KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017. VMBOGT C.S.Vincent van Gogh

Transcriptie

1 KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017 VMBOGT C.S.Vincent van Gogh Plaats : Assen BRIN nummer : 02EB 04 VMBOGT BRIN nummer : 02EB C1 Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 3 februari 2017 Datum vaststelling : 4 april 2017

2 Pagina 2 van 10

3 1. INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs heeft op 3 februari 2017 een onderzoek uitgevoerd op Csg Vincent van Gogh locatie Salland, afdeling vmbo theoretische leerweg om een oordeel te kunnen uitspreken over de kwaliteit van het onderwijs op deze afdeling. Daarmee geldt dit onderzoek ook als het bezoek dat de inspectie op alle scholen voor voortgezet onderwijs ten minste eens in de vier jaar aflegt. Aanleiding De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. De afdeling vmbo tl is betrokken in het jaarlijkse steekproefonderzoek voor De Staat van het Onderwijs 2016/2017. Dit onderzoek leidt tot een kwaliteitsprofiel voor uw school en een bepaling van het toezichtarrangement. Ook gebruiken we dit onderzoek om informatie te verzamelen over het thema opbrengstgericht werken waarover we in De Staat van het Onderwijs 2016/2017 zullen rapporteren. De locatie Salland van CSG Vincent van Gogh is gegroeid naar een omvang van rond de 800 leerlingen. De leerlingen kiezen voor de basis- of de kaderberoepsgerichte leerweg van het vmbo of voor de theoretische leerweg van het vmbo. Ook bestaat de mogelijkheid om in de onderbouw onderwijs op havoniveau te volgen. Toezichthistorie Het laatste onderzoek was in mei De kwaliteit van het onderwijs is in het rapport dat is vastgesteld op 23 juni 2015 positief beoordeeld, zowel de onderwijsresultaten als het onderwijsproces waren voldoende. Tevens werd geconstateerd dat de school werkte aan verbetering en vernieuwing van het onderwijs. Onderzoeksopzet Voor het onderzoek is een selectie gemaakt van indicatoren uit het Toezichtkader voortgezet onderwijs Het betreft indicatoren van het zogenoemde kernkader. Deze indicatoren gebruiken we ook om een beeld te krijgen van het opbrengstgericht werken op de school. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Pagina 3 van 10

4 Wij hebben relevante documenten van en over de school geanalyseerd. Schoolbezoek, waarbij wij in een aantal lessen de onderwijspraktijk hebben geobserveerd. Wij hebben gesprekken gevoerd met docenten, mentoren, vaksectievoorzitters, de ondersteuningscoördinator en het management. Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de bevindingen uit het onderzoek besproken met de directie en de bestuurder. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staat de conclusie van het onderzoek waaronder het vervolgtoezicht. In hoofdstuk 3 beschrijven we de bevindingen uit het onderzoek in de vorm van een kwaliteitsprofiel. Dit wordt gevolgd door een paragraaf waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Pagina 4 van 10

5 2. CONCLUSIE EN TOEZICHTARRANGEMENT Een kwaliteitsonderzoek zoals wij op Csg Vincent van Gogh, locatie Salland, afdeling vmbo tl hebben uitgevoerd, leidt tot een toezichtarrangement voor kwaliteit en/of voor naleving. Een arrangement kan basistoezicht inhouden of juist aangepast toezicht. In het eerste geval (bij basistoezicht) vinden wij de kwaliteit van voldoende niveau en is het daarom niet nodig om de school onder intensief toezicht te plaatsen. Als er echter te veel tekortkomingen zijn geconstateerd, wordt conform beslisregels geoordeeld dat de kwaliteit onvoldoende is en stellen we een aangepast arrangement vast voor zwakke of voor zeer zwakke kwaliteit en/of voor naleving. Onze conclusie voor Csg Vincent van Gogh, locatie Salland, afdeling vmbo tl is als volgt. Op basis van het onderzoek kennen wij aan de afdeling het basisarrangement toe omdat zowel de onderwijsresultaten als de kwaliteit van het onderwijsproces op de afdeling van voldoende niveau zijn. Dit betekent dat wij op dit moment geen reden hebben om het toezicht te intensiveren. Pagina 5 van 10

6 3. BEVINDINGEN In dit hoofdstuk leest u de bevindingen uit ons onderzoek op basis waarvan we tot onze conclusie over de kwaliteit zijn gekomen. Eerst geven we een samenvattend algemeen beeld over de kwaliteit van het onderwijs op Csg Vincent van Gogh locatie Salland, afdeling vmbo tl. Daarna volgt het kwaliteitsprofiel waarin de oordelen op de indicatoren staan. Vervolgens lichten we die oordelen in onderlinge samenhang toe. 3.1 Algemeen beeld We beoordelen de kwaliteit van het onderwijs op de locatie Salland van voldoende niveau. De onderwijsresultaten zijn boven de norm en het onderwijsproces kenmerkt zich door voldoende tot goede lessen. Tevens constateren we dat de school vanuit een heldere visie op het onderwijs werkt aan verbetering en vernieuwing van de onderwijsinhoud en van de organisatie. Het schoolklimaat is ondersteunend voor het leren van de leerlingen, zowel op cognitief terrein als ook op het terrein van de sociaal-emotionele ontwikkeling en de persoonsvorming. De kwaliteitszorg zorgt voor een dynamiek waarbij kritisch gekeken wordt naar de eigen kwaliteit, maar de kwaliteitszorg is ook stimulerend is voor verdere ontwikkeling. In het kader van het themaonderzoek is specifiek gekeken naar opbrengstgericht werken. We zien dat de school op dit terrein stappen heeft gezet door verdere individualisering van het onderwijs en door de toetsresultaten te hanteren bij de invulling van het onderwijs. 3.2 Kwaliteits- en nalevingsprofiel In onderstaande tabel staan de indicatoren die in dit onderzoek zijn betrokken en de oordelen hierover. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader voortgezet onderwijs. Het volledige kader kunt u op de website van de inspectie bekijken en downloaden. De oordelen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is. Legenda voor indicatoren van de onderwijsresultaten: 1. onder de norm 2. boven de norm 3. niet te beoordelen Pagina 6 van 10

7 Legenda voor andere indicatoren: 1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende 4. goed De onderwijsresultaten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden R.1 Positie in leerjaar 3 ten opzichte van het advies van de basisschool. (onderwijspositie t.o.v. advies po) R.2 Percentage onvertraagde studievoortgang in leerjaar 1 en 2. (onderbouwsnelheid) R.3_GT Percentage onvertraagde studievoortgang vanaf leerjaar 3 (bovenbouwsucces) voor de afdeling vmbo g/t EX_GT Gemiddeld cijfer Centraal Examen van alle vakken (examencijfers) voor de afdeling vmbo g/t. De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Het didactisch handelen van leraren stelt leerlingen in staat tot leren en ontwikkeling De onderwijsactiviteit heeft een doelgerichte opbouw. 7.2 De leraar geeft een begrijpelijke uitleg. 7.3 De leerlingen zijn actief betrokken. 7.4 De leerlingen krijgen effectieve feedback op hun leerproces. De school biedt effectief aanvullend onderwijs en ondersteuning aan leerlingen die dat nodig hebben. (basisondersteuning) De school volgt systematisch de vorderingen van de leerlingen aan de hand van genormeerde toetsen. 9.2 De school bepaalt wat de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte is van individuele of groepen leerlingen. 9.4 De school voert de ondersteuning planmatig uit. De school bewaakt de kwaliteit van haar opbrengsten De school evalueert systematisch de opbrengsten De school werkt doelgericht aan de kwaliteit van de opbrengsten. Pagina 7 van 10

8 De school bewaakt de kwaliteit van het onderwijsproces De school evalueert systematisch het onderwijsproces De school werkt doelgericht aan de verbetering van het onderwijsproces De school borgt de kwaliteit van het onderwijsproces. 3.3 Toelichting bij kwaliteitsprofiel Het bovenstaande algemene beeld en kwaliteitsprofiel lichten we hieronder toe. De onderwijsresultaten zijn boven de norm De school slaagt erin de onderwijsresultaten de laatste jaren boven de norm, de vergelijking met het landelijk beeld, uit te laten komen. Dit is een compliment waard gezien de groei van het leerlingenaantal de laatste jaren en de diversiteit in de instroom waarmee deze locatie te maken heeft. Enerzijds betreft dit leerlingen van andere locaties van Csg Vincent van Gogh waarbij aansluitingsproblemen een rol spelen. Anderzijds zijn de effecten van Passend Onderwijs merkbaar door een grotere groep van leerlingen die een extra beroep doet op ondersteuning en begeleiding. Het onderwijs is voldoende tot goed Bij het vorige onderzoek in mei 2015 zagen wij verschillen in de kwaliteit van de lessen, met name waar het ging om de actieve betrokkenheid van de leerlingen. Dit keer hebben we lessen gezien waarin de sfeer goed is, die ordelijk verlopen en waar de leerlingen een positieve werkhouding tonen. Dat wil niet zeggen dat we tevreden waren over alle lessen, omdat we zagen dat niet alle kansen en mogelijkheden werden benut. We zagen lessen waarbij leerlingen vragen stelden, samenwerkten en eigen opdrachten hadden en de leraar zijn aandacht verdeelde naar sterkere en zwakkere leerlingen. In een belangrijk deel van de nu door ons geobserveerde lessen zagen we veelal een klassikale instructie of uitleg en waren de verwerkingsopdrachten vaak voor alle leerlingen hetzelfde. De leraar week in die gevallen niet snel af van zijn lesprogramma en dat maakte de mogelijkheid om te reageren op vragen van leerlingen beperkt. Uit de gesprekken met de leraren bleek dat dit niet voor iedereen geldt en dat wel degelijk de mogelijkheid wordt benut aan te sluiten bij bijvoorbeeld de actualiteit of interesses van leerlingen. In het algemeen zien we dat in de lessen de differentiatie nog een uitdaging is voor de leraren, terwijl uit de gesprekken bleek dat binnen de vaksecties men Pagina 8 van 10

9 het eens is over de noodzaak van differentiatie gezien de verschillen tussen leerlingen. Nog veel leraren houden vast aan de traditionele lesopbouw en dat beperkt hun in de mogelijkheden om te experimenteren met alternatieve werkvormen of om leerlingen los te laten en ze meer zelfstandig te laten werken, in eigen tempo of met eigen onderwerpen. Het ontwikkelen van leerlijnen voor verschillende groepen of individuele leerlingen krijgt binnen de ene sectie meer vorm dan bij de andere sectie. Opbrengstgericht werken krijgt steeds meer vorm binnen de school door meer te reflecteren op resultaat en rendement van de lessen. Het onderzoeken wat de mogelijkheden zijn van differentiatie en welke vormen van differentiatie ingezet kunnen worden zijn onderdeel van het ontwikkelproces waarin de school zich bevindt. Dit geldt ook voor het nadenken over inhouden van het onderwijs, hoe kan het onderwijs meer betekenisvol worden gemaakt voor de leerlingen? In de bovenbouw zien we dat het zelfverantwoordelijk leren meer aan bod komt dan in de onderbouw. Binnen de onderbouw zien we dat de groepsdynamiek in sommige klassen zorgt voor onrust, terwijl dat in de bovenbouw veel minder het geval is. Er is veel aandacht voor het welbevinden van de leerlingen. De ondersteuning en begeleiding van individuele leerlingen is in goed handen en een verdere uitbouw van de deskundigheid is in uitvoering. De school heeft in haar visie en missie specifieke aandacht voor burgerschap, de vaardigheden en de persoonsvorming van de leerlingen. Het aanbod LOB speelt hierbij een belangrijke rol en heeft in het onderwijsprogramma een centrale plaats gekregen. De kwaliteitszorg geeft sturing De school heeft een groot aantal ambities geformuleerd gebaseerd op een heldere en transparante visie op het onderwijs. Al deze ambities hebben te maken met verbetering en vernieuwing van de onderwijspraktijk. De leskwaliteit en de lesinhouden zijn onderwerp van gesprek en leraren worden aangesproken op het nemen van initiatief om hieraan te werken. En deze uitdaging wordt binnen de organisatie opgepakt. Naast de sturing door de schoolleiding is de betrokkenheid en actieve rol van de leraren een cruciaal onderdeel voor het realiseren van de ambities. Professionalisering en scholing vormen onderdeel van het schoolbeleid. De ontwikkeling en verbetering van de kwaliteit, het bieden van onderwijs dat past bij de leerlingenpopulatie zijn de centrale en herkenbare punten van het kwaliteitsbeleid. Pagina 9 van 10

10 Voor het waarborgen van de continuïteit van het proces is het benoemen van concrete doelen en evaluatie van vorderingen en resultaten van belang en dat wordt door de schoolleiding onderkend. We hebben het kwaliteitsbeleid dan ook als goed beoordeeld. Een fasering in de tijd van meetmomenten of reflectie op de voortgang is nog een punt van nadere uitwerking. Pagina 10 van 10