Beleid lijkbezorging van gemeentewege

Transcriptie

1 Beleid lijkbezorging van gemeentewege

2 Inhoudsopgave H1 - Beleid lijkbezorging van gemeentewege... 3 a. Lijkbezorging van gemeentewege... 3 b. Verzoek lijkbezorging van gemeentewege... 3 c. Bureauonderzoek... 3 d. Doorzoeken woning... 4 e. Informeren nabestaanden... 4 f. Geen nabestaanden... 4 g. Begraven of cremeren... 5 h. Uitvaart van gemeentewege... 5 i. Kosten van de uitvaart... 5 Gemeente Leerdam Postbus AA LEERDAM Portefeuillehouder: V.J.H. Molkenboer Auteur: C. Uittenbogaard i.s.m. Genius Loci begraafplaatsadviseurs Afdeling: Openbare Werken Februari Beleid lijkbezorging van gemeentewege gemeente Leerdam

3 H1 - Beleid lijkbezorging van gemeentewege a. Lijkbezorging van gemeentewege Er is een tweetal gevallen waarin een begrafenis van gemeentewege kan plaatsvinden: 1- De overledene laat geen nabestaanden achter of deze zijn niet bekend; 2- De nabestaanden kunnen of willen niet in de lijkbezorging voorzien. Uitgangspunt is dat nabestaanden in de lijkbezorging voorzien. Mocht er toch een verzoek bij de gemeente komen om te voorzien in lijkbezorging zal getracht worden nabestaanden te achterhalen die toch in de lijkbezorging voorzien. b. Verzoek lijkbezorging van gemeentewege Indien bij de gemeente een verzoek tot lijkbezorging wordt gedaan, zal de afdeling Burgers & voorzieningen van de gemeente Leerdam opdracht geven aan de begrafenisondernemer om het lijk te vervoeren en te bergen. Indien het lijk zich in een woning bevindt kan op grond van art 21 Wlb de woning worden binnengetreden ten behoeve van lijkbezorging. Voorgestelde werkwijze wordt opgenomen in de Leerdamse mandaatregeling. c. Bureauonderzoek Om nabestaanden te achterhalen die in de lijkbezorging voorzien zal een bureauonderzoek plaatsvinden. Tijdens dit max. 8 uur durende onderzoek worden de meest efficiënte manieren om nabestaanden op te sporen gebruikt. Mogelijke aanknopingspunten kunnen worden gevonden met behulp van de volgende stappen: 1. Binnen 24 uur na overlijden telefonisch navraag doen bij het Centraal Testamentenregister of de overledene een testament heeft laten opmaken. Indien dit niet binnen de gestelde tijd is gedaan, kan de notaris eventueel nog het Centraal Testamentenregister raadplegen tot enkele dagen na overlijden; 2. Onderzoek doen naar gegevens over familie van de overledene via het bevolkingsregister. Dan zoeken in Nederland, maar ook daarbuiten via ambassades en consulaten; 3. Zoeken in telefoongids, zoekmachines internet e.d. naar nabestaanden; 4. Onderzoeken of er wellicht een uitvaartverzekering is afgesloten; 5. (Rouw)advertentie in de krant zetten. 3 Beleid lijkbezorging van gemeentewege gemeente Leerdam

4 d. Doorzoeken woning Indien het bureauonderzoek geen of niet voldoende aanknopingspunten biedt kan de gemeente besluiten de woning van de overledene te doorzoeken. De gemeente kan hierbij op zoek gaan naar: informatie over familieleden, vrienden of kennissen; informatie over het bestaan van een testament of codicil; polissen die uitkeren bij overlijden, waaronder bijvoorbeeld een uitvaart- of levensverzekering; bankrekeningen van de overledene; geld en/of kostbaarheden om de uitvaart te bekostigen; aanknopingspunten voor een passende uitvaart. e. Informeren nabestaanden Uit het bureauonderzoek en het doorzoeken van de woning kan informatie over de nalatenschap en/of over nabestaanden worden verkregen. Indien er nabestaanden worden gevonden kunnen zij zorgdragen voor de lijkbezorging. De gemeente zal in dit geval de nabestaanden tevens informeren. Een belangrijk onderdeel van de uitvaart van gemeentewege is het informeren van de nabestaanden. Een voorbeeld hiervan is het aangeven van de mogelijkheid een nalatenschap beneficiair te aanvaarden, waardoor nabestaanden geen schuld van de overledene over hoeven te nemen. Dit kan in samenwerking met de politie en Maatschappelijk werk. Het is mogelijk dat er nabestaanden zijn gevonden, maar zij de begrafenis niet kunnen bekostigen. In dat geval kunnen de nabestaanden eventueel een lening afsluiten of een inzameling houden onder familie en vrienden. Indien dit ook niet voldoende is, kunnen nabestaanden eventueel een beroep doen op de Wet bijzondere bijstand. Bij de Sociale Dienst van hun woonplaats kunnen ze in aanmerking komen voor een eenmalige vergoeding. De hoogte van de vergoeding wordt per gemeente vastgesteld. Dit is echter een tijdrovende procedure die niet veel wordt gebruikt. Daarnaast is het nog mogelijk dat de uitvaart door de Sociale Dienst betaald wordt. Deze wordt vervolgens in maandelijkse termijnen ingehouden op de uitkering van de nabestaanden. Vereist is wel dat de Sociale Dienst een offerte van een uitvaartonderneming heeft goedgekeurd. f. Geen nabestaanden Indien uit het bureauonderzoek en het doorzoeken van de woning onvoldoende informatie wordt verkregen is de gemeente genoodzaakt zelf in de lijkbezorging te voorzien. De gemeente (burgemeester) is immers verplicht om een uitvaart te verzorgen als niemand anders hier zorg voor draagt (art. 21 jo 22 Wlb). 4 Beleid lijkbezorging van gemeentewege gemeente Leerdam

5 g. Begraven of cremeren De gemeente heeft de keuze om te begraven of te cremeren. Begraven wordt dan vrijwel altijd in een algemeen graf. Sterk aanbevolen wordt om uiterst zorgvuldig om te gaan met crematie. De Wet op de lijkbezorging bepaalt dat lijkbezorging in principe geschiedt overeenkomstig de (vermoedelijke) wens van de overledene. Indien de gemeente de overledene cremeert en later blijkt dat deze begraven wilde worden, kan dit proces niet meer teruggedraaid worden. Wel kan iemand die is overleden en begraven alsnog gecremeerd worden. Daarnaast is in de gewijzigde Wet op de lijkbezorging opgenomen dat een lijk waarvan de identiteit onbekend is zal worden begraven. Dit sterkt de opvatting dat de wetgever bij onduidelijkheid over de wens van de overledene (of nabestaanden) de voorkeur geeft aan begraven. Ook de gemeente Leerdam heeft als uitgangspunt begraven. Overledenen waar een lijkbezorging van gemeentewege wordt geregeld worden derhalve begraven in een algemeen graf. h. Uitvaart van gemeentewege Bij een uitvaart van gemeentewege zal worden gekozen voor de meest goedkope wijze. Dit betekent dat zal worden gekozen voor een sobere, doch respectvolle uitvaart. Onderdelen van de uitvaart die door de gemeente worden bekostigd zijn: - Werkzaamheden van de uitvaartondernemer (o.a. vervoer en bewaren van het lijk); - Kist; - Auladienst (huur aula); - (Vier) dragers; - Rouwauto (geen volgauto s); - Eventueel koffie achteraf; - Eventueel aanwezig zijn van een ambtenaar van de gemeente; In afzonderlijke individuele gevallen kan de burgemeester (eventueel via mandaat door een medewerker) besluiten andere dan de hiervoor genoemde kosten te vergoeden. i. Kosten van de uitvaart Zoals reeds vermeld worden de kosten van de uitvaart, indien mogelijk, betaald uit de nalatenschap van de overledene. Hiervoor kunnen de bij het lijk gevonden goederen of gelden worden gebruikt. Als dit niet mogelijk of onvoldoende is kunnen de kosten van de uitvaart worden verhaald op de nabestaanden die volgens de wet verplicht zijn tot levensonderhoud (1: ). Het betreft de (ex-) echtgenoot, ouders, kinderen, aangehuwde kinderen, schoonouders en stiefouders. Deze nabestaanden hebben geen juridische verplichting om de uitvaart te verzorgen, maar wel de verplichting om de kosten ervan te betalen. 5 Beleid lijkbezorging van gemeentewege gemeente Leerdam

6 Indien gewenst kan de gemeente ervoor kiezen een notaris in te schakelen. Deze kan eventueel een ervenonderzoek doen. Daarbij wordt onderzoek gedaan naar de erfgenamen van de overledene. Een dergelijk onderzoek kan een jaar of langer duren. Belangrijk aan de kosten van de uitvaart zijn de redelijkheid en billijkheid. Hiermee dient rekening te worden gehouden bij het verhalen van kosten van de uitvaart. Uiteindelijk besluit het college over de wijze waarop wordt omgegaan met het verhaal van de kosten. 6 Beleid lijkbezorging van gemeentewege gemeente Leerdam