Activiteitenplan 2009

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Activiteitenplan 2009"

Transcriptie

1 Activiteitenplan 2009 Technocentrum Zeeland September 2008 Technocentrum Zeeland Edisonweg 53b 4382 NV Vlissingen telefoon telefax website Samengesteld door: C.G.H.M. van Reijen M.L.M. Cardon M.J. Remijnse

2 Inhoudsopgave Pagina 1. Inleiding Een korte terugblik Regioanalyse Ontwikkelingen economie Zeeland Techniekcijfers Onderwijs Zeeland Voortgezet onderwijs MBO HBO Techniekcijfers bedrijfsleven Zeeland Werkzaam in een technische functie Technische vacatures Extra vervangingsvraag Conclusies Techniekcijfers bedrijfsleven Conclusies Regioanalyse Prioriteiten en strategische doelen Prioriteiten Strategische doelen Activiteiten Monitoring Activiteiten Algemene activiteiten van het Technocentrum Zeeland Activiteiten onder hoofddoelstellingen Begroting Overzicht doorlopende activiteiten Realisatie Begroting Bijlage I Resultaat Bijeenkomsten Regioanalyse 2007 Bijlage II Technische werkzame personen uitgesplitst naar regio Bijlage III Technische vacatures naar sector per regio Bijlage IV Extra vervangingsvraag naar sector en functieniveau Bijlage V Extra vervangingsvraag naar regio en functieniveau Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

3 1. Inleiding Technocentrum Zeeland is een onafhankelijke intermediaire organisatie die zich richt op het mede oplossen van regionale knelpunten die bestaan tussen het technisch (beroeps) onderwijs en de arbeidsmarkt. Hierbij behartigt ze de belangen van het onderwijs, het bedrijfsleven en de overheid in de provincie Zeeland. Het Technocentrum werkt hierbij samen met de andere Technocentra in Nederland en het landelijk opererend Platform Bèta Techniek, welke als doel heeft het vergroten van de instroom in de technische opleidingen met 15%. In dit activiteitenplan zijn de activiteiten beschreven die het Technocentrum Zeeland heeft gepland voor Er wordt gestart in hoofdstuk 2 met een korte terugblik waarin aangegeven wordt welk resultaten er in Zeeland reeds behaald zijn. In hoofdstuk 3 is de Regioanalyse weergegeven. De knelpunten en kansen die voortkomen uit de Regioanalyse zijn in paragraaf 3.4 samengevat. Deze zijn het uitgangspunt voor het bepalen van de prioriteiten en de strategische doelen in hoofdstuk 4. Vervolgens wordt er in hoofdstuk 5 een omschrijving gegeven van de inhoud van de projecten/activiteiten en de verschillende partijen waarmee het Technocentrum Zeeland deze zal uitvoeren. Met deze activiteiten/projecten wordt er ingespeeld op de strategische doelstellingen binnen de geformuleerde prioriteiten. De begroting voor 2009 is opgenomen in paragraaf 5.3. Missie Technocentrum Zeeland initieert, koppelt en ondersteunt als onafhankelijke organisatie activiteiten die de knelpunten tussen technisch (beroeps)onderwijs en arbeidsmarkt in Zeeland helpen oplossen. Visie Technocentrum Zeeland wil in de provincie Zeeland een intermediair zijn die serieuze gesprekspartner is voor bedrijven en scholen als het gaat om de relatie technische scholing en arbeidsmarkt en die gewaardeerd wordt als een onafhankelijke en betrouwbare organisatie met een proactieve, professionele en resultaatgerichte aanpak, gericht op het tot stand brengen van synergie tussen de verschillende belanghebbende partijen en hun initiatieven. Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

4 2. Een korte terugblik Tot 2008 (bron Activiteitenverslag 2007) In z n totaliteit kan geconcludeerd worden dat de belanghebbende partijen in Zeeland zich bewust zijn van de problematiek omtrent techniek. De bereidheid om in gezamenlijkheid te werken aan een oplossing is zeker aanwezig. Geconstateerd wordt dat er in Zeeland veel initiatieven zijn, die nog te veel langs elkaar werken. De behoefte bestaat aan een overkoepelende gecoördineerde aanpak, die bij uitstek thuishoort bij het Technocentrum. Het project Bedrijf+School is met deze reden geïnitieerd en kent steeds meer deelnemende bedrijven en scholen. Verder zijn de onderwijsproducten die in 2007 ontwikkeld zijn, structureel ingebed bij de onderwijsinstellingen. Tenslotte kan gesteld worden dat de kennisuitwisseling en onderlinge samenwerking tussen bedrijven en scholen en scholen onderling verder is geïntensiveerd. Toegevoegde waarde De toegevoegde waarde van het Technocentrum Zeeland ligt op de volgende gebieden: Initiëren: de projecten Bedrijf+School, Het Loket en Doorlopend Ontdekken zijn door Technocentrum Zeeland geïnitieerd. Versnellen: de inhoudelijke en financiële bijdrage van het Technocentrum heeft ervoor gezorgd dat een aantal projecten sneller van de grond is gekomen dan zonder bemoeienis van het Technocentrum het geval zou zijn geweest. Human Media Design en Mighty Machines zijn hier voorbeelden van. Het Technocentrum Zeeland heeft het voornemen om deze rol nog meer proactief in te vullen. Verbeteren: door een actieve inbreng van Technocentrum Zeeland bij de ideevorming van projecten wordt het draagvlak verbreed. Dit door het vergroten van het aantal bij de uitvoering betrokken deelnemende partijen (meerdere onderwijsinstellingen, meer bedrijven). Verder is door het optimaliseren van de monitoring van projecten een kwaliteitsslag gemaakt. Dit blijft de komende jaren een aandachtspunt voor nog verdere verbetering. Kennisuitwisseling is door toedoen van het Technocentrum beter gefaciliteerd (ontwikkeling en Verankeren: projectaanvragen worden getoetst op aspecten als brede samenwerking, verwacht effect en mogelijkheden tot verankering. Na honorering van de subsidieaanvraag wordt hierop gemonitord. Opgeleverde producten zijn Zeeland breed inzetbaar. Diverse projecten hebben zich een zelfstandige status verworven ( Het Loket, Vrienden van Elektro ) of zijn structureel ondergebracht bij een bestaande organisatie ( Zeeuws Netwerk van Loopbaanadviseurs ). Regisseren: op basis van signalen uit de markt (Regioanalyse 2007) wil Technocentrum Zeeland de regiefunctie verder uitbouwen. De Provincie Zeeland ziet hier ook een belangrijke taak voor het Technocentrum en zal dit met ingang van 2008 financieel ondersteunen. Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

5 2008 De projecten 2008 zijn in uitvoering. Sommige zijn wat later van start gegaan en zullen derhalve tot in 2009 lopen. In 2008 is door de diverse partijen hard gewerkt aan: Het vergroten van individuele contacten tussen scholen en bedrijven. De projecten Bedrijf+School en Doorlopend Ontdekken leveren hier een belangrijke bijdrage aan. Bedrijf+School bestaat uit een database met ruim 200 Zeeuwse bedrijven en organisaties die op technisch gebied gastlessen, bedrijfsbezoeken en docentstages willen verzorgen voor Zeeuwse scholen (van basisonderwijs tot HBO) en daarnaast technische werkopdrachten willen laten uitvoeren door MBO en HBO studenten. De database is toegankelijk via Het verder vergroten van de kwaliteit van de technische opleidingen/infrastructuur CLIB Energie, Ondernemen binnen Techniek en Leren op afstand zijn projecten die zich onder andere hier sterk voor maken. Binnen CLIB Energie is, in samenwerking met het bedrijfsleven, lesstof ontwikkeld die goed aansluit op de praktijk en aantrekkelijk is voor cursisten. Het vergroten van de doorstroom en het verbeteren van de aansluiting Doorlopend Ontdekken richt zich op de doorstroom PO-VO. Het project Leren op afstand maakt het mogelijk dat leerlingen uit het VMBO op afstand gebruik kunnen maken van de apparatuur van het ROC Zeeland. Het optimaliseren van het imago van techniek Deelproject Positieve Beeldvorming Technische MBO beroepen van Bedrijf+School leidt technische MBO-ers op tot Techniek Ambassadeur. Deze mensen worden ingezet om binnen Bedrijf+School gastlessen en bedrijfsbezoeken voor scholen te verzorgen. De Zonnebootrace is een uitdagende wedstrijd voor vaartuigen op zonneenergie. In juni 2008 vond de vierde editie van dit evenement plaats. De zonnebootrace bestaat uit drie onderdelen: de race met bemande zelfgemaakte op zonne-energie voortgedreven vaartuigen voor VO, MBO, HBO en WO, de zelfgemaakte op zonne-energie voortbewegende mini-zonnebootrace voor PO en de op zonne-energie bewegende gadgets Solar Olympics voor VO. Het om- en bijscholen van volwassenen Het Loket, gestart als project van het Technocentrum Zeeland, is sinds 1 januari 2008 een onafhankelijke stichting. Het Loket is een schakel tussen vraag en aanbod van bedrijfsopleidingen, bundelt opleidingsvragen en levert een bijdrage aan het behouden van opleidingen in Zeeland. Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

6 In 2008 is een start gemaakt met het inventariseren van de mogelijkheden om het Technocentrum Zeeland na het beëindiging van de kaderregeling eind 2010 te continueren. Dit zal in 2009 verder vorm krijgen. Verbeterpunten In het Activiteitenplan 2008 heeft Technocentrum Zeeland aangegeven de volgende verbeterpunten na te streven in 2008: Duidelijker de prioriteiten en strategische keuze aangeven Uitbouwen van de regie- en informatiefunctie Professioneler monitoren van projecten In het Schouwingsapport van het Platform Bèta Techniek wordt aangegeven dat Technocentrum Zeeland sterker dan voorheen knelpunten en kansen uit de Regioanalyse weet te vertalen naar prioriteiten, doelstellingen en vervolgens activiteiten. Ook wordt duidelijk ingespeeld op actuele ontwikkelingen. Op dit punt constateert Technocentrum Zeeland dan ook dat het verbeterpunt gerealiseerd is. Deze benadering is ook in dit Activiteitenplan gehanteerd. De toegezegde subsidie van de Provincie Zeeland maakt het mogelijk de regie- en informatiefunctie met ingang van 2009 verder uit te bouwen. De monitoring van projecten en activiteiten is met ingang van 2008 gestructureerder aangepakt. Hierdoor kan op projectniveau waar nodig bijgestuurd worden. Effecten worden beter gemeten en worden teruggekoppeld naar de doelstellingen van de Kaderregeling. Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

7 3. Regioanalyse 2008 De Regioanalyse 2008 is gebaseerd op een actualisatie van de bijeenkomsten met sleutelfiguren uit 2007 de CFI cijfers het RIBIZ onderzoek dat heeft plaatsgevonden in samenwerking met de Kamer van Koophandel en aanvullend deskresearch. Actualisatie bijeenkomsten met sleutelfiguren zie bijlage I Technocentrum Zeeland heeft in april 2007 vier bijeenkomsten georganiseerd om input te genereren voor het kwalitatief deel van de Regioanalyse. In rondetafelgesprekken met in totaal 27 afgevaardigden van onderwijs, overheid en bedrijfsleven zijn knelpunten binnen de doelstellingen van het Technocentrum geïnventariseerd en is gesproken over mogelijke oplossingen. In 2008 zijn alle betrokkenen benaderd met de vraag of de resultaten nog actueel zijn. Het antwoord hierop was bevestigend. Economische ontwikkelingen in Zeeland zie paragraaf 3.1 Aan de hand van de gegevens van de Kamer van Koophandel zijn de economische ontwikkelingen in Zeeland kort beschreven (ERBO onderzoek). Techniekcijfers Onderwijs zie paragraaf 3.2 Op basis van de op het moment van samenstellen van dit rapport (september 2008) beschikbare CFI cijfers, is een beeld gegeven van de aantallen leerlingen/studenten in Zeeland die een technische richting hebben gekozen. Techniekcijfers bedrijfsleven zie paragraaf 3.3 Jaarlijks voert de Kamer van Koophandel Zeeland een werkgelegenheidsonderzoek uit onder het Zeeuwse bedrijfsleven. In 2007 heeft het Technocentrum Zeeland een aantal vragen laten meelopen ten aanzien van techniek. Conclusies De conclusies van de Regioanalyse zijn opgenomen in paragraaf 3.4 Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

8 3.1. Ontwikkelingen economie Zeeland De groei die het Zeeuwse bedrijfsleven de laatste jaren heeft doorgemaakt, houdt nog altijd aan. Dit blijkt uit het jaarlijks onderzoek van de Kamer van Koophandel naar de regionale bedrijfsontwikkelingen (ERBO). De omzetgroei over 2007 komt voor het totale Zeeuwse bedrijfsleven uit op bijna 4%. Landelijk ligt dit wat hoger, namelijk op 5%. Veel Zeeuwse ondernemers (94%) verwachten ook 2008 met winst te kunnen afsluiten. De positieve bedrijfsresultaten hebben gezorgd voor een stijging van de werkgelegenheid. In Zeeland wel wat minder dan landelijk het geval is. De groei doet zich vooral voor in het grootbedrijf en minder bij het MKB. Ontwikkeling werkgelegenheid ten opzichte van vorig jaar 4% 3% 2% 1% 0% -1% % Zeeland Nederland De industrie in Zeeland doet het goed. Omzet en export groeiden in 2007, hetzij wel iets minder dan landelijk het geval is. Zeeuwse bedrijven vanaf 50 medewerkers deden het beter dan het MKB. Landelijk speelt dit veel minder. De omzetvergroting die in de bouw gerealiseerd is ten opzichte van 2006, verdampt als rekening wordt gehouden met de sterk gestegen kosten in die sector. Dit beeld is zowel landelijk als in Zeeland zichtbaar. Toch is het aantal banen gestegen en zijn in de bouw relatief het meest winstgevende bedrijven. De vooruitzichten laten een wisselend beeld zien. Omzetverdeling bedrijfsleven 2007 Bouw Detailhandel Groothandel Diensten Chemie Zeeland Nederland Industrie (excl. chemie) 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

9 3.2. Techniekcijfers Onderwijs Zeeland In Zeeland is de ontgroening groter dan landelijk het geval is. In 2002 maakte de groep 0 tot en met 4 jaar oud nog 6% uit van de Zeeuwse bevolking. Nu is dat gedaald naar 5,3%. Landelijk gezien daalt deze groep ook, van 6,3% tot 5,8% (bron: CBS). Dit heeft op dit moment nog geen consequenties voor het VO/MBO/HBO maar op termijn zal dit wel het geval zijn. Het aantal leerlingen in het primair onderwijs (PO) neemt al sinds schooljaar af. Landelijk gezien is het op dit moment nog vrij stabiel (bron: CBS). % stijging/daling Regio t.o.v. voorgaand jaar in % v/h totaal inwoners Leeftijd Jaar Nld Zld Nld Zld Nld Zld Jonger dan 5 jaar 5 tot 10 jaar 10 tot 15 jaar 15 tot 20 jaar 20 tot 25 jaar TOTAAL (alle leeftijden) ,3% 6,0% ,8% -0,6% 6,3% 6,0% ,1% -0,9% 6,3% 5,9% ,0% -1,7% 6,2% 5,8% ,2% -3,0% 6,0% 5,6% ,2% -2,8% 5,9% 5,5% ,2% -2,9% 5,8% 5,3% ,1% 6,2% ,5% -1,0% 6,1% 6,1% ,2% 0,8% 6,1% 6,2% ,1% -0,4% 6,1% 6,1% ,1% 0,6% 6,1% 6,2% ,7% -0,5% 6,1% 6,1% ,5% -0,8% 6,2% 6,1% ,2% 6,2% ,8% 1,3% 6,2% 6,3% ,5% 0,2% 6,2% 6,3% ,2% 1,1% 6,2% 6,3% ,2% -1,3% 6,1% 6,2% ,2% -0,5% 6,0% 6,2% ,7% -1,0% 6,0% 6,1% ,9% 6,0% ,8% -1,1% 5,9% 5,9% ,3% -1,6% 6,0% 5,8% ,8% -0,2% 6,0% 5,8% ,2% 1,2% 6,1% 5,8% ,8% 0,4% 6,1% 5,8% ,6% 1,3% 6,1% 5,9% ,0% 5,1% ,3% 2,1% 6,0% 5,1% ,4% -2,0% 6,0% 5,0% ,1% 0,3% 5,9% 5,0% ,5% -0,4% 5,9% 5,0% ,1% 0,2% 5,9% 5,0% ,2% -1,3% 6,0% 5,0% % 100% ,5% 0,3% 100% 100% ,4% 0,2% 100% 100% ,3% 0,3% 100% 100% ,2% 0,1% 100% 100% ,1% 0,1% 100% 100% ,3% 0,0% 100% 100% Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

10 Voortgezet onderwijs (Bron: CFI) In Zeeland volgen ruim jongeren het voortgezet onderwijs, bestaande uit het praktijkonderwijs, LWOO, VMBO, HAVO en VWO. Hiervan zit bijna de helft in de bovenbouw (LWOO en VMBO klas 3 en 4; HAVO klas 4 en 5 en VWO klas 4, 5 en 6). Ongeveer 3 op de 10 jongeren hebben voor een technische richting of profiel gekozen binnen de bovenbouw. In Zeeland ligt dat iets hoger dan landelijk het geval is. In het algemeen geldt, hoe hoger het niveau, des te meer voor techniek wordt gekozen. Techniek in de bovenbouw VO 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% LWOO VMBO HAVO VWO LWOO VMBO HAVO VWO LWOO VMBO HAVO VWO LWOO VMBO HAVO VWO Techniek Zeeland Andere sectoren Techniek Nederland Andere sectoren Jongens/Meisjes In de examenklas VMBO volgt slechts 1% van de meisjes voor een technische richting, tegen 30% jongens. In Zeeland ligt dat hoger, namelijk op 2% respectievelijk 36%. Ook in de examenklas van de HAVO zitten in Zeeland relatief meer jongens en meisjes met een technisch profiel dan landelijk het geval is. Landelijk gezien is alleen het percentage meisjes in de examenklas VWO met een technisch profiel hoger dan in Zeeland. Bij de jongens ligt dat andersom. Examenklas jongens meisjes totaal SCHOOL Richting/profiel zld nld zld nld zld nld VMBO Technische richting 36% 30% 2% 1% 20% 16% Mavo 30% 38% 32% 42% 31% 40% Overige richtingen 34% 32% 66% 57% 50% 44% Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% HAVO VWO Technisch profiel 43% 37% 24% 20% 33% 28% Overige profielen 57% 63% 76% 80% 67% 72% Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% Technisch profiel 59% 56% 35% 41% 47% 48% Overige profielen 41% 44% 65% 59% 53% 52% Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% CFI cijfers, peildatum oktober 2006 (geen actuelere cijfers beschikbaar per peildatum) Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

11 Doorstroom Als gekeken wordt naar de doorstroom, dan blijkt dat 93% van de Zeeuwse VMBO-ers doorstroomt naar het MBO. Landelijk is dat 92%. Van de Havisten met een technisch profiel gaat in Zeeland 82% naar het HBO, landelijk ligt dat iets lager, namelijk op 78%. 77% van de VWO-ers met een technisch profiel gaat naar de Universiteit, landelijk is dat 76%. JONGENS MEISJES TOTAAL Diploma Vervolgopleiding Zld Nld Zld Nl Zld Nld MBO 93% 92% 92% 89% 93% 92% Overig 1% 1% 0% 3% 1% 1% Uitstroom 6% 8% 8% 9% 6% 8% VMBO techniek 100% 100% 100% 100% 100% 100% MBO 2% 3% 2% 3% 2% 3% HBO 80% 78% 84% 77% 82% 78% Overig 9% 9% 4% 8% 8% 9% HAVO technisch Uitstroom 8% 10% 10% 11% 9% 11% profiel 100% 100% 100% 100% 100% 100% MBO 1% 0% 0% 0% 0% 0% HBO 9% 9% 4% 10% 7% 10% WO 76% 78% 79% 74% 77% 76% Overig 1% 0% 0% 0% 0% 0% VWO technisch Uitstroom 14% 13% 17% 15% 15% 14% profiel 100% 100% 100% 100% 100% 100% CFI cijfers, peildatum oktober 2006 (geen actuelere cijfers beschikbaar per peildatum) MBO (Bron: CFI) In Zeeland volgen bijna deelnemers een MBO opleiding, bijna hiervan op een BOL opleiding en ruim op een BBL opleiding. Deze verhouding is op landelijk niveau vergelijkbaar. Binnen de BOL opleidingen volgt ongeveer een kwart een technische opleiding, zowel in Zeeland als landelijk. Bij de BBL opleidingen ligt dat in Zeeland hoger dan in Nederland (Zeeland 61%, landelijk 50%). Techniek in het MBO 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% BOL BBL BOL BBL BOL BBL BOL BBL Techniek Andere sectoren Techniek Andere sectoren Zeeland Nederland Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

12 HBO (Bron: CFI) In Zeeland volgen rond de personen een HBO opleiding. In Nederland zijn dat er ruim Landelijk gezien stijgt dit aantal sinds schooljaar In Zeeland schommelt het. In Zeeland volgen meer jongeren een technische opleiding op het HBO dan landelijk het geval is. Er is wel een dalende lijn zichtbaar, zowel landelijk als in Zeeland. Techniek in HBO 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Techniek Andere sectoren Techniek Andere sectoren Zeeland Nederland Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

13 3.3. Techniekcijfers bedrijfsleven Zeeland Jaarlijks voert de Kamer van Koophandel Zeeland een werkgelegenheidsonderzoek uit onder het Zeeuwse bedrijfsleven. In 2007 heeft het Technocentrum Zeeland een aantal vragen laten meelopen ten aanzien van techniek. De volgende definitie is op het vragenformulier aangegeven voor technische functies: de traditionele functies alsook ICT, logistiek en Maritiem. De resultaten geven een representatief beeld van de Zeeuwse situatie Werkzaam in een technische functie In Zeeland zijn ruim personen werkzaam. De grootste sectoren qua aantal werkzame personen (wp) zijn de handel/reparatie en de gezondheids- en welzijnszorg. 18% van alle werkzame personen, bijna personen in aantal, werkt in een technische functie. Meer dan de helft van deze personen werkt in de industrie en de bouw. Relatief gezien is er per sector een groot verschil in het deel technische functies ten opzichte van alle functies. Het aandeel technische medewerkers in de bouw is het hoogst, 51%. In de gezondheids- en welzijnszorg is deze het laagst, namelijk 1%. TOTAAL ZEELAND Totaal wp Technisch wp (werkzame personen) Sector aantal aantal % totaal % man % vrouw % fulltime % parttime Industrie % 88% 12% 96% 4% Bouwnijverheid % 90% 10% 94% 6% Handel en reparatie % 69% 31% 83% 17% Zakelijke dienstverlening % 75% 25% 82% 18% Vervoer/opslag en communicatie % 81% 19% 90% 10% Overheden % 66% 34% 96% 4% Dienstverlening Landbouw en Visserij % 84% 16% 84% 16% Overige diensten % 55% 45% 70% 30% Horeca % 45% 55% 62% 38% Financiële dienstverlening % 71% 29% 68% 32% Gezondheids- en welzijnszorg % 16% 84% 74% 26% Onderwijs % 51% 49% 85% 15% TOTAAL % 80% 20% 90% 10% Man/vrouw 80% van het aantal werkzame personen in een technische functie is man, 20% vrouw. Bij alle functies ligt de verhouding man/vrouw op 57/43. Geconcludeerd kan dan ook worden dat relatief erg veel technische functies vervuld worden door mannen. Het aandeel mannen in technische functies varieert per sector van 90% in de bouw tot 16% vrouwen in de gezondheids- en welzijnszorg. Daar werken relatief veel vrouwen in technische functies. Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

14 Fulltime/parttime 90% van de technische functies is een fulltime baan, 10% een parttime. Het RIBIZ hanteert de definitie bij fulltime bij meer dan 15 uur per week en parttime bij minder dan 15 uur per week. In totaal is er in Zeeland sprake van 80% fulltimers en 20% parttimers. Geconcludeerd kan dan ook worden dat er relatief weinig parttime functies zijn in de techniek. Het percentage fulltimers in de technische functies varieert van 96% in de sector industrie en overheden tot 62% in de horeca. Technische functies naar regio Uitgesplitst naar regio zijn de meeste werkzame personen werkzaam bij bedrijven die op Walcheren gevestigd zijn. Voor wat betreft de technische functies ligt dat wat anders. Absoluut en relatief gezien zijn de meeste technische functies bij Zeeuws Vlaamse bedrijven. In de andere regio s ligt het relatief wat lager. Het aandeel vrouwen in technische functies ligt in alle regio s rond de 20%, in Zeeuws Vlaanderen iets lager en op Schouwen/Tholen wat hoger. Totaal wp Technisch wp Regio s in Zeeland aantal aantal % totaal % man % vrouw Zeeuws Vlaanderen % 82% 18% Walcheren % 79% 21% De Bevelanden % 80% 20% Schouwen/Tholen % 77% 23% TOTAAL % 80% 20% De uitsplitsing naar sector is opgenomen als bijlage II. Functies naar opleidingsniveau Als de technische functies uitgesplitst worden naar opleidingsniveau blijkt dat 3% van de personen die in een technische functie werken geen opleiding hebben of alleen basisonderwijs hebben gevolgd. 38% heeft vmbo/mavo gedaan, 32% mbo/havo, 23% hbo en 4% wo. TOTAAL ZEELAND Hoogst genoten opleiding van personen in technische Aantal technische vmbo/ functies mbo/ Sector functies basis mavo havo hbo wo totaal Industrie % 29% 36% 26% 7% 100% Bouwnijverheid % 61% 25% 8% 0% 100% Handel en reparatie % 51% 37% 8% 1% 100% Zakelijke dienstverlening % 28% 33% 26% 5% 100% Vervoer/opslag en communicatie % 59% 29% 8% 1% 100% Overheden 781 0% 21% 51% 26% 2% 100% Dienstverlening landbouw en visserij 643 5% 55% 30% 8% 1% 100% Overige diensten 627 4% 35% 46% 12% 3% 100% Horeca 530 4% 53% 35% 7% 1% 100% Financiële dienstverlening 466 0% 41% 20% 38% 1% 100% Gezondheids- en welzijnszorg 369 0% 4% 15% 79% 2% 100% Onderwijs 276 4% 29% 17% 47% 3% 100% TOTAAL % 38% 32% 23% 4% 100% In aantal Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

15 Uitgesplitst naar sector blijkt dat er in de bouwsector relatief veel laagopgeleide technici werken en in de gezondheids- en welzijnszorg veel hoogopgeleide technici Technische vacatures De technische vacatures per peildatum 1 mei 2007 maakten iets meer dan de helft uit van alle vacatures die op dat moment in Zeeland openstonden. Het betreft vooral fulltime vacatures. Het percentage technische vacatures, 52%, is opvallend omdat slechts 18% van alle functies technisch is. Relatief gezien zijn er dus erg veel technische vacatures. Absoluut gezien zijn de meeste technische vacatures in de zakelijke dienstverlening. Relatief gezien zijn de meeste technische vacatures in de bouw. In de bouw, waar 51% van de werkzame personen een technische functie heeft, is 93% van de vacatures technisch. Zelfs in de sector onderwijs, waar slechts 3% een technische functie heeft, is bijna de helft van de vacatures technisch. Totaal TOTAAL ZEELAND vacatures Vacatures techniek sector aantal aantal % totaal % fulltime % parttime Zakelijke dienstverlening % 85% 15% Industrie % 93% 7% Bouwnijverheid % 94% 6% Handel en reparatie % 82% 18% Horeca % 61% 39% Vervoer/opslag en communicatie % 90% 10% Overige diensten % 62% 38% Dienstverlening landbouw en visserij % 83% 17% Overheden % 97% 3% Onderwijs % 83% 17% Gezondheids- en welzijnszorg % 76% 24% Financiële dienstverlening % 69% 31% TOTAAL % 86% 14% Vacatures naar regio Uitgesplitst naar regio zijn, zowel absoluut en relatief gezien, de meeste technische vacatures in de regio De Bevelanden. Op Walcheren zijn relatief gezien de minste technische vacatures. De uitsplitsing naar sector per regio is opgenomen als bijlage III. Totaal vacatures Vacatures techniek Regio s in Zeeland aantal aantal % totaal % fulltime % parttime De Bevelanden % 87% 13% Walcheren % 85% 15% Zeeuws Vlaanderen % 87% 13% Schouwen/Tholen % 84% 16% TOTAAL % 86% 14% Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

16 Vacatures afgezet tegen werkzame personen Absoluut gezien zijn de meeste vacatures per peildatum in de sector handel en reparatie. Dit is de sector waar de meeste personen werken. Het totaal aantal vacatures afgezet tegen het totaal aantal werkzame personen is 3%. Per sector varieert dit van 7% in de horeca tot 1% in de financiële dienstverlening. Bij de technische vacatures varieert dit van 26% (ook in de horeca) tot 4% (ook in de financiële dienstverlening), met een totaal gemiddelde van 10%. Absoluut gezien zijn er veel technische vacatures in de zakelijke dienstverlening, industrie en bouw. TOTAAL ZEELAND Totaal Technisch Technische Totaal wp vacatures wp vacatures Sector aantal aantal % aantal aantal % Horeca % % Zakelijke dienstverlening % % Onderwijs % % Overige diensten % % Gezondheids- en welzijnszorg % % Handel en reparatie % % Bouwnijverheid % % Dienstverlening Landbouw en Visserij % % Overheden % % Vervoer/opslag en communicatie % % Industrie % % Financiële dienstverlening % % TOTAAL % % Vacatures naar opleidingsniveau In ongeveer de helft van de gevallen is het niveau van de vacature laag (geen opleiding tot vmbo/mavo). 30% van de vacatures is van mbo niveau, 19% van hbo niveau en 2% wo. Naar sector uitgesplitst zijn absoluut gezien de meeste technische vacatures zonder opleidingseisen beschikbaar in de zakelijke dienstverlening en handel/reparatie. Relatief gezien zijn veel vacatures in de sector overige diensten van een laag niveau. TOTAAL ZEELAND Niveau van de technische vacatures geen/basis vmbo/mavo mbo/havo Sector aantal % aantal % aantal % Zakelijke dienstverlening 56 9% % % Industrie 46 8% % % Bouwnijverheid 24 5% % % Handel en reparatie 54 12% % % Horeca 14 10% 61 44% 50 36% Vervoer/opslag en communicatie 8 8% 59 58% 33 33% Overige diensten 17 22% 10 13% 37 48% Dienstverlening landbouw en visserij 5 8% 26 43% 24 41% Overheden 0 0% 13 24% 23 42% Onderwijs 6 14% 28 59% 3 7% Gezondheids- en welzijnszorg 0 0% 12 26% 24 53% Financiële dienstverlening 0 0% 1 3% 1 5% TOTAAL 231 8% % % Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

17 Met betrekking tot de technische vacatures op vmbo niveau zijn er absoluut gezien veel vacatures in de bouw en de zakelijke dienstverlening. Relatief gezien is meer dan de helft van de technische vacatures binnen het onderwijs en de sector vervoer/opslag van vmbo niveau. Ten aanzien van de mbo vacatures techniek zijn er in absolute zin veel vacatures in de industrie en bouw en relatief veel in de gezondheids- en welzijnszorg en de sector overige diensten. Absoluut gezien zijn er veel technische vacatures op hbo niveau in de industrie en zakelijke dienstverlening. Relatief gezien zijn er binnen de sector financiële dienstverlening veel technische hbo vacatures. Binnen alle sectoren ligt het aandeel technische wo vacature ten opzichte van alle technische vacatures onder de 7%. In absolute zin zijn de meeste technische wo vacatures in de zakelijke dienstverlening. TOTAAL ZEELAND Niveau van de technische vacatures hbo wo TOTAAL Sector aantal % aantal % aantal % Zakelijke dienstverlening % 34 5% ,0% Industrie % 12 2% ,0% Bouwnijverheid 41 8% 5 1% ,0% Handel en reparatie 42 9% 2 1% ,0% Horeca 14 10% ,0% Vervoer/opslag en communicatie ,0% Overige diensten 13 17% ,0% Dienstverlening landbouw en visserij 5 8% ,0% Overheden 15 27% 3 6% ,0% Onderwijs 10 21% ,0% Gezondheids- en welzijnszorg 7 16% 2 5% ,0% Financiële dienstverlening 19 92% ,0% TOTAAL % 59 2% ,0% Moeilijk vervulbare technische vacatures 17% van de technische vacatures, 458 in aantal, is (per peildatum mei 2007) moeilijk vervulbaar. Een vacature is moeilijk vervulbaar als deze langer open staat dan drie maanden en/of er onvoldoende gekwalificeerd aanbod is. Per sector varieert het percentage van 31% in de sector overheid tot 2% in de sector onderwijs. Uitgesplitst naar vacatureniveau blijkt dat 41% van de technische functies van wetenschappelijk niveau moeilijk vervulbaar zijn. Naarmate het niveau lager wordt, wordt het percentage moeilijk vervulbare vacatures kleiner. In absolute zin zijn er 180 moeilijk vervulbare vacatures op lager niveau (basis + vmbo/mavo), 149 op middelbaar niveau (mbo/havo) en 129 op hoger niveau (hbo + wo). Absoluut gezien zitten de meeste moeilijk vervulbare technische vacatures (ruim 200, bijna de helft van alle moeilijk vervulbare technische functies) in de industrie en handel/reparatie. Relatief gezien hebben de sectoren overheid en dienstverlening landbouw en visserij het meest te kampen met moeilijk vervulbare vacatures. Het deel moeilijk vervulbare technische vacature ten opzichte van alle technische vacatures is hier het hoogst. Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

18 TOTAAL ZEELAND vacatures basis vmbo/mavo mbo/havo moeilijk vervulbaar sector Industrie % % % Handel en reparatie % % % Bouwnijverheid % % % Zakelijke dienstverlening % % % Overheden % % % Dienstverlening Landbouw en Visserij % % % Vervoer/opslag en communicatie % % % Horeca % % Overige diensten % % Gezondheids- en welzijnszorg % Financiële dienstverlening Onderwijs % 3 TOTAAL % % % % Vacatures moeilijk vervulbaar % vacatures moeilijk vervulbaar % TOTAAL ZEELAND hbo wo TOTAAL vacatures moeilijk vervulbaar sector Industrie % % % Handel en reparatie % % % Bouwnijverheid % % % Zakelijke dienstverlening % % % Overheden % % % Dienstverlening Landbouw en Visserij % % Vervoer/opslag en communicatie % Horeca % % Overige diensten % % Gezondheids- en welzijnszorg % % % Financiële dienstverlening % % Onderwijs % % % % % Vacatures moeilijk vervulbaar % vacatures moeilijk vervulbaar % Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

19 Extra vervangingsvraag 60% van de Zeeuwse bedrijven met technische vmbo-ers in dienst verwacht op termijn een extra vervangingsvraag voor de lagere functies (vmbo/mavo) door pensionering van huidige medewerkers. Dit in verband met de sterke vergrijzing in Zeeland. Voor de mbo functies ligt dit op 50% en voor de hbo functies op 47%. Bij de wo functies en de ongeschoolde functies ligt dat lager. Over hoeveel en welke functies het gaat, is niet meegenomen in het onderzoek. HEEL ZEELAND Verwacht u binnen nu en tien jaar te maken te krijgen met een extra vervangingsvraag door de sterke vergrijzing (extra veel mensen binnen uw bedrijf die met pensioen gaan)? Zo ja, op welke termijn? nee ja, binnen enkele jaren ja, binnen ongeveer 5 jaar ja, binnen ongeveer 10 jaar totaal Niveau extra aantal aantal aantal aantal aantal vervangingsvraag bedrijven % bedrijven % bedrijven % bedrijven % bedrijven % geen/basisschool % 42 7% 41 7% 41 7% % vmbo/mavo % % % % % mbo/havo % 97 14% % % % hbo % 80 12% % % % wo % 19 3% 19 3% 30 5% % Extra vervangingsvraag naar sector Uitgesplitst naar sector ontstaat het volgende beeld. Relatief heel veel bedrijven uit de bouw, horeca, de dienstverlening t.b.v. landbouw en visserij en industrie verwachten een extra vervangingsvraag in de (v)mbo functies. Binnen het onderwijs, overheid en zakelijke dienstverlening verwacht met vooral een extra vervangingsvraag van technische hbo-ers. In bijlage IV is aangegeven per sector en functieniveau binnen welke termijn de extra vervangingsvraag naar verwachting ontstaat. HEEL ZEELAND Verwacht extra vervangingsvraag binnen nu en tien jaar. geen/ basis Niveau extra vervangingsvraag vmbo/ mavo mbo/ havo hbo wo Sector Bouwnijverheid 20% 88% 46% 18% 1% Industrie 23% 74% 69% 48% 12% Zakelijke dienstverlening 22% 42% 44% 76% 33% Dienstverlening landbouw en Visserij 17% 82% 45% 24% Vervoer/opslag en communicatie 35% 73% 36% 23% 3% Handel en reparatie 19% 65% 64% 24% 1% Financiële dienstverlening 25% 50% 56% 38% Overige diensten 31% 58% 48% 48% 14% Overheden 33% 54% 81% 42% Horeca 53% 87% 50% 19% 7% Onderwijs 18% 8% 12% 98% 10% Gezondheids- en welzijnszorg 6% 28% 52% 58% 35% TOTAAL 21% 60% 50% 47% 12% Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

20 Extra vervangingsvraag naar niveau en regio In de regio Zeeuws-Vlaanderen en Schouwen/Tholen verwacht bijna een kwart van alle bedrijven met ongeschoold technisch personeel een extra vervangingsvraag binnen tien jaar door de vergrijzing (extra veel mensen die met pensioen gaan). Ten aanzien van de technische vmbo (mavo) functies ligt dat in deze regio s nog veel hoger, namelijk op bijna tweederde van de bedrijven. Op Walcheren verwacht meer dan de helft van de bedrijven een extra vervangingsvraag ten aanzien van technische mbo-ers en hbo-ers. De extra vervangingsvraag van technische wo-ers ligt op de Bevelanden en Schouwen/Tholen een stuk lager dan in Zeeuws-Vlaanderen en op Walcheren. In bijlage V is per sector en functieniveau aangegeven binnen welke termijn de extra vervangingsvraag naar verwachting ontstaat. Verwacht extra vervangingsvraag binnen nu en tien jaar. Niveau extra vervangingsvraag Regio geen/ basis vmbo/ mavo mbo/ havo hbo wo Zeeuws Vlaanderen 23% 63% 51% 47% 14% Walcheren 17% 54% 54% 53% 19% Bevelanden 18% 59% 48% 43% 7% Schouwen/Tholen 24% 64% 46% 44% 7% TOTAAL 21% 60% 50% 47% 12% Conclusies Techniekcijfers bedrijfsleven 18% van alle functies in Zeeland zijn technische functies. Dit komt overeen met bijna werkzame personen in de techniek. Per sector varieert dit van 51% tot 1 %. Per regio zijn er geen grote verschillen. Meer dan de helft van alle technici werken in de bouw en industrie. Het andere deel zit verspreid over alle sectoren (van 18% in de zakelijke dienstverlening tot 1% in de gezondheids- en welzijnszorg) Er werken relatief veel mannen in de techniek. De verhouding man/vrouw is in het algemeen 57/43 en ligt in de technische functies op 80/20. Per sector loopt het aandeel mannen in technische functies erg uiteen van 90% in de bouw tot 16% in de sector gezondheids- en welzijnszorg. Per regio zijn er geen grote verschillen. Relatief veel van de vacatures die per peildatum mei 2007 openstonden, waren technische vacatures. Meer dan verwacht zou worden aan de hand van het aandeel technische functies in Zeeland. Dit speelt in alle sectoren en in alle regio s. Veel van de technische vacatures zijn van een laag niveau. Hoe hoger het niveau van de technische vacature, hoe moeilijker deze vervulbaar is per peildatum. In totaal waren er per peildatum 458 moeilijk vervulbare vacatures in de techniek. Er wordt een extra vervangingsvraag verwacht binnen tien jaar in verband met de vergrijzing (relatief veel mensen gaan met pensioen). Deze zal naar verwachting vooral spelen ten aanzien van de technische vmbo, mbo en hbo functies, in de ene sector meer dan in de andere. Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

21 3.4. Conclusies Regioanalyse Geconcludeerd kan worden dat de volgende knelpunten en kansen zich in Zeeland voor doen. Doelstelling KNELPUNTEN KANSEN I Kenniscirculatie II Gezamenlijke benutting apparatuur III Aansluiting opleidingen arbeidsmarkt Veel netwerken, die onvoldoende samenwerken Versnippering Onvoldoende contacten tussen scholen en bedrijven Beperkt budget scholen Praktische problemen (logistiek, roostertechnisch) Vergrijzing Techniekvijver groeit niet/moeilijk Tekort technici, vooral MBO Kwalitatief en kwantitatief probleem techniekopleidingen Imagoprobleem techniek Onvoldoende realistisch beeld van beroepen Beperkte schaalgrootte Eén aanspreekpunt Coördineren initiatieven Waar mogelijk initiatieven bundelen/koppelen Contacten intensiveren Leerlingen VMBO voeren opdrachten uit op locatie ROC s Simulatiemogelijkheden: leren op afstand Instroomeisen versoepelen Zij-instroom realiseren Bundeling promotie Beroepsbeeld duidelijker en aantrekkelijker neerzetten Tot keuzemoment voor techniek algemene promotie van techniek Kwaliteit opleiding vergroten door inzet moderne leermiddelen Doorstroom verbeteren door verbeterde aansluiting, deel lessen geven op de aansluitende opleiding/school Aantrekkelijke keuzevakken MBO en HBO om instroom te bevorderen De resultaten van de Regioanalyse 2008 laat een vergelijkbaar beeld zien als Regioanalyse van de afgelopen jaren. Specifiek Zeeuwse zaken zoals versnippering, onder meer door de eilandenstructuur, komen nog steeds naar voren als knelpunt. Het effect van de vergrijzing wordt steeds meer zichtbaar. Door pensionering van een groot deel van de Zeeuwse beroepsbevolking treedt binnen afzienbare tijd een extra vervangingsvraag op. Daarnaast is er nu al sprake van moeilijk vervulbare technische vacatures, met name op laag niveau. Aangezien de technische onderwijscijfers geen substantiële stijging laten zien, een problematische situatie, die door steeds meer ondernemers in Zeeland wordt erkend. Als gevolg hiervan wordt steeds meer gezocht naar alternatieven, zoals de zij-instroom waar in 2008 aandacht aan is besteed. Aan de hand van de resultaten van de Regioanalyse concludeert het Technocentrum dat de voor 2008 vastgestelde prioriteiten ook in 2009 actueel zijn (hoofdstuk 4.1). Van daaruit zijn de zoveel mogelijk gekwantificeerde strategische doelen (hoofdstuk 4.2), vertaald naar activiteiten/projecten, genoemd in hoofdstuk 5. Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

22 4. Prioriteiten en strategische doelen 4.1 Prioriteiten Op basis van de Regioanalyse uit hoofdstuk 3 stelt het Technocentrum Zeeland de volgende prioriteiten voor Techniekbreed opereren 2. Uitbouwen regie- en informatiefunctie 3. Nadruk op doorlopende leerlijn en vergoten instroom MBO 4. Inzetten zij-instroom techniek Ad. 1. Techniekbreed opereren Evenals in de voorgaande jaren, kiest Technocentrum Zeeland voor een techniekbrede aanpak. Dit houdt in dat ze er niet voor kiest om de aandacht te beperken tot bepaalde technische sectoren. Dit heeft twee oorzaken. De beperkte schaalgrootte van Zeeland enerzijds en het feit dat de beperkte instroom / uitstroom zich in zo goed als alle technische opleidingen voordoet anderzijds. Daarbij zal de sterke vergrijzing in Zeeland naar verwachting binnen alle technische sectoren zorgen voor een extra vervangingsvraag door pensionering. Ad 2. Uitbouwen regie- en informatiefunctie Uit de Regioanalyse blijkt dat er nog te veel netwerken en initiatieven ten aanzien van techniek versnipperd zijn. De onderlinge contacten kunnen verder verbeterd worden. Het Technocentrum makelt en schakelt hiertussen. Ze heeft de ambitie om de regiefunctie op professionele wijze proactief en structureel aan te pakken. Onder de regiefunctie wordt verstaan het aan elkaar koppelen van bestaande en/of nieuwe initiatieven, zodat deze elkaar versterken, wat synergie oplevert voor alle partijen: meer consistentie in de activiteiten, een optimaal gebruik van de aanwezige kennis, meer rendement in de zin van het verbeteren van het imago van techniek en de mogelijkheid om grotere projecten te ontplooien die meer aandacht voor techniek genereren. Bij de Provincie Zeeland zijn extra middelen aangevraagd om deze taak structureel te kunnen uitvoeren. De Provincie staat hier positief tegenover. Om deze taak goed te kunnen uitvoeren, is er behoefte aan informatie. Deze informatie omvat het continu in kaart brengen van de techniekactiviteiten/-promotie in de provincie Zeeland. Op basis daarvan kunnen koppelingen worden gemaakt en acties worden ondernomen. Daarnaast is het goed cijfermatig in beeld brengen van vraag en aanbod van technici van essentieel belang. Alle verzamelde informatie wordt digitaal ( en op papier beschikbaar gesteld voor belanghebbenden, zijnde het technisch onderwijs en bedrijfsleven in Zeeland. Ad 3. Nadruk op doorlopende leerlijn en vergoten instroom MBO Het Technocentrum Zeeland heeft in het verleden veel aandacht besteed aan het primair onderwijs middels het Ontdek Kasteel. Als gevolg hiervan werken in Zeeland 220 van de 250 basisscholen met het Ontdek Kasteel om het techniekonderwijs vorm te geven. Dit komt neer op ongeveer 90% van alle basisschoolleerlingen. Het overgrote deel hiervan is enthousiast over het werken met het Ontdek Kasteel. Om de aandacht en interesse voor Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

23 techniek van deze kinderen ook in het voortgezet onderwijs vast te houden, is er behoefte aan een doorlopende leerlijn PO-VO. Ook de daarop volgende doorlopende leerlijnen VO/VMBO-MBO en VO/MBO-HBO zullen de nodige aandacht krijgen. Gezien het feit dat de grootste tekorten op de arbeidsmarkt aan technisch personeel zich op MBO niveau voordoen, zal de focus qua onderwijsniveau vooral gelegd worden op het vergroten van de MBO instroom. Hiertoe dient ook de relatief lage instroom in het technisch VMBO vergroot te worden. Ad.4 Zij-instroom techniek Om ook andere mogelijkheden te benutten die het tekort aan technisch personeel kunnen oplossen, richt het Technocentrum Zeeland zich, naast activiteiten die gericht zijn op het vergroten van de instroom in de technische opleidingen, op de mogelijkheden van de zij-instroom. Hierbij wordt gedacht aan het omscholen van Zeeuwse volwassenen, het interesseren van jongeren met een niet technische vooropleiding, maar ook aan de optie om buitenlandse (technische) medewerkers aan te trekken en deze hier bij te scholen voor technische functies. Hiermee wordt de techniekvijver, waarin gevist kan worden, vergroot. Technocentrum Zeeland heeft gekozen voor deze prioriteiten, omdat het merendeel van de genoemde knelpunten uit de Regioanalyse hiermee aangepakt kan worden. Daarnaast is het een voortzetting en verdere verdieping van het beleid dat het Technocentrum in de afgelopen jaren heeft gevoerd (met uitzondering van de zij-instroom) en draagt het bij aan het realiseren van de doelstelling van Platform Bèta Techniek Strategische doelen Technocentrum Zeeland heeft de ambitie uitgesproken om scholen en bedrijven dichter bij elkaar te brengen. Dit streeft ze ook in 2009 na. Met als uitgangspunt deze ambitie en de in 4.1. gestelde prioriteiten richt het Technocentrum Zeeland zich op de volgende strategische doelen. A. Het koppelen van netwerken/initiatieven. Dit geeft meer samenhang in activiteiten en een groter rendement in de zin van meer belangstelling voor techniek en een beter beeld over techniek bij jongeren, hun ouders en docenten. Kwantitatief 2009: minimaal 12 koppelingen tot stand brengen. B. Het vergroten van de contacten scholen+bedrijven. Hierdoor wordt de kennisuitwisseling tussen scholen en bedrijven vergroot, het beroepsbeeld van technische beroepen wordt duidelijker voor jongeren, de kwaliteit van het onderwijs wordt verhoogd en de instroom en de doorstroom techniek wordt bevorderd. Kwantitatief 2009: minimaal 350 contacten. Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

24 C. Het gezamenlijk benutten van apparatuur tussen VMBO en MBO scholen. Het werken met hoogwaardige technische apparatuur vergroot bij VMBO leerlingen het enthousiasme voor techniek en bevordert de doorstroom VMBO-MBO. Kwantitatief 2009: 1 MBO school en 2 VMBO scholen. D. Het verder verhogen van de kwaliteit van de technische opleidingen. Dit verhoogt de aantrekkelijkheid van de technische opleidingen, bevordert de in-, zijen doorstroom en vergroot de kennisuitwisseling tussen bedrijfsleven en onderwijs. Kwantitatief 2009: Minimaal 10 opleidingen. E. Het verbeteren van de aansluiting in de keten (PO-VMBO/VO-MBO-HBO). Dit bevordert de instroom, de zij-instroom en de doorstroom techniek. Kwantitatief 2009: Minimaal 10 scholen. F. Het optimaliseren van het imago van techniek. Door een betere beeldvorming tot stand te brengen bij jongeren, hun ouders en docenten over de beroepen en mogelijkheden die techniek biedt, wordt de instroom, zij-instroom en doorstroom bevordert. Kwantitatief 2009: bereik van jongeren en hun ouders en 300 docenten, techniekwijzer realiseren. G. Het om- c.q. bijscholen van volwassenen. Op deze manier wordt de zij-instroom in techniek bevorderd en het kennisniveau verhoogd. Kwantitatief 2009: minimaal 20 personen. Deze doelen sluiten aan bij het Provinciaal Sociaal Economisch Beleid, waarin binnen het programma Innovatie & Kennistransfer specifiek aandacht is voor de kennistransfer tussen scholen en bedrijven en het programma Scholing en Arbeidsmarkt, waarin een goede afstemming tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt centraal staat. Een investering in het sociale kapitaal van Zeeland draagt bij aan de duurzaamheid van de Zeeuwse economie, eveneens een beleidsthema van de Provincie Zeeland. Verder ondersteunt het de doelen die zijn uitgesproken door ondernemers, overheid en onderwijs in het Akkoord Zeeuwse Kenniseconomie, met name ten aanzien van de verhoging van kwalificaties van Zeeuwse studenten en de verbetering van de kennisuitwisseling tussen ondernemers en onderwijs. Tenslotte sluiten de doelstellingen van het Technocentrum aan bij de programmalijn Versterking van de Zeeuwse Kenniseconomie van de NV Economische Impuls Zeeland. Deze laatste heeft als taak de dynamiek van de Zeeuwse (kennis)-economie te vergroten. De programmalijn Versterking van de Zeeuwse Kenniseconomie heeft als doel het verhogen van het algehele kennisniveau in de provincie Zeeland en de uitwisseling daarvan tussen onderwijs en bedrijfsleven om daarmee een moderne bijdrage te leveren aan daadwerkelijke economische groei in Zeeland. Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

25 4.3. Activiteiten Hier wordt aangegeven welke activiteiten het Technocentrum Zeeland inzet om de geformuleerde regionale strategische doelen te realiseren. Hierbij is tevens vermeld binnen welke algemene Technocentrum doelstelling deze vallen. Algemene. doelstelling 1. Kenniscirculatie en kennisuitwisseling 2 Gezamenlijke benutting apparatuur 3. Aansluiting technisch beroepsonderwijs opleidingsbehoeften arbeidsmarkt Regionale strategische doelen nr. Activiteit A. Netwerken/initiatieven Regioanalyse en activiteitenplan koppelen. B. Individuele contacten tussen scholen (m.n. VMBO en MBO) en bedrijven vergroten Uitbouwen regie- en informatiefunctie Uitbouwen regie- en informatiefunctie Bedrijf+School Doorlopend Ontdekken Bouwend Zeeuws Vlaanderen C. Apparatuur delen VMBO- MBO Uitbouwen regie- en informatiefunctie D. Kwaliteit van de technische Uitbouwen regie- en informatiefunctie opleidingen/kennisinfrastructuur Bedrijf+School verder vergroten Doorlopend Ontdekken Bouwend Zeeuws Vlaanderen CLIB Energie Zeeuws Scharnierpunt Versterken opleiden en examineren E. Doorstroom (PO-VMBO-MBO Bedrijf+School HBO) vergroten en de Doorlopend Ontdekken aansluiting verbeteren Zeeuws Netwerk Loopbaanadviseurs Zeeuws Scharnierpunt F. Imago techniek Uitbouwen regie- en informatiefunctie optimaliseren Bedrijf+School Zonnebootrace Steunpunt VTB Zeeland Bouwend Zeeuws Vlaanderen Niveau 4 in beeld Instroomverdubbeling MBO techniek G. Om-bijscholing volwassenen Het Loket Versterken opleiden en examineren Deeltraject Civiele Techniek Met deze mix van activiteiten geeft Technocentrum haar ambitie om scholen en bedrijven dichter bij elkaar te brengen gestalte. In bovenstaand schema wordt duidelijk welke activiteiten inspelen op welke regionale en algemene doelen. Een aantal activiteiten is nieuw. Een aantal projecten wordt omdat ze succesvol zijn in 2009 voortgezet (o.a. Doorlopend Ontdekken, Bedrijf+School en de Zonnebootrace). Technocentrum Zeeland Activiteitenplan

Activiteitenverslag 2009

Activiteitenverslag 2009 Activiteitenverslag 2009 Project: Activiteitenverslag 2009 Datum: juni 2010 Auteurs: Mary Remijnse / Co van Reijen / Dick Schipper Stichting Technocentrum Zeeland Edisonweg 53b 4382 NV Vlissingen telefoon:

Nadere informatie

Activiteitenplan 2008

Activiteitenplan 2008 Activiteitenplan 2008 Technocentrum Zeeland Oktober 2007 Technocentrum Zeeland Edisonweg 53b 4382 NV Vlissingen telefoon 0118 486810 telefax 0118 486811 e-mail post@technocentrumzeeland.nl website www.technocentrumzeeland.nl

Nadere informatie

Techniek Cijfers Zeeland - onderwijs Technocentrum Zeeland

Techniek Cijfers Zeeland - onderwijs Technocentrum Zeeland 1 INHOUD Samenvatting...3 Inleiding...4 Primair Onderwijs in Zeeland (PO)...5 Voortgezet Onderwijs in Zeeland (VO)...6 Praktijkonderwijs...7 LWOO...7 VMBO...8 HAVO... 10 VWO... 11 Middelbaar Beroeps Onderwijs

Nadere informatie

Techniek Cijfers Zeeland - Onderwijs Technocentrum Zeeland www.techniekcijferszeeland.nl

Techniek Cijfers Zeeland - Onderwijs Technocentrum Zeeland www.techniekcijferszeeland.nl juni 2011 1 INHOUD Samenvatting...3 Inleiding...4 Primair Onderwijs in Zeeland (PO)...5 Voortgezet Onderwijs in Zeeland (VO)...6 Praktijkonderwijs...7 LWOO...7 VMBO...8 HAVO... 12 VWO... 14 Middelbaar

Nadere informatie

KWANTITATIEVE REGIOANALYSE TECHNISCH BEROEPSONDERWIJS

KWANTITATIEVE REGIOANALYSE TECHNISCH BEROEPSONDERWIJS - editie 2007 KWANTITATIEVE REGIOANALYSE TECHNISCH BEROEPSONDERWIJS REGIO MIDDEN- EN WEST-BRABANT - Samenvatting - Een initiatief van index Technocentrum Midden- en West-Brabant index Technocentrum Mozartlaan

Nadere informatie

Aandeel meisjes in de bètatechniek VMBO

Aandeel meisjes in de bètatechniek VMBO Vrouwen in de bètatechniek Traditioneel kiezen veel meer mannen dan vrouwen voor een bètatechnische opleiding. Toch lijkt hier de afgelopen jaren langzaam verandering in te komen. Deze factsheet geeft

Nadere informatie

Techniekpact Twente: wat is dat ook alweer? Waarom een techniekpact in Twente? Programmalijnen

Techniekpact Twente: wat is dat ook alweer? Waarom een techniekpact in Twente? Programmalijnen Jaarverslag 2016 Techniekpact Twente: wat is dat ook alweer? Techniekpact Twente klinkt steeds meer mensen bekend in de oren. Maar wat is het ook alweer? Techniekpact Twente is een uitvoeringsprogramma

Nadere informatie

het Ontdek Kasteel: SPRINGLEVEND

het Ontdek Kasteel: SPRINGLEVEND een onderzoek onder de Zeeuwse basisscholen naar het gebruik van het Ontdek Kasteel februari 2010 Technocentrum Zeeland Pabo, Hogeschool Zeeland RPCZ INHOUD 1. Inleiding... 3 2. Doelstelling onderzoek...

Nadere informatie

KWANTITATIEVE REGIOANALYSE TECHNISCH BEROEPSONDERWIJS

KWANTITATIEVE REGIOANALYSE TECHNISCH BEROEPSONDERWIJS - editie 2006 KWANTITATIEVE REGIOANALYSE TECHNISCH BEROEPSONDERWIJS REGIO MIDDEN- EN WEST-BRABANT - Samenvatting - Een initiatief van index Technocentrum Midden- en West-Brabant index Technocentrum Mozartlaan

Nadere informatie

Techniek Cijfers Zeeland - onderwijs Technocentrum Zeeland

Techniek Cijfers Zeeland - onderwijs Technocentrum Zeeland Primair Onderwijs Voortgezet Onderwijs Middelbaar Beroeps Onderwijs Hoger Beroeps Onderwijs Schooljaren 2005/2006 t/m 2009/2010 1 INHOUD Inleiding...3 Primair Onderwijs in Zeeland (PO)...4 Voortgezet Onderwijs

Nadere informatie

De arbeidsmarkt klimt uit het dal

De arbeidsmarkt klimt uit het dal Trends en ontwikkelingen arbeidsmarkt en onderwijs De arbeidsmarkt klimt uit het dal Het gaat weer beter met de arbeidsmarkt in, ofschoon de werkgelegenheid wederom flink daalde. De werkloosheid ligt nog

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Techniek Pact Zeeland 1.0

Voortgangsrapportage Techniek Pact Zeeland 1.0 Voortgangsrapportage Techniek Pact Zeeland 1.0 Voorjaar 2017 heeft het 3O-overleg het Techniek Pact Zeeland vastgesteld. Huis van de Techniek is gevraagd om de in het Techniek Pact Zeeland (TPZ) beschreven

Nadere informatie

Snapshots van de regionale economie

Snapshots van de regionale economie Snapshots van de regionale economie Een Groene, Gezonde en Slimme Regio Provincie Utrecht Economische groei (%) bbp/brp, Provincie Utrecht en, 1996- Beroepsniveau banen (%), Provincie Utrecht en, 4 4 7%

Nadere informatie

Werkgelegenheidsonderzoek 2009

Werkgelegenheidsonderzoek 2009 Werkgelegenheidsonderzoek 2009 Werkgelegenheidsonderzoek 2009 Provincie Groningen Provincie Groningen Drs. Eelco Westerhof 21 januari 2010 1 Inhoud Werkgelegenheidonderzoek 2009 1 Inhoud 2 Inleiding 3

Nadere informatie

Zoekt u vakantiewerkstudenten op MBO/HBO niveau? Dan kunt u terecht bij TWZ.

Zoekt u vakantiewerkstudenten op MBO/HBO niveau? Dan kunt u terecht bij TWZ. Zoekt u vakantiewerkstudenten op MBO/HBO niveau? Dan kunt u terecht bij TWZ. VOORWOORD Om meer jongeren te interesseren voor techniek en daarnaast het contact en de kennisuitwisseling tussen bedrijven

Nadere informatie

Samenvatting Twente Index 2016

Samenvatting Twente Index 2016 Samenvatting Twente Index 2016 Kijk voor regionale en lokale data op www.twenteindex.nl INLEIDING De Twente Index wordt door Kennispunt Twente samengesteld in opdracht van de Twente Board. De Board wil

Nadere informatie

Monitor Economie 2018

Monitor Economie 2018 Monitor Economie 2018 Economische kerncijfers van de MVSgemeenten Augustus 2018 Inhoudsopgave Economische ontwikkeling 3 Werkgelegenheid 5 Arbeidsparticipatie 10 Inkomen en uitkeringen 13 Armoede en schuldhulpverlening

Nadere informatie

Artikelen. Minder dynamiek binnen de werkzame beroepsbevolking in Ingrid Beckers en Birgit van Gils

Artikelen. Minder dynamiek binnen de werkzame beroepsbevolking in Ingrid Beckers en Birgit van Gils Minder dynamiek binnen de werkzame beroepsbevolking in 23 Ingrid Beckers en Birgit van Gils In 23 vonden ruim 9 duizend mensen een nieuwe baan. Dat is 13 procent van de werkzame beroepsbevolking. Het aandeel

Nadere informatie

Van mbo en havo naar hbo

Van mbo en havo naar hbo Van mbo en havo naar hbo Dick Takkenberg en Rob Kapel Studenten die naar het hbo gaan, komen vooral van het mbo en de havo. In het algemeen blijven mbo ers die een opleiding in een bepaald vak- of studiegebied

Nadere informatie

monitor 2018 sociale firma s Amsterdam

monitor 2018 sociale firma s Amsterdam monitor 2018 sociale firma s Amsterdam introductie In het kader van de ontwikkeling van de Sociaal Werkkoepel heeft De Omslag de opdracht gekregen om te inventariseren wat het perspectief is van sociaal

Nadere informatie

ECONOMISCHE MONITOR EDE 2015 I

ECONOMISCHE MONITOR EDE 2015 I ECONOMISCHE MONITOR EDE 2015 I In deze economische monitor vindt u cijfers over de werkgelegenheid en de arbeidsmarkt van de gemeente Ede. Van de arbeidsmarkt zijn gegevens opgenomen van de tweede helft

Nadere informatie

Werkgelegenheidsonderzoek 2011

Werkgelegenheidsonderzoek 2011 Werkgelegenheidsonderzoek 2011 Werkgelegenheidsonderzoek 2011 Provincie Groningen Werkgelegenheidsonderzoek 2011 Werkgelegenheidsonderzoek 2011 Provincie Groningen Provincie Groningen Drs. Eelco Westerhof

Nadere informatie

Bijeenkomsten Regioanalyse Technocentrum Zeeland, april 2007

Bijeenkomsten Regioanalyse Technocentrum Zeeland, april 2007 Bijeenkomsten Regioanalyse Technocentrum Zeeland, april 2007 Er zijn door het Technocentrum Zeeland in april 2007 vier bijeenkomsten georganiseerd om input te genereren voor het kwalitatief deel van de

Nadere informatie

FIGURES, FACTS & TRENDS

FIGURES, FACTS & TRENDS FIGURES, FACTS & TRENDS Scholingstrajecten voor immigranten, groep gemotiveerde, vaak hoog opgeleide statushouders INSTROOM VANUIT MEERDERE PERSPECTIEVEN Reguliere instroom vanuit VMBO naar BOL-opleidingen

Nadere informatie

Woerdens Techniek Talent

Woerdens Techniek Talent Woerdens Techniek Talent Werkgroep Promotie en werving Concept Activiteitenplan 2013/2014 versie 3.0, Woerden, 23-08- 2013 Aanleiding Het Woerdens Techniek Talent is een initiatief van onderwijsinstellingen,

Nadere informatie

De arbeidsmarkt in Zuidoost-Brabant. UWV Gerald Ahn 9 september 2014

De arbeidsmarkt in Zuidoost-Brabant. UWV Gerald Ahn 9 september 2014 De arbeidsmarkt in Zuidoost-Brabant UWV Gerald Ahn 9 september 2014 Recente persberichten (CBS) Wisselende berichten over de markt Werkloosheid in juli verder gedaald Stijging WW-uitkeringen Consumptie

Nadere informatie

Monitor Werkloosheid Noord-Veluwe 3 e kwartaal 2010

Monitor Werkloosheid Noord-Veluwe 3 e kwartaal 2010 Monitor Werkloosheid Noord-Veluwe 3 e kwartaal 2010 Oktober 2010 Opsteller: Jiska Krikke Contactpersoon: Gerrit Marskamp Regio Noord-Veluwe, t:0341-474 436 Regio Noord-Veluwe wil in het kader van arbeidsmarktbeleid,

Nadere informatie

short-logo NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 SAMENVATTING ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING RAPPORTAGE

short-logo NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 SAMENVATTING ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING RAPPORTAGE RAPPORTAGE NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING SAMENVATTING short-logo MEI 2014 go Pagina 2 SAMENVATTING RAPPORTAGE NATIONAAL TECHNIEKPACT 2020 ÉÉN JAAR NA ONDERTEKENING Met het doel

Nadere informatie

Onderwijs en arbeidsmarkt in cijfers

Onderwijs en arbeidsmarkt in cijfers Onderwijs en arbeidsmarkt in cijfers september 208 Regio Food Valley Onderwijs en arbeidsmarkt in cijfers regio Food Valley In aansluiting op de brochure Onderwijs en arbeidsmarkt in cijfers is deze aanvullende

Nadere informatie

toetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011

toetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011 TAAL EN REKENEN VAN BELANG toetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011 INHOUD Inleiding... 5 Hoofdstuk 1 Resultaten VMBO in de regio Den Haag... 7 1.1 Totaal overzicht van de afgenomen

Nadere informatie

Samenvatting Onderwijs- en Arbeidsmarktmonitor. Metropoolregio Amsterdam. Oktober amsterdam economic board

Samenvatting Onderwijs- en Arbeidsmarktmonitor. Metropoolregio Amsterdam. Oktober amsterdam economic board Samenvatting Onderwijs- en Arbeidsmarktmonitor Metropoolregio Amsterdam Oktober 2016 amsterdam economic board Samenvatting Onderwijs- en Arbeidsmarktmonitor Metropoolregio Amsterdam (MRA) Oktober 2016

Nadere informatie

Ga als docent eens enkele dagen op docentstage bij een bedrijf! Via www.bedrijfplusschool.nl kunt u bedrijven vinden, die hieraan willen meewerken.

Ga als docent eens enkele dagen op docentstage bij een bedrijf! Via www.bedrijfplusschool.nl kunt u bedrijven vinden, die hieraan willen meewerken. Ga als docent eens enkele dagen op docentstage bij een bedrijf! Via www.bedrijfplusschool.nl kunt u bedrijven vinden, die hieraan willen meewerken. VOORWOORD Om meer jongeren te interesseren voor techniek

Nadere informatie

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009

FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009 FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 29 Groei van werkloosheid onder zet door! In het 2 e kwartaal van 29 groeide de werkloosheid onder (niet-westers)

Nadere informatie

EVALUATIE BEDRIJF+SCHOOL 2009

EVALUATIE BEDRIJF+SCHOOL 2009 EVALUATIE BEDRIJF+SCHOOL 2009 INHOUD Samenvatting... 3 Inleiding... 6 Primair Onderwijs in Zeeland (PO)... 7 Voortgezet Onderwijs in Zeeland (VO)... 8 Praktijkonderwijs... 9 LWOO... 9 VMBO... 11 HAVO...

Nadere informatie

STEM monitor 2015 SITUERING DOELSTELLINGEN

STEM monitor 2015 SITUERING DOELSTELLINGEN STEM monitor 2015 SITUERING In het STEM-actieplan 2012-2020 van de Vlaamse regering werd voorzien in een algemene monitoring van het actieplan op basis van een aantal indicatoren. De STEM monitor geeft

Nadere informatie

Genderscan mbo Techniek

Genderscan mbo Techniek Genderscan mbo Techniek Doelen Pamflet Meer meisjes in mbo Techniek Aandacht voor gender in Techniek- en ICT-opleidingen wordt een vaste waarde binnen mbo-scholen Voorlichtingsactiviteiten die een brede

Nadere informatie

Erratum Jaarboek onderwijs 2008

Erratum Jaarboek onderwijs 2008 Centraal Bureau voor de Statistiek Erratum 13 december 2007 Erratum Jaarboek onderwijs 2008 Ondanks de zorgvuldigheid waarmee deze publicatie is samengesteld, is een aantal zaken niet juist vermeld. Onze

Nadere informatie

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Gelderland

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Gelderland Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Gelderland Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Gelderland, die op basis van de resultaten van het huidige monitoronderzoek

Nadere informatie

5. Onderwijs en schoolkleur

5. Onderwijs en schoolkleur 5. Onderwijs en schoolkleur Niet-westerse allochtonen verlaten het Nederlandse onderwijssysteem gemiddeld met een lager onderwijsniveau dan autochtone leerlingen. Al in het basisonderwijs lopen allochtone

Nadere informatie

Een uitdagende arbeidsmarkt. Erik Oosterveld 24 juni 2014

Een uitdagende arbeidsmarkt. Erik Oosterveld 24 juni 2014 Een uitdagende arbeidsmarkt Erik Oosterveld 24 juni 2014 Wat waren de gevolgen van de recessie? Hoeveel banen zijn er verloren gegaan? In welke sectoren heeft de recessie het hardst toegeslagen? Werkgelegenheid

Nadere informatie

Techniekpact; waarom, wat en hoe. Jurgen Geelhoed Projectleider Techniekpact

Techniekpact; waarom, wat en hoe. Jurgen Geelhoed Projectleider Techniekpact Techniekpact; waarom, wat en hoe Jurgen Geelhoed Projectleider Techniekpact Vraag van de technische arbeidsmarkt Waarom het techniekpact? Schaarste aan goed opgeleide technici (alle niveaus) loopt op

Nadere informatie

M200412 Opleidingsniveau in MKB stijgt

M200412 Opleidingsniveau in MKB stijgt M200412 Opleidingsniveau in MKB stijgt A.M.J. te Peele Zoetermeer, 24 december 2004 Meer hoger opgeleiden in het MKB Het aandeel hoger opgeleiden in het MKB is de laatste jaren gestegen. Met name in de

Nadere informatie

Voortgezet onderwijs. Ontwikkeling van het aantal leerlingen in Noord-Brabant. Transvorm Tilburg, januari 2019 T F

Voortgezet onderwijs. Ontwikkeling van het aantal leerlingen in Noord-Brabant. Transvorm Tilburg, januari 2019 T F Voortgezet onderwijs Ontwikkeling van het aantal leerlingen in Noord-Brabant Transvorm Tilburg, januari 2019 Spoorlaan 171 04 5038 CB Tilburg Postbus 4275 5004 JG Tilburg T 088 144 40 00 F 088 144 40 88

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2008 Nr. 183 BRIEF

Nadere informatie

M200413 Beperkte groei werkgelegenheid in het MKB

M200413 Beperkte groei werkgelegenheid in het MKB M200413 Beperkte groei werkgelegenheid in het MKB A.M.J. te Peele Zoetermeer, 24 december 2004 Beperkte groei werkgelegenheid MKB in 1999-2002 De werkgelegenheid in het MKB is in 2002 met 3% toegenomen

Nadere informatie

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Noord-Holland

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Noord-Holland Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Noord-Holland Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Noord-Holland, die op basis van de resultaten van het huidige monitoronderzoek

Nadere informatie

Onderstaand treft u de resultaten aan van de vragenlijst over ondernemend onderwijs.

Onderstaand treft u de resultaten aan van de vragenlijst over ondernemend onderwijs. De behoefte aan het delen van kennis en ervaring is groot! Samenwerking door kennis te delen en ervaringen uit te wisselen is essentieel om de verdere implementatie van ondernemend onderwijs efficiënt

Nadere informatie

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers

AgriFood Capital Monitor Belangrijkste feiten en cijfers AgriFood Capital Monitor 2018 Belangrijkste feiten en cijfers Inleiding AgriFood Capital Monitor In dit boekje presenteren wij de feiten en cijfers van de AgriFood Capital Monitor 2018*. De Monitor geeft

Nadere informatie

index Technocentrum Kwantitatieve regioanalyse technisch beroepsonderwijs Provincie Noord-Brabant

index Technocentrum Kwantitatieve regioanalyse technisch beroepsonderwijs Provincie Noord-Brabant index Technocentrum Kwantitatieve regioanalyse technisch beroepsonderwijs Provincie Noord-Brabant Inhoudsopgave 1. Mbo Techniek... 3 1.1 Deelnemers mbo techniek... 3 1.1.1 Onderwijsinstellingen... 3 1.1.2

Nadere informatie

jeugdwerkloosheid Zuid Definities Fact sheet augustus 2014

jeugdwerkloosheid Zuid Definities Fact sheet augustus 2014 1 Jeugdwerkloosheid Fact sheet augustus 2014 In wonen 21.500 jongeren in de leeftijd van 15 tot 27 jaar (januari 2014). Veel jongeren volgen een opleiding of hebben een baan, maar de laatste jaren zijn

Nadere informatie

Regionaal Platform Arbeidsmarkt Rijn Gouwe. Arbeidsmarkt in Zicht 2-meting Samenvatting

Regionaal Platform Arbeidsmarkt Rijn Gouwe. Arbeidsmarkt in Zicht 2-meting Samenvatting Regionaal Platform Arbeidsmarkt Rijn Gouwe Arbeidsmarkt in Zicht 2-meting Samenvatting Colofon Arbeidsmarktmonitor 2005 Arbeidsmarkt in Zicht, 2-meting Samenvatting Uitgave RPA Rijn Gouwe Postbus 13 2400

Nadere informatie

Aanbevelingen en Actieprogramma. Naar versterking van het VMBO; Bedrijfsleven over VMBO beroepsgericht

Aanbevelingen en Actieprogramma. Naar versterking van het VMBO; Bedrijfsleven over VMBO beroepsgericht Aanbevelingen en Actieprogramma Naar versterking van het VMBO; Bedrijfsleven over VMBO beroepsgericht 2 Aanbevelingen ter verbetering van (de aantrekkelijkheid van) het VMBO naar aanleiding van het VMBO

Nadere informatie

Drentse Onderwijs monitor

Drentse Onderwijs monitor Drentse Onderwijs monitor Feitenbladen Gemeente Kern cijfers uit de periode 2010-2015 OM_Aa_Hunze-DEF.indd 1 18-05-16 11:1 Drentse Onderwijsmonitor 2015 Primair onderwijs Onlangs verscheen de 10 de editie

Nadere informatie

Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) Oktober 2011

Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) Oktober 2011 Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) Oktober 2011 In deze rapportage van het UWV WERKbedrijf worden de actuele ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt kort toegelicht. Vanuit diverse bronnen

Nadere informatie

RENDEMENTEN EN DIPLOMA S

RENDEMENTEN EN DIPLOMA S 2. ONDERWIJSOPBRENGSTEN EN DEELNEMERSONTWIKKELING RENDEMENTEN EN DIPLOMA S DIPLOMA S VMBO 2-24 De rendementen vmbo zijn gebaseerd op de opbrengsten oordelen van de onderwijsinspectie. Als een leerling

Nadere informatie

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Gorinchem

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Gorinchem Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio Gorinchem Samenvatting Aantal banen neemt in beperkte mate toe, echter niet in collectieve sector In de krimpregio Gorinchem neemt het aantal banen van

Nadere informatie

Werkgelegenheidsonderzoek 2010

Werkgelegenheidsonderzoek 2010 2010 pr ov i nc i e g r oni ng e n Wer kgel egenhei dsonder zoek Eenanal ysevandeont wi kkel i ngen i ndewer kgel egenhei di nde pr ovi nci egr oni ngen Werkgelegenheidsonderzoek 2010 Werkgelegenheidsonderzoek

Nadere informatie

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Rijnmond

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Rijnmond Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Rijnmond Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Rijnmond, die op basis van de resultaten van het huidige monitoronderzoek

Nadere informatie

Samen voor onderwijs in Apeldoorn

Samen voor onderwijs in Apeldoorn Samen voor onderwijs in Apeldoorn toelichting samenwerking AVOO en Veluwse Onderwijsgroep bijlage bij het convenant tussen gemeente Apeldoorn, De Veluwse Onderwijsgroep en AVOO (i.v.m. de personele unie

Nadere informatie

1 Inleiding: de metamorfose van de arbeidsmarkt

1 Inleiding: de metamorfose van de arbeidsmarkt 1 Inleiding: de metamorfose van de arbeidsmarkt 1.1 De beroepsbevolking in 1975 en 2003 11 1.2 De werkgelegenheid in 1975 en 2003 14 Halverwege de jaren zeventig van de vorige eeuw trok de gemiddelde Nederlandse

Nadere informatie

Arbeidsmarkt Achterhoek Februari 2013

Arbeidsmarkt Achterhoek Februari 2013 Arbeidsmarkt Achterhoek Februari 2013 Inhoud Werkgelegenheid Vacatures Werkloosheid Bevolkingsontwikkeling Aandachtspunten komende jaren Activiteiten POA Achterhoek PAG 2 Structuur werkgelegenheid regio

Nadere informatie

26 november 2015 Rapportage & achtergronden

26 november 2015 Rapportage & achtergronden 26 november 2015 Rapportage & achtergronden Inhoud 1. Inleiding 1. Onderzoeksopdracht 2. Onderzoeksmethode 3. Respons en betrouwbaarheid 2. Steekproefsamenstelling 3. Resultaten 1. Eerder onderzoek 2.

Nadere informatie

Welkom in TECHNUM! KwaliteitsKring Zeeland 14-02-08

Welkom in TECHNUM! KwaliteitsKring Zeeland 14-02-08 Welkom in TECHNUM! KwaliteitsKring Zeeland 14-02-08 TECHNUM in vogelvlucht Wat is Technum Welke participanten Waarom noodzakelijk Waar we voor staan Wat onze ambities zijn TECHNUM Zelfstandige onderwijsvoorziening

Nadere informatie

Sectormonitor 2017-Q4

Sectormonitor 2017-Q4 Sectormonitor 2017-Q4 Ontwikkeling arbeidsmarkt transport & logistiek Sectorinstituut Transport en Logistiek Inhoud Sectormonitor 2017-Q4 Arbeidsmarktindicatoren transport en logistiek: - Omzetontwikkeling

Nadere informatie

Techniekcijfers Zeeland de arbeidsmarkt

Techniekcijfers Zeeland de arbeidsmarkt Techniekcijfers Zeeland de arbeidsmarkt September 2007 Technocentrum Zeeland Edisonweg 53b 4382 NV Vlissingen telefoon 0118 486810 telefax 0118 486811 e-mail post@technocentrumzeeland.nl website www.technocentrumzeeland.nl

Nadere informatie

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Amersfoort

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Amersfoort Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio Amersfoort Samenvatting Aantal banen neemt weer toe, echter niet in collectieve sector In Amersfoort groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en

Nadere informatie

Drentse Onderwijs monitor

Drentse Onderwijs monitor Drentse Onderwijs monitor Feitenbladen Gemeente Midden- Kern cijfers uit de periode 2010-2015 OM_Midden--DEF.indd 1 18-05-16 11:16 Drentse Onderwijsmonitor 2015 Primair onderwijs Onlangs verscheen de 10

Nadere informatie

jeugdwerkloosheid 64% werklozen volgt opleiding 800 jongeren geregistreerd als werkloze

jeugdwerkloosheid 64% werklozen volgt opleiding 800 jongeren geregistreerd als werkloze 1 Jeugdwerkloosheid Fact sheet augustus 2014 Er zijn in ruim 15.000 jongeren in de leeftijd van 15 tot 27 jaar (januari 2014). Veel jongeren volgen een opleiding of hebben een baan. De laatste jaren zijn

Nadere informatie

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Zeeland/West-Brabant

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Zeeland/West-Brabant Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Zeeland/West-Brabant Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Zeeland, West Brabant, die op basis van de resultaten van het

Nadere informatie

Factsheet arbeidsmarkt Overijssel (bijlage bij Investeringsvoorstel Iedereen in Overijssel doet mee )

Factsheet arbeidsmarkt Overijssel (bijlage bij Investeringsvoorstel Iedereen in Overijssel doet mee ) Factsheet arbeidsmarkt Overijssel (bijlage bij Investeringsvoorstel Iedereen in Overijssel doet mee 2016-2019 ) Economische kerngetallen uit de begroting (kerntaak 5: Regionale Economie) Er zijn 3 kerngetallen

Nadere informatie

Drentse Onderwijs monitor

Drentse Onderwijs monitor Drentse Onderwijs monitor Feitenbladen Gemeente Kern cijfers uit de periode 2010-2015 OM_-DEF.indd 1 18-05-16 11:14 Drentse Onderwijsmonitor 2015 Primair onderwijs Onlangs verscheen de 10 de editie van

Nadere informatie

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Zeeland, maart 2016

Nieuwsflits Arbeidsmarkt. Zeeland, maart 2016 Nieuwsflits Arbeidsmarkt Zeeland, maart 2016 Doorstroom van WW naar bijstand in grotere gemeenten hoger Het aantal mensen dat na afloop van de WW in de bijstand terecht komt groeide de afgelopen jaren.

Nadere informatie

Onderzoek Alumni Bètatechniek

Onderzoek Alumni Bètatechniek Onderzoek Alumni Bètatechniek 0 meting - Achtergrond Eén van de knelpunten op de Nederlandse arbeidsmarkt is een tekort aan technisch geschoolden. De Twentse situatie is hierin niet afwijkend. In de analyse

Nadere informatie

Onderwijs. Hoofdstuk 10. 10.1 Inleiding

Onderwijs. Hoofdstuk 10. 10.1 Inleiding Hoofdstuk 10 Onderwijs 10.1 Inleiding Leiden kennisstad heeft een hoog opgeleide bevolking en herbergt binnen haar grenzen veel onderwijsinstellingen. In dit hoofdstuk gaat het zowel om de opleiding die

Nadere informatie

Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo

Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo Onderzoeksrapport: zorgelijke terugloop leerwerkplekken mbo - Algemene daling in aantal mbo-studenten. Deze daling wordt grotendeels veroorzaakt door de afname van het aantal leerwerkplekken. - Vooral

Nadere informatie

Toon Berkers Maartje Geenen Cécile Stallenberg

Toon Berkers Maartje Geenen Cécile Stallenberg Limburgse Arbeidsmarktdag 24 mei 2018 Toon Berkers Maartje Geenen Cécile Stallenberg Dit pdf-bestand bevat de belangrijkste dia s uit de presentatie die in de LADworkshop van 24 mei 2018 is gegeven. De

Nadere informatie

Samenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO

Samenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO Samenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO Uitgevoerd door ABF Research in opdracht van SOM Aanleiding De arbeidsmarkt voor mbo-personeel is dynamisch. Nieuw personeel stroomt in en ander personeel

Nadere informatie

MKB ziet wel brood in ondernemerschapsonderwijs

MKB ziet wel brood in ondernemerschapsonderwijs M201114 MKB ziet wel brood in ondernemerschapsonderwijs MKB-ondernemers over ondernemen in het reguliere onderwijs drs. B. van der Linden drs. P. Gibcus Zoetermeer, november 2011 MKB ziet wel brood in

Nadere informatie

Ontwikkeling werkgelegenheid en werkloosheid 2003

Ontwikkeling werkgelegenheid en werkloosheid 2003 Ontwikkeling werkgelegenheid en werkloosheid O&S december 1 1. Inleiding In voorliggende notitie wordt de stand van zaken ten aanzien van de werkgelegenheid (1 april ) en werkloosheid (1-10-) in s-hertogenbosch

Nadere informatie

Districtsrapportage. NOORDWEST -Noord-Holland-Noord -Zuidelijk Noord-Holland

Districtsrapportage. NOORDWEST -Noord-Holland-Noord -Zuidelijk Noord-Holland Districtsrapportage NOORDWEST - - 21 INHOUDSOPGAVE Pagina ACHTERGRONDINFORMATIE 3 1 WERKGELEGENHEID 4 2 VACATURES 5 3 ECABO ENQUETE 6 4 LEERLINGEN 7 5 GEDIPLOMEERDEN 8 7 PERSPECTIEVEN WERKGEVERS 1 8 ARBEIDSMARKTPERSPECTIEVEN

Nadere informatie

Tweede adviesnota. van het STEM-PLATFORM. aan de stuurgroep. donderdag, 12 december Brussel, Koning Albert II - Laan.

Tweede adviesnota. van het STEM-PLATFORM. aan de stuurgroep. donderdag, 12 december Brussel, Koning Albert II - Laan. Tweede adviesnota van het STEM-PLATFORM aan de stuurgroep donderdag, 12 december 2013 Brussel, Koning Albert II - Laan Pagina 1 Beoordelingskader voor de subsidiëring van initiatieven ter ondersteuning

Nadere informatie

Drentse Onderwijsmonitor

Drentse Onderwijsmonitor Drentse Onderwijsmonitor Feitenbladen Gemeente Midden- Kerncijfers uit de periode 2009-2014 Drentse Onderwijsmonitor 2014 Primair onderwijs Onlangs verscheen de 9 de editie van de Drentse Onderwijsmonitor.

Nadere informatie

Drentse Onderwijs monitor

Drentse Onderwijs monitor Drentse Onderwijs monitor Feitenbladen Gemeente Kern cijfers uit de periode 2010-2015 OM_-DEF.indd 1 18-05-16 11:13 Drentse Onderwijsmonitor 2015 Primair onderwijs Onlangs verscheen de 10 de editie van

Nadere informatie

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Drenthe/Overijssel

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Drenthe/Overijssel Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Drenthe/Overijssel Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Drenthe/Overijssel die op basis van de resultaten van het huidige

Nadere informatie

Techniek: werken, leren en kiezen. Cijfers onderwijs-arbeidsmarkt 2019

Techniek: werken, leren en kiezen. Cijfers onderwijs-arbeidsmarkt 2019 Techniek: werken, leren en kiezen Cijfers onderwijs-arbeidsmarkt 2019 Achtergrond TP monitor Behoefte aan een feitelijk beeld van onderwijs & arbeidsmarkt bètatechniek & trends Set van indicatoren Cijfers

Nadere informatie

De kracht van samenwerking. Brainport Development, 2014

De kracht van samenwerking. Brainport Development, 2014 1 De kracht van samenwerking Brainport Development, 2014 2 De kracht van samenwerking Brainport Development, 2014 VAN KORTSLUITING NAAR CONTACT BETA CHALLENGE PROGRAMMA EEN LEERROUTE MAVO-MBO-HBO Henk

Nadere informatie

2.10 Resultaten van het ITS onderzoek naar leerlingen met autisme in het primair en voortgezet onderwijs in het schooljaar

2.10 Resultaten van het ITS onderzoek naar leerlingen met autisme in het primair en voortgezet onderwijs in het schooljaar 2.10 Resultaten van het ITS onderzoek naar leerlingen met autisme in het primair en voortgezet onderwijs in het schooljaar 2003-2004 Samenvatting, conclusies en aandachtspunten 1 Autisme in het primair

Nadere informatie

Drentse Onderwijs monitor

Drentse Onderwijs monitor Drentse Onderwijs monitor Feitenbladen Gemeente Assen Kern cijfers uit de periode 2010-2015 OM_Assen-DEF.indd 1 18-05-16 11:13 Drentse Onderwijsmonitor 2015 Primair onderwijs Onlangs verscheen de 10 de

Nadere informatie

Factsheet Almeerse arbeidsmarkt Juni 2013

Factsheet Almeerse arbeidsmarkt Juni 2013 Factsheet Almeerse arbeidsmarkt Juni 2013 Snel een beeld van de Almeerse arbeidsmarkt Werkgevers krijgen de komende jaren in toenemende mate te maken met een tekort aan gekwalificeerde medewerkers. Zij

Nadere informatie

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Zeeland

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Zeeland Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio Zeeland Samenvatting Aantal banen neemt weer toe, echter niet in collectieve sector In Zeeland groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en deeltijd)

Nadere informatie

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Rijnstreek/Haaglanden

Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Rijnstreek/Haaglanden Arbeidsmarkt Metaalbewerking 2004 Regio Rijnstreek/Haaglanden Overview Hieronder wordt ingegaan op een aantal arbeidsmarktaspecten in de regio Rijnstreek/Haaglanden, die op basis van de resultaten van

Nadere informatie

RENDEMENTEN EN DIPLOMA S

RENDEMENTEN EN DIPLOMA S 2. ONDERWIJSOPBRENGSTEN EN DEELNEMERSONTWIKKELING RENDEMENTEN EN DIPLOMA S De rendementen vmbo zijn gebaseerd op de opbrengsten oordelen van de onderwijsinspectie. Als een leerling in leerjaar drie op

Nadere informatie

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010

Allochtonen op de arbeidsmarkt 2009-2010 FORUM Maart Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt 9-8e monitor: effecten van de economische crisis In steeg de totale werkloosheid in Nederland met % naar 26 duizend personen. Het werkloosheidspercentage

Nadere informatie

Bijlage Raadsinformatiebrief Motie onderwijsniveau Valkenswaard

Bijlage Raadsinformatiebrief Motie onderwijsniveau Valkenswaard Bijlage Raadsinformatiebrief Motie onderwijsniveau Valkenswaard De tabellen geven een inzicht in de huidige situatie rondom 1) Het opleidingsniveau van de huidige leerlingen in Valkenswaard 2) Het opleidingsniveau

Nadere informatie

Drentse Onderwijs monitor

Drentse Onderwijs monitor Drentse Onderwijs monitor Feitenbladen Gemeente Kern cijfers uit de periode 2010-2015 OM_-DEF.indd 1 18-05-16 11:16 Drentse Onderwijsmonitor 2015 Primair onderwijs Onlangs verscheen de 10 de editie van

Nadere informatie

Navigatie techniekpact

Navigatie techniekpact Navigatie techniekpact Beleidsthema s en - doelen Beleid in cijfers Beleidsinstrumentarium EZ 1 Versie oktober 2015 Beleidsthema s en doelen techniekpact Zorgen voor voldoende gekwalificeerde technici

Nadere informatie

Notitie Aan. Doel en opzet. Totaalbeeld. Jan Kees Boon. Sectorcommissie Boomkwekerijproducten. Agendapunt 10, vergadering d.d.

Notitie Aan. Doel en opzet. Totaalbeeld. Jan Kees Boon. Sectorcommissie Boomkwekerijproducten. Agendapunt 10, vergadering d.d. Notitie Aan Sectorcommissie Boomkwekerijproducten Van Jan Kees Boon Kenmerk Behoort bij Agendapunt 10, vergadering d.d. 9-5-2007 Totaal aantal pagina s 7 27 april 2007 SAMENVATTING ARBEIDSMARKTMONITOR

Nadere informatie

Regionale arbeidsmarktprognose

Regionale arbeidsmarktprognose Provincie Zeeland Afdeling Economie Regionale arbeidsmarktprognose 2011-2012 Inleiding Begin juni 2011 verscheen de rapportage UWV WERKbedrijf Arbeidsmarktprognose 2011-2012 Met een doorkijk naar 2016".

Nadere informatie

Onderwijs en arbeidsmarkt in cijfers

Onderwijs en arbeidsmarkt in cijfers Onderwijs en arbeidsmarkt in cijfers Regio september 208 Onderwijs en arbeidsmarkt in cijfers regio In aansluiting op de brochure Onderwijs en arbeidsmarkt in cijfers is in deze factsheet aanvullende arbeidsmarktinformatie

Nadere informatie