Impact van suïcide op behandelaars Hoe kunnen we leren van suïcide
|
|
- Mirthe Molenaar
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Impact van suïcide op behandelaars Hoe kunnen we leren van suïcide Lotte Berkhout, Psychiater GGZ NHN, Alkmaar 01 oktober 2015
2 Inhoud Inleiding Impact suïcide op behandelaars Meldingsprocedure Intern beleid Conclusie & Aanbevelingen Discussie
3 Incidentie in Nederland 2014: 1835 suïcides (1) Circa 40% binnen GGZ (2) ± suïcidepogingen (3) Tegenover één suïcide staan meer dan 50 pogingen ± mensen met suïcidale ideaties (3) 38-70% van de psychiaters en psychologen wordt geconfronteerd met suïcide (4) (1) CBS 2015 (2) Huisman et al, 2010, J Affect Disord 121 [1-2] p (3) ten Have et al., 2009, Hoeymans & Schoemaker, 2010 (4) Andriessen K., Defauw N. (2005). Het overkomt ons niet: de suïcide van een cliënt. Psychopraxis 03, 90-94
4 Proces na suïcide complex Uitvoering protocol suïcide Communicatie intern en extern Kunstfout of incident? Meldingsprocedure IGZ Opvang nabestaanden/ overige patiënten/ betrokken medewerkers Omgang met suïcidale patiënten Emotionele reacties van behandelaar en overige betrokkenen
5 Stelling 1 Een geslaagde suïcide is ook dramatisch voor de behandelaar zelf (ook al is alles volgens de regelen der kunst verlopen)
6 Stelling 2 Stilstaan bij de emotionele impact van een suïcide op een behandelaar is taboe
7 Wat kunnen we leren van een suïcide? Suïcidepreventie Patiëntveiligheid Opvang nabestaanden Organisatorische processen Communicatie intern en extern Persoonlijke en professionele ontwikkeling
8 Hoe kunnen we leren van een suïcide? Objectieve kennis vergaren Meer inzicht verkrijgen in de processen 1) Emotionele impact 2) Meldingsprocedure 3) Beleid binnen organisatie
9 Inhoud Inleiding Impact suïcide op behandelaars Meldingsprocedure Intern beleid Conclusie & Aanbevelingen Discussie
10 Onderzoek naar de emotionele impact van suïcide op behandelaars
11 Literatuuronderzoek naar impact: thema s bij behandelaren 1 - Interpersoonlijke relaties Relatie met patiënt en/of familie Relatie met collega s - Professionele identiteit Angst voor inspectie, klacht en tuchtzaak Schaamte, (zelf)verwijt, schuldgevoel Vertwijfeling Effect op werk met andere patiënten - Traumatisch verlies en rouw (1) Plakun, EM et al (2005). Responding to clinicians after loss of a patient to suicide. Directions in psychiatry 25,
12 Reactie van behandelaren afhankelijk van: Aard van relatie Was suïcidaliteit tevoren herkend Manier waarop suïcide heeft plaatsgevonden Werkomgeving Collegialiteit Aantal jaren werkervaring Persoonlijke factoren: o.a. geslacht, aantal
13 Persoonlijke reacties Zelfde thema s als nabije familieleden Schok en aanvankelijke ontkenning Angst voor reacties van nabestaanden, collega s en andere betrokkenen Schaamte: vrouwen 31%, mannen 0% (1) Schuldgevoel: vrouwen 83%, mannen 52% (1) 1) Andriessen K., Defauw N. (2005). Het overkomt ons niet: de suïcide van een cliënt. Psychopraxis 03, 90-94
14 Professionele reacties Twijfel aan competentie: vrouwen 67% mannen 27% Faalangst Demoralisatie, overwegen te stoppen (15%) Voorzichtiger in professioneel handelen Persoonlijke groei door crisis
15 Wat helpt? Praten met collega s: vrouwen 75% mannen 30% Steun van vrienden en familie Teambesprekingen, debrief: na 4-6 weken Mogelijkheid tot time-out Steun van leidinggevende
16 Wat helpt nog meer? Ontschuldiging Gewoon weer aan het werk gaan: vrouwen 3% mannen 30% Bijwonen uitvaart: 15-63% Training en opleiding in suicide preventie
17 Opzet onderzoek naar impact van suïcide Vragenlijst o.b.v. bevindingen literatuur Onderzoekspopulatie: behandelaren van Yulius
18 Vragenlijst persoonlijke reacties na suïcide Functie Aantal jaren praktijkervaring Geslacht Heeft u suïcides van eigen patiënten meegemaakt, zo ja hoeveel? Wat voor reacties heeft u bij uzelf bemerkt? Een aantal voorbeelden genoemd Wat heeft geholpen in het plaats geven van de suïcide (en wat vooral niet?) Wat heeft u gemist in dit proces Heeft het effect gehad op de uitoefening van uw vak? Zo ja, hoe Aanvullende opmerkingen
19 Beschrijving respondenten Alle behandelaars binnen Yulius (=164) aangeschreven 69 reacties = 42% 26 mannen, 30 vrouwen
20 Resultaten 56 van de 69 respondenten heeft één of meer suïcides meegemaakt = 81% Werkervaring: 2-37 jaar Gemiddeld 15 jaar, mediaan 14 jaar Suïcides: 1-20 Gemiddeld 4, mediaan 2
21 Ervaringen
22 Reacties 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% mannen vrouwen
23 Wat heeft geholpen? 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% mannen vrouwen
24 Wat is gemist / negatieve ervaringen
25 Effecten van suïcide op professioneel functioneren
26 Samengevat - Normale reactie bestaat niet: diversiteit in reacties en behoeftes van behandelaren - Impact van suïcide heeft effect op persoonlijk en professioneel functioneren - Schuldgevoel, insufficiëntiegevoelens, angst en piekeren komen meest voor - Informele steun en collegialiteit van belang - Aanwezigheid/ steun van leidinggevenden van belang - Kritische nabeschouwing/ psychologische autopsie wordt gemist
27 Beperkingen onderzoek - Beperkingen vragenlijst - Geen statistiek mogelijk - Selectie- bias? - Sociaal wenselijke antwoorden?
28 Inhoud Inleiding Impact suïcide op behandelaars Meldingsprocedure Zorg en evaluatie hulpverleners Conclusie & Aanbevelingen Discussie
29 Suïcidemelding roept schuldgevoel op Uitgangspunt: suïcide = calamiteit = kunstfout Van invloed op emotionele impact Defensieve reactie, restrictief werken, toedekken * A. Huisman, learning from suicides. Towards an improved supervision procedure in mental health care. Juni 2010
30 Verplichte suïcidemelding IGZ Doel en consequenties onduidelijk: - Opsporen incidentele fouten? - Verbetering kwaliteit van zorg en hulpverleners laten leren van iedere suïcide? - Centrale database ontbreekt Procedure aangepast per 1 mei 2011: - Meer gericht op structurele problemen in GGZ - Suïcide niet meer per definitie calamiteit * A. Huisman, learning from suicides. Towards an improved supervision procedure in mental health care. Juni 2010
31 Huidige meldingsprocedure suïcide IGZ Calamiteit Complicatie Melding IGZ Afhandeling intern Handhaving en verbetering kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid
32 Instelling mag eigen vlees keuren Praktische uitvoering verschilt per organisatie
33 Evaluatie meldingsprocedure IGZ 2014(1) Het interne toezicht op suïcide-evaluatie is voldoende binnen 26 van de 27 GGZinstellingen de nieuwe meldingsprocedure is doeltreffend Te verbeteren onderwerpen bij de verslaglegging: - De rol en betrokkenheid van naasten bij de risicotaxatie van suïcidaliteit - het functioneren van de ketenzorg, met name de betrokkenheid van partijen in de eerste lijn (1) Kamerbrief Landelijke sui cidecijfers 2013 en voortgang van de Landelijke agenda sui cidepreventie, 16 maart 2015
34 Inhoud Inleiding Impact suïcide op behandelaars Meldingsprocedure Intern beleid Conclusie & Aanbevelingen Discussie
35 Intern beleid Yulius Expertisegroep suïcidepreventie en suïcide: - Analyse suïcides en suïcidepogingen - Protocollen en richtlijnen rondom suïcide(preventie) - Kennisverspreiding en deskundigheidsbevordering - Signalering en (on)gevraagd advies - Intervisiegroep suïcides
36 Intervisiegroep suïcides Doelen: - Professioneel functioneren evalueren en zo nodig herstellen - Bevordering verwerking suïcide - Kwaliteit handhaven en verbeteren
37 Intervisiegroep suïcides Samenstelling: 2 leden expertisegroep, behandelaar, overige betrokken medewerkers 6-8 weken na suïcide Verplicht karakter Los van traject van een melding van inspectie Geen consequenties individuele medewerkers Geen verslaglegging van bijeenkomst
38 Evaluatie intervisiegroep: conclusies Grote spreiding in ervaringen: van steunend tot verplichtend en belastend Knelpunten in communicatie Organisatorische aspecten en timing Behoefte aan meer opleiding Cultuur binnen afdeling bepaalt verloop van intervisie Informele steun meest gewaardeerd
39 Inhoud Inleiding Wat kunnen we leren van een suicide? 1) Impact suïcide op behandelaars 2) Meldingsprocedure 3) Zorg en evaluatie hulpverleners Conclusie Aanbevelingen Discussie
40 Emotionele reactie Fouten Leren
41 Communicatie conflicterend Emotie Emotie Fouten Leren Fouten Leren
42 Inhoud Inleiding Wat kunnen we leren van een suicide? 1) Impact suïcide op behandelaars 2) Meldingsprocedure 3) Zorg en evaluatie hulpverleners Conclusie Aanbevelingen Discussie
43 Aanbevelingen Meer aandacht in opleiding voor suïcide en gevolgen daarvan op verschillende niveaus Reflectie op samenwerking en communicatie Cultuurdragers voorbeeldfunctie Geen one size fits all aanbod Reconstructie van belang Communicatie: afstemmen op juiste frequentie Ombuigen defensieve reactie leerproces
44 Niet zo: Maar zo:
45 Literatuurlijst Andriessen K., Defauw N. (2005). Het overkomt ons niet: de suïcide van een cliënt. Psychopraxis 03, Campbel C., Fahy T. (2002). De taak van hulpverleners na suïcide van een patiënt. Psychopraxis 04, de Heyn E. e.a. (2004) Ervaringen van psychiater in opleiding in Vlaanderen met suïcide van patiënten. Tijdschrift voor psychiatrie 46, Kolthof H. e.a. (2000). Hoe kunnen psychiaters in opleiding omgaan met de emotionele aspecten van agressie en suïcide?tijdschrift voor psychiatrie 42; Hendin H. e.a. (2000). Therapists reactions to patients suicides. Am J Psychiatry 157, Hendin H. e.a.(2004). Factors contributing to therapists distress after the suicide of a patient. Am J Psychiatry 161, Coverdale J.H. e.a. (2007). Encountering patient suicide: emotional responses, ethics and implications for training programs. Academic Psychiatry 31: 5, Fang F. e.a. (2007). Encountering patient suicide: A resident s experience. Academic Psychiatry 31: 5, Dewar I. e.a. (2000). Psychiatric trainees experiences of, and reactions to patient suicide. Psychiatric bulletin 24, Kabela M. (2001). Zelfdoding bij psychiatrische patiënten: psychiaters over hun ervaringen. Lisse: Zwets & Zeitlinger
46 Literatuurlijst Huisman A (2010). Learning from suicide s. Towards an improved supervision procedure on suicides in mental health care. Foley S., Kelly B (2007). When a patient dies by suicide: incidence, implications and coping strategies. Advances in Psychiatric Treatment 13, Ruskin R. Et al (2004). Impact of patient suicide on psychiatrists and psychiatric trainees. Academic psychiatry 28: online.nl Veilige zorg, ieders zorg. Patiëntveiligheidsprogramma ggz Handreiking uniforme meldingsroute bij suïcide s en suïcidepogingen met ernstig letsel Schippers (2011). Jaarrapportage vermindering suicidaliteit Minsterie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Schippers (2015). Kamerbrief Landelijke sui cidecijfers 2013 en voortgang van de Landelijke agenda sui cidepreventie
47 Met dank aan - Alle respondenten - De leden van de expertisegroep suïcidepreventie Yulius - Collega s bij Yulius: Joost Fransen, Arthur van Gool, Paul Wisman, Kees Oosterwijk, Anna Kriatkow, Menno Vreeling, Janneke Spee en Tineke Bronzwaer voor kritisch meedenken en adviezen - Jan Mokkenstorm, psychiater GGZinGeest
48 Aanbevelingen - Incidentmelding en kritische feedback - Ook training voor managers binnen GGZ - Calamiteitenoefeningen binnen instelling
49 Ideale situatie: Emotie Fouten Leren groei
Programma. Programma. Na zelfdoding: De hulpverlener als nabestaande. Inleiding
Na zelfdoding: De hulpverlener als nabestaande Ilse Conserriere Suïcidepreventiewerker CGG CGG Eclips Lange Violettestraat 84 9000 Gent 9000 Gent Email : i.conserriere@cggeclips.be Email : kdw@fdgg.be
Nadere informatieP. de Beurs, psychiater en adviseur voor de IGZ
P. de Beurs, psychiater en adviseur voor de IGZ Inleiding De toezichtketen in perspectief Toezicht door IGZ Onderzoek A. Huisman De toezichtketen in perspectief bij suïcides Persoonlijke adviezen Inleiding
Nadere informatieSchatting van de verhouding van het aantal suïcides binnen de GGZ en de resterende populatie? Een verkennende studie.
Schatting van de verhouding van het aantal suïcides binnen de GGZ en de resterende populatie? Een verkennende studie. Dr. Remco de Winter, psychiater Parnassia Groep VU Amsterdam www. suicidaliteit.nl
Nadere informatieVoorwoord. deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1
Inhoud Voorwoord XI deel i: begrippen, cijfers en verklaringen 1 1 Terminologie en definities 3 1.1 Inleiding 4 1.2 Suïcide of zelfdoding 4 1.3 Suïcidepoging of poging tot zelfdoding 13 1.4 Doodsgedachten
Nadere informatie30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag. #SP_reflex
30 maart 2017 Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag #SP_reflex Lancering Vlaamse richtlijn Detectie en Behandeling van Suïcidaal gedrag Basisprincipes in de zorg voor
Nadere informatieNa een s uïcide s Jos de Keijser
Na een suïcide Jos de Keijser 20-9-2013 2013 overzicht Rouw en gecompliceerde rouw professioneel handelen na een suïcide, volgens de MD richtlijn ihlij ( veilig melden ) Gz psycholoog als nabestaande Normale
Nadere informatieDe opvang van nabestaanden na een suïcide
De opvang van nabestaanden na een suïcide Discussiegroep voorjaarscongres 2012 NVvP dr. Marieke de Groot Vrije Universiteit afdeling klinische psychologie mh.de.groot@psy.vu.nl dr. Remco de Winter Parnassia
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieResultaten A. Zijn alle geaggregeerd aangeleverde suïcides en suïcidepogingen met ernstig letsel over 2013 onderzocht door de instelling?
> Retouradres Postbus 2680 3500 GR Utrecht GGZ Oost Brabant T.a.v. de Raad van Bestuur Postbus 3 5427 ZG BOEKEL St. Jacobsstraat 16 3511 BS Utrecht Postbus 2680 3500 GR Utrecht T +31 08 812 05 00 F +31
Nadere informatieGGZ Eindhoven en de Kempen t.a.v. de Raad van Bestuur Postbus AX Eindhoven. Datum: 24 september 2014 Toetsing interne suïcide-evaluatie
> Retouradres Postbus 2680 3500 GR Utrecht GGZ Eindhoven en de Kempen t.a.v. de Raad van Bestuur Postbus 909 5600 AX Eindhoven St. Jacobsstraat 16 3511 BS Utrecht Postbus 2680 3500 GR Utrecht T +31 08
Nadere informatieParnassia Groep Remco de Winter & Karin Slotema
Parnassia Groep 30-11- 2017 Remco de Winter & Karin Slotema Kennismaken + epidemiologie Principes voor de omgang met suïcidaal gedrag pauze Systematisch onderzoek van suïcidaal gedrag pauze Beschrijvende
Nadere informatieSuïcide en suïcidepreventie
Suïcide en suïcidepreventie D. Linszen, psychiater Suïcide(preventie), de rol van verpleegkundigen en verzorgenden Reehorst, Ede 2017 Amsterdam First Episode Study: Critical Period RCT (1998-2007): relapse
Nadere informatieROM in de ouderenpsychiatrie
Improving Mental Health by Sharing Knowledge ROM in de ouderenpsychiatrie Marjolein Veerbeek Richard Oude Voshaar, Anne Margriet Pot Financier: Ministerie van VWS 2 Routine Outcome Monitoring Definitie
Nadere informatieInspectie Gezondheidszorg en Jeugd Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport > Retouradres Postbus 2518 6401 DA Heerlen Minister van Volksgezondheid Welzijn en Sport Stadspiateau 1 3521 AZ Utrecht
Nadere informatieSuïcide bij jongeren Studiedag Depressiepreventie bij adolescenten, Oss, 27/11/2015. G. Portzky
Suïcide bij jongeren Studiedag Depressiepreventie bij adolescenten, Oss, 27/11/2015 G. Portzky 1. INLEIDING 1. Definiëring Suïcide Suïcidepoging: Moet er suïcidale intentie aanwezig zijn om van poging
Nadere informatieSuïcidepreventie op de werkvloer: van signaalherkenning tot nabestaanden
Suïcidepreventie op de werkvloer: van signaalherkenning tot nabestaanden Studiedag Wel-zijn of niet-zijn op het werk - 18/03/2016 Stefanie Ghekiere Coördinator Suïcidepreventiewerking CGG Anwerpen Ine
Nadere informatieZelfdoding in de psychiatrische kliniek: over het omgaan met de (on)draaglijkheid van het leven.
Zelfdoding in de psychiatrische kliniek: over het omgaan met de (on)draaglijkheid van het leven. Alix Kuylen Psycholoog intensieve behandeleenheid Susanne Cuijpers Verpleegkundig specialist GGZ Inhoud
Nadere informatieDe Zero Suicide Mindset
De Zero Suicide Mindset Jan Mokkenstorm, psychiater Directeur 113Online Onderzoeker bij GGZinGeest en SURE-NL j.mokkenstorm@113online.nl @JanMokkenstorm Presentatie titel 2 8-10-2015 Suïcidaal gedrag in
Nadere informatieResultaten A. Zijn alle geaggregeerd aangeleverde suïcides en suïcidepogingen met ernstig letsel over 2013 onderzocht door de instelling?
> Retouradres Postbus 2680 3500 GR Utrecht GGZ Westelijk Noord Brabant t.a.v. de Raad van Bestuur Postbus 371 4600 AJ BERGEN OP ZOOM St. cobsstraat 16 3511 BS Utrecht Postbus 2680 3500 GR Utrecht T +31
Nadere informatieRondom Suïcide. Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden. 26 oktober Jos de Keijser
Rondom Suïcide Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden 26 oktober 2016 Jos de Keijser onderdelen Suïcide in Nederland anno 2016 Preventie Richtlijnen Contact maken Impact van
Nadere informatieSTART. Via een serie vragen wordt uw mening en uw professionele handelen rond de patiënt geïnventariseerd.
KEHR-Suïcide vragenlijst versie 9.0 * De KEHR-Suïcide vragenlijst gaat over uw handelen rond een (suïcidale) cliënt. * De lijst is bedoeld voor professionals die betrokken waren bij de zorg voor een cliënt
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieZuidoost-Brabant zonder zelfmoord
Zuidoost-Brabant zonder zelfmoord Wij gaan zorgen dat er in onze regio geen burgers meer radeloos en eenzaam door zelfdoding hoeven te sterven. Gatekeepers Trainingen Op maandag 5 maart zijn 11 nieuwe
Nadere informatie5 juni 2012 ONDERZOEK BEPERKT WEERBAAR
5 juni 2012 ONDERZOEK BEPERKT WEERBAAR HET ONDERZOEK In opdracht van het ministerie van volksgezondheid, welzijn en sport Uitgevoerd door onderzoekers van Rutgers WPF en Movisie Hoofdvragen Hoe vaak komt
Nadere informatieResultaten A. Zijn alle geaggregeerd aangeleverde suïcides en suïcidepogingen met ernstig letsel over 2013 onderzocht door de instelling?
> Retouradres Postbus 20584 1001 NN Amsterdam Antes t.a.v. de Raad van Bestuur Postbus 8549 3009 AM ROTTERDAM Onderwerp: Toetsing interne suïcide-evaluatie Werkgebied Noordwest Kabelweg 79-81 Amsterdam
Nadere informatieSuïcidepreventie door deurwaarders
Suïcide in Nederland: 1980-2012 per 100.000 van de bevolking alle leeftijden Suïcidepreventie door deurwaarders Jan Mokkenstorm, psychiater Directeur 113Online j.mokkenstorm@113online.nl @JanMokkenstorm
Nadere informatieZelfzorg bij hulpverleners. CGG Largo Nike Baeten, Charlotte Lanneau CGG suïcidepreventiewerking West-Vlaanderen
Zelfzorg bij hulpverleners CGG Largo Nike Baeten, Charlotte Lanneau CGG suïcidepreventiewerking West-Vlaanderen «If you are really doing the work, then it gets inside you» (A. Obholzer) Belang van zelfzorg
Nadere informatieAfscheid Mr. R.G. Kok bijdrage Remco de Winter
Afscheid Mr. R.G. Kok bijdrage Remco de Winter Suïcidaal gedrag en opname op een acute gesloten opnameafdeling Jubileum KCAP Dr. Remco de Winter www.geslotenpsychiatrie.nl www.suicidaliteit.nl Mijn relatie
Nadere informatieSuïcide bij ouderen in Nederland
Suïcide bij ouderen in Nederland 19-27 AJFM Kerkhof ajfm.kerkhof@psy.vu.nl www.kerkhofpsychotherapie.nl Afdeling Klinische Psychologie Vrije Universiteit Amsterdam 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 19 196 Suïcide
Nadere informatieMelding van suïcide aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg
2010 6 MGv 65 499-506 annemiek huisman, paul robben & ad kerkhof 499 Melding van suïcide aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg Evaluatie van de procedure Als een ggz-patiënt suïcide pleegt, moet dit
Nadere informatieVerminderen van suïcidaliteit
Improving Mental Health by Sharing Knowledge Verminderen van suïcidaliteit Van beleidsadvies naar uitvoering Judith Blekman 11 mei 2010 De aanloop naar nieuw beleid Start buiten de overheid: Ivonne van
Nadere informatieErvaringen met hulp bij zelfdoding/euthanasie in de psychiatrie. Factcongres 17 september 2015
Ervaringen met hulp bij zelfdoding/euthanasie in de psychiatrie Factcongres 17 september 2015 Programma Euthanasie/hulp bij zelfdoding in de psychiatrie Paulan Stärcke Ervaringen vanuit verschillende perspectieven
Nadere informatieSuïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014
Wat is een suïcidepreventiebeleid? Suïcidepreventiebeleid binnen een organisatie 10/10/2014 Een stappenplan waarin uitgeschreven staat hoe er binnen een organisatie met suïcidaliteit wordt omgegaan en
Nadere informatieInspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk
Inspiratiegids 10-daagse van de Geestelijke Gezondheid 1-10 oktober 2018 Werken aan geestelijke gezondheid in de huisartsenpraktijk MIDDEN-WEST-VLAANDEREN Inleiding Krijgt Vlaanderen opnieuw een mentale
Nadere informatieHANDREIKING TEAMGERICHTE ANALYSE VAN AGRESSIE-INCIDENTEN T A V A
HANDREIKING TEAMGERICHTE ANALYSE VAN AGRESSIE-INCIDENTEN T A V A VEILIGEZORG DEN HAAG, SEPTEMBER 2016 1 WAT IS TAVA Teamgerichte analyse van agressie-incidenten (TAvA) houdt in dat u tijdens een teamoverleg,
Nadere informatieWat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017
Wat kan je doen na een suïcide of suïcidepoging? Multidisciplinaire Richtlijn: Detectie & Behandeling van Suïcidaal Gedrag Gent 30/03/2017 Wat kan je doen na een suïcidepoging? Peter Beks - Zorg voor Suïcidepogers
Nadere informatieVerpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief
Verpleegkunde en de preventie van zelfdoding: Een multidisciplinair perspectief Saskia Aerts saskia.aerts@preventiezelfdoding.be 7 november 2017 Klinische vragen Welke uitgangspunten en basisprincipes
Nadere informatieHoe zorgenwe vooronszelf?
Hoe zorgenwe vooronszelf? Over opvang na traumatische gebeurtenissen Dr. Claire Stramrood AIOS gynaecologie, UMC Utrecht Geen belangenverstrengeling Geen disclosures Mede-onderzoekers Mariëlle van Pampus,
Nadere informatieGrip op agressief en lastig gedrag
Grip op agressief en lastig gedrag AgressieWerk.nl Brochure Agressietraining voor de Zorg Omgaan met lastig en agressief gedrag AgressieWerk.nl 06-42170546 info@agressiewerk.nl Brochure Agressietraining
Nadere informatieBorderline in het gezin. Koos Krook, sr. preventiefunctionaris GGZ Midden Brabant
Borderline in het gezin. Koos Krook, sr. preventiefunctionaris GGZ Midden Brabant Inleiding - Stellingen. - Ontstaan psychiatrische aandoeningen. - Wat zien naastbetrokkenen. - Invloed van borderline op
Nadere informatiePITSTOP SUÏCIDE TRAINING
PITSTOP SUÏCIDE TRAINING 2017 1 PITSTOP SUÏCIDE TRAINING Herziening Pitstop tbvde ParnassiaGroep, bewerking door N.Kool-Goudzwaard december 2016 21-4- 2017 Trainers: Remco de Winter en Nienke Kool 2 Programma
Nadere informatieDe relatie van medisch & juridisch handelen bij suïcidaal gedrag. Studiemiddag over suïcidaliteit, 27 november 2014 Rotterdamse BOPZ advocaten
De relatie van medisch & juridisch handelen bij suïcidaal gedrag. Studiemiddag over suïcidaliteit, 27 november 2014 Rotterdamse BOPZ advocaten D R. R E M C O DE W I N T E R, P S Y C H I A T E R, R E G
Nadere informatie1 Suïcide(poging) Rubriekhouder: Mw. dr. G.A. Donker, (NIVEL) ( )
1 Suïcide(poging) Rubriekhouder: Mw. dr. G.A. Donker, (NIVEL) (1978-2016) Inleiding In overleg met de Inspectie voor de Gezondheidszorg wordt dit onderwerp sinds 1978 in de peilstations onderzocht. Ook
Nadere informatiePROGRAMMA 1. INTRODUCTIE AWEL, IK ZIE HET NIET MEER ZITTEN. Introductie Epidemiologie 19/12/2014. Introductie Verklarend model voor suïcidaal gedrag*
AWEL, IK ZIE HET NIET MEER ZITTEN Kwalitatieve analyse van chatgesprekken, e mailen forumberichten m.b.t. suïcide Eva Dumon Eenheid voor Zelfmoordonderzoek KeKi Research on Stage 9/10/ 14 PROGRAMMA 1.
Nadere informatieSystematische scholing van personeel
Systematische scholing van personeel GGZ Nederland 19 juni 2009 Jos de Keijser Klinisch psycholoog Projectleider Voorkom suïcide Opbouw Suïcidepreventie in Friesland Training van systematisch risico-onderzoek
Nadere informatieVERS-cursus Vaardigheidstraining Emotie Regulatie Stoornis
Patiënteninformatie VERS-cursus Vaardigheidstraining Emotie Regulatie Stoornis rkz.nl Inleiding De VERS-cursus is een vaardigheidstraining, bedoeld voor mensen met borderline-problematiek. Mensen met borderline
Nadere informatieAcademie voor Integratieve en Humanistische Psychologie en Psychotherapie vzw. Zelfdoding: Signalen, mythen en aanpak
1 Academie voor Integratieve en Humanistische Psychologie en Psychotherapie vzw Zelfdoding: Signalen, mythen en aanpak Masterclass Amsterdam NAP Stefaan Boel 11 januari 2017 2 3 4 Zelfdoding is een permanente
Nadere informatieEEN OPEN EN EERLIJKE REACTIE NA EEN KLACHT OF INCIDENT
EEN OPEN EN EERLIJKE REACTIE NA EEN KLACHT OF INCIDENT MR. BERBER LAARMAN # 1 Het begint met een idee HET PROGRAMMA OPENheid in ziekenhuizen: lessen uit Leernetwerk OPEN, 2015 2019 Klacht- en claimafhandeling
Nadere informatieWELZIJN VAN ARTSEN: ZORG VOOR ZICHZELF & DREMPELS TOT HULP. Saartje Jooris, huisarts Eline Van Tilburgh, huisarts
WELZIJN VAN ARTSEN: ZORG VOOR ZICHZELF & DREMPELS TOT HULP Saartje Jooris, huisarts Eline Van Tilburgh, huisarts Er was eens Jaarlijks: Ø 25,53 / 1000 artsen Ø 20,23 / 1000 advocaten Ø 15,93 / 1000 dominees
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/887/869 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Jong, Kim de Title: A chance for change : building an outcome monitoring feedback
Nadere informatieHandreiking uniforme meldingsroute bij suïcides en suïcidepogingen met ernstig letsel
Handreiking uniforme meldingsroute bij suïcides en suïcidepogingen met ernstig letsel Versie 1-13 mei 2011 Inhoudsopgave 1. Toezicht op en melden van suïcides 1.1 Inleiding 1.2 Doelstelling 1.3 2011: Nieuwe
Nadere informatieLeren contact maken met wanhoop en dood. Wat voegt het toe?
Leren contact maken met wanhoop en dood. Wat voegt het toe? Martin Steendam Klinisch psycholoog P-opleider GGZ Friesland Groningen, 21 maart 2011 Onderzoek: aanvraag bij ZON-MW Drie deelonderzoeken Is
Nadere informatieInFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Nadere informatieSuïcide(poging) Inleiding. Methode. Resultaten. Rubriekhouder: Mevrouw dr. G.A. Donker, (NIVEL)( )
Suïcide(poging) Rubriekhouder: Mevrouw dr. G.A. Donker, (NIVEL)(1978-2017) Inleiding In overleg met de Inspectie voor de Gezondheidszorg wordt dit onderwerp sinds 1978 in de peilstations onderzocht. Ook
Nadere informatieCongres Suicidepreventie: De rol van de Ervaringsdeskundigen
1 1 1 Congres Suicidepreventie: De rol van de Ervaringsdeskundigen Annemiek Huisman en Diana van Bergen Onderzoekers Rijksuniversiteit Groningen 12 oktober 2018 Colour Kitchen, Utrecht 2 2 2 Aanleiding
Nadere informatieSuïcidepreventie bij depressie, suïcide bespreekbaar maken
Suïcidepreventie bij depressie, suïcide bespreekbaar maken Remco de Winter MD PhD, psychiater ParnassiaGroep, kennisdomeinleider acuut en verder oa onderzoeker VU & nationaal vertegenwoordiger IASP www.suicidaliteit.nl
Nadere informatieDiagnostische instabiliteit van terugval bij angststoornissen en depressie
Diagnostische instabiliteit van terugval bij angststoornissen en depressie Willemijn Scholten NEDKAD 2015 Stelling In de DSM 6 zullen angst en depressie één stoornis zijn Achtergrond Waxing and waning
Nadere informatieMODEL KETENZORG SUÏCIDEPREVENTIE NOORD-LIMBURG
Bijlage 1 MODEL KETENZORG SUÏCIDEPREVENTIE NOORD-LIMBURG KETENZORG SUÏCIDEPREVENTIE NOORD-LIMBURG 0 Toeleider: doet melding van suïcidaliteit of suïcidepoging HAP / huisarts SEH 112 / ambulance 8 Politie
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 32 793 Preventief gezondheidsbeleid Nr. 405 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede
Nadere informatieZorg op Tijd. EIF Conferentie Nijmegen
Zorg op Tijd EIF Conferentie Nijmegen 19-11-2015 Projectpartners Project in Gouda Scholen in Gouda Onderdelen Training van professionals Overleg over de screening Bijeenkomsten met ouders Individuele
Nadere informatieBedrijfsmaatschappelijk werker
Bedrijfsmaatschappelijk werker Doel Verlenen van hulp aan werknemers met (dreigende) (psycho)sociale moeilijkheden, alsmede adviseren van leidinggevenden over (psycho)sociale vraagstukken, binnen het sociaal
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 4 oktober 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatiePeer Support HONK en Noordwest
Peer Support HONK en Noordwest Topzorg 11-14 april 2018 Nicole Cornelissen, psychiater en Aryan Visser, huisarts Indeling workshop Waarom peer support? Ontwikkeling peer support international Actuele situatie
Nadere informatieKEHR Suïcide. Marieke de Groot, Derek de Beurs, Remco de Winter, Ad Kerkhof Vrije Universiteit Amsterdam mariekedegroot@ziggo.nl
Kwalitatieve Evaluatie van Handelen rond Suïcide KEHR Suïcide 10 september 2014. Wereld Suïcide Preventie Dag. Suïcidepreventie van morgen. Over de borging van initiatieven op het gebied van suïcidepreventie.
Nadere informatieSamenvatting werkwijze bij calamiteiten in de patiëntenzorg. Instituut Ondersteuning Patiëntenzorg April versie 3
Samenvatting werkwijze bij calamiteiten in de patiëntenzorg Instituut Ondersteuning Patiëntenzorg April versie 3 Inleiding en definities Enkele woorden vooraf Calamiteiten in de patiëntenzorg hebben veelal
Nadere informatiePRISMA-analyses in de praktijk
PRISMA-analyses in de praktijk Rinske Sieders Applicatiebeheer iprova en PRISMA-ondersteuning Arnhem, 12-06-2018 Inhoud RIBW-K/AM Wanneer PRISMA-analyses? Wie doen PRISMA-analyse? Voorbereiding Uitvoering
Nadere informatieWELKOM. 113Online Stichting voor zelfmoordpreventie
WELKOM 113Online Stichting voor zelfmoordpreventie 1 DAG VAN DE VERPLEGING Thema: pluis / niet pluis Datum: 12 mei 2016 Organisatie: DJI / V en VN - VJ 2 Even voorstellen Han Smit - Psychotherapeut Sanne
Nadere informatieRESULTATEN VIP² GGZ CGG PRISMA VZW -
RESULTATEN VIP² GGZ 2017 - CGG PRISMA VZW - VISIE & AANPAK KWALITEIT TE MONITOREN EN TE VERBETEREN Kwaliteitszorg is een belangrijk thema binnen de werking van ons centrum. Het verbeteren van de kwaliteit
Nadere informatieSuicidaal gedrag bij jongeren
Suicidaal gedrag bij jongeren Voorkomen RINO 15 december 2016 Ad Kerkhof Suïcide in Nederland : 1980-2015 absolute aantallen 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 1982 1986 1990 1994 1998 2002
Nadere informatieThe Whole is More. A Contextual Perspective on Attitudes and Reactions of Staff towards Aggressive Behaviour of Clients with ID in Residential
The Whole is More. A Contextual Perspective on Attitudes and Reactions of Staff towards Aggressive Behaviour of Clients with ID in Residential Institutions M.H. Knotter Samenvatting Het onderzoek in dit
Nadere informatieSuïcide bij ouderen: prevalentie, psychologische factoren en preventiemogelijkheden
Suïcide bij ouderen: prevalentie, psychologische factoren en preventiemogelijkheden Anke Bonnewyn, PhD Klinisch Psycholoog - Psychotherapeut Dienst Ouderenpsychiatrie UPC KULeuven campus Leuven 1. LEVENSVERWACHTING
Nadere informatieWELKOM. 113Online Stichting voor zelfmoordpreventie
WELKOM 113Online Stichting voor zelfmoordpreventie 1 Even voorstellen Lisette Spanjar Psycholoog Peter Holthuis Bedrijfsarts & vrijwilliger 2 Programma Wat doet 113Online? Cijfers en achtergronden Signalen
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Bijlage(n)
Nadere informatieBeleidsplan Suïcidepreventie
Beleidsplan Suïcidepreventie 2015-2017 Auteur: R. Heukels Functie: Voorzitter beleidscommissie Suïcidepreventie Datum: 1 November 2016 GGZ Drenthe Beleid Status: Vastgesteld Vastgesteld door: Directie
Nadere informatieTrain-the-Trainer: agressiebeheersing. D-na voor ICOBA
Train-the-Trainer: agressiebeheersing D-na voor ICOBA Vandaag INHOUD? Verschillende lagen Het CLIA-competence-model (prof. Decorte) Men dient te beschikken over domeinspecifieke kennis en vaardigheden
Nadere informatieImplementatie van Individuele Plaatsing & Steun voor mensen met ernstige psychische aandoeningen
Implementatie van Individuele Plaatsing & Steun voor mensen met ernstige psychische aandoeningen KCVG onderzoekers: M. Vukadin, F.G. Schaafsma, J.R. Anema Trimbos Instituut: H. Michon GGZ In geest - Actenz:
Nadere informatieSpoedeisende psychiatrie & beoordeling van suïcidaal gedrag R.F.P. DE WINTER, M. DASSEN M.H. DE GROOT A.M. VAN HEMERT
Spoedeisende psychiatrie & beoordeling van suïcidaal gedrag R.F.P. DE WINTER, M. DASSEN M.H. DE GROOT A.M. VAN HEMERT WWW.SUICIDALITEIT.NL Inhoud Algemeen: suïcidaal gedrag in Nederland Informatie over
Nadere informatieKwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog
Kwaliteit van zorg door georganiseerde reflectie en dialoog Bert Molewijk (RN,MA, PhD) Voorbij de vrijblijvendheid Programmaleider Moreel Beraad, VUmc Associate professor Clinical Ethics, Oslo VWS, Week
Nadere informatieBeleid en implementatie aanpak ouderenmishandeling.
Beleid en implementatie aanpak ouderenmishandeling. 1. Sociaal beleid in breder verband Ontwikkelen beleid: een complex proces Het ontwikkelen en implementeren van beleid voor preventie en aanpak van grensoverschrijdend
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Uw
Nadere informatieDe PITSTOP suïcide studie: onderzoek naar het toepassen van de richtlijn diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag in de dagelijkse praktijk 1
4 De PITSTOP suïcide studie: onderzoek naar het toepassen van de richtlijn diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag in de dagelijkse praktijk 1 Derek de Beurs Inleiding In mei 2012 is de multidisciplinaire
Nadere informatieCOGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE
COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE VOOR SUÏCIDEPOGERS 31 maart 2010 Jos de Keijser Martin Steendam Klinisch psychologen Project Voorkom suïcide Project Voorkom Suïcide 2010 24 hulpverleners getraind 30 pogers
Nadere informatieHoe bouw je een sterk suïcidepreventiebeleid uit?
Hoe bouw je een sterk suïcidepreventiebeleid uit? Omgaan met suïciderisico. Lancering Vlaamse richtlijn en website voor hulpverleners - 30 maart 2017 Sarah Holemans - CGG-SP Antwerpen Ine Vermeersch -
Nadere informatieGrip op agressief en lastig gedrag
Grip op agressief en lastig gedrag AgressieWerk.nl Brochure Agressietraining voor Ambtenaren en Lokale Overheid Omgaan met lastig en agressief gedrag AgressieWerk.nl 06-42170546 info@agressiewerk.nl Brochure
Nadere informatieM. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD P.J.J. Goossens Rn PhD APRN A. Kaasenbrood, MD, PhD
De interventie Bed op Recept voor patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis laat patiënten groeien in autonomie, zelfmanagement en vaardigheden M. Helleman Rn MScN T. van Achterberg Rn PhD
Nadere informatieInformatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud
Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module
Nadere informatieKanker en Werk Begeleiding en Re-integratie Stap.nu in mogelijkheden
Kanker en Werk Begeleiding en Re-integratie Stap.nu in mogelijkheden Regionaal Genootschap Fysiotherapie Midden Nederland Zelfmanagement bij kanker De realiteit 100.000 nieuwe diagnoses in 2012 Het aantal
Nadere informatieWorkshop 1. Op de grens: hoe om te gaan met een verzoek om euthanasie?
Workshop 1. Op de grens: hoe om te gaan met een verzoek om euthanasie? Marc Blom RvB & Klaas Bets, GD 1 Wie? Marc Blom, Psychiater/ lid Raad van Bestuur Parnassia Groep Belangenverstrengeling?? 2 Wie?
Nadere informatieHerstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap. Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN
Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN Geen belangen Disclosure Persbericht 15 oktober 2014 Veranderend zorglandschap vraagt om vernieuwde
Nadere informatieZorgvuldige aanpak van seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking
Introductie Introductie Een onderwerp vol emotie, pijn, verdriet, schaamte maar ook vol dilemma s Dik de Jongh Zorgvuldige aanpak van seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking dagvoorzitter
Nadere informatieProject Voorkom Suïcide 2009
Project Voorkom Suïcide 2009 12 hulpverleners getraind (januari 2010: 24) 25 pogers in protocollaire behandeling Samenwerking met drie S.E.H. s Samenwerking met politie Fryslân e.a. Gesuperviseerde intervisiegroepen
Nadere informatieJaarverslag calamiteiten in de patiëntenzorg 2017
Jaarverslag calamiteiten in de patiëntenzorg 2017 Ondanks onze inspanningen om goede en veilige zorg te leveren, gaan er soms dingen mis in het ziekenhuis. Ernstige incidenten en calamiteiten hebben grote
Nadere informatieDebriefing. Opvang na een schokkende gebeurtenis. Geert Taghon 2013
Debriefing Opvang na een schokkende gebeurtenis Geert Taghon 2013 Definitie schokkende gebeurtenis Een gebeurtenis die buiten het patroon van gebruikelijke menselijke ervaringen ligt en duidelijk leed
Nadere informatieSUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN:
SUÏCIDEPREVENTIE IN VLAANDEREN: Eva De Jaegere Preventiemanager VLESP CIJFERS EN FEITEN Zomerschool 2016 VLESP? Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie Partnerorganisatie Vlaamse Overheid Samenwerkingsverband
Nadere informatieVoorkomen van. bij suïcidaliteit. Rol huisar ts. Vervolg Trimbos, Preventie. Voorkomen van suïcide
Suïcidaliteit Voorkomen van suïcidaliteit Remco de Winter: introductie Bert van Hemert: workshop met mindmapping mindmapping Voorkomen van suïcidaliteit Trimbos instituut iov Min. VWS Vermindering van
Nadere informatieCalamiteitenprotocol instellingen Wmo, gemeenten in de regio Eemland
Calamiteitenprotocol instellingen Wmo, gemeenten in de regio Eemland Inleiding Calamiteiten bij zorg en ondersteuning kunnen helaas niet altijd voorkomen worden. Ze hebben een grote impact op betrokkenen
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Patientveiligheid. Dr Chris Bervoets
Kwaliteitsindicatoren Patientveiligheid Dr Chris Bervoets Patiëntveiligheid: Internationale context 10 FACTS ON PATIENT SAFETY (*) Patient safety is a serious global public health issue One in 10 patients
Nadere informatieDefinities. Suïcide. Suïcidepoging/automutilatie
Programma Definities Suïcide Suïcide is een handeling met een dodelijke afloop, door de overledene geïnitieerd en uitgevoerd, in de verwachting van een potentieel dodelijke afloop, met de bedoeling gewenste
Nadere informatieDE EFFECTIVITEIT VAN ONLINE EN OFFLINE COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE VOOR SUÏCIDE PREVENTIE
DE EFFECTIVITEIT VAN ONLINE EN OFFLINE COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE VOOR SUÏCIDE PREVENTIE SPREKER: JASPER WIEBENGA FUNCTIE: PROMOVENDUS & PSYCHOLOOG, AFDELING PSYCHIATRIE, GGZ INGEEST & VUMC VAN BLENDED
Nadere informatieOuderenmishandeling. Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie
Ouderenmishandeling Maartje Willems Verpleegkundig consulent geriatrie Programma Ontwikkelingen en cijfers Definitie Oorzaken Risicofactoren Vormen van ouderenmishandeling Meldcode Geheimhouding Handelingsverlegenheid
Nadere informatie