Veelgestelde vragen heropening azc Bellingwolde

Transcriptie

1 Veelgestelde vragen heropening azc Bellingwolde Waarom azc Bellingwolde heropenen als het aantal asielzoekers daalt (en er elders azc s nog niet zo lang geleden gesloten zijn?) Het COA heeft te maken met een dusdanige stijging van de bezetting op de opvanglocaties dat het bestuur van het COA heeft besloten om de capaciteit tijdelijk uit te breiden. Er is sprake van een verhoogde instroom, onder andere van mensen uit Syrië. Daarnaast stromen gezinnen die in aanmerking komen voor het Kinderpardon (Regeling langdurig verblijvende kinderen) minder snel uit dan we hadden verwacht. Ook ziet het COA een toename van het aantal vergunninghouders in de opvangcentra, waarbij er niet altijd snel genoeg woningen in gemeenten beschikbaar zijn om hen te laten uitstromen. Wat is het tijdpad? Besluitvorming: Het bestuur van het COA heeft op dinsdag 3 september besluit genomen. Het college van b&w gemeente Bellingwedde heeft op 3 september voorgenomen positief besluit genomen. Commissievergadering gemeente 5 september 2013 Brief aan inwoners Bellingwolde 6 september 2013 Informatiebijeenkomst bewoners Bellingwolde: 12 september 2013 Raadsvergadering 26 september 2013 Verbouwing/aanpassingen: Fase 1 opknappen semi-permanente bouw, kantoren, hoofdgebouw, terrein Fase 2 opknappen woontorentjes, dienstengebouwen, terrein Oplevering gefaseerd oktober/november Komst bewoners z.s.m. na oplevering Hoeveel asielzoekers komen er en voor hoe lang? Het COA is voornemens om maximaal 345 asielzoekers te huisvesten voor minimaal een periode van 2 jaar. Waarom maar twee jaar? De verhoogde bezetting op de opvanglocaties komt voort uit onder meer tijdelijke knelpunten zoals het Kinderpardon en de toename van het aantal vergunninghouders. Omdat onduidelijk is hoelang deze knelpunten spelen, is besloten het azc eerst voor een periode van twee jaar te heropenen. Komen er verschillende groepen asielzoekers? In elke locatie bevinden zich vreemdelingen en/of asielzoekers waarvan de individuele status van de juridische fase kan variëren. Dit betekent dat de bewoners nog in afwachting kunnen zijn van de beoordeling van de asielaanvraag, of dat na de mogelijkheden tot bezwaar en beroep inmiddels duidelijk is geworden dat zij terug moeten keren naar het land van herkomst. In principe zal binnen elke opvanglocatie elke 1 van 5

2 individuele vreemdeling en/of asielzoeker opgevangen moeten kunnen worden; zo ook in Bellingwolde. Een zogenoemde gezinslocatie is echter niet aan de orde. Is er begeleiding voor de bewoners van de opvanglocatie aanwezig? Op het azc zijn medewerkers van het COA werkzaam onder leiding van een locatiemanager. COAmedewerkers werken van maandag t/m vrijdag tot s avonds uur en in het weekend tot uur. Naast het COA zijn medewerkers van het beveiligingsbedrijf Trigion 24 uur per dag aanwezig. Deze medewerkers verrichten naast beveiligingstaken ook de receptietaken. Er is onderscheid in functie. Er werken onder meer woonbegeleiders, programmabegeleiders, casemanagers en een huismeester op een azc. Tijdens hun verblijf in de opvang voeren medewerkers regelmatig gesprekken met bewoners. De begeleiding is afgestemd op de fase in de asielprocedure waarin zij zitten. Medewerkers van het COA geven daarnaast voorlichting over praktische zaken zoals de gang van zaken op het asielzoekerscentrum en gezondheidszorg. Alle bewoners krijgen bij aankomst op een opvanglocatie een verplicht intakegesprek, waarin onder meer hun rechten en plichten besproken worden. Daarnaast is er voorlichting over de gang van zaken op de opvanglocatie. Aan bewoners die wachten op een beslissing op hun asielaanvraag biedt het COA een oriëntatietraining aan. Doel is dat bewoners zich oriënteren op hun actuele situatie én hun toekomst. Deelnemers aan de training krijgen onder meer informatie over school en opvoeding, gezondheidszorg en de positie van de vrouw in Nederland. Vergunninghouders kunnen zich tijdens hun resterende verblijf in de opvang voorbereiden op hun inburgering in Nederland. Met een training Kennis van de Nederlandse Samenleving en aanvullende Nederlandse taallessen bereiden bewoners zich voor op de verplichte inburgering bij de gemeenten. De lessen richten zich op de kennis die vergunninghouders nodig hebben als ze een woning krijgen in een gemeente en besteden aandacht aan werken in Nederland, burgerschap, opvoedkunde, onderwijs en gezondheidszorg. Bewoners van wie de asielaanvraag is afgewezen begeleiden de medewerkers in het bewustwordingsproces dat zij niet in Nederland kunnen blijven. De medewerkers geven voorlichting over de mogelijkheden terug te keren en voeren vertrekgesprekken samen met de Dienst Terugkeer en Vertrek. Naast het COA zijn ook Vluchtelingenwerk Nederland en het Gezondheidscentrum Asielzoekers (GCA) werkzaam op een azc. Wat is het profiel van de asielzoekers die er komen te wonen? Mensen van diverse nationaliteiten, maar de grootste groep zal gevormd worden door Irakezen, Somaliërs en Afghanen. Dit zijn de nationaliteiten van de mensen die zich op dit moment het meest melden aan de Nederlandse grens en asiel aanvragen. Vanwege de situatie in Syrië, is het ook mogelijk dat er Syrische vluchtelingen in het azc worden opgevangen. Zijn het vooral gezinnen of juist alleenstaanden? Het COA streeft naar een goede mix tussen gezinnen en alleenstaanden. De samenstelling van de landelijke en lokale populatie van de op te vangen vreemdelingen is niet goed te voorspellen. Op dit moment zijn de verhouding circa 40 % gezinnen en 60 % alleenstaanden. Binnen de gehele populatie varieert het aandeel leerplichtigen tussen de 10 % en 15 %. Ik heb gehoord dat gemiddeld 60% alleenstaanden zijn, hoe houden jullie ze bezig? 2 van 5

3 Het COA faciliteert tal van zaken, en kan dagbesteding actief aanbieden aan haar bewoners. Hiertoe zijn onder anderen woonbegeleiders, activiteitenbegeleiders en vrijwilliggers op een centrum aanwezig. Los van het tijdsbeslag vanuit de fasespecifieke begeleiding, de behandeling van de asielaanvraag, en sociale contacten binnen en buiten het centrum, betreffen de faciliteiten onder andere: Internetmogelijkheden op het open leercentrum, gebruik van recreatiezaal, sport en ontspanning op het terrein (trapveldje, basketbal, zitmogelijkheden), betaalde kleine klussen op het azc in het kader van zelfwerkzaamheid, deelname aan activiteiten mede georganiseerd door vrijwilligers, etc.etc. Bewoners voorzien zelf in het dagelijkse levensonderhoud. Ook worden zij betrokken bij de dagelijkse gang van zaken op de opvanglocatie zoals schoonmaak en onderhoud. Afhankelijk van in welke fase van de procedure een bewoner zich bevindt volgt hij/zij programma s en begeleidingsgesprekken. De programma s zijn op het individu afgestemd en betreffen terugkeertrainingen of integratietrainingen. Bewoners kunnen op een opvanglocatie ook gebruik maken van het open leercentrum. Dit is een ruimte met computers waar bewoners in hun eigen tempo en op hun eigen niveau kunnen werken en oefenen met leermiddelen en gebruik kunnen maken van internet. Tijdens de openingstijden is er begeleiding van medebewoners en Nederlandse vrijwilligers. Het COA heeft veel aandacht voor de kinderen van de bewoners. Op elke opvanglocatie is zijn een recreatiezaal, een Open Leercentrum, speeltoestellen en buitenruimte. Het COA zelf voert momenteel een specifiek op kinderen gericht project uit: Kind in de Opvang. Het project richt zich op speel- en leerfaciliteiten en veiligheid. Op iedere opvanglocatie zijn verschillende vrijwilligersorganisaties aanwezig om activiteiten te organiseren voor bewoners en met name kinderen. Het COA heeft samenwerkingsovereenkomsten met bij voorbeeld Stichting De Vrolijkheid en de Guusje Nederhorst Foundation. Zijn deze mensen al (deels) geïntegreerd? Dat varieert. Als een azc opent komen daar mensen te wonen die een paar weken, een paar maanden en zelfs al een paar jaar in Nederland wonen. De bewoners in een azc krijgen van medewerkers begeleiding en voorlichting over hoe de Nederlandse samenleving werkt. Ook hele praktische zaken als hoe werkt een ov-kaart, hoe werkt een bankpas, wat zijn de verkeersregels etc. Kunnen wij meepraten over het azc? Het COA organiseert een omwonendenoverleg waar de locatiemanager, omwonenden, gemeente en wijkagent in vertegenwoordigd zijn. Kunnen mensen uit de gemeente aan het werk in het azc? In eerste instantie wordt er gekeken of er COAmedewerkers die zogenaamd herplaatser zijn in aanmerking komen voor een functie op het azc. Mochten er vacatures zijn, dan kan iedereen (mits vanzelfsprekend geschikt) solliciteren. Er komen zo n 13 fte COAmedewerkers op het azc te werken. Daarnaast nog beveiliging, Vluchtelingenwerk etc. Waar gaan de kinderen naar school? 3 van 5

4 Kinderen van asielzoekers zijn net als kinderen in Nederland, leerplichtig. In principe draaien deze kinderen gewoon mee in het reguliere onderwijs. We gaan kijken of het mogelijk is om de kinderen in Bellingwolde naar school te laten gaan. Hoe is de gezondheidszorg voor de asielzoekers in Bellingwolde geregeld? Waar gaan de mensen naar de huisarts? Hierover heeft het COA contact met de zorgverzekeraar Menzis en het GCA. De gezondheidszorg voor asielzoekers wordt geregeld via een landelijk gezondheidscentrum (GCA), dat fungeert als eerste aanspreekpunt voor medische zorg voor alle asielzoekers in de opvang van het COA. GCA contracteert huisartsen voor het leveren van huisartsenzorg aan asielzoekers. De asielzoekers worden ingeschreven bij een huisarts die werkzaam is voor GCA. Op een GCA-locatie werken huisartsen nauw samen met praktijkondersteuners en doktersassistenten. De praktijkondersteuner houdt inloopspreekuren op een azc. Hoe wordt de veiligheid gegarandeerd? Veiligheid en leefbaarheid zijn de basisingrediënten voor een omgeving waarin mensen veilig en zorgeloos met elkaar samenleven. Zeker wanneer die mensen uit allerlei verschillende culturen komen, zoals op de locaties van het COA. Bewoners kunnen erop rekenen dat het COA risico s zoveel mogelijk uitsluit. Het investeert in brandwerende maatregelen aan de gebouwen en oefent ontruimingen. Medewerkers stimuleren een veilig gebruik van de gebouwen en apparatuur. Ook bewaken zij een goede omgang tussen bewoners. Voor sommige groepen bewoners zijn er weerbaarheidstrainingen. Deze trainingen leren bewoners zich zelfstandig te redden. Medewerkers begeleiden bewoners bij het creëren van een veilige en leefbare omgeving. Maar bewoners zijn zelf verantwoordelijk voor hun gedrag. Van hen wordt verwacht dat zij zich aan de huisregels houden. Dat zij de omgeving schoon en vluchtwegen leeg houden. En dat zij andere bewoners op de locatie en burgers met respect behandelen. Garanties voor veiligheid kun je niet geven. Hooguit zoveel mogelijk maatregelen treffen om de gevoelens van veiligheid te vergroten. Indien zich buiten de opvanglocatie een calamiteit voordoet, wordt zoals gebruikelijk de politie ingeschakeld. Bij overlast kunnen omwonenden contact opnemen met een contactpersoon van het COA op de opvanglocatie. Het COA initieert regelmatig een omwonendenoverleg waarin naast omwonenden ook wijkagenten en de gemeente participeren. Wat als er veel overlast komt? En wie is aanspreekpunt bij mogelijke overlast? Bij overlast kunnen omwonenden contact opnemen met een contactpersoon van het COA op de opvanglocatie. Het COA initieert regelmatig een omwonendenoverleg waarin naast omwonenden ook wijkagenten en de gemeente participeren. Aanspreekpunt bij overlast kan ook de politie zijn. Hoe worden verstoringen van de openbare orde opgelost? De bewoners van de locatie hebben zich te houden aan de regels die gelden voor iedereen die in Nederland verblijft. En dus wordt hier ook op dezelfde manier op toegezien zoals bij Nederlanders. Dat betekent dat bij overtredingen gewoon aangifte kan worden gedaan bij de politie. Naarmate een misdraging ernstiger is, is de straf ook ernstiger. Voor een asielzoeker kan bij ernstige misdragingen het directe gevolg zijn dat zijn asielprocedure wordt stopgezet en hij/zij moet terugkeren naar het land van herkomst. 4 van 5

5 Zijn er mensen bij met een crimineel verleden? In strikte zin weet het COA dit niet. Mensen met een crimineel verleden zijn in beeld bij de Immigratie en Naturalisatiedienst en deze dienst beslist over de asielaanvraag. Indien iemand crimineel gedrag vertoont wordt de bewoner overgedragen aan de politie. Hoe gaat het COA om met mensen binnen deze groep die zich herhaaldelijk misdragen/ crimineel gedrag vertonen? Het COA moet op een efficiënte en effectieve wijze zijn taken kunnen uitvoeren en daarbij de kwaliteit van de centrale opvang kunnen garanderen. Dit betekent dat het COA de verantwoordelijkheid en zorg jegens álle bewoners moet kunnen waarmaken en de beheersbaarheid en leefbaarheid moet kunnen waarborgen. Hiertoe beschikt het COA over zowel huisregels als het Reglement Onthouding Verstrekkingen (ROV). Op basis van het ROV kunnen strafmaatregelen worden genomen (inhouding verstrekkingen, boete). Indien nodig wordt politie ingeschakeld. Heeft de gemeente Bellingwedde financiële belangen bij het huisvesten van deze groep mensen? Het levert de gemeente niets op maar het kost de gemeente ook niets, oftewel: de heropening van het azc is budgetneutraal. Omdat de gemeente ruim 300 nieuwe inwoners krijgt, zou de gemeente gekort worden op de zogenaamde krimpgelden (een subsidie voor gebieden waar de bevolking krimpt). Deze korting wordt gecompenseerd door het COA. 5 van 5