Disability Case Management Meerwaarde bij arbeidsre-integratie. Marthe Verjans Project coördinator Disability Management Prevent

Transcriptie

1 Disability Case Management Meerwaarde bij arbeidsre-integratie Marthe Verjans Project coördinator Disability Management Prevent

2 Deel 1: Jobbehoud en re-integratie in België

3 Inleiding Langdurige gezondheidsproblemen (LGP) en/of functionele beperkingen hoofdfactor uitsluiting arbeidsmarkt Terugkeer bij eigen werkgever na langdurige afwezigheid? Bij uitval > 3 mnd en < 6 mnd hervat minder dan 50 % Bij uitval > 1 jaar hervat minder dan 20 % Bij uitval > 2 jaar hervat minder dan 10% 80 % van de mensen die agv LGP of een ongeval uitvallen op het werk en langer dan 6 weken afwezig blijven, hebben nood hebben aan ondersteuning bij hun terugkeer (EFILWC, 2004, Employment and disability: Back to work strategies)

4 Effectieve aanpak van preventie & arbeidsre-integratie cruciaal voor Werkgever Heeft nood aan duurzaam inzetbaar personeel, wil (in)directe kosten tgv verzuim beperken Premie AO-verzekering, pensioenbijdrage, private ziekte-verzekering, gewaarborgd inkomen, Productie- en kwaliteitsverlies, overbelasting collega s, inzet externe krachten, extra selectie/werving, administratiekosten, uitgaven berekend op totaal aantal werknemers op pay-roll (sociaal secretariaat, CPBW, OR?), Werknemer Bezoldiging & materiële voordelen Tijdsstructurering, sociale contacten/ervaringen, maatschappelijke betrokkenheid, status en identiteit, zelfrealisatie

5 Huidige knelpunten op niveau van werkgever? Werkgevers vrijwel nooit benaderd vanuit hun verantwoordelijkheid voor het collectief van de personen met een handicap/ LGP, zowel zittende werknemers als werkzoekenden (OESO, 2003) Situatie Nederland, Duitsland? Paradox: Dienstverlening werkgevers personen met LGP/ functionele beperkingen (Eurofound, 2006) Directe & indirecte kosten agv langdurige afwezigheid? Initieel positieve houding werkgevers tov re-integratie na arbeidsongeval, maar obstakels om dit in praktijk toe te passen (Prevent, 2001)

6 Deel 2: Het concept Disability Management

7 Definitie (NIDMAR 2000) Ziekte, privé-ongeval, arbeidsongeval, beroepsziekte Werknemer met arbeidsbeperking Verzuimdrempel Arbeidsverzuim DISABILITY MANAGEMENT 1. Systematische aanpak 2. Gecoördineerde inspanningen 3. Rekening houdend met: - Individuele noden - Wettelijk kader - Werkplekomstandigheden Re-integratiedrempel Compensatiesystemen (werkloosheid, invaliditeitsverzekeringen,...) Eigen bedrijf Terug aan het werk Ander bedrijf

8 Pijlers DISABILITY MANAGEMENT Aanpak op bedrijfsniveau Systeem waarbinnen reintegratietrajecten proactief, consequent en doelgericht aangepakt en begeleid kunnen worden. Disability Manager Aanpak op individueel niveau Ondersteuning en coaching, coördinatie van samenwerking tussen diverse actoren. Disability Case Manager

9 Preventie & arbeidsre-integratie Hand in Verzuim Dreigend Beginnende klachten Verhoogd Gezond en fit

10 Deel 3: Disability Case Management en re-integratie? Huidige knelpunten Werkveld Nood aan ondersteuning?

11 Huidige knelpunten Werkgever en werknemer = Eindverantwoordelijkheid re-integratietraject Complex wetgevend kader Netwerk betrokken actoren Gebrek aan kennis en ervaring

12 Complex wettelijk kader

13 Werkveld van de DCM Andere hulp / zorgverleners, DCM Behandelend(e) arts(en) Werknemer Adviserend geneesheer (mutualiteit) Advocaten Verzekeraars (AO, BA, rechtsbijstand, hospitalisatie, gewaarborgd inkomen,...) Direct leidinggevende HRM Werkgever Arbeidsgeneesheer / preventieadviseur (interne of externe preventiedienst) Vakbondsafgevaardigde (vakbond)

14 Stappenplan DCM Stap 1: Probleemsignalering Stap 2: Probleemverheldering/ assessment Kennis, vaardigheden & attitudes in verschillende competentiedomeinen: - Wettelijk kader - Taakanalyse/ jobmatching - Communicatie Stap 3: Planning Stap 4: Interventies, concretisering handelingsplan en monitoring Stap 5: Follow-up en eindevaluatie

15 Casus Vrouw, 25 jaar Arbeidster in een houtzagerij Verloor linkeronderarm door arbeidongeval waarbij arm vast kwam te zitten in houtversnipperaar

16 1. Probleemsignalisatie Procesmatige acties Contact met werkgever herstellen Uitbouw netwerk Verzamelen informatie

17 Uitbouw netwerk wie betrekken? Protheseverstrek ker DCM Behandelend(e) arts Werknemer Vader slachtoffer (Advocaat) Arbeidsongeval lenverzekeraar (dossierbeheer + raadgevend geneesheer) Werkgever (leidinggevende + HRM) Preventie-adviseur arbeidsgeneeskunde

18 2. Probleemverheldering / assessment Inhoudelijke acties Verdieping informatie op niveau van werk en (dis)ability Analyse synthese matching Uitwerken mogelijkheden binnen wettelijke context Procesmatige acties Tot stand brengen van communicatie in het netwerk Motiveren van verschillende betrokken actoren

19 2. Probleemverheldering / assessment Resultaat (1) Fysiek: verlies van linkeronderam Psycho-sociaal: Persoonlijke en huishoudelijke taken organiseren Emotionele verwerking ongeval Professioneel: Houtzagerij, 35 personeelsleden Werkgever bereid meezoeken naar oplossingen Arbeidsongeval, verzekeraar wil actief meewerken Vroegere takenpakket (snijden fineer) niet meer haalbaar Analyse arbeidssituatie: Capaciteiten profiel Vereistenprofiel van verschillende functies

20 2. Probleemverheldering / assessment Resultaat (2) Capaciteitenprofiel Eenhandige arbeid, eventueel prothese als steunfunctie Opleiding: A2 handel-talen Werkervaring: Diverse interims als productiemedewerkster Sinds 4 jaar in dienst bij huidige werkgever

21 2. Probleemverheldering / assessment Resultaat (3) Vereistenprofiel verschillende functies Fineer rapen/ stapelen voor droogmachine Fineervellen afsnijden/ binden Snijden kopkanten fineer Zagen planken Magazijn voor vloerelementen Heftruckbestuurder Onderhoud machinerie Administratie Bedrijf in volle expansie medewerker op administratie dient zich steeds meer te richten op buitenlandse markt, hierdoor hoge werkdruk en blijft werk personeelsadministratie en opvolging facturatie e.d. vaak liggen

22 DCM tool JOBMATCHING BIJ RE-INTEGRATIE VEREISTENPROFIEL I. Algemene karakteristieken Grootte/structuur bedrijf: Arbeidsorganisatie (ploegen, nachtwerk, premievergoeding, geïsoleerde of collectieve werkplek): Huidige functie: Andere functies / afdelingen: Bijkomende opmerkingen / aandachtspunten: II. Fysieke belasting Score Opm. B. Sleutelvaardigheden Score Opm. Lichaamsdeelbeweging & coördinatie Gedrevenheid Armbewegingen Planmatig werken Hand- en vingerbewegingen Bevattingsvermogen Fijn motorische vaardigheden Aandacht Been- en voetbewegingen Concentratie Hoofdbewegingen Leer- en waarnemingsvermogen Rompbeweging Voorstelling Houdingen en complexe fysieke activiteiten Zelfstandigheid Zitten Creativiteit / Probleemoplossing Staan Teamwerk Knielen/hurken Leidinggeven Stappen Kritische controle Klimmen Verantwoordelijkheid Heffen/tillen Doorzettingsvermogen Dragen Volharding Schuiven/trekken/duwen Reactiesnelheid Uithoudingsvermogen Werktempo III. Mentale en psychosociale belasting Frustratietolerantie A. Zintuigen C. Communicatie Zien Lezen Horen Schrijven Ruiken Spreken Evenwicht Rekenen Tactiele perceptie Non-verbale communicatie IV. Omgevingsfactoren ja/nee Opm. Verlichting Klimaat Lawaai Mechanische trillingen Gassen, dampen en stoffen Vloeistoffen Dragen PBM / veiligheidsbewustzijn DCM tool Jobmatching bij re-integratie Capaciteiten- & Vereistenprofiel Opmerkingen:

23 2. Probleemverheldering / assessment Conclusie - jobmatching Uitvoerende taken in fabriekshallen moeilijk Basisopleiding handel talen doch geen werkervaring Administratieve functie in bedrijf heeft ondersteuning nodig

24 3. Planning Inhoudelijke acties Ahv informatie verzameld in stap 2 re-integratietraject uitwerken:concrete voorstellen aanreiken Relevante wet- en regelgeving toepassen / voorbereiden Procesmatige acties Terugkoppeling en bijsturing planning met andere actoren Coördineren van proces en afspraken

25 3. Planning Resultaat Opmaak stappenplan progressieve opbouw van de professionele re-integratie In periode tijdelijke ongeschiktheid (in overleg met arbeidsongevallenverzekeraar, geen wettelijke verplichting!): opleiding algemene personeelsadministratie / hulpboekhouding Inschrijving VDAB erkenning werknemer met een arbeidshandicap

26 4. Interventie, concretisering handelingsplan, monitoring Inhoudelijke acties Toepassen en bijsturen plan binnen wet & regelgeving Procesmatige acties Op gang brengen en houden van het reintegratietraject Volgt iedereen de gemaakte afspraken?

27 4. Interventie, concretisering handelingsplan, monitoring Resultaat (1) Duur opleiding 4 maanden Start hertewerkstellingsprogramma na beëindiging opleiding: Eerste maand: 50% tewerkstelling met een rendement van 30% (in combinatie reva / aanmeten prothese / huishouden) Tweede maand: 75% tewerkstelling met een rendement van 50% Derde maand: 100% tewerkstelling met een rendement van 75% Vierde maand: 100% tewerkstelling met een rendement van 80 à 90% De werkgever betaalt het loon dat overeenkomt met de geleverde arbeidsprestatie, het loonverschil wordt bijgepast door de arbeidsongevallenverzekeraar (toep. art. 23 wet arbeidsongevallen)

28 4. Interventie, concretisering handelingsplan, monitoring Resultaat (2) Opleiding verloopt vlot Terugkeer naar arbeidsplek: moeite combinatie privé-leven / werk (eenhandig functioneren thuis) Na derde maand blijkt dat 100% tewerkstelling erg belastend is Beslissing VDAB positief

29 5. Follow-up en eindevaluatie - Resultaat Micro Omschakeling van arbeiders- naar bediendecontract Overschakeling naar een 4/5 regeling in tijdskrediet Aanvraag VOP voor rendementsverlies Vergoeding voor blijvende ongeschiktheid (% economisch verlies) mag gecumuleerd worden met inkomen uit werk Meso Opvolging bij ziekte (procedures) Vereistenprofielen Samenwerking arbeidsgeneesheer

30 Deel 4: Competentiedomeinen DCM A. Wetgeving B. Jobmatching C. Communicatie

31 A. Wetgeving Complex kader vraagt goede kennis wetgeving Nood aan zekerheid voor werknemer en werkgever Fouten kunnen ernstige financiële gevolgen hebben zowel op korte als op lange termijn o.a. INACTIVITEITSVALLEN

32 B. Jobmatching Werknemer met een arbeidshandicap Stoornis beperking Vaardigheden Mogelijkheden tot verbeteren van vaardigheden Vergelijking Aanpassing van mens/werk nodig of mogelijk? Bepalen geschikte functie Aanpassingen werkplek volgens noden werknemer Start hertewerkstelling in aangepaste functie Werkplek Uitkomst arbeidsanalyse Arbeidsvereisten Mogelijkheden tot aanpassen van de vereisten

33 C. Communicatie Procesmanagement = Communiceren! Uitdagingen: Vooroordelen/ drempels Verschillende overtuigingen Arbeids en managementsrelaties Economische conditie Uitbouw netwerk Iedereen eigen rol/kader Motiveren /coachen Belang communicatievaardigheden!

34 Aandachtspunten (1) Nood aan demedicalisatie bij re-integratie: Can we effectively cure the person whose busy trying to prove a disability in order to receive financial support???

35 Aandachtspunten (2) Medical Medical Distress Personality Beliefs Coping Economic Fears

36 Besluit

37 Conclusie Doel re-integratie: win-win situatie Werknemer Werkgever Verzekering Samenleving

38

39 Dank u voor uw aandacht! Nog vragen? Marthe Verjans prevent Gachardstraat 88/ Brussel 02/ Marthe.verjans@prevent.be