Michiel de Ruyter. Pagina 20, 28, 34, 47, 55. Link met andere vakken: taal dramatische expressie. 65 minuten

Transcriptie

1 Les behorend bij de volgende pagina s uit het boek Mail uit Barbarije : Pagina 20, 28, 34, 47, 55 Link met andere vakken: taal dramatische expressie Tijdsindicatie: 65 minuten 7.10 Held van Nederland? wordt vaak bestempeld als held van Nederland. Hoe komt het dat juist zo een held werd? En wanneer ben je eigenlijk een held? In deze les gaan de leerlingen uitzoeken hoe het komt dat een held is geworden. Ze ontdekken dat ook zijn tijd heeft mee heeft gehad en dat verhalen snel veranderd of uitgebreid kunnen worden. Ze schrijven met behulp van deze bevindingen een opstel waarin ze aangeven of ze een held vinden of niet en waarom ze dat vinden. Doelstellingen: de leerlingen kunnen aan het einde van de les aangeven of ze een held vinden of niet en kunnen hierbij tenminste twee argumenten aandragen de leerlingen maken door middel van inspringkaarten kennis met overdrijving en uitbreiding, ze kunnen met behulp van een dramaopdracht gebeurtenissen uit het leven van uitbeelden en ze later overdreven doorvertellen de leerlingen maken een opstel van minimaal 20 zinnen waarin ze in tenminste 3 argumenten aangeven waar volgens hen een held aan moet voldoen en of ze vinden dat een held is of niet de leerlingen oefenen het samenwerken bij een dramaopdracht, ze oefenen het goed naar elkaar luisteren en het op het juiste moment inspringen Relatie met het kinderboek Mail uit Barbarije Pagina 20: De zeilen ( ) maar gaan slapen. Dit stuk gaat over de eerste overwinning op de Engelsen bij Plymouth. Pagina 28: Gefeliciteerd met de overwinning ( ) Nederlandse vlag in top. Dit stuk gaat over de toch naar Chatham. Pagina 34: U hebt beloofd ( ) De bemanning juichte. Dit stuk gaat over de bevrijding van de Hongaarse predikanten. Pagina 47: Michiel kon ( ) leven niet zal meemaken. Dit stuk gaat over de mislukte aanval op het eiland Martinique. Pagina 55: stond ( ) toen de kist werd geopend. Dit stuk gaat over de dood van. Benodigd materiaal: inspringkaartjes (voor iedere leerling één) Voorbereiding door de leerkracht: A4- lijntjespapier (ieder kind één vel)

2 De leerkracht kopieert de inspringkaartjes en knipt ze uit De leerkracht leest de achtergrondinformatie goed door, zodat de leerkracht weet wat hij tijdens deze les nog kan vertellen Tips en suggesties: De les zou eventueel in twee gedeeltes kunnen gegeven kunnen worden. De eerste les kan de dramaopdracht gedaan worden en de tweede les zou het opstel geschreven kunnen worden. Het is een idee om hedendaagse helden erbij te betrekken. Er kan tijdens het afsluitende kringgesprek gepraat worden over wie de leerlingen in deze tijd een held vinden. De leerkracht vraagt dan aan de leerlingen of deze persoon over 400 jaar nog steeds zo een held zou zijn. Deze les heeft een link met diverse andere lessen uit het lessenpakket. Dit zijn onder andere de volgende lessen: Groep 6: nu Groep 8: in 2107

3 Held van Nederland? Lesverloop Lesdeel/Tijd Activiteiten van de leerlingen Activiteiten van de leerkracht Inleiding (5 minuten) De leerlingen fluisteren aan elkaar de zin die bij aandachtspunten genoemd staat, door. De laatste die de zin hoort, zegt de zin hardop. De leerlingen bespreken met elkaar wat er gebeurd is met de zin. De leerlingen krijgen 30 seconden de tijd om te bedenken wat er in het leven van allemaal gebeurd zou zijn met hetzelfde effect als bij het doorfluisterspelletje. De leerkracht vertelt dat de leerlingen een zin gaan doorfluisteren. De leerkracht fluistert de zin door bij de eerste leerling. Zo gaat de zin alle leerlingen langs. De leerkracht vraagt nadat de zin is opgezegd, wat er veranderd is aan de zin en hoe dat komt. De leerkracht stuurt het gesprek erop aan dat veel dingen die je uit de tweede of nog latere hand hoort aangedikt worden of veranderd zijn. De leerkracht vraagt of dit bij Michiel de Ruyter ook het geval geweest zou kunnen zijn. De leerlingen krijgen 30 seconden de tijd, voordat ze een antwoord mogen geven. Dan heeft iedereen tijd om na te denken. De leerkracht inventariseert de antwoorden van de leerlingen op het bord. Aandachtspunten, differentiatie en organisatie Organisatie Het doorfluisteren zou eventueel ook via twee kanten gedaan kunnen worden. Er zijn dan twee leerlingen die de zin hardop opzeggen. Bij het doorfluisteren kan gebruik worden gemaakt van de volgende zin: Michiel Adriaanszoon de Ruyter werd geboren op 24 maart Hij stierf op 29 april 1676 als een held. Aandachtspunt: Punten die hierbij genoemd kunnen worden zijn: - Tijdens het doorvertellen worden dingen overdreven of aangedikt. - Tijdens het doorvertellen worden dingen veranderd of vergeten - Er worden zaken toegevoegd die niet in de zin thuis horen Kern A (20 minuten) De leerlingen luisteren naar de opdracht die de leerkracht geeft. De leerlingen hebben gelegenheid tot vragen stellen. De leerkracht vertelt wat de leerlingen in de kern gaan doen. De leerkracht geeft hierbij een voorbeeld. Wat de leerlingen gaan doen is beschreven ond Organisatie

4 De leerlingen krijgen allemaal een kaartje met een gebeurtenis uit het leven van. Er zijn drie kaartjes die steeds bij elkaar horen. De kaartjes met de gele stip beginnen steeds. Zij proberen datgene wat op het kaartje staat, zo goed mogelijk uit te spelen. Degene met het bijbehorende kaartje met het rode vierkant springt in als hij denkt dat hij genoeg informatie heeft. De leerling met het kaartje met de gele stip stopt met spelen. Degene met het rode vierkantje doet nu net of hij dit verhaal vertelt aan iemand anders, maar doet dit in de vergrotende trap: de leerling maakt alles dus een stukje erger. Degene met de groene driehoek die ziet dat dit bij zijn kaartje past, springt nu in en de leerling met het rode vierkantje stopt ermee. De leerling met het groene driehoekje vertelt wat hij gehoord heeft maar dan in de overtreffende trap. De leerlingen geven aan wat hun zoal opviel aan dit stukje dramatische expressie. De leerlingen geven antwoord op de vragen die de leerkracht daarbij stelt. De leerkracht laat de kaartjes uitdelen. De leerkracht vertelt aan de leerlingen dat ze de kaartjes niet aan anderen mogen laten zien. De leerkracht houdt in de gaten of het allemaal goed verloopt. Als de leerkracht ziet dat de leerlingen te weinig overdrijven of overtreffen springt de leerkracht zelf in om te laten zien hoe het nog uitgebreider kan.ook houdt hij bij of de leerlingen niet te vroeg inspringen (als dus nog niet alles is uitgebeeld) of niet te laat inspringen. De leerkracht vraagt wat hen opviel aan de inspringkaarten. De leerkracht stuurt het gesprek aan op de overdrijving. De leerkracht vraagt of de leerlingen zich voor kunnen stellen dat dit ook in de tijd van Michiel de Ruyter gebeurde. De leerkracht vraagt voor wie deze overdrijving goed uitkwam. De leerkracht stuurt hierbij aan op de propaganda voor de Republiek. En geeft hier eventueel Als het aantal leerlingen niet te delen valt door drie dan kan de leerkracht dit oplossen door zelf ook mee te doen of door enkele leerlingen dubbele kaartjes te geven. De leerkracht kan er ook voor kiezen om alleen te werken met de kaartjes met een stip en de kaartjes met een vierkant. Het uitspelen van de inspringkaartjes kan het beste gebeuren in een grote ruimte. Het is aan te bevelen om de tafels aan de kant te zetten en de leerlingen in een halve cirkel met alleen hun stoelen te laten zitten. Hiermee wordt het speeloppervlak vergroot. Aandachtspunt: Voor meer informatie over Michiel de Ruyter als propagandamiddel, zie de achtergrondinformatie.

5 aanvullende informatie bij. Kern B (30 minuten) De leerlingen luisteren naar de uitleg bij het opstel over. De leerlingen schrijven een opstel van tenminste 20 zinnen op een gelinieerd A4-tje met als titel: Michiel de Ruyter, held van Nederland? Ze geven in dit opstel aan wanneer ze iemand een held vinden en of ze een held vinden. Ze kunnen hierin tenminste drie argumenten voor aandragen. Deze argumenten kunnen ze halen uit de dramaopdracht. De leerkracht vertelt dat de leerlingen nu een opstel gaan schrijven met als titel:, held van Nederland?. De leerkracht schrijft de eisen voor dit opstel op het bord: - minimaal 20 zinnen - uitleggen wanneer je vindt dat iemand een held is - tenminste drie redenen waarom je een held vindt De leerkracht loopt rond en helpt de leerlingen die het nodig hebben met gidsende uitspraken. Differentiatie: Er kan gedifferentieerd worden door bijvoorbeeld de leerlingen die het schrijven van een opstel lastig vinden een opstel te laten schrijven van 15 zinnen. Leerlingen die makkelijk schrijven en deze opdracht dus snel afhebben, kunnen een opstel van minimaal 25 zinnen maken. Afsluiting (10 minuten) De leerlingen bespreken met elkaar in een kringgesprek of ze Michiel de Ruyter een held vinden of juist niet. Ze mogen hierbij gebruik maken van het zojuist geschreven opstel. De leerlingen geven antwoord op de vraag of in onze tijd nog steeds een held is. De leerkracht stuurt tijdens dit gesprek aan op de volgende punten: - verhalen werden spannender gemaakt - werd als propagandamiddel gebruikt - had zijn tijd mee - de mening van de mensen heeft veel invloed op het wel of niet worden van een held Aandachtspunten: Zie voor verdere informatie over deze onderwerpen de achtergrondinformatie. Voor deze vraag kunnen de leerlingen eventueel gebruik maken van de les nu voor groep 6.

6 Held van Nederland? Kaartjes klom als 10-jarige op de Vlissingse toren. klom als 10-jarige op de Vlissingse toren. klom als 10-jarige op de Vlissingse toren. ontsnapt uit Spaanse gevangenneming en loopt vanuit Spanje terug naar huis. ontsnapt uit Spaanse gevangenneming en loopt vanuit Spanje terug naar huis. ontsnapt uit Spaanse gevangenneming en loopt vanuit Spanje terug naar huis. ontmoet zijn oude (neger)vriend Jan Compagnie in Goeree. ontmoet zijn oude (neger)vriend Jan Compagnie in Goeree. ontmoet zijn oude (neger)vriend Jan Compagnie in Goeree. De tocht naar Chatham. Een overwinning voor de Nederlanders, maar lag met koorts op bed. De tocht naar Chatham. Een overwinning voor de Nederlanders, maar lag met koorts op bed. De tocht naar Chatham. Een overwinning voor de Nederlanders, maar lag met koorts op bed.

7 bevrijdt Hongaarse dominees die al negen maanden als slaaf op een galeischip werkten. bevrijdt Hongaarse dominees die al negen maanden als slaaf op een galeischip werkten. bevrijdt Hongaarse dominees die al negen maanden als slaaf op een galeischip werkten. Na een mislukte aanval op het eiland Martinique, waarbij enkele soldaten dronken werden, keert de vloot terug naar de Republiek. Na een mislukte aanval op het eiland Martinique, waarbij enkele soldaten dronken werden, keert de vloot terug naar de Republiek. Na een mislukte aanval op het eiland Martinique, waarbij enkele soldaten dronken werden, keert de vloot terug naar de Republiek. De slag bij Plymouth onder leiding van in 1652 was de eerste overwinning op de Engelsen. De slag bij Plymouth onder leiding van in 1652 was de eerste overwinning op de Engelsen. De slag bij Plymouth onder leiding van in 1652 was de eerste overwinning op de Engelsen. zorgde goed voor zijn bemanning. Hij werd niet voor niets Bestevaer (grootvader) genoemd. zorgde goed voor zijn bemanning. Hij werd niet voor niets Bestevaer (grootvader) genoemd. zorgde goed voor zijn bemanning. Hij werd niet voor niets Bestevaer (grootvader) genoemd.

8 In maart 1666 neemt zijn nieuwe vlaggenschip De Zeven Provinciën in gebruik. In maart 1666 neemt zijn nieuwe vlaggenschip De Zeven Provinciën in gebruik. In maart 1666 neemt zijn nieuwe vlaggenschip De Zeven Provinciën in gebruik. sterft, doordat een kanonskogel zijn linkervoet wegnam en zijn rechterbeen verbrijzelde. sterft, doordat een kanonskogel zijn linkervoet wegnam en zijn rechterbeen verbrijzelde. sterft, doordat een kanonskogel zijn linkervoet wegnam en zijn rechterbeen verbrijzelde.

9 Held van Nederland? Achtergrondinformatie wordt vaak voorgesteld als held van Nederland. Tijdens zijn leven was al een levende legende, een held. Hij was het nationale symbool van moed en trouw. Zijn biograaf Gerard Brandt zorgde ervoor dat er na zijn dood een mythevorming op gang kwam over deze persoon. Deze mythevorming werd versterkt door het nationalisme van de 19 e eeuw en duurde voort tot in de 20 e eeuw. Vanaf de jaren 60 in de 20 e eeuw is er minder behoefte om belangrijke personen uit de geschiedenis als held te vereren. Toch blijft Michiel de Ruyter wel een van de bekendste personen ut de Nederlandse geschiedenis. Hoe komt het dat juist Michiel de Ruyter zo een held voor de mensen werd en dat hij vandaag de dag nog steeds zo bekend is? Zoals net al gesteld werd, was tijdens zijn leven al een legende. Dit komt onder andere doordat zijn tijd mee had. De jaren dat leefde, vallen samen met de ijzeren eeuw van de Nederlandse zeehelden. In deze ijzeren eeuw streden de Nederlanders tegen (en soms ook met) de Spanjaarden, Engelsen, Fransen, Zweden en kapers en piraten. werd geboren in Vlissingen, een stad die op dat moment een van de belangrijkste zeehavens van Europa was vanwege de gunstige ligging ten opzichte van Antwerpen. In de eerste helft van de 17 e eeuw was er in Vlissingen onder andere walvisvaart, koopvaardij, kaapvaart en oorlogsvaart te vinden. De Engelse oorlogen gaven ook de kans om roem te verwerven. Het volk had in deze tijd behoefte aan een onoverwinnelijke held die de vijand zou verslaan. Iemand zoals, die zijn leven wilde wagen op zee, kreeg hierdoor veel respect en aanzien. Als die onoverwinnelijke held ook nog iemand was met een eenvoudige afkomst was het helemaal goed. Het volk kon zich dan goed met deze held identificeren. was begonnen als hoogbootsmanjongen en was dus iemand van het gewone volk. De mensen konden zich goed in hem inleven, hij was één van hen. werd ook een zeeheld dankzij een andere reden. De bestuurders van de republiek maakten op een handige manier gebruik van hem. Zo gebruikte raadspensionaris De Witt de brieven van om er pamfletten van te maken. Zo kon het volk het goede nieuws lezen en gaf het de mensen hoop voor de toekomst. De zeehelden droegen zo bij in het sturen van de publieke opinie. Ze werden gebruikt als propagandamiddel voor en door de Republiek: de zeehelden stonden immers hoog in het vaandel en waren een symbool voor de macht van de Republiek. De ervaringen van werden niet alleen verspreid in de Republiek, maar ook ver daarbuiten. Zo konden de Republiek indruk maken op de rest van de wereld en tegelijkertijd de vijanden intimideren. Tijdens de levensjaren van kwamen ook de schilderijen, gravures en tekeningen over de zee en heldendaden op zee op. Dit zorgde er natuurlijk voor dat zijn naam en faam nog meer versterkt werden. Bronnen van de gebruikte afbeeldingen Afbeelding 1:

10

11