Vakwerk! Verwerking agrarische producten

Transcriptie

1 Vakwerk! Verwerking agrarische producten

2

3 Verwerking agrarische producten Docentenboek Projectenboek Studio Maan - Andrea Oostdijk eerste druk, 2005

4 Artikelcode: Colofon Auteur(s): Illustraties: Redactie: Onderwijskundige: Resonans: Studio Maan - Andrea Oostdijk Verbaal - Bureau voor Visuele Communicatie Studio Maan - Marga Winnubst Studio Maan - Manon Limmen Jo Janssen Het Ontwikkelcentrum heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Bent u desondanks van mening dat we u hebben benadeeld, dan kunt u contact met ons opnemen Ontwikkelcentrum, Ede, Nederland Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, hetzij mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Ontwikkelcentrum. 4 VERWERKING AGRARISCHE PRODUCTEN

5 Inhoud 1 Eindprojecten 6 2 Een beroep onder de loep 16 3 De grote, praktische opdracht 24

6 1 Eindprojecten 1.1 Opdracht 1.1 Gezond en lekker Benodigdheden Bij deze opdracht heb je nodig: kookboeken; computer met internetaansluiting; map; ingrediënten voor een vlees-, groente- en aardappel-, rijst- of pastagerecht; keukengerei; schoonmaak-/ontsmettingsmiddelen; vier vakjesborden met deksel; magnetron/oven; bijlage 1, 2, 3 en 4. 6 EINDPROJECTEN

7 Code eindtermen KB/BB LN/K/26 Voeding LN/K/28 Hygiëne LN/K/29 Conserveren Eindtermen 1 levensmiddelen en voedingsstoffen herkennen (KB: noemen). 2 levensmiddelen met elkaar vergelijken en beoordelen (alleen KB). 7 onder begeleiding de bereiding van een maaltijd organiseren. 10 de gevolgen van een tekort of teveel aan bepaalde voedingsstoffen herkennen (KB: noemen). 14 onder begeleiding de kwaliteit van een eindproduct beoordelen (alleen KB). 15 met de aanwezige reinigings- en desinfectiemiddelen verantwoord omgaan (alleen KB). 1 kenmerken van persoonlijke en bedrijfshygiëne herkennen (KB: noemen). 4 onder begeleiding meewerken bij de dagelijkse verzorging van reiniging en desinfectie van apparatuur, gereedschap en werkomgeving. 5 de eigen werkplek en de benodigde apparatuur volgens voorschrift reinigen en zo nodig desinfecteren. 6 hygiënisch omgaan met grond- en hulpstoffen, producten hygiënisch vervaardigen. 2 producten langer houdbaar maken (alleen KB). 3 conserveringswijzen herkennen (KB: noemen) onder begeleiding uitvoeren. 8 producten conserveren. EINDPROJECTEN 7

8 Tijd Tips en bijzonderheden 16 uur Bij deze opdracht hebben de leerlingen de bijlagen 1, 2, 3 en 4 nodig. De bijlagen staan op de cd-rom (in Word). U kunt deze digitaal of uitgeprint aan de leerlingen geven. Zorg dat elke leerling het werkplan (bijlage 1), het artikel (bijlage 2), het recept (bijlage 3) en het consumentenonderzoek (bijlage 4) heeft. Maak afspraken met het kantinepersoneel over de organisatie van de verkoop. Als de school geen kantine heeft, kunt u de leerlingen de maaltijden in een lokaal aan hun klasgenoten laten serveren. De opbrengst van de verkoop kan gebruikt worden om de kosten van de maaltijd te dekken, maar kan ook aan een goed doel geschonken worden. U kunt de leerlingen in plaats van het artikel ook een voedingsschijf of een overzicht van voedingsbehoefte per leeftijd geven. Let bij het bespreken van het werkplan op deze zaken: Is de takenlijst compleet? Zijn de taken gelijk verdeeld? Is de planning realistisch? Noteer de data, de tijdstippen en de plaats van de overlegmomenten. Let er bij het bespreken van de gekozen gerechten vooral op dat deze gezond zijn. (Dit is niet hetzelfde als vetloos, omdat bepaalde vetten een gunstig effect hebben op het menselijk lichaam.) Bedenk ook of de recepten door de leerlingen uit te voeren zijn. Laat de leerlingen de benodigde ingrediënten zelf verzamelen. Ze kunnen de kassabon van de supermarkt bij u inleveren. Als extra opdracht kunt u de leerlingen etiketten laten maken voor de maaltijden. Deze moeten aan de eisen voldoen die worden gesteld aan de etiketten van reguliere producten. De leerlingen kunnen bij deze opdracht gebruik maken van de site waar de richtlijnen voor etiketten te vinden zijn. De leerlingen kunnen (telefonisch) informatie inwinnen over *, ** of *** vriezers bij een bedrijf met witgoed. Als extra opdracht kunnen ze ook bekijken of het mogelijk is de temperatuur van de vriezer van de school te variëren. U kunt hen laten noteren wat de temperatuur is bij stand 1, bij stand 2 enz. Bespreek het resultaat van de leerlingen aan de hand van de doelen en de vragen uit de afsluiting. 8 EINDPROJECTEN

9 Opdracht 1.2 Lekker in het groot Benodigdheden Bij deze opdracht heb je nodig: fototoestel met filmpje; A3-papier; schaar; lijm; computer met internetaansluiting en Word; kookboeken; map; ingrediënten voor het product dat je gaat maken; keukengerei; bijlage 1, 3, 5, 6 en 7. Code eindtermen KB/BB LN/K/26 Voeding LN/K/28 Hygiëne LN/K/29 Conserveren Eindtermen 1 levensmiddelen en voedingsstoffen herkennen (KB: noemen). 4 de invloed van bewerkingen op voedingsstoffen laten zien (alleen KB). 11 de belangrijkste additieven en hun functie noemen (alleen KB). 12 het verschil tussen zelfbereid voedsel en fabrieksmatig bereid voedsel herkennen (KB: noemen). 1 kenmerken van persoonlijke en bedrijfshygiëne herkennen (KB: noemen). 4 onder begeleiding meewerken bij de dagelijkse verzorging van reiniging en desinfectie van apparatuur, gereedschap en werkomgeving. 5 de eigen werkplek en de benodigde apparatuur volgens voorschrift reinigen en zo nodig desinfecteren. 6 hygiënisch omgaan met grond- en hulpstoffen, producten hygiënisch vervaardigen. 7 besmettingsbronnen reinigen en desinfecteren (alleen KB). 3 conserveringswijzen herkennen (KB: noemen) onder begeleiding uitvoeren. 5 conserveringsmethoden herkennen (KB: noemen). EINDPROJECTEN 9

10 Tijd Tips en bijzonderheden 16 uur Bij deze opdracht hebben de leerlingen de bijlagen 1, 3, 5, 6 en 7 nodig. De bijlagen staan op de cd-rom (in Word). U kunt deze digitaal of uitgeprint aan de leerlingen geven. Zorg dat elke leerling het werkplan (bijlage 1), het recept (bijlage 3), het interviewformulier (bijlage 5), het formulier van de stappen bij de verwerking van het product (bijlage 6) en de checklist voor de hygiëne (bijlage 7) heeft. Leg van tevoren contact met verschillende bedrijven. U kunt daarbij denken aan: een fabriek waar conserven of jam worden gemaakt, een bakkerij, een zuivelboerderij waar melk wordt gesteriliseerd of een slager die zijn eigen rookworsten etc. maakt. Het moeten bedrijven zijn die een vrij eenvoudig product maken dat ook door de leerlingen (binnen de gestelde tijd) te bereiden is. Maak een brede selectie aan bedrijven. Leg de opdracht goed uit aan het bedrijf. Spreek met elk bedrijf af dat een medewerker de leerlingen een rondleiding geeft op het bedrijf. De leerlingen moeten tijdens die rondleiding een goed beeld krijgen van hoe het product wordt gemaakt en hoe er aandacht besteed wordt aan de hygiëne. Bespreek met de leerlingen hun keuze. Let erop dat ze naar een ander bedrijf gaan dan de bedrijven waar ze stage hebben gelopen. Let bij het bespreken van het werkplan op deze zaken: Is de takenlijst compleet? Zijn de taken gelijk verdeeld? Is de planning realistisch? Noteer de data, de tijdstippen en de plaats van de overlegmomenten. 10 EINDPROJECTEN

11 Tijd Tips en bijzonderheden 16 uur U kunt de leerlingen ook laten proberen het product op school na te maken zonder recept. Ze stellen zelf een recept samen waarvan ze denken dat het overeenkomt met dat van het product van het bedrijf. Al doende proberen ze achter de receptuur en de fijne kneepjes te komen. Het proces is bij deze opdracht belangrijker dan het resultaat. Let bij het bespreken van het gekozen recept op uitvoerbaarheid en benodigde tijd. Het recept moet aansluiten bij de vaardigheid van de leerlingen en in ongeveer 4 uur te bereiden zijn. Bij het bereiden van het product letten twee leerlingen per groepje op de hygiëne. Omdat dit niet al te veel tijd kost, kunnen ze ook meehelpen met het bereiden. Let erop dat dit ook gebeurt. Zorg ervoor dat de leerlingen kunnen proeven van elkaars producten. Laat elk groepje wat van het product op een plastic bordje of in een bekertje doen. Bespreek het resultaat van de leerlingen aan de hand van de doelen en de vragen uit de afsluiting. Opdracht 1.3 Party-time! Benodigdheden Bij deze opdracht heb je nodig: kookboeken; computer met internetaansluiting; ingrediënten voor de hapjes; keukengerei; schoonmaak-/ontsmettingsmiddelen; schalen om de hapjes op te serveren; folie; fototoestel met filmpje; bijlage 1, 3, 8 en 9. EINDPROJECTEN 11

12 Code eindtermen KB/BB LN/K/26 Voeding LN/K/28 Hygiëne LN/K/29 Conserveren Eindtermen 1 levensmiddelen en voedingsstoffen herkennen (KB: noemen). 5 met een computerprogramma een kostprijs berekenen (alleen KB). 7 onder begeleiding de bereiding van een maaltijd organiseren. 8 een begroting voor een maaltijd maken en een bestelling maken (alleen KB). 4 onder begeleiding meewerken bij de dagelijkse verzorging van reiniging en desinfectie van apparatuur, gereedschap en werkomgeving. 5 de eigen werkplek en de benodigde apparatuur volgens voorschrift reinigen en zo nodig desinfecteren. 6 hygiënisch omgaan met grond- en hulpstoffen, producten hygiënisch vervaardigen. 2 producten langer houdbaar maken (alleen KB). 3 conserveringswijzen herkennen (KB: noemen) onder begeleiding uitvoeren. 12 EINDPROJECTEN

13 Tijd Tips en bijzonderheden 16 uur Bij deze opdracht hebben de leerlingen de bijlagen 1, 3, 8 en 9 nodig. De bijlagen staan op de cd-rom (in Word). U kunt deze digitaal of uitgeprint aan de leerlingen geven. Zorg dat elke leerling het werkplan (bijlage 1), het recept (bijlage 3), de lijst met gegevens voor het feest (bijlage 8) en het formulier voor de voorbereiding van de presentatie (bijlage 9) heeft. Leg van tevoren contact met mogelijke opdrachtgevers. U kunt daarbij denken aan: de school die een open dag of klassenavond organiseert, een bedrijf of instelling waar een receptie wordt gehouden, een bedrijf dat party s organiseert. Maak een brede selectie aan opdrachtgevers. Spreek met elke opdrachtgever af dat een contactpersoon een vooren een nagesprek met de leerlingen houdt en bij het feest aanwezig is om de hapjes en het serveren te beoordelen. Spreek de opdracht goed met de contactpersoon door. Maak duidelijke afspraken met de opdrachtgever over het beschikbare budget. Als extra opdracht kunt u de leerlingen laten nadenken over winst maken: willen ze ook winst maken? Zo ja, hoeveel? Wat is een goede prijs, rekening houdend met de winst die je wilt maken en met wat de consument wil betalen? Wat wil je met die winst doen? (Opzij zetten voor een goed doel/feestje, meenemen naar een volgende opdracht.) Noteer per opdrachtgever om wat voor feest het gaat en wanneer en waar het wordt gegeven. Verstrek deze gegevens aan de leerlingen. Let bij het bespreken van het werkplan op deze zaken: Is de takenlijst compleet? Zijn de taken gelijk verdeeld? Is de planning realistisch? Noteer de data, de tijdstippen en de plaats van de overlegmomenten. EINDPROJECTEN 13

14 Tijd Tips en bijzonderheden 16 uur Verdeel de feesten over de leerlingen. Houd zo veel mogelijk rekening met hun voorkeur, maar vertel erbij dat dit niet altijd mogelijk is. Let er bij het bespreken van de gekozen hapjes vooral op dat deze aansluiten bij de wensen van de opdrachtgever. Bedenk ook of de recepten door de leerlingen uit te voeren zijn. Laat de leerlingen de benodigde ingrediënten zelf verzamelen. Ze kunnen de kassabon van de supermarkt bij u inleveren. Voor het vervoer van de hapjes naar een feest dat buiten de school plaatsvindt, is er waarschijnlijk een auto nodig. Laat de leerlingen dit zelfstandig regelen. Als dit niet lukt, kunt u of de opdrachtgever eventueel bijspringen. Probeer als docent het gesprek met de opdrachtgever bij te wonen. Als dit niet mogelijk is, laat de opdrachtgever dan een korte, schriftelijke beoordeling van het werk van de leerlingen opstellen. Bespreek het resultaat van de leerlingen aan de hand van de doelen en de vragen uit de afsluiting. 14 EINDPROJECTEN

15 EINDPROJECTEN 15

16 2 Een beroep onder de loep 2.1 Opdracht 2.1 Een baan zoeken Benodigdheden Bij deze opdracht heb je nodig: een computer met internetaansluiting en Word; pen en papier; kranten en vaktijdschriften; bijlage 1, 5 en 10. Code eindtermen KB/BB LN/K/1 Oriëntatie op de sectoren LN/K/2 Professionele vaardigheden Eindtermen 1 werkvelden in de (groene) sectoren en afdelingen herkennen (KB: noemen). 3 eigen toekomstmogelijkheden binnen de (groene) sectoren en werkvelden herkennen (KB: noemen). 2 de Nederlandse taal functioneel gebruiken: op basaal niveau lees- en schrijfvaardigheden toepassen bij de administratieve verwerking van zijn werkzaamheden; een eenvoudig zakelijk verslag schrijven met gebruikmaking van geautomatiseerde systemen; zich mondeling en schriftelijk correct in de Nederlandse taal uitdrukken: * werkoverleg * vaktaal * mondelinge opdrachten interpreteren * informeel communiceren. 4 met gebruikmaking van een computer eenvoudige administratieve werkzaamheden uitvoeren: binnen het vakgebied gericht informatie opzoeken met behulp van moderne technieken; bronnen gebruiken, geautomatiseerde gegevensbestanden, internet; informatie op waarde schatten, kiezen en ordenen; informatie bewerken: samenvatting, tabel, grafiek. 16 EEN BEROEP ONDER DE LOEP

17 Tijd Tips en bijzonderheden 16 uur Bij deze opdracht hebben de leerlingen de bijlagen 1, 5 en 10 nodig. De bijlagen staan op de cd-rom (in Word). U kunt deze digitaal of uitgeprint aan de leerlingen geven. Zorg dat elke leerling het werkplan (bijlage 1), het interviewformulier (bijlage 5) en het werknemersportret (bijlage 10) heeft. De leerlingen werken bij deze opdracht zelfstandig. Let bij het bespreken van het werkplan op de volgende zaken: Is de takenlijst compleet? Is de planning realistisch? Noteer de data, de tijdstippen en de plaats van de overlegmomenten. Leg kranten en vaktijdschriften klaar of laat de leerlingen ze zelf zoeken (afhankelijk van hun mate van zelfstandigheid). Vacatures in de sector VAP zijn onder meer te vinden op: Controleer altijd even of deze sites nog actueel zijn. Let er bij de interviewvragen van de leerlingen op of ze gericht zijn op het vinden van een baan via een netwerk, of ze duidelijk zijn geformuleerd en of ze een duidelijk antwoord uitlokken. Bespreek het resultaat van de leerlingen aan de hand van de doelen en de vragen uit de afsluiting. Alternatieve opdracht Laat de leerlingen collega s op hun stagebedrijf interviewen: Hoe hebben zij hun baan gevonden? Hoe zouden zij de leerling kunnen helpen bij het vinden van een baan? Weten zij geschikte banen voor de leerling? Hebben ze goede sollicitatietips? Opdracht 2.2 Een dag meelopen met... Benodigdheden Bij deze opdracht heb je nodig: een fototoestel met filmpje of een digitale camera; een computer met internetaansluiting en Word; een printer; eventueel passende (beroeps)kleding; bijlage 1 en 5. EEN BEROEP ONDER DE LOEP 17

18 Code eindtermen KB/BB LN/K/1 Oriëntatie op de sectoren Eindtermen 1 werkvelden in de (groene) sectoren en afdelingen herkennen (KB: noemen). 2 doelgroepen die gebruik maken van de diensten van verschillende werkvelden binnen de (groene) sectoren en afdelingen herkennen (KB: noemen). 3 eigen toekomstmogelijkheden binnen de (groene) sectoren en werkvelden herkennen (KB: noemen). 5 aspecten van technologische vernieuwingen noemen en is zich bewust van veranderingen voor de beroepspraktijk: meer algemene recente en verwachte technologische ontwikkelingen; invloed op maatschappelijke ontwikkelingen; meer vakspecifiek recente en verwachte technologische ontwikkelingen; invloed op de organisatie van het productieproces; verandering en verdwijning van beroepen; gevolgen in termen van permanente educatie; veranderingsbereidheid: * mobiliteit * opleidingsbereidheid. 18 EEN BEROEP ONDER DE LOEP

19 Code eindtermen KB/BB LN/K/2 Professionele vaardigheden Eindtermen 2 de Nederlandse taal functioneel gebruiken: op basaal niveau lees- en schrijfvaardigheden toepassen bij de administratieve verwerking van zijn werkzaamheden; een eenvoudig zakelijk verslag schrijven met gebruikmaking van geautomatiseerde systemen; zich mondeling en schriftelijk correct in de Nederlandse taal uitdrukken: * werkoverleg * vaktaal * mondelinge opdrachten interpreteren * informeel communiceren 4 met gebruikmaking van een computer eenvoudige administratieve werkzaamheden uitvoeren: binnen het vakgebied gericht informatie opzoeken met behulp van moderne technieken: bronnen gebruiken, geautomatiseerde gegevensbestanden, internet; informatie op waarde schatten, kiezen en ordenen; informatie bewerken: samenvatting, tabel, grafiek. 6 de werkzaamheden op een veilige wijze uitvoeren: arbo-risicoherkenning: * gezondheid * veiligheid * welzijn veiligheidsmaatregelen; omgaan met relevante risico s: * gezondheid, welzijn en milieu * werkhouding * persoonlijke beschermingsmiddelen * arbeidsmiddelen wettelijke eisen en voorschriften bij het omgaan met materialen en middelen noemen; de functie van de Arbowet noemen; de juiste werkhouding demonstreren bij werkzaamheden: * bij schoonmaakwerkzaamheden * bij tilwerkzaamheden de benodigde handelingen in het geval van eerste hulp bij ongelukken noemen. EEN BEROEP ONDER DE LOEP 19

20 Code eindtermen KB/BB LN/K/2 Professionele vaardigheden Eindtermen 7 milieubewust handelen: de juiste omgang met schadelijke materialen; kennis van milieukeurmerken en -logo s; aspecten met betrekking tot milieubewust handelen noemen; de invloed die productie in het algemeen op het milieu heeft: * vervuiling lucht, bodem, water * uitputting grondstoffen * energie * afval * ruimtebeslag de wijze en noodzaak van afvalvermindering, afvalscheiding, hergebruik en energiebesparing omschrijven. 8 hygiënisch werken: werkzaamheden ten aanzien van de schoonmaak uitvoeren (doel, middelen, frequentie, milieubelasting); het moment voor schoonmaak bepalen; de noodzaak van hygiënisch werken uitleggen. 20 EEN BEROEP ONDER DE LOEP

21 Tijd Tips en bijzonderheden 16 uur Bij deze opdracht hebben de leerlingen de bijlagen 1 en 5 nodig. De bijlagen staan op de cd-rom (in Word). U kunt deze digitaal of uitgeprint aan de leerlingen geven. Zorg dat elke leerling het werkplan (bijlage 1) en het interviewformulier (bijlage 5) heeft. U kunt ook een aantal beroepen selecteren waaruit de leerlingen kunnen kiezen. Beroepen en opleidingen zijn onder andere te vinden op de sites van ROC s. Ook de leerlingen kunnen daar zoeken. Selecteer van tevoren verschillende bedrijven en neem contact met ze op. Leg de opdracht van de leerlingen duidelijk uit. Het handigst zijn bedrijven waar verschillende beroepen uit de sector VAP worden uitgevoerd. Maak een brede selectie aan bedrijven met uiteenlopende beroepen. Zorg dat bekende en minder bekende beroepen aan bod komen. U kunt voor bedrijven kiezen waar u vanuit de stage al contact mee heeft. Maar denk eraan: het is niet de bedoeling dat de leerling gaat meelopen met een beroep dat hij al kent. Bespreek samen met de leerling het gekozen beroep: is het mogelijk een dag mee te lopen met dit beroep? Als dit niet mogelijk is, zoek dan een bedrijf waar het beroep dat de leerling als tweede heeft gekozen wordt uitgevoerd. De leerlingen werken in deze opdracht in principe zelfstandig. Leerlingen die hetzelfde beroep kiezen, kunnen het bedrijf in kleine groepjes (maximaal 3-4 leerlingen) bezoeken. Laat hen samen afspraken maken. EEN BEROEP ONDER DE LOEP 21

22 Tijd Tips en bijzonderheden 16 uur Let bij het bespreken van het werkplan op de volgende zaken. Is de takenlijst compleet? Zijn de taken gelijk verdeeld (indien de leerling in een groepje werkt)? Is de planning realistisch? Noteer de data, de tijdstippen en de plaats van de overlegmomenten. Controleer of uw leerlingen weten wat arbo-regels zijn. Besteed hier anders kort klassikaal aandacht aan. Extra informatie over arbo-regels kan de leerling vinden op: Controleer altijd even of deze sites nog actueel zijn. Let er bij de interviewvragen van de leerlingen op of ze gericht zijn op arbo en milieu, of ze duidelijk zijn geformuleerd en of ze een duidelijk antwoord uitlokken. Bespreek het resultaat van de leerlingen aan de hand van de doelen en de vragen uit de afsluiting. 22 EEN BEROEP ONDER DE LOEP

23 EEN BEROEP ONDER DE LOEP 23

24 3 De grote, praktische opdracht 3.1 Opdracht 3.1 Je eigen bedrijf Benodigdheden Bij deze opdracht heb je nodig: kleurpotloden; kookboeken; computer met internetaansluiting; ingrediënten voor het product dat je gaat maken; keukengerei; materialen voor de reclamecampagne; bijlage 1, 5, 11 en 12. Code eindtermen KB LN/V/1 Integratieve opdracht vakrichtingen Eindtermen De kandidaat kan een praktische opdracht uitvoeren die betrekking heeft op één derde deel van de eindtermen van het kerndeel. In dat verband kan de kandidaat in de desbetreffende fase van voorbereiding, uitvoering, afsluiting en/of evaluatie: a een uitgewerkte opzet maken voor de praktische opdracht; b een haalbare activiteiten- en tijdsplanning maken; c relevante informatie verzamelen; d de verzamelde informatie verwerken, analyseren en interpreteren; e eigen opvattingen beargumenteren; f het resultaat van de opdracht op samenhangende wijze schriftelijk weergeven met behulp van een tekstverwerkingsprogramma conform de eisen aan lay-out, indeling en opmaak of h demonstreren dat de vaktechnische vaardigheden worden beheerst die voorkomen in de eindtermen van het kerndeel waarop de opdracht betrekking heeft; i het uitvoeringsproces en het resultaat van de opdracht evalueren aan de hand van vooraf gegeven criteria. 24 DE GROTE, PRAKTISCHE OPDRACHT

25 Code eindtermen KB LN/K/26 Voeding LN/K/28 Hygiëne LN/K/29 Conserveren Eindtermen 1 levensmiddelen en voedingsstoffen herkennen. 5 met een computerprogramma een kostprijs berekenen. 8 een begroting voor een maaltijd maken en een bestelling maken. 14 onder begeleiding de kwaliteit van een eindproduct beoordelen. 1 kenmerken van persoonlijke en bedrijfshygiëne herkennen/noemen. 4 onder begeleiding meewerken bij de dagelijkse verzorging van reiniging en desinfectie van apparatuur, gereedschap en werkomgeving. 5 de eigen werkplek en de benodigde apparatuur volgens voorschrift reinigen en zo nodig desinfecteren. 6 hygiënisch omgaan met grond- en hulpstoffen, producten hygiënisch vervaardigen. 2 producten langer houdbaar maken. 3 conserveringswijzen noemen onder begeleiding uitvoeren. 5 conserveringsmethoden herkennen. 8 producten conserveren. DE GROTE, PRAKTISCHE OPDRACHT 25

26 Tijd Tips en bijzonderheden 40 uur Bij deze opdracht hebben de leerlingen de bijlagen 1, 5, 11 en 12 nodig. De bijlagen staan op de cd-rom (in Word). U kunt deze digitaal of uitgeprint aan de leerlingen geven. Zorg dat elke leerling het werkplan (bijlage 1), het interviewformulier (bijlage 5), het bedrijfsplan: product (bijlage 11) en het bedrijfsplan: reclame (bijlage 12) heeft. U kunt eventueel een lijst met producten opstellen waaruit de leerlingen kunnen kiezen. U kunt denken aan: broodje hamburger/gezond, koffiekoek, tompouce enz. Stel van tevoren een budget voor de groepjes op. Maak duidelijke afspraken met de leerlingen over het beschikbare budget. De opbrengst van de verkoop kan gebruikt worden om de kosten van de producten te dekken, maar kan ook aan een goed doel geschonken worden. Als extra opdracht kunt u de leerlingen laten nadenken over winst maken: willen ze ook winst maken? Zo ja, hoeveel? Wat is een goede prijs, rekeninghoudend met de winst die je wilt maken en dat wat de consument wil betalen? Wat wil je met die winst doen? (Opzij zetten voor een goed doel/feestje bijvoorbeeld.) Let bij het bespreken van het werkplan op deze zaken: - Is de takenlijst compleet? - Zijn de taken gelijk verdeeld? - Is de planning realistisch? Noteer de data, de tijdstippen en de plaats van de overlegmomenten. 26 DE GROTE, PRAKTISCHE OPDRACHT

27 Tijd Tips en bijzonderheden 40 uur Dit is een complexe opdracht. Laat de leerlingen ook enkele overlegmomenten voor hun groepje inplannen, zodat iedereen precies op de hoogte is van wat de ander doet. Plan ook eventueel een extra overlegmoment met de docent in. Let er bij het bespreken van de gekozen recepten vooral op dat ze binnen het budget passen en passen bij het niveau van de leerlingen. Verdeel de rollen (directeur, penningmeester, medewerkers productie, medewerkers promotie) eventueel zelf over de leerlingen. U kunt dan de leerlingen kiezen die het best geschikt zijn voor deze rol. Verzamel reclameboodschappen op papier, video of cassette. Deze kunnen de leerlingen ter inspiratie gebruiken. De leerlingen doen een eerste ervaring op met een consumentenonderzoek. Als u wilt dat ze een echt, betrouwbaar consumentenonderzoek doen, kunt u met uw collega s overleggen of ze in meerdere klassen een consumentenonderzoek mogen doen (onder zo n 50 leerlingen). U kunt, in overleg met uw collega s, de leerlingen ook bij andere vakgebieden aan de opdracht laten werken. Zo kan er bijvoorbeeld bij Nederlands verder gewerkt worden aan de reclamecampagne en bij Economie aan de boekhouding van het eigen bedrijf. Het voordeel is dat de leerlingen dan nog intensiever met hun eigen bedrijf bezig kunnen zijn. Controleer het bedrijfsplan product en promotie op uitvoerbaarheid. Let er ook op of het compleet is: zijn er geen stappen of benodigdheden overgeslagen? U kunt de leerlingen ook de prijzen van verschillende groothandels met elkaar laten vergelijken of ze eenheidsprijzen van producten geven en dan laten uitrekenen wat de prijs is van de hoeveelheid die ze nodig hebben. Laat de leerlingen de benodigde ingrediënten zelf verzamelen. Ze kunnen de kassabon van de supermarkt bij u inleveren. Bij complexe gerechten kunt u de leerlingen eerst laten proefdraaien : ze bereiden het gerecht, proeven en bedenken hoe het product en/of proces nog verbeterd kan worden. Bespreek het resultaat van de leerlingen aan de hand van de doelen en de vragen uit de afsluiting. DE GROTE, PRAKTISCHE OPDRACHT 27

28 28 DE GROTE, PRAKTISCHE OPDRACHT