Slimme strategieën voor beleggingen in ETF s ALLEEN VOOR PROFESSIONELE BELEGGERS

Transcriptie

1 Slimme strategieën voor beleggingen in ETF s ALLEEN VOOR PROFESSIONELE BELEGGERS

2 2 Slimme strategieën voor beleggingen in ETF s

3 Een kernportefeuille opbouwen: het belang van spreiding De afgelopen jaren is het gebruik van Exchange Traded Funds (ETF s) aanzienlijk gegroeid. Een belangrijke reden voor die groei is dat beleggers zich steeds meer bewust zijn van het belang van de beleggingsmix bij het opbouwen van hun portefeuilles. Dat de beleggingsmix (activaspreiding) inderdaad een belangrijke rol speelt, is overtuigend aangetoond: in hun befaamde studie Does Asset Allocation Policy Explain 40, 90 or 100 Percent of Performance? lieten Roger Ibbotson en Paul Kaplan al in 2000 zien dat de beleggingsmix verantwoordelijk is voor ruim 90% van het rendement van een portefeuille (Financial Analyst Journal, 2000). Beleggers spreiden hun portefeuilles tegenwoordig over een groter aantal beleggingscategorieën, om een beter evenwicht tussen risico en potentieel rendement te bereiken. Ruim 70% van de wereldwijde economische opbrengst en 75% van de kapitalisatie van de wereldwijde aandelenmarkten wordt buiten Europa gerealiseerd 1. Toch richten de meeste Europese beleggers zich in hun portefeuille nog vooral op de binnenlandse en de Europese markt. Toch beginnen veel beleggers nu te beseffen dat het vanuit strategisch oogpunt noodzakelijk is hun blik meer internationaal te richten en de nadruk op hun eigen markt in hun portefeuille te verkleinen 2. Vooral bij institutionele beleggers is dit besef al in brede kring doorgedrongen. Veel pensioenfondsen zijn in de loop van de tijd steeds minder sterk geconcentreerd geraakt op hun thuismarkt. Aangezien het ingewikkeld en duur kan zijn om toegang te krijgen tot internationale effecten via traditionele fondsen, wordt steeds meer gebruikgemaakt van ETF s om een gevarieerde internationale blootstelling te bereiken. Hun flexibiliteit, kostenefficiëntie en het gemak waarmee ze toegang bieden tot nichemarkten, maken ishares -ETF s bijzonder geschikt voor dit doel. ishares biedt bovendien het breedste aanbod van ETF s, die efficiënt toegang bieden tot alle beleggingscategorieën in een groot aantal markten over de hele wereld. In het huidige volatiele klimaat met veelal lage rendementen, is een sterk gespreide beleggingspositie onmisbaar om een consistent risicogecorrigeerd rendement op lange termijn te kunnen bereiken. Er zijn verschillende strategieën die beleggers kunnen helpen om dit gewenste resultaat te bereiken: 1 Beleggingspositie 2 Beleggen 3 Een opbouwen in een grotere verscheidenheid van vastrentende sectoren in dividendaandelen, die een potentieel hoger rendement kunnen opbrengen positie verkrijgen in grondstoffen en vastgoed als onderdeel van de kern van de portefeuille 1 Cijfers over het wereldwijde bbp zoals verstrekt door de Wereldbank, per 31 december 2009, en over de wereldwijde marktkapitalisatie per 30 juni Investment Management Association (UK), jaarverslag 2011/

4 Inhoud Vastrentende producten 3 Dividendaandelen: een hoger potentieel rendement 8 Grondstoffen en vastgoed 12 2

5 Vastrentende producten Nu de rente zich al geruime tijd op een historisch dieptepunt bevindt, is het voor beleggers steeds moeilijker om beleggingen te vinden die inkomsten opleveren. AAA-staatsobligaties leveren tegenwoordig veelal een negatief reëel rendement op, terwijl in sommige Europese landen het defaultrisico toeneemt en de rente in sommige opkomende markten stijgt. Dit draagt ertoe bij dat het rendement van de verschillende vastrentende sectoren stilaan steeds meer uiteen loopt, zodat vastrentende producten niet meer als één homogene beleggingscategorie kunnen worden beschouwd. Beleggers hebben daarom steeds meer behoefte aan strategieën om hun portefeuille van vastrentende instrumenten breder te spreiden. ishares biedt een uitgebreide reeks vastrentende ETF s die beleggers kunnen gebruiken als bouwstenen voor hun obligatieportefeuille, in overeenstemming met hun ideeën over kredietkwaliteit, duration en blootstelling aan opkomende markten. Twee strategieën die u kunt gebruiken voor de portefeuilles van uw cliënten zijn: A: Blootstelling aan bedrijfsobligaties B: Obligaties van opkomende markten 3

6 A: BLOOTSTELLING AAN BEDRIJFSOBLIGATIES Het aantal vastrentende beleggingen dat als veilig wordt beschouwd, is sinds het begin van de kredietcrisis afgenomen. Hierdoor zijn investment-grade bedrijfsobligaties opgekomen als een aantrekkelijk alternatief voor beleggers die op zoek zijn naar beleggingen van hoge kwaliteit die een goed rendement kunnen opbrengen. De waarderingen in deze beleggingscategorie worden door verschillende factoren bepaald. De bedrijfsbalansen zijn over het algemeen sterker dan een paar jaar geleden, terwijl het aantal falingen laag is. Bovendien bieden investment-grade bedrijfsobligaties doorgaans hogere inkomsten dan staatsobligaties. Beleggers die op zoek zijn naar rendement, hebben bedrijfsobligatie- ETF s ontdekt als een aantrekkelijke manier om toegang te krijgen tot investment-grade en hoogrentende obligaties en tegelijk een uitstekende spreiding te bereiken. ishares biedt een groot aantal bedrijfsobligatie-etf s die beleggers toegang bieden tot deze aantrekkelijke niche in de vastrentende markt. Hieronder worden drie van deze fondsen gedetailleerd belicht. ishares $ Corporate Bond UCITS ETF (LQDE) ishares $ Corporate Bond UCITS ETF is een Exchange Traded Fund (ETF) dat tot doel heeft de performance van de Markit iboxx USD Liquid Investment Grade Index zo nauwkeurig mogelijk te volgen. Het ETF belegt in de fysieke effecten van de index. Blootstelling: De Markit iboxx USD Liquid Investment Grade Index biedt toegang tot de meest liquide, in Amerikaanse dollars genoteerde investment-grade bedrijfsobligaties. De index bevat alleen obligaties met een minimale resterende looptijd van 3 jaar van grote emittenten, met in totaal ten minste USD 2 miljard uitstaand en een minimale omvang van USD 750 miljoen per emissie. De index gaat uit van een naar marktwaarde gewogen methodologie, waarin het gewicht van iedere afzonderlijke emittent beperkt wordt tot 3%. LANDENVERDELING INDEX LOOPTIJDEN VAN OBLIGATIES IN DE INDEX LQDE VS 79% Ver. Koninkrijk 6% Canada 4% Nederland 3% Frankrijk 2% Australie 1% Zwitserland 1% Noorwegen 1% Spanje 1% Overige 2% LQDE 3-5 jaren 30% 5-10 jaren 41% jaren 4% jaren 25% Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli Fonds geïntroduceerd op de LSE op 25 september Bron: BlackRock. 4

7 ishares Core Euro Corporate Bond UCITS ETF (IEAC) Vooral voor beleggers in de eurozone kan ishares Core Euro Corporate Bond UCITS ETF een interessante belegging zijn. Het biedt beleggers een liquide blootstelling aan Europese bedrijfsobligaties van hoge kwaliteit. LANDENVERDELING INDEX Blootstelling: in euro uitgegeven investment-grade obligaties van bedrijven in de industriële, nuts- en financiële sector, die zijn uitgegeven binnen de binnenlandse markten van de Eurobond of de eurozone. Alleen obligaties met een minimale resterende looptijd van 1 jaar en een minimaal uitstaand bedrag van 300 miljoen worden in de index opgenomen. LOOPTIJDEN VAN OBLIGATIES IN DE INDEX IEAC Frankrijk 21% VS 12% Duitsland 12% Ver. Koninkrijk 12% Nederland 9% Italie 8% Spanje 6% Zweden 4% Australië 3% Zwitserland 3% Overige 9% IEAC 0-3 jaar 28% 3-5 jaar 25% 5-7 jaar 23% 7-10 jaar 18% jaar 4% jaar 1% 20+ jaar 0% Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli ishares Euro Corporate Bond ex-financials UCITS ETF (EEXF) ishares Euro Corporate Bond ex-financials UCITS ETF is een goede optie voor beleggers die toegang zoeken tot Europese bedrijfsobligaties van hoge kwaliteit, zonder enige blootstelling aan Europese financiële ondernemingen, die ca. 50% van de markt vormen. LANDENVERDELING INDEX Blootstelling: in euro uitgegeven investment-grade obligaties van industriële en nutsbedrijven, die zijn opgenomen in de Barclays Euro Corporate ex-financials Bond index. Dit ETF omvat op dit moment ruim 750 obligaties. LOOPTIJDEN VAN OBLIGATIES IN DE INDEX EEXF Frankrijk 23% Duitsland 17% Ver. Koninkrijk 11% VS 9% Italië 9% Spanje 8% Nederland 5% Australië 3% Zweden 3% Zwitserland 2% Overige 10% EEXF 0-3 jaar 22% 3-5 jaar 23% 5-7 jaar 23% 7-10 jaar 19% jaar 6% jaar 2% 20+ jaar 5% Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli

8 B: OBLIGATIES VAN OPKOMENDE MARKTEN Opkomende markten hebben zich de afgelopen jaren sterk ontwikkeld. Wat deze beleggingscategorie aantrekkelijk maakt, is de mogelijkheid om te profiteren van de toekomstige groei van deze markten, de verbeterde kredietwaardigheid van de overheden, de extra spreidingsvoordelen die deze blootstellingsmogelijkheden bieden en potentieel hogere inkomsten. Terwijl de valuta s van opkomende markten in het verleden uiterst volatiel waren, waardoor ze als bijzonder riskant werden beschouwd, is die volatiliteit nu sterk afgenomen, als gevolg van de verbetering van de onderliggende economische kerncijfers. ishares Emerging Markets Local Government Bond UCITS ETF (IEML) ishares Emerging Markets Local Government Bond UCITS ETF is aantrekkelijk voor beleggers die op zoek zijn naar een bovengemiddeld rendement uit beleggingen in staatsobligaties uit opkomende markten die zijn uitgegeven in de lokale valuta s. Dit ETF biedt een gespreide blootstelling aan deze markt, die voor internationale beleggers doorgaans moeilijk toegankelijk blijkt. Blootstelling: een breed beleggingsuniversum van staatsobligaties van opkomende markten in de lokale valuta s, die zijn opgenomen in de Barclays Emerging Markets Local Currency Core Government Index. LANDENVERDELING INDEX LOOPTIJDEN VAN OBLIGATIES IN DE INDEX IEML Maleisië 10% Indonesië 10% Zuid-Afrika 10% Thailand 10% Polen 10% Brazilië 10% Turkije 10% Mexico 10% Russische Federatie 9% Hongarije 5% Overige 6% IEML 0-3 jaar 23% 3-5 jaar 21% 5-7 jaar 13% 7-10 jaar 19% jaar 13% jaar 5% 20+ jaar 5% Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli

9 Een andere categorie die binnen de opkomende markten interessant is, is die van de hoogrentende ETF s. Deze ETF s bieden liquiditeit, transparantie en toegankelijkheid in een markt die tot voor kort vrij ondoorzichtig was en waartoe veel beleggers niet gemakkelijk toegang konden krijgen. Vooral bij beleggingen in kleinere namen van lagere kwaliteit kan de liquiditeit soms zorgwekkend zijn. Om hier een oplossing voor te vinden, werkt ishares samen met indexsamenstellers om ervoor te zorgen dat de ETF-benchmarks voor deze hoogrentende markten een liquide en goed gespreide blootstelling bieden. ishares J.P. Morgan $ Emerging Markets Bond UCITS ETF (IEMB) Beleggers die op zoek zijn naar een bovengemiddeld rendement uit bedrijfsobligaties met een rating onder investment-grade, die tegelijkertijd het risico ten aanzien van afzonderlijke emittenten willen beperken en de mogelijke illiquiditeit van kleinere namen willen vermijden, kunnen overwegen om te beleggen in een van de hoogrentende ETF s van ishares. Met name het ishares J.P. Morgan $ Emerging Markets Bond UCITS ETF is aantrekkelijk, omdat het toegang biedt tot bedrijfsobligaties van hoge kwaliteit uit opkomende markten, zonder blootstelling aan de lokale valuta s. LANDENVERDELING INDEX Blootstelling: een portefeuille van ca. 70 obligaties, bestaande uit in USD genoteerde staatsobligaties en semi-staatsobligaties uit opkomende markten, die zijn opgenomen in de J.P. Morgan Emerging Markets Bond Index Global Core Index. LOOPTIJDEN VAN OBLIGATIES IN DE INDEX IEMB Turkije 6% Brazilië 6% Mexico 6% Russische Federatie 5% Indonesië 5% Filippijnen 5% Colombia 4% Hongarije 4% Venezuela 5% China 4% Overige 50% IEMB 0-3 jaar 6% 3-5 jaar 12% 5-7 jaar 20% 7-10 jaar 27% jaar 7% jaar 7% 20+ jaar 21% Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli

10 Dividendaandelen: een hoger potentieel rendement Dividendaandelen brengen op dit moment vaak hogere inkomsten op dan staatsobligaties. De algemene verwachting in de markt is dat het dividend, gezien de huidige lage groei, nog geruime tijd een grotere rol zal spelen in het totaalrendement, aangezien de bedrijfsbalansen veelal een hoge kaspositie bevatten, zodat hogere en duurzame dividenden kunnen worden uitgekeerd. Wat hun waardering betreft, worden dividendaandelen van buiten de VS verhandeld met een korting ten opzichte van de brede aandelenmarkt, terwijl de potentiële inkomsten hoog blijven (bron: BlackRock, augustus 2014). Voorbeelden van ETF s die toegang bieden tot dividendaandelen (Equity Income) zijn ishares Emerging Markets Dividend UCITS ETF en ishares EURO Dividend UCITS ETF, met een opbrengst van respectievelijk 3,99% en 3,04% (bron: BlackRock, juli 2014). 8

11 ishares Emerging Markets Dividend UCITS ETF (SEDY) Blootstelling: streeft ernaar de prestaties te weerspiegelen van dividenduitkerende ondernemingen in opkomende markten die in staat zijn over langere tijd een duurzaam dividend uit te keren. De geselecteerde ondernemingen hebben over de laatste 12 maanden een niet-negatieve winst per aandeel (EPS), wat een graadmeter is voor de winstgevendheid van de onderneming, en hebben in elk van de afgelopen drie jaar een dividend uitgekeerd. INDEX SECTORVERDELING SEDY Telecommunicatie 18% Basismaterialen15% Financials 14% Industrie 12% Nutsbedrijven 12% Consumentengoederen 10% Technologie 8% Consumentendiensten 6% Olie en gas 5% Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli ishares EURO Dividend UCITS ETF (IDVY) Blootstelling: een portefeuille van de 30 aandelen uit de eurozone waarop het hoogste dividend wordt uitgekeerd, zoals vertegenwoordigd door de EURO STOXX Select Dividend 30 Index. De aandelen die voor deze index geselecteerd worden zijn afkomstig uit alle landen van de eurozone; ze hebben een nietnegatieve historische groei van het dividend per aandeel over 5 jaar, terwijl de verhouding tussen het dividend en de winst per aandeel kleiner dan of gelijk is aan 60%. SECTORVERDELING IDVY Financials 26% Nutsbedrijven 19% Telecommunicatie 13% Consumentendiensten 12% Industrie 11% Olie en gas 10% Consumentengoederen 7% Basismaterialen 3% Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli

12 ishares biedt op dit moment in Europa geregistreerde ETF s aan die beleggen in indices die gebaseerd zijn op dividendstrategieën. Daarmee bieden we beleggers een blootstelling aan dividendaandelen in een groot aantal landen en regio s over de hele wereld. Tot dit aanbod behoort het ishares Emerging Markets Dividend UCITS ETF dat beleggers een blootstelling biedt aan een wereldwijde portefeuille van hoogdividendaandelen. Hieronder geven we een kort overzicht van de meest prominente ishares-hoogdividend-etf s. Uitkeringsrendement over 12 maanden (in %): ishares-dividend-etf s vergeleken met de bredemarkt-etf s van ishares ishares Core FTSE 100 UCITS ETF ishares Emerging Markets Dividend UCITS ETF 3,04% 3,44% ishares MSCI Emerging Markets UCITS ETF (Dist) 1,52% ishares EURO Dividend UCITS ETF ishares EURO STOXX 50 UCITS ETF (Dist) 3,04% 2,81% ishares Asia Pacific Dividend UCITS ETF 4,29% ishares MSCI Pacific ex-japan UCITS ETF (Dist) 3,21% ishares hoogdividend-etf s ishares brede markt ETF s Bron: BlackRock. Cijfers per 30 juli In het verleden behaalde resultaten zijn geen garantie voor de toekomstige ontwikkeling. 10

13 EEN WERELDWIJDE DIVIDEND-PORTEFEUILLE OPBOUWEN MET ishares-etf s Met behulp van ishares-etf s kunnen beleggers hun eigen accenten leggen in hun totale beleggingspositie. Hieronder laten we zien hoe een portefeuille kan worden opgebouwd op basis van de landenverdeling van de MSCI ACWI Index. De MSCI All Country World Index (MSCI ACWI) wordt door professionele beleggers veel gebruikt als maatstaf voor de wereldwijde aandelenmarkten. De index bestrijkt 85% van de wereldwijde marktkapitalisatie en is opgebouwd uit vier zeer bekende indices: MSCI EAFE, MSCI Emerging Markets, MSCI Canada en MSCI USA. MSCI All Country World Geografische spreiding van de index Wereldwijde dividendportefeuille DIVIDENDRENDEMENT OVER 12 MAANDEN: 2.53% DIVIDENDRENDEMENT OVER 12 MAANDEN: 3.93% VS 49% Europa excl. VK 19% Opkomende markten 11% Azië/Pacific 9% Ver. Koninkrijk 9% Canada 4% ishares MSCI USA Dividend IQ UCITS ETF 54% ishares Emerging Markets Dividend UCITS ETF 13% ishares EURO Dividend UCITS ETF 12% ishares Asia Pacific Dividend UCITS ETF 12% ishares UK Dividend UCITS ETF 9% Bron: MSCI, BlackRock, Bloomberg. Cijfers per 30 juli 2014, gebaseerd op het dividendrendement over 12 maanden van de respectievelijke indices. 11

14 Grondstoffen en vastgoed Grondstoffen vormen een beleggingscategorie die de mogelijkheid biedt om de portefeuille breder te spreiden. Het rendement van grondstoffen heeft historisch gezien een negatieve correlatie met het rendement van aandelen en obligaties, terwijl ze door hun aard ook bruikbaar zijn om het risico van stijgende inflatie af te dekken. Daar komt bij dat de vraag naar productiegerelateerde grondstoffen doorgaans stijgt wanneer de markten zich herstellen, terwijl edelmetalen gebruikt kunnen worden als veilige haven in tijden van recessie. Dit betekent dat beleggingen in grondstoffen in elk marktklimaat aantrekkelijk kunnen zijn. 12

15 ishares Developed Markets Property Yield UCITS ETF (IWDP) Blootstelling: beursgenoteerde vastgoedaandelen en Real Estate Investment Trusts (REIT s) uit ontwikkelde landen over de hele wereld, zoals vertegenwoordigd door de FTSE EPRA/ NAREIT Developed Dividend+ Index. Alle vastgoedaandelen in dit ETF hebben een dividendprognose over één jaar van ten minste 2%. LANDENVERDELING INDEX IWDP VS 55% Hongkong 9% Australië 8% Japan 6% Ver. Koninkrijk 6% Canada 4% Nederland 3% Singapore 3% Frankrijk 2% Duitsland 2% Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli ishares Gold Producers UCITS ETF (SPGP) Blootstelling: de grootste aandelen op het gebied van de winning en productie van goud en hieraan gerelateerde producten, zoals vertegenwoordigd door de S&P Commodity Producers Gold Index. LANDENVERDELING INDEX Canada 57% VS 13% Zuid-Afrika 9% Ver. Koninkrijk 8% SPGP Australië 7% Peru 5% China 2% Bron: BlackRock Advisors (UK) Limited, 30 juli Een doorroleffect treedt op als de futuresmarkt in contango is, dat wil zeggen dat de kosten van een toekomstig te leveren grondstofhoger zijn dan de spotprijs of dat de prijs voor een levering in de verre toekomst hoger is dan die van levering in de nabijere toekomst. Futures hebben een vaste looptijd en worden kort voor de vervaldatum doorgerold door de bestaande positie te verkopen en een nieuwe positie te kopen in een future met een latere leveringsdatum. Dit kan een negatief of een positief rendement opleveren, afhankelijk van de relatieve prijzen van de futures die gekocht en verkocht worden. 13

16 Samenvatting In deze gids belichten we een aantal strategieën waarmee adviseurs hun cliënten kunnen helpen een beleggingsportefeuille op te bouwen die overeenkomt met hun behoeften. In onze ogen zijn de beleggingsmix en een brede spreiding hierbij van groot belang, omdat ze een grote invloed hebben op het totaalrendement van een portefeuille. Een manier om de gewenste spreiding te bereiken, is ook te kijken naar de mogelijkheden van alternatieve beleggingen, zoals grondstoffen en vastgoed, die een geringe of zelfs negatieve correlatie hebben met traditionele beleggingscategorieën als aandelen en obligaties. Omdat veel beleggers zich zorgen maken over de uitzonderlijk lage inkomsten die traditionele staatsobligaties opbrengen, bespreken we ook aandelenbeleggingen die hogere potentiële inkomsten kunnen opbrengen, en beleggingen in obligaties uit opkomende markten. 14

17

18 Regelgevende informatie BlackRock Advisors (UK) Limited (verantwoordelijk voor dit document) is geautoriseerd en gereguleerd door de Britse Financial Conduct Authority ( FCA ), met maatschappelijke zetel te 12 Throgmorton Avenue, Londen, EC2N 2DL, Engeland, tel. +44 (0) , heeft dit document louter voor gebruik door Professionele Cliënten opgesteld en niemand anders mag gebruik maken van de erin vervatte informatie. ishares plc, ishares II plc, ishares III plc en ishares V plc ( de Vennootschappen ) is een open beleggingsvennootschap met veranderlijk kapitaal en gescheiden aansprakelijkheid tussen de fondsen, die valt onder de wetten van Ierland en is geautoriseerd door de Ierse financiële toezichthouder. Alle aanduidingen met de term Fund in dit document hebben betrekking op een compartiment van de Vennootschappen.iShares plc, ishares II plc, ishares III plc, ishares IV plc, ishares V plc, ishares VI plc en ishares VII plc (samen de vennootschappen ) zijn openeindbeleggingsmaatschappijen met veranderlijk kapitaal met afzonderlijke aansprakelijkheid tussen hun fondsen, conform de wetten van Ierland en erkend door de financiële controledienst.voor uw veiligheid worden telefoongesprekken doorgaans opgenomen. Voor beleggers in België Enkele van de fondsen in dit document vermelde zijn niet geregistreerd voor distributie aan het publiek in België. Tenzij anders vermeld, moet elke beslissing om te beleggen uitsluitend gebaseerd zijn op de informatie in het prospectus, de Essentiële Beleggersinformatie (KIID), en het recentste halfjaarverslag en de niet-geauditeerde rekeningen en/of het jaarverslag en geauditeerde rekeningen, die gratis verkrijgbaar zijn op De beleggers dienen de specifieke risico s van het fonds in de Essentiële Beleggersinformatie (KIID), en het prospectus te lezen. Beperkte beleggers Dit document is niet bedoeld als een aanbod of enige andere stap in de richting van een publiek aanbod van aandelen in de Verenigde Staten van Amerika en Canada en zal dit onder geen enkele omstandigheid worden. Dit document is niet gericht aan inwoners van de Verenigde Staten van Amerika, Canada of enige provincie of ander territoriaal gebied daarvan, waar de vennootschappen/ effecten niet zijn geautoriseerd of geregistreerd voor distributie, en waar geen prospectus bij enige effectencommissie of toezichthouder is gedeponeerd. De vennootschappen/effecten mogen niet worden verworven door, in bezit komen of worden verworven met de middelen van een ERISA-plan. Risicowaarschuwingen Beleggen in de producten vermeld in dit document is niet noodzakelijk geschikt voor alle beleggers. De voorbije prestaties zijn geen richtlijn voor de toekomst en mogen niet de enige factor zijn die in aanmerking wordt genomen bij het selecteren van een product. De prijs van de beleggingen kan stijgen of dalen en de kans bestaat dat de belegger het belegde bedrag niet terugkrijgt. Uw rendement ligt niet vast en kan fluctueren. De waarde van beleggingen die blootstaan aan buitenlandse valuta s kan beïnvloed worden door wisselkoersbewegingen. We herinneren u eraan dat de niveaus en grondslagen, en de vrijstellingen van belasting kunnen veranderen. BlackRock heeft niet overwogen of deze belegging past bij uw persoonlijke behoeften en risicotolerantie. De getoonde gegevens verschaffen beknopte informatie, beleggen moet gebeuren op basis van het relevante Prospectus. We raden u aan om onafhankelijk professioneel advies in te winnen voordat u belegt. Dit document is uitsluitend bedoeld voor informatiedoeleinden en vormt geen beleggingsadvies. Dit document mag niet worden verspreid zonder de voorafgaande toestemming van BlackRock Advisors (UK) Limited. Indexdisclaimers De Barclays index is een handelsmerk van Barclays Capital Inc. en gelieerde ondernemingen ( Barclays ) en is in licentie gegeven voor gebruik met betrekking tot het fonds. Barclays Euro Corporate Bond Index, Barclays Emerging Markets Local Govt Bond en Barclays Euro Corporate ex Financials Bond Index (de Barclays Indices ). ishares Core Euro Corporate Bond UCITS ETF, ishares Emerging Markets Local Government Bond UCITS ETF en ishares Euro Corporate Bond ex-financials UCITS ETFvan beleggingen in deze fondsen. Dow Jones en Dow Jones Asia/Pacific Select Dividend 30 Index zijn dienstmerken van Dow Jones & Company, Inc. en zijn in licentie gegeven voor gebruik voor bepaalde doeleinden door BlackRock Advisors (UK) Limited. De ishares DJ/Asia Pacific Select Dividend wordt niet gesponsord, gesteund, verkocht of aanbevolen door Dow Jones en Dow Jones geeft geen verklaringen betreffende de raadzaamheid van beleggen in het fonds. FTSE is een handelsmerk in gezamenlijk eigendom van de London Stock Exchange plc en de Financial Times Limited (de FT ) en wordt onder licentie gebruikt door FTSE International Limited ( FTSE ). De FTSE 100 Index wordt berekend door of namens FTSE International Limited ( FTSE ). De Exchange, de FT en FTSE sponsoren, steunen noch doen aanbevelingen betreffende ishares Core FTSE 100 UCITS ETF en zijn op geen enkele wijze verbonden met het fonds, en aanvaarden

19 geen enkele aansprakelijkheid met betrekking tot de emissie, het beheer en de handel. Alle auteursrechten en databaserechten op de indexwaarden en lijst met onderliggende aandelen berusten bij FTSE. BlackRock Advisors (UK) Limited heeft een volledige licentie van FTSE verkregen om dergelijke auteursrechten en databaserechten bij de creatie van dit product te gebruiken. FTSE is een handelsmerk in gezamenlijke eigendom van de London Stock Exchange plc en de Financial Times Limited (de FT ), NAREIT is een handelsmerk van de National Association of Real Estate Investment Trusts ( NAREIT ) en EPRA is een handelsmerk van de European Public Real Estate Association ( EPRA ). Ze worden door FTSE onder licentie gebruikt. De FTSE EPRA/ NAREIT Developed Dividend+ Index wordt berekend door FTSE International Limited ( FTSE ). Noch de Exchange, de FT, FTSE, Euronext N.V., NAREIT of EPRA sponsoren, onderschrijven of promoten ishares Developed Markets Property Yield UCITS ETF of zijn op enige manier ermee verbonden. Ze wijzen ook elke vorm van aansprakelijkheid van de hand met betrekking tot de uitgifte, ontwikkeling of handel ervan. Alle copyright en databaserechten betreffende de indexwaarden en de samenstellende lijsten berusten bij FTSE, Euronext N.V., NAREIT en EPRA. BlackRock Advisors (UK) Limited heeft een volledige licentie verkregen van FTSE om dit copyright en deze databaserechten te gebruiken in de creatie van dit product. De in dit document vermelde 0 zijn eigendom van Markit Indices Limited en worden gebruikt onder licentie. Het ishares $ Corporate Bond UCITS ETF wordt niet gesponsord, bekrachtigd of gepromoot door Markit Indices Limited. J.P. Morgan en J.P. Morgan EMBISM Global Core Index zijn handelsmerken van JPMorgan Chase & Co. die voor gebruik voor bepaalde doeleinden in licentie zijn gegeven aan BlackRock Institutional Trust Company, N.A. ( BTC ). ishares is een gedeponeerd handelsmerk van BTC. J.P. Morgan is de indexleverancier van de onderliggende index. J.P. Morgan is niet verbonden met het fonds, BFA, State Street, het distributiekantoor of een van hun respectieve filialen. J.P. Morgan verschaft financiële, economische en beleggingsinformatie aan de financiële gemeenschap. J.P. Morgan berekent en onderhoudt de J.P. Morgan EMBISM Global Core Index, J.P. Morgan Emerging Markets Bond Index Plus, J.P. Morgan Emerging Markets Bond Index Global en Emerging Markets Bond Index Global Diversified. Toevoegingen aan en schrappingen van effecten uit de indexen voor groeimarktobligaties weerspiegelen geenszins een opinie betreffende de verdiensten van een belegging in het effect. ishares-fondsen waren niet gesponsord, gesteund of gepromoot door MSCI, en MSCI draagt geen aansprakelijkheid voor deze fondsen of voor een index waarop deze fondsen gebaseerd zouden zijn. Het prospectus bevat een gedetailleerde beschrijving van de beperkte relatie tussen MSCI enerzijds en BlackRock Advisors (UK) Limited of eventuele verbonden fondsen anderzijds. Standard & Poor s en S&P zijn gedeponeerde handelsmerken en S&P Commodity Producers Gold is een handelsmerk van Standard & Poor s Financial Services LLC en zijn in licentie gegeven voor gebruik voor bepaalde doeleinden door BlackRock Fund Advisors of zijn filialen. ishares is een gedeponeerd handelsmerk van BlackRock Fund Advisors of zijn filialen. ishares Gold Producers UCITS ETF wordt niet gesponsord, bekrachtigd, verkocht of gepromoot door S&P, noch doet S&P uitspraken over de vraag of beleggen in dit product aan te bevelen is. EURO STOXX Select Dividend 30 en EURO STOXX 50 zijn de intellectuele eigendom (inclusief gedeponeerde handelsmerken) van STOXX Limited en/of van zijn licentiegevers ( licentiegevers ), en worden gebruikt onder licentie. [FUNDS] worden niet gesponsord, aangeboden, verkocht of gepromoot door STOXX en zijn licentiegevers, en geen van hen aanvaardt enige aansprakelijkheid in deze.ishares EURO Dividend UCITS ETF en ishares EURO STOXX 50 UCITS ETF (Dist) wordt niet gesponsord, aangeboden, verkocht of gepromoot door STOXX en zijn licentiegevers, en geen van hen aanvaardt enige aansprakelijkheid in deze. ishares en BlackRock zijn geregistreerde handelsnamen van BlackRock, Inc. en zijn dochtermaatschappijen in de Verenigde Staten en daarbuiten BlackRock Advisors (UK) Limited. Geregistreerde vennootschap nr Alle rechten voorbehouden. Telefoongesprekken kunnen beluisterd of opgenomen worden BlackRock, Inc. Alle rechten voorbehouden. BLACKROCK, BLACKROCK SOLUTIONS, ALADDIN, ishares, LIFEPATH, SO WHAT DO I DO WITH MY MONEY, INVESTING FOR A NEW WORLD en BUILT FOR THESE TIMES zijn geregistreerde en ongeregistreerde handelsnamen van BlackRock, Inc. en haar dochtermaatschappijen in de Verenigde Staten en daarbuiten. Alle andere handelsnamen zijn van de respectievelijke eigenaren e-I-B-MAR15-BEFL

20 Meer weten? +32 (0) ishares.be