MV2 en de toekomst van de haven Een alternatieve visie op Rotterdam

Transcriptie

1 MV2 en de toekomst van de haven Een alternatieve visie op Rotterdam Gérard Brockhoff Adstrat Adstrat Consulting, 1 Skyline Rotterdam, Ronald Tilleman

2 Havenvisie 2050 (concurrentiepositie) Waarom is Rotterdamse haven marktleider? Voordelig gesitueerd Efficiënte haven Toegang bestemmingen Adstrat Adstrat Consulting, 2

3 Havenvisie 2050 (marktgroei) Overslag is in NW-Europa in vijf jaar niet gegroeid Volumeontwikkeling Noordwest-Europa (1.000 TEU) CAGR ,2% RTM 11,6 mln Noot: Noordwest-Europa omvat de havens van Antwerpen, Zeebrugge, Rotterdam, Bremen en Hamburg Bron: Deskresearch; teamanalyse 3

4 Havenvisie 2050 (marktaandelen) Het marktaandeel is de afgelopen jaren weer licht gedaald Ontwikkeling marktaandeel grote containerhavens (TEU) 40% 30% RTM 34,3% RTM 32,0% RTM 31,3% 20% 10% Dreiging van congestie in Rotterdam Begin van kredietcrisis 2008-heden 0% Hamburg Bremen Rotterdam Zeebrugge Antwerpen Noot: Noordwest-Europa omvat de havens van Antwerpen, Zeebrugge, Rotterdam, Bremen en Hamburg Bron: Deskresearch; teamanalyse 4

5 Havenvisie 2050 (quote) De groei blijft achter, maar er is geen enkele reden om de havenvisie aan te passen De groei zal terugkomen, daar ben ik van overtuigd Adstrat Adstrat Consulting, 5

6 Havenvisie 2050 (groeiraming) Het volume groeit vertraagd naar 16 à 18 mln TEU in Volumeschatting Rotterdam (TEU) 15,7 (17,7) 11,6 9, CAGR 2,7% CAGR 4,3% Noot: De containeroverslag van 17,7 mln TEU is inclusief een veronderstelde extra volume van 2 mln TEU na de opening van T1 en T2 Bron: Deskresearch; teamanalyse 6

7 Havenvisie 2050 (quote) Havens zullen zich moeten aanpassen aan een volumegroei van 4 tot 5% Nils Smedegaard Andersen, ceo A.P. Møller-Mærsk, Financieel Dagblad, 4 juni 2014 Adstrat Adstrat Consulting, 7

8 Havenvisie 2050 (achterland) Marktaandeel? Het achterland van Rotterdam wordt steeds kleiner Industrie van Ruhr naar Zuid-Duitsland Distributie naar Polen, Tsjechië en Slowakije Geen Duitse aansluiting op Betuwelijn K. Paardenkoper-Süli, 'The Port of Rotterdam and the maritime container, proefschrift, Erasmus, 2014 Adstrat Adstrat Consulting, 8

9 Havenvisie 2050 (huidige bezetting) De bezetting van de terminals is licht gedaald naar 72% 100% 80% 60% Bezetting containerterminals (2013, TEU) 84% 79% 62% 63% 62% 72% 40% 20% 0% 1,2 mln TEU 5,1 mln TEU 2,3 mln TEU 3,6 mln TEU 2,4 mln TEU Zeebrugge Antwerpen Rotterdam Bremen Hamburg Gemiddeld 14,6 mln TEU = overcapaciteit Noot: - De capaciteit beslaat de geraamde reële of operationele capaciteit die een terminal in volume op jaarbasis redelijkerwijs kan realiseren - Bremen is inclusief fase I van Wilhelmshaven (JadeWeser Port) Bron: Deskresearch; teamanalyse 9

10 Havenvisie 2050 (verwachte bezetting) De leegstand is here to stay en zet marges onder druk 90% 80% 70% 60% 50% Scenario's bezetting capaciteit Rotterdam 69% 81% 67% Volumeraming Inclusief fase 2 Volume +2 mln 76% Inclusief fase 2 Terminals worden onrendabel bij bezetting 60-80% Noot: - De volumeraming is gebaseerd op het Scenario Midden, verondersteld dat het marktaandeel van Rotterdam stabiel blijft - In het scenario Volume +2 mln leiden de nieuwe Rotterdamse terminals T1 en T2 tot 2 mln TEU extra lading uit andere havens - De capaciteit beslaat de geraamde reële of operationele capaciteit die een terminal in volume op jaarbasis redelijkerwijs kan realiseren - Rentabiliteit is gedefinieerd als het rendement op het geïnvesteerde vermogen rekening houdend met een rendementseis Bron: Deskresearch; teamanalyse 10

11 Havenvisie 2050 (Antwerpen) MSC gaat in 2015 zijn kranen van Delwaidedok verhuizen naar Deurganckdok Adstrat Adstrat Consulting, 11

12 Havenvisie 2050 (rederijen) Grotere schepen? P3? Rederijen worden groter, concurrerender en machtiger Beste netwerk Cost leadership Adstrat Adstrat Consulting, 12

13 Havenvisie 2050 (conclusies) Conclusie: Verdienmodel haven maakt slagzij Overcapaciteit is here to stay Rederijen gaan havens overvleugelen Adstrat Adstrat Consulting, 13

14 Havenvisie 2050 (probleemstelling) Waarom een alternatieve havenvisie? Wat is het onderliggende probleem? 1. Verdienmodel haven maakt slagzij Adstrat Adstrat Consulting, 14

15 Havenvisie 2050 (probleemstelling) Waarom een alternatieve havenvisie? Wat is het onderliggende probleem? 1. Verdienmodel haven maakt slagzij 2. Infrastructuur is gefragmenteerd Adstrat Adstrat Consulting, 15

16 Havenvisie 2050 (aanbesteding) Rotterdam koos voor MV2 voor verticale kavels met veiling Horizontale ordening Verticale ordening (met veiling) 3. Operations 3. Operations 2. Property, plant & equipment 2. Property, plant & equipment 1. Basisinfrastructuur 1. Basisinfrastructuur Bron: Deskresearch; teamanalyse 16

17 Havenvisie 2050 (probleemstelling) Waarom een alternatieve havenvisie? Wat is het onderliggende probleem? 1. Verdienmodel haven maakt slagzij 2. Infrastructuur is gefragmenteerd 3. Rotterdam laat kansen liggen Adstrat Adstrat Consulting, 17

18 Havenvisie 2050 (toegevoegde waarde) Motor? Rotterdam laat kansen liggen Volumegroei leidt niet tot meer banen Weinig spin-off buiten Rotterdam Rotterdam is geen maritiem cluster Bron: The competitiveness of global port-cities: The case of Rotterdam/Amsterdam, OESO, 2013/06 Adstrat Adstrat Consulting, 18

19 Havenvisie 2050 (probleemstelling) Waarom een alternatieve havenvisie? Wat is het onderliggende probleem? 1. Verdienmodel haven maakt slagzij 2. Infrastructuur is gefragmenteerd 3. Rotterdam laat kansen liggen 4. Havenbedrijf acteert als bedrijf Adstrat Adstrat Consulting, 19

20 Havenvisie (rentabiliteit HbR) Havenbedrijf is high-performer: Rendement ligt 30% hoger 10% 8% 6% 8,1% 7,2% RONA HbR ( ) 8,9% 9,1% 8,1% 5,9% 30% 6,5% 4% 2% Schiphol Gasunie 0% Gereguleerde tarieven Noot: De RONA is de return on net assets, de netto winst plus rentelasten ten opzichte van het netto geïnvesteerde vermogen Bron: Deskresearch; teamanalyse 20

21 Havenvisie 2050 (tariefkorting) Bij een zelfde rendement kan het Havenbedrijf een korting van 12% geven Adstrat Adstrat Consulting, 21

22 Havenvisie 2050 (casus Schiphol) Wat maakt Schiphol succesvol? World-class hub én netwerk Gezamenlijke infrastructuur Samenwerking én regie Investment-based pricing Staat is grootaandeelhouder Adstrat Adstrat Consulting, 22

23 Havenvisie 2050 (casus Singapore) Waarom is Singapore succesvol? Operationeel world-class Focus op netwerkverbindingen Infrastructuur in één hand Staat is aandeelhouder én regisseur Maritiem cluster Adstrat Adstrat Consulting, 23

24 Havenvisie 2050 (vijfpuntenplan) Hoe verder? Vijfpuntenplan Havenvisie 2050? 1. Grootste maritieme cluster 2. Eén infrastructuur 3. Actieve achterlandregie 4. Investment-based pricing 5. Eén nationaal havenbedrijf Adstrat Adstrat Consulting, 24 Ga voor presentatie naar