Inhouds opgave. 01. Eemshaven Delfzijl Groningen Railport Groningen Seaports Ecoports 16

Transcriptie

1 POrt Handbook

2

3 Inhouds opgave 01. Eemshaven Actuele ontwikkelingen Eemshaven Delfzijl Actuele ontwikkelingen Delfzijl Groningen Railport Groningen Seaports Ecoports Regiologistiek en co-modality BereikbaarheiD Eemshaven: de energy port van Noordwest Europa Kansrijke sectoren Stakeholders/belangengroepen Eemshaven opstaphaven voor offshore windpark MKB Bedrijvenpark Fivelpoort Kantoor Groningen Seaports: open gebouw, unieke plek 38

4 01. Eemshaven De Eemshaven is een relatief nieuwe haven. In 1973 wordt de diepzeehaven officieel geopend door H.M. Koningin Juliana. Inmiddels ontwikkelt de haven zich razendsnel tot logistiek knooppunt in de vaarroutes in Noordwest Europa. In hoog tempo vestigen bedrijven zich in het havencomplex. De Eemshaven is een multimodaal complex met hoogwaardige industriële en logistieke faciliteiten. De haven biedt alle voorzieningen voor op- en overslag van bulkgoederen, zowel nat als droog. Met haar grote diepgang, korte transittijden en uitgebreide voorzieningen is de Eemshaven een volwaardige diepzeehaven. De haven heeft een moderne Roroterminal en biedt alle faciliteiten voor de verwerking van containers. Groningen Seaports heeft tevens het hoogwaardige bedrijventerrein Energy Park Eemshaven ontwikkeld om in te spelen op de toenemende vraag in de energiemarkt. De Wilhelminahaven wordt met circa 600 meter verlengd en rondom deze verlenging wordt 1200 meter bulkkade aangelegd. De Beatrixhaven, in april 2008 geopend door H.M. Koningin Beatrix, is een havenbekken voor het shortsea-verkeer. Dit havenbekken wordt momenteel met 900 meter verlengd. PAGINA 04 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

5 02. Actuele ontwikkelingen eemshaven De Oostlob is thans het gebied waar de grootste ontwikkelingen worden verwacht. De huidige twee elektriciteitscentrales van Electrabel (voorheen van EPON) zijn goed voor ongeveer 2500 MW (15 % van het geleverde vermogen in Nederland). In de Eemshaven komt bovendien een onderzeese hoogspanningskabel aan land vanuit Noorwegen. De 580 km lange Norned-kabel is een gelijkspanningskabel en daarom is er zowel in Noorwegen als in Eemshaven een transformatorstation gebouwd. De Eemshaven speelt daarmee een belangrijke rol in de energievoorziening van Nederland. Nuon startte in 2008 met de bouw van de Nuon Magnum Multi-fuel centrale met een vermogen van ongeveer 1200 MW en het Duitse RWE bouwt een kolencentrale van 1600 MW. Het Zwitserse Advanced Power bouwt een gasgestookte centrale van 1200 MW onder de naam Eemsmond Energie. Daarnaast zijn er ontwikkelingen gaande met betrekking tot de aanlanding van vloeibaar aardgas (LNG). LNG wordt met grote schepen aangevoerd en met enkele Al met heeft het gebied rondom de Eems straks een aandeel van ruim 30% in de Nederlandse energieproductie. Naast het accommoderen van de shortsea sector in de zeevaart wordt de Westlob van de Eemshaven ook ontwikkeld als een gebied waar productie en assemblage van windturbines plaatsvindt. Dit omdat gebleken is dat de Eemshaven een ideale uitvalsbasis is voor de ontwikkeling van (Duitse) offshore windturbineparken in de Noordzee. Naast het faciliteren van de windenergiesector ziet Groningen Seaports ook het belang in van de ontwikkelingen met betrekking tot de markt voor biobrandstoffen. Daarom wordt een gedeelte van de haven vrijgehouden voor bedrijven die actief zijn in een bioport. Hier staat het duurzaam gebruik van biomassa centraal als alternatief voor het gebruik van fossiele brandstoffen. Ook zijn er vergevorderde plannen voor strategische olieopslag in het zuidwestelijk deel van de Eemshaven. aanpassingen zal het voor dit type schepen mogelijk worden de Eemshaven te bereiken. Verder zijn er op het gebied rondom de havenbekkens 88 windturbines geplaatst met een opgesteld vermogen van ruim 260 MW. PAGINA 06 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 07 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

6 03. DELFZIJL Delfzijl heeft zeer moderne en goed uitgeruste handelskades met alle faciliteiten: ruime op- en overslagcapaciteit en uitstekende laad- en losfaciliteiten. In de havens en in de onmiddellijke nabijheid ervan beheert Groningen Seaports hoogwaardige bedrijventerreinen die zijn geconcentreerd rond industriële en logistieke clusters, zoals Chemie Park Delfzijl, Metal Park Delfzijl, MERA Park Delfzijl en de Handelshaven. Verder beschikt Delfzijl over een aantal MKB terreinen. De diepgang van de Handelshaven bedraagt 9 meter. De Handelskade West en de Damsterhaven hebben geen laad- en losfaciliteiten meer en dit gedeelte ontwikkelt zich tot de maritieme toeristische trekpleister van de haven met een gezellige havenboulevard, kleine (maritieme) bedrijven en een jachthaven. Tevens ligt voor de kade nog een drijvende steiger, welke wel voor commerciële doeleinden wordt ingezet en waar schepen aan beide zijden aan kunnen leggen. De Handelskade Oost is uitgerust met in totaal 850 meter kade waaraan algemene lading en bulkgoederen worden overgeslagen. Achter deze kade zijn een tweetal stuwadoorsbedrijven gevestigd die de op- en overslag verzorgen van hout, containers, papier, hardhouten stammen, chinaklei, pulp, algemene lading en diverse andere goederen. PAGINA 08 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 09 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

7 04. Actuele Ontwikkelingen Delfzijl In de transitie naar een op groene grondstoffen gebaseerde economie neemt de chemie een kenmerkende plaats in. In de aanloop naar deze transitie heeft de chemie een trendsettende rol vervuld door op industriële schaal te laten zien dat biosynthese en biokatalyse mogelijkheden bieden om zowel natuurlijke als niet natuurlijke grondstoffen op door de natuur geïnspireerde wijze om te zetten in commercieel en maatschappelijke relevante producten. Daarnaast biedt de transitie naar een groene E.ON Energy from Waste heeft een 25 MW afvalverbrandingsinstallatie gebouwd nabij het Metal Park in Delfzijl. Dit bedrijf produceert elektriciteit en levert ook stoom aan een aantal bedrijven op het industrieterrein in Delfzijl. Het leidingen tracé, dat bedrijven mogelijkheden geeft voor de uitwisseling van gassen zoals stikstof en perslucht, is daartoe onlangs uitgebreid met een stoomleiding. economie voor de chemie interessante mogelijkheden voor het inzetten van de (nieuwe) afvalstromen die daarbij vrijkomen. Een nu al sprekend voorbeeld is de inzet van glycerol, een bijproduct van biodiesel uit koolzaad. Een belangrijke ontwikkeling voor Groningen Seaports betreft de koppeling van de havens via een buisleidingenstrook tussen de Eemshaven en Delfzijl. Via deze strook kan bijvoorbeeld CO2, stikstof en wellicht elektriciteit tussen In Delfzijl zijn dergelijke ontwikkelingen ook aan de orde. Het bedrijf Bio MCN beide havengebieden uitgewisseld worden. (het voormalige Methanor) is er als eerste ter wereld in geslaagd om bio-methanol te produceren. Bio-methanol is gemaakt van hernieuwbare grondstoffen zoals glycerine en kan gebruikt worden als brandstof. Groningen Seaports is voornemens om van het voormalige dorpje Weiwerd een soort brainpark te maken voor kleinschalige bedrijvigheid. Gedacht wordt aan bedrijven die door kennis en of kunde van toegevoegde waarde zijn voor Naast de ontwikkeling van de groene chemie biedt het industriegebied van Delfzijl ruimte voor bedrijven die actief zijn in recycling en afvalverwerking. het industriegebied Oosterhorn. Bijvoorbeeld ingenieursbureaus, industriële dienstverleners, een bedrijfschool, een communicatiecentrum etc. PAGINA 10 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 11 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

8 05. GRONINGEN RAILPORT Groningen Railport in Veendam is één van de grootste Nederlandse binnenlandse rail terminals. Vooral voor containers is Groningen Railport een belangrijk logistiek kruispunt tussen de mainports in het westen (Rotterdam, Amsterdam, Antwerpen) en het noorden (Bremen, Hamburg). Groningen Railport is ook verbonden met de Europese tijdtabel van conventioneel railverkeer. Samen met de Groninger zeehavens - Eemshaven en Delfzijl - en de stad Groningen zelf, zorgt Groningen Railport voor een compleet noordelijk logistiek geheel. Groningen Railport is een trimodale terminal (bereikbaar via spoor, weg en water) en verwerkt zowel containers als ook conventionele lading. Groningen Railport voorziet in een totale logistieke dienstverlening naar zowel rederijen als transportbedrijven. Groningen Railport beschikt over vier opstelsporen van 750 meter lang, waarvan één dedicated is voor conventioneel spoorvervoer. Groningen Railport biedt laad- en losfaciliteiten alsmede ruime opslagmogelijkheden, ook voor geclassificeerde goederen. PAGINA 12 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

9 06. GRONINGEN SEAPORTS Groningen Seaports is een Gemeenschappelijke Regeling, met de Provincie Groningen (60%), de gemeente Delfzijl (20%) en de gemeente Eemsmond (20%) als aandeelhouders. Groningen Seaports is de beheerder en commerciële exploitant van de haven van Delfzijl en de Eemshaven en aangrenzende industrieterreinen. Het bedrijf verzorgt de complete havendienstverlening, van de logistieke diensten tot de uitgifte en onderhoud van de terreinen in beide havengebieden aan haar industriële en MKBklanten. In totaal beheert Groningen Seaports een gebied van circa 2600 hectare. Tevens omvat Groningen Seaports twee binnenhavens, de Farmsumerhaven en de Oosterhornhaven. Daarnaast exploiteert Groningen Seaports één van de grootste Nederlandse railterminals in Veendam: Groningen Railport. Door de ligging, het aanbod van verschillende typen bedrijventerreinen, de aanwezige infrastructuur, de ruimte en de aantrekkelijke grondprijzen zijn de terreinen van Groningen Seaports uitstekend geschikt als vestigingslocatie. Beide havens zijn prima uitgerust voor de op- en overslag van een breed scala aan goederen. PAGINA 14 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

10 07. Ecoports Groningen Seaports heeft in 2006 het prestigieuze Ecoports-certificaat verworven. Dit certificaat wordt verleend aan havens die continu werken aan het milieubeleid en aan een goede samenhang met de natuurlijke omgeving. Om de duurzaamheiddoelen van Groningen Seaports te verwezenlijken, maakt milieu een integraal onderdeel uit van de bedrijfsvoering. Dit wordt benadrukt door actieve betrokkenheid, het ter beschikking stellen van middelen en het vaststellen van beleid en doelstellingen conform het beleidsproces. PAGINA 16 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 17 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

11 08. Regiologistiek en co-modality Dankzij de samenwerking is Groningen Seaports en Groningen Railport geen lokale aangelegenheid meer, maar een complete logistieke regio. Van havenlogistiek naar regiologistiek. In het Europese transportbeleid is een paradigmashift zichtbaar. De tijd van een verplichte modal shift van weg naar spoor en water is voorbij. In plaats daarvan is het concept co-modaliteit geïntroduceerd. Bij co-modaliteit gaat het niet om een keuze of-of, maar om en-en. Om de verwachte transportgroei te kunnen opvangen, zijn alle Van modal shift naar co-modaliteit Ook de analyse rond de verwachte transportgroei getuigt van heel wat realisme. transportmodaliteiten hard nodig, en vooral: de optimale combinaties. In plaats van een bepaalde modaliteit af te remmen, is juist het optimaliseren van alle modaliteiten van belang, afzonderlijk en in samenhang. Het besef dat ontkoppeling noch modal shift naar het spoor de komende jaren zullen gebeuren, heeft geleid tot de introductie van een nieuw concept in het vervoerbeleid: co-modaliteit. Co-modaliteit wil de sterktes en zwaktes van elke vervoerwijze objectief benaderen, uit elke modus het beste halen en investeren in intermodale projecten waar een reële marktvraag voor bestaat. Modaliteiten in samenhang optimaliseren is de uitdaging waar we voor staan. Multimodaal vervoer kan veel kansen bieden, omdat een bepaalde modaliteit voordelen heeft die een andere modaliteit juist ontbeert. Juist door modaliteiten slim te combineren, kan een beter maatschappelijk optimum worden bereikt om het groeiend goederenvervoer op duurzame wijze te faciliteren. De keuze hiervoor ligt vooral bij het bedrijfsleven en dat moet zo blijven. Europa moet zich vooral inzetten om de juiste randvoorwaarden te creëren voor succesvol multimodaal vervoer. Duurzaamheid én efficiency moeten daarom hand in hand gaan. PAGINA 18 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 19 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

12 09. BEREIKBAAR- HEID Eén van de sterkste kanten van Groningen Seaports is de goede toegankelijkheid, zowel over water, de weg, per spoor als via de binnenvaart. De havens liggen strategisch gezien zeer gunstig voor met name Noordwest Europa. De bereikbaarheid van de havens is uitstekend te noemen met een aanzienlijke diepgang en nauwelijks wachttijden. WEG Over de weg zijn de havens prima te bereiken, want via de N33 kan het vrachtverkeer ongehinderd van Assen naar de Eemshaven rijden en door de totstandkoming van de A31 in Duitsland is het Roergebied vanuit de Groninger zeehavens zeer goed bereikbaar. In vergelijking met bijvoorbeeld Rotterdam is de afstand van en naar het Roergebied nagenoeg gelijk, maar als gevolg van géén congestie wordt die afstand van en naar Delfzijl of de Eemshaven (vaak) wel sneller afgelegd. De afstand van de bedrijventerreinen van Groningen Seaports tot de snelweg Nieuweschans-Amsterdam (A7) is circa 20 kilometer, waarbij de toegangswegen congestievrij zijn. Verder heeft de Eemshaven via de N46 een rechtstreekse verbinding met de stad Groningen en het verdere wegennet. Voorts is er in Delfzijl en de Eemshaven een havennummersysteem doorgevoerd. Door dit havennummersysteem wordt naderend verkeer optimaal de juiste route naar de diverse industrie- en bedrijventerreinen gewezen. PAGINA 20 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 21 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

13 BINNENVAART De haven van Delfzijl en haar bedrijventerreinen zijn prima ontsloten voor de binnenvaart. De meeste bedrijventerreinen in Delfzijl liggen aan de Oosterhornhaven, die uitmondt in het Eemskanaal en daarmee is de haven van Delfzijl direct aangesloten op de route Delfzijl-Groningen-Lemmer en het verdere binnenvaartnetwerk. Naast de Oosterhornhaven heeft Groningen Seaports ook een tweede binnenhaven, SPOOR Beide havens zijn aangesloten op het spoorwegennet via het rangeerterrein Onnen bij Groningen. Aangezien er sinds september 2005 een aansluiting is op het Duitse net via Weener-Nieuweschans is de impact van de railinfraheffing van en naar de Groninger zeehavens zeer beperkt. Daarnaast heeft Railion een on-site rangeerdienst op het Delfzijlster industrieterrein. de Farmsumerhaven, die eveneens een belangrijke schakel vormt in de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl. Deze hoofdvaarweg is onlangs enorm opgewaardeerd. De twee binnenhavens zijn een essentieel onderdeel van het totale logistieke complex en garanderen een goede ontsluiting van het achterland voor de binnenvaart. Via de haven van Delfzijl en de Eems is de Eemshaven ook bereikbaar voor binnenvaartschepen. PAGINA 22 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 23 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

14 10. Eemshaven: De energy port (7500mw!!) van Noordwest BEDRIJVIGHEID De Eemscentrale van Electrabel (twee gasgestookte centrales van totaal 2400 MW) bepaalt al jarenlang de skyline met haar imposante turbines en overweegt een verdere uitbreiding van haar capaciteit. Maar die skyline is nadrukkelijk aan het veranderen! NorNed (joint venture van het Noorse Statnett en het Nederlandse Tennet) heeft een groot converter station met een capaciteit van 740 MW gerealiseerd, waar via een directe kabelverbinding stroom wordt uitgewisseld tussen Noorwegen en Nederland, een dubbelzijdige back up. Voorts heeft TCN Telehouse Eemsdelta er een groot datacenter gebouwd met Google als grootste afnemer. Nuon is inmiddels bezig met de bouw van een multifuel energiecentrale met een capaciteit van 1200 MW, waar door middel van kolen, biomassa en gas energie wordt geproduceerd. Met de bouw van de centrale is een bedrag van ongeveer 1,5 miljard gemoeid. En Tennet bouwt een schakelstation om de geproduceerde stroom op het net om te kunnen zetten. Europa RWE Woensdag 17 december 2008 heeft de Duitse energieleverancier RWE met Groningen Seaports een contract getekend voor een 54 hectare groot terrein op het bedrijventerrein Energy Park Eén van de meest kansrijke sectoren voor de Eemshaven is energie. In de Eemshaven is een groot gebied vastgesteld voor de ontwikkeling van energie gerelateerde bedrijvigheid: Energy Park Eemshaven. Naar verwachting wordt er in de Eemshaven. RWE bouwt hier een superkritische poederkoolcentrale met een capaciteit van 1600 MW. Inmiddels is de bouw in volle gang. Met de investering is een bedrag van ruim 2,2 miljard gemoeid. Eemshaven over een paar jaar circa 7500 MW aan energie geproduceerd, ruim voldoende om de helft van heel Nederland van stroom te voorzien! Met recht dus dé energy port van Nederland, misschien wel van Noordwest Europa! PAGINA 24 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 25 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

15 ADVANCED POWER Dinsdag 31 maart 2009 heeft Groningen Seaports samen met het Zwitserse Advanced Power het grondcontract getekend nodig voor de voorgenomen vestiging van een gasgestookte elektriciteitscentrale. Advanced Power is onder de naam Eemsmond Energie voornemens om op een terrein van 17 hectare een volledig aardgasgestookte centrale te gaan bouwen met een capaciteit van 1200 Megawatt. WINDENERGIE De laatste jaren zijn er 88 gigantische windturbines in de Eemshaven gebouwd, elk met een capaciteit van 3MW. Het grootste aantal is inmiddels operationeel en aan de laatste turbines wordt momenteel nog gewerkt. 21 turbines in het binnengebied van de Eemshaven zijn gebouwd door het Deense Vestas in opdracht van het consortium Growind. De overige turbines zijn gebouwd door het Duitse Enercon in opdracht van Essent (Windpark Westereems en randen Eemshaven) en Electrabel (Windpark Eems). EEMSHAVEN LNG TERMINAL Essent, Vopak en Gasunie hebben een locatiekeuze gemaakt voor de Eemshaven om daar een LNG Terminal aan te leggen voor vloeibaar aardgas met een capaciteit van 5-12 BCM (miljard m3). Via de terminal en bijbehorende installaties wordt vloeibaar aardgas aangevoerd, opgslagen en terug verdampt tot aardgas. De terminal zou in 2014 kunnen starten. PAGINA 26 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

16 11. KANSRIJKE SECTOREN Belangrijke groei verwachten wij de komende jaren in de sectoren Energie, Chemie, Logistiek, MERA, Agrobusiness en Offshore. In de Eemshaven is een Energy Park in ontwikkeling, waar de komende jaren drie energiecentrales worden gebouwd die samen goed zijn voor een kwart van de Nederlandse energiebehoefte. In Delfzijl is de bouw van een energy from waste installatie van E.ON afgerond. De komst van die nieuwe bedrijven brengt belangrijke nieuwe ladingstromen met zich mee. Alleen al daardoor nemen de logistieke activiteiten aanzienlijk toe. De groeiende vraag naar groene energie en biobrandstof en de vergroening van de chemie bieden volop kansen aan agrobusiness. PAGINA 28 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 29 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

17 12. Stakeholders /Belangengroepen Zout aan de broek Exclusief voor haar zakelijke contacten stelt Groningen Seaports het excursie-programma Zout aan de Broek beschikbaar. Dit programma geeft gelegenheid voor een uitgebreide kennismaking met Groningen Seaports dat deels op een spectaculaire wijze kan worden beleefd. Het vier uur durende programma bevat diverse onderdelen Groningen Seaports heeft te maken met een scala aan betrokken personen, instellingen en groeperingen, elk met verschillende belangen. De invloed hiervan op de organisatie verschilt en daarom is er een ordening aangebracht naar het belang dat zij voor het havenbedrijf betekenen. In haar communicatiebeleid houdt Groningen Seaports hiermee rekening en stemt haar activiteiten hier ook op af. Er worden onder andere regelmatig nieuwsbrieven verzonden naar diverse groepen en geplaatst in regionale kranten. Verder zijn er ook excursies beschikbaar waarmee belangstellenden geïnformeerd worden over actuele ontwikkelingen in de havens. Het programma Zout aan de Broek neemt hierin een speciale positie. zoals een presentatie over Groningen Seaports en een virtuele rondleiding door de industriële havengebieden. Bij dit laatste onderdeel wordt een driedimensionale presentatietechniek gebruikt. Ook is een busrondleiding onderdeel van de excursie en ontstaat een echte beleving van de havens door middel van een spectaculaire vaartocht. Het geheel wordt afgesloten met een borrel, soep en vis. Voor andere belangstellenden zijn er ook excursies beschikbaar die door het Seaports Xperience Center worden uitgevoerd. Meer informatie hierover is te vinden op PAGINA 30 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 31 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

18 13. Eemshaven opstaphaven voor offshore windparken De Handelskade in de Eemshaven is steeds vaker het decor voor speciale transporten. Vanaf die plek worden regelmatig windturbineonderdelen naar windparken op de Noordzee vervoerd. In sommige gevallen worden de drie rotorbladen al aan de windturbinekop gemonteerd op de kade in de Eemshaven, waarbij vervolgens het gehele gevaarte op een platform naar een offshore windmolenpark wordt gesleept. En dat is een indrukwekkend gezicht. Het Alpha Ventus project omvat de bouw van het eerste Duitse offshore windpark ten noorden van het Duitse eiland Borkum en is bevoorraad vanuit de Eemshaven. Het windpark bestaat uit 12 windturbines met een capaciteit van 5 MWe per stuk. De turbines zijn 45 kilometer voor de kust van Borkum in 30 meter diep zeewater geplaatst en leveren groene stroom aan huishoudens. Het project Alpha Ventus heeft de Eemshaven als basishaven gekozen vanwege de gunstige ligging ten opzichte van het windpark voor Borkum en de beschikbaarheid van kadeterreinen voor assemblage en overslag van zware stukken. De komende jaren zullen er duizenden windturbines op de Noordzee worden geplaatst, wat volop kansen biedt voor de Eemshaven als opstaphaven voor de offshore windindustrie en mede daardoor als één van de meest kansrijke sectoren voor Groningen Seaports is bestempeld. PAGINA 33 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

19 14. MKB Groningen Seaports acht een gezond industrieel MKB van vitaal belang voor het grootbedrijf. De industrie in Delfzijl en de Eemshaven kan dan ook niet zonder een goed geoutilleerd en veelzijdig (industrieel) MKB. Niet alleen zorgt het industriële midden- en kleinbedrijf voor veel werkgelegenheid, het is ook goed voor de helft van alle product- en procesinnovaties. In het beleid van Groningen Seaports neemt de zorg voor het industrieel MKB een bijzondere plaats in. Groningen Seaports zet met succes account managers in, die over de belangen van het MKB waken en desgewenst als hun coach optreden. Waar nodig en gewenst zal Groningen Seaports die bijzondere aandacht voor het MKB intensiveren. Wat in Delfzijl al aan opwaardering toe is, moet in de Eemshaven nog van de grond komen. Daar ontwikkelt Groningen Seaports samen met marktpartijen de komende jaren projecten om het MKB dat achter de grootindustrie aankomt onder dak te brengen. In 2007 werd het bedrijventerrein Farmsumerpoort in samenwerking met de gemeente voor vijf miljoen euro opgeknapt. Samen met de gemeente Delfzijl voerde Groningen Seaports daar een rigoureus verbeteringsprogramma uit, waarbij wegen zijn verbeterd of nieuw aangelegd, riool en hemelwaterafvoer ontkoppeld. Tevens is er ICT-glasvezelinfrastructuur aangelegd. Onder andere in representatieve bedrijvenverzamelgebouwen die aan de landzijdige ingang van het havengebied zijn gepland. Ook op andere plaatsen reserveert Groningen Seaports kavels om de best available maintenance te huisvesten voor de best available technology die inmiddels voor de Eemshaven heeft gekozen. PAGINA 34 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 35 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

20 15. Bedrijvenpark Fivelpoort Bedrijvenpark Fivelpoort is een duurzaam ontwikkeld en hoogwaardig MKBterrein van zo n 26 ha met veel groen en een goede ontsluiting. Dit terrein is bedoeld voor bedrijven in de dienstverlenende sector en de kleinschalige industrie. Het ligt op een zichtlocatie aan de N33 en is een gezamenlijk initiatief van de gemeenten Appingedam en Delfzijl, en Groningen Seaports. Er is nog 20 ha uit te geven, geschikt voor de segmenten industriële dienstverleners die zich richten op sectoren als chemie, recycling en energie. Het doel is om alle dienstverleners te koppelen aan grote leveranciers, bijvoorbeeld hovenier, las- en montage, of reclamebureaus. Er is veel interesse, vooral omdat grote namen zich hier hebben gevestigd, of gaan vestigen. Ook zijn er voor projectontwikkelaars mogelijkheden voor het starten van bedrijfsverzamelgebouwen en heeft het park ruimte voor lichte productiebedrijven en eventueel een stuk distributie. Om de leefbaarheid voor de werkomgeving hoog te houden is parkmanagement ingesteld. Het parkmanagementsysteem op Fivelpoort is uniek. Het is opgezet in de vorm van een vereniging van eigenaren als zijnde een appartementencomplex, maar dan van kavels. De duurzaamheid is daarmee gegarandeerd. PAGINA 36 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS PAGINA 37 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

21 16. Kantoor Groningen Seaports: open gebouw, unieke plek PAGINA 38 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

22 COLOFON TEKST Groningen Seaports CONCEPT EN ONTWERP Studio Pak, Groningen FOTO S Fotografie Koos Boertjens, Groningen PRODUCTIE Drukkerij De Marne, Leens en Delfzijl Deze uitgave is gedrukt op Cocoon offset. Dit papier is vervaardigd uit 100% fsc gerecyclede pulp. PAGINA 40 PORTBOOK GRONINGEN SEAPORTS

23 Groningen Seaports bestaat om op verantwoorde en duurzame wijze de economische activiteiten - en dus de werkgelegenheid - in de direct onder haar beheer dan wel regie vallende havens, bedrijventerreinen en andere logistieke knooppunten te stimuleren. Groningen Seaports Handelskade Oost 1 T +31 (0) AR DELFZIJL F +31 (0) P.O. BOX E info@groningen-seaports.com 9930 PA DELFZIJL W The Netherlands