over het Masterplan 2020 Negende voortgangsrapportage

Transcriptie

1 ingediend op 63 ( ) Nr. 7 4 december 2015 ( ) Verslag van de Vlaamse Regering over het Masterplan 2020 Negende voortgangsrapportage Stukken in het dossier: 63 ( ) Nr. 1: Verslag van de Vlaamse Regering Zevende voortgangsrapportage Nr. 2: Verslag van het Rekenhof Nr. 3: Verslag Nr. 4: Verslag van de Vlaamse Regering Achtste voortgangsrapportage Nr. 5: Verslag van het Rekenhof Nr. 6: Verslag verzendcode: OPE

2 2 63 ( ) Nr Brussel 02/

3 63 ( ) Nr. 7 3 INHOUD 1. Projecten onder de verantwoordelijkheid van BAM Projecten openbaar vervoer Brabo Brabo Watergebonden projecten Noorderlaanbrug Spoorbruggen Ijzerlaankanaal en Ijzerlaanfietsbrug Van Cauwelaertsluis Fietsprojecten Algemeen Havenroute Hoboken-Hemiksem Linkeroever-Beatrijslaan-Burcht Districtenroute Oosterweelverbinding Beslissing Vlaamse Regering Organisatorische implicaties Studiebureau ontwerp Oosterweelverbinding rechteroever Studiebureau ontwerp Oosterweelverbinding Linkeroever Procedures GRUP Project-MER Bouwdok Project MER Stedenbouwkundige vergunningen Nutsleidingen en afvoerleidingen Lobroekdok Bouwdok Financiering Oosterweelverbinding Risicobeheersing Planning Risicomanagement Kwaliteitsbeheersing Maatschappelijk draagvlak Minder Hinder Aanpak Coördinatie en Impact Management Overkapping Aanstelling intendant Aanpak onderzoek verkeerssysteem en technische randvoorwaarden vooroverkapping R

4 4 63 ( ) Nr Projecten onder de verantwoordelijkheid van het Beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken (MOW) Inleiding Agentschap Wegen en Verkeer Dynamisch Verkeersmanagement (DVM) Poort Oost E34/E A102 / R11bis Brug Geel Oevel Waasland N R4 Gent Spaghettiknoop Boniverlei-Antwerpsesteenweg (N1-N171) Doortrekking N De Lijn De Scheepvaart Bruggen overgedragen door BAM aan nv De Scheepvaart Bijkomende bruggen geactualiseerde Masterplan Algemeen Algemeen : TEN-T Subsidies Specifiek Afdeling Maritieme Toegang (Departement MOW) Royerssluis Fietsprojecten Bijlagen: zie dossierpagina op Bijlage 1: Projectfiches Bijlage 2: Overzichtstabel Bijlage 3: Indicatieve planning Oosterweelverbinding versie 26 november 2015 Bijlage 4: Quick Wins Stand van zaken Bijlage 5: Overzicht communicatie-initiatieven in het kader van het project Oosterweelverbinding

5 63 ( ) Nr. 7 5 Inleiding Op 30 maart 2010 en 24 en 29 september 2010 nam de Vlaamse Regering een aantal beslissingen over de aanpassing en uitbreiding van het Masterplan Antwerpen, over de inbreng door de stad Antwerpen en de Antwerpse haven. Daarom werd op 11 mei 2011 gestart met een nieuwe aanpak voor de voortgangsrapportages. Er werd voor geopteerd om via een nieuwe basisrapportage en periodieke, schriftelijke en gecoördineerde voortgangsrapportages het te informeren over de voortgang van de verdere voorbereiding en de uitvoering van het geactualiseerde Masterplan Op woensdag 11 mei 2011 rapporteerde de Vlaamse Regering een eerste maal (basisrapportage) na bovenvermelde beslissingen en op 10 november 2011, 3 mei 2012, 15 november 2012, 30 mei 2013, 5 december 2013, 27 maart 2014, 27 november 2014 en 11 juni 2015 volgden de eerste acht voortgangsrapporten o.b.v. het basisrapport van 11 mei Voorliggend rapport is een negende voortgangsrapport. Hierin wordt gefocust op de belangrijkste realisaties, nieuwe beslissingen of belangrijke knelpunten sinds de vorige rapportage op 11 juni In het regeerakkoord bevestigde de Vlaamse regering haar ambitie om het Masterplan 2020 te realiseren en gezien het grote economische belang voor Vlaanderen, prioritair de derde Scheldekruising te bouwen. Eveneens in uitvoering van het Masterplan versterken we het aanbod aan alternatieve mobiliteitsoplossingen door sterk in te zetten op de interactie tussen de verschillende netwerken voor openbaar vervoer, vracht, water, fiets en weg. De Masterplan 2020 projecten kunnen in volgende drie categorieën worden ingedeeld: - de projecten van het Masterplan Antwerpen 2020 die onder de bevoegdheid en verantwoordelijkheid van de BAM vallen of vielen; - de Oosterweelverbinding (OWV) en voorbereidende werken onder de bevoegdheid en verantwoordelijkheid van de BAM; - de projecten van het Masterplan 2020 en de overige projecten van het Masterplan die onder de bevoegdheid en verantwoordelijkheid van de entiteiten van het Beleidsdomein Mobiliteit en Openbare werken vallen. Daarnaast wordt in dit voortgangsrapport ook ingegaan op de geplande minder hinder maatregelen en op het onderzoek naar leefbaarheidsmaatregelen en overkappingen in de zone van de R1. Alleen deze projecten waar belangrijke vooruitgang werd geboekt worden in dit rapport besproken. Bovendien kan u in bijlage bij dit rapport voor elk van de projecten waarvoor de info in de projectfiche niet langer actueel was een geactualiseerde projectfiche vinden. Tenslotte kan u in bijlage een overzichtstabel vinden van alle Masterplan 2020 projecten. Tenzij anders vermeld in deze voortgangsrapportage blijven de doelstellingen en de reikwijdte van de projecten van het Masterplan 2020 ongewijzigd. De gegevens in dit voortgangsrapport werden tot en met woensdag 2 december 2015 geactualiseerd.

6 6 63 ( ) Nr Projecten onder de verantwoordelijkheid van BAM 1.1. Projecten openbaar vervoer Brabo 1 Dit project is afgerond en bestaat uit de deelprojecten Deurne-Wijnegem, en Mortsel Boechout. De impact van deze projecten op het gebruik van het openbaar vervoer langs deze trajecten kwam uitgebreid aan bod bij de vorige voortgangsrapportage Brabo 2 Eén van de bieders had een verzoekschrift tot schorsing ingediend bij de Raad van State tegen de beslissing van De Lijn van 10 maart 2015 tot gunning van de opdracht alsook tegen de voorafgaande beslissing van 3 december 2014 tot aanduiding van de voorkeursbieder. De Raad van State heeft dit verzoek afgewezen. Op 15 juli 2015 werd door de Raad van Bestuur van de aanbestedende overheid (De Lijn) besloten om de opdracht (opnieuw) middels een formele gunningsbeslissing aan de THV Tramstad toe te wijzen. Tegen voormelde gunningsbeslissing werd geen beroep tot schorsing bij uiterst dringende noodzakelijkheid bij de Raad van State ingesteld. Na afloop van de stand-still periode werden de finale besprekingen met de THV Tramstad dan ook aangevat teneinde spoedig tot contractsluiting te kunnen overgaan. De contractsluiting vond plaats op 19 november De start der werken is voorzien op 1 maart 2016 Planning stedenbouwkundige vergunning Nadat de aanvraag voor stedenbouwkundige vergunning voor het project Brabo 2 officieel op 12 mei 2014 was ingediend, werd ze op 24 juni 2014 ontvankelijk en volledig verklaard. Van 1 augustus tot en met 29 september 2014 liep het openbaar onderzoek. De bouwvergunning is ondertussen afgeleverd. Tegen deze vergunning loopt nog één procedure ten gronde nadat de Raad voor Vergunningsbetwisting eerdere verzoeken tot schorsing van de bouwvergunning bij uiterst dringende noodzakelijkheid had verworpen. Kostprijs De door de Vlaamse Regering vastgestelde budgettaire krijtlijnen blijven gerespecteerd. De financiering en de interestvoeten worden pas vastgelegd bij financial close Watergebonden projecten Noorderlaanbrug Dit project is afgerond. Hiermee werd de doorvaarhoogte en -breedte op het Albertkanaal verbeterd. Hierdoor kunnen schepen met 4 lagen containers onder de brug en kunnen vierbaksduwvaarten veilig kruisen.

7 63 ( ) Nr Spoorbruggen De spoorbruggen (van de lijnen 12 en 27A) over het Albertkanaal en over de IJzerlaan zijn vervangen en de tussengelegen bruggen over de Merksemsestraat zijn gerenoveerd. De 6 vernieuwde bruggen werden op 18 augustus 2015 officieel ingehuldigd en alle sporen zijn opnieuw in dienst. De resterende besprekingen met de aannemer betreffende meer- en minwerken worden dit jaar afgerond. De verwachting is dat het project kan afgerond worden binnen het geraamd budget. Net zoals bij het project Noorderlaanbrug komt ook dit project de scheepvaart op het Albertkanaal ten goede Ijzerlaankanaal en Ijzerlaanfietsbrug Door de uitvoering van de Oosterweelverbinding wordt de huidige verbinding tussen Lobroekdok en Albertkanaal afgesloten en dient er een nieuw afwateringskanaal gebouwd te worden. Voor dit afwateringskanaal lagen twee varianten voor: Basisoplossing: een bevaarbaar afwateringskanaal naar het Albertkanaal, parallel aan de R1 met lozing ter hoogte van de spoorbruggen. De bouw van dit kanaal diende gelijktijdig te gebeuren met de bouw van de Oosterweelverbinding. Alternatieve oplossing op voorstel van de stad Antwerpen: een niet bevaarbaar afwateringskanaal via de IJzerlaan met aansluiting op het Asiadok, aanvankelijk de "Kempische Vaart" en nu het "IJzerlaankanaal" genoemd. De bouw van dit kanaal dient voorafgaand aan de bouw van de Oosterweelverbinding te gebeuren (wegens minder-hinder: geen hinder op Slachthuislaan - IJzerlaan tijdens hoofdwerken). De keuze is gevallen op de alternatieve oplossing "IJzerlaankanaal". Groot voordeel van het IJzerlaankanaal is dat dit zal bijdragen tot een betere ruimtelijke en leefkwaliteit van de omgeving en een positief effect zal hebben op de stadsontwikkeling in deze zone (water in de stad). Ook voor BAM biedt een vervroegde uitvoering van het IJzerlaankanaal een voordeel, gezien hierdoor de fasering van de werken eenvoudiger wordt. Voor de bouw van het IJzerlaankanaal dient de IJzerlaanbrug afgebroken te worden en ook de nieuwe fietsbrug gebouwd. Hierdoor wordt de wegverbinding over de IJzerlaanbrug circa 2 jaar vroeger geëlimineerd, maar anderzijds zal de verbinding van Schijnpoortweg via Slachthuislaan en IJzerlaan naar Noorderlaan reeds definitief aangelegd zijn met een betere en stabiele verkeersafwikkeling, zeker ter hoogte van de kruispunten met de Noorderlaan en de Bredastraat (positief effect op minder hinder wegverkeer). Tenslotte biedt dit ook voor nv De Scheepvaart voordelen, daar door de afbraak van de IJzerlaanbrug een belangrijk knelpunt (vernauwing kanaalbreedte en onvoldoende doorvaarthoogte) op het Albertkanaal sneller verdwijnt. Tussen de stad Antwerpen, BAM, AWV en nv De Scheepvaart werd een samenwerkingsovereenkomst opgemaakt en ondertekend voor de gelijktijdige realisatie van het gezamenlijk project van IJzerlaan/IJzerlaankanaal en IJzerlaanfietsbrug, en dit vóór de start van de hoofdwerken voor de Oosterweelverbinding.

8 8 63 ( ) Nr. 7 De werken zijn opgesplitst in twee aanbestedingen. Een eerste kleinere aanbesteding betreft enkel de werken in het kruispunt Noorderlaan/IJzerlaan, bestaande uit enerzijds het aanpassen van de oude nog aanwezige sluis onder het kruispunt als uitstroomconstructie van het toekomstig IJzerlaankanaal, en anderzijds de bouw van een sifon onder de sluis voor een dubbele kruisende koker die in de Noorderlaan ligt. Deze werken worden afgesplitst om een snelle afwerking en een vlotte interferentie met de werken Brabo 2 te garanderen. De tweede aanbesteding betreft het gros van de werken (heraanleg IJzerlaan, bouw IJzerlaankanaal, afbraak wegbrug, bouw fietsbrug, bouw leidingenkoker, ). De werken op het kruispunt Noorderlaan-IJzerlaan werden op 8 december 2014 gepubliceerd en op 13 april 2015 gegund. Het bevel van aanvang werd gegeven voor 8 juni De werken zullen 15 maanden in beslag nemen en dus doorlopen tot De grote werken (IJzerlaan en fietsbrug) werden gepubliceerd op 5 februari 2015 en werden op 2 juli 2015 gegund. Het bevel van aanvang werd gegeven voor 1 september De werken zullen 35 maanden in beslag nemen. De werken zijn opgesplitst in 3 fases. In een eerste fase zal een nieuwe fietsbrug over het Albertkanaal gebouwd worden. Pas nadat deze in gebruik is genomen kan de bestaande IJzerlaanbrug afgebroken worden. In een tweede fase zal de IJzerlaan zelf heraangelegd worden waarbij het verkeer wordt omgeleid via de zone waar later het IJzerlaankanaal komt. In een derde fase zal het IJzerlaankanaal aangelegd worden en kan het verkeer al over de vernieuwde IJzerlaan rijden Van Cauwelaertsluis Dit project is afgerond. Na 80 jaren dienst kreeg de Van Cauwelaertsluis een grondige renovatie. Het meest opvallend was de vervanging van de vier stalen sluisdeuren. De sluis is belangrijk voor de binnenvaart als verbinding tussen de Schelde, het dokkencomplex en het Albertkanaal Fietsprojecten Algemeen In het Masterplan 2020 werden de fietsprojecten die reeds werden opgestart, behouden en uitgebreid met enkele bijkomende routes van het bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk. BAM werkt voort aan de opgestarte projecten (budget bij BAM maximaal 12,4 miljoen euro). De bijkomende fietsprojecten worden gerealiseerd door het Beleidsdomein Mobiliteit en Openbare Werken en worden behandeld in hoofdstuk 5.6. De projecten worden gezamenlijk aanbesteed met de betrokken gemeenten. BAM staat in voor de volledige kost van het fietspad met uitzondering van eventuele subsidies in het kader van het Fietsfonds. Studiekosten en kosten van de coördinatie en opvolging liggen bij BAM. Naargelang het segment is de lokale overheid of BAM bouwheer. BAM neemt de projectcoördinatie op zich (ontwerp, aanbesteding en opvolging van de werken). In totaal werd reeds 14,3 kilometer fietspaden aangelegd.

9 63 ( ) Nr Havenroute De Havenroute verbindt de Oosterweelknoop langs de Oosterweelsteenweg en Noorderlaan met Berendrecht, Zandvliet en Nederland. Vele segmenten zijn door het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen uitgevoerd. Ook voor het resterende segment op havengebied, zal de haven het project overnemen na de opmaak van het bouwvergunningdossier. Voor het deel in het gebied Berendrecht-Zandvliet-Lillo leidt BAM het project tot oplevering. De voorlopige oplevering vond plaats op 13 november 2013 (8,6 km.). Eandis heeft ondertussen de verlichting geplaatst. Definitieve oplevering en overdracht naar de stad dient nog ingepland te worden Hoboken-Hemiksem Er worden fietspaden aangelegd in de VIIe-Olympiadelaan en De Bruynlaan en langs spoorlijn 52 (Hoboken). In Hemiksem wordt enkel de missing link aan de Moerelei aangelegd. Het gedeelte VIIe-Olympiadelaan en De Bruynlaan werd reeds opgeleverd (stad Antwerpen met fietsfonds-subsidies) (1,2km). Voor het fietspad route Hoboken-Hemiksem werd de stedenbouwkundige vergunningsaanvraag ingediend op 21 januari Het openbaar onderzoek liep tot 19 juli Voor de fietspaden langs spoorlijn 52 en de Moerelei werd een gemeentelijk RUP opgemaakt. Het bijhorende onteigeningsplan werd aansluitend door de bevoegde minister goedgekeurd. De benodigde gronden zullen in de eerste helft van 2016 worden verworven via de afdeling vastgoedtransacties. Op 2 juni 2015 werd de ontvankelijkheids- en volledigheidsverklaring van de bouwaanvraag ontvangen Linkeroever-Beatrijslaan-Burcht Er wordt een dubbelrichtingsfietspad aangelegd langs de Schelde op het grondgebied van Antwerpen en Zwijndrecht. De totale kostprijs is voorzien op 3,9 miljoen euro. Er wordt zo mogelijk beroep gedaan op subsidies door het Fietsfonds. Deze bedragen voor dit project maximaal 1,4 miljoen euro. Voor het deelprojecten Kruibeeksesteenweg en Beatrijslaan-Astridlaan zijn de werken voorlopig opgeleverd. De stedenbouwkundige vergunning voor het onderdeel Dorp aan de Stroom werd op 18 juli 2014 bekomen. Er wordt synergie nagestreefd met een klein onderdeel van de Sigmaplan werken. Het samenwerkingsprotocol en het bestek voor de gezamenlijke aanbesteding werd ondertekend en goedgekeurd door Waterwegen en Zeekanaal en de gemeente Zwijndrecht. In juni 2015 werd een nieuwe bouwaanvraag ingediend. De nieuwe bouwvergunning werd op 6 oktober 2015 bekomen. Het bestek zal eerstdaags worden gepubliceerd Districtenroute De districtenroute vormt een ring voor fietsers tussen R1 en R11, van Petroleum Zuid door Hoboken, Wilrijk, Berchem, Mortsel, Borgerhout, Deurne, Schoten, en Merksem tot Luchtbal. De totale kost wordt geschat op 6,5 miljoen euro. Er wordt zo mogelijk beroep gedaan op subsidies door het Fietsfonds. Deze bedragen voor dit project maximaal 2,3 miljoen euro. De start der werken is te voorzien in het voorjaar van De bouwvergunningsaanvraag werd op 5 november 2015 bij de betrokken districten en de gemeente Schoten ingediend.

10 10 63 ( ) Nr Oosterweelverbinding 2.1. Beslissing Vlaamse Regering De Vlaamse Regering besliste op 24 september 2010 (cf. document VR PV 2010/36 punt 0035) om de Ring rond Antwerpen te sluiten met 2 tunnels, één onder de Schelde met 2 x 3 rijstroken en één gestapelde cut&cover tunnel met 4 keer 2 rijstroken en een pechstrook. Beide tunnels worden verbonden via het Oosterweelknooppunt dat voorziet in verbindingen in alle richtingen. Na de beoordeling en goedkeuring van het plan-mer door de dienst MER op 10 februari 2014 heeft de Vlaamse Regering op 14 februari 2014 beslist het basisalternatief Oosterweelverbinding verder technisch te laten uitvoeren. Deze beslissing is gebaseerd op de afweging van het Plan-MER, het ruimtelijk veiligheidsrapport, het tunnel- en wegenveiligheidsrapport en de MKBA, die alle de 5 voorliggende alternatieven beoordelen. Alle genoemde rapporten zijn gepubliceerd op De Vlaamse Regering heeft op 20 maart 2015 het GRUP Oosterweelverbinding wijziging definitief vastgesteld na advies van de Raad van State Organisatorische implicaties Studiebureau ontwerp Oosterweelverbinding rechteroever Het voorontwerp van de Oosterweelverbinding Rechteroever werd afgerond en goedgekeurd. De uitwerking van conceptontwerp naar voorontwerp heeft o.a. geleid tot verdere detaillering van het ontwerp met uitwerking van (principiële) oplossingen, afstemming met de stakeholders en de technische berekeningen (stabiliteit, waterafvoer, ). Ook werden de projectgebonden risico s verder geïnventariseerd en beter in kaart gebracht met implementatie van de beheersmaatregelen. De raming horende bij dit voorontwerp valt binnen het taakstellend budget (bevestigd door externe toetsing). Het aanvangsbevel voor de opmaak van het definitief ontwerp is nog niet gegeven en zal worden afgestemd op de vooruitgang van de Project-MER. Immers is het noodzakelijk dat deze Project-MER voldoende ver gevorderd is alvorens het definitief ontwerp wordt afgewerkt, zodanig dat de maatregelen opgelegd vanuit de Project-MER nog verwerkt kunnen worden in dit definitief ontwerp. De opstart van het definitief ontwerp wordt voorzien in het eerste kwartaal van Van de tussentijd wordt volop gebruik gemaakt om de openstaande zaken en vragen uit te klaren (bvb locatie dienstgebouwen) en de opstart van het definitief ontwerp voor te bereiden. Tegelijkertijd wordt er door BAM ook onderzoek uitgevoerd naar de meest optimale vorm om het project Oosterweelverbinding op de markt te brengen (aanbestedingsvorm en opdeling in deelprojecten). Ook dit is belangrijke info bij de opmaak van het definitief ontwerp en noodzakelijk voor opmaak van de bestekken. Tenslotte wordt in deze tussentijd ook de wettelijk voorziene Verkeersveiligheidsaudit uitgevoerd door een onafhankelijke auditor. Op deze manier kunnen de eventuele opmerkingen of aandachtspunten meegenomen worden in het definitief ontwerp. Tot 6 maanden na de opmaak van het definitief ontwerp wordt aan de bestekken gewerkt. Gedurende die 6 maanden wordt de selectieprocedure (opmaak selectiebestek + selectie) voor de aannemers afgewerkt. Aan de geselecteerde consortia wordt het bestek bezorgd. Er wordt

11 63 ( ) Nr uitgegaan van 6 maanden aanbestedingsperiode per deelgebied, maar dit zal sterk afhankelijk zijn van de gekozen aanbestedingsvorm Studiebureau ontwerp Oosterweelverbinding Linkeroever Het Politiek Stuurcomité vroeg BAM binnen het deelgebied Linkeroever een perceel aan te duiden waarbij naar een bouwvergunning toegewerkt kan worden die uitvoering begin 2017 verzekert. Uitgangspunt is de eerder voorgestelde quick win ter hoogte van de Kennedytunnel waarbij het op- en afrittencomplex zou gesupprimeerd worden. Het Politiek Stuurcomité vroeg BAM om in samenwerking met AWV deze quick win technisch verder uit te werken in een verkeerstechnisch coherent geheel. Hiermee worden bereikbaarheid van de stad Antwerpen (in het bijzonder Linkeroever) en het Waasland, de verkeersveiligheid ter hoogte van de Kennedytunnel, de ruimtelijke winsten door bundeling van infrastructuren binnen één project gebracht. Deze ingrepen op Linkeroever hebben hun eigen finaliteit en zijn onafhankelijk van de Oosterweelverbinding te realiseren. Dit project Infrastructuurwerken Linkeroever werd aldus gedefinieerd en de vereiste procedures werden opgestart (Project-MER zie verder). Het studiebureau Linkeroever en Scheldetunnel rondde begin november 2015 het voorontwerp van de linkeroever en Scheldetunnel af. De opmaak van het voorontwerp heeft onder andere geleid tot beperkte optimalisaties van het ontwerp zoals overgenomen van Noriant. Ook werden het ontwerp in overeenstemming gebracht met meest recente gegevens, richtlijnen en wetgeving. Ook voor Linkeroever en Scheldetunnel werden (principiële) oplossingen uitgewerkt, afgestemd met de stakeholders en de technische berekeningen (stabiliteit, waterafvoer, ) uitgevoerd. Tevens werden de projectgebonden risico s geïnventariseerd en beter in kaart gebracht met implementatie van de beheersmaatregelen. Voor Linkeroever en Scheldetunnel is het aanvangsbevel voor de opmaak van het definitief ontwerp nog niet gegeven en zal dit worden afgestemd op de vooruitgang van de Project- MERs, zowel voor de Infrastructuurwerken Linkeroever als voor de Oosterweelverbinding. De opstart van het definitief ontwerp wordt momenteel voorzien in het eerste kwartaal van Ook voor Linkeroever en Scheldetunnel wordt van de tussentijd volop gebruik gemaakt om de openstaande zaken en vragen uit te klaren en de opstart van het definitief ontwerp voor te bereiden. Tegelijkertijd wordt er door BAM ook voor deze deelgebieden onderzoek uitgevoerd naar de meest optimale vorm om het project op de markt te brengen (aanbestedingsvorm en opdeling in deelprojecten). Ook dit is belangrijke info bij de opmaak van het definitief ontwerp en noodzakelijk voor opmaak van de bestekken. Tenslotte wordt in deze tussentijd ook de wettelijk voorziene Verkeersveiligheidsaudit uitgevoerd door een onafhankelijke auditor. Op deze manier kunnen de eventuele opmerkingen of aandachtspunten meegenomen worden in het definitief ontwerp. Deels parallel aan de opmaak van het definitief ontwerp zullen ook de stedenbouwkundige vergunningsaanvraag en de aanbestedingsdossier(s) opgemaakt worden, dit met als doel begin 2017 de Infrastructuurwerken Linkeroever te kunnen aanvatten.

12 12 63 ( ) Nr Procedures GRUP Bij besluit van de Vlaamse Regering van 20 maart 2015 werd het GRUP Oosterweelverbinding wijziging definitief vastgesteld. De publicatie van dit besluit in het Belgisch Staatsblad vond plaats op 16 april Er werden vijf vernietigingsprocedures tegen het GRUP ingesteld. In het kader van deze vernietigingsprocedures werd in één ervan tevens een schorsingsberoep ingesteld. Bij arrest van 6 oktober 2015 heeft de Raad van State het schorsingsverzoek verworpen bij gebrek aan spoedeisendheid. In het kader van de andere vernietigingsprocedures werd vooralsnog geen schorsingsverzoek ingesteld Project-MER Bouwdok De studie voor het Project MER Bouwdok Scheldetunnel Oosterweelverbinding ging eind augustus 2014 van start. Het Project MER onderzoekt de mogelijkheden tot inplanting van een bouwdok in de haven van Zeebrugge. Het kennisgevingsdossier werd volledig verklaard door de dienst MER op 5 mei De richtlijnen van de dienst MER dateren van 31 augustus Op basis hiervan stellen de erkende MER-Deskundigen momenteel het project MER op Project MER De ingrepen op Linkeroever vormen (samen) een zelfstandig infrastructuurproject en hun milieueffecten kunnen worden beoordeeld in een apart project-mer-proces, dat deels parallel loopt met het project-mer van de Oosterweelverbinding. Het betreft voornamelijk volgende werken: Herinrichting van de knooppunten Antwerpen-West E17-E34 (verder zuidelijke knoop genoemd) en E34-N49a (verder noordelijke knoop genoemd); Compacter maken van de E17 en de E34 en optimaliseren van de weefzones; Aanleg van een parallelweg aan de E17/E34 tussen op- en afrittencomplex Zwijndrecht op de E17 en op- en afrittencomplex Waaslandhaven-Oost op de E34, ter ontlasting van de omliggende woonkernen; Herinrichting van de op- en afrittencomplexen Zwijndrecht en Waaslandhaven- Oost, onder meer in functie van de aansluiting van de parallelweg; Bouw van een P&R (parkeergebouw) en een tramkeerlus t.h.v. het kruispunt van de Blancefloerlaan met de nieuwe parallelweg; Verplaatsen en ondergronds brengen van de Fluxysleiding DN500 t.h.v. natuurgebied Blokkersdijk. De studie voor de opmaak van het project MER Infrastructuurwerken Linkeroever werd op 22 april 2015 gegund aan Antea Belgium nv. De richtlijnen voor dit project-mer werden door de dienst MER op 16 september 2015 uitgevaardigd. Thans is door het team van erkende MER-deskundigen een trechternota overgemaakt op basis waarvan de dienst MER via aanvullende richtlijnen zal aangeven welke ingesproken alternatieven als redelijk kunnen worden beschouwd en in het MER zullen moeten onderzocht worden.

13 63 ( ) Nr Ook voor de Project-MER Oosterweelverbinding werd de officiële procedure opgestart. Het kennisgevingsdossier voor dit Project-MER lag in alle betrokken gemeentes ter inzage van 1 tot en met 30 september Momenteel worden de ontvangen adviezen verwerkt door de cel MER en wordt gewacht op de richtlijnen. De richtlijnen vergadering vond plaats op 28 oktober Stedenbouwkundige vergunningen Een aantal stedenbouwkundige vergunningen voor de sloop van gebouwen met het oog op de start van de voorbereidende werken waren vervallen. Deze werden opnieuw aangevraagd en bekomen. Eén van deze slopingsvergunningen wordt aangevochten bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Het vernietigingsberoep is nog hangende. Het schorsingsberoep werd afgewezen bij arrest van 14 april Voor het project IJzerlaanbrug en omgeving werd een stedenbouwkundige vergunning aangevraagd op 27 juni Deze werd verleend op 19 december Deze wordt aangevochten voor de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Voor het verplaatsen en bundelen van grote nutsleidingen worden twee nieuwe leidingenkokers gerealiseerd (t.h.v. afrit Merksem en afrit Deurne) en één aangepast (Turnhoutsebaan). Hiervoor werd een vergunning aangevraagd op 4 december Het openbaar onderzoek liep tot begin april De vergunning werd verkregen op 16 juli Voor de voorbereidende werken in de zone Schijnpoort (heraanleg Noordersingel, verplaatsen nutsleidingen, verleggen Groot Schijn en heraanleg pompstation) werd een stedenbouwkundige vergunning aangevraagd op 15 december Het openbaar onderzoek liep tot eind mei De vergunning werd verleend op 23 oktober Nutsleidingen en afvoerleidingen Het bestek Voorbereidende Werken Oosterweelverbinding omgeving Schijnpoort omvat de noodzakelijke voorafgaandelijke verplaatsingswerken van leidingen (afvoerleidingen en waterloop) en nutsleidingen, zodat bij de start van de Hoofdwerken Oosterweelverbinding (Rechteroever zone R1) onmiddellijk aan de effectieve werken kan worden begonnen. Het bestek voor deze werken werd op 30 april 2015 gepubliceerd. De THV Schijnpoort werd aangeduid als de laagste regelmatige bieder met een offertebedrag van ,99 euro exclusief BTW. De werken kunnen worden gegund na het verkrijgen van de bouwvergunning (op 23 oktober afgeleverd), het verwerven van de nodige gronden (containerpark, Imobe, Aquafin, Imea) en de vastlegging van het aandeel door iedere medefinancier. De start van de werken wordt gepland op 1 maart De uitvoeringstermijn is contractueel vastgelegd op 26 kalendermaanden 2.5. Lobroekdok Het Lobroekdok zal vanaf het voorjaar 2016 worden gesaneerd. Om de saneringsoperatie vlot te kunnen laten verlopen dienen de aanwezige boten, wrakken en andere voorwerpen voorafgaand te worden verwijderd. De aanbesteding voor het bergen en slopen van de wrakken is lopend. De uitvoering van de bergingsactiviteiten in het Lobroekdok is voorzien in de loop van januari en februari De sloop en ontmanteling van de wrakken geschiedt verder op een externe sloopwerf. Na afronding van de bergingsactiviteiten zullen de feitelijke saneringswerken worden uitgevoerd.

14 14 63 ( ) Nr Bouwdok Het Politiek Stuurcomité heeft op 6 november 2013 beslist de bouwdoklocatie Boudewijnkanaal Zeebrugge verder technisch te laten uitwerken. In het SHIP-project (Strategisch HavenInfrastructuur Project) is voorzien in de verbreding en verdieping van een eerste deel van het Boudewijnkanaal in het havengebied van Zeebrugge. Deze werken zijn voorzien in een laatste fase van het SHIP, dit is vanaf ten vroegste De verbredingszone kan tussentijds aangewend worden voor een bouwdok en is groot genoeg om de 8 tunnelelementen in één fase te bouwen. Het bouwdok is niet opgenomen in het project-mer SHIP zodat een aparte project-mer moet opgemaakt worden voor het bouwdok. Inmiddels is de procedure van het project-mer opgestart. Het kennisgevingsdossier voor het project-mer Bouwdok Scheldetunnel Oosterweelverbinding werd ingediend op 7 april 2015 en werd volledig verklaard op 5 mei 2015, waarna de kennisgeving is betekend aan de adviesverlenende instanties (zie 2.3.1). De richtlijnen werden opgesteld door het departement Leefmilieu, Natuur & Energie op 31 augustus2015. Het project-mer is momenteel in opmaak. De terreinen zijn reeds beschikbaar (Haven en/of Vlaams Gewest) zodat geen onteigeningen nodig zijn Financiering Oosterweelverbinding Kostprijs In 2014 is een update uitgevoerd van de verschillende kostenelementen van het project Oosterweel volgens de Standaard Systematiek voor Kostenramingen (SSK). Deze ramingssystematiek brengt op een transparante, volledige, vergelijkbare en met marktinformatie onderbouwde wijze alle projectkosten in kaart, m.i.v. voorzieningen en risico s. De SSK wordt toegepast door erkende en gecertifieerde kostendeskundigen. De beslissing van de Vlaamse regering van 14 februari 2014 over de Oosterweelverbinding stelt dat alle kosten van het project begrepen moeten zijn in het taakstellend budget zoals bepaald door de Vlaamse regering bij haar beslissing van september Dit budget bedraagt 3,25 mld. Euro (prijspeil jan. 2010). Aan dit uitgangspunt is nog steeds voldaan. Kassstromen Op basis van een ruwe uitvoeringsplanning zijn de verwachte kasstromen in beeld gebracht. Hierover werd gerapporteerd tijdens de 8 ste Voortgangsrapportage. Een gedetailleerde uitvoeringsplanning per deelproject wordt momenteel opgesteld, in afstemming met de eisen inzake mobiliteit tijdens de werken (fasering - Minder Hinder). Bij het uitwerken van de aanbestedingsstrategie kan een fasering van deelprojecten aangewezen zijn t.b.v. een optimale marktwerking. Ook technische interferenties, zoals de kruising van de tunnels met het Albertkanaal en met de spoorlijnen, hebben een impact op de uitvoeringsplanning. Uitsluitsel op hoofdlijnen over deze faseringen is bepalend om een gedetailleerde prognose van de kasstromen te maken. Financiering Voor de financiering van de Oosterweelverbinding zet BAM het eigen kapitaal in, aangevuld met leningen. BAM en het departement Financiën en Begroting zijn in overleg voor het opstellen van een leningsovereenkomst tussen het Vlaams Gewest en de NV BAM. De voorbereiding hiervan loopt tot maart Vervolgens kan deze overeenkomst aan de Vlaamse regering worden voorgelegd. De financieringsovereenkomst dient goedgekeurd te

15 63 ( ) Nr zijn alvorens de hoofdwerken Linkeroever gegund worden. Momenteel zit dit proces op schema. EU Tolrichtlijn Tolinning voor vrachtverkeer op het Europese hoofdwegennet dient te voldoen aan de Europese Tolrichtlijn (Richtlijn 1999/62/EC, geamendeerd via 2006/38/EC en 2011/76/EU). De Europese Commissie keurt de maximale toltarieven goed op basis van een verantwoording en allocatie van kosten, en voert tweejaarlijks reviews uit om toe te kijken dat de uitgangspunten van haar beslissing gerespecteerd blijven. Zo zullen de tarieven moeten verlagen indien de verkeersvolumes hoger blijken te zijn dan initieel geraamd, om het evenwicht tussen kosten en opbrengsten te herstellen. Infrastructure network concerned In het verleden (2008 e.v.) is de Europese Commissie (DG Move) reeds akkoord gegaan om de twee Scheldekruisingen, Oosterweelverbinding en Liefkenshoektunnel, te beschouwen als een verbonden infrastructuurnetwerk. In de Europese tolrichtlijn wordt gesproken over een infrastructure network concerned. Een verbonden infrastructuurnetwerk bestaat uit meerdere onderdelen, niet noodzakelijk rechtstreeks met mekaar verbonden, maar die toch een (verkeerskundige) samenhang hebben. Voor het bepalen van de toltarieven accepteert de Europese Commissie dat de kosten van alle onderdelen van het gehele infrastructuurnetwerk, alsmede de verkeersstromen, over het netwerk samengeteld worden om maximale gemiddelde toltarieven te becijferen. Deze tarieven zijn dan de zogenaamde Infrastructuurheffing uit de Europese Tolrichtlijn. Toldifferentiatie Het differentiëren van tol op de Scheldetunnels is theoretisch mogelijk via het gecombineerde gebruik van de externe kostenheffing en eventueel de regulerende heffing (of congestietaks, zie art. 9(1a) van de tolrichtlijn, specifiek gericht op het verminderen van verkeerscongestie of de milieu-impact), bovenop de infrastructuurheffing. De component externe kostenheffing is echter te klein om een significante differentiatie te bereiken. De component regulerende heffing wordt eerder gezien als een mogelijke oplossing voor de file en milieuproblemen in de gehele stad of een gehele zone, zoals bijvoorbeeld de zone voor congestieheffing in Londen en Stockholm. Toldifferentiatie kan toegepast worden om optimale verkeerstromen te bereiken zolang het non-discriminatiebeginsel niet wordt geschonden. Belgische voertuigen mogen dus op geen enkele manier bevoordeeld worden ten opzichte van buitenlands wegverkeer. DG Move geeft anderzijds wel de mogelijkheid om toldifferentiatie aan te brengen binnen de component infrastructuurheffing zelf. Een differentiatie tot maximaal 75% van het gemiddelde voor het verbonden infrastructuurnetwerk is toegelaten. DG Move gaat er tevens mee akkoord om desgewenst ook de Kennedytunnel te beschouwen als onderdeel van het verbonden infrastructuurnetwerk. Dit maakt dat er op een vrij eenvoudige wijze een gedifferentieerde tol kan worden toegepast op de Scheldekruisingen, zolang de gemiddelde maximale tarieven voor het geheel van het verbonden infra-netwerk gerespecteerd blijven en de sluitende financiering via de geïnde tolgelden gegarandeerd blijft. Structurering Wanneer de Oosterweelverbinding in gebruik wordt genomen, start een tolregime voor de Scheldekruisingen, die als verbonden infrastructuurnetwerk verkeerskundig een samenhangend geheel vormen.

16 16 63 ( ) Nr. 7 Met deze structuur zijn de uitgaven voor de realisatie van de Oosterweelverbinding en het beheer van de Scheldekruisingen in de Antwerpse regio, samen met de inkomsten uit tol, duidelijk afgebakend en afgezonderd in één vennootschap en haar dochter. Naast een heldere allocatie van verantwoordelijkheden, zorgt dit tevens voor een sluitende rapportering en transparantie op de financiële stromen en engagementen. Het geheel loopt integraal over de Vlaamse ESR-boekhouding. Tijdens de uitvoering houdt dit een ESR-aanrekening van de kosten in. Tijdens de exploitatie ontstaat een ESR-inkomst. De exploitatie op basis van tol legt de kost bij de gebruiker van de infrastructuur en laat BTW-aftrek toe. Met de tolinkomsten worden de leningen aan het Vlaams Gewest terugbetaald en kan de vennootschap de operationele kosten en het onderhoud dragen, alsmede een normaal rendement realiseren. De bijdragen van de stad Antwerpen en de Antwerpse haven voor in totaal 350,3 mln Euro, worden geheroriënteerd naar (i) projecten die de leefbaar-heid van de stedelijke regio verbeteren, zoals bijkomende overkappingen en investeringen in het publieke domein om het potentieel van overkappingen ten volle te benutten, en (ii) investeringen die bijdragen in het tot stand komen van een duurzame modal shift. Het Politiek Stuurcomité van 22 oktober 2015 heeft de beleidsnota betreffende deze heroriëntering goedgekeurd. De overeenkomst tussen de betrokken partijen (Vlaamse gewest, stad Antwerpen, Antwerpse haven, BAM) wordt momenteel uitgewerkt. In het kader van de Oosterweelverbinding worden ook de volgende werken uitgevoerd en gefinancierd door BAM: Ijzerlaanbrug Sanering, ruimen van wrakken en realisatie van een nieuwe afwatering naar het Asiadok Dragende structuur van de overkapping aan het Sportpaleis Verder maken alle onteigeningen en nutsleidingen integraal deel uit van de Oosterweelverbinding Risicobeheersing Planning De algemene planning op hoofdlijnen wordt regelmatig intern geactualiseerd op basis van onder meer de meest recente informatie en verdere detaillering van de lopende studies en voorbereidende werken. Als bijlage gaat de huidige indicatieve planning van de procedures, van de studies en van de aanbesteding tot aan de start van de hoofdwerken. De beslissing om Linkeroever en Oosterweel als 2 projecten te behandelen en afzonderlijke procedures te laten doorlopen werd verwerkt in de planning. De project-mer LO en OWV bepalen het kritieke pad van de start van werken. Een optimaal procesverloop is noodzakelijk voor het halen van de vooropgestelde timing. Uit de planning blijkt dat de verschillende voorbereidende werken op het kritieke pad liggen. Dit enerzijds gezien de omvang van de werken en anderzijds gezien ze (grotendeels) consecutief moeten uitgevoerd worden. Deze werken worden momenteel aanbesteed..

17 63 ( ) Nr Het bouwrijp maken van de terreinen (verwerven, afbreken en eventueel saneren) voor deze werken ligt op het kritieke pad. Een aantal afbraakvergunningen werden reeds verkregen, maar het grootste risico zit in de verwerving van een aantal terreinen. Verdere beheersmaatregelen voor het respecteren van de planning worden momenteel uitgewerkt (bvb vooruitschuiven van risicovolle activteiten). De planning wordt alsdus risicogestuurd beheerd Risicomanagement BAM hanteert voor het risicobeheer de beproefde RISMAN-methodologie. Deze methodologie is bij BAM stapsgewijs ontwikkeld tot een volwaardig risicomanagementsysteem dat doorwerkt in alle activiteiten van de projectorganisatie, de studiebureaus en de aannemers. Risicobeheer is dan ook sterk verweven met de andere processen zoals Systems Engineering, de methodologie die wordt toegepast om alle ontwerpkeuzes traceerbaar vast te leggen en aantoonbaar te maken dat het ontwerp voldoet aan de eisen van de belanghebbenden. Risicobeheer zorgt zo op alle vlakken voor een bewuste omgang met onzekerheden en laat toe om kosten en baten van beheersmaatregelen af te wegen waardoor een kostenefficiënte risicobeheersing mogelijk is. Risicobeheer komt ook terug in het kader van de Leidraad organisatiebeheersing bij de Vlaamse Overheid. Deze leidraad beschrijft een methode om de mate van beheersing van de organisatie te evalueren en biedt een meer concreet kader voor risicobeheer. Sinds 2013 past BAM deze Leidraad op vrijwillige basis toe om de aantoonbaarheid van de beheersing en dus onrechtstreeks ook de goede werking van het risicobeheersingssysteem te verhogen. Het Auditcomité heeft op haar zittingen van 16 maart 2015 en van 7 juli 2015 de aanpak, resultaten en doelstellingen van deze beheerssystemen besproken. Vervolgens is dit onderwerp ook op de Raad van Bestuur van 16 oktober2015 toegelicht en besproken. Beide organen hebben kunnen concluderen dat het risicobeheersingsproces van BAM effectief is. Het systeem heeft zijn meerwaarde reeds bewezen met onder andere de resultaten van de bouwproefput aan het Noordkasteel (geotechnische karakteristieken van het glauconiehoudend zand en de Boomse klei), de aanvaarbescherming voor de kanaaltunnels, de dading met Noriant en de onderbouwing van risicovoorzieningen in de uitvoeringsramingen. Waar het risicobeheersingsproces momenteel voldoet, zal dat zonder aanpassing niet noodzakelijk het geval zijn in de toekomst. BAM zal haar systeem daarom verder blijven ontwikkelen zodat het in de volgende ontwerpfases en bij de opmaak van de bestekken het nodige inzicht verschaft voor onder andere. de toewijzing en verzekering van risico s. Daarnaast dient het systeem het mogelijk te maken om op efficiëntere wijze de risico s van het toenemend aantal betrokken partijen te integreren. Risicobeheer heeft immers enkel toegevoegde waarde als het inzicht geeft en helpt om onderbouwde keuzes te maken gedurende de hele levenscyclus van het project. BAM past voor het ontwerp en nadien voor de realisatie Systems Engineering toe. Deze systematiek vertaalt klanteneisen naar producteisen en productspecificaties doorheen de detaillering van het ontwerp, en maakt voor elke stap een validatie van de originele klanteneisen mogelijk. Deze systematiek maakt enerzijds de complexiteit beheersbaar, en laat anderzijds toe om stapsgewijze gedurende het ontwerpproces met de betrokken stakeholders na te gaan of hun eisen correct in het ontwerp verwerkt zijn. De bewuste en traceerbare omgang met eisen van stakeholders maakt het voor BAM mogelijk om onvermijdelijke wijzigingen snel inzichtelijk te maken, en pro-actief ermee rekening te houden.

18 18 63 ( ) Nr. 7 De afspraken met de stakeholders worden vervolgens in protocols of overeenkomsten vastgelegd. Deze overeenkomsten bepalen ook de wijze waarop er met wijzigingen zal worden omgegaan. Bilateraal overleg, de diverse stuurgroepen, de Projectleider en het Politiek Stuurco-mité vormen een werkbaar geheel om eventuele knelpunten ten aanzien van gewij-zigde klanteneisen uit te klaren. Bepalend is bovendien het Taakstellend Budget dat de Vlaamse Regering in September 2010 heeft bepaald voor de Oosterweelverbinding Kwaliteitsbeheersing De kwaliteit van de infrastructuur wordt in eerste instantie bevorderd door een goed ontwerp. Zowel bij de gunning van de studiebureaus als bij de aansturing ervan zijn kwaliteit en expertise richtinggevende criteria. Het ontwerp krijgt stapsgewijze vorm in duidelijk afgescheiden en apart beoordeelde fases (fase Concept, fase Voorontwerp, fase Definitief Ontwerp, fase Bestek). Diverse audits begeleiden en sturen het ontwerp, zoals ondermeer inzake tunnel- en verkeersveiligheid, robuustheid ten aanzien van (verkeers)calamiteiten, de toepassing van Systems Engineering, e.d.m. Per fase worden de klanteneisen met de stakeholders gecontroleerd. Om een efficiënte exploitatie en onderhoud van de infrastructuur te garanderen, zijn de toekomstige infra-structuurbeheerders nauw betrokken bij het ontwerp. Dit garandeert een levenscyclusbenadering waarbij niet alleen naar de investeringskost maar naar de totaalkost van de infrastructuur over zijn volledige levensduur gekeken wordt. De concrete besteks- en contractbepalingen volgen een Engineer&Construct (E&C) aanpak: de opdrachtnemer staat in voor de engineering van het definitieve ontwerp, en kan zo de eigen know-how inzake uitvoering inbrengen. Concrete bepalingen leggen de specificaties en kwaliteitseisen vast, en definiëren mijlpalen, op basis waarvan de opdrachtnemer vergoed wordt. Met deze mijlpaalvergoedingen ervaren de op-drachtnemers een sterke interne druk om planning en kwaliteit te beheersen. Het later dan voorzien bereiken van een mijlpaal door gebrekkige uitvoering of vertraging zal immers als rechtstreeks gevolg hebben dat de opdrachtnemer later kan factureren en dus meer moet voorfinancieren. Dit alles zonder dat BAM boetes moet opleggen of rechtszaken moet opstarten Maatschappelijk draagvlak Het creëren van een maatschappelijk draagvlak begint met een goede communicatie en informatiedoorstroming naar de verschillende stakeholders. BAM heeft daartoe diverse initiatieven opgezet op verschillende niveaus: Lancering van de projectwebsite Oosterweelverbinding met uitgebreide info over het project Presentaties voor de bij het project Oosterweelverbinding betrokken colleges van burgemeester en schepenen Gerichte verspreiding van infobrochures en organisatie van infomomenten voor burgers van Antwerpen en deelgemeenten Presentaties voor organisaties, bedrijven, verenigingen, scholen in Antwerpen en deelgemeenten. In bijlage vindt u een uitgebreide opsomming van deze initiatieven.

19 63 ( ) Nr Minder Hinder 3.1. Aanpak De geplande werken in Antwerpen en omgeving zullen onvermijdelijk een ingrijpende impact hebben op het verkeerssysteem in Antwerpen en omgeving. Om de aanpak van de werken optimaal te organiseren naar mobiliteitshinder toe werd de Stuurgroep Impact Management opgezet. Op 12 december 2014 vond de startvergadering plaats onder leiding van minister Weyts. De aanpak Minder Hinder wordt versterkt en verruimd om het hoofd te bieden aan de impact op mobiliteit en bereikbaarheid door enkele grote en complexe werken in de stad Antwerpen die in de periode uitgevoerd worden en door de hoofdwerken voor de Oosterweelverbinding die vanaf 2017 opstarten. Vlaamse regering, stad Antwerpen, provincie, randgemeenten, de Vlaamse overheidsdiensten MOW, AWV, De Lijn en projectorganisatie BAM zullen de volgende jaren immers aangesproken worden om de Antwerpse regio bereikbaar te houden. In 2015 starten : Werken Noorderlijn : Operaplein, heraanleg Leien en Noorderlaan, tramdoortrekkingen in het noorden van de stad Werken IJzerlaan en vervangen IJzerlaanbrug door fietsbrug Voorbereidende werken Oosterweelverbinding met belangrijke nutswerken en saneringen Dit naast vele andere werken van de Vlaamse overheid, de stad Antwerpen, districten en andere actoren zoals nutsmaatschappijen of private partijen. De vijf kritieke succesfactoren van de succesvolle Minder Hinder-aanpak bij de renovatie van de Antwerpse ring in zijn : een intelligente fasering in ruimte en tijd een globaal en stabiel verkeerssysteem een uitgebreid pakket aan begeleidende maatregelen een performante afstemming van de administraties sensibilisatie, informatie en begeleiding van doelgroepen. Deze kritieke succesfactoren gelden nog steeds, maar de complexiteit is vele malen hoger : het gaat over een combinatie van meerdere grote projecten met verschillende opdrachtgevers; de projecten grijpen zowel op snelweg- als op het onderliggend wegennet en het stadsweefsel in, en de periode van werken is veel langer ( ). Deze complexiteit en duur maakt een actieve coördinatie en een performante beslissingsstructuur noodzakelijk, maar geeft ook de kans om flankerende maatregelen in te stellen die een duurzaam effect beogen op de modal shift en de bereikbaarheid van de stad.

20 20 63 ( ) Nr Coördinatie en Impact Management De verkeershinder zal voor alle vervoersmodi worden beperkt door een optimalisatie van de fasering der werken, projectspecifieke ingrepen en een duidelijke werfcommunicatie. De geplande werken worden opgevolgd in verschillende werkgroepen en aangestuurd door de projectgroep en stuurgroep impactmanagement. BAM coördineert het afstemmen van de verschillende werken in samenspraak met de betrokken partners. De voornaamste werven en projecten waarop wordt gefocust zijn: Brabo 2, IJzerlaan, Singel, Schijnpoort, quick wins, bruggen Albertkanaal - Schijnpoort, Scheldekaaien, Bredabaan, verbreding Albertkanaal, Wilmarsdonk- en Oosterweelbruggen, Royerssluis, Oosterweel-verbinding en de bijhorende nutswerken. Daarnaast werkten BAM en de betrokken partners van de projectgroep impactmanagement (Stad Antwerpen, AWV, De Lijn, NMBS, weg en verkeerspolitie, nutsleidingen, gemeentelijk havenbedrijf Antwerpen, NV De Scheepvaart) een sterk pakket aan maatregelen uit voor het openbaar vervoer, auto- en vrachtverkeer en fietsers om de hinder die wordt verwacht in Antwerpen en omgeving te beperken. Dit pakket kan, in onwillekeurige volgorde, worden opgedeeld in de volgende drie categorieën: Infrastructurele maatregelen Maatregelen met als doel de exploitatie te optimaliseren en te versterken Zachte flankerende maatregelen BAM coördineert de infrastructurele maatregelen en de maatregelen met als doel de exploitatie te optimaliseren en te versterken. De uitvoering van de maatregelen met als doel de exploitatie van het openbaar vervoer te versterken is in handen van De Lijn en de NMBS en wordt gecoördineerd door BAM. De uitvoering van de zachte maatregelen wordt gecoördineerd door de Stad Antwerpen. Een lijst met infrastructurele maatregelen werd goedgekeurd door de ministeriële stuurgroep impactmanagement die samenkwam op 27 maart en 25 september De volgende infrastructurele maatregelen worden momenteel voorbereid: Optimalisatie van exploitatie van nieuwe en oude tram- en buslijnen Aanpassing verkeerslichtenregeling ter verbetering van de doorstroming Uitbreiden P+R capaciteit van de P+R Wommelgem, Merksem Keizershoek, parallelweg Linkeroever, Wilrijk Olympiade, Havanasite, Wolfstee en Boechout. Uitbouwen fietsinfrastructuur Dynamische bewegwijzering hoofdwegennet Optimalisaties kruispunt Minister Delbekelaan Theunisbrug Aanpassing wegenis in functie van aanleg open helling Turnhoutsepoort Voor nagenoeg alle maatregelen werd het studiewerk verder gezet en verschillende maatregelen staan op de korte termijn gepland voor uitvoering of werden reeds deels uitgevoerd. De eerstvolgende projecten die zullen worden uitgevoerd zijn de optimalisatie van het kruispunt Minister Delbekelaan Theunisbrug, het koppelen van de trams en de aanpassing van de verkeersregelinstallatie.