Inhoud. 1. Het Fairtrade systeem Noord vs Zuid Controles Prijzen & Financiën Fairtrade label vs andere labels 6

Transcriptie

1 Fairtrade Q&A

2

3 Inhoud 1. Het Fairtrade systeem 4 Wat is eerlijke handel / Fairtrade?...4 Wat is Fairtrade Belgium?...4 Welke garanties biedt het Fairtrade systeem? Controles 5 Hoe worden de Fairtrade producenten gecontroleerd?...5 Hoe transparant is het Fairtrade systeem? Fairtrade label vs andere labels 6 Wat is een label of keurmerk?...6 Wat is het verschil met andere ethische labels (Utz, Rainforest Alliance)?...6 Is Fairtrade ook Bio? Wat is het verschil en wat zijn de gelijkenissen?...7 Wat is het verschil en de gelijkenissen met Oxfam? Producenten 7 Hoeveel (meer) verdient de producent door Fairtrade?...7 Wat houden de Fairtrade standaarden in voor de tussenhandelaars en verwerkers van de producten?...8 Wat met plantage-arbeid en Fairtrade? Producten & merken 8 Hoe weet ik dat mijn Fairtrade aankoop echt Fairtrade is?...8 Welke producten bestaan er in Fairtrade?...9 Waar kan ik Fairtrade producten kopen?...10 Bestaan er Fairtrade snackautomaten?...10 Is Fairtrade altijd duurder en zo ja, waarom? Milieu & Klimaat 10 Wat met de ecologische voetafdruk?...10 Wat doet Fairtrade voor het klimaat? Noord vs Zuid 11 Waarom is er geen Fairtrade keurmerk voor de boeren in het Noorden?...11 Is kiezen voor lokale producten ecologischer dan de keuze voor Fairtrade producten? Prijzen & Financiën 12 Hoe wordt de minimumprijs berekend?...12 Hoe wordt de premie berekend?...12 Hoeveel kost Fairtrade aan de boer?...12 Hoe zit het met de marges die bedrijven en supermarkten maken op Fairtrade producten?...12 Hoe wordt Fairtrade Belgium gefinancierd? Commerciële partners 13 Wie zijn de Fairtrade licentiehouders en commerciële partners?...13 Waarom werkt Fairtrade samen met multinationals en grote bedrijven?...13 Kan ik ook eerlijke ingrediënten aankopen zonder ze te verkopen in Fairtrade gelabelde eindproducten (FSP)?...14 Welke foodservices of grootleveranciers bieden Fairtrade producten aan? Zelf actie ondernemen 14 Hoe kan ik zelf iets doen voor Fairtrade?...14 Hoe kan ik Fairtrade een plaats geven in mijn lessenpakket op school?...14 Hoe kan ik mijn eigen product(en) Fairtrade certificeren?...14 Hoe kan ik mijn Fairtrade assortiment zichtbaarder maken en communiceren?...14 Organiseert Fairtrade Belgium wel eens infosessies over Fairtrade?

4 1. Het Fairtrade systeem Wat is eerlijke handel / Fairtrade? Fairtrade is een alternatief voor conventionele handel. Een Fairtrade product herken je aan het groen-blauwe keurmerk of label. Internationale instanties erkennen het systeem als een efficiënte manier om armoede in het Zuiden te bestrijden. Men kan de werkwijze vergelijken met die van het biolabel of van het FSC-label. 500 miljoen kleinschalige boeren wereldwijd voorzien in 80% van ons eten. Velen daarvan leven in armoede. Het uitgangspunt van eerlijke handel is duidelijk: handel, geen liefdadigheid. Arme boeren in het Zuiden krijgen een beter leven dankzij een win-win handelsovereenkomst tussen boer en consument. De boeren verenigen zich in coöperaties om zo samen te investeren in hun toekomst. Omdat het Fairtrade label borg staat voor correcte verkoopsvoorwaarden en een vaste minimumprijs voor de producten, kunnen de boerenorganisaties gemakkelijker aan de nodige financiële inkomsten geraken. In ruil moeten ze hun coöperaties op een duurzame en democratische manier beheren. Dankzij eerlijke handel kunnen boeren zelf de armoede bestrijden, sterker staan in de handelsketen en hun eigen toekomst in handen nemen. Hetzelfde geldt voor arbeiders op Fairtrade plantages. Wat is Fairtrade Belgium? Fairtrade Belgium speelt, als lid van Fairtrade International, een brugfunctie tussen de internationale doelstelling en de Belgische markt: afzetmarkt creëren voor Fairtrade producten in België. Onze rol houdt in dat wij op de Belgische markt de vraag naar Fairtrade en het aanbod aan Fairtrade gelabelde producten ontwikkelen en op elkaar afstemmen. Via het label brengen we Belgische consumenten in contact met boeren uit het Zuiden. Fairtrade Belgium kent het label alleen toe aan producten die voldoen aan de Fairtrade criteria ( Onze organisatie voert dus niets in, koopt niets en verkoopt niets. We zijn een non-profit organisatie, officieel erkend als NGO door de federale overheid. Welke garanties biedt het Fairtrade systeem? Dankzij een onafhankelijke controle kan het Fairtrade label de consument garanderen dat elk product met het blauw -groene label voldoet aan de internationale Fairtrade criteria. Door eerlijke producten in zijn winkelkar te leggen, steunt de consument een integrale, duurzame aanpak, die rekening houdt met de drie pijlers van duurzame ontwikkeling: Economisch: de boeren krijgen een eerlijke prijs waardoor hun inkomen stabieler wordt, ze hebben recht op prefinanciering en ze krijgen altijd een Fairtrade premie voor gezamenlijke investeringen die ten goede komen aan de hele gemeenschap. De eerlijke prijs dekt de kosten van een duurzame productie. Sociaal: de boeren verenigen zich in democratische, goed bestuurde organisaties, waardoor ze sterker staan tegenover de markt. Dankzij Fairtrade worden de sociale rechten van de Internationale Arbeidsorganisatie - 4 -

5 gerespecteerd, de oorzaken van kinderarbeid aangepakt, gestreefd naar gelijke rechten voor man en vrouw, etc. Op plantages gaan we nog een stap verder door de arbeiders te ondersteunen in hun empowerment, bijvoorbeeld door te werken aan een leefbaar loon dat hoger ligt dan het minimumloon. Milieu: gevaarlijke pesticiden en GGO s zijn verboden, boeren gebruiken landbouwpraktijken met respect voor de natuur, ze gaan spaarzaam om met water, ze zoeken een duurzame oplossing voor afval, enz. Lees meer over de standaarden: 2. Controles Hoe worden de Fairtrade producenten gecontroleerd? Een geloofwaardig Fairtrade systeem staat of valt met strikte criteria en de controle daarop. De organisatie Fairtrade Belgium en haar internationale koepel Fairtrade International laten deze criteria internationaal controleren door FLO-Cert, een autonoom en onafhankelijk controlemechanisme. FLO-Cert voldoet aan de vereisten van ISO 65, de internationale norm voor certificeringsorganisaties voor onafhankelijkheid en transparantie. Jaarlijks gaan auditeurs op pad om te zien of de boeren de Fairtrade standaarden toepassen bij hun productie van Fairtrade producten. In sommige gevallen leidt een rapport tot bepaalde correcties bij de organisaties: de beheerscapaciteit van de organisatie verbeteren, pesticiden vervangen door natuurlijke methodes, enz. Wanneer er belangrijke non-conformiteiten zijn of de correcties niet binnen een bepaalde periode worden doorgevoerd kan dat leiden tot decertificering. Ook de invoerders en de verwerkende bedrijven ontsnappen niet aan een doorlichting. Het proces naar certificering verloopt gelijkaardig. De controle van de laatste schakel in de productieketen, de licentiehouder, is voor Fairtrade Belgium cvba. We werken hiervoor samen met Certysis. Hoe transparant is het Fairtrade systeem? Het Fairtrade systeem streeft naar hoge transparantie. Alle mogelijke standaarden kan je consulteren op de website van Fairtrade International. FLO-cert controleert op basis van de standaarden die door hen vertaald worden in compliance criteria : De auditrapporten van de producenten en tussenhandelaars zijn beschikbaar voor de specifieke producent of handelaar. Elk jaar publiceert Fairtrade International een monitoring rapport: net/resources/impact-and-research.html#c8222 op basis van de audits bij alle producentenorganisaties. Dit rapport geeft cijfers over de effecten van Fairtrade in het Zuiden en is publiek beschikbaar. Het rapport zorgt voor openheid, maar is tevens een belangrijke basis om onze werking steeds op aan te passen, te verbeteren etc

6 3. Fairtrade label vs andere labels Wat is een label of keurmerk? Een label is een symbool dat op de verpakking van een product geplaatst wordt, wanneer het product aan bepaalde voorwaarden voldoet. Het Fairtrade label staat garant voor strikte economische, sociale en ecologische voorwaarden voor de producent, handelaar en het productieproces. Wat is het verschil met andere ethische labels (Utz, Rainforest Alliance)? FAIRTRADE RAINFOREST ALLIANCE UTZ BEHEERD DOOR Fairtrade International: multi-stakeholder ledenorganisatie zonder winstgevend doel. Zetelt in Bonn. Rainforest Alliance: organisatie zonder winstgevend doel. Zetelt in New York. Stichting, multistakeholder organisatie. Zetelt in Amsterdam. HERKOMST De beweging ontstond in de jaren in de civiele maatschappij. Opgericht in 1986 door de milieubeweging ter bescherming van het regenwoud. Opgericht in 2002 door Ahold Holding (o.a Albert Heijn) en een producent in Guatemala. DOELGROEP Kleinschalige producenten (80%) en arbeiders op plantages (20%). 100% kleinschalige producenten bij koffie en cacaoteelt. Plantages en grotere boerderijen. Plantages en kleinschalige producenten. FOCUS OP Socio-economische ontwikkeling van kleine producenten en arbeiders op plantages. Duurzame productie (sociaal, economisch en eco- logisch). Milieuvriendelijke productie en bescherming van de rechten van de arbeiders. Verantwoordelijke productie gebaseerd op good practice. Bescherming van de rechten van de arbeiders. STANDAARDEN Sociale, ecologische en economische standaarden voor de producenten. Productspecifieke handelsstandaarden voor een evenwichtige, traceerbare en gezonde distributieketen. Sociale en ecologische standaarden. Sociale standaarden en productiestandaarden op basis van good practice. PRIJSZETTING Minimumprijs en vaste Fairtrade premie. Voor koffie en cacao moet 25% van de premie geïnvesteerd worden in de versterking van de productie (kwaliteit en productiviteit). Geen minimumprijs. Premie wordt bepaald door de markt. Geen minimumprijs. Premie wordt bepaald door de markt. KENNIS VAN HET LABEL (STUDIE DOOR BTC) 84% van de Belgen kent het Fairtrade label en zijn betekenis. Fairtrade Belgium krijgt veel media-aandacht en investeert zowel in B2B als in B2C communicatie. 27% van de Belgen kent het RfA-label en zijn betekenis. 6% van de Belgen kent het Utz-label en zijn betekenis. Voor meer info over alle verschillende labels in België, bekijk

7 Is Fairtrade ook Bio? Wat is het verschil en wat zijn de gelijkenissen? De Fairtrade certificering is geen Bio-certificering, maar ze eist wel dat de productiewijze oog heeft voor het milieu. Een hogere minimumprijs en voor koffie een vaste extra prijs voor bioproducten moet de boeren financieel aanmoedigen om te kiezen voor de biologische landbouw. In dat geval draagt het product dat u in de winkel vindt twee labels: Bio en Fairtrade op dit moment is dat al zo voor meer dan de helft van alle Fairtrade producten in België. Fairtrade heeft dus niet alleen oog voor de portemonnee van de boeren in het Zuiden, maar ook voor hun welzijn en hun en uw gezondheid. Het keurmerk garandeert dat de boeren zorg dragen voor het milieu: water, bodem, kwetsbare gebieden, afvalbeheer. Gevaarlijke pesticiden en GGO s zijn strikt verboden onder de Fairtrade voorwaarden. Wat is het verschil en de gelijkenissen met Oxfam? Wat doen beide organisaties in de eerlijke handel? Fairtrade Belgium staat in voor het Fairtrade label op producten van verschillende merken, die de internationale Fairtrade normen respecteren. Fairtrade Belgium verkoopt dus zelf geen producten, maar ze voorziet ze van een label. Ze sensibiliseert ook Belgische consumenten en bedrijven met verschillende campagnes. Oxfam Fair Trade daarentegen was één van de eerste merken die producten uit de eerlijke handel op de markt verkocht. Oxfam koos er in 2014 voor om het Fairtrade label niet langer op hun producten te zetten. Waarom, leest u op: /nl/nieuws/samenwerking-oxfam-en-fairtrade. Oxfam producten zijn dus wel eerlijke producten, maar het eindproduct wordt niet langer gecertificeerd door Fairtrade Belgium. Deze producten vind je in de Oxfam Wereldwinkels en verschillende supermarkten. Oxfam als beweging ijvert voor een rechtvaardige internationale handel die iedereen waardig laat leven. Ze doet daarvoor ook aan sensibilisering en lobbying. 4. Producenten Hoeveel (meer) verdient de producent door Fairtrade? De Fairtrade prijsvoorwaarden zijn geldig tussen koper en producentenorganisatie. De Fairtrade minimumprijs is een vangnet voor de producent, wanneer de marktprijzen laag zijn. Wanneer dit niet het geval is, volgt Fairtrade de markt. Dan ontvangt de boerencoöperatie de marktprijs plus de Fairtrade premie. Wanneer de marktprijs onder de minimumprijs ligt, garandeert Fairtrade een minimumprijs. Deze stelt de producentenorganisaties in staat hun leden meer te betalen en geeft hen de mogelijkheid om ondanks een lage marktprijs ook economisch, sociaal en ecologisch duurzaam te produceren. De Fairtrade premie komt daar in dit geval nog bovenop. Lees meer over het bepalen van de minimumprijs en de Fairtrade premie: www. fairtrade.net/standards/price-and-premium-info.html - 7 -

8 Wat houden de Fairtrade standaarden in voor de tussenhandelaars en verwerkers van de producten? De standaarden rond arbeidsomstandigheden en milieu waaraan producenten moeten voldoen, gelden ook voor de tussenhandel en verwerkers. Bij tussenhandelaars en verwerkers komt Fairtrade niet tussen bij de prijsbepaling. Voor meer info, lees meer over de trader standards: Wat met plantage-arbeid en Fairtrade? Het Fairtrade keurmerk is vooral van toepassing voor coöperaties van kleine producenten, maar ook voor plantages voor een beperkt aantal gewassen, zoals bloemen, bananen en thee. Voor deze plantages gaan de Fairtrade criteria over de bescherming van de rechten van de arbeiders, meer bepaald op het vlak van salaris, contract, sociale zekerheid, vakantiedagen (waaronder moederschapsverlof), het recht op vergadering, vakbondsvrijheid, het recht op collectieve arbeidsovereenkomsten, de veiligheid en gezondheid op het werk en de versteviging van de positie van de arbeider. Robuuste milieustandaarden staan borg voor een ecologische productie. De arbeiders beslissen gezamenlijk over sociale of onderwijsprojecten, die ze kunnen financieren met de Fairtrade premie. Op dit moment werkt Fairtrade International ook samen met vakbonden en andere certificeerders aan criteria voor leefbare lonen in de regio s waar Fairtrade actief is op plantages. Op die manier willen we ervoor zorgen dat het loon van de arbeiders niet enkel het wettelijk minimumloon bedraagt, maar ook voldoende is om de arbeiders hun toekomst in eigen handen te laten nemen. 5. Producten & merken Hoe weet ik dat mijn Fairtrade aankoop echt Fairtrade is? Het Fairtrade label is van toepassing op het volledige product: het garandeert dat er zoveel mogelijk Fairtrade ingrediënten in zitten. De eerste voorwaarde voor het keurmerk is namelijk dat alles wat Fairtrade kan zijn, dat ook 100% moet zijn (bijvoorbeeld: in een pakje koffie moet 100% van de koffie zijn aangekocht onder Fairtrade voorwaarden). Producten met meerdere ingrediënten kunnen ook het Fairtrade keurmerk krijgen, tenminste, als ze voldoen aan deze extra voorwaarde: minstens 20% van de ingrediënten moet afkomstig zijn van coöperaties met een Fairtrade certificaat (bijvoorbeeld een reep chocolade: de melk kan niet Fairtrade zijn, want er zijn geen Fairtrade normen voor dit lokale product; daarentegen moet 100% van de cacao en van de suiker komen van boeren met een Fairtrade certificaat en moeten deze minstens 20% uitmaken van de chocoladereep). Voor de meeste Fairtrade producten wordt er geen mass balance toegelaten. Mass balance wil zeggen dat een bepaalde hoeveelheid van het eindproduct onder Fairtrade condities werd aangekocht, maar dat de ingrediënten in jouw pakje niet persé 100% afkomstig zijn van gecertificeerde producenten. Het principe - 8 -

9 wordt toegelaten om meer producenten te kunnen laten deelnemen aan Fairtrade. Bij Fairtrade bananen bijvoorbeeld, zijn de bananen fysiek afkomstig van Fairtrade producenten en dus ook volledig traceerbaar. 100% van het eindproduct is in dit geval ook effectief afkomstig van gecertificeerde boeren en verhandeld onder Fairtrade voorwaarden (= geen mass balance). Voor cacao, suiker, thee en sinaasappelsap is mass balance toegelaten. Bijvoorbeeld: voor de productie van een bepaalde thee zal de theefabriek thee kopen van Fairtrade producenten, maar ook van niet-fairtrade producenten om het proces haalbaar te maken. De theefabriek mag uiteraard enkel de hoeveelheid thee aangekocht van Fairtrade producenten verkopen als Fairtrade. Idem voor chocolade, suiker en sinaasappelsap. Dus: of een consument nu een Fairtrade gelabelde chocoladereep koopt uit mass balance of Fairtrade die volledig traceerbaar is, de impact in het Zuiden blijft dezelfde. Op de verpakking kan je duidelijk het verschil zien: indien het gaat om een product met mass balance staat er verhandeld in overeenstemming met de Fairtrade voorwaarden. Bij fysiek traceerbare Fairtrade producten staat er: Fairtrade gecertificeerd en afkomstig van Fairtrade boeren. Welke producten bestaan er in Fairtrade? Koffie & thee Katoen (kleding, huislinnen & werkkledij) Bananen & vers fruit Cacao, chocolade & ander snoepgoed Fruitsappen Rietsuiker Rijst & quinoa Bloemen Wijn & bier Cosmetica Sieraden Ijs & dessert Broodbeleg & muesli Kruiden & oliën Kijk op /nl/fairtrade-producten voor meer info over de producten

10 Waar kan ik Fairtrade producten kopen? Fairtrade gelabelde producten vind je tegenwoordig in alle supermarkten en vele andere winkels (bvb biowinkels). Ook in tankstations, treinstations en nachtwinkels tref je vaak Fairtrade bananen, Ben & Jerry s ijs, Starbucks koffie en andere Fairtrade gelabelde producten aan. De meeste grootleveranciers, cateraars of foodservices hebben Fairtrade gelabelde producten in hun assortiment. Vaak moet je er wel zelf naar vragen. Indien je toch geen Fairtrade gelabelde producten vindt bij jouw leverancier, laat ons zeker iets weten en wij helpen je verder in je zoektocht: info@fairtradebelgium.be. Bestaan er Fairtrade snackautomaten? Fairtrade Belgium ijvert voor Fairtrade snackautomaten, maar kan nog geen Fairtrade automaat aanbieden. Daarom is het des te belangrijker dat jij je snoepautomatenleverancier hierop aanspreekt: hoe meer vraag, hoe meer aanbod! Wel zijn er verschillende Fairtrade gelabelde snacks voor in automaten beschikbaar. Is Fairtrade altijd duurder en zo ja, waarom? Fairtrade is een systeem waar de extra kost voor duurzame productie in het product vervat zit. Dit is overigens uniek aan het systeem en vinden we belangrijk. De uiteindelijke consumentenprijs hangt af van verschillende zaken, o.a. de logistieke kosten van de aanvoerketen en de positionering/vrije prijszetting van een winkel. Kleine volumes en niche positionering leiden vaak per definitie tot hogere consumentenprijzen. Een hoger volume drukt de ketenkosten, wat de uiteindelijke consumentenprijs ten goede komt. 6. Milieu & Klimaat Wat met de ecologische voetafdruk? Fairtrade Belgium raadt iedereen aan om zo lokaal en duurzaam mogelijk te consumeren. Wanneer je toch producten uit het Zuiden haalt, is Fairtrade de beste optie, want Fairtrade staat garant voor een duurzaam productieproces. Daarnaast verloopt het transport bijna altijd per boot. Feit is dat het niet sowieso ecologischer is om voor lokale producten te kiezen. Om de ecologische voetafdruk van bepaalde producten te meten, moet je rekening houden met verschillende factoren: productie al dan niet in serres, transport, energieverbruik, waterverbruik, verpakking, etc. Voor het voorbeeld van bloemen: /nl/fairtrade-producten/fairtrade-bloemen-milieu. Omdat we ons bewust zijn van de moeilijkheid in de zoektocht naar het meest ecologische product, namen we eind 2015 de stap naar klimaatneutrale Fairtrade producten: /nl/klimaatneutralefairtrade-producten

11 Wat doet Fairtrade voor het klimaat? Klimaatverandering is het sterkst voelbaar in het Zuiden. Fairtrade investeert in projecten om klimaatverandering tegen te gaan en de impact van de huidige klimaatverandering te beperken. Eind 2015 zette Fairtrade ook de stap naar klimaatneutrale Fairtrade producten. Zo brengen we de CO2 uitstoot volledig terug en investeren bedrijven in klimaatprojecten, zowel in Noord als Zuid. Meer over klimaatneutrale Fairtrade producten: /nl/klimaatneutrale-fairtradeproducten. 7. Noord vs Zuid Waarom is er geen Fairtrade keurmerk voor de boeren in het Noorden? Het concept eerlijke handel is in de jaren vijftig ontstaan als een initiatief voor traditionele ontwikkelingssamenwerking. Ze wil landen helpen waar geen welvaartstaat is en waar er erg weinig openbare diensten en infrastructuur zijn. De plattelandsbevolking mist daar het meest essentiële: eten, gezondheid, onderwijs. Dit is een enorme uitdaging. Bijvoorbeeld, het opstellen van zinvolle en werkbare standaarden kan enkel product-specifiek gebeuren en vergt veel expertise, middelen en tijd. Gezien die enorme uitdaging heeft het Fairtrade keurmerk ervoor gekozen om zijn werking op minder ontwikkelde regio s en bijhorende producten te richten. Dit betekent zeker niet dat er in het Noorden geen behoefte is aan meer solidaire handel en eerlijke prijzen voor onze boeren. Fairtrade Belgium moedigt alle goede initiatieven hieromtrent aan en staat klaar om dat in de toekomst te blijven doen! We zijn daarom bijvoorbeeld partner in het project The Foodture samen met Boerenbond, Fevia en Vredeseilanden. (www. vredeseilanden.be/nl/savethefoodture) Is kiezen voor lokale producten ecologischer dan de keuze voor Fairtrade producten? De meeste Fairtrade producten kunnen niet lokaal geproduceerd worden, terwijl ze hier geconsumeerd worden (koffie, thee, cacao, bananen, enz.). Er zijn Fairtrade producten die ook in Europa geproduceerd worden, (vb: rozen en sinaasappelsap). In praktijk echter wordt het allergrootste deel van deze koopwaar geproduceerd in Kenia, Ethiopië en Brazilië en is de keuze voor Fairtrade rozen en sappen vaak de meest duurzame keuze

12 8. Prijzen & Financiën Hoe wordt de minimumprijs berekend? De minimumprijs wordt regelmatig herberekend door the Fairtrade Standards and Pricing Unit van Fairtrade International. De minimumprijs zorgt ervoor dat de producenten hun gemiddelde kost van een duurzame productie kunnen dekken met de inkomsten. De bepaling van de minimumprijs gebeurt door de boerenvertegenwoordigers met input van diverse stakeholders. Fairtrade International werkt volgens een bepaalde methodologie om van verschillende types producenten en regio s een COSP (Cost of Sustainable Production) te berekenen: deze kost bevat arbeidskosten, investeringskosten, financiële kosten etc. Bekijk hoe de exacte berekening gedaan wordt op net/standards/price-and-premium-info.html Hoe wordt de premie berekend? De Fairtrade premie wordt in de standaarden bepaald. Dit wil zeggen dat de premie vastligt in de standaarden en niet onderhandelbaar is. Dit is belangrijk omdat verschillende studies uitwijzen dat van negotieerbare premies in andere duurzaamheidsschema s na verloop van tijd niet veel meer overblijft. Info m.b.t. de Fairtrade premie per product: Over het algemeen wordt ongeveer 10% van de minimumprijs van een product genomen. Hoeveel kost Fairtrade aan de boer? De boerenorganisaties betalen zelf de kosten van de controle. De controlekosten vormen echter onderdeel van de minimumprijs. Daarnaast betaalt Fairtrade International gedurende de eerste drie jaar de controlekosten terug als de coöperatieven voldoen aan de controle. Zo krijgen nieuwe organisaties de kans om hun markt op te bouwen. Alle kosten hiervoor zijn vrij te raadplegen op de website van FLO-cert: net/fairtrade-services/fairtrade-certification/fees Hoe zit het met de marges die bedrijven en supermarkten maken op Fairtrade producten? Fairtrade ziet in de eerste plaats toe op de inkomsten die de boeren en hun organisatie ontvangen voor hun oogst cfr. Fairtrade minimumprijs en premie). De uiteindelijke consumentenprijs en dus ook de marge van de supermarkt kan en mag Fairtrade Belgium wettelijk niet beïnvloeden. Dit wil niet zeggen dat we geen visie hebben over volgende zaken: De supermarkt moet ervoor zorgen dat de verschillende actoren in de keten correct worden vergoed. Fairtrade mag geen excuus zijn om hogere marges te vragen We kanten ons tegen onnatuurlijk lage prijzen en prijzenoorlogen voor bepaalde producten. Deze praktijken leiden uiteindelijk tot een te grote druk op de keten, tot kwaliteitscompromissen en een feitelijke ontwaarding van voeding. Lees meer hierover op in de Yellow Paper

13 Hoe wordt Fairtrade Belgium gefinancierd? Fairtrade Belgium bestaat uit twee entiteiten: een vzw en een cvba. Als erkende NGO kan Fairtrade Belgium vzw aanspraak maken op subsidies van de Belgische overheid. 80% van de inkomsten van de vzw zijn afkomstig van subsidies van DGD, 20% wordt bijgepast met andere subsidies, giften en een bijdrage van Fairtrade Belgium cvba. De vzw zet zich in voor sensibiliserings- en communicatiecampagnes, alsook voor ondersteuning van de producentenorganisaties die een link hebben met de Belgische markt. Fairtrade Belgium cvba wordt gefinancierd door de inkomsten door de certificatie en licenties. De Fairtrade licentiehouders betalen een certificatiekost aan Fairtrade Belgium die in verhouding is met hun volume. Dit budget wordt ingezet op de controle en certificatie, de ontwikkeling van commerciële partnerschappen en op commerciële acties. 30% van de certificatie en licentie fee worden overgemaakt aan Fairtrade International, om rechtstreeks bij te dragen aan de werking van Fairtrade in het Zuiden. Meer informatie over de financiële situatie van de vzw vind je op NGO Open Boek: detail-ngo/financiele-informatie 9. Commerciële partners Wie zijn de Fairtrade licentiehouders en commerciële partners? Fairtrade licentiehouders zijn bedrijven die hun ingrediënten onder Fairtrade voorwaarden aankopen en verwerken tot een finaal verpakt product. Ze betalen een licentiekost om het Fairtrade label op de productverpakking te gebruiken. Fairtrade Belgium heeft een 100-tal Belgische licentiehouders, waaronder kmo s, A-merken, supermarkten, 100% Fairtrade merken en multinationals. Waarom werkt Fairtrade samen met multinationals en grote bedrijven? Fairtrade is gestart via de wereldwinkels, maar kwam tot besef dat als we de internationale handelspraktijken willen veranderen, Fairtrade producten beschikbaar moeten zijn waar 80% van de Belgische bevolking zijn aankopen doet: de supermarkt. In 1989 werd het label gecreëerd om op die manier een groot bereik te realiseren. Steeds meer boerengemeenschappen sluiten zich aan bij ons systeem. Om een reële impact voor hen te realiseren, moeten we op een volumematige manier de markt voor hen vergroten. Hoe meer er onder Fairtrade voorwaarden aangekocht wordt, hoe groter de impact voor de boeren in het Zuiden. Dit wil echter niet zeggen dat Fairtrade Belgium geen kritische houding inneemt t.o.v. groeiende machtconcentraties in voedselketens. Samen met organisaties als Vredeseilanden, The Shift, e.a., zetten we in op een sterkere positie voor de boer in Zuid en Noord

14 Kan ik ook eerlijke ingrediënten aankopen zonder ze te verkopen in Fairtrade gelabelde eindproducten (FSP)? Om een zo groot mogelijke impact te hebben bij de boerencoöperaties, is een groei in volumes verkocht onder Fairtrade voorwaarden essentieel. De afgelopen jaren zijn er (inter)nationaal indrukwekkende stappen gezet. Het volume Fairtrade gecertificeerde producten is fors gegroeid. Voor complexe samengestelde producten zoals chocolade, koekjes en kledij, moesten we op zoek naar een nieuwe manier van werken op de markt open te breken. Groeien betekent zoeken naar nieuwe wegen. Daarom werd het Fairtrade Sourcing Programma voor cacao, suiker en katoen gelanceerd. Lees meer hierover op /nl/fairtradesourcing-programma Welke foodservices of grootleveranciers bieden Fairtrade producten aan? Zowat elke foodservice of grootleverancier biedt vandaag Fairtrade producten aan in zijn assortiment. Vaak moet je er wel zelf naar vragen. Indien je toch geen Fairtrade gelabelde producten vindt bij jouw leverancier, laat ons zeker iets weten en wij helpen je verder in je zoektocht. 10. Zelf actie ondernemen Hoe kan ik zelf iets doen voor Fairtrade? In de eerste plaats kan je zelf kiezen voor Fairtrade gelabelde producten en hierover spreken met vrienden, familie en kennissen. Daarnaast kan je ook deelnemen aan een van onze campagnes ( Doe mee in het keuzemenu bovenaan op ) en ons volgen op Facebook (Fairtrade Belgium). Schrijf je ook zeker in op onze nieuwsbrief! Hoe kan ik Fairtrade een plaats geven in mijn lessenpakket op school? Alles wat je wil weten hierover vind je op Hoe kan ik mijn eigen product(en) Fairtrade certificeren? Alles wat je wil weten hierover vind je op Hoe kan ik mijn Fairtrade assortiment zichtbaarder maken en communiceren? Je kan als particulier, bedrijf, school, organisatie of instelling deelnemen aan een van onze campagnes ( Doe mee in het keuzemenu) of mail ons met je specifieke vraag: info@fairtradebelgium.be Organiseert Fairtrade Belgium wel eens infosessies over Fairtrade? Jazeker: /nl/fairtrade-academy

15 Fairtrade Belgium Edinburgstraat Brussel Tel: +32 (0) Find us! Like us!

16