Voedselverlies en-verspilling in het Zuiden. FRDO Forum Brussel, 25 november 2014 Marc Maes,

Transcriptie

1 Voedselverlies en-verspilling in het Zuiden FRDO Forum Brussel, 25 november 2014 Marc Maes,

2 805 miljoen mensen 1 op 9 hebben honger En toch is er voedsel genoeg 2

3 Er gaat zelfs massaal veel eten verloren: ton = 1/3 van de wereldwijde voedsel productie 3

4 1 op 9? Stille Oceaan: 1 op 7 Zuid-Azië : 1 op 6 Sub-Sahara Afrika: 1 op 4 (Sinds 1990 toegenomen van 182 miljoen naar 227 miljoen) 4

5 5

6 FAO, 2011 Kaart: Henrique Cabral 6

7 7

8 8

9 9

10 10

11 Toch: gebrek aan data Cijfers zijn berekeningen op basis van voedselproductie cijfers Vermenigvuldigd met coëfficiënten op basis van beperkte studies (éénmalig, korte periodes, beperkte gebieden) Verschillende methodologie In snel veranderende omgeving 11

12 12 Toch: gebrek aan detail

13 Enkele voorbeelden 13 Voorbeelden H.Cabral

14 Enkele voorbeelden 14 Voorbeelden H.Cabral

15 Enkele voorbeelden 15 Voorbeelden H.Cabral

16 Enkele voorbeelden 16 Voorbeelden H.Cabral

17 17 Voorbeelden H.Cabral

18 Hoe en waarom gebeurt verspilling? High Level Panel of Experts van het Committee on World Food Security, Rapport # 8, juli 2014: Een veelheid van oorzaken op verschillende niveau Micro: individuele actoren binnen dezelfde schakel Meso: verschillende actoren binnen verschillende schakels en effecten op andere schakels Macro: beleid, regelgeving en systeemeigenschappen Systeem: dieperliggende oorzaken en strategieën Voedselverlies en -verspilling = eigen aan het functioneren van voedselsystemen 18

19 Impact op voedselzekerheid? High Level Panel of Experts van het Committee on World Food Security, Rapport # 8, juli 2014: Vermindering van de beschikbare hoeveelheid voedsel; Verminderde toegang tot voedsel vooral voor mensen die direct betrokken zijn in de voedselproductie; Lange termijn effecten van een niet duurzame omgang met natuurlijke rijkdommen. 19

20 Aanbevelingen? High Level Panel of Experts van het Committee on World Food Security, Rapport # 8, juli 2014: Veelheid van maatregelen op micro, meso, macrosysteemniveau afhankelijk van voedselsysteem Aanbevelingen: Betere data verwerven en delen Overleggen met alle ketenactoren Plannen uitwerken en coördineren 20

21 Standpunt Voedselverlies en verspilling in het Zuiden armoede en ongelijkheid gebrek aan middelen jarenlange verwaarlozing van de landbouw (geen steun, bescherming, infrastructuur) toegang tot de lokale markt is moeilijk, plus concurrentie met invoer 21

22 Standpunt Voedselverlies en verspilling aanpakken in het Zuiden heeft een direct impact op inkomen en voedselzekerheid Moet dus onderdeel zijn van voedselzekerheidsbeleid Familiale landbouw steunen (onderzoek, vorming, krediet, infrastructuur) en ruimte geven (beschermen goedkope invoer, landroof, speculatie) Boerenorganisaties versterken 22

23 Praktijk van leden in het Zuiden Trias: biedt partners in Ghana tegen betaalbare prijs materiaal voor opslag van uien Uien bewaren 4 maanden langer Verlies herleid van 3 zakken naar een halve zak Inkomensstijging

24 Praktijk van leden in het Zuiden Vredeseilanden: Partner Lopefaco bouwde opslagplaats in Kasindi in Congo Vlak na oogst: 100kg rijst brengt $40 op Drie maanden later $120 Lokale comités doen beheer: sorteren, registratie, transport, bewaring 24

25 Praktijk van leden in het Zuiden Dierenartsen Zonder Grenzen: Partner Karkara in Niger geeft opleiding in betere hygiëne voor melkveehouders Broederlijk Delen: Partner Centre Catherine Flon in Haïti Bouwde opslagplaats voor maïs: hoeven niet meer alles te verkopen in oogstperiode 25

26 Voedselverlies en -verspilling in de exportsector Eigen veldonderzoek van twee cases, juli 2014 Groenten uit Kenia Bananen uit Ecuador 26

27 27 Kenia

28 Kenia Streek rond Nairobi Kleinschalige boeren die leveren aan lokale exporteurs voor uitvoer per vliegtuig naar Europa Grote verspilling door Oneerlijke handelspraktijken: plotse annulering en vermindering van bestellingen Cosmetische standaarden: afkeuring op zicht bij levering en bij verdere sortering; bijsnijden om in verpakking te passen 28

29 29 Kenia

30 Ecuador Afkeuring van bananen die niet aan de kwaliteitsvereisten voldoen, voornamelijk uitzicht en vorm Drie categorieën: Eerste klasse naar VSA, EU en Rusland; Tweede klasse naar buurlanden en lokale supermarkten Derde klasse: naar lokale markten Hoe groter het bedrijf hoe minder rechazo (afkeuring) Kleine bedrijven: 15% Middelgrote: 3 à 4% Grote plantages: 1 à 2% 30

31 31 Ecuador

32 Ecuador Hoe groter het bedrijf hoe minder rechazo (afkeuring) Beter afgestemd op het halen van de normen: Gespecialiseerd personeel Betere infrastructuur Betere toegang tot de markt Hoger gebruik van bestrijdingsmiddelen, water Arbeidsomstandigheden? Die andere verspilling: sociale en milieuproblemen 32

33 Standpunt Aanpak oneerlijke handelspraktijken: afdwingbare gedragscodes en toegang van leveranciers uit het Zuiden tot geschillenregeling in Europa Afschaffen van verbod op de verkoop van groenten en fruit op basis van vorm, uitzicht en grootte 33

34 Voedselverlies en-verspilling in het Zuiden FRDO Forum Brussel, 25 november 2014 Marc Maes,