiliën Gezonheidszorg Overige pers. diensten Overige niet-industrie Andere 2.5 KMO s volgens tewerkstellingsklassen In Vlaanderen hebben zowat KMO s (vennootschappen of eenmanszaken) geen werknemers in dienst of 84% van alle Vlaamse KMO s. 13% van de KMO s hebben 1 tot 9 mensen in dienst, 3% heeft 10 tot 49 mensen in dienst. Het aantal bedrijven dat 5 tot 9 mensen te werk stelt is het sterkst gestegen over de periode (+ 11%). Het aantal bedrijven zonder werknemers stijgt van 2000 tot 2007 met 9%. Tabel 9: Evolutie KMO s in Vlaanderen volgens tewerkstellingsklassen, aantal werknemers geen tot tot tot tot In Brussel zijn er bijna KMO s zonder werknemers. Dat is 86% van het totaal aantal KMO s in Brussel. 10% van de Brusselse KMO s stelt 1 tot 4 mensen te werk Brusselse KMO s of 5% van het totaal aantal KMO s in Brussel stelt 5 tot 49 mensen te werk. 15
16 Tabel 10: Evolutie KMO s in Brussel volgens tewerkstellingsklassen, aantal werknemers geen tot tot tot tot Het aantal KMO s in Wallonië dat geen mensen te werk stelt, loopt in 2007 op tot , of 87% van alle KMO s in Wallonië. 11% van de Waalse KMO s stelt tussen de 1 en 9 mensen te werk, 2% stelt tussen de 10 en 49 mensen te werk. In Wallonië is de stijging van het aantal bedrijven het grootst bij de KMO s met 20 tot 49 werknemers (+9%). De stijging is het kleinst bij de KMO s zonder personeel (+2%). Tabel 11: Evolutie KMO s in Wallonië volgens tewerkstellingsklassen, aantal werknemers geen tot tot tot tot
17 3. Financiële ratio s van de Vlaamse ondernemingen Om de financieel-economische toestand van de Vlaamse KMO-ondernemingen in beeld te brengen analyseren we verschillende ratio s gebaseerd op gegevens uit de jaarrekeningen van de ondernemingen. De financiële gegevens slaan enkel op vennootschappen, niet op eenmanszaken. We bekijken de productiviteit (bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten), nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen, solvabiliteit, graad van financiële onafhankelijkheid, dekking van het vreemd vermogen door de cashflow en de liquiditeit. Tevens maken we gebruik van het de hoger besproken FiTo -meter die een goede indicator is voor de globale financiële gezondheid van de onderneming. We geven voor de verschillende ratio s en de FiTo -meter telkens het cijfer volgens regio en volgens sector. De bekomen ratio s worden telkens weergegeven op basis van hun mediaanwaarden in plaats van gemiddelde waarden om zo de centrale tendens te kunnen weergeven zonder dat er vertekening optreedt, veroorzaakt door mogelijke uitzonderlijke en individuele extreme waarden. 3.1 Productiviteit: bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten De ratio bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten geeft weer in welke mate de bruto toegevoegde waarde de personeelskosten overtreft en is een maatstaf voor de productiviteit van een onderneming. Als de ratio kleiner is dan 100% betekent dit dat de toegevoegde waarde kleiner is dan de gemaakte personeelskosten. Grafiek 4 geeft de evolutie weer van de mediaanwaarde van de bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten van de KMO s in België per regio van 2000 tot In 2007 is de mediaanwaarde van Vlaanderen gelijk aan 181%. Brussel scoort het laagst met 154%, Wallonië haalt een waarde van 170%. Voor alle regio s is een duidelijk positieve evolutie merkbaar over de ganse periode. In 2000, 2001 en 2003 kunnen we een algemene daling van de productiviteit opmerken. Grafiek 4: Evolutie bruto toegevoegde waarde / personeelskosten (%) van de KMO s in België per regio, (mediaan) 185% 180% 175% 170% 165% 160% 155% 150% 145% 140% Vlaanderen 175% 174% 170% 169% 174% 175% 177% 181% Brussel 156% 150% 147% 146% 148% 149% 151% 154% Wallonië 166% 166% 164% 162% 167% 167% 167% 170% België 170% 169% 165% 164% 169% 170% 171% 175% Vlaanderen Brussel Wallonië België Tabel 12 geeft de evolutie van de mediaanwaarde weer van de bruto toegevoegde waarde in verhouding tot de personeelskosten van de KMO s per sector in Vlaanderen voor Uit de tabel blijkt dat de sector gezondheidszorg de meeste toegevoegde waarde creëert in verhouding tot de personeelskosten in 2007 (271%). Op de tweede plaats komen de financiële diensten 17
18 (265%), op de derde plaats staat de industriële sector agro, bosbouw en visserij (248%). De meest positieve evolutie vinden we in de sector financiële diensten (+74%). Andere sectoren die een zeer positieve evolutie kennen zijn de sectoren gezondheidszorg (+48%) en de vervaardiging van houtproducten (+28%). De meest negatieve evoluties stellen we vast bij de industriële sectoren agro, bos en visserij (-28 procentpunt), horeca (-15 procentpunt) en de textielsector (-6 procentpunt). De sector agro, bos en visserij kent een daling van de productiviteit van 2000 tot 2004, in 2005 en 2006 neemt de productiviteit opnieuw licht toe, om in 2007 opnieuw verder te dalen. De horeca kent alleen in 2007 een stijging van de productiviteit. Alle 6 voorgaande jaren daalt de productiviteit of blijft deze op hetzelfde niveau als het voorgaande jaar. De textielsector kent een daling van de productiviteit van 2000 tot 2005, enkel in 2006 en 2007 neemt de productiviteit toe. De laagste niveaus van productiviteit vinden we in 2007 in de sectoren overige persoonlijke diensten (151%) en de industriële sectoren vervaardiging ICT en elektronica (146%) en textiel, kleding en leer (146%). Tabel 12: Evolutie bruto toegevoegde waarde / personeelskosten van de KMO s volgens sector in Vlaanderen, (mediaan) Sector Automobielsector (handel & onderhoud) 168% 165% 160% 159% 161% 162% 165% 166% Bouwnijverheid 146% 145% 144% 146% 148% 151% 153% 158% Communicatie & IT 155% 150% 143% 148% 150% 150% 154% 156% Detailhandel 178% 179% 176% 176% 179% 177% 176% 181% Financiële diensten 191% 272% 263% 276% 277% 270% 257% 265% Gezondheidszorg 222% 236% 247% 256% 258% 242% 283% 271% Groothandel 176% 175% 169% 169% 172% 176% 177% 181% Handelsbemiddeling 185% 188% 181% 174% 181% 180% 181% 182% Horeca 166% 161% 158% 153% 152% 152% 150% 152% Industrie: Agro, bosbouw en visserij 276% 268% 261% 251% 244% 251% 254% 248% Industrie: chemie 161% 159% 158% 161% 160% 161% 165% 167% Industrie: vervaardiging hout(producten) 146% 147% 145% 147% 148% 153% 153% 158% Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 144% 144% 140% 137% 143% 145% 145% 146% Industrie: vervaardiging metaal(producten) 151% 146% 146% 148% 148% 152% 153% 161% Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 171% 166% 162% 165% 167% 166% 169% 172% Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 153% 149% 147% 143% 141% 141% 145% 146% Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 166% 167% 168% 165% 168% 164% 164% 170% Overige Industrie 163% 158% 158% 160% 162% 166% 168% 174% Overige pers. diensten 153% 150% 154% 155% 152% 152% 148% 151% Vervoer & logistiek 163% 166% 160% 159% 160% 157% 160% 164% Zakelijke diensten & immobiliën 192% 188% 182% 186% 190% 192% 193% 195% 3.2 Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen De nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen geeft weer hoeveel rendement een onderneming genereert in verhouding tot het ingezette eigen vermogen. Het is een graadmeter die het succes van de geïnvesteerde middelen meet. Hoe hoger de nettorendabiliteit, hoe meer de geïnvesteerde middelen opbrengen. De nettorendabiliteit van een bedrijf wordt best vergeleken met andere bedrijven in eenzelfde sector aangezien deze sterk kunnen verschillen omwille van de aard van de sector. De nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen kent een daling van 6,9 procentpunt in 2000 tot 5,8% in 2002 in Vlaanderen. Na 2002 is er een continue stijging van de nettorendabiliteit tot 10% in Een gelijkaardige evolutie zien we in de andere regio s. Opvallend is dat de nettorendabiliteit gedurende de hele periode in Vlaanderen hoger ligt dan in Wallonië. Brussel heeft te kampen met een structureel lagere nettorendabiliteit in vergelijking met Vlaanderen en Wallonië. 18
19 Grafiek 5: Evolutie nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen van KMO s in België per regio, (mediaan) 11% 10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% Vlaanderen 6,9% 6,3% 5,8% 7,0% 8,0% 8,3% 9,0% 10,0% Brussel 5,4% 4,7% 3,7% 4,7% 5,5% 6,2% 7,0% 8,0% Wallonië 6,3% 5,6% 5,3% 6,8% 7,7% 8,0% 8,8% 9,9% België 6,6% 5,9% 5,4% 6,6% 7,6% 8,0% 8,7% 9,7% Vlaanderen Brussel Wallonië België De hoogste rendabiliteitcijfers vinden we in de sectoren gezondheidszorg (14,1%), communicatie & IT (14,0%) en de metaalindustrie (13,0%). De sectoren die de grootste stijging kennen van de nettorendabiliteit sinds 2000 zijn de sectoren financiële diensten (+4,8 procentpunt), de gezondheidszorg (+4,1 procentpunt) en de industriële sectoren hout (+ 4,1 procentpunt) en metaal (+4,1 procentpunt). De laagste rendabiliteitcijfers vinden we terug bij de industrie agro, bos en visserij (6,3%), horeca (6,3%) en textiel, kleding en leer (4,8%). Dit zijn ook de sectoren die een eerder lage rendabiliteitsgroei kennen over de periode De textielsector kent zelfs een daling van de productiviteit met 0,2 procentpunt. De horeca kent een totale groei van 0,5 procentpunt, net als de papier- en druknijverheid. Tabel 13: Evolutie Nettorendabiliteit van het eigen vermogen na belastingen (%) van de KMO s volgens sector in Vlaanderen, (mediaan) Sector Automobielsector (handel & onderhoud) 7,1% 6,0% 5,5% 6,1% 7,0% 7,2% 7,8% 8,8% Bouwnijverheid 8,2% 6,9% 6,2% 7,9% 8,8% 9,6% 10,4% 11,6% Communicatie & IT 12,5% 12,2% 9,3% 9,8% 11,4% 11,5% 12,5% 14,0% Detailhandel 7,2% 7,3% 6,9% 7,7% 8,7% 8,0% 8,4% 9,6% Financiële diensten 4,8% 8,1% 7,5% 7,2% 9,2% 10,0% 9,9% 9,6% Gezondheidszorg 10,0% 10,2% 10,7% 10,4% 15,3% 13,5% 14,2% 14,1% Groothandel 7,0% 6,6% 5,9% 6,7% 7,3% 7,6% 8,3% 9,1% Handelsbemiddeling 8,8% 8,5% 7,1% 7,2% 8,9% 8,8% 10,2% 11,0% Horeca 5,8% 4,1% 5,0% 3,7% 3,9% 5,0% 5,4% 6,3% Industrie: Agro, bosbouw en visserij 4,7% 4,5% 3,1% 4,9% 4,6% 5,4% 6,7% 6,3% Industrie: chemie 5,8% 5,2% 4,3% 5,8% 6,6% 6,9% 7,9% 9,1% Industrie: vervaardiging hout(producten) 5,8% 4,4% 3,3% 4,6% 6,7% 6,3% 7,9% 9,9% Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 7,6% 7,0% 5,3% 4,4% 7,4% 9,3% 9,4% 9,8% Industrie: vervaardiging metaal(producten) 8,9% 7,8% 5,9% 7,0% 8,6% 9,5% 10,2% 13,0% Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 7,3% 5,0% 3,9% 5,5% 7,3% 5,8% 7,2% 7,8% Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 5,0% 3,9% 3,4% 2,8% 2,9% 3,3% 4,1% 4,8% Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 5,3% 6,1% 7,0% 6,7% 7,7% 7,9% 7,5% 8,0% Overige Industrie 7,8% 6,4% 5,6% 6,7% 8,3% 8,7% 9,3% 10,5% Overige pers. diensten 5,6% 4,7% 6,1% 6,2% 7,0% 6,9% 6,6% 7,8% Vervoer & logistiek 7,6% 7,9% 6,8% 8,1% 8,9% 7,9% 9,4% 10,8% Zakelijke diensten & immobiliën 7,8% 7,0% 6,1% 7,1% 8,4% 9,1% 9,4% 10,3% 19
20 3.3 Solvabiliteit De solvabiliteit geeft het vermogen van een onderneming weer om zowel kortlopende als langlopende schulden af te lossen via het eigen vermogen. Het is met andere woorden de omvang van de buffer (eigen vermogen) in het totaal van de passiva. Hoe groter de buffer hoe meer een onderneming solvabel is en zal kunnen voldoen aan het aflossen van zowel kort- als langlopende schulden. De solvabiliteitsgraad kan het best vergeleken worden tussen bedrijven in eenzelfde sector gezien tussen verschillende sectoren grote verschillen kunnen optreden. Wat geldt als een goed solvabiliteitscijfer in een sector kan voor een andere sector gelden als een slecht solvabiliteitscijfer en omgekeerd. De algemene solvabiliteitscijfers voor de verschillende gewesten kennen een dalende tendens van 2000 tot Het solvabiliteitscijfer van de Vlaamse KMO zakt van 70,8 in 2000 tot 66,2 in In Wallonië en Brussel zakt het cijfer respectievelijk van 73,8 en 73,5 tot 70,2 en 70,6. Opvallend zijn de systematisch lagere solvabiliteitscijfers van Vlaamse KMO s ten opzichte van hun Waalse en Brusselse collega s. Grafiek 6: Evolutie solvabiliteit van KMO s in België per regio, (mediaan) Vlaanderen 70,8 70,2 70,0 69,2 68,7 67,9 67,2 66,2 Brussel 73,5 73,2 73,3 73,1 72,9 72,2 71,7 70,6 Wallonië 73,8 73,4 73,5 72,8 72,2 71,6 71,3 70,2 België 71,9 71,5 71,4 70,6 70,2 69,4 68,8 67,7 Vlaanderen Brussel Wallonië België Tabel 14 geeft de verschillende solvabiliteitsniveaus weer van de KMO s volgens sector in Vlaanderen voor de periode De hoogste solvabiliteitsniveaus vinden we terug in de sectoren financiële diensten (84,1), horeca (83,5) en overige persoonlijke diensten (77,4). De laagste niveaus zien we in de sectoren ICT & elektronica (63,7), communicatie & IT (61,9) en textiel, kleding en leer (61,6). De meeste sectoren kennen een dalend verloop van het solvabiliteitsniveau. De sectoren met de grootste daling van het solvabiliteitscijfer zijn ICT & elektronica (-8,1), de groothandel (-6,2) en textiel, kleding en leer (-5,1). De enige sectoren met een positieve evolutie van het solvabiliteitscijfer zijn de sectoren overige persoonlijke diensten (+1,4), horeca (+1,7) en de financiële diensten (+9,0). Tabel 14: Evolutie solvabiliteitscijfer van de KMO s volgens sector in Vlaanderen, (mediaan) Sector Automobielsector (handel & onderhoud) 76,3 76,2 76,2 76,0 75,4 74,8 74,1 73,1 Bouwnijverheid 68,7 68,7 68,7 67,8 67,3 66,9 67,3 66,7 Communicatie & IT 66,7 65,8 66,3 65,7 65,8 65,1 63,4 61,9 Detailhandel 76,1 75,7 75,5 75,5 74,9 74,7 74,5 73,5 Financiële diensten 75,0 79,6 78,4 79,3 79,3 84,2 81,4 84,1 20
21 Sector Gezondheidszorg 75,8 74,1 73,6 74,0 71,9 70,9 70,4 71,2 Groothandel 77,7 77,0 76,5 75,5 74,7 74,4 73,2 71,5 Handelsbemiddeling 73,8 74,0 73,6 72,7 71,6 70,8 71,0 70,6 Horeca 81,8 82,0 81,3 82,3 82,6 82,8 83,5 83,5 Industrie: Agro, bosbouw en visserij 81,0 79,6 80,3 78,6 79,0 78,3 77,0 77,2 Industrie: chemie 68,2 67,2 67,2 66,7 67,0 66,3 65,5 65,7 Industrie: vervaardiging hout(producten) 70,9 70,7 70,3 69,3 68,8 67,7 68,1 66,6 Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 71,8 69,5 69,1 69,4 68,0 67,5 65,3 63,7 Industrie: vervaardiging metaal(producten) 67,3 67,8 67,6 66,0 65,7 65,1 65,7 65,4 Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 73,0 73,2 72,7 71,7 70,7 70,2 69,7 68,9 Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 66,7 66,3 64,6 63,9 64,3 64,6 63,1 61,6 Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 75,1 75,7 74,3 74,0 73,6 72,2 72,5 72,6 Overige Industrie 69,3 68,6 68,6 67,7 68,1 67,8 67,0 65,5 Overige pers. diensten 76,0 77,5 77,0 76,6 76,8 77,0 77,5 77,4 Vervoer & logistiek 76,5 76,4 75,5 74,6 74,0 73,6 73,0 71,7 Zakelijke diensten & immobiliën 68,8 68,2 68,6 68,3 67,7 66,6 65,9 64,7 3.4 Graad van financiële onafhankelijkheid De algemene graad van financiële onafhankelijkheid geeft een aanduiding van de mate waarin een onderneming zich meer met eigen vermogen en dus minder met vreemd vermogen financiert. Een hoge graad van financiële onafhankelijkheid wijst op een lage schuldgraad en omgekeerd. Hoe lager de financiële onafhankelijkheid, hoe meer schulden, hoe meer vaste betalingsverplichtingen omwille van schuldaflossingen, hoe meer interesten betaald moeten worden en dus hoe groter het financiële risico dat deze verplichtingen niet kunnen nagekomen worden. De KMO s in Vlaanderen kennen een stijgende graad van financiële onafhankelijkheid gedurende de periode 2000 tot De graad van financiële onafhankelijkheid stijgt er van 29,8% tot 34,2%. Ook in Wallonië en Brussel stijgt de graad van financiële onafhankelijkheid van de KMO s. In Wallonië stijgt het cijfer van 26,6% tot 30,2%. In Brussel stijgt het cijfer van 27,5% tot 30,2%. Opvallend is dat de Vlaamse KMO s structureel een hoger niveau van financiële onafhankelijkheid hebben in vergelijking met de Waalse of Brussels KMO s. Grafiek 7: Evolutie graad financiële onafhankelijkheid (%) van de KMO s in België per regio, (mediaan) 35% 34% 33% 32% 31% 30% 29% 28% 27% 26% 25% Vlaanderen 29,8% 30,2% 30,4% 31,2% 31,8% 32,5% 33,2% 34,2% Brussel 27,5% 27,6% 27,6% 27,9% 28,0% 28,6% 29,1% 30,2% Wallonië 26,6% 26,9% 26,9% 27,6% 28,1% 28,8% 29,1% 30,2% België 28,6% 29,1% 29,1% 29,9% 30,3% 31,1% 31,7% 32,8% Vlaanderen Brussel Wallonië België 21
22 Tabel 15 geeft de evolutie van de financiële graad van onafhankelijkheid weer van de KMO s volgens sector in Vlaanderen. De hoogste graad van financiële onafhankelijkheid vinden we bij de sectoren communicatie & IT (38,5 %), textiel, kleding en leer (38,4%) en ICT en elektronica (36,4%). De sectoren met een lage graad van financiële onafhankelijkheid zijn de sectoren agro, bos en visserij (22,8%), de horeca (16,8%) en de financiële diensten (15,9%). Over de periode 2000 tot 2007 kennen de sectoren ICT en elektronica (+8,1 procentpunt), de groothandel (+6,1 procentpunt) en textiel, kleding en leer (+5,0 procentpunt) de grootste stijging van de financiële onafhankelijkheid. De grootste dalingen stellen we vast bij de sectoren financiële diensten (-8,9 procentpunt), de horeca (-1,8 procentpunt) en overige persoonlijke diensten (-1,7 procentpunt). Tabel 15: Evolutie financiële graad van onafhankelijkheid (%) van de KMO s volgens sector in Vlaanderen, (mediaan) Sector Automobielsector (handel & onderhoud) 24,0% 24,1% 24,2% 24,3% 24,9% 25,5% 26,2% 27,2% Bouwnijverheid 31,6% 31,5% 31,5% 32,4% 33,0% 33,3% 32,9% 33,5% Communicatie & IT 33,8% 34,6% 34,1% 34,6% 34,8% 35,5% 36,8% 38,5% Detailhandel 24,3% 24,7% 24,9% 24,8% 25,5% 25,6% 25,8% 26,8% Financiële diensten 24,8% 20,4% 20,5% 20,2% 20,5% 15,8% 18,6% 15,9% Gezondheidszorg 23,8% 26,0% 25,8% 25,2% 27,8% 28,6% 29,2% 28,5% Groothandel 22,6% 23,2% 23,8% 24,8% 25,6% 25,9% 27,0% 28,8% Handelsbemiddeling 26,7% 26,5% 26,8% 27,7% 28,8% 29,6% 29,6% 29,8% Horeca 18,6% 18,5% 19,1% 18,2% 17,9% 17,5% 17,0% 16,8% Industrie: Agro, bosbouw en visserij 19,1% 20,6% 19,9% 21,5% 21,1% 21,8% 23,0% 22,8% Industrie: chemie 31,9% 32,9% 33,0% 33,6% 33,4% 33,7% 34,5% 34,4% Industrie: vervaardiging hout(producten) 29,3% 29,3% 29,8% 30,9% 31,2% 32,2% 31,9% 33,3% Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 28,2% 30,5% 31,0% 30,8% 32,4% 32,7% 34,8% 36,4% Industrie: vervaardiging metaal(producten) 32,8% 32,3% 32,4% 34,1% 34,4% 35,0% 34,3% 34,6% Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 27,2% 26,9% 27,5% 28,5% 29,4% 29,9% 30,4% 31,1% Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 33,3% 33,7% 35,4% 36,0% 36,0% 35,4% 36,9% 38,4% Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 25,0% 24,7% 25,7% 26,2% 26,6% 28,0% 27,9% 27,6% Overige Industrie 30,7% 31,2% 31,3% 32,3% 31,9% 32,1% 32,8% 34,5% Overige pers. diensten 24,6% 22,7% 23,3% 23,7% 23,5% 23,2% 22,8% 22,9% Vervoer & logistiek 23,8% 23,9% 24,8% 25,7% 26,2% 26,7% 27,3% 28,5% Zakelijke diensten & immobiliën 31,7% 32,2% 31,8% 32,2% 32,6% 33,7% 34,5% 35,7% 3.5 Dekking vreemd vermogen door cashflow De dekking van het vreemd vermogen door de cashflow geeft weer in welke mate de cashflow van een bepaald jaar het totaal van het vreemd vermogen dekt. De dekking van het vreemd vermogen door de cashflow meet op die manier de schuldaflossingcapaciteit van een onderneming. Het vreemd verogen van een gemiddelde Vlaamse KMO wordt voor 16,2% gedekt door de cashflow in Dat is een duidelijke stijging ten opzichte van 2000, ondanks een daling tijdens 2001 en Vanaf 2003 stijgt de dekkingsgraad van het vreemd vermogen door de cashflow ononderbroken. Zowel in Brussel als Wallonië stellen we dezelfde trend vast als in Vlaanderen. In Brussel ligt de dekkingsgraad van de KMO s beduidend lager in vergelijking met Vlaanderen en Wallonië. 22
23 Grafiek 8: Evolutie dekking vreemd vermogen door de cashflow (%) van KMO s in België per regio, (mediaan) 17% 16% 15% 14% 13% 12% 11% 10% 9% 8% 7% Vlaanderen 12,9% 12,7% 12,2% 12,9% 13,7% 14,3% 14,9% 16,2% Brussel 9,4% 8,5% 8,0% 8,2% 8,8% 9,1% 9,8% 10,7% Wallonië 12,6% 12,1% 11,8% 12,4% 13,2% 13,5% 14,0% 15,4% België 12,4% 12,0% 11,5% 12,1% 12,9% 13,4% 14,0% 15,3% Vlaanderen Brussel Wallonië België De dekkingsgraad van het vreemd vermogen door de cashflow is het hoogst bij de sector vervoer en logistiek (22,7%). Daarna volgend de sectoren communicatie & IT (21,0%) en gezondheidszorg (19,8%). De laagste dekkingsgraden vinden we bij de automobielsector (10,3%), groothandel (10,3%) en vervaardiging textiel, kleding en leer (11,7%). Gedurende de periode 2000 tot 2007 neemt de dekkingsgraad gemiddeld toe bij de verschillende sectoren. Vooral de sectoren vervaardiging ICT & elektronica (+4,1 procentpunt), communicatie en IT (+3,8 procentpunt), de hout- en bouwnijverheid (+3,5 procentpunt) kennen een sterke positieve evolutie. De enige negatieve evoluties komen van de sectoren vervaardiging textiel, kleding en leer (-0,5 procentpunt) en de horeca (-0,8 procentpunt). Tabel 16: Evolutie dekkingsgraad vreemd vermogen door cashflow (%) van de KMO s volgens sector in Vlaanderen, (mediaan) Sector Automobielsector (handel & onderhoud) 9,0% 8,2% 7,8% 8,0% 8,8% 9,0% 9,7% 10,3% Bouwnijverheid 15,8% 15,0% 14,6% 15,6% 16,5% 17,1% 17,5% 19,3% Communicatie & IT 17,3% 16,7% 14,3% 15,1% 16,2% 17,0% 19,0% 21,0% Detailhandel 10,6% 10,5% 10,4% 10,5% 11,2% 10,9% 11,2% 12,3% Financiële diensten 11,8% 10,9% 12,4% 11,5% 14,3% 13,1% 11,8% 12,3% Gezondheidszorg 17,0% 17,8% 15,1% 15,4% 17,1% 18,7% 18,8% 19,8% Groothandel 8,0% 7,9% 7,6% 8,0% 8,6% 8,6% 9,3% 10,3% Handelsbemiddeling 10,5% 10,5% 10,0% 10,2% 11,0% 11,6% 11,7% 13,1% Horeca 13,7% 12,6% 12,9% 11,6% 12,0% 12,2% 12,2% 12,9% Industrie: Agro, bosbouw en visserij 11,9% 12,3% 10,8% 11,4% 11,7% 12,5% 13,2% 13,8% Industrie: chemie 13,0% 12,2% 12,1% 12,5% 13,4% 13,7% 13,6% 14,5% Industrie: vervaardiging hout(producten) 12,7% 12,3% 10,3% 11,3% 12,7% 13,5% 13,6% 16,1% Industrie: vervaardiging ICT en elektronica 11,8% 11,3% 10,1% 9,4% 11,6% 13,3% 13,2% 15,9% Industrie: vervaardiging metaal(producten) 16,3% 15,9% 14,7% 14,8% 15,9% 17,0% 17,0% 19,5% Industrie: vervaardiging papier, druknijverheid 17,7% 16,1% 14,7% 15,7% 16,4% 16,3% 17,0% 17,9% Industrie: vervaardiging textiel, kleding en leer 12,2% 10,5% 11,2% 9,4% 9,4% 9,7% 10,1% 11,7% Industrie: Vervaardiging Voedingsmiddelen 15,3% 15,0% 15,9% 15,5% 16,8% 16,7% 16,3% 16,9% Overige Industrie 13,2% 13,1% 12,0% 12,6% 13,0% 14,3% 14,4% 15,5% Overige pers. diensten 15,4% 14,3% 15,1% 14,5% 15,4% 15,0% 14,6% 15,3% Vervoer & logistiek 20,1% 20,3% 20,2% 20,3% 20,2% 19,2% 20,5% 22,7% Zakelijke diensten & immobiliën 13,1% 12,6% 11,6% 12,2% 13,0% 13,8% 14,3% 15,6% 23
Het KMO-Rapport Vlaanderen
Het KMO-Rapport Vlaanderen De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld 2009 Het KMO-Rapport Vlaanderen De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld UNIZO-Studiedienst
Nadere informatieHet KMO-Rapport Vlaanderen
Editie 2010 Het KMO-Rapport Vlaanderen De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld Het KMO-Rapport Vlaanderen De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld UNIZO-Studiedienst
Nadere informatieHET KMO-RAPPORT VLAANDEREN
Editie 2011 HET KMO-RAPPORT VLAANDEREN De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld Het KMO-Rapport Vlaanderen De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld UNIZO-Studiedienst
Nadere informatieUitgave van UNIZO vzw, Graydon Belgium nv en UCM
Uitgave van UNIZO vzw, Graydon Belgium nv en UCM Redactie Gilles Vandorpe (Coördinator Onderzoek UNIZO-Studiedienst) Charlie Tchinda (Economiste-Statisticien UCM-Studiedienst) Begeleidingscomité en databronnen
Nadere informatieUitgave van UNIZO vzw, UCM en Graydon Belgium nv
JANUARI 2014 Uitgave van UNIZO vzw, UCM en Graydon Belgium nv 2 Redactie Gilles Vandorpe (Coördinator Onderzoek UNIZO-Studiedienst) Charlie Tchinda (Economist-Statisticus UCM Studiedienst) Begeleidingscomité
Nadere informatieHet KMO-Rapport Brussel
Editie 2012 Het KMO-Rapport Brussel De financieel-economische gezondheid van de Brusselse KMO in beeld Het KMO-Rapport Brussel De financieel-economische gezondheid van de Brusselse KMO in beeld UNIZO-Studiedienst
Nadere informatieJANUARI Het KMO-Rapport. De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse, Brusselse en Waalse KMO in beeld
JANUARI 2016 Het KMO-Rapport De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse, Brusselse en Waalse KMO in beeld Uitgave van UNIZO vzw, Graydon Belgium nv en UCM Redactie Gilles Vandorpe (Coördinator
Nadere informatieWest-Vlaamse bedrijven: fit, gezond en crisisbestendig?
Bekaert West-Vlaamse bedrijven: fit, gezond en crisisbestendig? Lieselot Denorme sociaaleconomisch beleid, WES Ondanks de recente economische crisis zijn de West-Vlaamse bedrijven er globaal in geslaagd
Nadere informatieHET KMO-RAPPORT. De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse, Brusselse en Waalse KMO in beeld. Shutterstock
HET KMO-RAPPORT De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse, Brusselse en Waalse KMO in beeld Shutterstock 1 KMO Rapport 2017 Colofon Uitgave van UNIZO vzw, Graydon Belgium nv en UCM Redactie Robin
Nadere informatieHET KMO-RAPPORT VLAANDEREN
Editie 2012 HET KMO-RAPPORT VLAANDEREN De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld Het KMO-Rapport Vlaanderen De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse KMO in beeld UNIZO-Studiedienst
Nadere informatieHET KMO-RAPPORT. De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse, Brusselse en Waalse KMO in beeld. KMO Rapport 2018
HET KMO-RAPPORT De financieel-economische gezondheid van de Vlaamse, Brusselse en Waalse KMO in beeld 1 KMO RAPPORT 2019 BE.indd 1 2018 18-12-18 12:53 2 KMO RAPPORT 2019 BE.indd 2 18-12-18 12:53 3 KMO
Nadere informatieSTUDIE Faillissementen 1 december Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%.
STUDIE Faillissementen 1 december 2016 Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%. 1 september 2016 2 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding
Nadere informatieSTUDIE Faillissementen mei 2016
STUDIE Faillissementen mei 2016 Maand mei: faillissementen stijgen +4,1%. Stijging vooral binnen de horeca Cumul 2016: -12,3% Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon
Nadere informatie... Graydon studie. Faillissementen. November 2017
... Graydon studie Faillissementen November 2017 1 december 2017 [Typ hier] [Typ hier] [Typ hier] Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure
Nadere informatieSTUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober
STUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober 1 september 2016 2 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter
Nadere informatieStudie. 2 september In augustus beduidend minder faillissementen
Studie 2 september 2013 In augustus beduidend minder faillissementen Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld.
Nadere informatieSTUDIE. Faillissementen januari 2017
STUDIE Faillissementen januari 2017 01/02/2017 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De gegevens zijn
Nadere informatieSTUDIE. Faillissementen februari 2017
STUDIE Faillissementen februari 2017 01/03/2017 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De gegevens zijn
Nadere informatie... Graydon studie. Faillissementen. Eerste trimester 2018
Graydon studie Faillissementen Eerste trimester 2018 Publicatie: 3 april 2018 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie
Nadere informatieSTUDIE FAILLISSEMENTEN. September 2015: de crisis achter ons
STUDIE FAILLISSEMENTEN September 2015: de crisis achter ons 01/10/2015 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld.
Nadere informatie... Graydon studie. Faillissementen. oktober 2017
Graydon studie Faillissementen oktober 2017 3 november 2017 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De
Nadere informatie... Graydon studie. Faillissementen. Oktober 2018
Graydon studie Faillissementen Oktober 2018 5 november 2018 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De
Nadere informatieSTUDIE. Faillissementen. Maanden juli en augustus
STUDIE Faillissementen Maanden juli en augustus 4 september 2017 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld.
Nadere informatie... Graydon studie. Faillissementen. Eerste semester 2018
Graydon studie Faillissementen Eerste semester 2018 2 juli 2018 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld.
Nadere informatie... Graydon studie. Faillissementen. Januari februari 2018
Graydon studie Faillissementen Januari 2018 1 februari 2018 Graydon Studie Barometer Faillissementen 2018 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure
Nadere informatie... Graydon studie. Faillissementen. September. Graydon Studie Barometer Faillissementen 2018
Graydon studie Faillissementen September 2018 01 oktober 2018 Graydon Studie Barometer Faillissementen 2018 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze
Nadere informatieSTUDIE Faillissementen 3 oktober Stijgende faillissementscijfers in september
STUDIE Faillissementen 3 oktober 2016 Stijgende faillissementscijfers in september 1 september 2016 2 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure
Nadere informatieStudie 3 februari 2014 Faillissementen januari 2014
Studie 3 februari 2014 Faillissementen januari 2014 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De gegevens
Nadere informatieNet geen jaar van records
Persbericht 3 juni 2013 gelieve als bron Graydon Belgium te vermelden Graydon Belgium nv contact: Eric Van den Broele Uitbreidingstraat 84-b1 tel : 03 280 88 00 2600 Berchem mob : 0495 71 02 36 www.graydon.be
Nadere informatieSECTORANALYSE HORECA 2015
Rapport 2015 106 Pag. SECTORANALYSE HORECA 2015 Ondernemingen 2015 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca vzw Deze informatie werd met de grootste zorg samengesteld. Guidea, het Kenniscentrum voor
Nadere informatieUitbreidingstraat 84-b1 tel : 03 280 88 55 2600 Berchem mob : 0495 71 02 36 www.graydon.be
Persbericht 3 december 2012 gelieve als bron Graydon Belgium te vermelden Graydon Belgium nv contact: Eric Van den Broele Uitbreidingstraat 84-b1 tel : 03 280 88 55 2600 Berchem mob : 0495 71 02 36 www.graydon.be
Nadere informatieSTUDIE Faillissementen 03 januari 2017
STUDIE Faillissementen 03 januari 2017 1 september 2016 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De gegevens
Nadere informatieFaillissementen: Zomermaand juli telt 616 faillissementen
Persbericht 1 augustus 2012 gelieve als bron Graydon Belgium te vermelden Graydon Belgium nv contact: Eric Van den Broele Uitbreidingstraat 84-b1 tel : 03 280 88 55 2600 Berchem www.graydon.be Faillissementen:
Nadere informatieUitbreidingstraat 84-b1 tel : Berchem mob :
Persbericht 2 mei 2013 gelieve als bron Graydon Belgium te vermelden Graydon Belgium nv contact: Eric Van den Broele Uitbreidingstraat 84-b1 tel : 03 280 88 00 2600 Berchem mob : 0495 71 02 36 www.graydon.be
Nadere informatieSectoranalyse Horeca 2014
HIER FOTO INVOEGEN BREEDTE 210mm x HOOGTE 99mm Sectoranalyse Horeca 2014 Ondernemingen Faillissementen Oprichtingen en schrappingen Omzet en investeringen 2014 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca
Nadere informatieSTUDIE FAILLISSEMENTEN. Zomer 2015
STUDIE FAILLISSEMENTEN Zomer 2015 01/09/2015 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De gegevens zijn
Nadere informatieIn januari stijgt het aantal faillissementen met 40%.
Persbericht 1 februari 2013 gelieve als bron Graydon Belgium te vermelden Graydon Belgium nv contact: Eric Van den Broele Uitbreidingstraat 84-b1 tel : 03 280 88 00 2600 Berchem mob : 0495 71 02 36 www.graydon.be
Nadere informatiemet medewerking van Graydon
met medewerking van Graydon Colofon Dit is een uitgave van: UNIZO Startersservice Spastraat 8 1000 Brussel Tel: 02/238 05 92 Fax: 02/238 05 96 E-mail: info@startersservice.be Website: www.startersservice.be
Nadere informatieOm de sector zo goed mogelijk te vertegenwoordigen, hebben we alle ondernemingen geïdentificeerd die hun jaarrekening op de website van de NBB
1 Om de sector zo goed mogelijk te vertegenwoordigen, hebben we alle ondernemingen geïdentificeerd die hun jaarrekening op de website van de NBB (Nationale Bank van België) hebben gepubliceerd. Ondernemingen
Nadere informatieSTUDIE Faillissementen april 2016:
STUDIE Faillissementen april 2016: Daling van het aantal faillissementen met 12,12% Januari-april: daling met 15,92% Daling zet zich ook door in Brussel -31,3% in april Overname en gebruik van dit onderzoek
Nadere informatieFaillissementen: in februari stijging met 4,4%.
Persbericht 1 maart 2013 gelieve als bron Graydon Belgium te vermelden Graydon Belgium nv contact: Eric Van den Broele Uitbreidingstraat 84-b1 tel : 03 280 88 00 2600 Berchem mob : 0495 71 02 36 www.graydon.be
Nadere informatiePROFIEL VAN DE STARTENDE ONDERNEMING 6. Startende ondernemingen per provincie 13. Startende ondernemingen per juridische vorm 17
Colofon Dit is een uitgave van UNIZO Startersservice Spastraat 8 1000 Brussel Tel: 02/ 238 05 92 Fax: 02/ 238 05 96 E-mail: info@startersservice.be Website: www.startersservice.be UNIZO Startersservice
Nadere informatieUNIZO KMO-BAROMETER. KMO-Barometer mrt 07 jun 07. dec 06
UNIZO KMO-BAROMETER UNIZO-Studiedienst, tel. 02 238 05 31 - fax 02 238 07 94 www.unizo.be Voor resultaten van vroegere edities van de KMO-barometer en andere KMO-statistieken zie: www.unizo.be/statistieken
Nadere informatieKalender voor het uitbrengen van de indicatoren... 5 Faillissementen Augustus Waterdistributie Juli
19.09.2008 Nr 3218 I. ECONOMIE EN FINANCIEN Conjunctuurindicatoren Kalender voor het uitbrengen van de indicatoren... 5 Faillissementen Augustus 2008... 6 II. INDUSTRIE EN BOUWNIJVERHEID Industrie Waterdistributie
Nadere informatie... Graydon studie. Faillissementen. Jaaroverzicht 2017
Graydon studie Faillissementen Jaaroverzicht 2017 3 januari 2018 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld.
Nadere informatieVennootschappen onderworpen aan de vennootschapsbijdrage
Vennootschappen onderworpen aan de vennootschapsbijdrage Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (2001), Statistiek van de aangesloten vennootschappen jaar 2000, 68 p. Begin juni
Nadere informatie21.05.2008 Nr 3206 I. ECONOMIE EN FINANCIEN. Conjunctuurindicatoren
21.05.2008 Nr 3206 I. ECONOMIE EN FINANCIEN Conjunctuurindicatoren Kalender voor het uitbrengen van de indicatoren... 5 Afzetprijsindexen (basis 2000 = 100) September tot oktober 2007... 6 Indexen van
Nadere informatieKredietadvies. Officiële gegevens
Datum: 23/09/2005 Betreft: 434360456 D.F.M. INTERNATIONAL TRADING NV RUYSEVELTSLEI 12 2950 KAPELLEN R1 Handelsrapport Kredietadvies Datum 23-09-2005 Het berekende kredietmaximum bedraagt : 1.250 EUR Het
Nadere informatieEvolutie van het arbeidsongevallenrisico in de privésector in België tussen 1985 en 2013
Evolutie van het arbeidsongevallenrisico in de privésector in België tussen 1985 en 2013 Verschillende factoren bepalen het aantal arbeidsongevallen. Sommige van die factoren zijn meetbaar. Denken we daarbij
Nadere informatieEric Van Den Broele. Stand van zaken WCO statistische analyse 04/03/2014
Stand van zaken WCO statistische analyse 04/03/2014 200 Evolutie van het aantal toegekende opschortingen in WCO Evolution du nombre de sursis en LCE Bron / source: Graydon Belgium nv/sa www.graydon.be
Nadere informatieBarometer van de verenigingen en stichtingen 28/01/19
Barometer van de verenigingen en stichtingen 28/01/19 Verenigingen en stichtingen in België in cijfers (2013-2017) Structuur van het landschap van verenigingen en stichtingen Aantal Aantal met jaarrekeningen
Nadere informatieSTUDIE Faillissementen maart 2016:
STUDIE Faillissementen maart 2016: Daling van het aantal faillissementen met 31% Eerste trimester: daling met 17% Faillissementsgraden voor 2015: Horeca en starters bvba meest risicovol Overname en gebruik
Nadere informatieColofon. Uitgave van UNIZO VZW, Graydon Belgium NV en UCM
Shutterstock Colofon Uitgave van UNIZO VZW, Graydon Belgium NV en UCM Redactie Gilles Vandorpe (Coördinator Onderzoek UNIZO-Studiedienst) Charlie Tchinda (Economiste-Statisticien UCM-Studiedienst) Begeleidingscomité
Nadere informatieSECTORANALYSE HORECA 2016
Rapport 2016 130 Pag. SECTORANALYSE HORECA 2016 Ondernemingen 2016 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca vzw Deze informatie werd met de grootste zorg samengesteld. Guidea, het Kenniscentrum voor
Nadere informatie... Graydon studie. Faillissementen. Eerste semester 2019
Graydon studie Faillissementen Eerste semester 2019 1 juli 2019 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld.
Nadere informatieSTUDIE Faillissementen semester :
STUDIE Faillissementen semester 1 2016: Sterke daling van het aantal faillissementen vooral in Brussel en Wallonië Maand juni: -14,3% 1 e semester: -12,7% Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd
Nadere informatieDe inflatie zakte in juni nog tot 1,5 punten. De daaropvolgende maanden steeg de inflatie tot 2,0 in augustus (Bron: NBB).
NOTARISBAROMETER VASTGOED WWW.NOTARIS.BE T3 2017 Barometer 34 MACRO-ECONOMISCH Het consumentenvertrouwen trekt sinds juli terug aan, de indicator stijgt van -2 in juni naar 2 in juli en bereikte hiermee
Nadere informatieECONOMISCHE ACTIVITEIT
UNIZO KMO-Barometer UNIZO-Studiedienst, tel. 02 238 05 31 - fax 02 238 07 94 www.unizo.be mail kmo-barometer@unizo.be Voor resultaten van vroegere edities van de KMO-barometer zie: www.unizo.be/statistieken
Nadere informatieUNIZO STARTERSATLAS. met medewerking van Graydon
UNIZO STARTERSATLAS Colofon Dit is een uitgave van UNIZO Startersservice Spastraat 8 1000 Brussel Tel: 02/ 238 05 92 Fax: 02/ 238 05 96 E-mail: info@startersservice.be Website: www.startersservice.be UNIZO
Nadere informatieECONOMISCHE ACTIVITEIT
UNIZO KMO-Barometer UNIZO-Studiedienst, tel. 02 238 05 31 - fax 02 238 07 94 www.unizo.be mail kmo-barometer@unizo.be Voor resultaten van vroegere edities van de KMO-barometer zie: www.unizo.be/statistieken
Nadere informatieInhoud. Lijst van tabellen... Lijst van figuren... Inleiding... HOOFDSTUK 1 FINANCIËLE ANALYSE: INLEIDING... 1
Lijst van tabellen... Lijst van figuren... Inleiding... xv xix xxi HOOFDSTUK 1 FINANCIËLE ANALYSE: INLEIDING... 1 1.1. Onderneming, toegevoegde waarde en belanghebbenden... 2 1.2. Rol van de financiële
Nadere informatieVier werknemers op tien krijgen opleiding en vorming
ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 13 september 2007 Vier werknemers op tien krijgen opleiding en vorming Vormingsinspanningen van Belgische ondernemingen in 2005 62,5%
Nadere informatieUNIZO KMO-BAROMETER. KMO-Barometer mrt 07 jun 07. dec 06. sep 07
UNIZO KMO-BAROMETER UNIZO-Studiedienst, tel. 02 238 05 31 - fax 02 238 07 94 www.unizo.be Voor resultaten van vroegere edities van de KMO-barometer en andere KMO-statistieken zie: www.unizo.be/statistieken
Nadere informatieSectoranalyse Horeca 2012
HIER FOTO INVOEGEN BREEDTE 210mm x HOOGTE 99mm Sectoranalyse Horeca 2012 Ondernemingen Faillissementen Oprichtingen en schrappingen 2013 Guidea - Kenniscentrum voor Toerisme en Horeca vzw Deze informatie
Nadere informatieArbeidsmarktbarometer Onderwijs
R A P P O RT Arbeidsmarktbarometer Onderwijs Basisonderwijs en secundair onderwijs december 2009 Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Agentschap voor Onderwijsdiensten (AgODi) Koning Albert II-laan
Nadere informatiePROFIEL VAN DE STARTENDE ONDERNEMING 7. Startende ondernemingen per provincie 14. Startende ondernemingen per juridische vorm 18
Colofon Dit is een uitgave van UNIZO Startersservice Spastraat 8 1000 Brussel Tel: 02/ 238 05 92 Fax: 02/ 238 05 96 E-mail: info@startersservice.be Website: www.startersservice.be UNIZO Startersservice
Nadere informatieFACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE. HOVENIERSBERG 24 B-9000 GENT Tel. : 32 - (0)9 264.34.61 Fax. : 32 - (0)9 264.35.
FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE HOVENIERSBERG 24 B-9000 GENT Tel. : 32 - (0)9 264.34.61 Fax. : 32 - (0)9 264.35.92 WORKING PAPER De financiële toestand van de Belgische ondernemingen 2006 Ratio s en
Nadere informatieECONOMISCHE ACTIVITEIT
UNIZO KMO-Barometer UNIZO-Studiedienst, tel. 02 238 05 31 - fax 02 238 07 94 www.unizo.be mail kmo-barometer@unizo.be Voor resultaten van vroegere edities van de KMO-barometer zie: www.unizo.be/statistieken
Nadere informatieRegionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten,
PERSCOMMUNIQUÉ 2014-07-18 Links BelgoStat On-line Algemene informatie Regionale verdeling van de Belgische in- en uitvoer van goederen en diensten, 1995-2011. De drie Gewesten en de Nationale Bank van
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 25 januari 2012
PERSBERICHT Brussel, 25 januari 2012 2011 : MEER FAILLISSEMENTEN, MINDER JOBVERLIES In 2011 gingen in België in totaal 10.224 bedrijven failliet, een stijging van 6,8% in vergelijking met 2010. Het aantal
Nadere informatieAnalyse van de faillissementen in de bouwsector
UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSKUNDE ACADEMIEJAAR 2008 2009 Analyse van de faillissementen in de bouwsector Masterproef voorgedragen tot het bekomen van de graad van Master in de Bedrijfseconomie
Nadere informatieEen regionale opsplitsing van de sociale balansen
Een regionale opsplitsing van de sociale balansen Nationale Bank van België (2004). De sociale balans 2003, Economisch Tijdschrift 4-2004. Voor het eerst heeft de Nationale Bank van België de sociale balansen
Nadere informatieEvolutie sinds 1954 van de vergoede volledige werkloosheid in perspectief geplaatst
Evolutie sinds 1954 van de vergoede volledige werkloosheid in perspectief geplaatst Directie Statistieken, Budget en Studies Stat@rva.be Inhoudsopgave: 1 INLEIDING 1 2 EVOLUTIE VAN DE VERGOEDE VOLLEDIGE
Nadere informatieInleiding. Met vriendelijke groet, Frans van den Heuvel Specialist Research and Learning bij Graydon. 2 Graydon kwartaalmonitor
Kwartaalmonitor 1ste Kwartaal 215 Graydon kwartaalmonitor 1 Inleiding Tijdens het eerste kwartaal van 215 is er in Nederland een netto-groei van het aantal bedrijven geweest met 28. entiteiten. Dat blijkt
Nadere informatieSectorfoto PSC
Sectorfoto 2009-2013 PSC 149.01 Elektriciens: Installatie en Distributie 2014 Vormelek vzw Marlylaan 15/8 b2 1120 Brussel Tel.: 02/476.16.76 Fax: 02/476.17.76 Geen enkel gedeelte van dit werk mag gereproduceerd
Nadere informatieGraydon Kwartaalmonitor. incl Kwartaal 4
Graydon kwartaal monitor incl Kwartaal 4 1 Inhoud Inleiding 3 Persbericht 4 Per branche Overzicht Q2, Q3 en Q4 6 Starters per branche 7 Opheffingen per branche 8 Faillissementen per branche 9 Netto-Groei
Nadere informatieTop XL Report. Biblo Biblo Trends Top - 01 oktober Powered by B-Information
Top XL Report Biblo 439.307.357 Algemene gegevens 5 Toestand van het bedrijf Actieve onderneming Ondernemingsnummer 0439307357 Nationaal nr / BTW-nr 439307357 Naam / Maatsch. benaming BIBLO-ROULARTA MEDICA
Nadere informatieDe regionale impact van de economische crisis
De regionale impact van de economische crisis Damiaan Persyn Vives Beleidspaper 11 Juli 2009 VIVES Naamsestraat 61 bus 3510 3000 Leuven - Belgium Tel: +32 16 32 42 22 www.econ.kuleuven.be/vives De regionale
Nadere informatienotarisbarometer 101,6 99, ,2 99,8 94,1 Belgisch vastgoed zet de economische crisis een hak
notarisbarometer Vastgoed, vennootschappen, familie www.notaris.be A B C D E n 11 Oktober - december Trimester 4 - Vastgoedactiviteit in België Prijsevolutie Registratierechten Vennootschappen De familie
Nadere informatieArbeidsmarktbarometer Onderwijs
Arbeidsmarktbarometer Onderwijs Basisonderwijs en secundair onderwijs December 29 VLAAMS MINISTERIE VAN ONDERWIJS EN VORMING AGENTSCHAP VOOR ONDERWIJSDIENSTEN (AgODi) Arbeidsmarktbarometer Onderwijs december
Nadere informatieDe jonge uitkeringstrekkers ten laste van de RVA
De jonge uitkeringstrekkers ten laste van de RVA Vooraf Door de aanbevelingen van de Europese Unie is de aandacht momenteel vooral gericht op de werkgelegenheidsgraad van de oudere uitkeringstrekkers.
Nadere informatieGraydon Kwartaalmonitor Q3 2018
Graydon Kwartaal monitor 1 Voorwoord Inhoud De economie zit duidelijk in de lift. Na eerdere positieve berichten over de groeiende omvang van het Nederlandse bedrijfsleven, blijkt ook uit deze Graydon
Nadere informatieStudie Betaalgedrag 2e kwartaal 2013
Studie Betaalgedrag 2 e kwartaal 2013 Over de studie betaalgedrag Graydon Belgium nv verzamelt systematisch en dagelijks aging listings. Vele duizenden bedrijven geven door op welke wijze (correct volgens
Nadere informatiePolsslag Ondernemend Limburg januari 2015
Polsslag Ondernemend Limburg januari 2015 VKW Limburg en UNIZO-Limburg houden vinger aan de pols van de Limburgse economie Wat is de POL? Online bevraging bij Limburgse ondernemers en bedrijfsleiders Op
Nadere informatiePrikkels om te Ondernemen West-Vlaanderen Werkt 4, 2010
Hoe groot is de ondernemingslust in West-Vlaanderen? Lieselot Denorme sociaaleconomisch beleid, WES Startende ondernemingen zijn voor een regio van enorm groot belang. Ze houden de economische dynamiek
Nadere informatieColofon. Uitgave van UNIZO VZW, Graydon Belgium NV en UCM
Shutterstock Colofon Uitgave van UNIZO VZW, Graydon Belgium NV en UCM Redactie Gilles Vandorpe (Coördinator Onderzoek UNIZO-Studiedienst) Charlie Tchinda (Economiste-Statisticien UCM-Studiedienst) Begeleidingscomité
Nadere informatieDe werkloosheid op haar hoogste peil sinds het begin van de crisis
Oktober 2009 De werkloosheid op haar hoogste peil sinds het begin van de crisis De werkloosheid: moet het ergste nog komen? De uitzendarbeid en het aantal openstaande betrekkingen lopen weer terug Het
Nadere informatiePrijzen houden stand, maar de activiteit daalt. derde trimester met 5,1% naar beneden ten opzichte van de derde trimester van 2009.
Vastgoed, familie, vennootschappen juli - september Trimester 3-21 www.notaris.be 1. Index van de vastgoed-activiteit in België n 6 12 12 11 18,2 11 1 11,1 11,6 1 99,2 1 99,7 99,8 94,3 94,4 94,1 1 9 86,3
Nadere informatieVerwacht toekomstig werkvolume verbetert licht, maar blijft onder grens van 100 punten. 4 ondernemers op 10 zien rendabiliteit verder verslechteren
UNIZO KMO-Barometer UNIZO-Studiedienst, tel. 02 238 05 31 - fax 02 238 07 94 www.unizo.be mail kmo-barometer@unizo.be Voor resultaten van vroegere edities van de KMO-barometer zie: www.unizo.be/statistieken
Nadere informatieEconomische activiteit
De UNIZO KMO-barometer wordt sinds 17 opgemaakt en is de conjunctuurindicator voor de Vlaamse KMO. De barometer wordt per kwartaal samengesteld aan de hand van een bevraging bij een representatief KMO-panel
Nadere informatieHandboek financiële analyse van de onderneming
Handboek financiële analyse van de onderneming Theorie en toepassing op de jaarrekening Boekdeel 1 Prof. dr. Hubert OoGHE Emeritus buitengewoon hoogleraar aan de Vlerick Leuven Gent Management School en
Nadere informatieKMO-Barometer 100,6 99,6
De UNIZO KMO-barometer wordt sinds 17 opgemaakt en is de conjunctuurindicator voor de Vlaamse KMO. De barometer wordt per kwartaal samengesteld aan de hand van een bevraging bij een representatief KMO-panel
Nadere informatiein samenwerking met Graydon
in samenwerking met Graydon Colofon Dit is een uitgave van UNIZO-Studiedienst Willebroekkaai 37 1000 Brussel Tel.: 02 212 25 31 Fax: 02 230 93 54 E-mail: studiedienst@unizo.be Website: www.unizo.be - www.startersservice.be
Nadere informatieBrussels Observatorium voor de Werkgelegenheid
Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Juli 2013 De evolutie van de werkende beroepsbevolking te Brussel van demografische invloeden tot structurele veranderingen van de tewerkstelling Het afgelopen
Nadere informatieMaakeconomie in Limburg
Sectoranalyse Maakeconomie in Limburg Augustus 2018 C r e a t i e v e E c o n o m i e i n L i m b u r g P a g i n a 1 46 INHOUDSOPGAVE 1. Definitie 3 2. Bedrijven in de Maakeconomie (Vestigingen met personeel)
Nadere informatieHeel gunstige arbeidsmarktevolutie in Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten -
ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 14 mei 2008 Heel gunstige arbeidsmarktevolutie in 2007 - Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten - In 2007 Zijn 4,38 miljoen in
Nadere informatiePERSBERICHT Brussel, 25 maart 2014
PERSBERICHT Brussel, 25 maart 2014 Geen heropleving van de arbeidsmarkt in 2013 Nieuwe cijfers Enquête naar de Arbeidskrachten 4.530.000 in België wonende personen zijn aan het werk in 2013. Hun aantal
Nadere informatieRegionale verdeling van de vastgoedactiviteit
notarisbarometer Vastgoed, vennootschappen, familie www.notaris.be A B C D n 1 Juli - september Trimester 3-211 Vastgoedactiviteit in België Prijsevolutie Registratierechten Vennootschappen A Vastgoedactiviteit
Nadere informatieSTARTERS ATLAS Shutterstock
STARTERS ATLAS 2018 Shutterstock 1 Startersatlas 2018 Colofon Uitgave van UNIZO vzw, Graydon Belgium nv en UCM rekening van de lezer. Redactie Robin Deman (Adviseur Economie & Onderzoek UNIZO-Studiedienst)
Nadere informatieECONOMISCHE ACTIVITEIT
UNIZO KMO-Barometer UNIZO-Studiedienst, tel. 02 238 05 31 - fax 02 238 07 94 www.unizo.be mail kmo-barometer@unizo.be Voor resultaten van vroegere edities van de KMO-barometer zie: www.unizo.be/statistieken
Nadere informatie