Leren uit het buitenland Risicomanagement en interne audit bij de Nederlandse Rijksoverheid.
|
|
- Christiaan de Lange
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Leren uit het buitenland Risicomanagement en interne audit bij de Nederlandse Rijksoverheid. SBOV workshop Mark Vandersmissen, manager-auditor Interne Audit 31 januari
2 Opbouw presentatie Situering auditfunctie binnen de Nederlandse Rijksoverheid positionering taken Leerpunten en te volgen ontwikkelingen bedrijfsvoering en management control systems risicomanagement integriteit regeldruk en controletoren Conclusie 2
3 Positionering Nederland Parlement Rekenkamer Regering Vlaanderen Vlaams Parlement Rekenhof Vlaamse Regering Minister SG DG s... Belangrijke andere actoren: IODAD ATB FEZ Auditcomité Auditdienst 835 VTE Auditcomité Interne Audit 21 VTE VOI s MVG, VWI s Belangrijke andere actoren: Andere IA-functies en controllers IF Externe auditoren 3
4 Taken van een departementale auditdienst (DAD) Financiële audit controle van de rekeningen en afgeven van een accountantsverklaring : certificerende functie nog altijd gezien als belangrijkste opdracht, meeste middelen hieraan toegewezen Operationele audit verbreding audittaken ikv transitie departementale accountantsdienst naar auditdienst audits van primaire en secundaire processen geen beleidsevaluatie, tenzij op vraag Bijzondere controletaken en adviserende taken 4
5 Bedrijfsvoering Bedrijfsvoering en Management Control System bedrijfsvoeringsparagraaf in control statement Management control systems verantwoordelijkheid management besturings- en beheersingsmaatregelen DAD moet management ondersteunen: via periodieke evaluaties van bedrijfsvoering en MCS verbeteringsmogelijkheden duiden en onafhankelijk oordeel over in control zijn voor hoogste management E T H I E K A C T PLAN DO CHECK HRM Financieel mgt EFFECTIVITEIT Belanghebbendenmanagement Doelstellingen en risicomanagement Organisatiebeheersing en sterktezwakteanalyses Organisatie- Structuur Cultuur&integriteit Info /comm Monitoringsystemen EFFICIENTIE ICT Facility mgt Veranderingsmanagement K W A L I T E I T 5
6 Risicomanagement Verantwoordelijkheid van het management moet via risicoanalyse risico s in kaart brengen moet beheersingsmaatregelen hierop afstemmen maar nog te weinig aandachtspunt voor management Vormt de basis voor de auditplanning eigen risicoanalyse sluit zoveel mogelijk aan op risicoanalyse van het management regiefunctie van het auditcomité bij planning o.b.v. risicoanalyse. Afstemmen audit- en controltaken DAD kan ondersteunen via control- of risk self assessments 6
7 Risicomanagement : gewenste situatie Wordt nog verder ontwikkeld Risicomanagement moet centrale plaats krijgen vertrekken van beleidsdoelstellingen voor inschatting van risico s basis voor de te nemen beheersmaatregelen, afweging van K/B aangrijpingspunt voor verdere uitbouw besturing en beheersing organisatie inzet van audit en toezicht verantwoording over resultaten, gelopen risico s en beheersing aan minister managementparagraaf ter ondersteuning bedrijfsvoeringsparagraaf T o p d o w n Vlaanderen Nog geen systematiek binnen Vlaamse Gemeenschap Rol Interne Audit Vlaamse Gemeenschap in ondersteuning : RSA? 7
8 Integriteit Sinds 10-tal jaar aandacht voor integriteit Eerste ontwikkeling integriteitsbeleid - handleiding door ministerie van Binnenlandse Zaken 1996 implementatie niet de hoogste prioriteit N.a.v. fraudegevallen terug hoog op agenda ontwikkeling verschillende handboeken, handreikingen en referentiekaders voor de implementatie van integriteitsbeleid en - audit reeds verschillende integriteitsaudits uitgevoerd Interne Audit VG Basismateriaal voor de ontwikkeling integriteitsaudit 8
9 Regeldruk en controletoren : probleemstelling Vlucht in regelgeving risicomijdend gedrag en gebruik wetgeving als instrument hierbij stapeling van uitvoerings- en procedurevoorschriften complexe regels leiden tot complexe controlemechanismen Verantwoording en verantwoordelijkheid krijgen onvoldoende aandacht Sterke focus op rechtmatigheid en financieel beheer Inrichting en werkwijze stelsel audit, controle en toezicht verschillende audit- toezichts- en controleaspecten bij verschillende organen : stapeling van controles indruk contstant gecontroleerd te worden afstand t.o.v. primaire processen afname respect en bereidheid tot medewerking 9
10 Regeldruk en controletoren : Hoe kan het beter Efficiëntere regelgeving sturing op hoofdlijnen minder stapeling van regels Risicomanagement centraal plaatsen bepaalt intensiteit beheersmaatregelen aangrijpingspunt inzet instrumenten audit, controle en toezicht Verantwoording via interne managementparagraaf onderbouwing van de bedrijfsvoeringsparagraaf Risicogeoriënteerde audit Single-auditgedachte zoveel mogelijk van elkaars werk gebruik maken planning afstemmen en doublures vermijden als bedrijfsvoeringsprocessen voor beheersing risico s in orde zijn is minder audit nodig 10
11 Regeldruk en controletoren Aandachts- of leerpunten voor Interne Audit Vlaamse Gemeenschap Faciliterende rol bij uitbouw risicomanagement Betere risicogeoriënteerde audit door linken eigen risicoanalyse met risicoanalyse management Ondersteunen verantwoording en verantwoordelijkheid via operationele audit en integriteitsaudit via evaluatie algemeen stuur- en beheersingskader : organisatiebeheersing via evaluatie van de integriteitsmaatregelen : bescherming waarden en normen en voorkomen van fraude Single-auditgedachte trachten te bewerkstelligen via aanpak van de controlecascade 11
12 Conclusie Dus: Bevestiging topdownbenadering Leerpunten i.v.m. de integriteitsbenadering Te volgen evoluties ontwikkeling risicomanagement begeleidende rol interne auditfunctie bij risicomanagement verdere uitwerking aanpak regeldruk en controletoren Onderhouden contacten voor uitwisseling programma s 12
Interne Audit van de Vlaamse Administratie
Interne Audit van de Vlaamse Administratie Studiedag De modernisering van de controlepiramide in België 12 mei 2005 Eddy Guilliams, hoofd Interne Audit 1 Agenda Oprichting van Interne Audit van de Vlaamse
Nadere informatieAudit Vlaanderen & de Leidraad Organisatiebeheersing
Wat u zeker moet weten over Audit Vlaanderen & de Leidraad Organisatiebeheersing VOOR LOKALE BESTUREN AUDIT VLAANDEREN www.auditvlaanderen.be 1 Inhoud AUDIT VLAANDEREN 5 INTERNE CONTROLE OF ORGANISATIEBEHEERSING?
Nadere informatieNetwerk organisatiebeheersing. 20 april 2017
Netwerk organisatiebeheersing 20 april 2017 Agenda Welkom! Nieuwe aanpak organisatie-audits binnen de Vlaamse administratie o Algemene toelichting o Praktijkcase en ervaringen vanuit Het Facilitair Bedrijf
Nadere informatieCollege-onderzoeken naar doelmatigheid en doeltreffendheid o.g.v. art. 213a Gemeentewet
College-onderzoeken naar doelmatigheid en doeltreffendheid o.g.v. art. 213a Gemeentewet Commissie Rekening & Audit 25 november 2015 Besturing & controlling/ Auditteam Onderwerpen Wat zijn college onderzoeken
Nadere informatieBedrijfscontinuïteitsmanagement en crisiscommunicatie Kadering
Bedrijfscontinuïteitsmanagement en crisiscommunicatie Kadering Carolina Stevens Departement Bestuurszaken Seminarie crisis- en reputatiemanagement Consciencegebouw 6 oktober 2009 Inhoud 1. Wat is bedrijfscontinuïteitsmanagement?
Nadere informatieInspiratiedag. Workshop 1: Risicogestuurde interne controle. 15 september 2016
Inspiratiedag Workshop 1: Risicogestuurde interne controle 15 september 2016 Programma Inleiding Risicomanagement Interne beheersing Relatie met de externe accountant Van interne controle naar beheersing
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1999 2000 27 127 Financiële verantwoordingen over het jaar 1999 Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieBeheersing beheerst. Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein
Beheersing beheerst Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein Beheersing beheerst Over risicogestuurde interne controle in het sociale domein Hoe draagt interne controle bij aan het efficiënt
Nadere informatieAdvies commissie BBV aan ministerie van BZK mei 2013. Van een rechtmatigheidsoordeel naar een rechtmatigheidsverantwoording
Van een rechtmatigheidsoordeel naar een rechtmatigheidsverantwoording Samenvatting Mede op verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft de commissie BBV een onderzoek
Nadere informatieIBR-IRE / IIA Belgium study day
1 IBR-IRE / IIA Belgium study day De controleactoren in de overheidssector: ontwikkelingen, uitdagingen en toekomstvisie Mark Vandersmissen Manager-auditor Interne Audit van de Vlaamse Administratie 2
Nadere informatieInfosessie Externe audit voor de lokale besturen Vrijdag 13/12/2013
Infosessie Externe audit voor de lokale besturen Vrijdag 13/12/2013 samen groeien samen oogsten samen proeven Inhoud 1. Historiek 2. Ratio 3. Interne controle 4. Types van audit 5. Drieledig doel 6. Organisatie
Nadere informatieCentrum voor Politiestudies Hasselt, 8 mei 2012
Centrum voor Politiestudies Hasselt, 8 mei 2012 Jo Fransen, manager auditor Interne Audit van de Vlaamse Administratie Agenda Korte voorstelling IAVA Implementatie van interne controle binnen de Vlaamse
Nadere informatieMartine Verluyten Voorzitter van het Auditcomité van de Vlaamse Administratie
1 Publieke versus private audit Gelijkenissen en verschillen een persoonlijke-ervaringsgebaseerde toelichting Martine Verluyten Voorzitter van het Auditcomité van de Vlaamse Administratie 2 2 1 Context
Nadere informatiePilootproject VVM De Lijn
Pilootproject VVM De Lijn Netwerk organisatiebeheersing 24 januari 2013 Dominiek Viaene VVM De Lijn Jo Fransen IAVA Agenda 1. Kerncijfers VVM De Lijn 2. Situering pilootproject single audit 3. Methodiek
Nadere informatieDe effectieve directie
Studiedag - Journée d études De interne audit en het auditcomité Walgraeve M. Hoofd interne audit NVSM 17.10.2008 Verslag over: De effectieve directie - Financiële, operationele en strategische risico
Nadere informatieRekendecreet : single audit. Netwerk organisatiebeheersing 9 juni 2011
Rekendecreet : single audit Netwerk organisatiebeheersing 9 juni 2011 Single audit - agenda Ontwerp Rekendecreet Single audit concept rondetafelconferentie Rekenhof Betrokkenen Welke afspraken bestaan
Nadere informatieIntegriteit bij het Rijk
Integriteit bij het Rijk een handreiking voor een audit 2 e versie Integriteit bij het Rijk een handreiking voor een audit 2 e versie Werkgroep Integriteits Audit Stuurgroep Integriteits Audit Den Haag,
Nadere informatieDoelstellingenmanagement en monitoring vanuit de auditbril. Eddy Guilliams 1 april 2014
Doelstellingenmanagement en monitoring vanuit de auditbril Eddy Guilliams 1 april 2014 Agenda Interne controle/ organisatiebeheersing en audit Wie zijn we? Doelstellingen en monitoring in de leidraad organisatiebeheersing
Nadere informatieInrichting sector Concernstaf en unit Concern Controlling
Bijlage bij Brief PS reg. nr. 2007-62976 Inrichting sector Concernstaf en unit Concern Controlling Inleiding Per half februari 2006 is het hoofd concern-controlling benoemd op de functie van Directiecontroller
Nadere informatieKennismakings- informatiebijeenkomst gemeente Utrecht (nieuwe) raadsleden Raadsleden centraal Goede raad voor een sterke gemeenteraad
Kennismakings- informatiebijeenkomst gemeente Utrecht (nieuwe) raadsleden Raadsleden centraal Goede raad voor een sterke gemeenteraad 10 juni 2014 Gemeente Utrecht Agenda 1. Wie is de gemeentelijke accountant?
Nadere informatieMandaat van het Auditcomité
ECB-OPENBAAR November 201 7 Mandaat van het Auditcomité Een Auditcomité op hoog niveau dat door de Raad van Bestuur is opgericht krachtens artikel 9b van het Reglement van orde van de ECB versterkt de
Nadere informatieExterne audit Partner of pijnbank. Eddy Guilliams Steven Van Roosbroek Veerle Vanderlinden
Externe audit Partner of pijnbank Eddy Guilliams Steven Van Roosbroek Veerle Vanderlinden Agenda Kader Externe audit Leidraad interne controle / organisatiebeheersing 2 Gestegen verwachtingen Financieel
Nadere informatieDynamisch risicomanagement eenvoudig met behulp van GRCcontrol
Dynamisch risicomanagement eenvoudig met behulp van GRCcontrol Mike de Bruijn roduct Owner Agenda Inleiding Over CompLions GRCcontrol management software Risicomanagement Uitdagingen Dynamisch risicomanagement
Nadere informatieOnderzoeken naar doelmatigheid en doeltreffendheid
Onderzoeken naar doelmatigheid en doeltreffendheid Commissie Rekening & Audit Besturing en Controlling/Auditteam 23 november 2016 Onderwerpen Wat houdt het in? Onderzoek naar de doelmatigheid en doeltreffendheid
Nadere informatieAuditing. Auditing en controlling bij de Rijksoverheid (1): Een dynamische. balans. 12 januari/februari 2011 tijdschrift Controlling
Auditing Auditing en controlling bij de Rijksoverheid (1): Een dynamische balans 12 januari/februari 2011 tijdschrift Controlling Tekst: Martin Dees en Jan Droogsma Prof.dr. Martin Dees RA en Jan Droogsma
Nadere informatieExterne audit, interne controle en IT. Steven Van Roosbroek
Externe audit, interne controle en IT Steven Van Roosbroek Gestegen verwachtingen Financieel Inhoudelijk Burgers 3 4 Kader voor de externe audit Nieuw systeem van plannen en boekhouden Integratie sectorale
Nadere informatieWorkshop Wat kan Vlaanderen opsteken uit internationale ervaringen? Tweede Editie
Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Workshop Wat kan Vlaanderen opsteken uit internationale ervaringen? Tweede Editie Evoluties in resultaatgericht financieel management in Canada en Nederland
Nadere informatiePositionering, rol en bijdrage van forensic audits binnen de Vlaamse administratie en lokale besturen
Positionering, rol en bijdrage van forensic audits binnen de Vlaamse administratie en lokale besturen Wim De Naeyer Manager-auditor 10/10/2017 Agenda I. Situering Audit Vlaanderen II. III. IV. Fraud risk
Nadere informatieInterne controle, interne audit, compliance, externe controle
De prudentiële verwachtingen van de CBFA inzake het deugdelijk bestuur van de IBP s Toepassing: Amonis Interne controle, interne audit, compliance, externe controle Françoise Leclercq 20/6/07 Agenda Actieplan
Nadere informatieMontae kennissessie 4 juli Rob Kragten
IORP en sleutelfuncties Ervaringen Unilever APF Montae kennissessie 4 juli 2018 Rob Kragten Agenda Unilever APF Governance model Integraal risicomanagement Sleutelfuncties IORP Slide 2 Agenda Unilever
Nadere informatieInventaris van het archief van de Auditdienst, voorheen Accountantdienst van het Ministerie van Economische Zaken 1996-2006
Nummer archiefinventaris: 2.06.174 Inventaris van het archief van de Auditdienst, voorheen Accountantdienst van het Ministerie van Economische Zaken 1996-2006 Auteur: Doc-Direkt Nationaal Archief, Den
Nadere informatieWWW.CAGROUP.NL COMPLIANCE RADAR HET MEEST COMPLETE BESTURINGSSYSTEEM VOOR GEMEENTEN.
WWW.CAGROUP.NL COMPLIANCE RADAR HET MEEST COMPLETE BESTURINGSSYSTEEM VOOR GEMEENTEN. COMPLIANCE RADAR De Compliance Radar helpt gemeenten een brug te slaan tussen beleidsdoelstellingen en uitvoering. Door
Nadere informatieInterne beheersing en Vernieuwing accountantscontrole. Juss van de Lisdonk, concerncontroller 5 februari 2018, commissie AFE
Interne beheersing en Vernieuwing accountantscontrole Juss van de Lisdonk, concerncontroller 5 februari 2018, commissie AFE Inhoud en achtergrond In Control zijn op basis presentatie 4 December Scenario
Nadere informatieCERTIFICERING NEN 7510
CERTIFICERING NEN 7510 Henry Dwars Account manager DEKRA Certification B.V. Standards and Regulations 1 Onderwerpen Intro DEKRA De weg naar certificering Certificatietraject Standards and Regulations 2
Nadere informatieHoofdstuk 5. Interne werking
Hoofdstuk 5. Interne werking 5.1. De medewerkers van Audit Vlaanderen 5.1.1. Aantal medewerkers Op 1 januari 2014 werd het agentschap Audit Vlaanderen operationeel. Het vroegere agentschap Interne Audit
Nadere informatieConcerncontrol Velsen Concerncontrol in de gemeente Velsen: de praktijk
Concerncontrol Velsen Concerncontrol in de gemeente Velsen: de praktijk Jörg Schlunke jorgschlunke@bmc.nl 06-506 908 92 12 juni 2014 Inhoud Opdracht concerncontroller Velsen Visie op control Rol, taken
Nadere informatieDrs. J. (Jaap) Bergman RA vestigingsdirecteur - partner. Hartelijk welkom
Adequate AO/IB Drs. J. (Jaap) Bergman RA vestigingsdirecteur - partner Hartelijk welkom Onderwerpen 1. Basis AO/IB 2. Toegepast op SWV 3. Risicomanagement 4. Vragen 1. Basis AO/IB 1. Basistheorie AO/IB
Nadere informatieInterne audit in de FOD Mobiliteit en Vervoer
Interne audit in de FOD Mobiliteit en Vervoer Josiane Van Waesberghe FOD Mobiliteit en Vervoer Studiedag Modernisering van de Controlepiramide Instituut van de Overheid 12 mei 2005 FOD Agenda Agenda Huidige
Nadere informatieRiskCongres PublicValues Donderdag 6 april 2017 Venue New Babylon, Den Haag Thema: Risicomanagement in de publieke sector: De paarse krokodil? Het gaat om wat je niet ziet! www.riskcongrespublicvalues.nl
Nadere informatieRekenhof. De modernisering van de controlepiramide in België. Externe audit door het Rekenhof, uitdagingen voor de toekomst
Rekenhof De modernisering van de controlepiramide in België Externe audit door het Rekenhof, uitdagingen voor de toekomst Uiteenzetting door I. Desomer, raadsheer in het Rekenhof Presentatie Voorstelling
Nadere informatieDe toepassing van het Zelf Evaluatie Veiligheid Instrument Gezondheidszorg
De toepassing van het Zelf Evaluatie Veiligheid Instrument Gezondheidszorg De hete aardappel niet doorschuiven maar verantwoordelijkheid delen 8-4-2011 1 Noodzaak VMS Structureel falend risicomanagement
Nadere informatieGewijzigde doelstellingen in de leidraad interne controle/ organisatiebeheersing VLAAMSE OVERHEID. (inwerkingtreding: 1 januari 2015)
Gewijzigde doelstellingen in de leidraad interne controle/ organisatiebeheersing VLAAMSE OVERHEID (inwerkingtreding: 1 januari 2015) 2 1. Doelstellingen, proces- & risicomanagement Subthema kwaliteitsbeleid
Nadere informatieCharco & Dique. De auditfunctie bij trustkantoren. Risk Management & Compliance
De auditfunctie bij trustkantoren Trustkantoren zijn vanaf 1 januari 2015 verplicht om een auditfunctie in te voeren. In deze brochure geven wij een toelichting op de auditfunctie, een overzicht van alle
Nadere informatieOnderwerp en positionering van de beleidsdoorlichtingen In de beleidsdoorlichtingen van de ADR staan de volgende beleidsdoelstellingen centraal:
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Financieel-Economische Zaken IPC 5350 Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375
Nadere informatieHoofdstuk 1. Over Audit Vlaanderen
Hoofdstuk 1. Over Audit Vlaanderen 1.1. De opdracht van Audit Vlaanderen Audit Vlaanderen heeft als taak het systeem van interne controle van de Vlaamse administratie en van de lokale besturen te evalueren
Nadere informatieSlagvaardig partnerschap
Slagvaardig partnerschap Gemeente Purmerend Concept-cliënt service Plan 2010 27 September 2010 Opdracht In de overeenkomst van dienstverlening die is afgesloten tussen de gemeente Purmerend en zijn de
Nadere informatieStudiedag «Prestatie-audit in de federale overheid: stand van zaken en vooruitblik» K.U.Leuven-Instituut voor de Overheid
Studiedag «Prestatie-audit in de federale overheid: stand van zaken en vooruitblik» K.U.Leuven-Instituut voor de Overheid ROLLEN VOOR DE INSPECTIE VAN FINANCIEN IN HET BELGISCH AUDITSYSTEEM 29 oktober
Nadere informatiePresentatie gemeente Gouda Auditcommissie d.d. 2 juli 2015
Presentatie gemeente Gouda Auditcommissie d.d. 2 juli 2015 Kennismaking Afspraken Ontwikkeling Aandachtspunten donderdag 25 juni 2015 2014 BDO Voorstel voor agenda Agenda is een verkorte versie van het
Nadere informatieSamenvattend auditrapport
r?' m Auditdienst Rijk Ministerie van Financiën Samenvattend auditrapport I u fonds (A) IM xi' ".r r' rri Samenvattend auditrapport 2016 Infrastructuurfonds (A) 15 maart 2017 Kenmerk 2017-0000036092 Inlichtingen
Nadere informatieMaturiteit risicomanagement bij de Entiteit X
Maturiteit risicomanagement bij de Entiteit X Rapport Auditopdracht 1701 00x xx xx 2017 Deze opdracht is uitgevoerd in overeenstemming met de internationale standaarden van het Institute of Internal Auditors
Nadere informatieDe meerwaarde van de interne auditdienst voor het management
De meerwaarde van de interne auditdienst voor het management IIA Voorjaarscongres Robert Vos 1 Vraag Kan een bedrijf ook zonder interne auditdienst in control zijn? 2 Robert Vos IIA Voorjaarscongres Aandachtspunten
Nadere informatieDe Baseline Informatiebeveiliging & grote gemeenten. 6 oktober 2014 John van Huijgevoort, IBD
De Baseline Informatiebeveiliging & grote gemeenten 6 oktober 2014 John van Huijgevoort, IBD Agenda De Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (BIG): Samenhang Instrumenten Hoe om te gaan
Nadere informatieKader voor organisatiebeheersing Lokaal bestuur Brasschaat
Kader voor organisatiebeheersing Lokaal bestuur Brasschaat 1 Context Net als zijn voorgangers (gemeentedecreet en ocmw-decreet) bevat het decreet Lokaal Bestuur een hoofdstuk rond organisatiebeheersing
Nadere informatieBest practices regeldruk bij Buitenlandse Zaken
Best practices regeldruk bij Buitenlandse Zaken Monique van der Meijden Directie FEZ Afdeling Financieel en Informatiemanagement 070-348 5048 25 september 2013 Inhoud presentatie AL bij BZ: waar hebben
Nadere informatieVan Inspecteur van Financiën tot Budgetcontroller. Georges Stienlet Inspectie van Financiën
Van Inspecteur van Financiën tot Budgetcontroller Georges Stienlet Inspectie van Financiën Hervormingsomgeving Vlaamse Gemeenschap Vlaams Regeerakkoord juli 1999 Verklaring van Leuven 19.02.00 Twee Bijzondere
Nadere informatieJanuari 2011. Visiedocument Bestuurdersaansprakelijkheid Woningcorporaties. Governance, Risk & Compliance
Januari 2011 Visiedocument Bestuurdersaansprakelijkheid Woningcorporaties - Governance, Risk & Compliance Agenda Bespreken ontwikkelingen Governance, Risk & Compliance Invloed op bestuurdersaansprakelijkheid
Nadere informatieDe toepassing van integraal veiligheidsmanagement binnen de zorgsector
De toepassing van integraal veiligheidsmanagement binnen de zorgsector De hete appel niet doorschuiven maar verantwoordelijkheid delen 16-3-2011 1 Noodzaak VMS Structureel falend risicomanagement kost
Nadere informatieInternal Audit Charter
Interne Audit Dienst Versie 3.0 (vervangt bij vaststelling door RvB vorige versie 2.0) Pagina 1 van 5 Artikel 1 Het doel, de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de internal auditfunctie zijn in dit
Nadere informatieDe bedrijfsvoeringsparagraaf: een wassen neus? Treft de rijksoverheid. soort missers te voorkomen? Overheid in control
In een klimaat waarin transparantie en verantwoording in belang toenemen, wil MCA als podium dienen. Voor de komende nummers van MCA zal de Algemene Rekenkamer diverse artikelen schrijven die aandacht
Nadere informatieINFORMATIEVEILIGHEID. een uitdaging van ons allemaal
INFORMATIEVEILIGHEID een uitdaging van ons allemaal PUBLIEKE DIENSTVERLENING & INFORMATIEVEILIGHEID noodzakelijke kennis of onnodige ballast? Informatieveiligheid een uitdaging van ons allemaal Start Publieke
Nadere informatieRechtmatigheidsverantwoording Annemarie Kros RA (PWC) & Marieke Wagemakers RA (gemeente Uden)
Rechtmatigheidsverantwoording Annemarie Kros RA (PWC) & Marieke Wagemakers RA (gemeente Uden) Planning & control Samenwerken Verbinder Adviseren sportief Pro-actief Register- Accountant ruim 10 jaar ervaring
Nadere informatieAuditchArter VAn het AGentSchAp Audit VLAAnderen 1 / 9
Auditcharter Van HET AGENTSChap AUDIT VLAANDEREN 1 / 9 Inhoudsopgave MISSIE VAN HET AGENTSCHAP AUDIT VLAANDEREN... 3 ONAFHANKELIJKHEID... 4 OBJECTIVITEIT EN BEKWAAMHEID... 5 KWALITEIT VAN DE AUDITWERKZAAMHEDEN...
Nadere informatieWat zijn de risicomanagement eisen uit IORP II en wat is de bestuurlijke impact?
Educatiesessie 19 september 2018 Wat zijn de risicomanagement eisen uit IORP II en wat is de bestuurlijke impact? N A T H A L I E H O U W A A R T Programma 1. Wat zegt IORP over risicomanagement? 2. Hoe
Nadere informatieOrganisatieontwikkeling : een verhaal van opportuniteiten
Organisatieontwikkeling : een verhaal van opportuniteiten Netwerk Organisatiebeheersing 13/juni 2013 - Dany Dewulf (algemeen directeur VAPH) dany.dewulf@vaph.be Vlaams Agentschap voor Personen met een
Nadere informatieFrequentiemodel Internal Audit Friesland Bank. K.T. Kloosterman Leeuwarden, 31 mei 2005
Frequentiemodel Internal Audit Friesland Bank K.T. Kloosterman Leeuwarden, 31 mei 2005 Agenda 1) Algemeen Internal Audit 2) Waarom frequenteren van onderzoeken 3) Totstandkoming en inhoud Missie Internal
Nadere informatieInspiratiedag. Workshop 2: Interne controle in het Sociaal Domein. 15 september 2016
Inspiratiedag Workshop 2: Interne controle in het Sociaal Domein 15 september 2016 Programma Voorstellen en verwachtingen Interne beheersing en interne controle Relatie met de externe accountant Belangrijkste
Nadere informatieHR beleidsplan departement LV
HR beleidsplan departement LV Filip Grauls Donderdag 30 september 2010 1 Agenda De aanleiding Het resultaat Het vervolg Aandachtspunten 2 1 1. De aanleiding Eyeopener EFQM zelfevaluatie 2007 Probleemstelling
Nadere informatieAantoonbaar in control op informatiebeveiliging
Aantoonbaar in control op informatiebeveiliging Agenda 1. Introductie key2control 2. Integrale interne beheersing 3. Informatiebeveiliging 4. Baseline Informatiebeveiliging Gemeenten 5. Demonstratie ISMS
Nadere informatieDe controller met ICT competenties
De controller met ICT competenties Whitepaper door Rob Berkhof Aangeboden door NIVE Opleidingen De controller met ICT competenties De huidige samenleving is nauwelijks meer voor te stellen zonder informatisering.
Nadere informatieRisicomanagement. Mark Vandersmissen & Steve Troupin Netwerk Organisatiebeheersing 24 Januari 2013
1 Risicomanagement Mark Vandersmissen & Steve Troupin Netwerk Organisatiebeheersing 24 Januari 2013 2 Agenda 1. Waarom risicomanagement 2. Verdere aanpak 3. Risicomanagementproces 4. Community-building
Nadere informatieErvaring nieuwe maturiteitsaudit Het Facilitair Bedrijf
Ervaring nieuwe maturiteitsaudit Het Facilitair Bedrijf Annick Seghers Netwerk organisatiebeheersing 20 april 2017 Twee voor de prijs van één Twee rapporten want twee onderdelen in audit Audit (maturiteit)
Nadere informatieFunctieprofiel Beleidsadviseur Functieprofiel titel Functiecode 00
1 Functieprofiel Beleidsadviseur Functieprofiel titel Functiecode 00 Doel Ontwikkelen, implementeren en evalueren van beleid en adviseren op één of meerdere aandachtsgebieden/beleidsterreinen ten behoeve
Nadere informatieCollege Sturing en Governance Radboud Universiteit / Management Openbaar Bestuur. 24 mei 2016
College Sturing en Governance Radboud Universiteit / Management Openbaar Bestuur 24 mei 2016 CV Kaspar van den Ham Sinds 2009 directeur-secretaris van Handvestgroep Publiek Verantwoorden. Een netwerk van
Nadere informatieExterne audit en interne controle
OPLEIDINGSTRAJECT Externe audit en interne controle Organisatiebeheersing en interne controle. Bent u klaar voor de externe audit? OPLEIDINGSTRAJECT Organisatiebeheersing en interne controle. Bent u klaar
Nadere informatieToezicht op Financiën. Wim Touw 17 april 2013
Toezicht op Financiën Wim Touw 17 april 2013 Agenda OMGEVING FINANCIEEL MANAGEMENT SOFT CONTROLS DE ROL VAN DE ACCOUNTANT SPECIFIEKE VRAGEN 1 OMGEVING 2 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Nadere informatieSINGLE AUDIT Normatief kader van de verslaggeving van de commissaris. Marleen Mannekens
SINGLE AUDIT Normatief kader van de verslaggeving van de commissaris Marleen Mannekens 1 Verslagggeving commissaris een 3-Luik verslag over de jaarrekening betreffende het afgesloten boekjaar (art. 50
Nadere informatieTITEL I OPRICHTING VAN EEN INTERN VERZELFSTANDIGD AGENTSCHAP "INTERNE AUDIT VAN DE VLAAMSE ADMINISTRATIE"
Besluit van de Vlaamse Regering tot oprichting van het intern verzelfstandigd agentschap Interne Audit van de Vlaamse Administratie en tot omvorming van het auditcomité van de Vlaamse Gemeenschap tot het
Nadere informatieGOOD PUBLIC GOVERNANCE: JAARRAPPORT VAN HET AUDITCOMITÉ 2010
GOOD PUBLIC GOVERNANCE: JAARRAPPORT VAN HET AUDITCOMITÉ 2010 De Rijksdienst wil zijn interne werking voortdurend verbeteren en de internationale regels van goed beheer nastreven. Daartoe werd in 2008 een
Nadere informatieDOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK?
WHITEPAPER DOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK? DOOR M. HOOGERWERF, SENIOR BUSINESS CONS ULTANT Risicomanagement is tegenwoordig een belangrijk onderdeel van uw bedrijfsvoering. Dagelijks wordt er aandacht
Nadere informatieBeleidsbrief Algemeen Regeringsbeleid
Beleidsbrief Algemeen Regeringsbeleid 2015-2016 I. Inleiding Samenwerking, dialoog en vertrouwen Kwaliteitsvolle besluitvorming Uitbouw Departement Kanselarij en Bestuur Specifieke horizontale prioriteiten
Nadere informatieAudit bij Vlaamse lokale besturen Jan Leroy, VVSG
Audit bij Vlaamse lokale besturen Jan Leroy, VVSG Studiedag Publieke auditfunctie Brussel, 14 december 2011 Inhoud Enkele cijfergegevens 2 - VVSG - Audit Vlaamse lokale besturen 1 Inhoud 3 - VVSG - Audit
Nadere informatieDatum 22 december 2016 Betreft Reactie op aandachtspunten plannen van aanpak beleidsdoorlichtingen
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl
Nadere informatieNOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING
DE MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Audit en organisatiebeheersing 1. INHOUDELIJK
Nadere informatieMinisterie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag De President van de Algemene Rekenkamer Postbus 20015 2500 EA Den Haag Betreft Bestuurlijke reactie
Nadere informatieICT Accountancy. Praktijkdag Webwinkels en Boekhouden
ICT Accountancy Praktijkdag Webwinkels en Boekhouden Thema Betrouwbaar Administreren Misbruik Afrekensystemen Misbruik Afrekensystemen Internationaal probleem Veel oplossingsrichtingen Overleg Belastingdienst
Nadere informatieOPERATIONEEL RISKMANAGEMENT. Groningen, maart 2016 Wim Pauw
OPERATIONEEL RISKMANAGEMENT Groningen, maart 2016 Wim Pauw Risicomanagement Risicomanagement is steeds meer een actueel thema voor financiële beleidsbepalers, maar zij worstelen vaak met de bijbehorende
Nadere informatieToets uw eigen continuïteitsplan
Inspectiebericht Inspectie Openbare Orde en Veiligheid Jaargang 6, nummer 1 (maart 2010) 9 Toets uw eigen continuïteitsplan Deze vragenlijst is een gecomprimeerde en op onderdelen aangepaste versie van
Nadere informatieKwaliteitsborging en Contractmanagement. 30-1-2014, Gert-Jan Vlasveld
Kwaliteitsborging en Contractmanagement 30-1-2014, Gert-Jan Vlasveld Even voorstellen. Gert-Jan Vlasveld 20 jaar: 5 jaar: 7 jaar: 3 jaar: Mede ontwikkelaar methode Even voorstellen de NBCM o Nederlandse
Nadere informatieRaad van commissarissen
Raad van commissarissen Samenstelling en deskundigheid Samenstelling 2.1.1. De raad van commissarissen is zodanig samengesteld, dat hij zijn taak naar behoren kan vervullen. Complementariteit, collegiaal
Nadere informatieCONTROLSTATUUT WOONSTICHTING SSW
CONTROLSTATUUT WOONSTICHTING SSW Vastgesteld: 23 november 2016 1 Algemene bepalingen 1.1 SSW hanteert three lines of defense, te weten (1) de medewerker zelf, (2) de activiteit businesscontrol in de organisatie
Nadere informatieISA 610, GEBRUIKMAKEN VAN DE WERKZAAMHEDEN VAN INTERNE AUDITORS
INTERNATIONAL STANDARD ON AUDITING (ISA) ISA 610, GEBRUIKMAKEN VAN DE WERKZAAMHEDEN VAN INTERNE AUDITORS Deze Internationale controlestandaard (ISA) werd in 2009 in de Engelse taal gepubliceerd door de
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 670 Modernisering van de Comptabiliteitswet Nr. 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieSituering en aanleiding (1)
Evaluatie decreet grond- en pandenbeleid van 27 maart 2009 Kennisdeling regelgeving en beleidsevaluatie 25 januari 2016 Situering en aanleiding (1) Structuur decreet grond rond- en pandenbeleid - Boek
Nadere informatieNormen in performance audit Het Belgisch Rekenhof
Normen in performance audit Het Belgisch Rekenhof Eddy Van Loocke eerste- auditeur- revisor Rekenhof De praktijk van performance audit - 18 mei 2006 1 Indeling presentatie performance audit in het Rekenhof
Nadere informatieAudkdienst Rijk j Ministerie van Finandën. Samenvattend auditrapport
Audkdienst Rijk j Ministerie van Finandën Samenvattend auditrapport 1 t 1 4 Samenvattend auditrapport 2013 tnfrastructuurfonds (A) 14 maart 2014 Kenmerk ADR/2o14/245 Inlichtingen Auditdienst Rijk Postbus
Nadere informatieBedrijfsvoering Reikwijdte mededeling
5. DE BEDRIJFSVOERING De bedrijfsvoering van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer is gericht op het doeltreffend, doelmatig en rechtmatig vaststellen, ontwikkelen en
Nadere informatieOnderzoeksrapport. Definitieve Vaststelling vn de. Risicovereveningsbijdrage 2011 van. Zorginstituut Nederland
Risicovereveningsbijdrage 2011 van Definitieve Vaststelling vn de Onderzoeksrapport Zorginstituut Nederland Auditdienst Rijk Ministerie van Financiën Colofon Titel Uitgebracht aan Definitieve Vaststelling
Nadere informatieGemeente De Bilt Management letter
Gemeente De Bilt Management letter Boekjaar 2017 28 november 2017 ~AKER TILLY BERK An independent member of Baker Tilly International VERTROUWELIJK Aan het College van Burgemeester en Wethouders van de
Nadere informatieINFORMATIEVEILIGHEID. een uitdaging van ons allemaal. Douwe & Surfibo
INFORMATIEVEILIGHEID een uitdaging van ons allemaal Douwe Leguit @Surfcert & Surfibo Compilatie Filmpje DigiNotar Game changer - 1 Game changer - 2 Aanbevelingen OOV 1. Zorg dat bestuurders
Nadere informatie