Operationeel plan Samen Sterk in het Buitengebied

Transcriptie

1 Operationeel plan Samen Sterk in het Buitengebied

2 Operationeel plan Operationeel plan Samen Sterk in het Buitengebied In opdracht van Opgesteld door Auteur BPO\Stuurgroep Samen Sterk in het Buitengebied ODBN, ODZOB en OMWB Wil van Roosmalen, review Maarten Peters Datum Looptijd Status 4 maart Definitief concept

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Doelstellingen, samenwerkingsmodel, ontwikkelingen en prioriteiten De primaire doelstellingen van het project Beoogde output Prioriteiten voor het Handhavingsteam Buitengebied Werkwijze Werkprogramma Thematische aanpak binnen de prioriteiten Het uitbreiden en in stand houden van een functioneel handhaving- en informatienetwerk in het buitengebied van Brabant De afhandeling van klachten en meldingen Interventies en thematische handhavingacties Registratie, monitoring en verslaglegging Opleiding en kennisuitwisseling Inzet van regiohandhavers 29 Bijlage 1: Kaart overzicht deelnemende gemeenten Bijlage 2: Opzet concept SSiB Jaarplanning. 2

4 1. Inleiding Op 1 januari 2014 is, na een korte periode van overbrugging, een doorstart gemaakt met Samen Sterk in het Buitengebied (SSiB), in de 3 regio s van de Brabantse omgevingsdiensten. Dit operationeel plan is voornamelijk gebaseerd op eerdere werkprogramma s en verder verdiept met de ervaringen die met het project zijn opgedaan in het recente verleden. Dit operationeel plan is de basis voor de planning, de operationele sturing en de evaluatie van het Handhavingsteam Buitengebied Brabant-breed. De regiohandhavers, in principe allemaal buitengewoon opsporingsambtenaren (Boa s) domein 2, trekken vrijwel dagelijks het buitengebied in. Samen met een regiocoördinator vormen zij in elke regio het Handhavingsteam Buitengebied. Zij continueren en onderhouden in de regio de contacten met alle bestaande toezichthouders en handhavers, vanuit diverse organisaties, in het door hen stevig opgezette gebiedsnetwerk in de regio. Hierdoor pakken zij overtredingen, waar de natuur en het platteland onder lijden, voortvarend aan. Denk hierbij aan de gezamenlijk bepaalde speerpunten zoals het storten en verbranden van afvalstoffen, illegaal motorcrossen in bossen en natuurgebieden, stroperij en visvangst, illegale lozingen van afvalwater en meststoffen en de aantasting en verstoring van natuur en landschap. De projectleiding voor SSiB is neergelegd bij de ODBN, die de projectleider levert en centraal aanspreekpunt is van de drie Brabantse Samen Sterk in het Buitengebied regio s. De regiocoördinatoren dragen verder zorg voor periodieke afstemming over koers, prioritering en te hanteren werkwijze. De teams kunnen, op grond van hun ruime bevoegdheden en ervaring, zelfstandig een zaak oppakken en afhandelen. In de meeste gevallen spreken de regiohandhavers het netwerk aan, om af te stemmen wie er met een melding of signaal aan de slag gaat en hoe de onderlinge samenwerking daarbij zo optimaal mogelijk tot stand komt en dat ook blijft. In paragraaf 2.4 Werkwijze, wordt nader ingegaan op de rol van de regiohandhaver (meer netwerker dan opsporingsambtenaar). Waar deze teams in het verleden als drie afzonderlijke teams opereerden, willen we de komende jaren gaan groeien naar 1 Handhavingsteam SSiB Brabant breed, met een gedeelde visie, werkprogramma, planning, taakuitvoering en uitstraling. Daarom zal in de tekst verder alleen nog worden gesproken over 1 Handhavingsteam. Natuurlijk is er, binnen het gezamenlijke werkprogramma, nog de ruimte om invulling te geven aan lokale prioriteiten. 3

5 Het Handhavingsteam Buitengebied spoort ook zelf overtredingen op, maar wordt grotendeels gevoed door klachten en meldingen van burgers, recreanten, overige belanghebbenden en de al eerder genoemde handhavingpartners van gemeenten, waterschappen, provincie, terreinbeheerders, politie en Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NvWA). Er zijn nu dus voldoende deelnemers om door te kunnen gaan met SSiB. Op dit moment zijn 36 gemeenten Brabant breed, deelnemer. Bijgaande kaart (bijlage) geeft dit inzichtelijk weer. In de rode gebieden zijn geen gemeentelijke deelnemers, maar wel deelneming door de drie Brabantse Waterschappen (Brabantse Delta, De Dommel en Aa en Maas) en de TBO s (Terrein Beherende Organisaties: Staatsbosbeheer, Brabants Landschap en Natuurmonumenten) en Politie en Provincie Noord Brabant. Gesproken is met de NVWA; op dit moment kunnen zij (nog) geen contractpartner worden; de contacten worden wel aangehaald. Met de Politie Oost Brabant zijn verkennende gesprekken gaande over samenwerking. Soortgelijke gesprekken zijn opgestart met Politie Zeeland, Midden- en West Brabant. Om in ernstige gevallen adequaat op te kunnen treden is goede afstemming en ondersteuning van lokale politieteams een vereiste. In dat kader is een vertegenwoordiging vanuit de politieregio s in SSiB meer dan gewenst en inmiddels gerealiseerd. Politie Zeeland- West Brabant stelt per 1 januari uur per week (om niet) een regiohandhaver namens de Politie beschikbaar. Het uitbreiden van het netwerk van deelnemers zal de komende tijd volop aandacht krijgen, vooral de projectleider zal zich hier intensief mee bezig houden. In het BPO van 17 september 2014 is afgesproken dat de projectleider SSiB in de algemene besturen van de omgevingsdiensten van Noord-Brabant de ruimte krijgt om, middels een presentatie, bestuurlijk committent te krijgen voor het gedachtegoed van SSiB en de verdere uitrol van SSiB naar minimaal 50 (gemeentelijke) deelnemers in In kwartaal 1 van 2015 worden de afspraken gepland. Eveneens is in het BPO afgesproken dat intensief wordt ingezet op communicatie met deelnemers en ketenpartners. Inmiddels is het SSiB-communicatieplan vol in uitvoering. Dit werkprogramma geeft aan welke activiteiten het Handhavingsteam Buitengebied de komende jaren gaat ondernemen om tot het gewenste eindresultaat te komen. Periodiek bespreekt de projectleider de voortgang en resultaten, op basis van dit werkprogramma, met de klankbordgroep en de BPO/stuurgroep. Een eventuele bijstelling van de uitgangspunten vindt plaats in de BPO/stuurgroep. 4

6 Het Brabantse borgingsoverleg wildcrossen, dd 23 januari 2015, onder voorzitterschap van mw Thijs, burgemeester van Eersel, heeft een oproep gedaan om in 2015 de registratie en monitoring van opvolging van klachten verder uit te bouwen. Hierin is voorzien in dit operationeel plan. Ook worden de contacten met de Motorcrossorganisaties versterkt, zodat meer zicht aan de voorkant komt van de jaarkalender met evenementen en integrale afstemming met partners/stakeholders, Brabant breed. De focus komt op het gemeenschappelijk doel van alle betrokken partijen, namelijk een rustig en aangenaam verloop van motorcrossevenementen, met zo weinig mogelijk overlast voor burgers, omwonenden en flora en fauna. Het opstellen van een matrix met maatregelen, die een bijdrage levert aan dit gemeenschappelijke doel, met verdeling van rollen en taken, met respect voor ieders bevoegdheden en opdrachten, komt zo in zicht en vraagt in 2015 veel inspanning. Illegaal motorcrossen volledig uitbannen gaat niet lukken, de overlast beperken wel. Dan is het van groot belang ook legale alternatieven te bieden, die zodanig georganiseerd worden dat iedere partij zich gehoord voelt en naar zijn/haar achterban kan uitleggen dat actieve participatie gelegitimeerd is en in het belang is van de desbetreffende organisatie. 5

7 2. Doelstellingen, samenwerkingsmodel, ontwikkelingen en prioriteiten In het projectvoorstel is de aanleiding en de totstandkoming van het project destijds beschreven. Tevens is aangegeven welke resultaten en ontwikkelingen de deelnemers op hoofdlijnen willen zien De primaire doelstellingen van het project Professionele toezichthouders, handhavers en opsporingsambtenaren in het buitengebied van Brabant zijn gedurende hun werk goed in staat om over de grenzen van hun eigen taakvelden heen te kijken en voor elkaar een oog- en oorfunctie te vervullen. Overtredingen -ook als die niet op het eigen werkterrein liggen - worden vaker opgemerkt en de handhaving daarop wordt effectief opgepakt. De milieucriminaliteit en overig ongewenst gedrag in het buitengebied neemt significant af. De doelstellingen van SSiB zijn gelaagd. Van abstract naar concreet: a. Het verbeteren van de kwaliteit van het buitengebied (schoon en veilig). Dit is het uiteindelijke maatschappelijke doel van het project (outcome); b. Het vergroten van het naleefgedrag; (outcome); c. Het vergroten van de pakkans en de beleving hiervan (outcome); d. Effectiever, professioneler en doelmatiger toezicht en handhaving; e. Netwerkontwikkeling; f. Het versterken van de samenwerking tussen de diverse handhavende instanties en met andere belanghebbende organisaties in het buitengebied 2.2. Beoogde output De handhavingsamenwerking in het buitengebied van Brabant wordt door de organisatie van een stevig handhavingnetwerk verbeterd en verbreed naar meerdere kleursporen. De deelname aan dit netwerk is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. De regiohandhavers en de regiocoördinator zijn het centrale aanspreekpunt en leveren met een actieve houding in het veld een significante bijdrage aan de realisatie en instandhouding van dit netwerk. Gesignaleerde en/of (door derden) gemelde overtredingen en onregelmatigheden in het buitengebied van Brabant- worden geregistreerd en doorgegeven aan een centraal meldpunt. Het oppakken en afhandelen van deze meldingen heeft een hoge prioriteit en wordt door de regiohandhavers afgestemd en gemonitord binnen het handhavingnetwerk. Het toezicht in het buitengebied van Brabant- vindt effectiever en efficiënter plaats en richt zich op meerdere kleursporen. De regiohandhaver is door zijn aanwezigheid en herkenbaarheid en bekendheid gemakkelijk vindbaar, waardoor daadkrachtiger tegen overtredingen kan worden opgetreden. De aanpak richt zich op het bestuursrecht én het strafrecht en mogelijk op de onderlinge samenhang van beiden. 6

8 De problematiek in het buitengebied van Brabant wordt gedurende het project door monitoring en cijfers in beeld gebracht. De regiohandhavers zijn steeds beter in staat om risico s voor natuur, water, milieu, bodem, ruimtelijke ordening en veiligheid te signaleren en te interpreteren, zelf toezicht te houden en eenvoudige delicten zelfstandig (bestuursrechtelijk en/of strafrechtelijk) op te pakken en af te handelen. De afhandeling van zaken wordt zorgvuldig geregistreerd. Resultaten worden gemonitord en gepresenteerd aan de BPO/stuurgroep. De BPO/stuurgroep bewaakt de voortgang en corrigeert daar waar nodig en stelt indien nodig de koers bij. Netwerkontwikkeling; concreet betekent het organiseren van gezamenlijke handhavingsacties en netwerkbijeenkomsten. Daardoor elkaar beter weten te vinden, het leren van elkaar en het signaleren en doorzetten van overtredingen en misstanden (versterking oog- en oorfunctie). Dit is zeker van belang bij de handhaving binnen Natura 2000 gebieden, waarvoor momenteel de handhavingplannen worden geschreven, en waarbinnen aan SSiB de netwerkontwikkeling wordt toegekend. Netwerken met particuliere organisaties, zoals IVN, worden fors geïntensiveerd in De regiohandhavers signaleren nieuwe ontwikkelingen zoals de criminalisering van het buitengebied, waaronder drugsgerelateerde overtredingen en (verontreinigde) grond en asbestdumpingen vanuit de ketenbenadering en spelen deze informatie door binnen hun netwerk. Bij die bestrijding van de georganiseerde criminaliteit wordt samengewerkt met het Regionaal Informatie- en Expertisecentrum (RIEC). Met hen wordt een ondermijningsbeeld opgesteld voor een effectieve aanpak van die georganiseerde criminaliteit Prioriteiten voor het Handhavingsteam Buitengebied In de pilotfase tot 1 januari 2014 zijn, door de deelnemers en Stuurgroep uit die periode, de prioriteiten voor het Handhavingsteam Buitengebied aangegeven. De volgende drie prioriteiten zijn toen benoemd als het gaat om de aanpak van ongewenste situaties: Afval (dumpen, verbranden, asbest, XTC-dumpingen, en hennepplantages). Illegaal motorcrossen in bos- en natuurgebieden. Diverse vormen van stroperij, aantasting van de natuur en dierenwelzijn. Evaluatie: De resultaten van SSiB in de drie regio s, zoals aantallen meldingen en interventies, zijn gemonitord in de registratiesystemen van de regionale milieudiensten, die het project hebben uitgevoerd. Deze gegevens vormden een belangrijke basis voor de drie evaluatierapporten, die onder de verantwoordelijkheid van de regionale stuurgroepen zijn opgesteld. - De pakkans is vergroot door gericht en effectief toezicht in het buitengebied. Door de regiohandhavers zijn een groot aantal eigen constateringen gedaan, er zijn meldingen en klachten behandeld en er zijn handhavingacties opgezet en uitgevoerd. 7

9 De bekendheid van SSiB neemt toe. Dit is op te maken uit het aantal meldingen/ klachten via en uit de groeiende contacten met de handhavingpartners, particuliere grondbezitters en burgers in het buitengebied. Uit de registraties blijkt dat afval gerelateerde overtredingen, het illegale motorcrossen en meldingen over stroperij de boventoon voeren. Hieruit kan worden geconcludeerd dat de benoemde prioriteiten, goed zijn gekozen. Voor een volledige evaluatie van de pilotfase wordt verwezen naar de Rapportage Evaluatie SSiB opgesteld door de Provincie Noord-Brabant. Met het voortzetten van SSiB zijn deze prioriteiten vooralsnog ongewijzigd. De aanpak van de regiohandhavers richt zich nog steeds op deze thema s, tenzij de BPO/stuurgroep met gewijzigde inzichten komt. Dit werkprogramma zal in dat geval daarop worden aangepast. Deze prioriteiten vormen, naast het verder uitbouwen en onderhouden van het netwerk, de kern van het werkprogramma. De aanpak van deze prioriteiten is veelal thematisch en projectmatig en kent op onderdelen een ketengerichte benadering, zoals het dumpen van (verontreinigde) grond en asbest. Het werken met prioriteiten betekent uiteraard niet dat de regiohandhavers geen aandacht besteden aan overige, lager geprioriteerde handhavingthema s. De aanpak zal echter minder structureel (dus ad hoc) van aard zijn. De regiohandhaver maakt gebruik van de mix aan tools, vaardigheden en bevoegdheden, die hij tot zijn beschikking heeft, met oog voor het rendement van zijn inzet ten behoeve van het resultaat. Dit betekent dat de ene keer de nadruk ligt op opsporing en handhaving en de andere keer op een preventieve aanpak. In de meeste gevallen vindt hierover afstemming plaats met de natuurlijke eigenaar (of eigenaren) van een probleem en wordt gezocht naar de mogelijkheid van een gezamenlijke aanpak. Indien de regiohandhaver een situatie aantreft waarbij handhavend optreden naar zijn inschatting absoluut noodzakelijk is (zie hiervoor onder 2.4 De rol van de regiohandhavers ) dan neemt hij daarvoor zelf het initiatief. Opmerking: Bij elke aanpak (ad hoc of thematisch) staat centraal dat de regiohandhavers niet op voorhand de verantwoordelijkheid van toezicht en handhaving overnemen van de probleemeigenaren. Dit betekent concreet dat de partners zelf de thematische aanpak met de regiohandhavers vormgeven en in de praktijk brengen. De Politie Oost Brabant en Zeeland - West-Brabant zullen betrokken worden bij het doorontwikkelen van de strategieën om te komen tot een verbeterde aanpak bij de handhaving van de prioriteiten die het realiseren van onze doelen dichterbij brengen. 8

10 Daarbij valt te denken aan het gebruik van digitale recherchetechnieken, zodat de informatiepositie van de Boa s een boost krijgt (systeem info) en die kan worden gekoppeld met de info van de boa s (straatinfo). Daarmee ontstaat meteen een goede omgevingsanalyse (combinatie systeem en straatinfo). Per prioriteit is hieronder in algemene zin aangegeven wat de inzet van de regiohandhaver kan zijn bij een melding, constatering of incident. Afval: Signaleren en doormelden van afvaldumpingen en zwerfafval (ook in oppervlaktewateren), zo mogelijk de dader(s) opsporen (signalen en informatie van partners bundelen, patronen herkennen). Ondersteuning bieden bij het volgen van transporten van verdachte grondstromen bij ketenprojecten (gezamenlijke opdracht omgevingsdiensten). Oog- en oorfunctie vervullen op sloopactiviteiten in het buitengebied, met name alert zijn op het verwijderen van asbest buiten de reguliere kantooruren. Toezicht houden op het opslaan van afvalstoffen (mest, bouw- en sloopafval, etc.). Optreden tegen het verbranden van afvalstoffen. Het signaleren van dumpingen van drugsafval en conform het protocol opruimen van XTC-afval ondersteuning bieden bij het opruimen van het afval en bij de opsporing van mogelijke daders door Politie en Justitie. Signaleren van hennepplantages Illegaal motorcrossen in bos- en natuurgebieden: Signaleren, (door-)melden en afhandelen van klachten m.b.t. illegaal crossen. Patronen herkennen en op basis daarvan adviseren richting betrokken partners over mogelijke aanpak en alternatieven. Actieve deelname aan gerichte handhavingacties, die worden geïnitieerd door de betreffende handhavingpartners. Initiëren van gerichte handhavingacties Strategie ontwikkelen voor toezicht bij georganiseerde crossevenementen (zie verslag Borgingsoverleg wildcrossen). Nadrukkelijker wordt ingezet hierbij op preventie, zodat vooraf aan een evenement een juiste balans ontstaat tussen recreatie en handhaving en toezicht, met respect voor ieders bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Nadrukkelijk wordt ook contact gezocht met organiserende partijen en wordt meegedacht in het realiseren van gewenste effecten en voorkomen van ongewenste effecten in het buitengebied. Diverse vormen van stroperij, aantasting van de natuur en dierenwelzijn: Roofvogelvervolging (signaleren verdachte situaties, informatie bundelen, netwerk aanspreken). 9

11 Opsporing, oog- en oorfunctie bij het illegaal vangen van vogels en overige beschermde diersoorten. Toezicht en opsporing bij de vernieling en verstoring van broed- nest- en paaiplaatsen zoals dassenburchten (roof)vogelnesten enz. Oog- en oorfunctie bij het vellen van houtopstanden en het illegaal kappen van bomen met een beschermde status, bij heterdaad optreden. Toezicht en opsporing bij het snoeien, plukken en vernielen van beschermde flora. Oog- en oorfunctie en doormelden van illegale jachtpraktijken. Toezicht op het houden van ongeringde fazanten, met name in kwekerijen enz. ivm het uitzetten ervan. Extra toezicht in verband met de wilde zwijnen problematiek in met name Oost- Brabant (vangkooien en stroperij). Toezicht op aspecten m.b.t. dierenwelzijn. Illegale visserij, toezicht en opsporing op illegale vangsten en vangmethodes en overlastgevende situaties Ondersteunen bij de handhavingsamenwerking, op basis van de handhavingsplannen in Natura-2000 gebieden. Op dit moment worden de handhavingsplannen daarvoor opgesteld, waarbij de inzet van SSiB een aandachtspunt is. In die handhavingsplannen wordt rekening gehouden met de inzet van SSiB, mits de betrokken gemeenten deelnemer zijn aan SSiB. De thema s, die zijn toegevoegd aan de drie prioriteiten, zijn richtinggevend voor het Handhavingsteam Buitengebied. Het is geen doelstelling of ambitie om aan alle thema s even veel tijd en aandacht te besteden. Om de efficiency verder te verbeteren is er voor gekozen om de regiocoördinatoren accenthouder te maken van een van de 3 speerpunten. Het zal ook afhangen van de bereidheid en beschikbaarheid van de partners of een gecoördineerde en thematische aanpak goed van de grond komt. Het thema lozingen is wel aangedragen als thema met hoge prioriteit, maar is dusdanig specifiek dat deze in de thema s afval en aantasting van de natuur, als het watergerelateerd is, ook van toepassing worden geacht. Om de waterschappen ook mee te nemen in de samenwerking en elkaars oog en oor functie te stimuleren, wordt bekeken of er daarnaast nog handhavingacties, georganiseerd door het waterschap, plaatsvinden, waaraan de regiohandhavers op eenvoudige wijze een bijdrage kunnen leveren. De thematische aanpak van de thema s zijn verder uitgewerkt in paragraaf 3.1. van het werkprogramma. 10

12 2.4. Werkwijze In het samenwerkingsverband Samen Sterk in het Buitengebied is een netwerk van veldwerkers actief. De regiohandhavers van het Handhavingsteam Buitengebied hebben in dit netwerk een sleutelfunctie en zijn elk verantwoordelijk voor een eigen gebiedsdeel. Binnen dit gebiedsdeel leggen zij nauwe contacten met de organisaties en medewerkers, die in het buitengebied actief zijn. Dit zijn enerzijds de professionele handhavers, toezichthouders en opsporingsambtenaren, van de deelnemende partijen en anderzijds de overige stakeholders, die een belangrijke oog- en oorfunctie uitoefenen in de natuuren buitengebieden. De rol van de regiohandhavers: De regiohandhaver is voor deze partijen in zijn werkgebied het centrale aanspreekpunt voor problemen en misstanden op het gebied van: milieu, natuur, water, bodem, ruimtelijke ordening en veiligheid. Aandachtspunt in 2015 en verder is om juist in die gebieden (rood gekleurd op bijgevoegde landkaart) waar (nog) geen gemeentelijke deelnemers zijn, actief aan de overige SSiB-deelnemers te melden welke activiteiten SSiB daar ontplooit heeft en met welk resultaat. Eventuele misstanden worden aan de niet deelnemende gemeenten een aantal malen gemeld, om hen inzicht te geven in het handhavingstekort ter plaatse. Mogelijk is dit aanleiding voor hen om alsnog aan te haken aan SSiB. De regiohandhavers houden zelf toezicht en handelen eenvoudige delicten zelfstandig af. Primair zijn zij echter de netwerkwerker en verbinder binnen de handhavingssamenwerking in de regio. Circa 40 % van hun tijd besteden zij dan ook aan netwerken. Daarnaast besteden zij circa 40 % van hun tijd aan surveillances in het buitengebeid en de resterende 20 %van hun tijd aan het afhandelen van de opgemaakte processen- verbaal. Zij beschikken over bevoegdheden om op te treden in zaken waarvoor de participerende partners het bevoegde gezag zijn. Een uitzondering geldt voor de NVWA. met deze partner wordt alleen de strafrechtelijke component en de oog- en oorfunctie actief gedeeld. In principe wordt iedere zaak doorgezet naar de handhavingspartner, die voor die zaak het meest aangewezen, is zodat de regiohandhaver, na overdracht van de zaak, zijn toezichthoudende taak kan voortzetten. Alleen bij zeer dringende redenen wordt een zaak zelfstandig afgehandeld. Dit kan zijn bij heterdaad overtredingen, die directe actie vragen binnen de speerpunten die eenvoudig middels mini-pv of BsB-m afgedaan kunnen worden. Van directe actie is sprake bij heterdaad, waarbij de dader anders niet meer te achterhalen is of sprake is van onomkeerbare milieuschade en het bevoegd gezag niet inzetbaar blijkt. 11

13 Samengevat betekent dit dat in de praktijk de regiohandhaver de geconstateerde zaken in principe overdraagt aan het bevoegd gezag. In de praktijk zal het regelmatig voorkomen dat de regiohandhaver de samenwerking zoekt met één of meerdere partners om een probleem aan te pakken, dan wel op te lossen. Complexe zaken vragen om een gedegen voorbereiding en relatief veel inzet (uren), zodat het efficiënt is om de taken op een slimme manier samen met elkaar aan te pakken. Ook vanuit veiligheidsoverwegingen kan het noodzakelijk zijn om tijdelijke coalities te smeden. Binnen de handhavingsplannen natura 2000 wordt deze samenwerking uitdrukkelijk genoemd. Het kan voorkomen dat de regiohandhaver de Politie, meestal het RMT, of het Functioneel Parket ondersteunt bij een gecompliceerde zaak of een zwaar milieudelict. Dit behoort echter niet tot de kerntaken van de regiohandhaver. De waarnemingen en signalen van de regiohandhavers kunnen echter wel een aanleiding zijn voor verder onderzoek. Er kan natuurlijk altijd een beroep worden gedaan op de regiohandhaver, als specialist en/of kenner van het gebied. Als opsporingsambtenaar heeft de regiohandhaver een formele connectie met de Politie en het Openbaar Ministerie. De regiocoördinatoren van ODZOB en ODBN nemen deel aan het zaakoverleg met het Regionaal Milieuteam en het Functioneel Parket. De Waterschappen zijn hieraan ook deelnemer. In dat overleg worden ingebrachte cases inhoudelijk besproken, en de prioriteiten gesteld. Daarbij wordt de handhavingstrategie bepaald en worden de zaken verdeeld, tussen Politie en Omgevingsdiensten. In de regio Midden-West vindt inmiddels eenzelfde soort overleg plaats. De regiohandhaver is herkenbaar, zichtbaar en vindbaar in zijn werkgebied en is in staat om zowel strafrechtelijk als bestuursrechtelijk op te treden. In die gevallen waarin hij niet zelfstandig strafrechtelijk kan optreden informeert hij collega Boa s van het handhavingsteam of domein-2-boa s van een van de omgevingsdiensten en treedt hij zelf alleen bestuursrechtelijk op. Het is niet de bedoeling dat de regiohandhaver per definitie een taak en/of functie van een handhavingpartner overneemt. Elke deelnemer blijft verantwoordelijk voor de uitoefening van zijn eigen wettelijke handhavingstaken. De meerwaarde van de regiohandhaver ligt in de efficiency van handelen, het beschikken over een groot netwerk, snelheid van handelen, overzicht, specialistische kennis, regelmaat en het organiseren van slimme en vernieuwende combinaties in de aanpak van een probleem. 12

14 Ook buiten de reguliere kantooruren is het wenselijk dat in elke regio een regiohandhaver in ieder geval bereikbaar en het liefst ook inzetbaar is. Door het handhavingsteam is voor de 3 regio s een piketregeling opgesteld De persoonlijke veiligheid van de regiohandhaver staat bij alle acties en inzet voorop. De Projectleider: De projectleider heeft de algehele leiding op strategisch\tactisch niveau. Hij verzorgt de contacten met de BPO/stuurgroep en Klankbordgroep en is de schakel tussen hen en de regiocoördinatoren\regiohandhavers. De projectleider zal zich in het bijzonder inzetten voor het betrekken van nieuwe deelnemers bij dit project. Wij streven naar een deelname van uiteindelijk alle 65 Brabantse gemeenten, met daarbij de mogelijkheid dit project als collectieve taak bij de omgevingsdiensten onder te brengen. Waar mogelijk participeert de projectleider ook in projecten, die van meerwaarde kunnen zijn voor SSiB. Zo is er al een koppeling gemaakt met het provinciale BPOspeerpunt Samen tegen Dumpen. Hierbinnen wordt verkend waar de samenwerkingskansen zijn. SSiB zou een oor- en oogfunctie kunnen vervullen. Bijvoorbeeld door leegstaande gebouwen in het buitengebied tijdens een surveillance extra in de gaten te houden. Mogelijk zijn hier drugslaboratoria gevestigd. De regiocoördinatoren De Provincie Noord-Brabant is ingedeeld in 3 regio s, te weten Midden-West, Brabant Zuid-Oost en Brabant-Noord. In elke regio is een omgevingsdienst gevestigd (OMWB, ODZOB en ODBN), waar de teams van SSiB zijn ondergebracht. Deze omgevingsdiensten verzorgen de personele en materiële inzet, nodig voor het uitvoeren van SSiB. Elke regio heeft in meer of mindere mate te maken met de prioriteiten. Om effectief te zijn met de inzet van personele middelen en een zeker specialisme te kunnen ontwikkelen, zal iedere regiocoördinator een van de volgende prioriteiten als taak-accenthouder onder zich nemen; Stroperij: Afval: Wildcrossen Midden West Brabant, Jan Snoeijs regiocoördinator OMWB, tevens taakaccenthouder Piketregeling en 24-uurs bereikbaarheid Brabant Zuid-Oost, Mario Kanits regiocoördinator ODZOB Brabant-Noord, Wil van Roosmalen regiocoördinator ODBN, tevens taakaccenthouder Planvorming en monitoring resultaten SSiB. 13

15 Voorgesteld wordt om ook op strategisch niveau in de BPO/stuurgroep ambassadeurs per prioriteit te hebben, dit zal aan de BPO/stuurgroep worden voorgelegd. Een voorstel zou kunnen zijn om een bestuurder aan te wijzen per SSiB-regio, analoog aan de werkverdeling van de regio-coördinatoren. Afstemming tussen bestuurder en regiocoordinator wordt zo bevorderd. Een verdeling zou kunnen zijn; Stroperij: SSiB-bestuurder uit Midden West Brabant Afval: SSiB-bestuurder uit Zuid-Oost Brabant Wildcrossen SSiB-bestuurder uit Brabant-Noord Afgesproken is inmiddels dat de voorzitter van de ODBN bestuurlijk trekker is van het SSiB-BPO-speerpunt als geheel. 14

16 3. Werkprogramma Het project heeft voorlopig een looptijd tot 1 januari De projectleider presenteert jaarlijks een evaluatie aan de BPO/stuurgroep. Het operationeel plan is gebaseerd op de prioriteiten uit paragraaf 2.3 en vervolgens opgebouwd rond een aantal te realiseren doelstellingen/resultaten. De Provincie participeert in ieder geval t/m Daarna is het de bedoeling dat SSiB een collectieve taak is geworden. Dit vergt in 2015 het nodige zendingswerk Thematische aanpak binnen de prioriteiten Behalve de hieronder genoemde thema s, kan bij een omvangrijk probleem of een herkenbaar patroon natuurlijk altijd worden opgeschaald naar een vorm van projectmatige aanpak in samenwerking met Politie, gespecialiseerde opsporingsdiensten en/of recherche. Dit is afhankelijk van de situatie. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan grootschalige en structurele afvalstortingen in een bepaald gebied. Een ad hoc aanpak kan in een dergelijk geval altijd worden ingeruild voor een gecoördineerde aanpak in samenwerking met de betrokken partners. Het is de bedoeling om in de verdere uitwerking per thema (samen met de betreffende partners) de beoogde resultaten zo SMART mogelijk te formuleren. Hiervoor is in ieder geval de factor tijd alvast als randvoorwaarde gedefinieerd. De in hoofdstuk 2 geschetste prioriteiten kennen een groot aantal thema s. Een aantal thema s, vooral die betrekking hebben op de prioriteiten illegaal motorcrossen en stroperij, zijn op onderdelen complex. Het storten en verbranden van afvalstoffen Er is in 2011 een probleemschets verbranden van afvalstoffen gemaakt en met partners een strategieontwikkeld voor de aanpak. Deze strategie Naleving stookverbod in het buitengebied is met betrokken partners gedeeld. Deze strategie dient nog geactualiseerd te worden in verband met nieuwe inzichten en opgedane ervaringen. Overigens is bij de regiohandhavers inmiddels goed zicht op de locaties waar regelmatig afval wordt gestort. Deze locaties krijgen bij surveillances extra aandacht van de regiohandhavers. Deze gerichte surveillances worden verdeeld over de deelnemende gemeenten en zullen worden opgenomen in de regionale werkprogramma s XTC-dumpingen en XTC-labs en hennepkwekerijen. XTC-dumpingen en XTC labs zijn een groeiend probleem in het Brabantse buitengebied, het terrein waar SSiB met name actief is. Binnen de prioriteit afval wordt daar dan ook apart bij stil gestaan. De toezichthouders van SSib vormen een belangrijke schakel in de keten van instanties die zich bezig houden met XTC-dumpingen. 15

17 Bij het aantreffen van XTC-afval op een dumpplaats mag van de toezichthouders verwacht worden dat zij met hun kennis van personen en activiteiten in het buitengebied andere opsporingsinstanties, zoals de Politie, ondersteunen bij het onderzoek. Daarbij valt met name te denken aan het aanspreken van hen bekende personen zoals wandelaars, landbouwers en collega-toezichthouders in de omgeving van die dumpplaats en het verzamelen van informatie. Bovendien beschikken zij over geschikte voertuigen voor het bereiken van die vaak in bospercelen gelegen en moeilijk bereikbare plaatsen. Ook kunnen zij met hun kennis van het protocol Opruimen van XTC-afval organisaties belast met het opruimen van het afval, vaak gemeenten, informeren en adviseren bij het opruimen. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling dat zij een actieve uitvoerende rol nemen of krijgen toebedeeld bij het opruimen van het afval, daarvoor zijn en blijven de probleemeigenaren zelf verantwoordelijk. Bekend is dat XTC-criminelen, het afval ook dumpen in mestputten van gebruikte en leegstaande veestallen. Tevens is bekend dat XTC-labs worden gevestigd in die stallen. Zij zien bv auto s met buitenlandse kentekens bij leegstaande boerenschuren, busjes of auto s rijden met dichte aanhangwagens of andere verdachte situaties. De toezichthouders hebben op dat punt een signalerende taak vanwege hun frequente aanwezigheid in het buitengebied en zij zullen hun kennis hierover in het netwerk delen met hun partners, met name de informatierechercheurs van de politie. Zoals gezegd haakt SSiB aan waar mogelijk bij het Provinciale BPO-speerpunt Samen tegen Dumpen. Een aandachtspunt is dan wel dat niet alle gemeenten al meedoen aan SSiB. 16

18 Motorcrossacties Het illegaal motorcrossen is een complex probleem, dat zich het gehele jaar door voordoet, met pieken in het voor- en najaar. Een integrale benadering van het probleem is noodzakelijk. Hiervoor staat een provinciale projectgroep aan de lat (Borgingsoverleg). Een onderdeel daarvan is de organisatie van enkele gerichte handhavingacties in onze regio. Deze acties zijn echter nog niet goed op elkaar afgestemd en hebben daardoor een willekeurig karakter. Het Handhavingsteam zal zich hierin nadrukkelijk gaan profileren en verdergaande mogelijkheden tot samenwerking zoeken met de andere handhavingteams. Met de partners in onze regio (veelal de terreinbeheerders) gaan we afspraken maken over de inzet van de regiohandhavers. We leggen vast welke rol en welke taak zij en wij in de aanpak hebben. Dit om te voorkomen dat we samen veel tijd en energie steken in zaken die uiteindelijk niets bijdragen aan de oplossing van het probleem. Hierbij is het ook van belang om duidelijkheid te krijgen over de gebieden waar de aandacht zich met name op gaat richten. Door het ontbreken van een gezamenlijk belang en preventieve voorzieningen, is het in bepaalde gebieden nauwelijks mogelijk om met handhavingacties een positief effect te bereiken. Vooralsnog zullen jaarlijks een aantal gebiedsgerichte acties in de regio s worden georganiseerd en gecoördineerd. Hiervoor zoekt het handhavingteam de samenwerking op met Politie, Gemeenten, Provincie en groene BOA s. Om de druk, die deze projectmatige aanpak voor de personele bezetting van de deelnemers oplevert, te beperken, zullen we de acties verdelen over het jaar en uitvoeren in de regio waar de druk van het wildcrossen het grootst is. Hierover worden bindende afspraken (planningen) gemaakt met de betrokken partners. Voor een globale planning wordt verwezen naar bijgevoegde planningskalender (bijlage). Om een goede samenwerking en wisselwerking tussen partners in dit project in stand te houden, is de inzet van de regiohandhavers ook gewenst bij de kleinschalige acties. Organisatie en initiatief liggen geheel bij de partners. Deelname vindt plaats door de regiohandhavers met een maximum van drie keer per jaar per regiohandhaver. Ten slotte nemen de regiohandhavers één keer per jaar deel aan een grootschalige (door de provincie gecoördineerde) actie. Diverse vormen van stroperij, aantasting van de natuur en dierenwelzijn: Visserijpraktijken De aanpak van visserij richt zich op illegale vispraktijken zoals (commerciële) stroperij en in mindere mate op de controle van vissers, die zonder vispas vissen. Daarnaast wordt de inzet gericht op vispraktijken die gepaard gaan met veel overlast zoals: illegaal kamperen, vuur stoken, geluidsoverlast en het achterlaten van afval. 17

19 Met de betrokken partners en belanghebbenden maken we eerst een korte probleemanalyse. Op basis daarvan zal, in het meest geschikte seizoen, een gezamenlijke actieweek worden gepland waarin de activiteiten zich concentreren. Rondom deze actieweek communiceren we actief met de doelgroep en geven we gerichte voorlichting. Het biedt de mogelijkheid om burgers en recreanten op het probleem te wijzen, zodat er ook gerichte meldingen en constateringen bij het handhavingteam en/of de partners terechtkomen. Overige vormen van stroperij De aanpak zal vooral gericht zijn op: het in kaart brengen/ inzichtelijk krijgen van wat er speelt. Daarnaast is er, zoals gesteld, ruimte voor andere lokale en bovenlokale aandachtsgebieden, waar de regiohandhavers oog voor hebben en mee geconfronteerd worden tijdens surveillances in het buitengebied. We denken daarbij aan zaken als; 1. Het slaan van beregeningsputten zonder vereiste certificering SIKB-BRL: bekend is dat met name Belgische bedrijven actief zijn in het buitengebied, als het gaat om het slaan van (diepe) putten ten behoeve van beregening. De toezichthouders hebben daar oog voor en delen deze informatie met partners. 2. Diefstal van te veld staande gewassen (artikel 314 Wetboek v. Sr.). In Nederland verblijven, i.v.m. toenemende arbeidsmigratie, tijdelijk of definitief steeds meer inwoners van andere landen. In veel landen behoort het tot de cultuur om in het vrije veld vruchten, fruit, paddenstoelen en dergelijke te rapen of te plukken. In Nederland is dat in de meeste gevallen niet toegestaan. Ook daar hebben de Toezichthouders oog voor en signaleren of verbaliseren voor dergelijke feiten. 3. Diefstal van dieselolie: er is veel last van brandstofdiefstal in het buitengebied, met op en rond agrarische bedrijven en landbouwgronden. De Boa s kunnen daarin een oog- en oorfunctie vervullen, vanwege hun frequente aanwezigheid in het buitengebied. 4. Er sprake van toennemende verstoring van het leefgebied van dassen en dassenburchten. De stichting Dassenwerkgroep Brabant vraagt hier aandacht voor in het bijzonder in Oost en Zuid-Oost Brabant, waar dit probleem extra groot is. Er vindt stelselmatig verstoring van dassenburchten plaats, SSiB kan hier vanwege haar kennis in het netwerk en fysieke aanwezigheid in het veld een schakel in zijn. De stichting beschikt over een uitgebreid monitoringssysteem met gegevens over verstoring. Met de stichting worden afspraken gemaakt hoe hier verder invulling aan te geven. 18

20 3.2. Het uitbreiden en in stand houden van een functioneel handhaving- en informatienetwerk in het buitengebied van Brabant. Er is in de pilotperiode in Brabant een formeel samenwerkingsverband (netwerk) opgebouwd van instanties, handhavingpartners en overige belanghebbenden die in het buitengebied actief of aanwezig zijn. De spinnen in dit web zijn de regiohandhavers van het Handhavingsteam Buitengebied. Zij dragen, door een actieve houding en herkenbaarheid in het veld, zorg voor de opbouw en instandhouding van een netwerk, dat vrijwillig maar niet vrijblijvend is. De (overige) toezichthouders en opsporingsambtenaren van de deelnemende organisaties behoren tot het formele netwerk. Deze functionarissen gaan voor elkaar steeds vaker een oog- en oorfunctie vervullen, voor wat betreft het signaleren van misstanden in het buitengebied. Dit netwerk wordt ook gebruikt om de informatiepositie van de toezichthouders te verstevigen. Over en weer wordt immers bruikbare informatie uitgewisseld, waardoor handhavingacties gerichter kunnen worden uitgevoerd. Nieuwe partner op dit onderdeel vormt de RIEC Brabant-Zeeland. Contacten met deze organisatie zijn gelegd en met hen zal worden meegedacht over het opstellen van een Ondermijningsbeeld (vermenging van boven- en onderwereld). Bovendien hebben omgevingsdiensten, SSiB en RIEC een gezamenlijk doel, namelijk de aanpak van milieucriminaliteit. In met name de ketenaanpak, van bijvoorbeeld grondstromen, kan SSiB een belangrijke bijdrage leveren, vanwege hun kennis van grondopslagen in het buitengbied. Ook met de Politie wordt de informatiepositie verder verstevigd. Met name met de informatierechercheurs is veel contact en informatie-uitwisseling, waardoor we in het bezit zijn een van goede omgevingsanalyse, bruikbaar voor het organiseren van effectief toezicht en handhavingacties. Daarbij worden de mogelijkheden van het digitaal rechercheren verder uitgewerkt. Via de informatierechercheurs kunnen verzoeken voor dergelijke onderzoeken bij de politie worden uitgezet. Digitaal rechercheren is ingewikkeld en voorbehouden aan speciaal daarvoor opgeleide rechercheurs. Daaromheen bevinden zich nog twee informele schillen, een professioneel gevormde door buitengebiedmedewerkers van de deelnemende organisaties en de schil burgers en belangengroepen. 19

21 Grafisch weergegeven: afnemende tijdbesteding aan netwerk toenemend aantal personen in groep De regiohandhavers onderhouden samen met de regiocoördinator het gebiedsnetwerk. De regiohandhavers en de regiocoördinator zorgen voor het relatiebeheer binnen het netwerk, wat een belangrijke pijler is van het succes, in termen van rendement. In het bijzonder vormen zij een aanspreekpunt voor het informele deel van het netwerk. Zij zijn in staat om risico s voor milieu, natuur, water, bodem, ruimtelijke ordening en veiligheid te signaleren en te interpreteren. Geschetst samenwerkingsmodel is een groeimodel, waarbij de nadruk ligt op een actieve benadering van het formele netwerk. De tweede schil, de medewerkers van het buitengebied, die werkzaam zijn en behoren tot het informele netwerk. De regiohandhavers stimuleren een initiërende houding van de toezichthouders buitengebied om de tweede schil bij het project te betrekken. Zoals in het bovenstaande schema is aangegeven, streven de regiohandhavers ernaar om met zoveel mogelijk mensen in contact te staan, zodat een enorme legermacht aan ogenen oren gemobiliseerd wordt. Deze legermacht kan in principe elke onregelmatigheid in het buitengebied, dit hoeft niet perse een van de speerpunten te zijn, melden aan de regiohandhaver of elders binnen het netwerk Om ook in de uitvoering binnen deze resultaten te prioriteren is het volgende onderscheid gemaakt: 20

22 Resultaat 1: Overzicht en beheer netwerkgegevens partners Een toegankelijke, bruikbare en complete lijst van organisaties, sleutelfiguren, toezichthouders, BOA s, NAW-gegevens, werkgebieden, aandachtsgebieden, specialisatie etc. Elke regiohandhaver heeft de beschikking over een actueel overzicht, dat goed bruikbaar is in het veld en dat kan worden ontsloten met de laptop. Het streven is dat ook de toezichthouders buitengebied hiervan gebruik maken. Aanpak Elke regiohandhaver maakt een inventarisatie van zijn eigen werkgebied. Hierbij worden nadrukkelijk de bestaande netwerken geïnventariseerd en bekeken of hiervan gebruik kan worden gemaakt of kan worden aangesloten. Gebiedsoverstijgende partners worden in overleg benaderd. De informatie wordt digitaal vastgelegd in een overzichtelijk format. Getracht wordt deze gegevens, bijvoorbeeld via sociale media of een virtueel kantoor, ook beschikbaar te maken voor de toezichthouders buitengebied. Resultaat 2: Netwerkbijeenkomsten Netwerkbijeenkomst voor BOA s en toezichthouders die belast zijn met de handhaving in het buitengebied. Aanpak Het Handhavingsteam Buitengebied organiseert netwerkbijeenkomsten, met een inhoudelijk programma, gericht op de diverse aspecten van de handhaving in het buitengebied. Deze bijeenkomsten zijn specifiek op de regio gericht en in overleg met betrokkenen zal worden bepaald of de tweede bijeenkomst Brabant breed zal worden opgepakt. De bijeenkomsten richten zich in principe op professionele toezichthouders, handhavers en BOA s die zich in het professionele netwerk van de regiohandhavers bevinden. Resultaat 3: Uitdragen project binnen en buiten het professionele netwerk Het actief uitdragen van het samenwerkingsproject en daarmee uitnodigen van de partners en overige stakeholders, om de samenwerking aan te gaan met het Handhavingsteam Buitengebied, op basis van een professioneel SSiBcommunicatieplan. Aanpak De projectleider van Handhavingsteam Buitengebied verzorgt de SSiB-nieuwsflitsen, die periodiek aan de partners zullen worden verzonden. De regiohandhavers verzorgen bij minimaal twee instanties/organisaties in hun werkgebied een lezing of presentatie over de doelstellingen van het project Samen Sterk in het Buitengebied. De regiocoördinator doet dat minimaal twee keer binnen zijn werkgebied. Regiohandhavers en coördinator nemen (op uitnodiging) maximaal twee keer per jaar deel aan een informatiedag van één van de deelnemende organisaties of 21

23 stakeholders. Hierbij kan gedacht worden aan de Politiedag, Provinciedag, Open dag van Natuurmonumenten, de Waterdag etc De afhandeling van klachten en meldingen De inzet van de regiohandhavers wordt voor een deel gestuurd door klachten c.q. meldingen die derden aanleveren. In de praktijk zijn honderden ogen en oren in het buitengebied aanwezig, die samen veel onregelmatigheden tegenkomen. Deze grote groep derden wordt gevormd door toezichthouders/handhavers, maar ook door mensen, die in het buitengebied werkzaam zijn (bijvoorbeeld rattenbestrijders, loonwerkers, natuurfotografen, vrijwilligers van een vogelwerkgroep etc.) en uiteraard de enorme groep recreanten en bewoners, die ook een bepaald belang hebben bij een leefbaar en mooi buitengebied. Alle gesignaleerde onregelmatigheden worden geregistreerd en doorgegeven aan een centraal meldpunt, de Milieuklachtencentrale (MKC) van de provincie Noord-Brabant. Het MKC is hiervoor 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar, op een speciaal voor dit project in het leven geroepen, telefoonnummer: De MKC is ondergebracht bij de Omgevingsdienst Midden-West Brabant (OMWB). De regiocoördinator daar zal optreden als contactpersoon MKC en de piketregeling en 24-uur bereikbaarheid organiseren, monitoren en verantwoorden. Doordat de regiohandhavers een stevig professioneel netwerk om zich heen hebben gebouwd, worden zij ook steeds vaker direct benaderd. Dit kan een direct verzoek zijn om advies of assistentie ter plekke, maar kan ook betrekking hebben op een tip, gerucht of signaal dat in het veld is opgevangen. De regiohandhaver is in staat zelf de urgentie van een klacht of melding te bepalen en deze af te handelen. In eerste instantie beoordeelt hij echter of hij de klacht (eventueel aangevuld met een eigen constatering) kan doorspelen naar de meest geschikte partner in het veld. Het hierboven genoemde telefoonnummer krijgt steeds meer bekendheid. Burgers zijn zelf niet altijd in staat om te bepalen met welke buitengebiedmeldingen ze wel of niet bij het MKC terecht kunnen, waardoor er een grote diversiteit aan meldingen en klachten bij het MKC binnen komt. Elke melding vraagt namelijk om een registratie, actie en terugmelding. Ook hier wordt aangehaakt bij de prioriteitstelling in hoofdstuk 2 en worden overige meldingen zoveel als mogelijk naar partners doorgespeeld. 22

24 Resultaat 4: Afhandeling van klachten binnen en buiten de kantooruren Het Handhavingsteam Buitengebied is 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar en mogelijk beschikbaar voor de afhandeling van urgente klachten en meldingen. De drie regio s vormen daartoe onderling een bereikbaarheidspoule Aanpak De Milieuklachtencentrale (MKC) van de provincie Noord-Brabant speelt de klachten die betrekking hebben op het buitengebied van Brabant-Noord door aan de regiohandhaver die volgens schema bereikbaar is. Die bepaalt vervolgens of directe inzet gewenst en mogelijk is Interventies en thematische handhavingacties De werkzaamheden van de regiohandhavers in het buitengebied zijn enerzijds operationeel en anderzijds faciliterend en organisatorisch. Zij moeten met hun (gecoördineerde) acties vooral de oog- en oorfunctie van hun netwerkpartners benadrukken en helpen te ontwikkelen. In de praktijk betekent dit dat zij trachten zoveel mogelijk partners bij hun werkzaamheden te betrekken en steeds goed te communiceren over hun inzet en de signalen die zij buiten opvangen. Daarnaast kan het handhavingteam ondersteuning bieden in de uitvoering, door aan te schuiven bij bestaande initiatieven van derden. Dit biedt de mogelijkheid om noodzakelijke interventies goed op elkaar af te stemmen, risico s samen te inventariseren en resultaten en/of werkwijzen breed te evalueren en hierover afspraken te maken. Als het gaat om de geprioriteerde thema s, nemen de regiohandhavers het initiatief om deze zoveel mogelijk met een goede onderlinge afstemming op te pakken. Dit kan voor sommige thema s uiteindelijk leiden tot een specifiek uitvoeringsplan. Hierin staat de rol en bijdrage van elke partner en de onderlinge informatie-uitwisseling duidelijk beschreven. Als de regiohandhaver zelfstandig een zaak oppakt, is het van belang dat hij altijd zorgt voor een goede terugkoppeling naar de feitelijke probleemeigenaar c.q. het bevoegde gezag. Deze kan de aanpak evalueren en afspraken maken over de verdere afhandeling. In onderling overleg bepaalt dit gezag hoe in voorkomende gevallen (samen) zal worden opgetreden. De onderlinge communicatie en informatie-uitwisseling heeft daarom een hoge prioriteit. 23

25 Resultaat 5: Proactieve aanpak van geprioriteerde thema s De aandacht van de regiohandhavers richt zich primair op de geprioriteerde handhavingthema s (zie paragraaf 3.1). Aanpak De regiohandhavers nemen het initiatief om de handhaving op de geprioriteerde thema s uit te voeren, bij voorkeur op basis van afstemming en samenwerking met de partners. Afhankelijk van de situatie en behoefte treedt de regiohandhaver zelfstandig op of levert hij extra handen in de uitvoering, kennis en expertise, of adviseert hij over de meest geschikte wijze (samenwerkingsvorm) om een succesvolle handhavingactie op te zetten. Het kan ook zijn dat de regiohandhaver tijdelijk een stroef lopend proces begeleid of vlot trekt. Resultaat 6: Meer halen uit een individuele zaak Regiohandhavers handelen eenvoudige constateringen en klachten vaak zelf af. Het is onzinnig om een collega in te schakelen als zij zelf in de gelegenheid zijn om een acute situatie direct vast te leggen, of een proces verbaal op te maken. Het is vervolgens zaak om de aanpak en het resultaat zo spoedig mogelijk te delen met de overige partners, die in het gebied werkzaam zijn en daar ook affiniteit mee hebben. Centraal staat in dat kader de wederzijdse informatie-uitwisseling ten behoeve van de oog- en oorfunctie. Aanpak Regiohandhavers leggen met de diverse partners vast op welke manier ze zaken overdragen en resultaten uitwisselen. Dit kan met individuele toezichthouders, maar ook tijdens het afstemmingsoverleg per partner of in een (sub)regio. Constateringen en resultaten worden altijd direct gedeeld met de handhavingpartners, die in hetzelfde gebied actief zijn of mede verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van een bepaalde wet of verordening etc. De regiohandhavers maken daarbij gebruik van moderne media, als twitter en apps via mobiele telefoon. 24