PLANTAGELANDBOUW IN LATIJNS-AMERIKA
|
|
- Casper Lenaerts
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 PLANTAGELANDBOUW IN LATIJNS-AMERIKA 0 Lesschema 1 WAT IS PLANTAGELANDBOUW? 1.1 Bestudeer de afbeeldingen en satellietbeelden van plantages 1.2 Input, proces en output 2 WAAR DOET MEN AAN PLANTAGELANDBOUW? 2.1 Los onderstaande vragen op aan de hand van je atlas 3 COSTA RICA, WAAROM DAAR? a. Fysische omstandigheden b. Sociaal-economische omstandigheden 1 Plantagelandbouw: een modern en commercieel landbouwsysteem 1.1. BESTUDEER DE AFBEELDINGEN EN SATELLIETBEELDEN VAN PLANTAGES: - Waarneembare kenmerken van het landbouwlandschap: o GROTE PERCELEN o GEWASSEN OP EEN RIJ o VERBOUWEN 1 GEWAS (=MONOCULTUUR) o MACHINAAL EN VEEL ARBEIDERS - Waarom zouden alle gewassen mooi op één rij staan? MAKKELIJKER VOOR MACHINES. BESLUIT: Het gaat hier om plantagelandbouw: GROOTSCHALIGE/ Kleinschalige ondernemingen van tientallen/ HONDERDEN/ DUIZENDEN hectaren groot. Het grootste deel van de gespecialiseerde productie is voorzien voor eigen verbruik/ VERKOOP OP LOKALE MARKTEN/ EXPORT. Men spreekt van een modern (grootschalig en machinaal) en commercieel (exportgericht) landbouwsysteem. 1
2 1.2. input, proces en output INPUT PROCES OUTPUT Te gebruiken bron: filmpje Te gebruiken bron: grafieken op de volgende pagina - Arbeidskrachten? o VEEL HANDENARBEID o GOEDKOPE ARBEIDERS - Chemische bestrijding? SPROEIHELIKOPTERS MET PESTICIDE - Machines? o LIFTSYSTEEM VOOR ARBEIDERS o TRANSPORTBANDEN o WASINSTALLATIES HET PRODUCEREN VAN BANANEN - Plantage o Plant groeit uit ondergrondse stengel o Vruchten na 10 à 15 maanden o Wanneer worden ze geoogst? WANNEER ZE NOG GROEN ZIJN. - Verwerking o Bananen worden vervoerd via transportbanden. o Ze komen terecht in centrale werkplaatsen. o Wat wordt er daar met de bananen gedaan? ZE WORDEN GEWASSEN, VERDEELD EN INGEPAKT - Welke landen produceren de meeste bananen? INDIA, BRAZILIË, CHINA, ECUADOR, FILIPIJNEN - Welke landen exporteren de meeste bananen? ECUADOR, COSTA RICA, COLOMBIA, FILIPIJNEN, GUATEMALA - Wie importeert de meeste bananen? USA, EUROPA (VK, BENELUX, DUITSLAND) - Transport o Worden verzameld in koelhuizen. o Waar worden ze naartoe gebracht? UITVOERHAVENS. o Hier exporteren grote zeeschepen de bananen naar de consument. 2
3 Bronmateriaal (te gebruiken bij oefening 2, pagina 2): Bron 1: top 5 exporteurs Bron 2: top 5 importeurs Bron 3: top 5 producenten Filmpje Bron 4: filmpje bananenplantage 3
4 BESLUIT: Plantages zijn een zeer gespecialiseerd landbouwsysteem. Men richt zich op één bepaald gewas, zoals bijvoorbeeld bananen. Daarom heet dit ook MONOCULTUUR. Het proces is zeer modern met gespecialiseerde machines, maar er wordt toch nog veel handenarbeid verricht door vele goedkope landarbeiders. Plantagelandbouw is met andere woorden heel ARBEIDSINTENSIEF/ arbeidsextensief en KAPITAALINTENSIEF/ kapitaal extensief. - Wie beschikt er over alle middelen voor de productie van bananen en strijkt bijgevolg alle winst op? MULTINATIONALE ONDERNEMINGEN OF MULTINATIONALS. DIT ZIJN GROTE ONDERNEMINGEN DIE IN MEERDERE LANDEN VESTIGINGEN HEBBEN. - Kan jij een voorbeeld geven van deze ondernemingen? Denk aan de labels die op de bananen hangen. CHIQUITA, DOLE - Een reactie op deze multinationale ondernemingen, is eerlijke handel of Fair Trade. Wat betekent Fair Trade? FAIR TRADE BETEKENT DAT BOEREN UIT LATIJNS-AMERIKA, AFRIKA EN ZUIDOOST-AZIË EEN EERLIJKE PRIJS KRIJGEN VOOR HUN EXPORTPRODUCTEN. - Weet jij waar Fair Trade-producten zoal verkocht worden? IN WERELDWINKELS, MAAR OOK IN GROOTWARENHUIZEN. in Vanaf nu bestuderen we enkel nog de plantages van multinationals. Dit zijn grote, moderne en commerciële bedrijven, in handen van buitenlandse ondernemers. Ze hebben vestigingen in meerdere landen in de wereld. 4
5 2 Waar doet men aan plantagelandbouw? 2.1. LOS ONDERSTAANDE VRAGEN OP AAN DE HAND VAN JE ATLAS: - Zoek in je atlas een kaart waarop de verspreiding van plantagelandbouw in de wereld te vinden is. Noteer het nummer van de kaart. AW 154 (2012); AW 144 (2008) - Arceer het gebied waar plantagelandbouw voorkomt. - Welke breedteligging hebben de plaatsen waar plantagelandbouw voorkomt? GELEGEN TUSSEN DE KEERKRINGEN. - Duid de keerkringen aan. - Waar lokaliseer je plantages? AAN DE KUSTEN - Waarom wordt er daar aan plantagelandbouw gedaan? o o HAVENS VOOR EXPORT, VLAKTE WARME VOCHTIG KLIMATEN Vanaf nu bestuderen we enkel nog de plantages van multinationals in Costa Rica. Waarom men daar aan plantagelandbouw doet, komen we zo meteen te weten. - Duid nu Costa Rica aan op de kaart. Figuur 1: spreiding plantagelandbouw 5
6 3 Costa Rica: waarom daar? a FYSISCHE OMSTANDIGHEDEN 3.1. VUL MET BEHULP VAN ONDERSTAANDE BRONNEN EN JE ATLAS DE TABEL IN: Bron 5: klimatogram Limon Bron 6: tekst bodem Reliëf (kust) BRON AW 124 KENMERKEN Hoogtezone: 0-100m Reliëfvorm: Laagland GUNSTIG/ ONGUNSTIG Gunstig VERKLARING Makkelijk te bewerken Vegetatie AW 143 TROPISCH REGENWOUD ONGUNSTIG Klimatogram en Groep: WARM KLIMAAT Klimaat GUNSTIG determineertabel in bijlage Type: WARM EN ALTIJD NAT Bodem Tekst TROPISCHE BODEM ONGUNSTIG DICHTE BEGROEIING PERMANENTE GROEI WEINIG VOEDINGSSTOFFEN BESLUIT: In Costa Rica kan men heel het jaar bananen telen. Dit wil zeggen dat bananen een permanent gewas zijn. In dit warm altijd nat klimaat en het tropische regenwoud als vegetatie, kunnen tropische gewassen het hele jaar door groeien. Men vindt hier permanente gewassen, zoals bananenplanten. De laagvlaktes aan de kusten vormen geen probleem voor de landbouw. De bodem is redelijk onvruchtbaar, maar door de warme temperaturen en de aanwezigheid van bacteriën kunnen platen toch overleven. Ze leven van hun eigen afval. 6
7 b SOCIAAL-ECONOMISCHE OMSTANDIGHEDEN 3.2 VUL MET BEHULP VAN ONDERSTAANDE BRONNEN EN JE ATLAS DE TABEL IN: Bevolkingsdichtheid Analfabetisme Tewerkstelling in landbouw BNP AW AW 160A AW 152A AW 167A AW 159A AW 170A AW 162A AW 169A AW 161A COSTA RICA GUNSTIG/ ONGUNSTIG VERKLARING inw/km 2 GUNSTIG VEEL RUIMTE VEEL TECHNISCHE KENNIS VOOR <5% GUNSTIG MODERNISERING WEINIG OF GEEN INKOMEN UIT 10-30% ONGUNSTIG ANDERE SECTOREN GUNSTIG GELD OM TE INVESTEREN BESLUIT: In Costa Rica werken, in vergelijking met België VEEL/ weinig mensen in de primaire sector. Toch kent Latijns-Amerika een gunstigere toestand van Afrika en Azië. Dit zijn echter gemiddelden, want Latijns-Amerika telt nog steeds een grote massa armen. 7
Oplossing: a) Chiquita b) APP Bosa c) Oxfam
Wanneer worden de bananen geoogst? a) Wanneer ze nog groen zien b) Wanneer ze geel zijn c) Wanneer ze op de grond vallen In welk klimaat worden bananen het best geteeld? a) Warm altijd nat klimaat b) Warm
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Ilona Betzhold, Tessa Bogaerts, Judie Loosen, Amber van Meerbeek, Arne Wagemans Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be
Nadere informatiePlantagelandbouw in Latijns-Amerika
Plantagelandbouw in Latijns-Amerika Werkbladen p123 I. PLANTAGELANDBOUW A. Wat is plantagelandbouw? 1. Bestudeer de afbeeldingen van plantages en bespreek de waarneembare kenmerken. BESLUIT: Het gaat hier
Nadere informatieGebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO Gebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO Gebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO Gebeurtenis Gebeurtenis MNO MNO
De grote exportlanden (Ecuador, Costa Rica en Colombia) hebben je een contract aangeboden om nieuwe plantages te bouwen in hun landen. Je kan nu meer bananen telen en verkopen. Je winst stijgt enorm en
Nadere informatieCommerciële landbouw in de VS en Noord-Amerika
Commerciële landbouw in de VS en Noord-Amerika AKKERS COMMERCIEEL DEVELOPMENT EXPORT GEWASSEN HELIKOPTER KAPITAAL KLIMAAT LANDBOUWSYSTEEM MAÏS MODERN NOORDAMERIKA OPBRENGST PIKDORSER PLATEAU RELIEF RENDEMENT
Nadere informatieWerkboekje. Natuur en milieu educatie. Groep 7. Naam: Fruit in de mix. Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna
Werkboekje Natuur en milieu educatie Naam: Groep 7 Fruit in de mix Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Werkblad 1 Waar komt ons fruit vandaan? Vul 1. Teken het klassikale woordenweb die
Nadere informatieHerkomst van Producten. Ethiopië. Thema 1. Verschillen tussen agrarische regio s. Landbouw in Sub-Sahara Afrika. 17/03/16
17/03/16 Herkomst van Producten Uit welke landen zijn volgende producten afkomstig? Bananen Koffie Chocolade Katoen Soja Verschillen tussen agrarische regio s Ethiopië Rijst Olijven Thema 1 http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/j
Nadere informatieHOOFDSTUK 4: COMMERCIËLE LANDBOUW IN DE VERENIGDE STATEN
HOOFDSTUK 4: COMMERCIËLE LANDBOUW IN DE VERENIGDE STATEN Onderstaande werkbladen zijn opgebouwd aan de hand van volgende bronnen: - Werkmap Aardrijkskunde 3 (Thema 3 Verschillen tussen agrarische regio
Nadere informatieParadoxaal genoeg hebben juist veel landarbeiders geen toegang tot betaalbaar groenten en fruit
DAAR PLUKKEN DE BOEREN DE VRUCHTEN VAN HET SUCCES VAN GRUPO HUALTACO Groenten en fruit zijn niet alleen gezond voor ons lichaam, maar ook voor de wereldeconomie. De groente- en fruitsector is een van de
Nadere informatieLesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs
Lesvoorbereiding Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Naam Eeckhout Andreas Cluster Bio - Fys - Aar - Che Groep 2 OSO 2 Academiejaar 2005-2006 Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Kattenberg
Nadere informatieINDONESIË. Sociaaleconomische positie en ontwikkelingen
INDONESIË Sociaaleconomische positie en ontwikkelingen Structuur [1/2] De kandidaat kan gebiedskenmerken van een ontwikkelingsland beschrijven en analyseren. Het betreft: a. sociaal-geografische en fysisch-geografische
Nadere informatie2 Landschapszones op aarde SO 1
Aardrijkskunde 1 havo/vwo 2 Landschapszones op aarde SO 1 Deze toets bestaat uit tien vragen: open vragen en meerkeuzevragen. Ook zijn er vragen waarbij de atlas (Grote Bosatlas, editie 54) nodig is. Bij
Nadere informatieDe bananenteelt. Kleinschalige boeren. Grote plantages
De bananenteelt Geen product ter wereld wordt meer verhandeld dan bananen. Jaarlijks produceren tropische landen als Colombia, Dominicaanse Republiek en Peru meer dan 100 miljoen ton bananen. Bananen worden
Nadere informatieStap 5) Filmpje, quiz en recepten Bekijk hoe bananen worden verbouwd, test je bananenkennis en maak een lekker bananenrecept!
SPREEKBEURT OF WERKSTUK Bananen Hier vind je alle informatie die je nodig hebt voor een spreekbeurt over bananen, waar ze vandaan komen en waarom ze gezond zijn. Het is handig om je spreekbeurt onder te
Nadere informatie1. De bevolkingsspreiding en -groei in de wereld
Hoofdstuk 3 Socio- economische verscheidenheid 1. De bevolkingsspreiding en -groei in de wereld 1.1 De wereldblokken Noteer per reeks welk gemeenschappelijk thema je kan herkennen. REEKS 1 Thema:.. REEKS
Nadere informatieHet Regenwoud in Amazonië
Het Regenwoud in Amazonië A. Situering B. Klimaat en vegetatie Warm en altijd nat. Tropisch regenwoud 1. Kenmerken van het tropisch woud Woudreuzen: 40 m hoog en kunnen vrij van de zon en lucht genieten.
Nadere informatie1. CHOCOLADE. Chocolade straks alleen voor de rijken?
1. CHOCOLADE 1 Lees het onderstaande artikel over de mogelijke toekomst van chocolade en bedenk wat wij hieraan kunnen doen. Bedenk bijvoorbeeld een slogan voor een actie of maak een collage over dit probleem
Nadere informatieAchter het correctievoorschrift zijn twee aanvullingen op het correctievoorschrift opgenomen.
Examen HAVO 2018 tijdvak 1 dinsdag 22 mei 9.00-12.00 uur aardrijkskunde Bij dit examen hoort een bijlage. Gebruik De Grote Bosatlas, 54e druk. Achter het correctievoorschrift zijn twee aanvullingen op
Nadere informatieKruid Europa Dit kruid is een tweejarige, winterharde, kruidachtige plant uit de schermbloemenfamilie. Dit betekent dat hij 2 jaar lang leeft voor hij
Kruid Europa Dit kruid is een tweejarige, winterharde, kruidachtige plant uit de schermbloemenfamilie. Dit betekent dat hij 2 jaar lang leeft voor hij dood gaat. De plant groeit op rijke, vochtige en diep
Nadere informatieLes 5: Factoren van weer en klimaat
Les 5: Factoren van weer en klimaat 1 De stand van de zon 1.1 seizoen Zoek de januari- en julitemperatuur van de volgende steden op. AW weerstation (plaats) temperatuur januari temperatuur juli Stockholm...
Nadere informatieFactsheet. Ooit gedacht dat je met een potje pindakaas de wereld kunt veranderen? Of met een banaan? Het kan. Dankzij fairtrade.
Elke dag π± Factsheet Initiatief fairbezig.nl Fairbezig.nl is een initiatief van Fair Trade Original, de Landelijke Vereniging van Wereldwinkels en Stichting Max Havelaar met steun van de Nationale Postcode
Nadere informatieChange the world shopping
Change the world shopping V.U./E.R.: Erik Devogelaere, Hoogstraat 35 E, 3360 Bierbeek, België - Belgique Op een plezierige manier de wereld veranderen Kies voor eerlijke kwaliteitsproducten Het hoeft
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8
Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8 Samenvatting door V. 1226 woorden 30 oktober 2016 7,1 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Par. 1.2 Er zijn 2 manieren om
Nadere informatieArm en Rijk. Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten
Arm en Rijk Hoofdstuk 2: Arm en rijk in de Verenigde Staten 2.1 Rijk en arm in de Verenigde Staten De rijke Verenigde Staten Je kunt op verschillende manieren aantonen dat de VS een rijk land is. Het BNP
Nadere informatiespeelkaart grondstoffen
speelkaart grondstoffen grondstoffen 100% biokatoen uit India. Bij de teelt komen geen pesticiden en kunstmest kijken. De oogst gebeurt handmatig. De katoenboer laat zijn arbeiders in goede omstandigheden
Nadere informatieSamenvatting Economie H.8 / H.3
Samenvatting Economie H.8 / H.3 Samenvatting door R. 1151 woorden 15 juni 2013 5,2 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode 8.1 is dit verzekeren? Begrippen H.8 Verzekering: Een manier om je te beschermen
Nadere informatieDe vegetatiezones: Kleur de vegetatiezones tussen 0 en 20 OL. Maak een legende:
De vegetatiezones: Kleur de vegetatiezones tussen 0 en 20 OL. Maak een legende: 64 Lokaliseer de klimatogrammen op de kaart Bepaal het klimaat en de vegetatie van elk klimaogram m.b.v. je determineertabel
Nadere informatieSpanningen en ecologische problemen binnen regio s 11
Geogenie p. 76-83 Atlas p.... Spanningen en ecologische problemen binnen regio s 5.. Amazoniië,, van werelldwiijjd bellang 1. De ecologie van het regenwoud Noteer met behulp van je atlas de jaarlijkse
Nadere informatieAntwoorden Economie Handel
Antwoorden Economie Handel Antwoorden door een scholier 973 woorden 14 april 2004 4,8 61 keer beoordeeld Vak Economie Begrippen: Open Economie: Bijvoorbeeld: Nederland exporteert veel goederen en diensten
Nadere informatieKoffie en Carbon in Mexico
Koffie en Carbon in Mexico Project voorstel van Solidaridad Oktober 2016 Uit de studie die Hesselink heeft laten uitvoeren door Ecofys, blijkt dat de CO2-voetafdruk van koffie voor 14% bij de plantage
Nadere informatieNigeria. 1. Bevolking en welvaart in Nigeria 2. Voedselvoorziening in Nigeria 3. Nigeria in de wereldeconomie 4. Gezond in Nigeria
Nigeria 1. Bevolking en welvaart in Nigeria 2. Voedselvoorziening in Nigeria 3. Nigeria in de wereldeconomie 4. Gezond in Nigeria Marèl Smit & Anne Jekel H3T3 1.Bevolking en welvaart in Nigeria Nigeria
Nadere informatieExport-update Noord- en Zuid-Amerika - juli 2014
Export-update Noord- en Zuid-Amerika - juli 2014 1. Samenvatting en conclusies De Nederlandse uitvoerwaarde is in 2013 met 1,0% gestegen t.o.v. dezelfde periode in 2012 tot 433,8 miljard euro. De bescheiden
Nadere informatieWerkstuk Aardrijkskunde Waar komen al die spullen vandaan?
Werkstuk Aardrijkskunde Waar komen al die spullen vandaan? Werkstuk door J. 609 woorden 6 december 2016 6,7 23 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Waar komen die spullen vandaan? Inleiding
Nadere informatiePraktische opdracht Aardrijkskunde Landschapszones
Praktische opdracht Aardrijkskunde Landschap Praktische-opdracht door een scholier 2835 woorden 20 juli 2012 5,8 112 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding De wereld. Heel veel natuurlijke elementen
Nadere informatieInhoudsopgave atlas. antwoorden met uitleg voorbeeldopgaven Aardrijkskunde. Wereldorientatie-pabo antwoord 1 van 12
antwoord 1 van 12 Inhoudsopgave atlas kaart 1 De Aarde Godsdiensten kaart 2 De Aarde Ziekenhuizen per land kaart 3 De Aarde Talen kaart 4 Azië Grote steden kaart 5 Azië Telefoons kaart 6 Amerika Auto's
Nadere informatieklas: toezicht: lokaal: vakleerkracht: 3 STWB BELLM 3 STWC BELLM Vraag 1: Vul de letters aan van dit éénvoudig kaartje ( noteer ze rechts )
leerkracht: Bellinkx vak: Aardrijkskunde Datum : lesuren: klas: toezicht: lokaal: vakleerkracht: 3 STWB BELLM 3 STWC BELLM Leerlingen mogen gebruiken: kleurtjes Ik heb aan mijn examen gewerkt tot uur Mijn
Nadere informatieVerwijswoorden begrijpen
1. Lees de uitleg. Verwijswoorden begrijpen Een verwijswoord wijst naar een ander woord. In veel zinnen in de tekst staan verwijswoorden. Bijvoorbeeld: het, hij, daar, die, dat, ze, haar, er, deze, daarmee.
Nadere informatieIJSLAND: EEN LAND VAN WATER EN VUUR
Naam: Klas : Nr: Datum: IJSLAND: EEN LAND VAN WATER EN VUUR A. Roegis & L. Van Eycken 2014-2015 BACHELORPROEF HOGENT Aardrijkskunde IJsland: een land van water en vuur Pagina 2 Deze werkbundel mag gebruikt
Nadere informatieFAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade
Wat is Fairtrade EERLIJKE HANDEL STAAT VOOROP KEURMERK INTERNATIONALE SAMENWERKING HANDEL GEMEENTE DUURZAAMHEID Een beter leven Veel boeren en arbeiders in arme landen (ook wel ontwikkelingslanden ) hebben
Nadere informatieHoofdstuk 3: Landbouw in Moesson-Azië. In Moesson-Azië bestuderen we de rijstteelt. Waarom wordt bijna uitsluitend in Moesson-Azië rijst geteeld?
Hoofdstuk 3: Landbouw in Moesson-Azië In Moesson-Azië bestuderen we de rijstteelt. Waarom wordt bijna uitsluitend in Moesson-Azië rijst geteeld? 3.1 Fysische Situering omstandigheden 1 B C D 2 4 5 E NKK
Nadere informatieWeb van begrippen. Tijdsduur Het maken van de opdracht: 50 minuten Het nabespreken van de opdracht: 20 minuten (voor vraag 3 t/m 5)
Web van begrippen Tijdsduur Het maken van de opdracht: 50 minuten Het nabespreken van de opdracht: 20 minuten (voor vraag 3 t/m 5) Inleiding In thema 1 begin je de wereld te verkennen aan de hand van de
Nadere informatieNee, want de voorraden lopen juist terug in Indonesië.
Plusles Energiebronnen in Indonesië Module 2 Bronnen van energie Hoofdstuk 6 Energie, milieu en ruimte in Brazilië Indonesië is een groot eilandenrijk in Zuidoost-Azië. Het land bestaat uit meer dan 17.000
Nadere informatie2. Landbouwlandschap
2. Landbouwlandschap 2.1 Landbouwlandschap omgeving koeien akkers gezaaid in rijen koeien akkers Aangezien ik in de Kempen woon, wordt er vooral aan akkerbouw en veeteelt gedaan in mijn leefomgeving. De
Nadere informatie6,2. Werkstuk door een scholier 1474 woorden 7 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Werkstuk door een scholier 1474 woorden 7 mei 2006 6,2 123 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave 1. Inleiding. 3 2. Vergelijking van inwoners. 4,5 3. De culturen. 6 3.1 De taal. 6 3.2 De eetgewoonten.
Nadere informatieIn Nederland zijn het klimaat en het landschap zeer geschikt voor veeteelt. Logisch dat we veel koeien houden en melkproducten maken.
DE ZUIVELSECTOR > Inleiding In Nederland zijn het klimaat en het landschap zeer geschikt voor veeteelt. Logisch dat we veel koeien houden en melkproducten maken. De zuivelsector is belangrijk voor de Nederlandse
Nadere informatieDe kloof wordt breder. Boekverslag door H woorden 15 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Boekverslag door H. 1034 woorden 15 februari 2007 6.6 80 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk 2 het Noorden tegenover het Zuiden 2 Noord- Zuidverhoudingen 2.1 De kloof wordt
Nadere informatieKlimaten Verschillende klimaten - Tropisch klimaat - Droog klimaat - Gematigd klimaat - Landklimaat - Poolklimaat - Mediterraan klimaat - Subtropisch klimaat https://schooltv.nl/video/klimaatzones-van-de-wereld-waarom-zijn-er-verschillende-klimaatzones/
Nadere informatieFACTSHEET Nederland Handelsstroom verse groenten en fruit Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; ;
FACTSHEET Nederland Handelsstroom verse groenten en fruit Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com 60% HANDELSSTROOM GROENTEN/FRUIT KOMT UIT BUITENLAND Bijna 10% internationaal
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4
Samenvatting Aardrijkskunde Hoofdstuk 4 Samenvatting door R. 149 woorden 7 juni 2012 4,8 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo Globalisering in Azie 1970: - Aziatische platteland arm - te weinig
Nadere informatieLESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
School: / Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Onderwijsvorm: TSO/KSO Richting: / Klas: / Lokaal: / Aantal leerlingen: / LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING
Nadere informatieWE FEED THE WORLD. Achtergronden bij. Een film van Erwin Wagenhofer, Oostenrijk, 2005 www.wefeedtheworld.nl
Achtergronden bij WE FEED THE WORLD Een film van Erwin Wagenhofer, Oostenrijk, 2005 www.wefeedtheworld.nl Meer weten over We feed the world? Zelf bijdragen aan een mens-, dier- en milieuvriendelijke landbouw?
Nadere informatieBijlage HAVO. aardrijkskunde. tijdvak 2. Bronnenboekje
Bijlage HAVO 2016 tijdvak 2 aardrijkskunde Bronnenboekje HA-0131-a-16-2-b Wereld Opgave 1 Bolivia, Kazachstan en Nieuw-Zeeland Bevolkingsdiagram van Bolivia in 2012 mannen 800 600 bron 2 400 100+ 95-99
Nadere informatieDe prijs van betaalbare bananen www.fairtradegemeenten.nl
Yellowpaper De prijs van betaalbare bananen www.fairtradegemeenten.nl Yellowpaper De prijs van betaalbare bananen Inhoudsopgave Inleiding...3 Bananen in Nederland...3 De bananenteelt...5 Fairtrade bananen...7
Nadere informatieWat doen... 4. Door de grote vraag werden dan ook massaal bomen omgehakt.
Wat doen... 4 Bomenteelt in ontwikkelingslanden. Aran staat er een beetje mistroostig bij. Alweer heeft een van de straatolifanten een spoor van vernieling getrokken door de stad. In heel wat Thaise steden
Nadere informatieH2: Europa, verenigd of versnipperd?
H2: Europa, verenigd of versnipperd? Klas 2 Geo Vragen 5 1. Europa is te herkennen aan een aantal natuurkenmerken. Noem er drie. 6 2. Het aantal inwoners verandert door natuurlijk bevolkingsgroei (geboorte
Nadere informatieHoofdstuk 5 4e klas GT
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Monique Kroon 27 juni 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/80430 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieBOSSEN WERELDWIJD EDUKIT 4
3 8 6 10 BOSSEN WERELDWIJD Verschillende soorten bossen In devorige edukit hebben we het gehad over de 2 grote categorieën in bomen, loofbomen en naaldbomen. Nu wordt het uitzicht van een bos niet enkel
Nadere informatieStaat 1.1.1. Overzicht betrekking hebbend op de verdeling van het aantal verzoeken om een beginseltoestemming
Staat 1.1. Overzicht betrekking hebbend op de procedure tot opneming van buitenlandse adoptiefkinderen in Nederlandse gezinnen over de jaren 2000-2004. Verzoeken ter verkrijging van beginseltoestemming
Nadere informatiePracticum: Hoezo Zeespiegelstijging? Korte versie Lerarenhandleiding
Practicum: Hoezo Zeespiegelstijging? Korte versie Lerarenhandleiding Benodigdheden: -Satellietkaart van de wereld.(the World seen from space, Michelin, 1/28 500 000) -Post-its -Schrijfgrief -Atlas -Glas
Nadere informatieInternationale handel H7 1. Internationale handel. Waarom importeren: 25-2-2013. Waar komt het vandaan?
Internationale handel H7 1 Waar komt het vandaan? Economie voor het vmbo (tot 8,35 m.) Internationale handel Importeren = invoeren (betalen) Exporteren = uitvoeren (verdienen) Waarom importeren: Meer keuze
Nadere informatieAanwezig: 21 leden van de Fairtrade Gemeente campagne (zie DVD) Drie trainers en Melinda Choo
Verslag Fair Trade van Binnen naar buiten Vrijdag 10 januari 2014 Aanwezig: 21 leden van de Fairtrade Gemeente campagne (zie DVD) Drie trainers en Melinda Choo Welkom en kennismaking Na het invullen van
Nadere informatieDe Kracht van Cacao. Werkblaadjes voor de leerling. Hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
De Kracht van Cacao Hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek Werkblaadjes voor de leerling 1 www.oxfamwereldwinkels.be Wat zie je op deze foto s? Wat zou het verband hiertussen
Nadere informatieDiversiteit hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 16 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52440 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieHoe determineren we het klimaat aan de hand van een klimatogram? Agenda: Het klimaat determineren WB p27-32
Hoe determineren we het klimaat aan de hand van een klimatogram? Agenda: Het klimaat determineren WB p27-32 Het klimaat determineren 1. Temperatuurzones 2.Neerslagspreiding 3. Determineertabel 4. Grensvoorwaarden
Nadere informatieSamenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8
Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m 1.4 + 1.7, 1.8 Samenvatting door K. 958 woorden 9 november 2013 6,5 13 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Samenvatting aardrijkskunde paragraaf
Nadere informatie1,6 miljoen. Fairtrade in het Zuiden 87,7% 12,3% leden. kleinschalige boeren. arbeiders. kleinschalige boeren en arbeiders binnen Fairtrade.
Jaarcijfers Fairtrade in het Zuiden arbeiders en Dit zijn cijfers die verzameld zijn in op basis van auditrapporten van FLO Cert. Ze zijn verwerkt door Fairtrade International in en gepubliceerd begin
Nadere informatieMeander. Aardrijkskunde WERKBOEK
7 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK 7 Meander Aardrijkskunde WERKBOEK Eindredactie: Carla Wiechers Leerlijnen: Mark van Heck Auteurs: Meie Kiel, Jacques van der Pijl, Maril Rijks THEMA 4 thema 4 les 1 Volop
Nadere informatieVLP Werkstuk Ontbossing van de aarde
VLP Werkstuk Ontbossing van de aarde naam: Oliebol groep: 7 Inhoud inleiding Illegale houtkap sojateeld Palmolie Wat is ontbossing? Ontbossing in tropische regenwouden Wetten en regels hebben geen zin
Nadere informatieHoofdstuk 5 4e klas GT
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Monique Kroon 27 June 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/80430 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieGroenten onder glas 1. Op het land 2. Blad 1. Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten.
5 Lastige woorden Blad Groenten onder glas Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten. Ziektekiem Een bacterie of virus waar je ziek van kunt worden. Stapelbed Bedden
Nadere informatieLes 14 Bevolkingsspreiding in Europa
5. Stedelijke landschappen 1 2e jaar aardrijkskunde Les 14 Bevolkingsspreiding in Europa Hoe onderzoek ik de bevolkingsspreiding? (gebaseerd op Geogenie2) Positieve factoren Verklaart de hoge bevolkingsdichtheid
Nadere informatieVormen van werkloosheid vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 23 August 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/73708 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieLesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN
Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip
Nadere informatieDuid volgende breedtelijnen aan op de kaart, die je op pagina 1 kan vinden.
AARDRIJKSKUNDE 4ASO B e d a b > c f 6 Figuur 1: Afrika staatkundig DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 1 1 Duid volgende breedtelijnen aan op de kaart, die je op pagina 1 kan vinden.! DE EVENAAR (rood)! DE KREEFTSKEERKRING
Nadere informatieEindexamen vwo aardrijkskunde 2013-I
Eindexamen vwo aardrijkskunde 213-I Zuidoost-Azië Opgave 5 Klimaten in Zuidoost-Azië Bestudeer bron 1 uit het bronnenboekje die bij deze opgave hoort. De klimaatdiagrammen in de bron horen bij de steden
Nadere informatieBelang maar ook bedreiging van de diversiteit aan rassen en gewassen. De noodzaak van Agrobiodiversiteit. Michel Haring Hoogleraar Plantenfysiologie
Een deel van de biodiversiteit van de Aardappel Belang maar ook bedreiging van de diversiteit aan rassen en gewassen De noodzaak van Agrobiodiversiteit Michel Haring Hoogleraar Plantenfysiologie Agro-biodiversiteit:
Nadere informatie2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden in de kleding- en schoenenindustrie in landen die aan Nederland leveren?
Werkstuk door een scholier 1455 woorden 24 januari 2005 5,9 376 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde 1. Wat is je onderzoeksterrein? schone kleren 2. Wat is de hoofdvraag? Hoe zijn de arbeidsomstandigheden
Nadere informatieParagraaf 4: Kansen voor Afrika. Waarom blijft de ontwikkeling van Afrika achter bij die van andere gebieden in de wereld?
Paragraaf 4: Kansen voor Afrika. Waarom blijft de ontwikkeling van Afrika achter bij die van andere gebieden in de wereld? Opdracht 1: Bestudeer de tekst op blz 20 en maak daarvan hier onder een samenvatting.
Nadere informatieFACTSHEET 10 JAAR WERELHANDEL Verse groenten en fruit
FACTSHEET 10 JAAR WERELHANDEL Verse groenten en fruit Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com Wereldhandel in groenten en fruit groeit sneller dan totale wereldhandel In
Nadere informatieZand en klei 1. Van veen tot weiland 2. Blad 1. Heide Een lage plant met paarse bloemen.
5 Lastige woorden Blad Zand en klei Heide Een lage plant met paarse bloemen. Voedingsstoffen Voedsel dat planten nodig hebben om te groeien. Boomgaard Een stuk land met fruitbomen. Greppel Een kleine droge
Nadere informatieFACTSHEET ANANAS COSTA RICA DOMINEERT ANANASMARKT
1000 TON FACTSHEET ANANAS Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com COSTA RICA DOMINEERT ANANASMARKT Filippijnen groot in Azië De wereldhandel in (verse) ananas wordt
Nadere informatieFACTSHEET 10 JAAR WERELHANDEL Verse groenten en fruit
1000 TON % NEDERLAND Factsheet wereldhandel 10jaars ontwikkeling; februari 2017 FACTSHEET 10 JAAR WERELHANDEL Verse groenten en fruit Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 4
Samenvatting Economie Hoofdstuk 4 Samenvatting door D. 1323 woorden 7 februari 2016 1 1 keer beoordeeld Vak Economie Samenvatting Hoofdstuk 4; Aan 't werk Boek: 200% Economie 4 mavo/tl Paragraaf 1; productie
Nadere informatiePracticum: Hoezo Zeespiegelstijging?
Practicum: Hoezo Zeespiegelstijging? Op de Aarde wonen er ongeveer 6 446 131 400 mensen. In België wonen er 10 584 534. De meeste mensen wonen in de bergen / in de woestijn / in de nabijheid van water/
Nadere informatieExportmonitor 2011. Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler
Exportmonitor 2011 Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler Uit de Exportmonitor 2011 blijkt dat het noordelijk bedrijfsleven steeds meer aansluiting vindt bij de wereldeconomie. De Exportmonitor
Nadere informatieDe Kracht van Cacao. Hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek
De Kracht van Cacao Hoe eerlijke handel het verschil maakt in de Dominicaanse Republiek Lesmethodiek voor de tweede en derde graad Secundair Onderwijs Werkblaadjes voor de leerkracht Britt Hamblok en Loes
Nadere informatieLeiden is een typische studentenstad en heeft dus veel kamerbewoners.
EC 01. EEN KAMER HUREN IN LEIDEN. Leiden is een typische studentenstad en heeft dus veel kamerbewoners. Vermoedelijk blijft het aanbod van kamers achter bij de vraag, waardoor er gemakkelijk prijsopdrijving
Nadere informatieBuitenlandse handel. Europese Schoolagenda De volgende pagina s zijn afkomstig uit de Europese Schoolagenda 2009/2010.
Buitenlandse handel Europese Schoolagenda De volgende pagina s zijn afkomstig uit de Europese Schoolagenda 2009/2010. Link naar editie 2008/2009 van de Europese Schoolagenda: www.ec.europa.eu/consumers/empowerment/cons_education_en.htm#diary
Nadere informatieFACTSHEET BANANAS GESTAGE GROEI WERELDHANDEL BANANEN
EXPORT in 1000 ton PRODUCTIE IN 1000 TON Factsheet bananen februari 2016 FACTSHEET BANANAS Fruit&VegetableFacts; JanKeesBoon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com GESTAGE GROEI WERELDHANDEL BANANEN Onderhuids
Nadere informatieDIDACTISCHE OPDRACHT AARDRIJKSKUNDE 3
DIDACTISCHE OPDRACHT AARDRIJKSKUNDE 3 1. ARTIKEL PASSEND BIJ MOESSON-AZIE 1.1 ARTIKEL 1. 1 Tijdschrift : QUEST p 97, 08/2014 auteur: L., Geelen. 1 1.2 ANALYSE 1.2.1 LEERVRAAG EN LEERPLANDOEL WAAR KOMT
Nadere informatieExamen VWO. aardrijkskunde. tijdvak 1 dinsdag 14 mei 9.00-12.00 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen VWO 2013 tijdvak 1 dinsdag 14 mei 9.00-12.00 uur aardrijkskunde Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 34 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 69 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatie= de ruilverhouding tussen 2 munten De wisselkoers is de prijs van een buitenlandse valuta uitgedrukt in de valuta van het eigen land.
1 De wisselmarkt 1.1 Begrip Wisselkoers = de ruilverhouding tussen 2 munten De wisselkoers is de prijs van een buitenlandse valuta uitgedrukt in de valuta van het eigen land. bv: prijs van 1 USD = 0,7
Nadere informatieFactsheet Fruitonderzoek Questionmark
Factsheet Fruitonderzoek Questionmark Samenvatting van het onderzoek naar groente en fruit in de schappen van de supermarkten, april 2015. Questionmark heeft tussen november 2014 en april 2015 de elf populairste
Nadere informatieU geniet van goede en eerlijke producten. U hebt oog voor mens en milieu bij Langerak de Jong
U geniet van goede en eerlijke producten U hebt oog voor mens en milieu bij Langerak de Jong Voor mens en milieu Steeds meer organisaties willen in de bedrijfsvoering een balans vinden tussen planet, people
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-BB 2004
Examenopgaven VMBO-BB 2004 tijdvak 1 vrijdag 28 mei 9.00-10.30 uur ECONOMIE CSE BB Naam kandidaat Kandidaatnummer Beantwoord alle vragen in dit opgavenboekje. Dit examen bestaat uit 30 vragen. Voor dit
Nadere informatiebiologie vwo 2017-II Bananen bedreigd
Bananen bedreigd Bananen zijn de belangrijkste voedselbron voor meer dan 400 miljoen mensen in de tropen. De wereldwijde bananenproductie wordt bedreigd door schimmels die de Panama-ziekte veroorzaken.
Nadere informatieDocentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)
Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Lees ter voorbereiding onderstaande teksten. Het milieu De Europese Unie werkt aan de bescherming en verbetering van
Nadere informatieGeografische economie
Geografische economie Een van de meest opmerkelijke aspecten van het economisch systeem is de ongelijkmatige spreiding van bewoning en economische activiteit over de aardbol. Miljoenen mensen wonen hutje-mutje
Nadere informatieKleding over de grenzen heen.
Samenvatting door een scholier 2092 woorden 7 maart 2005 5,5 103 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Wereldwijs Kleding over de grenzen heen. 1: De Nederlandse kleding en schoenenindustrie kende
Nadere informatieDe euro en andere valuta vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 20 October 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62289 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatie