R N. maak de. je akker. Sluit je aan bij het #grootsteprotest. Kies Fairtrade en strijd mee voor een eerlijk inkomen voor iedereen! grootsteprotest.

Transcriptie

1 W E OK TO R BE EK N VA AIR TRADE 4-1 F E D 4 maak de n i t s i v i act je akker w Sluit je aan bij het #grootsteprotest. Kies Fairtrade en strijd mee voor een eerlijk inkomen voor iedereen! grootsteprotest.be

2

3 Het grootste protest: een eerlijk inkomen voor iedereen Budget voor gezond eten Fairtrade Belgium organiseert het grootste protest ooit in België. Tijdens de Week van de Fair Trade laten deelnemers hun stem horen voor een leefbaar inkomen voor iedereen. Protesteren doen we niet in de klassieke zin van het woord, maar door Fairtrade producten te kopen. Omdat nog steeds 1 op 9 mensen onder de armoedegrens leeft, drie vierde daarvan boerenfamilies zijn, en we dit direct kunnen linken aan onze consumptiepatronen. De béste producten, met de juíste prijs, gemaakt door én voor mensen. Dat is waarvoor wij protesteren. Een leefbaar inkomen voor iedereen. Voldoende budget dus voor eten, water, kleding, een woonst, toegang tot onderwijs, gezondheidszorg & transport mét ruimte voor andere essentiële of zelfs onvoorziene kosten. Laat dat ons vertrekpunt zijn. Wanneer wij werken, verwachten we op het einde van de maand toch ook ons loon op onze rekening? Voor een cacao-, bananen- of koffieboer is dit niet anders. En toch zit de gemiddelde boer in het Zuiden zwaar onder de grens van een leefbaar inkomen. Een leefbaar inkomen voor iedereen. We zijn er nog lang niet. Soms zelfs niet voor Fairtrade boeren! Dit kan én moet anders. Dit dossier is de eerste stap in jouw positieve protest. Strijd met ons mee voor een eerlijk inkomen voor iedereen! Budget voor een degelijke woning Andere essentiële kosten voor onderwijs, gezondheidszorg, kledij, transport, etc. Budget voor onvoorziene kosten Budget voor een gemiddeld huishouden gemiddeld aantal fulltime kostwinners per huishouden Leefbaar loon #grootsteprotest grootsteprotest.be 1

4 ARMOEDE BECIJFERD Ongeveer 800 miljoen mensen leven in extreme armoede, met minder dan 1,6 euro per dag. Drie vierde daarvan zijn boerenfamilies. De mensen die het voedsel op ons bord voorzien, kunnen zichzelf vaak geen maaltijd voorschotelen! Maar om armoede effectief te bestrijden, moeten we volgens de Wereldbank eerst en vooral kijken naar de mensen die erdoor geraakt zijn. Dat de ergste armoede zich voordoet in Sub-Sahara Afrika is niet nieuw maar wie wordt er nu vooral getroffen? 1. Mensen uit landelijke gebieden (80%) 2. Zij die werken in de landbouwsector (64%) 3. Jongeren & kinderen tussen 0-14 jaar (44%) 4. Volwassenen zonder scholing of opleiding (39%) Maar is dit wel haalbaar? Om een internationaal leefbaar inkomen in perspectief te kunnen plaatsen, ontwikkelde Gapminder, de organisatie van professor Hans Rosling, Dollar Street. Een geniale tool waardoor je een blik kan werpen in 264 huizen in 50 landen. Je kan inzoomen op een familie s badkamer, slaapkamer, kledij of zelfs tandenborstels. Volgens Rosling is het dus wel degelijk mogelijk om extreme armoede weg te werken tegen Hoe? Door te focussen op investeringen in gezondheidszorg, onderwijs en internationale hulp. 4 Demografisch profiel armoede & regio 2013 Ivoorkust India France Bolivia UK Volwassenen zonder scholing Arme kinderen en jongeren tussen 0-14 jaar volwassenen tewerkgesteld in de landbouw Arme mensen in landelijke gebieden Wereld 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Sub-Sahara Afrika Zuid-Afrika Latijns-Amerika en de Caraïben Oost-Europa en Centraal-Azië Oost-Azië en Asia Pacific De Wereldbank nam twee Sustainable Development Goals op in haar eigen plan in 2013: 1. Extreme armoede beëindigen tegen Degelijk werk en economische groei bekomen: welvaart delen door de inkomens van de armsten te verhogen. 3 Om armoede te bannen tegen 2030 ondanks de trage economische groei, moeten we de ongelijkheid tussen inkomens NU beginnen wegwerken in die landen waar de grootste armoede heerst. Als deze landen de ongelijkheid strategisch aanpakken, kunnen ze meer mensen uit de armoede halen. Geleidelijk aan zal zo hun gezondheid en hun opleidingsniveau verbeteren en worden het daardoor beter geschoolde werkkrachten. Daarenboven krijgen vrouwen zo meer kansen en creëren we meer duurzame economische groei. 2 Naast deze drie pijlers geloven we ook dat internationale handel een belangrijke rol speelt in het verdelen van de welvaart met de armste landen. FAIRTRADE, EEN STRUCTURELE MANIER VAN ARMOEDEBESTRIJDING Vanuit het idee dat iedereen recht heeft op een eerlijk inkomen, ontstond in de jaren 50 Eerlijke Handel. Geen liefdadigheid, maar een alternatief handelsmodel, gebaseerd op het idee dat iedereen in de keten zijn deel bijdraagt én verdient: een minimumprijs en een premie per verkocht volume, om te investeren in een duurzame productie en sociale projecten (onderwijs, gezondheidszorg, infrastructuur ). Op zich lijkt het erg logisch dat een boer een eerlijke prijs krijgt voor zijn producten, maar als we weten dat dit in België al vaak niet het geval is, mogen we ervan uitgaan dat dit in het Zuiden nog veel minder geldt. De meeste producten die je in de winkel vindt en consumeert, houden dus deze armoede mee in stand. Miljoenen boeren zijn afhankelijk van onze consumptiepatronen. Zolang wij niet massaal kiezen voor eerlijke en duurzame producten, kan deze vicieuze cirkel niet doorbroken worden. Fairtrade biedt boeren een vaste minimumprijs en premie voor hun producten, maar zelfs dat is geen garantie op een leefbaar inkomen. Waarom? De redenen zijn uiteenlopend, maar we kunnen ze onder één hoofdreden steken: hoewel de Fairtradeomzet jaarlijks groeit, is Fairtrade (nog steeds) niche.

5 Er circuleren zoveel meer oneerlijke producten dan eerlijke en zolang Fairtrade niet mainstream is, hebben Fairtrade boeren niet voldoende afzetmarkt. Ze zijn daardoor verplicht om een deel van hun oogst alsnog aan lagere prijzen te verkopen zonder premie of zelfs onder de minimumprijs. Een recente studie van True Price i.s.m. Fairtrade Internaltional 5 toont dat de toekomst van koffie afhangt van het inkomen van de koffieboeren. Ondanks de duurzaamheidsbeloftes van de koffiesector worstelen veel koffieboeren om rond te komen. Boeren uit Rwanda, Tanzania, Oeganda, Kenia, India, Indonesië en Vietnam gaven in de studie aan hoeveel ze nu echt verdienen, alsook wat de impact van Fairtrade op hun inkomen betekent. Hieruit blijkt dat een erg competitieve koffiemarkt, speculatie op toekomstige markten en de lage Fairtrade verkoop dé sleutelfactoren zijn. Een laag inkomen voor koffie zorgt op zijn beurt voor een gebrek aan investering in de koffieplantage en dus een lagere oogst. Een vicieuze cirkel van armoede. Vicieuze armoede cirkel Geen inversteringen in boerderij Laag inkomen Afnemende productie Lager inkomen Geen investeringen in boerderij AFnemende productie Armoede Hoe de cirkel omkeren duurzame productie toenemende productie investeringen in boerderij hoger inkomen toenemende productie investeringen in boerderij toegang tot financiering 6

6 Hoe kunnen we deze cirkel doorbreken? Het Fairtrade Model KIEZEN VOOR FAIRTRADE... FAIRTRADE MINIMUMPRIJS afgewerkt product winkel consument Dit is een economisch vangnet voor de boerengemeenschappen. Wanneer de internationale marktprijs van een product (vb: cacao of koffie) daalt, blijft de Fairtrade boer zeker van een Fairtrade minimumprijs, ook al ligt die van de vrije markt lager. Dit biedt de boerenfamilies de nodige zekerheid om te investeren in hun basisbehoeften en werk. verwerking... HELPT BOERENFAMILIES WERELDWIJD! FAIRTRADE PREMIE Dit is een extra bedrag dat de boerengemeenschappen ontvangen, bovenop de prijs die ze voor hun producten krijgen. Dit bedrag gebruiken zij voornamelijk voor trainingen rond duurzame productiemethoden, om klimaatverandering te bestrijden, om scholen en ziekenhuizen te bouwen, etc. export boerenfamilies ruw product Als internationaal label werkt Fairtrade aan: 1. Duurzame prijszetting Fairtrade minimumprijzen voor een leefbaar inkomen, als een opstap naar duurzame Fairtrade prijsmodellen. 2. Een stijgende Fairtrade verkoop Bestaande en nieuwe Fairtrade partners engageren zich om het inkomen van de boeren te verbeteren, door de Fairtrade prijs te betalen en/of te investeren in langetermijn programma s. Aan de vraagkant, mobiliseren we de consument meer en meer voor eerlijke handel. 3. Duurzame landbouwproductie Fairtrade boeren produceren zo duurzaam mogelijk en zijn zo beter voorbereid bij tegenslagen. 4. Efficiënte productiemethoden De Fairtrade boeren zijn in staat om hun productiekost juist in te schatten en kunnen daardoor goed onderbouwde beslissingen nemen die de rentabiliteit van hun boerderij verhogen. 5. Efficiënt beheer van producentenorganisaties Fairtrade coöperatieven worden zo efficiënt en duurzaam mogelijk beheerd, waarbij kleine boeren samenwerken met een sterk management en een doelgerichte visie om een zo hoog mogelijke opbrengst te behalen voor de boeren, lid van de coöperatie. 6. Strategisch premiegebruik De Fairtrade premie wordt zo strategisch mogelijk ingezet bij de producentenorganisaties, met een focus op organisatie-ontwikkeling en concrete meerwaarde voor de gemeenschap. Zo wordt de Fairtrade premie de sleutel voor het behalen van de langetermijndoelstellingen. 7. Een gunstig politiek en commercieel klimaat Faire en effectieve marktsystemen, erkend en ondersteund door regeringen en beleidsmakers, zijn noodzakelijk om leefbare inkomens te genereren voor iedereen. De 7 faire pijlers naar een eerlijk inkomen voor iedereen. We zijn er nog niet, maar zijn wel op weg. Fairtrade International verbetert voortdurend haar standaarden en werkmethodes om zo de impact voor de producenten te maximaliseren

7 OTSTEPROTEST.B GRO E K VAN DE FA IR T WEE RA D ST TE er #GROOT ktob STE o PR 14 O E4 Wat kan jij doen als individu? Kies voor Fairtrade! De stap is snel en eenvoudig gezet. Er liggen nl. al meer dan 1600 verschillende Fairtrade producten in de Belgische winkelrekken. Ga dus in de supermarkt, bio-winkel of lokale wereldwinkel voor bananen, koffie, chocolade, sapjes, thee, mét het Fairtrade label. Zet je collega s, managers, studenten, proffen, leerlingen, ouders, grootouders, vrienden en iedereen aan hetzelfde te doen. Als ware het een protest. Elke consumptiekeuze die jij maakt heeft een niet te onderschatten impact. En verkiezen we niet allemaal gezondere, eerlijkere én betere producten? Het doel is dat we hier zelfs niet meer over moeten wakker liggen en dat onze supermarkten en winkels volle rekken met ethische en duurzame producten hebben. Beeldt u die portie gemoedsrust maar eens in! Laten we dus niet anti zijn, maar vóór iets staan. Een vredevol protest in de vorm van een keuze, op de plaats waar het de grootste impact heeft: op de winkelvloer. #grootsteprotest grootsteprotest.be

8 Fairtrade Belgium Edinburgstraat Brussel Tel: +32 (0) fairtradebelgium fairtradebelgie fairtradebelgie fairtradebelgium.be