Marja Baeten AAPJE PIPPO BAKT BROODJES. Speelbrief. PIPPO-thema prentenboeken NOVEMBER 2016

Transcriptie

1 THEMA: GEZELLIG THUIS! s Speelbrief NOVEMBER 2016 Omdat het in november meer waait en regent, is het extra fijn om binnen samen iets te ondernemen. Je kunt net als aapje Pippo broodjes bakken in de keuken. Of verstoppertje spelen in huis zoals Muisje Meisje doet. Maar kinderen houden er ook van om, net als Beertje Bruin, te helpen in het huishouden. Ouders of andere grote mensen imiteren is een spel, maar tegelijkertijd de meest eenvoudige en directe manier om te leren hoe de dingen om hen heen gaan. Daarom kijkt peuter Max geboeid toe als hij een nieuwe kast krijgt en helpt hij mama en papa om al zijn kleren er een plekje in te geven. Op de grote uitklapplaat achterin ga je samen op zoek naar herkenbare plekjes in huis of naar lievelingsplekjes, want die hebben peuters ook vaak. Verder is er in deze Speelbrief extra aandacht voor interactief voorlezen. In PIPPO Plus lees je daar nog meer over. Ik wens je gezellig, huiselijk speel- en leesplezier met PIPPO! Marja Baeten redactie PIPPO PIPPO-thema prentenboeken Op zoek naar peuterboeken die passen bij het PIPPO-thema van deze maand? Via deze link vind je er een heleboel: Speelbrief - November p1 AAPJE PIPPO BAKT BROODJES Aapje Pippo speelt vandaag voor bakker. Hij rolt het deeg zoals het moet en vult zijn eigengemaakte broodje met een stukje chocola. Omdat de fotoverhaaltjes van aapje Pippo uitgaan van herkenbare situaties voor peuters, en omdat de foto s door peuters als echt worden ervaren, is het niet moeilijk om kinderen bij de inhoud te betrekken. Ze reageren meestal spontaan. Als je dan in gesprek raakt, ben je interactief aan het voorlezen.

2 Interactief? Dat doe je zo! Houd contact met je kind. Probeer hem of haar actief bij het voorlezen te betrekken. Maak oogcontact, las af en toe pauzes in, geef gelegenheid om te reageren op het verhaal, laat je kind vragen stellen of dingen in het boek aanwijzen. Kinderen aan de praat krijgen. Je kunt samen kijken naar de tekeningen en vertellen wat er te zien is. Kinderen leren er veel van als je samen met hen over gebeurtenissen praat die in het boek plaatsvinden. Stel aan oudere peuters geen ja/nee vragen, maar open vragen zoals: Wat zou jij doen als...? Let op stemgebruik. Probeer de verschillende karakters een eigen stemmetje te geven in plaats van monotoon alles op een en dezelfde toonhoogte voor te lezen. SAMEN BROODJES BAKKEN Omdat peuters niet heel geduldig zijn, kun je brooddeeg het beste een dag eerder maken. Laat het rijzen in de koelkast. Als het de volgende dag nog een uurtje buiten de koelkast heeft gestaan om op kamertemperatuur te komen, kan de broodjespret beginnen. Doe zelf mee en laat zien hoe je door kneden, duwen en rollen allerlei vormen kunt maken. Geef amandelen en rozijnen om de broodjes te versieren. Natuurlijk kan er net zoals in het broodje van aapje Pippo ook een stukje chocola in worden verstopt. Verwarm de oven voor op 220 graden. Bekleed een bakplaat met bakpapier en leg de gevormde broodjes erop. Bak de broodjes in ongeveer 20 tot 25 minuten goudbruin. Mimiek. Lezen doe je niet alleen met je stem. Gebruik gezichtsuitdrukkingen. Trek een vies gezicht als je leest over een vies gerecht. Staat er iets engs? Laat dan merken dat het spannend is. Overdrijf niet, want dat leidt af. Speelbrief - November p2 Voorleesplek. Zorg dat je kind ontspannen kan zitten en je goed kan zien. Voorkom dat het kind wordt afgeleid. Zet de tv uit, ruim speelgoed op, etc. Roep geen Uit! aan het einde van het boek. Het gaat er niet om het boek uit te krijgen, maar om wat uw kind tijdens het lezen/kijken beleeft. Bron: Peuterplace.nl VOORLEESTIPS: 1. Wijs tijdens het lezen de voorwerpen aan die in de tekst worden genoemd. Zo leert een kind het verband te leggen tussen woord en beeld. 2. Als je het verhaaltje voor een tweede keer leest, kun je per pagina vragen stellen. 3. Als je aan dreumesen en jonge peuters een vraag stelt, blijf je dicht bij wat er in de tekst staat. Aan oudere peuters kun je ook al meer open vragen stellen. Bij plaatje 1: Wat heeft aapje Pippo nodig om een broodje te maken? Heb jij ook wel eens een broodje gebakken? Heb jij wel eens een chocoladebroodje gegeten? Vond je het net zo lekker als aapje Pippo? Bij plaatje 2: Kijk eens naar de mond van aapje Pippo. Hij kijkt nu anders dan op de vorige bladzijde. Hoe komt dat, denk je? Kun jij ook zo kijken? Hoe kijkt aapje Pippo op de volgende bladzijde. Waarom, denk je? ACHTERGROND KIJK, IK KAN IETS MOOIS MAKEN Bij het zelf iets maken of knutselen, gaat het bij jonge kinderen vooral om het plezier van het bezig zijn en de ervaring dat je de wereld om je heen kunt veranderen en mooi maken. Doelen en competenties bij creatief bezig zijn: Kijk, ik kan iets moois maken: dit zorgt voor zelfvertrouwen. Kijk, ik kan het zelf: dit zorgt voor het ontdekken van materialen en het leren van fijne motoriek. Kijk, ik voel, weet en ontdek: dit zorgt voor het leren waarnemen en vergelijken van vormen. Luister, ik kan het zeggen: dit zorgt dat kinderen leren vertellen over wat ze gemaakt hebben. Uit: Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar.

3 PLAATJES en woordjes LASSE EN LINA ETEN EEN BOTERHAM Krrr. Onze buikjes knorren. We gaan een lekkere boterham eten. Op deze bladzijden zie je losse plaatjes en een grote kijkplaat waar die losse voorwerpen in voorkomen. Het is de bedoeling dat kinderen nieuwe woorden leren. 1. Benoem elk plaatje. Stimuleer je kind om het woord na te zeggen. En herhaal het dan zelf nog een keer. 2. Zoek nu samen dat ene voorwerp terug in de grote plaat. Dan ziet een kind het voorwerp in de context. Dat helpt mee om het woord inhoudelijk beter te snappen en ook om het te onthouden en te kunnen plaatsen in de eigen omgeving. 3. Bij iets oudere kinderen kun je de plaatjes aanwijzen en de kinderen zelf het woord laten zeggen. Beertje Bruin doet Papa Beer na Speelbrief - November p3 In de verhaaltjes van Beertje Bruin vervangen we steeds een aantal woorden door een plaatje. De bedoeling daarvan is dat het kinderen uitlokt om tijdens het voorlezen dat woord zelf te noemen. Zo helpen ze mee om het verhaal volledig voor te lezen. Zodra ze dat doen hebben ze een actieve rol bij het lezen en dat vergroot de betrokkenheid. We horen vaak van ouders en leidsters in de opvang dat kinderen met name dit verhaaltje op hun beurt voorlezen aan de pop of een knuffel. Naar voorbeeld van het verhaaltje van Beertje Bruin kun je ook zelf zo n verhaaltje maken. Knip herkenbare voorwerpen uit tijdschriften of winkelfolders. Met die afbeeldingen bedenk je een verhaaltje van een paar zinnen. Je begint bijvoorbeeld met: Weet je waar ik zin in heb? Je kunt in zo n zelfgemaakt verhaaltje ook een fotootje van je kind, een broertje of zusje of van jezelf gebruiken. Dat maakt het nog leuker. Maak kopieën van de boterham op de volgende bladzijde. Plak de boterham eventueel op steviger papier. Laat kinderen de boterhammen beleggen. Zoek in tijdschriften naar foto s die lijken op de kleur van kaas, worst, pindakaas of chocopasta. Knip of scheur stukjes papier uit en plak ze op de boterhammen. Je kunt hagelslag ook stempelen. En vruchtenhagel? Gebruik kleine propjes sitspapier en het is net echt! EEN EIGEN VERHAALTJE MAKEN WAT WIL JIJ OP JE BOTERHAM?

4 Deze boterhammen zijn van:... Dit werkblad hoort bij PIPPO november bron:

5 Speel verstoppertje met Muisje Meisje Muisje Meisje speelt verstoppertje met haar vriendjes. Muisje Meisje telt af: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, Wie niet weg is, is gezien! Ik kom! VERSTOPSPELLETJE MET LIEDJE Met dit liedje kun je verschillende spelletjes spelen. Wil je het liedje horen? Kijk en luister dan op De naam Klavertje kun je vervangen door elke andere naam. Kiekeboe Klavertje Klavertje, Klavertje, waar ben je? Waar ben jij verstopt? Klavertje, Klavertje, waar ben je? Waar ben jij verstopt? Kiekeboe! Muziek en tekst: Conny de Vries Shutterstock Speelbrief - November p5 KIEKBOE KLAVERTJE VOOR DREUMESEN: Leg een knuffel onder een doek en zing het liedje. Telkens als je de naam van de knuffel noemt, til je de doek even op. Bij Kiekeboe! trek je de doek weg. KIEKEBOE KLAVERTJE VOOR PEUTERS Nodig: handspiegel met blanco achterkant. Zing het lied zoals bij het dreumesspel met de naam van het kind in plaats van Klavertje. Kijk tijdens het zingen naar de achterkant van de spiegel. Draai de spiegel om zodat het kind zichzelf in de spiegel ziet en zing: Kiekeboe! Kijk samen in de spiegel, verstop je neus en zing dan: Kleine neus, kleine neus waar ben je? Waar ben jij verstopt? Zo kun je allerlei onderdelen van je gezicht verstoppen en weer tevoorschijn toveren terwijl je samen in de spiegel kijkt. ACHTERGROND De eerste vorm van verstoppertje is kiekeboe spelen. Het is voor dreumesen een manier om te ontdekken dat iemand die je even niet ziet, er nog wel kan zijn. Dreumesen en peuters bekijken de wereld nog uitsluitend vanuit zichzelf: als ze jou niet zien, kun jij hen ook niet zien. Daarom verstoppen peuters zich onder een handdoek en is het lachen geblazen als je die voorzichtig wegtrekt. Verstoppertje spelen lijkt een simpel spelletje, maar het zit vol met grote ervaringen: verrassing, schrik, communicatie en fantasie. Door verstoppertje te spelen, leren peuters afscheid nemen en erop vertrouwen dat iets wat weg is, ook weer terugkomt. Samenstelling en teksten: Marja Baeten. Pedagogische bron: Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar.