Hoofdstuk 4. Portefeuille opbouw
|
|
- Brigitta ten Wolde
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoofdstuk 4 Portefeuille opbouw Doel: bouwen van een slimme beleggingsportefeuille, om zodoende per jaar 10% aandelenrendement plus 3 x 2% extra rendement te genereren. En dat met een beheersbaar risico. Zodat je straks deze portefeuille met een hefboom van 2 kan beheren.
2 Het bouwen van een goed gespreide portefeuille met een zo hoog mogelijk rendement en een, voor zover mogelijk, beperkt risico is een grote uitdaging. Het bestaat aan de ene kant uit de bouwstenen en aan de andere kant uit het op de juiste wijze bouwen van een krachtige muur met al deze bouwstenen. Deze muur moet vooral bestand zijn tegen negatieve verrassingen. We beleggen immers met een hefboom van 2. Dus hebben we ook enorm veel last van de negatieve uitschieters die nu eenmaal af en toe plaatsvinden in financiële markten. Voor we aan het bouwen slaan, laten we eerst een blik werpen op de bouwstenen. Bij de bouw van onze portefeuille kunnen we uit de volgende bouwstenen kiezen: Aandelen 10% rendement 16% volatiliteit Alternatives 7% rendement 7% volatiliteit Voor een uitgebreide analyse van welke aandelen en/of alternatives we gebruiken verwijs ik naar Hoofdstuk 5 en Hoofdstuk 7. Voorlopig richten we ons alleen op de totale categorie. Bij alternatives kun je denken aan hedge funds, high yield obligaties, private equity, vastgoed, grondstoffen en overigen. Volatiliteit is een wiskundige maatstaf voor de beweeglijkheid van bijvoorbeeld aandelenkoersen, en meet het risico. Sharpe-maatstaf Een normale portefeuillebenadering, dus zonder hefboom, zal al snel bestaan uit een combinatie van aandelen en alternatives. Maar in welke verhouding? Op het eerste gezicht lijken de alternatives duidelijk het aantrekkelijkst. 1% rendement voor iedere 1% volatiliteit. Terwijl je voor aandelen 1,6% risico moet lopen voor 1% rendement. Klaar als een klontje: iedereen aan de alternatives. Maar dat is toch niet helemaal eerlijk. Risicovrij kan iedere idioot 1% maken. Dus moeten we meten hoeveel extra rendement je kunt krijgen per hoeveelheid extra risico. Dat noemt men ook wel de Sharpe-maatstaf. Aandelen leveren dan 9% extra rendement bij 16% volatiliteit. Dat leidt tot een Sharpe-maatstaf van PoRTEFEUILLE OPBOUW 35
3 Alternatives leveren dan 6% extra rendement bij 7% volatiliteit. Dat leidt tot een betere Sharpe-maatstaf van Alternatives blijven dus favoriet! Een nadeel is wel dat niemand echt snapt wat die alternatives nou eigenlijk inhouden. Termen als midsize buyout private equity fund of een enhanced credit hedge fund voelen toch iets anders dan onze vertrouwde aandelen RD Shell. En die keren 5% dividend uit per jaar, en dat elk jaar. En kan je elke dag kopen of verkopen in plaats van eens per drie maanden of iets dergelijks. Desalniettemin, vertrouw deze black box genaamd alternatives voorlopig nu maar even. Straks in Hoofdstuk 5 gaan we er wel in detail op in. Correlatie Tsja, dan moet ik eigenlijk wel kiezen voor een 100% belegging in alternatives. Niet al te veel risico en best een aardig rendement. Had mijn pensioenfonds dit rendementsvooruitzicht voor de komende 20, 30 of 40 jaar, dan spraken we nu niet over het korten van pensioenen! En fijn is dat ik af ben van die teleurstellende aandelen. Want dat geleuter over 10% rendement en 5% dividendrendement klinkt wel leuk, maar aan aandelen hebben we het afgelopen decennium geen droge boterham verdiend. Of zie ik nu toch wat over het hoofd? Duh, uiteraard. Het is natuurlijk niet zo dat het ABP, met 300 miljard toch geen onbenullige belegger, het volledig bij het verkeerde eind heeft. Want ondanks een forse uitbreiding van de categorie alternatives beleggen zij ook nog voor 40% in aandelen. Zijn ze daar dan niet op de hoogte van dit prachtige boek waarin zojuist is gekozen voor alternatives? Welnee, zij hebben, net als iedere geavanceerde belegger, van nog een getalletje genaamd correlatie gebruik gemaakt. Rendement en volatiliteit zijn natuurlijk de bepalende factoren, maar er is meer. Aandelen en alternatives, of aandelen en obligaties (deze categorie laat ik in dit boek buitenwege vanwege onze hefboom) bewegen namelijk lang niet altijd in dezelfde richting. Soms stijgt de een en daalt de ander. En zeker bij veilige staatsobligaties wil dit effect behoorlijk sterk zijn. Wat is nu het effect van het optreden van dit gebrek aan correlatie (wiskundige beschrijving van de mate waarin diverse variabelen in dezelfde richting bewegen)? Nou, een hele mooie. Laten we eens aannemen dat de correlatie tussen aandelen en alternatives 36 Van Stuiver tot MiljARDair
4 0.5 is. Dit is een zogenaamde positieve correlatie. Correlaties liggen altijd tussen de -1 en betekent dat ze per definitie altijd in tegenovergestelde richting werken. Zo is de correlatie tussen mijn humeur en de beursontwikkeling bijna gelijk aan +1. Ik word vrolijk van stijgende beurzen en de hoeveelheid geld die dit in het laatje brengt. En zo is de relatie tussen de hoeveelheid werk die ik overdag doe en de hoeveelheid alcohol die ik de avond daarvoor bij het stappen naar binnen heb gegoten vrijwel perfect negatief gecorreleerd. Hoe meer je gezopen hebt, des te groter de kater en des te lager je productiviteit de volgende dag. Een hoge positieve correlatie klinkt heel fijn, maar is nu juist niet waar we naar op zoek zijn. Als aandelen en alternatives altijd dezelfde kant op bewegen, en in bijna dezelfde mate, dan heeft het vervangen van de een voor de ander in een portefeuille bijna geen effect op de beweeglijkheid van de portefeuille. Het mooiste is als belegging I elke even maand met drie procent stijgt en de oneven maand met een procent daalt. Kom je na een jaar op plus 12%. En dat belegging II bijvoorbeeld iedere oneven maand met 2% stijgt en elke even maand gelijk blijft. Kom je na een jaar ook op plus 12%. Beide beleggingen hebben een verwacht rendement van 12%. Belegging I heeft wel een hoger risico, want er zijn positieve maar ook negatieve maanden. Als je ze echter allebei voor 50% in een gemengde portefeuille opneemt, ziet het totale rendement er opeens een stuk stabieler uit. Deze gemengde portefeuille heeft namelijk iedere maand een positief rendement van +1%. Wow, die portefeuille wil ik hebben!, denkt elke verstandige belegger. En dan met een hefboom! En die portefeuille moet hij ook kiezen. 12% rendement met 0% risico. Rendement is immers iedere maand +1%. Belegging I en II hebben dan ook een vrijwel perfecte negatieve correlatie. In de oneven maand excelleert belegging II en in de even maand belegging I. PoRTEFEUILLE OPBOUW 37
5
6 Beleggers zijn altijd op zoek naar die negatieve correlatie. En dat moeten we ook zeker blijven doen, al het blijft zoeken naar de steen der wijzen. Er zijn weinig gevallen van duidelijk negatief gecorreleerde beleggingen, die ook op lange termijn negatief gecorreleerd blijven. Ik ben al hartstikke blij als we beleggingen vinden die 0 correlatie met elkaar hebben. Dus niet positief en niet negatief. Totaal onafhankelijk. Ook daarbij geldt dat het samenvoegen van deze twee beleggingen een duidelijke verlaging van het risico met zich meebrengt. Laten we stellen een halvering. De optimale mix We zagen hierboven dat het verwachte rendement natuurlijk weer 12% blijft, maar stel dat de volatiliteit ongeveer de helft bedraagt dan die van de individuele beleggingen. Ook lekker, twee keer zo weinig risico! Dat betekent dat je belegging I aan belegging II kunt toevoegen met 100% geleend geld en het totale risico toch niet toeneemt! Klinkt nog steeds fantastisch Doen! Stel je nu eens voor dat deze beleggingen niet belegging I en belegging II heten, maar aandelen en alternatives. Met name veel hedge funds hadden tot de crisis van 2008 een verwacht rendement van rond de 9% en claimden resultaten te behalen die redelijk onafhankelijk waren van de rendementen op aandelenmarkten. Als dat ook echt zo zou zijn geweest/nog steeds zo is, dan is mijn boek vrijwel klaar nu. We kopen dan van onze eigen honderd euro tweehonderd euro aandelen en tweehonderd euro alternatives. Het risico is dan twee keer zo hoog als bij een belegging van honderd euro in aandelen, maar dat risico zijn we (zie Hoofdstuk 3) bereid te lopen. Als het ons maar 29% oplevert. Huh, waar komt die 29% nu weer vandaan, we moesten toch 40% per jaar doen? Ja, da s waar, maar zonder hefboom moeten we 16% per jaar doen en inclusief hefboom van 2 dus 32%. En inclusief hefboom en rente van 3% kom je hier nu eenmaal op uit. Om echt aan de 40% te komen moet je echt extra sparen in het begin, of wat bijlenen. Nu, vierhonderd euro aan aandelen en alternatives levert 4 x 8,5% = 34% op. Minus 3 x 3% rente is plus 25%. Voilà, bijna klaar! Helaas, in tijden van stevige crisis blijkt die correlatie opeens toch vaak positief te zijn. Als er immers wereldwijd een stevige vertrouwenscrisis of financiële crisis is, dan vlucht iedereen uit zijn risicovollere beleggingen, ook uit de hedge funds. PoRTEFEUILLE OPBOUW 39
7 En die bleken soms lastige beleggingen te bezitten, die ze ook weer niet zonder forse prijsdruk konden verzilveren om hun beleggers geld uit te keren. Kortom, aandelen en hedge funds bleken in tijden van crisis een duidelijk positieve correlatie te bezitten. In 2008 daalden aandelen met 38%, hedge funds met 19%. Dus een portefeuille zoals hierboven beschreven is niet echt het antwoord. Wat dan wel? De oplossing is vrij simpel en lijkt wel wat op die 200/200 van het voorbeeld. Het betreft een optimale mix van aandelen en alternatives, gebruik makend van de beperkte correlatie. Aandelen 175 Rendement 10% Volatiliteit 16% Alternatives 125 Rendement 7% Volatiliteit 7% Totaal 300 Rendement 8.75% Volatiliteit 11% Dus stel ik voor om voor elke 100 die je bezit er 300 te beleggen. Maar wel op zo n manier dat het risico ongeveer gelijk is aan een belegging van 200 aandelen. Wat levert dat op? Zoals je ziet 3 x 8,75% ofwel 26.25%. Minus 2 x 3% rente, houd je ongeveer 20% over. Nog niet het gewenste rendement, maar dat moet ook volgen uit het behalen van een hoger rendement dan 10% op je aandelen. Daarover meer in Hoofdstuk 7 Aandelenselectie en Hoofdstuk 6 Opties. Het levert in ieder geval meer op dan tweehonderd aandelen (je belegt nu ook duidelijk meer; in totaal 300 in plaats van 200). Dat is namelijk 2 x 10% minus 3% rente ofwel 17%. En het risico? Je loopt 3 x 11% risico, en bij 200 aandelen 2 x 16%. Dus 33% versus 32% risico, vrijwel gelijk Dus hieruit blijkt onomstotelijk dat het toevoegen van alternatives leidt tot een hoger rendement zonder een duidelijk hoger risico. Dit komt deels door het correlatie effect, en deels omdat alternatives een superieure risico/ rendementsverhouding hebben. Al is lang niet iedereen het daar over eens. De kosten binnen de categorie alternatives liggen immers erg hoog en er gebeuren nogal wat ongelukken. Resultaten zijn veel moeilijker meetbaar en als je ook alle 40 Van Stuiver tot MiljARDair
8 gesloten of mislukte fondsen meerekent is het nog maar de vraag of de risico/ rendementsverhouding ook echt beter is. Maar mij maakt dat niet uit, het gaat mij om de combinatie! En als die goed functioneert en wij ons aandelenrendement kunnen opkrikken van 10% naar 14% (en alternatives van 7% naar 8%) komen we uiteindelijk bij ons doel. En dat doel is 16% rendement (voor hefboom), ofwel 29% na hefboom. Eventjes uitrekenen of dat ons gaat lukken Aandelen 175 Rendement 14% Vola 16% Alternatives 125 Rendement 8% Vola 7% Totaal 300 Rendement 11.5% Vola 11% Wat levert het op? Zoals je ziet 3 x 11,5% ofwel 34,5%. Minus 2 x 3% rente, houd je ongeveer 28,5% over. Vrijwel het gewenste rendement! Sterker nog, meer dan dat. Want wat er feitelijk gebeurt gedurende het jaar is dat er op basis van het tussentijds gestegen vermogen extra wordt bijgekocht. Dit om de hefboom in stand te houden. Over deze bijkopen wordt ook weer wat rendement gemaakt. In de praktijk komen we daarom rond de 29%, ofwel 16% zonder hefboom. Het enige wat me moeten doen is alternatives vinden die 8% rendement bieden met 7% vola, niet al te positief gecorreleerd zijn met aandelen (Zie Hoofdstuk 5 voor deze zoektocht), en voor 4% betere performance in onze aandelen zoeken. Daarvoor verwijs ik naar Hoofdstuk 6 en Hoofdstuk 7. Zijn we klaar? Nee, portefeuillebouwen bevat nog iets extra s. Aangezien je in Hoofdstuk 7 gaat lezen over welke aandelen onze voorkeur hebben vind ik het belangrijk om vooraf vast op te merken dat aandelen met een lager risico dan gemiddeld duidelijk mijn voorkeur hebben. Ik heb sowieso weinig op met stuiterbalaandelen als bijvoorbeeld ArcelorMittal, maar aangezien wij een hefboom van 2 gebruiken zijn ze dus ook nog eens dubbel zo gevaarlijk. De normale aandelenbelegger in Arcelor kan al stuiterend de rit uitzitten, maar wij moeten bij een flinke daling verkopen omdat de risico s te groot worden met het kleinere resterende vermogen en omdat de bank een probleem krijgt met onze margin (zie Hoofdstuk 8 en Hoofdstuk 9). PoRTEFEUILLE OPBOUW 41
9 Tijdens die zoektocht naar veiligere aandelen en/of beter renderende aandelen ben ik in de loop der jaren op een interessante strategie gestuit. LowVol strategie Onderzoek wijst uit dat laag risico aandelen op lange termijn een iets hoger rendement halen, en dat met een reductie van de volatiliteit met maar liefst een derde deel! Dit onderzoek komt van Robeco (quant afdeling). Als bijkomend voordeel betalen deze LowVol aandelen ook een hoger dan gemiddeld dividendrendement. Deze LowVolstrategie (vs. het kopen van de wereldindex) heeft voor onze strategie duidelijke voordelen. Wij beleggen immers met geleend geld en zijn op zoek naar een hoog rendement. Maar ook met als nadeel een hoog risico en een negatieve cashflow in de vorm van te betalen rente. Dus als we de aandelenbeleggingen invullen met LowVol aandelen, krijgen we een portefeuille met een iets hoger verwacht rendement en met tevens een lager risico. Valutarisico Een van de elementen die het totale risico van de portefeuille bepalen is het valutarisico. Laten we beginnen met het belangrijkste valutapaar: de EUR/USD. Als eurobelegger hebben we in de wereldindex te maken met een weging van circa 50% in dollar en dollar gerelateerde valuta. Ongeveer 20% bestaat slechts uit de EUR en 30% uit een samenraapsel van GBP, JPY, CHF, Scandinavische munten en diverse emerging market munten. Eerst het belangrijkste valutapaar de EUR/USD. De volatiliteit van dit valutapaar is een stuk lager dan dat van de wereldindex zelf. Die heeft (zonder afdekking valutarisico) een langjarige volatiliteit van 16%, de volatiliteit van de EUR versus de USD bedraagt ongeveer 6%. Gelukkig is het niet zo dat voor het Amerikaanse deel van de portefeuille de volatiliteit 22% bedraagt (16% plus 6%), dat zou overigens ook wel fors zijn en niet passen bij de door ons nagestreefde hefboom van Van Stuiver tot MiljARDair
10
11 Sterker nog, de wereldwijde volatiliteit van 16% is INCLUSIEF het hier behandelde valutarisico. De 16% is immers de volatiliteit van de totale wereldindex, gemeten in EUR. En volatiliteiten mag je sowieso nooit bij elkaar optellen, omdat de correlatie tussen de volatiliteiten nooit 1 is. Ofwel, het is niet altijd zo als de beurs daalt dat de dollar dan ook daalt. Gelukkig maar! Onderzoek wijst uit dat als je bij beleggingen in de wereldindex de valuta afdekt naar de EUR, het totaalrisico van deze beleggingen afneemt met 2% à 3% op jaarbasis. En dat is een hele aantrekkelijke verlaging. Want als de volatiliteit daalt met 2,5%, dan is dat een verlaging van de volatiliteit met bijna een zesde deel! Waar je overigens wel bij op moet passen, want bij forse dalingen wil het nogal eens voorkomen dat de USD aansterkt tegenover alle andere valuta en jouw daling dus hoger uitvalt Maar cijfers zijn cijfers, en als we, na onze portefeuille goed gespreid te hebben (met defensievere LowVol aandelen), de volatiliteit nog verder kunnen verlagen zonder daar rendement voor op te geven (middels afdekken van valuta naar de EUR), dan zijn we natuurlijk een uilskuiken als we daar niets mee doen! Sommige beleggingsfondsen doen dit afdekken automatisch voor je. Wel zo prettig aangezien het zelf veel werk met zich meebrengt. Om het optimaal te doen moet je namelijk wel wekelijks de omvang van je valutapositie aanpassen op basis van de koersbewegingen, zodat je altijd iedere valuta voor 100% hebt afgedekt. En een goed gespreide, wereldwijde portefeuille bestaat al snel uit een valuta of tien (bijvoorbeeld EUR, USD, GBP, CHF, JPY, CAD, AUD, SEK, HKD en BRL). Als je zelf een portefeuille beheert van dan is dat natuurlijk een hele hoop gedoe. In dat geval kan het opnemen van sommige fondsen die dit al voor je doen (zoals het BNP Global High Income Equity Fund) een uitkomst voor je zijn. Kom je qua omvang een stuk groter uit, dan is het aanhouden van rekeningen in vreemde valuta een uitkomst. Dit wordt uitgebreid beschreven in Hoofdstuk 11 Lenen. Door het lenen in de valuta waarin je aandelen koopt, betekent dit dat je op het startpunt nog geen valutarisico loopt. Pas als de koersen gaan muteren - en dat gaan ze - ontstaat er een verschil tussen de waarde van je beleggingen in bijvoorbeeld USD en je schuld in USD. Dit gebeurt zowel bij verliezen als bij winsten, dus hieraan is niet te ontkomen. 44 Van Stuiver tot MiljARDair
12 Als je portefeuille echt een grote omvang aanneemt, bijvoorbeeld vanaf 10 miljoen, dan kun je overwegen om zelf voor de belangrijkste valuta termijntransacties aan te gaan. Maar zelfs dan loert een nadeel om de hoek. Voor die valutatransactie, die bedoeld is als afdekking en dus in een verlaging van je risico s resulteert, wil de bank wel weer extra margin aanhouden. En die margin kan net vervelend zijn als de beurs met 20% daalt en je die ruimte hard nodig hebt! Kortom, dit werkt niet goed voor onze strategie. Gelukkig kunnen we een heel eind komen met het debet staan op je USD rekening. Mits de renteopslag niet te hoog is En er is nog een optie. Namelijk de put optie. Of de call optie. In beide gevallen beleg je vaak alleen voor het topje van de ijsberg in de vreemde valuta. Bij een call optie XOM jan die je koopt voor USD 9, loop je alleen het valutarisico van 9 USD. Althans bij de start. Tenzij je die USD 9 van je USD rekening af laat schrijven, dan is je startrisico 0 USD. Vervolgens stijgt Exxon, en dus ook jouw optie, daarmee naar USD 20. Daarmee stijgt jouw dollarrisico natuurlijk met 11 USD. Maar over de eerste 80 USD (de uitoefenprijs van de optie) die Exxon noteert loop jij GEEN valutarisico! Dus als in de tussenliggende periode de dollar met 25% is gedaald en Exxon is gestegen, maak jij gewoon winst. En heb je te maken met een lagere volatiliteit dan de Nederlandse belegger die aandelen Exxon Mobil heeft gekocht omdat hij denkt dat het aandeel gaat stijgen. Die krijgt er namelijk wel het valutarisico bij! Ook met turbo s en CFD s als instrument (zie Hoofdstuk 11) kun je het valutarisico fors inperken. Door je totale portefeuille uit aandelen, opties, turbo s en CFD s te laten bestaan, aangevuld met een lening in de diverse valuta voor je hefboom, kun je bij benadering stellen dat je de portefeuille helemaal afdekt voor valutarisico. En dat is ook de reden dat ik om te meten hoe goed de performance van mijn portefeuille is, deze afmeet tegen de MSCI World Index in lokale valuta. Dat is immers de MSCI World Index met de laagste volatiliteit. En die lage volatiliteit is voor ons heilig. We willen immers wel veel geld verdienen, maar het liefst met een zo laag mogelijk zinvol risico. PoRTEFEUILLE OPBOUW 45
13
14 Dat zinvol voeg ik niet voor niets toe. Net als met het spreiden van je aandelenbeleggingen, moet je hier ook streven naar uitschakelen van het zinloze risico. Valuta schommelen in de loop der decennia, maar hebben meestal niet al te veel richting. Dat geldt overigens niet voor zwak geleide economieën die hun uitweg soms zoeken in ongebreidelde inflatie, maar wel voor bijvoorbeeld USD en EUR. Aangezien de huidige koers van de EUR USD 35 jaar geleden ook al op de koersenborden stond, maakt het voor je rendement in the long run dus niet uit of je de USD continu hebt afgedekt of juist niet. Dus of je nu afdekt of niet, ik blijf voor aandelen 10% rendement per jaar voorspellen. Alleen de belegger die in die 35 jaar de dollar had afgedekt, had wel een lager risico gelopen. En dat geldt voor vrijwel alle valuta. Dus dekken we, zo goed en zo kwaad als het kan, de valutarisico s af. Dat gaat niet perfect, en dat is ook helemaal niet erg. Als je 80% tot 90% van het af te dekken bedrag kan realiseren, kom je prima weg met je risicoreductie. Daarom hanteer ik voor een goed gespreide wereldwijd beleggende portefeuille ook een volatiliteit van 14% en niet van 16%. Dus een reductie van 2%, de onderkant van de bandbreedte die uit onderzoek blijkt. Let wel, ik spreek hier over de verlaging van de volatiliteit, puur door valutaschommelingen. Hierboven beschreef ik reeds dat door een goede aandelenselectie de volatiliteit met maar liefst circa een derde deel kan worden terug gebracht. Dat is dus nog veel belangrijker; het verlaagde de volatiliteit van 16% naar 11%. PoRTEFEUILLE OPBOUW 47
15 Combineren LowVol en valuta afdekken Kan je deze twee effecten niet combineren? Jazeker, het verlagen van de volatiliteit door het selecteren van defensieve aandelen staat immers grotendeels los van het valutaonderwerp. Die verlaging door LowVol selectie komt immers tot stand als gevolg van marktposities van bedrijven, voorzichtige financieringsstructuur, keuze voor sectoren et cetera. Het afdekken van de valutarisico s van deze wereldwijde conservatieve aandelenportefeuille leidt tot een verlaging van 16% (MSCI World) via 12% (conservative wereldwijd), tot 10% voor de valutair afgedekte conservative strategie. Ongeveer een 35% lager risico. Ongelofelijk dat de meeste beleggers nog steeds op zoek zijn naar de steen der wijzen, en op zoek blijven naar dat ene Amerikaanse biotech bedrijf dat hun vermogen in een klap kan vertienvoudigen. Natuurlijk kan het, maar het gemiddeld rendement van deze belegger zal veelal niet hoger zijn, zijn risico helaas overduidelijk wel. Nu tot slot voor de derde maal mijn risicorendementsberekening, maar dan nu inclusief het verlaagde risico door defensievere aandelen en valuta afdekking, en met de hogere verwachte rendementen door de aandelenselectie (Hoofdstuk 7) en optiegebruik (Hoofdstuk 6). Ik stel de aandelenvolatiliteit op 12%, omdat niet in alle gevallen conservatief belegd kan worden en niet alle valuta afgedekt kunnen worden. Aandelen 175 Rendement 14% Vola 12% Alternatives 125 Rendement 8% Vola 7% Totaal 300 Rendement 11.5% Vola 9% Wat levert dat op? Zoals je ziet 3 x 11,5% ofwel 34,5%. Minus 2 x 3% rente, houd je ongeveer 28,5% over. En de totale volatiliteit daalt tot 3 x 9 = 27%. Dat is een stuk lager dan de 33% waarover we eerst nog spraken! Omgerekend naar een portefeuille zonder hefboom van 2 betekent dit een volatiliteit van slechts 13,5%... Minder dan de wereldindex dus. 48 Van Stuiver tot MiljARDair
16 Samenvatting Spreiden over verschillende aandelen om risico te verlagen, defensieve aandelen gebruiken, valutarisico afdekken, beperkt gecorreleerde alternatives toevoegen Just do it!
Van Stuiver tot Miljardair
Van Stuiver tot Miljardair Slim beleggen met een hefboom Rob Stuiver 29 september Programma Het ver-1000 voudigen van uw vermogen in 20 jaar Bouwen van de portefeuille Bouwstenen: Aandelen, Alternatives,
Nadere informatieVan Stuiver tot Miljardair
Van Stuiver tot Miljardair Rob Stuiver RBA Van Stuiver tot Miljardair ISBN 9789082361001 NUR 792 Dit is een uitgave van Stuiver Asset Management vanstuivertotmiljardair.nl e-mail: rob.stuiver@stuivers.nl
Nadere informatieVOC Beleggen Verdubbelen met opties en conservatives
VOC Beleggen Verdubbelen met opties en conservatives Rob Stuiver & Tycho Schaaf 12 mei 2016 Sprekers Rob Stuiver RBA Tycho Schaaf Ondernemend belegger Beleggingsspecialist bij LYNX Inhoud van vandaag Herhaling
Nadere informatieVan Stuiver tot Miljardair
Van Stuiver tot Miljardair ISBN 9789082361001 NUR 792 Dit is een uitgave van Stuiver Asset Management vanstuivertotmiljardair.nl e-mail: rob.stuiver@stuivers.nl Productie: Thomas Beekman Vormgeving omslag
Nadere informatieVan Stuiver tot Miljardair
Van Stuiver tot Miljardair Ondernemend Beleggen pt 2 Rob Stuiver & Tycho Schaaf 26 november 2015 Sprekers Rob Stuiver RBA Tycho Schaaf Ondernemend belegger Beleggingsspecialist bij LYNX Masterclass Archief
Nadere informatieAd A: Hoe vaak moet mijn geld verdubbelen in 20 jaar?
Hoofdstuk 2 Missie Doel: stellen van het doel, namelijk het ver-1000-voudigen van je vermogen in 20 jaar. Inzicht verkrijgen in de effecten van het beleggen met geleend geld in combinatie met sparen en
Nadere informatieVan Stuiver tot Miljardair
Van Stuiver tot Miljardair Ondernemend Beleggen pt 3 Rob Stuiver & Tycho Schaaf 16 februari 2016 Sprekers Rob Stuiver RBA Tycho Schaaf Ondernemend belegger Beleggingsspecialist bij LYNX Masterclass Archief
Nadere informatieDe Praktijk van het verdubbelen
De Praktijk van het verdubbelen Rob Stuiver & Tycho Schaaf Amsterdam, 21 februari 2017 Uw sprekers van vanavond Rob Stuiver Tycho Schaaf Eigenaar VOCbeleggen.nl Beleggingsexpert LYNX Verdubbelaar en blogger
Nadere informatieBeleggen in de VS, Europa of Emerging Markets?
Beleggen in de VS, Europa of Emerging Markets? Rob Stuiver & Tycho Schaaf Amsterdam, 18 september 2018 Uw sprekers van vanavond Rob Stuiver Tycho Schaaf Fund Manager VOC Fonds Beleggingsexpert LYNX Blogger
Nadere informatiePODIUM 8. ProBeleggen Symposium VOC Fonds Rob Stuiver
PODIUM 8 ProBeleggen Symposium 2018 VOC Fonds Rob Stuiver Ondernemend beleggen: VOC Fonds Rob Stuiver Amsterdam, 8 juni 2018 Uw spreker van vanmiddag Rob Stuiver Fund Manager VOC Fonds Blogger VOCbeleggen.nl
Nadere informatie2018: lagere rendementen hogere volatiliteit
2018: lagere rendementen hogere volatiliteit Rob Stuiver & Tycho Schaaf Amsterdam, 5 juni 2018 Uw sprekers van vanavond Rob Stuiver Tycho Schaaf Fund Manager VOC Fonds Beleggingsexpert LYNX Blogger VOCbeleggen.nl
Nadere informatieVOC Beleggen Een gewaarschuwd hefboombelegger telt voor vier
VOC Beleggen Een gewaarschuwd hefboombelegger telt voor vier Rob Stuiver & Tycho Schaaf 27 september 2016 Sprekers Rob Stuiver RBA Tycho Schaaf Ondernemend belegger Beleggingsspecialist bij LYNX Algemeen
Nadere informatieBegrippen 70% margin bij banken Optiemargin Margin 93
Hoofdstuk 8 Margin Doel: inzicht krijgen in de werking van de margin bij beleggen met geleend geld. Wat te doen bij dalingen en stijgingen van de beurs? Bij het beleggen met een hefboom is er natuurlijk
Nadere informatieDe kracht van call opties
De kracht van call opties Rob Stuiver & Tycho Schaaf Amsterdam, 8 augustus 2017 Uw sprekers van vanavond Rob Stuiver Tycho Schaaf Fund Manager VOC Fonds Beleggingsexpert LYNX Blogger VOCbeleggen.nl 3 Algemeen
Nadere informatieHedging strategies. Opties ADVANCED. Member of the KBC group
Hedging strategies Opties p. 2 Index 1. Hedging met opties 3 2. Hedging met put opties 4 3. Hedgen met valutaopties 6 Twee valutaoptiecontracten 6 p. 3 Hedging met opties Hedging komt van het Engelse to
Nadere informatieVOC Beleggen Bouwen van een shockproof portefeuille
VOC Beleggen Bouwen van een shockproof portefeuille Rob Stuiver & Tycho Schaaf 1 december 2016 Sprekers Rob Stuiver RBA Tycho Schaaf Ondernemend belegger Beleggingsspecialist bij LYNX Algemeen Uw vragen
Nadere informatieHedging strategies. Opties ADVANCED. Een onderneming van de KBC-groep
Hedging strategies Opties p. 2 Index 1. Hedging met opties 3 2. Hedging met put opties 4 3. Hedgen met valutaopties 6 Drie valutaoptiecontracten 6 p. 3 Hedging met opties Hedging komt van het Engelse to
Nadere informatieRobeco Emerging Conservative Equities
INVESTMENT OPPORTUNITY oktober 2013 Voor professionals INTERVIEW MET PORTFOLIO MANAGER PIM VAN VLIET Robeco Emerging Conservative Equities Beleggen in opkomende markten met een lagere kans op grote koersdalingen.
Nadere informatieVerbeter uw rendement. Peter Siks Beleggerstrainer & auteur
Verbeter uw rendement Peter Siks Beleggerstrainer & auteur 1 Click icon to add picture Click icon to add picture Click icon to add picture Waarom mag ik hier staan? Ex-vloerhandelaar Manager handelshuis
Nadere informatiehet gemak van het Pension Lifecycle Fund
het gemak van het Pension Lifecycle Fund 1 inhoud Omschrijving Pagina 1. Wat is een lifecycle fonds? 2 2. Hoe werkt het ABN AMRO Pension Lifecycle Fund? 2 3. Hoeveel rendement kunt u behalen? 3 4. Wat
Nadere informatieInhoud. Deel 1 Geen rendement zonder risico 1 Rustig en onrustig beleggen 12 2 Alles heeft z n prijs 27 3 Verdeel en heers 41
Inhoud Inleiding 9 Deel 1 Geen rendement zonder risico 1 Rustig en onrustig beleggen 12 2 Alles heeft z n prijs 27 3 Verdeel en heers 41 Deel 2 Eigen vermogen of onvermogen 4 Eigen vermogen 56 5 Uit balans
Nadere informatieInformatie over beleggingsbeleid particulier vermogensbeheer. 1) Op welke beleggingsovertuigingen baseert Index People haar dienstverlening?
Informatie over beleggingsbeleid particulier vermogensbeheer 1) Op welke beleggingsovertuigingen baseert Index People haar dienstverlening? Welke principes vormen de basis voor het beleggingsbeleid en
Nadere informatieHoofdstuk 1. Inleiding. Doel: inleiding in het onderwerp risicovol beleggen met geleend geld. Toelichten opbouw van dit boek.
Hoofdstuk 1 Inleiding Doel: inleiding in het onderwerp risicovol beleggen met geleend geld. Toelichten opbouw van dit boek. Op deze mistige zaterdagavond in het vroege voorjaar van 2010 kies ik ervoor
Nadere informatieWat is een call optie?
Hoofdstuk 6 Opties Doel: inzicht krijgen in werking en gebruik van opties binnen de portefeuille, om zodoende per jaar 2% extra rendement te genereren en bovendien ook nog goedkoop geld te lenen. Opties
Nadere informatieAchmea life cycle beleggingen
Achmea life cycle beleggingen Scheiden. Uw pensioengeld in vertrouwde handen Wat betekent dat voor uw ouderdomspensioen? Interpolis. Glashelder Achmea life cycle beleggingen Als pensioenverzekeraar beleggen
Nadere informatieWat u moet weten over beleggen
Rabo BedrijvenPensioen Wat u moet weten over beleggen Beleggen voor het Rabo BedrijvenPensioen Uw werkgever betaalt pensioenpremies voor het Rabo BedrijvenPensioen. In deze brochure leest u hoe we deze
Nadere informatieDe financiële situatie van Pensioenfonds UWV vanaf 31 augustus 2014
De financiële situatie van Pensioenfonds UWV vanaf 31 ustus 2014 Op 31 ustus 2014 liep het kortetermijnherstelplan van Pensioenfonds UWV af. Tegen de verwachting in heeft het pensioenfonds de pensioenen
Nadere informatieNieuwsbrief februari 2016
Nieuwsbrief februari 2016 In deze nieuwsbrief vindt u de volgende onderwerpen: - De beleggingsresultaten over 2015 - Vragen en antwoorden over de beleggingsresultaten en uw pensioenregeling bij Aegon PPI
Nadere informatie10-jaars rente Duitsland. 10-jaars rente VS. Van Lieshout & Partners Nieuwsbrief 4 e kwartaal 2017
In onze tweede nieuwsbrief nieuwe stijl blikken wij terug op het afgelopen kwartaal, lichten wij ons beleggingsbeleid nader toe en presenteren wij onze visie op de financiële markten voor het komende kwartaal.
Nadere informatieBeleggingrisico s. Rendement en risico
Beleggingsrisico s Beleggingrisico s Onderstaand tref je de omschrijving aan van de belangrijkste beleggingsrisico s die samenhangen met jouw keuze voor een portefeuilleprofiel. Je neemt een belangrijke
Nadere informatieVragenlijst. - in te vullen door financieel adviseur -
Vragenlijst - in te vullen door financieel adviseur - Vaststelling risicoprofiel Voor de bepaling van het risicoprofiel dient uw cliënt de volgende acht vragen naar waarheid te beantwoorden. 1. Met welke
Nadere informatieHet beleggingssysteem van Second Stage
Het beleggingssysteem van Second Stage Hoewel we regelmatig maar dan op zeer beperkte schaal (niet meer dan vijf procent van het kapitaal) - zeer kortlopende transacties doen, op geanticipeerde koersbewegingen
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Vierde kwartaal 2014-1 oktober 2014 t/m 31 december 2014 Samenvatting: dalende euro en dalende rente Nominale dekkingsgraad gedaald van 117,4% naar 115,1%
Nadere informatie7,3. Opdracht door een scholier 2133 woorden 14 januari keer beoordeeld. Inleiding
Opdracht door een scholier 2133 woorden 14 januari 2002 7,3 73 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding De afgelopen periode is er regelmatig in het nieuws gesproken over het dalen van de aandelenkoersen
Nadere informatieKwartaalbericht 2e kwartaal 2009
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2009 Dekkingsgraad 100% Belegd vermogen 74,7 miljard Rendement tweede kwartaal 8,4% Herstelplan goedgekeurd In het tweede kwartaal heeft Pensioenfonds Zorg en Welzijn een rendement
Nadere informatie1. Wat is uw voornaamste beleggingsdoel? Punten
NnL Wat is uw beleggersprofiel? Wat voor belegger bent u? Accepteert u risico's? Of speelt u liever op zeker? Door de onderstaande vragen te beantwoorden, brengt u uw risicoprofiel en uw beleggingshorizon
Nadere informatieDe Dynamische Strategie Portefeuille DSP
De Dynamische Strategie Portefeuille DSP Onderdeel van het beleggingsbeleid van Pensioenfonds UWV 1 Inhoudsopgave Waarom beleggen? 4 Beleggen is niet zonder risico s 4 Strategische beleggingsportefeuille
Nadere informatieStudie: verklaart de groei en de waardering van de vrije kasstroom waarom smallcaps en midcaps beter presteren dan blue chips op de lange termijn?
Studie: verklaart de groei en de waardering van de vrije kasstroom waarom smallcaps en midcaps beter presteren dan blue chips op de lange termijn? In deze uiteenzetting gaan we op zoek naar een verklaring
Nadere informatieKwartaalbericht. 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015. Samenvatting cijfers per 31 december 2014
Kwartaalbericht 4e kwartaal 2014 Den Haag, 30 januari 2015 Samenvatting cijfers per 31 december 2014 Dekkingsgraad: 111,5% Beleidsdekkingsgraad: 112,6% Belegd vermogen: 19,6 miljard Rendement 2014: 27,6%
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Ballast Nedam
Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Arthur van der Wal Nieuwegein, 28 september 2006 Agenda < Huidig Mandaat bij ING IM < Performance, Beleid en Vooruitzichten < Financieel Toetsingskader
Nadere informatieGeld verdienen in 2018 met aandelen en opties
Geld verdienen in 2018 met aandelen en opties Rob Stuiver & Tycho Schaaf Amsterdam, 14 november 2017 Uw sprekers van vanavond Rob Stuiver Tycho Schaaf Fund Manager VOC Fonds Beleggingsexpert LYNX Blogger
Nadere informatieHoofdstuk 7. Aandelen selectie
Hoofdstuk 7 Aandelen selectie Doel: inzicht krijgen in keuzes voor aandelenselectie binnen de portefeuille, om zodoende per jaar 2% extra rendement te genereren. Er bestaan honderden boeken en studies
Nadere informatieBeleggen als onderdeel van een gezond financieel lange termijnplan? Donderdag 6 oktober 2016
Beleggen als onderdeel van een gezond financieel lange termijnplan? Donderdag 6 oktober 2016 Even voorstellen Martijn Rozemuller Ruim 20 jaar actie in de financiële wereld In 1995 gestart als arbitrage
Nadere informatieHoe ABN, Achmea en Clavis zich positioneren voor het eindspel
Hoe ABN, Achmea en Clavis zich positioneren voor het eindspel Door Harm Luttikhedde - Vandaag FN Premium Nu de volatiliteit terug is op de markten dringt de vraag zich op of het eindspel begonnen is en
Nadere informatie30 JUNI 2019 AANDELENFONDS BINCK GLOBAL DEVELOPED MARKETS EQUITY FUND
30 JUNI 2019 AANDELENFONDS BINCK GLOBAL DEVELOPED MARKETS EQUITY FUND AANDELENFONDS BINCK GLOBAL DEVELOPED MARKETS EQUITY FUND 1 DOELSTELLING & BELEGGINGSBELEID De primaire doelstelling van het Aandelenfonds
Nadere informatieAEGON Equity Fund. vierde kwartaal 2006
Profiel Het AEGON Equity Fund is een besloten fonds voor gemene rekening, waarin verzekeringsrelaties van AEGON kunnen participeren. Het AEGON Equity Fund belegt wereldwijd in aandelen met de nadruk op
Nadere informatieVerder zien. Meer weten. 1 EEN SOLIDE LANGETERMIJN BELEGGING Dankzij de gebundelde expertise van topbeleggers 2 De beste beleggers voor de beste resultaten Toegang tot de meest exclusieve fondsen ter wereld
Nadere informatieBeleggen in valuta. Erasmus Universiteit Rotterdam RiskTec Currency Management. dr Ronald Huisman.
Beleggen in valuta dr Ronald Huisman Erasmus Universiteit Rotterdam RiskTec Currency Management ronaldhuisman@risktec.nl Valutamarkten zijn voorspelbaar In een efficiënte markt - is alle informatie in
Nadere informatieAanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016
Aanpassing Prospectussen Aegon, AEAM en Aegon Paraplu 1 Funds Per 1 augustus 2016 Per 1 augustus 2016 voert de beheerder van de Aegon Funds, de AEAM Funds en de Aegon Paraplu 1 Funds, Aegon Investment
Nadere informatieNN First Class Balanced Return Fund
NN First Class Balanced Return Fund Alle Fonds onder de loep cijfers zijn per 31/03/015 Het NN First Class Balanced Return Fonds won in het eerste kwartaal 8,9% Zeer sterke performances van aandelen en
Nadere informatieVan Lieshout & Partners Nieuwsbrief 3 e kwartaal Bron: Reuters
In onze eerste nieuwsbrief nieuwe stijl willen wij terugblikken op het afgelopen kwartaal, lichten wij ons beleggingsbeleid nader toe en uiteraard geven wij onze visie op de financiële markten. Terugblik
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Rente op kapitaalmarkt naar laagterecord. Slechtste eerste kwartaal op Damrak voor aandelen
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB03-063 2 april 2003 9.30 uur Rente op kapitaalmarkt naar laagterecord In het eerste kwartaal van 2003 is de rente op de kapitaalmarkt gedaald tot het laagste
Nadere informatieStrategy Background Papers
november 2013 Beleggen in vastgoed Huurder of eigenaar, iedereen krijgt in het dagelijkse leven te maken met vastgoed. De meeste eigenaars van een huis zien hun woning meer als een vorm van comfort dan
Nadere informatieRisicoprofiel bepalen
Handleiding voor de adviseur: Met dit formulier heeft u een hulpmiddel om het risicoprofiel van uw cliënt te bepalen. De acht vragen leiden tot een standaard risicoprofiel. De risicobereidheid van uw cliënt
Nadere informatieVerklaring van beleggingsbeginselen
Verklaring van beleggingsbeginselen Inleiding Stichting Pensioenfonds APF (APF) voert de pensioenregeling uit voor de (voormalige) werknemers van AkzoNobel. Om de pensioenen te kunnen uitkeren, ontvangt
Nadere informatieBinaire opties termen
Binaire opties termen Bij het handelen in binaire opties zijn er termen die bekend of onbekend in de oren klinken. Als voorbereiding is het dan ook handig om op de hoogte te zijn van de verschillende termen
Nadere informatieJaarlijks gemiddeld Cumulatief vanaf 1970 2008 Q2 2008 Q1 2008 Q4 2007 Q3 2007 Q2 2007 Dekkingsgraad (kwartaalultimo) 143% 137% 148% 153% 153%
Kwartaalbericht 2e kwartaal 2008 Dekkingsgraad op 143% Rendement 0,2% in tweede kwartaal Belegd vermogen 86,3 miljard Klein positief resultaat in moeilijke markt In het tweede kwartaal is een totaalrendement
Nadere informatieVerder zien. Meer weten.
Verder zien. Meer weten. 1 EEN SOLIDE LANGETERMIJN BELEGGING Dankzij de gebundelde expertise van topbeleggers 2 De beste beleggers voor de beste resultaten Toegang tot de meest exclusieve fondsen ter wereld
Nadere informatieMIJN HEINZ PENSIOEN Werking Beschikbare premie
MIJN HEINZ PENSIOEN Werking Beschikbare premie Deze slides zijn in juni 2010 gepresenteerd aan deelnemers aan de informatiesessies. De inhoud heeft een puur informatief karakter. Aan de informatie in deze
Nadere informatieBeleggen in 2013. Maar hoe moet de gemiddelde belegger daar nou mee omgaan?
Beleggen in 2013 1. Op 18 december publiceerden wij een gedachtewisseling over beleggen in 2013. Op basis hiervan hebben wij in ons team onze visie op beleggen voor het nieuwe jaar opgesteld. De Andreas
Nadere informatieFormulier Profielbepaler
Particulier Beleggen Formulier Profielbepaler Execution Only dienstverlening RegioBank U belegt of wilt gaan beleggen via RegioBank. U geeft daarbij zelfstandig orders aan RegioBank, zonder beleggingsadvies.
Nadere informatieRobeco Life Cycle Funds. Kwartaalbericht Q4 2017
2 I nleiding Robeco Life Cycle Funds Kwartaalbericht Q4 2017 3 Resultaten 4 Vooruitblik Kwartaalbericht Q4 2017 Inleiding In dit kwartaalbericht voor de Robeco Life Cycle fondsen vindt u de resultaten
Nadere informatieWelke soorten beleggingen zijn er?
Welke soorten beleggingen zijn er? Je kunt op verschillende manieren je geld beleggen. Hier lees je welke manieren consumenten het meest gebruiken. Ook vertellen we wat de belangrijkste eigenschappen van
Nadere informatieBeschermd Beheer. Guarding gains and managing risks
Beschermd Beheer Guarding gains and managing risks Agenda De noodzaak om risicovol te beleggen Aandelenbeleggen zonder neerwaarts risico Voor wie geschikt 2 Vermogensgroei: de afweging tussen risico en
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Beleggen
Praktische opdracht Economie Beleggen Praktische-opdracht door een scholier 1965 woorden 30 oktober 2003 8,1 62 keer beoordeeld Vak Economie Inhoud: 1. Inhoudsopgave 2. Inleiding 3. Wat is beleggen? 4.
Nadere informatieHoofdstuk 3. De Sheet. Doel: inzicht verkrijgen in de effecten van het beleggen met geleend geld in combinatie met sparen en bijlenen.
Hoofdstuk 3 De Sheet Doel: inzicht verkrijgen in de effecten van het beleggen met geleend geld in combinatie met sparen en bijlenen. In Hoofdstuk 2 werden reeds elementen uit de sheet getoond die leidend
Nadere informatieHoofdstuk 5. Alternatives
Hoofdstuk 5 Alternatives Doel: inzicht krijgen in werking en gebruik van alternatives binnen de portefeuille, om zodoende per jaar 2% extra rendement te genereren. In het voorgaande hoofdstuk heb ik een
Nadere informatieSlimmer beleggen met Think ETF s
Slimmer beleggen met Think ETF s Vrijdag 23 september 2016 Wie geeft deze presentatie? Martijn Rozemuller Hiervoor arbitrage handelaar bij Optiver In 2008 oprichter en sindsdien Managing Director Think
Nadere informatieBijlage. Hoe stel ik mijn beleggersprofiel vast? Mutatieformulier
Bijlage Hoe stel ik mijn beleggersprofiel vast? Mutatieformulier Hoe stel ik mijn beleggersprofiel vast? Aan de hand van onderstaande vragenlijst kunt u in ca. 10 minuten het beleggersprofiel vaststellen.
Nadere informatieBeleggen met LG Partners
Beleggen met LG Partners Voordat u met ons gaat beleggen wilt u weten waar u aan toe bent. Bij LG Partners begrijpen we dat. Daarom zetten wij in deze brochure op een rijtje hoe wij tegen beleggen aankijken.
Nadere informatieHuishoudens bouwen hun effectenportefeuille af
Huishoudens bouwen hun effectenportefeuille af Inleiding Door de opkomst van moderne informatie- en communicatietechnologieën is het voor huishoudens eenvoudiger en goedkoper geworden om de vrije besparingen,
Nadere informatieToelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking
Toelichting beleggingsbeleid Triodos Bank Private Banking Heeft u vragen? Neemt u dan telefonisch contact op met Triodos Bank Private Banking via 030 693 65 05. Of stuur een e-mail naar private.banking@triodos.nl.
Nadere informatieKwartaalbericht 1e kwartaal 2009
Kwartaalbericht 1e kwartaal 2009 Dekkingsgraad 89% Belegd vermogen 68,3 miljard Herstelplan ingediend In het eerste kwartaal heeft Pensioenfonds Zorg en Welzijn een verlies op beleggingen geleden van 4,5%.
Nadere informatiePersbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011
Persbericht Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Hoofdpunten: Dekkingsgraad van 94% is te laag: aanvullende maatregelen nodig Beschikbaar vermogen stijgt met ruim 11 miljard Door gedaalde rente nemen
Nadere informatieRisico s en kenmerken van beleggen
Risico s en kenmerken van beleggen 1. Risico s en kenmerken in het algemeen Beleggen brengt risico s met zich mee. Vaak geldt: hoe hoger het verwachte rendement, hoe meer risico s. Ook geldt dat in het
Nadere informatieVBA RISICO- STANDAARDEN BELEGGINGEN 2017
VBA RISICO- STANDAARDEN BELEGGINGEN 2017 Het rapport VBA Risicostandaarden Beleggingen 2017 bevat de aanbevelingen van VBA beleggingsprofessionals (VBA) met betrekking tot de te hanteren risicoparameters,
Nadere informatieWorkshop Sparen of beleggen? Karel Mercx en Hildo Laman Redacteuren Beleggers Belangen
Workshop Sparen of beleggen? Karel Mercx en Hildo Laman Redacteuren Beleggers Belangen Voorstellen Karel Mercx Hildo Laman Begonnen in de internetzeepbel Begonnen in de optiehandel Programma Voor & nadelen
Nadere informatieAlles over ETF s deel 2 Van strategie tot portefeuille
Alles over ETF s deel 2 Van strategie tot portefeuille Dinsdag 10 november 2015 Wie geven deze presentatie? Tycho Schaaf Beleggingsspecialist LYNX Martijn Rozemuller Oprichter en Managing Director Think
Nadere informatieRob Stuiver & Tycho Schaaf. Amsterdam, 1 februari 2018
2018 Rob Stuiver & Tycho Schaaf Amsterdam, 1 februari 2018 Uw sprekers van vanavond Rob Stuiver Tycho Schaaf Fund Manager VOC Fonds Beleggingsexpert LYNX Blogger VOCbeleggen.nl 3 Algemeen Uw vragen kunt
Nadere informatiePensioeninformatiebijeenkomst over herstelplan 2009
Pensioenbijeenkomst herstelplan 2009 Pensioenfonds voor de Grafische Bedrijven (PGB) over herstelplan 2009 juli 2009 Inleiding Waarom 5 pensioenbijeenkomsten? ernstige situatie met grote gevolgen voor
Nadere informatieKwartaalbericht 4e kwartaal 2008
Kwartaalbericht 4e kwartaal 2008 Dekkingsgraad 92% Belegd vermogen daalt naar 71,5 miljard Geen indexering in 2009 In het vierde kwartaal heeft Pensioenfonds Zorg en Welzijn een verlies op beleggingen
Nadere informatieSTICHTING PENSIOENFONDS CARIBISCH NEDERLAND. Performancevergelijking PCN - ABP februari 2017
STICHTING PENSIOENFONDS CARIBISCH NEDERLAND Performancevergelijking PCN - ABP 2011-2015 24 februari 2017 Inhoud Uitgangspunten Risicohouding Vergelijking strategisch beleggingsbeleid Performancevergelijking
Nadere informatieFormulier vaststellen beleggingskeuze
Formulier vaststellen beleggingskeuze Naam: Geboortedatum: Polisnummer: Je hebt de volgende twee keuzemogelijkheden: Optie 1: Het pensioenfonds bepaalt hoe je premie wordt belegd: Je kiest ervoor het fonds
Nadere informatieKwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM
Kwartaalbericht Algemeen Pensioenfonds KLM Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De maandelijkse nominale dekkingsgraad eind maart 2017 is 112,6% en is gestegen ten opzichte
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1. Eerste kwartaal januari 2017 t/m 31 maart Samenvatting:
Kwartaalbericht Pensioenfonds Vliegend Personeel KLM 1 Eerste kwartaal 2017-1 januari 2017 t/m 31 maart 2017 Samenvatting: De beleidsdekkingsgraad is gestegen van 114,6% naar 117,4%. Het beleggingsrendement
Nadere informatieProBeleggen Symposium 2018
Selectie van beleggingen ProBeleggen Symposium 2018 Workshop Tim Peeters & Jim Tehupuring Welkom! Hoe en welke beleggingen selecteren? Sparen of beleggen of een combinatie? Welke aandelen interessant?
Nadere informatieRisicoprofielen. Het belang van een passend risicoprofiel. HOF HOORNEMAN BANKIERS NV Risicoprofielen 1
Risicoprofielen Het belang van een passend risicoprofiel HOF HOORNEMAN BANKIERS NV Risicoprofielen 1 Hof Hoorneman Bankiers is een onafhankelijke vermogensbeheerder met een bankvergunning. Wij hebben als
Nadere informatieVaak is de eenvoudigste oplossing ook de beste!
Vaak is de eenvoudigste oplossing ook de beste! 12 december 2014 Martijn Rozemuller Thinketfs.nl Wat is indexbeleggen? Indexbeleggen is passief beleggen Ac8ef beleggend fonds Er wordt geprobeerd een hoger
Nadere informatieMarkt voor onderhandse derivaten in korte tijd sterk gekrompen
Markt voor onderhandse derivaten in korte tijd sterk gekrompen De mondiale markt voor onderhandse derivaten - niet gestandaardiseerd verhandeld op de beurs maar in maatwerk tussen grote partijen - is sinds
Nadere informatieBeleggen met LG Partners
Beleggen met LG Partners Voordat u met ons gaat beleggen wilt u weten waar u aan toe bent. Bij LG Partners begrijpen we dat. Daarom zetten wij in deze brochure op een rijtje hoe wij tegen beleggen aankijken.
Nadere informatieHedging strategies: Turbo
Hedging strategies: Turbo Hedging van aandelenposities met een Turbo short p. 2 Index 1. Inleiding 3 Principes 3 2. Voordeel van een Turbo tegenover een optie 4 Risico 4 Hefboom 4 3. Scenario s voor een
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Een van de slechtste kwartalen in 50 jaar. Obligaties en vastgoed geven positief rendement
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB02-135 2 juli 2002 9.30 uur Aandelen hard onderuit in tweede kwartaal De koersen van Nederlandse aandelen zijn hard onderuit gegaan in het tweede kwartaal
Nadere informatieMost hated bull rally ever
Most hated bull rally ever Rob Stuiver & Tycho Schaaf Amsterdam, 9 mei 2017 Uw sprekers van vanavond Rob Stuiver Tycho Schaaf Fund Manager VOC Fonds Beleggingsexpert LYNX Eigenaar VOCbeleggen.nl 3 Algemeen
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg Beleggingsplan 2011
Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg Beleggingsplan 2011 April 2011 ING Investment Management / ICS Inleiding Jaarlijks stelt het Bestuur van de Stichting Pensioenfonds Huntsman Rozenburg (Huntsman)
Nadere informatie3e kwartaal 2016 Den Haag, oktober 2016
Kwartaalbericht 3e kwartaal 2016 Den Haag, oktober 2016 Samenvatting cijfers per 30 september 2016 Dekkingsgraad (UFR): 99,7% Beleidsdekkingsgraad: 99,1% Belegd vermogen: 24,3 miljard Rendement 2016 t/m
Nadere informatieSTICHTING PENSIOENFONDS SAGITTARIUS BELEGGINGSBEGINSELEN
STICHTING PENSIOENFONDS SAGITTARIUS BELEGGINGSBEGINSELEN 22 september 2016 Beleggingsbeginselen De beleggingsbeginselen van het pensioenfonds zijn de uitgangspunten ten aanzien van beleid en uitvoering,
Nadere informatieMarktwaardedekkingsgraad per 30 september ,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013.
Kwartaalbericht 2013 Samenvatting Marktwaardedekkingsgraad per 30 september 2013 122,8%, een toename van 1,3%-punt ten opzichte van 30 juni 2013. Meer informatie vindt u op de website. Beleggingsrendement
Nadere informatieDe marktwaardedekkingsgraad per 30 juni 2015 was 135,1%. Dit is een toename van 5,7% ten opzichte van 31 maart 2015.
Kwartaalbericht 2015 Samenvatting De marktwaardedekkingsgraad per 30 juni 2015 was 135,1%. Dit is een toename van 5,7% ten opzichte van 31 maart 2015. De reële dekkingsgraad ultimo tweede kwartaal was
Nadere informatieNN First Class Return Fund
NN First Class Return Fund Fonds onder de loep Alle cijfers zijn per 30/09/015 Het NN First Class Return Fund verloor in het derde kwartaal 9,6% Het kwartaal werd gekenmerkt door winstnemingen na een positieve
Nadere informatiePensioenfonds Robeco. Populair Jaarverslag 2014
Pensioenfonds Robeco Populair Jaarverslag 2014 2014 was een bewogen jaar voor Pensioenfonds Robeco door de sterk dalende rente en de veranderende wet- en regelgeving. In het jaarverslag blikken wij als
Nadere informatie