Martine Verluyten Voorzitter van het Auditcomité van de Vlaamse Administratie

Transcriptie

1 1 Publieke versus private audit Gelijkenissen en verschillen een persoonlijke-ervaringsgebaseerde toelichting Martine Verluyten Voorzitter van het Auditcomité van de Vlaamse Administratie 2 2 1

2 Context Dit is geen zwart-wit verhaal er is immers geen uniforme privésector net zo min als er een uniforme publiek sector is Beide zijn een amalgaam van verschillende organisatietypes met verschillende opdrachten, producten en dienstverlening Toelichting is gebaseerd op ervaringen bij een aantal grote ondernemingen in de private sector en de Vlaamse overheid 3 Er zijn veel gelijkenissen 4 4 2

3 Gelijk kader Opdracht en normenkader zijn gelijk De definitie en het internationale normenkader van het Institute of Internal Auditors is gelijk voor alle auditoren (zowel publieke als private sector) De definitie, normen en deontologische code zijn ook een evaluatiebasis voor de werking van auditdiensten binnen de (Vlaamse) overheid Het werkkader is analoog Definities en omschrijvingen van interne controle zijn analoog voor alle soorten organisaties 5 Gelijke verwachtingen De verwachtingen lopen gelijk; een interne auditfunctie moet een antwoord kunnen bieden op de vraag: welke de belangrijkste risico s binnen een organisatie zijn, hoe het gesteld is met de beheersing van de risico s en welke de verbeteropportuniteiten zijn, welke de belangrijkste actuele knipperlichten zijn voor de organisatie op het vlak van risicobeheersing welke de auditprioriteiten zijn en welk de auditstrategie is die hierbij gehanteerd moet worden, 6 3

4 maar ook wel wat verschillen 7 7 Grootste verschilpunten Achtergrond en gedragenheid Bepaling van auditprioriteiten risicoanalyse Afstemming met andere audit- en controleactoren single audit principe Werking van auditcomités 8 4

5 Achtergrond en gedragenheid Historische achtergrond Al langer bekend met begrip interne audit Meer interne ervaring (historiek van werking en auditopdrachten) Gegroeid vanuit het financiële en de financiële oriëntatie blijft sterk aanwezig in de auditopdrachten Meer verankerd in de organisatie, toegevoegde waarde wordt erkend Nog jonge discipline, bij veel entiteiten nog in oprichting Nog zoekende naar geëigende aanpak Bij de opstart werd vertrokken van een brede invulling, de focus ligt op het effectiviteitsaspect, veel minder focus op het financiële (rol andere actoren) Moet zich nog bewijzen Interne audit is meer verworven in de private sector, binnen de overheidssector moet dit nog gerealiseerd worden Waarmaken van Internal audit is here to stay omdat het rendeert 9 Achtergrond en gedragenheid Gebruik van de resultaten Sterke gedragenheid van de interne auditfunctie door raad van bestuur en CEO Auditresultaten worden strikt opgevolgd en o.a. gebruikt bij evaluaties, promoties, Meer betrokkenheid van het (politieke) management kan de interne auditfunctie verder versterken Nog geen link met evaluatiecyclus Draagkracht en impact van interne auditfunctie wordt in hoge mate bepaald door hoe men omgaat met de auditresultaten Als deze niet aangewend worden is interne audit een maat voor niets 10 5

6 Bepaling van de auditprioriteiten Risicoanalyse Doelstellingen zijn meestal duidelijk, meetbaar, opvolgbaar Risico s zijn meer afgebakend en af te lijnen vanuit de doelstellingen Doelstellingen zijn veel complexer, moeilijker te meten en op te volgen Risicoanalyse is moeilijker en veel minder kwantitatief uit te drukken Audit in een meetbare omgeving is gemakkelijker; voor auditoren in een overheidsomgeving wegen de kwalitatieve risico-inschattingen sterk door 11 Bepaling van de auditprioriteiten Verschil in algemene aansturing en opvolging Sterke topdownaansturing Focus op resultaatgerichte cultuur Frequente (financiële) rapportering en verantwoording met directe afrekening Gelaagde structuur met politieke management als collegiaal orgaan zoeken naar meer evenwichten Diverse organisatieculturen afhankelijk van opdracht Diverse monitoring en rapportering, minder financieel gericht De bepaling van de auditprioriteiten en de afstemming met het management is directer en eenduidiger in een hiërarchische, resultaatgerichte organisatie. Complexe en heterogene structuren leiden tot een veelvoud aan gelijkwaardige auditprioriteiten 12 6

7 Afstemming met andere audit- en controleorganen Single audit Single audit is meer doorgedreven Samenwerking met bedrijfsrevisor is goed ingeburgerd, opereren als virtueel team met risicoafstemming Coherente werking van auditor, controller, compliance officer, heeft de organisatie zelf in de hand Ontwikkeling van single audit is volop in ontwikkeling, verschillende acties om afstemming te bekomen zijn geïnitieerd (vb. samenwerkingsprotocol Rekenhof IBR IAVA, holdingmodel, ) Interne en externe afstemming hangt voor een deel af van welwillendheid ; rol en opdracht is bepaald door regelgeving en ligt in handen van verschillende overheden Single audit is een belangrijk lopend werkpunt. De doelmatigheid van de verschillende audit- en controleactoren wordt hierdoor bepaald. Moet ook als een coherent geheel ervaren worden bij de geauditeerden 13 Werking van auditcomités Standaard bij grote ondernemingen; instrument voor de invulling van bestuurders-verantwoordelijkheden Richtlijnen over samenstelling en werking in de Belgische corporate governance code Nadruk op belang van onafhankelijke leden als maatregel voor onafhankelijkheid en objectiviteit ter aanvulling van specifieke competenties Relatief nieuw instrument; meer vanuit invalshoek aansturing interne audit Geen specifieke richtlijnen voor werking en samenstelling Ervaring en achtergrond van de leden is uiteenlopend; niet overal zijn onafhankelijke leden gecoöpteerd Rol en werking van auditcomités is nog in ontwikkeling. Moeten opdracht als ondersteunend en adviserend orgaan voor raad van bestuur of regering verder uitbouwen 14 7

8 Kennis en ervaring delen Oppassen dat we niet in 2 uit elkaar groeiende blokken terechtkomen Gemeenschappelijkheden weten te herkennen; over het muurtje kijken op vlak van auditmethodologie: waar delen we dezelfde auditaanpak (warm water niet opnieuw uitvinden) op vlak van werking interne auditfunctie (indicatoren, tijdsmeting, persoonlijke competenties, ) 15 Advies voor interne audit binnen de overheid Sensibilisering is een continue opdracht Werk aan politieke gedragenheid, dit is cruciaal voor de aanvaarding en impact van de interne auditfunctie Management is verantwoordelijk voor interne controle, maar het hoe en wat en de omvang van het begrip moeten geduid worden Principes van risicomanagement moeten nog meer geïntroduceerd worden Een goed doelstellingenproces is het uitgangspunt voor een goed risicomanagement Doelstellingenproces wordt diffuus ingevuld LT-aspect (> legislatuur) meer laten doorwegen Werken aan meetbaarheid van doelstellingen Risicomanagement aansluitend uitbouwen 16 8

9 Advies voor interne audit binnen de overheid Stimuleer de samenwerking tussen de verschillende audit- en controleactoren binnen de overheid voorkom de perceptie en realiteit van controle op controle op controle vertrek van een teambenadering met een gezamenlijke visie als vertrekbasis Marketing van de interne auditfunctie is nodig Laat je resultaten zien Communiceer, maak je zichtbaar Doe aan netwerking leer van elkaar 17 Info Interne Audit van de Vlaamse Administratie Boudewijngebouw Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel Tel: Fax: