Europa. VO-content StudioVO. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie

1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content StudioVO 14 August 2013 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt. Stel zo voor iedere onderwijssituatie de optimale leermiddelenmix samen.

2 Inhoudsopgave A. Inleiding Werkplan B1. door de eeuwen heen Vooraf Stap 1: Grenzen veranderen Stap 2: Welk rijk? Stap 3: Poster maken Stap 4: Afsluiting B2. Reis door Vooraf Stap 1: Oriëntatie Stap 2: Werkstuk Rondreis Stap 3: Afwerking B3. Grenzen Vooraf Stap 1: Volk en Land Stap 2: Soorten Grenzen Stap 3: Topografie Stap 4: Afwerking B4. Europese Unie Vooraf Stap 1: Uitbreiding EU Stap 2: Europese Samenwerking Stap 3: De Euro Stap 4: De Toets B5. Polen in Nederland Vooraf Stap 1: Communisme in Polen Stap 2: Toetreding EU Stap 3: Toetreding EU 2 C. Afsluiting Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 A. Inleiding Welkom bij het thema. In dit thema staat en de Europese Unie centraal. - Je maakt een rondreis door. - Je bestudeert de kaart van op een aantal momenten in de geschiedenis. - Je kijkt naar verschillen tussen landen. - Je leert over het ontstaan van de Europese Unie. - En nog veel meer... Met alle kennis die je tijdens het werken aan dit thema verzamelt, maak je aan het eind van het thema Het Grote spel. Genoeg te doen. Aan de slag. Werkplan Pagina 2

4 Het thema bestaat uit een aantal opdrachten en een afsluiting. De opdrachten leveren allemaal een product op. Met de informatie die je verzamelt, maak je aan eind van het thema een spel. Maak daarover duidelijke afspraken met je docent. Het is belangrijk dat je goed bijhoudt wat je gedaan hebt. Om je hierbij te helpen is er een werkplan gemaakt. Op dat werkplan schrijf je op welke onderdelen je hebt gedaan. Download hieronder het werkplan. Werkplan thema kn.nu/wwb80c72e (doc, maken.wikiwijs.nl) Pagina 3

5 B1. door de eeuwen heen Leerdoel bestaat uit veel landen. Dat is niet altijd zo geweest. Je leert in deze opdracht dat er aantal pogingen zijn geweest om grote delen van onder hetzelfde bewind te brengen. Eindproduct Je maakt vier A4-postertjes. De posters geven een beeld van de volgende momenten in de geschiedenis: het Romeinse Rijk is op zijn grootst; het rijk van Karel de Grote in 800 na Chr.; de veroveringen van Napoleon; het Derde Rijk van Adolf Hitler. Alleen of samen Deze opdracht doe je samen met een klasgenoot. Tijd Voor de opdracht heb je 1 à 1,5 uur nodig. Vooraf Pagina 4

6 Leerdoel bestaat uit veel landen. Dat is niet altijd zo geweest. Je leert in deze opdracht dat er aantal pogingen zijn geweest om grote delen van onder hetzelfde bewind te brengen. Eindproduct Je maakt vier A4-postertjes. De posters geven een beeld van de volgende momenten in de geschiedenis: het Romeinse Rijk is op zijn grootst; het rijk van Karel de Grote in 800 na Chr.; de veroveringen van Napoleon; het Derde Rijk van Adolf Hitler. Alleen of samen Deze opdracht doe je samen met een klasgenoot. Tijd Voor de opdracht heb je 1 à 1,5 uur nodig. Stap 1: Grenzen veranderen Pagina 5

7 De grenzen binnen zijn in de loop van de geschiedenis sterk veranderd. Grenzen verleggen kn.nu/ww38abacb (studiomenm.nl) Romeinse Rijk Onder het bewind van de Romeinse keizer Trajanus bereikte het Romeinse Rijk in het jaar 117 na Christus zijn grootste omvang. Rijk van Karel de Grote Onder het bewind van Karel de Grote veroverden de Karolingen een groot deel van West-. In 800 n. Chr. werd Karel de Grote door de paus tot keizer van het Westerse Rijk gekroond. Pagina 6

8 Franse keizerrijk van Napoleon Op het kaartje zie je uit welke landen het Franse keizerrijk bestond. Ook is aangegeven welke landen door bezet waren en welke landen met Napoleon bevriend waren. Het Derde Rijk Het Duitse Derde Rijk werd aangevoerd en geleid door Adolf Hitler. In 1939 ontketende hij de Tweede Wereldoorlog. Het Derde Rijk bereikte zijn grootste omvang in In 1945 eindigde de oorlog en viel het Derde Rijk uiteen. Stap 2: Welk rijk? Pagina 7

9 België is in 117 n. Chr. onderdeel van het Romeinse Rijk. In 800 n. Chr. behoort België tot het rijk van Karel de Grote. In 1809 n. Chr. is Napoleon de baas in België. En in 1941 is België bezet door Hitler. Bekijk de animatie in stap 1 nogmaals. Schrijf nog drie huidige Europese landen op die (geheel of gedeeltelijk) behoorden tot het rijk van de Romeinen, Karel de Grote, Napoleon en Hitler. Stap 3: Poster maken Pagina 8

10 Je gaat samen met een klasgenoot vier postertjes maken. Op iedere poster komen beelden die te maken hebben met een bepaalde periode in de geschiedenis. Het gaat om: de Romeinse tijd de tijd van Karel de Grote de tijd van Napoleon de tijd van Hitler. Voor het zoeken van afbeeldingen maak je gebruik van een zoekmachine op internet. Zorg dat ieder postertje dezelfde indeling krijgt. Zorg op iedere poster voor een afbeelding van de persoon die bij de afbeelding hoort. Zorg voor een kaartje zoals in de animatie van stap 1. Zorg voor een afbeelding van militairen uit die tijd. Zorg voor een afbeelding van een belangrijk gebouw uit die periode. Enzovoorts Stap 4: Afsluiting Vergelijk de postertjes die jullie hebben gemaakt met posters van jullie klasgenoten. Zie je grote verschillen? Bespreek de verschillen. Pas de postertjes eventueel nog iets aan. Klaar? Laat jullie posters beoordelen door jullie docent. Jullie docent let op: de inhoud: is het per poster duidelijk bij welke tijd de poster hoort? de inhoud: staat er op ieder poster een afbeelding van een persoon en een kaartje? de vorm: is de poster leuk om te zien? de vorm: zijn de posters met zorg gemaakt? Pagina 9

11 B2. Reis door Leerdoel In deze opdracht leer werken met de kaart van. Eindproduct Je gaat een rondreis door alle landen van uitstippelen. De rondreis begint in Nederland. De rondreis eindigt ook weer in Nederland.Je krijgt 100 munten. Iedere keer als je een grens overgaat, lever je één munt in. Hoeveel munten houd je over? Alleen of samen Deze opdracht doe je samen met een klasgenoot. Tijd Voor de opdracht heb je 1 à 1,5 uur nodig. Vooraf Pagina 10

12 Leerdoel In deze opdracht leer werken met de kaart van. Eindproduct Je gaat een rondreis door alle landen van uitstippelen. De rondreis begint in Nederland. De rondreis eindigt ook weer in Nederland.Je krijgt 100 munten. Iedere keer als je een grens overgaat, lever je één munt in. Hoeveel munten houd je over? Alleen of samen Deze opdracht doe je samen met een klasgenoot. Tijd Voor de opdracht heb je 1 à 1,5 uur nodig. Stap 1: Oriëntatie Pagina 11

13 Zoek de volgende landen op: -Finland -Estland -Wit-Rusland -Bulgarije -Servië -Malta Hoeveel landen telt? Probeer op het internet de antwoorden te vinden! Stap 2: Werkstuk Rondreis Pagina 12

14 Download nu de kaart van. Print de kaart uit. Stippel samen met een klasgenoot een rondreis uit door alle Europese landen. De rondreis begint en eindigt in Nederland. Jullie krijgen 100 munten. Iedere keer als jullie een grens overgaan moeten jullie één munt inleveren. De reis gaat zoveel mogelijk per trein. Maar sommige landen kun je niet met de trein bereiken. Dan mag je met de boot of het vliegtuig. Maak afspraken over hoe je het aantal grenzen telt, als je reist per vliegtuig of per boot. Schrijf die afspraken op! Schrijf de landen op in de volgorde waarin jullie de landen bezoeken. Tel het aantal grenzen dat jullie passeren. Bereken hoeveel munten jullie overhouden als je terug zijn in Nederland. Kaart kn.nu/wwfdca600 (pdf, maken.wikiwijs.nl) Stap 3: Afwerking Vergelijk jullie rondreis met de rondreis van twee klasgenoten. Hebben zij meer munten dan jullie overgehouden? Bedenk hoe jullie meer munten zouden kunnen overhouden. Print de kaart eventueel nog een tweede keer uit. Geef op de kaart de goedkoopste rondreis aan. Schrijf ook nu de landen op in de volgordewaarin jullie de landen bezoeken. Klaar? Laat jullie rondreis beoordelen door jullie docent. Jullie docent let op: Pagina 13

15 -de inhoud: gaat de rondreis door alle Europese landen? -de inhoud: hebben jullie de landen opgeschreven in de volgorde waarin jullie de landen bezoeken? -de inhoud: hebben jullie goed uitgerekend hoeveel munten jullie overhouden? -de vorm: ziet jullie kaart met rondreis er verzorgd uit? Pagina 14

16 B3. Grenzen Leerdoel Een land stopt bij zijn landsgrenzen. Soms is het een duidelijk zichtbare grens, soms is het niet zo duidelijk waarom juist daar de grens loopt. In deze opdracht ga je aan de slag met landsgrenzen. Je leert wat wordt bedoeld met een natuurlijke grens en wat met een kunstmatige grens. Eindproduct Als de landsgrenzen in allemaal natuurlijke grenzen zouden zijn, zou de kaart er heel anders uit zien. Je maakt een nieuwe kaart van. Op de kaart geef je de ligging van een aantal belangrijke rivieren en gebergten aan. Vervolgens geef je met kleur aan uit hoeveel landen zou bestaan als de landsgrenzen natuurlijke grenzen zouden zijn. Alleen of samen Deze opdracht doe je samen met een klasgenoot. Tijd Voor de opdracht heb je 2 uur nodig. Vooraf Pagina 15

17 Leerdoel Een land stopt bij zijn landsgrenzen. Soms is het een duidelijk zichtbare grens, soms is het niet zo duidelijk waarom juist daar de grens loopt. In deze opdracht ga je aan de slag met landsgrenzen. Je leert wat wordt bedoeld met een natuurlijke grens en wat met een kunstmatige grens. Eindproduct Als de landsgrenzen in allemaal natuurlijke grenzen zouden zijn, zou de kaart er heel anders uit zien. Je maakt een nieuwe kaart van. Op de kaart geef je de ligging van een aantal belangrijke rivieren en gebergten aan. Vervolgens geef je met kleur aan uit hoeveel landen zou bestaan als de landsgrenzen natuurlijke grenzen zouden zijn. Alleen of samen Deze opdracht doe je samen met een klasgenoot. Tijd Voor de opdracht heb je 2 uur nodig. Stap 1: Volk en Land Pagina 16

18 Bron: Een volk is een groep mensen die al eeuwenlang samenwoont. Ze hebben overeenkomsten op het gebied van godsdienst, kleding en muziek: ze hebben dezelfde cultuur. Elk volk leeft in een woongebied dat het graag duidelijk afgrenst. Binnen de grenzen vind je dezelfde taal, godsdienst en cultuur. Binnen de grenzen voelt een volk zich thuis. Een staat is gebied dat door landsgrenzen is afgebakend. Een staat onderscheidt zich van een andere staat doordat het een eigen bestuur heeft. Een ander woord voor staat is natuurlijk gewoon land. In een staat kunnen verschillende volken wonen. In Kosovo wonen bijvoorbeeld Albanezen en Serviërs. Het komt ook voor dat het woongebied van een volk verdeeld is over verschillende landen. Het woongebied van de Lappen bijvoorbeeld gaat over de landsgrenzen van Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland. Nederland is een staat. Wat vinden jullie dat de Nederlanders tot één volk vormt? Schrijf een voorbeeld op waaruit blijkt dat we één volk vormen. Schrijf ook een voorbeeld op waaruit blijkt dat we niet één volk vormen. Stap 2: Soorten Grenzen Pagina 17

19 Bron: Een grens is een zichtbare of onzichtbare lijn in het landschap. Het scheidt fysiek of denkbeeldig groepen mensen van elkaar. Een zichtbare grens kan bijvoorbeeld zijn een rivier, zee of een bergketen. Zo n grens is een natuurlijke grens. Er zijn ook grenzen die je niet kunt zien of niet natuurlijk zijn. Hij is er omdat mensen hem gemaakt hebben. Zo'n grens heet een kunstmatige grens. Een voorbeeld daarvan zie je in België waar een kunstmatige grens het land in tweeën deelt. Aan de noordkant van de grens spreekt men Nederlands en aan de zuidkant spreekt men Frans. Een taalgrens is een voorbeeld van een kunstmatige grens. Vraag kn.nu/e3ht5 In het noorden van Nederland is het grootste deel van de bevolking protestant. In het zuiden is men vooral katholiek. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? a. Natuurlijke grens b. Kunstmatige grens De grens tussen Frankrijk en Spanje wordt voor een groot deel gevormd door de Pyreneeën. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? Pagina 18

20 a. Natuurlijke grens b. Kunstmatige grens Het noorden van Nederland wordt gescheiden van het zuiden van Nederland door de grote rivieren (Nederrijn, Lek, Waal, Merwede en Maas). Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? a. Natuurlijke grens b. Kunstmatige grens Op de kaart van België snijdt de taalgrens het land doormidden. Ten noorden van de lijn spreekt men Nederlands en ten zuiden van de lijn Frans. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? a. Natuurlijke grens b. Kunstmatige grens Tussen Frankrijk en Engeland ligt het Kanaal. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? a. Natuurlijke grens b. Kunstmatige grens In het noorden van Nederland is het grootste deel van de bevolking protestant. In het zuiden is men vooral katholiek. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? a. Natuurlijke grens b. Kunstmatige grens Het noorden van Nederland wordt gescheiden van het zuiden van Nederland door de grote rivieren (Nederrijn, Lek, Waal, Merwede en Maas). Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? a. Natuurlijke grens b. Kunstmatige grens De grens tussen Frankrijk en Spanje wordt voor een groot deel gevormd door de Pyreneeën. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? a. Natuurlijke grens b. Kunstmatige grens Op de kaart van België snijdt de taalgrens het land doormidden. Ten noorden van de lijn spreekt men Nederlands en ten zuiden van de lijn Frans. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? Pagina 19

21 a. Natuurlijke grens b. Kunstmatige grens Tussen Frankrijk en Engeland ligt het Kanaal. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? a. Natuurlijke grens b. Kunstmatige grens Stap 3: Topografie Download de lege kaart van. Gebruik de atlas.geef op de kaart van de ligging van de volgende wateren aan: -Rijn -Donau -Elbe -Loïre -Po -het Kanaal -de Oostzee Geef op de kaart ook de ligging van de volgende gebergten aan: -Pyreneeën -Alpen Hoeveel landen zouden er volgens jullie in zijn als de grenzen tussen de landen natuurlijke grenzen zouden zijn? Geef met verschillende kleuren de landen aan die er dan zouden zijn op de kaart. Pagina 20

22 Lege Kaart kn.nu/ww7f3056b (pdf, maken.wikiwijs.nl) Stap 4: Afwerking Vergelijk jullie kaart met de kaart van twee klasgenoten. Zijn er grote verschillen? Bespreek de verschillen. Pas jullie kaart eventueel nog wat aan. Klaar? Laat jullie kaart van beoordelen door jullie docent. Jullie docent let op: -de inhoud: op de kaart van hebben jullie de aangegeven rivieren en gebergten aangegeven. -de inhoud: op de kaart hebben jullie een aantal landen aangegeven die gescheiden worden door natuurlijke grenzen. -de vorm: de kaart is met zorg gemaakt. Pagina 21

23 B4. Europese Unie Leerdoel Aan het eind van de opdracht weet je de samenwerking tussen begonnen is vlak na de Tweede Wereldoorlog. Je weet ook welke landen er nu lid zijn van de EU. Eindproduct Je rondt deze opdracht af met de toets Europese Unie. De toets bestaat uit 10 vragen over de EU. Je hebt een voldoende voor de toets als je 8 of meer vragen goed beantwoord. Alleen of samen Deze opdracht doe je samen met een klasgenoot. Tijd Voor de opdracht heb je 2 uur nodig. Vooraf Pagina 22

24 Leerdoel Aan het eind van de opdracht weet je de samenwerking tussen begonnen is vlak na de Tweede Wereldoorlog. Je weet ook welke landen er nu lid zijn van de EU. Eindproduct Je rondt deze opdracht af met de toets Europese Unie. De toets bestaat uit 10 vragen over de EU. Je hebt een voldoende voor de toets als je 8 of meer vragen goed beantwoord. Alleen of samen Deze opdracht doe je samen met een klasgenoot. Tijd Voor de opdracht heb je 2 uur nodig. Stap 1: Uitbreiding EU In 1957 vormden zes landen de Europese Gemeenschap. De Europese Gemeenschap wordt gezien als de voorloper van de Europese Unie. Vanaf 1973 kwamen er om de paar jaar enkele landen bij. In 2012 heeft de EU 27 lidstaten. Lukt het niet op de Ipad? Hier is het als een plaatje! kn.nu/wwbeb7e9a (JPG, maken.wikiwijs.nl) kn.nu/9h31s Pagina 23

25 Bekijk de animatie: Beantwoord de volgende vragen. Welk land was in 1957 geen lid van de Europese Gemeenschap? a. Nederland b. Engeland c. Frankrijk In welk jaar hebben Engeland en Denemarken zich aangesloten? a b c Welk land sloot zich in 1981 aan bij de Europese Gemeenschap? a. Spanje b. Italië c. Griekenland In welk jaar zijn er 10 landen tegelijk lid geworden? a b c Welke twee landen zijn er in 2007 lid geworden? a. Turkije en Kroatië b. Kroatië en Bulgarije c. Bulgarije en Roemenië Stap 2: Europese Samenwerking Pagina 24

26 De landen van de EU werken op verschillende terreinen samen. Voorbeelden van deze samenwerking zijn: Vrijhandel: tussen de landen van de EU kunnen goederen vrij vervoerd worden. Vrij verkeer van personen: personen mogen zich in ieder land van de EU vestigen en mogen in ieder land van de EU werken. Europolsamenwerking: Europese politie. Bespreek samen het antwoord op de volgende vragen. Wat denken jullie, is vrijhandel voor Nederland voordelig of nadelig? Wat zou voor jullie een voordeel kunnen zijn van vrij verkeer voor personen? Stap 3: De Euro Pagina 25

27 Misschien wel het meest opvallende resultaat van de samenwerking binnen de EU is de euro. Niet in alle landen van Europese Unie kun je met de euro betalen. In welke landen je wel met de euro kunt betalen, zie je in de afbeelding. Voor de euromunten geldt dat de muntzijde voor alle landen gelijk is. De andere kant is voor alle landen verschillend. Zoek eens uit wat er staat op: de 1-euro munt van Duitsland; de 1-euro munt van Frankrijk; de 1-euro munt van Italië. Bespreek samen wat voor Nederlanders de voordelen van de euro zijn. Stap 4: De Toets kn.nu/s81gm Pagina 26

28 Je sluit deze opdracht af met maken van een toets.de toets bestaat uit 10 vragen. Je moet 8 vragen goed beantwoorden om een voldoende te halen. Waar of niet waar? Nederland is al lid van de Europese unie sinds het begin a. waar b. niet waar Waar of niet waar? In de toekomst mogen er geen nieuwe landen in de EU a. waar b. niet waar Welk land is nog geen lid van de EU? a. Oostenrijk b. Finland c. Turkije Waar of niet waar? In de Europese Unie is sprake van Vrij verkeer van personen. Dat betekent dat mensen overal kunnen werken waar ze willen a. Waar b. Niet waar Waar of niet waar? In de Europese Unie is sprake van vrijhandel. Dit betekent dat binnen de EU goederen vrij vervoerd kunnen worden a. Waar b. Niet waar Waar of niet waar? In de EU kun je overal met de Euro betalen. Pagina 27

29 a. Waar b. Niet waar In welk euro land kun je niet met de Euro betalen? a. Spanje b. Engeland c. Frankrijk Waar of niet waar? Elke 1 euro munt is gelijk. a. Waar b. Niet waar Waar of niet waar? Als je op vakantie bent in een euro land kun je meer kopen a. Waar b. Niet waar Waar of niet waar? Als je op vakantie bent in een euro land kan je beter de prijzen vergelijken. a. Waar b. Niet waar Pagina 28

30 B5. Polen in Nederland Achter het IJzeren Gordijn Na de Tweede Wereldoorlog kwam Polen achter het IJzeren Gordijn terecht. Polen behoorde tot Oost. Het was een van de landen die onder invloed van Rusland communistisch was geworden. De boerenbedrijven en de industrie kwam in handen van de overheid. De staat bepaalde wat er geproduceerd werd. Dagelijks levenhet dagelijks leven in Polen stond onder controle van de communistische partij. Alleen als je lid was van die partij maakte je kans op een goede baan. Een eigen mening, die anders was dan die van de communistische partij, werd streng bestraft. De geheime dienst hield personen met Westerse sympathieën goed in de gaten. En reizen naar het vrije Westen was er al helemaal niet bij. Einde communistische tijd In 1989 is er een einde gekomen aan het communistische tijd in Polen. Vanaf dat moment zijn de Polen zich steeds meer richten op West- en in 2004 is Polen samen met 9 andere landen toegetreden tot de Europese Unie. Zoek een kaartje van op met de met daarop het IJzeren Gordijn. Welke landen die achter het IJzeren Gordijn liggen, zijn nu ook lid van de Europese Unie? Vooraf Pagina 29

31 Leerdoel In 2004 trad Polen toe tot de Europese Unie. Sinds 1 mei 2007 mogen Poolse werknemers zonder werkvergunning in Nederland werken. In deze opdracht ga je voor- en nadelen hiervan op een rijtje zetten. Eindproduct Het eindproduct is een gevolgenschema. In het gevolgenschema komen de voor- en nadelen voor verschillende groepen in Nederland en Polen van de toetreding van Polen tot de EU. Alleen of samen Deze opdracht doe je alleen. Het eindproduct bespreek je wel met een klasgenoot. Tijd Voor de opdracht heb je 1 uur de tijd. Stap 1: Communisme in Polen Achter het IJzeren Gordijn Na de Tweede Wereldoorlog kwam Polen achter het IJzeren Gordijn terecht. Polen behoorde tot Oost. Het was een van de landen die onder invloed van Rusland communistisch was geworden. De boerenbedrijven en de industrie kwam in handen van de overheid. De staat bepaalde wat er geproduceerd werd. Dagelijks levenhet dagelijks leven in Polen stond onder controle van de communistische partij. Alleen als je lid was van die partij maakte je kans op een goede baan. Een eigen mening, die anders was dan die van de communistische partij, werd streng bestraft. De geheime dienst hield personen met Westerse sympathieën goed in de gaten. En reizen naar het vrije Westen was er al helemaal niet bij. Einde communistische tijd In 1989 is er een einde gekomen aan het communistische tijd in Polen. Vanaf dat moment zijn de Polen zich steeds meer richten op West- en in 2004 is Polen samen met 9 andere landen toegetreden tot de Europese Unie. Pagina 30

32 Zoek een kaartje van op met de met daarop het IJzeren Gordijn. Welke landen die achter het IJzeren Gordijn liggen, zijn nu ook lid van de Europese Unie? Stap 2: Toetreding EU Download nu eerst het gevolgenschema. Open het schema in Word en lees de inleiding. Gevolgenschema kn.nu/ww3f8cbd6 (doc, maken.wikiwijs.nl) Europese wetgeving Polen is lid van de Europese Unie. Volgens de Europese wetgeving heeft iedere inwoner van een land van de EU het recht om in een ander EU-land te gaan werken. Werkgevers in Nederland hoeven geen werkvergunning aan te vragen voor werknemers uit Polen. De Poolse werknemer moet wel op dezelfde manier behandeld worden als de burgers van het land zelf. In de bouw, transportsector en land- en tuinbouw In 2010 werkten naar schatting zo n Polen in Nederland. Zij werkten vooral in de bouw, in de transportsector en in de land- en tuinbouw. Veel Polen hebben moeite met de Nederlandse taal, maar de bereidheid om de taal te leren is groot. Ruim 40% van de Polen heeft een taalcursus gevolgd. Een deel van de Polen is van plan in Nederland te blijven. Maar veel Polen zijn van plan om over enkele jaren terug naar Polen te gaan. Polen trekken graag op met andere Polen, maar ze vormen geen gesloten gemeenschap. Meningen over Polen Iedereen vindt wel iets van de Polen in Nederland. Sommigen Nederlanders zijn vol bewondering: Alle Polen werken!. Anderen hebben een minder positief beeld: Al die Polen zijn dronkenlappen. Werkgevers in de land- en tuinbouw en in de transportsector zijn meestal erg blij met de komst van de Polen. Zij kunnen op die manier gemakkelijk en goedkoop personeel vinden. Mensen die werken in deze sectoren zijn vaak minder blij: Die Polen pikken onze banen in. Pagina 31

33 Gevolgen in Polen Nu veel Poolse werknemers een baan vinden in Nederland (en andere EU-landen) daalt de werkloosheid in Polen snel. Te snel: in Polen is er een tekort aan bouwvakkers. Dat tekort wordt opgevuld door werknemers uit bijvoorbeeld Bulgarije of Roemenië. Verplaats je nu eerst in de positie van een Poolse werknemer die in Nederland werkt. Vul in het schema de gevolgen voor hem/haar van de toetreding van Polen tot de EU. Verplaats je vervolgens in de positie van een Nederlandse werknemer. Wat zijn voor hem/haar de gevolgen. Stap 3: Toetreding EU 2 De toetreding van Polen tot de EU heeft ook gevolgen voor sommige Nederlandse werkgevers. Schrijf die gevolgen op in het gevolgenschema. Schrijf tenslotte op wat de gevolgen zijn voor de Poolse economie. Alles ingevuld? Vergelijk je schema met het schema van een klasgenoot. Hebben jullie dezelfde gevolgen opgeschreven? Bespreek de verschillen. Pas je eigen schema eventueel nog iets aan. Klaar? Laat het gevolgenschema beoordelen door je docent. Pagina 32

34 C. Afsluiting Je hebt alle opdrachten van het thema gemaakt. Tijd voor de afsluiting. Je sluit het thema af met het maken van Het Grote spel. Veel plezier! Bestudeer in de gereedschapskist van StudioVO het onderdeel spel. Bedenk samen met een klasgenoot wat voor soort spel jullie gaan maken. Natuurlijk moet het spel gaan over, maar verder mogen jullie zelf bedenken hoe het spel er uit gaat zien. Als jullie klaar zijn met het maken van het spel, spelen jullie het spel met klasgenoten. Daarna laten jullie het spel beoordelen door jullie docent. Pagina 33

35 Antwoorden In het noorden van Nederland is het grootste deel van de bevolking protestant. In het zuiden is men vooral katholiek. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? 1. Natuurlijke grens 2. Kunstmatige grens Het noorden van Nederland wordt gescheiden van het zuiden van Nederland door de grote rivieren (Nederrijn, Lek, Waal, Merwede en Maas). Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? 1. Natuurlijke grens 2. Kunstmatige grens De grens tussen Frankrijk en Spanje wordt voor een groot deel gevormd door de Pyreneeën. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? 1. Natuurlijke grens 2. Kunstmatige grens Op de kaart van België snijdt de taalgrens het land doormidden. Ten noorden van de lijn spreekt men Nederlands en ten zuiden van de lijn Frans. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? 1. Natuurlijke grens 2. Kunstmatige grens Tussen Frankrijk en Engeland ligt het Kanaal. Is deze grens een natuurlijke grens of een kunstmatige grens? 1. Natuurlijke grens 2. Kunstmatige grens Antwoorden: Welk land was in 1957 geen lid van de Europese Gemeenschap? 1. Nederland 2. Engeland 3. Frankrijk Aantal punten juist antwoord: 1 In welk jaar hebben Engeland en Denemarken zich aangesloten? Pagina 34

36 Aantal punten juist antwoord: 1 Welk land sloot zich in 1981 aan bij de Europese Gemeenschap? 1. Spanje 2. Italië 3. Griekenland Aantal punten juist antwoord: 1 In welk jaar zijn er 10 landen tegelijk lid geworden? Aantal punten juist antwoord: 1 Welke twee landen zijn er in 2007 lid geworden? 1. Turkije en Kroatië 2. Kroatië en Bulgarije 3. Bulgarije en Roemenië Aantal punten juist antwoord: 1 Pagina 35

37 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur VO-content StudioVO Laatst gewijzigd 14 August 2013 om 16:18 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2; Leerinhoud en Economie; Aardrijkskunde; Godsdienst; Geschiedenis; doelen Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Trefwoorden europa, europa door de eeuwen heen, europese unie, grenzen, menm, mens en maatschappij, polen in nederland, reis door europa Bronnen Bron Grenzen verleggen Gebruikte Wikiwijs Arrangementen StudioVO, VO-content. (2013). - Door de eeuwen heen. Door_de_eeuwen_heen StudioVO, VO-content. (2013). - Europese Unie. Europese_Unie Pagina 36

38 StudioVO, VO-content. (2013). - Grenzen. Grenzen StudioVO, VO-content. (2013). - Polen in Nederland. Polen_in_Nederland StudioVO, VO-content. (2013). - Reis door. Reis_door_ Pagina 37