Michiel de Ruyter. pagina 25 en minuten

Transcriptie

1 Les behorend bij de volgende pagina s uit het boek Mail uit Barbarije : pagina 25 en 60 Link met andere vakken: beeldende vorming taal Tijdsindicatie: 65 minuten 8.14 Michiel de Ruyter in 2057 In 2007 herdenken we de 400 e geboortedag van Michiel de Ruyter. Tijdens dit jaar staan we er extra bij stil wat Michiel de Ruyter allemaal gedaan heeft voor Nederland. Dit jaar zijn er dan ook een heleboel activiteiten die te maken hebben met het leven van Michiel de Ruyter: er zijn onder andere tentoonstellingen, stadswandelingen en concerten. Ook komen er een aantal nieuwe boeken uit. De leerlingen denken in deze les na over de rol van Michiel de Ruyter in de toekomst. Wordt hij over 50 jaar nog steeds herdacht? En op welke manier? Ze maken hierover een collage en houden een debat. Doelstellingen: de leerlingen kunnen uit verschillende soorten bronnen (kranten, tijdschriften, Internet en dergelijke) tenminste drie verschillende soorten activiteiten halen die georganiseerd worden ter ere van het Michiel de Ruyter- jaar de leerlingen maken een collage waarin te zien is of ze denken dat Michiel de Ruyter in 2057 nog wel of niet groots herdacht wordt de leerlingen kunnen tenminste twee argumenten verzinnen waarom ze denken dat Michiel de Ruyter wel of niet groots wordt herdacht in 2057 de leerlingen oefenen het samenwerken in een debatvorm, ze letten er hierbij op dat ze goed naar elkaar luisteren en elkaar niet in de rede vallen Relatie met het kinderboek Mail uit Barbarije Pagina 25: Nieuwslezer Sacha de Boer ( ) onbereikbaar voor commentaar. Anna en Abdel komen in het boek een heleboel dingen over Michiel de Ruyter tegen. Ook zien ze nieuws over Michiel de Ruyter op het journaal. Pagina 60: Abdel kwam op ( ) bleven vrienden. In het nawoord wordt beschreven wat er gebeurt als de brieven gevonden zijn. Michiel de Ruyter, Anna en Abdel komen hierdoor nog vaak in het nieuws. Benodigd materiaal: kranten, tijdschriften en dergelijke (voor elk groepje van vier een aantal) wit A4- vel tijdslijn Na Michiel de Ruyter A4 lijntjespapier (iedere groep één vel) Voorbereiding door de leerkracht: De leerkracht geeft ruim van te voren aan dat de leerlingen op zoek moeten gaan

2 Michiel de Ruyter naar activiteiten die georganiseerd worden in het Michiel de Ruyter jaar. Het is de bedoeling dat de leerlingen advertenties en dergelijke hierover meenemen op de dag dat deze les wordt gegeven. De leerkracht verzamelt van tevoren kranten, huis aan huis- bladen en dergelijke waar activiteiten in staan, die georganiseerd worden voor de viering van het 400 e geboortejaar van Michiel de Ruyter. Het is handig om van tevoren de tijdslijn over Na Michiel de Ruyter te bekijken en de achtergrondinformatie te lezen die hierbij hoort. Tips en suggesties: Als er op school niet genoeg kranten, tijdschriften en huis aan huis- bladen zijn, is het handig om van tevoren aan de leerlingen te vragen of ze deze spullen zelf mee kunnen nemen. Deze les zou eventueel ook in twee delen gegeven kunnen worden. De ene les een collage maken en de andere les het debat houden. De collages zouden in de klas opgehangen kunnen worden. Als ze na een tijdje van de muur worden gehaald is het leuk om ze op school ergens te bewaren. Het zou erg leuk zijn om in 2057 deze collages nog eens te bekijken en dan te kijken of de ideeën over een Michiel de Ruyter- herdenking ook echt zijn uitgekomen.

3 in 2057 Michiel de Ruyter Lesverloop Lesdeel/Tijd Activiteiten van de leerlingen Activiteiten van de leerkracht Inleiding (15 minuten) De leerlingen bespreken in groepjes wat ze gevonden hebben over het Michiel de Ruyter- jaar. Ze maken per viertal een lijstje met alle verschillende activiteiten die ze gevonden hebben. Ze schrijven hierbij wanneer deze activiteit plaatsvindt. De leerlingen vertellen aan de rest van de klas wat ze gevonden hebben en wat ze het opvallendste vonden dat ze gevonden hebben. De leerlingen vertellen of ze denken dat Michiel de Ruyter altijd zo populair was. De leerlingen luisteren naar wat de leerkracht vertelt. De leerlingen beantwoorden de vragen die de leerkracht hierbij stelt. De leerkracht vertelt dat de leerlingen in groepjes van ongeveer vier gaan inventariseren wat ze gevonden hebben. De leerkracht vertelt dat ze hier een lijstje van gaan maken: de leerlingen schrijven op welke activiteit ze gevonden hebben en wanneer deze activiteit plaatsvindt. De leerkracht vraagt aan de groepjes wat en waar ze allemaal informatie gevonden hebben. De leerkracht vraagt aan de leerlingen of Michiel de Ruyter altijd zo populair geweest zou kunnen zijn. De leerkracht vertelt aan de hand van de tijdslijn wanneer Michiel de Ruyter juist wel populair was en wanneer juist niet. Ook vertelt de leerkracht hoe Michiel de Ruyter in de verschillende tijden herdacht is. De leerkracht kan naar eigen inzicht vragen hierover stellen. Aandachtspunten, differentiatie en organisatie Organisatie: De leerkracht kan er voor kiezen om de leerlingen tijdens de inleiding nog op Internet te laten zoeken naar activiteiten. Ook kan er voor gekozen worden om gevonden activiteiten te laten rouleren tussen de groepjes. Differentiatie: Aan leerlingen die het lastig vinden om informatie te zoeken kan alvast de opdracht gegeven worden om tijdens het verzamelen van de informatie de activiteit aan te strepen. Dan hoeven de leerlingen minder lang te zoeken. Aandachtspunt: De tijdslijn en de bijbehorende informatie zijn te vinden in de achtergrondinformatie. Het is de bedoeling dat de tijdslijn in de klas blijft hangen. De tijdslijn is in de afsluiting nog nodig. Kern A De leerlingen luisteren naar de uitleg De leerkracht vertelt dat de leerlingen Organisatie:

4 (20 minuten) die de leerkracht geeft over de opdracht. De leerlingen maken een collage. In deze collage moet zichtbaar zijn hoe zij denken dat Michiel de Ruyter over 50 jaar herdacht wordt. Het wordt een soort aanplakbiljet. In de collage mogen ze gebruik maken van de spullen die ze zelf meegenomen hebben, maar ook van extra kranten en extra plaatjes van Internet. Ook mogen de leerlingen zelf dingen tekenen of schrijven en dit erbij plakken. Een eis van de collage is dat er geen stukje wit meer mag zijn. Michiel de Ruyter een collage gaan maken. Deze collage is een aanplakbiljet die een activiteit aangeeft ter ere van de 450 e geboortedag van Michiel de Ruyter. De leerlingen moeten zelf bedenken of Michiel de Ruyter op dit moment heel groots wordt herdacht (door in de collage bijvoorbeeld een aankondiging voor een gigantische musical over Michiel de Ruyter te laten zien) of juist heel klein (door in de collage bijvoorbeeld een krantenpagina na te maken met daarin een heel klein hoekje een bericht met daarin dat er alleen een krans wordt gelegd bij het beeld in Vlissingen). De leerkracht geeft aan dat er geen stukje wit meer in mag zitten. Het is handig om de leerlingen in dezelfde groepjes te laten zitten als tijdens de inleiding. Ze kunnen dan hun eigen materiaal makkelijk verdelen. Aandachtspunt: Het is handig als er tijdens het maken van de collage wat computers met Internet beschikbaar zijn. De leerlingen kunnen dan nog extra plaatjes opzoeken. Kern B (15 minuten) De leerlingen verdelen zich in twee groepen. Een groep die denkt dat Michiel de Ruyter in 2057 heel groots wordt herdacht en een groep die denkt dat Michiel de Ruyter in 2057 niet groots of helemaal niet wordt herdacht. Iedere leerling kiest een kant. Als de leerling zelf niet kan kiezen of de hele klas kiest voor een partij dan kiest de leerkracht voor de leerlingen. De leerkracht legt de bedoeling van het debat uit. De leerkracht verdeelt de leerlingen en schrijft op het bord waar ze over na gaan denken: - Schrijf zoveel mogelijk redenen op waarom je denkt dat Michiel de Ruyter wel / niet groots wordt herdacht in De leerkracht vertelt ook dat de leerlingen hem of haar moeten overtuigen van hun gelijk. De leerkracht is dus onpartijdig maar moet aan de hand van de argumenten een winnaar kiezen. Aandachtspunt: Het is handig om voordat de leerlingen in twee groepen uiteen gaan wat regels af te spreken, deze regels kunnen op het bord geschreven worden zodat hier op teruggegrepen kan worden, mocht het in het debat misgaan. Deze regels kunnen nog aangevuld worden met andere regels die de leerkracht zelf belangrijk vindt: - je luistert naar elkaar - je laat elkaar uitpraten - je maakt gebruik van nette taal

5 De leerlingen bereiden in hun groep een debat voor. De leerlingen schrijven in hun groepen zoveel mogelijk argumenten op waarom zij gelijk hebben. Die kunnen ze halen uit de tijdslijn die de leerkracht op heeft gehangen. Als ze alle argumenten hebben, verdelen ze de argumenten onder de leerlingen: wie gaat wat zeggen en wat zeggen we eerst. De leerkracht helpt beide groepen op gang. De leerkracht geeft het aan als de leerlingen geen goede argumenten gebruiken en geeft eventueel tips of aanwijzingen. De leerkracht wijst ook op de tijdslijn. Organisatie: Het zou handig zijn als beide groepen in een andere ruimte zichzelf kunnen voorbereiden (een groep bijvoorbeeld in een gym- of handvaardigheidlokaal). Differentiatie: Er zou eventueel in beide groepen een gespreksleider aangewezen kunnen worden. Deze gespreksleider hakt dan steeds de knopen door, de andere leerlingen moeten naar de gespreksleider luisteren. Afsluiting (15 minuten) De leerlingen houden een debat. De groep die denkt dat Michiel in 2057 groots wordt herdacht, begint. Zij vertellen in twee minuten waarom Michiel de Ruyter nog groots wordt herdacht. Hierna vertelt de groep die het hier juist niet mee eens is in twee minuten waarom zij denken dat Michiel de Ruyter juist niet groots wordt herdacht. De leerkracht leidt het debat. De leerkracht houdt de tijd bij en geeft aan wanneer de groepen mogen beginnen. De leerkracht schrijft goede en minder goede dingen van beide groepen op. De leerkracht let hierbij op: - de argumenten - de manier van presenteren Organisatie: Het is handig als het lokaal zo is ingericht dat de twee groepen tegenover elkaar kunnen gaan zitten. Als een leerling dan een argument geeft gaat hij even staan en daarna gaat hij weer zitten. De leerlingen van de groep die denkt dat Michiel de Ruyter groots wordt herdacht mogen nu in één minuut reageren op de argumenten van de groep die verwacht dat Michiel de Ruyter niet groots wordt herdacht. Hierna mag dit ook nog De leerkracht houdt de tijd bij. De leerkracht vertelt wie er mag reageren. De leerkracht schrijft weer goede en minder goede dingen op aan het debat. Aandachtspunt: Het is handig om na de eerste ronde de leerlingen even een minuut te geven om voor te bereiden op wat ze gaan zeggen tegen de andere groep.

6 omgekeerd. Als de leerlingen iets willen zeggen, gaan ze staan. Michiel de Ruyter De leerlingen luisteren naar wat de leerkracht goed en minder goed vond aan het debat en mogen zelf ook nog goede en minder goede punten opnoemen. De leerkracht vertelt wie het debat gewonnen heeft en wat de goede en minder goede dingen waren aan het debat. De leerkracht geeft vooral aan welke argumenten met betrekking op Michiel de Ruyter hij of zij heel erg goed vond. Aandachtspunt: De leerkracht zou het gesprek ook nog aan kunnen sturen op debatten in het algemeen. Weten de leerlingen bijvoorbeeld waar en wanneer er vooral gedebatteerd wordt?

7 Michiel de Ruyter in 2057 Tijdslijn De tijdslijn Na Michiel de Ruyter. Op de volgende pagina s zijn tekeningen en teksten te vinden die samen een tijdslijn vormen. Als alle pagina s achter elkaar worden gehangen, vormt het een chronologisch overzicht van de populariteit van Michiel de Ruyter na zijn dood. De pagina s kunnen naast elkaar opgehangen worden. Eventueel aan een touwtje. Aan de hand van deze tijdslijn vormen de kinderen zich een mening over de populariteit van Michiel de Ruyter in de jaren na zijn dood en in de toekomst. In de achtergrondinformatie bij deze les staat per pagina beschreven hoe populair (of juist niet) Michiel de Ruyter in die tijd was. Ook staat er per pagina wat extra informatie bij, die vertelt kan worden bij de tijdslijn.

8 Michiel de Ruyter in 2057 Achtergrondinformatie Tijdslijn nummer 1: Begin juli 1676 kwam het bericht dat Michiel de Ruyter overleden was in Nederland aan. Niet alleen de familie, maar het hele volk, was in diepe rouw. Er kwamen vele condoleances uit zowel het binnenland als buitenland. Op 18 maart 1677 werd het lichaam van Michiel de Ruyter onder overweldigende belangstelling bijgezet in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Heel Nederland was diep onder de indruk. Talrijke dichters maakten gedichten over Michiel de Ruyter. Tijdslijn nummer 2 Vanaf het begin van de Vierde Engelse Oorlog in 1780 kwam er voorzichtig een heldenverering op gang. Onder andere door het werk van Jan-Hendrik van Kinsbergen, die verschillende dingen deed ter nagedachtenis aan Michiel de Ruyter (hij liet onder andere een borstbeeld van Michiel de Ruyter maken). Er verschenen ook diverse geschriften over het leven van Michiel de Ruyter. Zo kregen twee grote 17e eeuwse schilderijen een ereplaats in de grote raadszaal van het stadhuis in Vlissingen, de geboortestad van Michiel de Ruyter. Tijdslijn nummer 3 In de Franse Tijd (van 1795 tot 1813) liep de belangstelling voor het leven van Michiel de Ruyter tijdelijk terug. Dit kwam waarschijnlijk doordat andere belangrijke zaken de gemoederen aardig bezighielden. De Franse censuur zorgde er ook voor dat de inhoud van nieuwe publicaties soms moest worden aangepast of helemaal niet konden verschijnen. Bepaalde vaderlands gezinde passages werden bijvoorbeeld geschrapt. Tijdslijn nummer 4 In 1815 kwam het Koninkrijk der Nederlanden tot stand. Het oude gedecentraliseerde statenbestel werd vervangen door een gecentraliseerde monarchale staat. Een staat als deze heeft helden nodig om de nationale moraal glans te geven. Michiel de Ruyter werd één van de belangrijkste helden van die tijd. Er verschenen vanaf deze tijd heel wat schilderijen, gedichten en prozaïsche teksten over Michiel de Ruyter. Ook verschenen er verschillende moraliserende kinderboeken. Tijdslijn nummer 5 Aan het eind van de 19 e en aan het begin van de 20 e eeuw was er een compleet Oranjefeest in Nederland. Nederland verkeerde in een jubelstemming. Behalve de eeuwfeesten (100 e geboortedag, 100 e sterfdag, 200 e geboortedag etc.) begon men ook de halve- en de kwarteeuwfeesten te vieren. In 1907 kwam er een Michiel de Ruyter postzegel uit. Michiel de Ruyter was hiermee de eerste niet- koninklijke persoon die op een postzegel verscheen. Maandenlang verkeerde stad en land in 1907 in een feestroes. Tijdslijn nummer 6 Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Nederland in de greep van de Duitsers. In 1942 was er in het Rijksmuseum in Amsterdam een tentoonstelling met een neutrale inhoud over Michiel de Ruyter te bewonderen en weer kwamen er een aantal postzegels uit. De Duitse bezetters vonden het wel goed om Michiel de Ruyter te gedenken. Michiel de Ruyter had in zijn leven natuurlijk ook verschillende keren tegen de Engelsen gevochten. De herdenkingen waren dus beslist niet in hun nadeel.

9 Tijdslijn nummer 7 Hoewel Michiel de Ruyter door de Duitsers misbruikt was, nam zijn populariteit niet af. Wel werd hij steeds minder als echte held vereerd. De mensen kregen een wat meer bescheiden historische belangstelling voor hem. Tijdens de jaren zestig liep de belangstelling voor Michiel de Ruyter terug. Het vereren van nationale helden raakte toen uit. De herdenking in 1976 was er één om snel te vergeten: het was een plichtmatige herdenking, waarbij de Nieuwe Kerk in Amsterdam geheel in de steigers stond vanwege een verbouwing. Tijdslijn nummer 8 Deze plaat mogen de kinderen zelf invullen. In de meegebrachte artikelen kunnen ze op zoek gaan naar hoe er op dit moment over Michiel de Ruyter wordt gedacht. Bronnen van de gebruikte afbeeldingen afbeelding begrafenis: afbeelding een klein beetje held: afbeelding jubelstemming: afbeelding Michiel de Ruyter in WOII:

10 Begrafenis Michiel de Ruyter 18 maart 1677 Nederland is in rouw Mensen uit het buitenland rouwen mee Vele gedichten over Michiel de Ruyter gemaakt

11 Een klein beetje held Vanaf 1780 Borstbeeld gemaakt Geschriften over het leven van Michiel de Ruyter Schilderijen over Michiel de Ruyter krijgen ereplaats

12 Michiel de Ruyter op een laag pitje Franse tijd ( ) Franse censuur Vaderlandse zaken mogen niet Tijd nodig voor belangrijkere zaken Een nationale held

13 Vanaf 1815 Koninkrijk der Nederlanden Een van de grote nationale helden Heel veel (kinder)boeken over Michiel de Ruyter Jubelstemming Eind 19 e / begin 20 e eeuw

14 Oranjefeesten Eerste postzegel met niet- koninklijk persoon Ook halve- en kwarteeuwfeesten

15 Michiel de Ruyter in WOII Meer postzegels Grote tentoonstelling in Rijksmuseum Michiel de Ruyter vocht ook tegen de Engelsen

16 Helden zijn uit Vanaf de jaren 60 in de 20 e eeuw 1976 Herdenking Michiel de Ruyter Dit jaar is het 300 jaar geleden dat Michiel de Ruyter overleed. In de Nieuwe Kerk in Amsterdam wordt een herdenkingsdienst gehouden. Michiel de Ruyter was een zeeheld. Deze zeeheld stierf dit jaar precies 300 jaar geleden door een ongeval op zee. De herdenkingsdienst wordt gehouden in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Deze wordt momenteel gerenoveerd en stat geheel lin de steigers. Ook koningin Juliana zal bij de dienst aanwezig zijn. Helden zijn uit Herdenken, omdat het moet Historische belangstelling in plaats van helden vereren

17 Michiel de Ruyter 400 e geboortejaar 2007