Invitational Conference Persoonlijkheidsstoornissen en Werk 9 mei 2019 Trimbos-instituut, Utrecht

Transcriptie

1 Invitational Conference Persoonlijkheidsstoornissen en Werk 9 mei 2019 Trimbos-instituut, Utrecht

2 Programma Inloop Ervaringsverhaal met uitdagende stellingen voor de deelnemers - Ervaringsdeskundige en Erwin van Meekeren Kennis uit onderzoek - Trees Juurlink Pauze Introductie werkwijze bedrijfsartsen met accent op ICF-model - Henriette Smits en Peter Coffeng Introductie casus; aan de slag in kleine multidisciplinaire groepen - Henriette Smits, Peter Coffeng en Erwin van Meekeren Terugkoppeling Factsheet en overige issues (hoe nu verder?)

3 I Ervaringsverhaal met uitdagende stellingen voor de deelnemers Ervaringsdeskundige en Erwin van Meekeren

4 Te lang doorgaan, te veel hooi op de vork, perfectionisme, tandje erbij. We zien het vaak voorbijkomen. Aan het eind van de rit zien we uitputting, burn-out, depressie Vanuit het idee voorkomen is beter dan genezen wat had hier moeten gebeuren? A. De werknemer is zelf volledig verantwoordelijk voor zijn/haar welzijn (bv. door op tijd op de rem te staan of door tijdig hulp te zoeken) B. De leidinggevende speelt een cruciale rol in signaleren en preventie C. Anderen (bedrijfsarts?...)

5 De bedrijfsarts wordt door veel zieke werknemers gezien als iemand die: A. Volstrekt neutraal is B. Zo veel mogelijk aan de kant van de zieke werknemer staat C. Vaak de belangen van de werkgever behartigt (wie betaalt bepaalt)

6 Als iemand in behandeling is dient de bedrijfsarts (en verzekeringsarts) contact op te nemen (met schriftelijke toestemming werknemer/cliënt) met de behandelaar: A. Altijd B. Alleen in die gevallen dat de BA (VA) dat nodig vindt

7 De behandelaar dient een verzoek van een bedrijfsarts (altijd i.o.m. patiënt): A. Niet te beantwoorden omdat een behandelaar zich niet op het gebied van werk en belastbaarheid kan/moet begeven B. Summier (DSM-classificatie en in grote lijnen het behandelplan) te beantwoorden C. Zo snel mogelijk en uitgebreid te beantwoorden in het belang van de patiënt D. Als aanleiding te zien om het gesprek aan te gaan om een zinvolle bijdrage te leveren aan het behoud van passend werk voor de werkende patiënt

8 Hoe langer het duurt, hoe moeilijker de terugkeer Lange wachttijden in combinatie met de exclusiecriteria zijn van negatieve invloed op het ziektebeloop en op re-integratiemogelijkheden (werk) en daarmee weer van negatieve invloed op herstel. Deze lange wachttijden voor behandeling van mensen met PS: A. Zijn vooral de schuld van het systeem (dus buiten de GGZ gelegen factoren, zoals politiek, verzekeraars, e.d.) B. Zijn mede omdat Nederland het land is met één van de hoogste dichtheid professionals primair de verantwoordelijkheid van de GGZ zelf

9 De vraag of er voldoende inspanning is geleverd door de werkgever: A. Is typisch aan de werknemer om te beantwoorden B. Is typisch een beoordelingskwestie van UWV

10 Somatiek & psychiatrie De ervaringsdeskundige heeft een ernstige gehoorbeperking. Hoe moet dat nu in de praktijk als er zowel beperkingen zijn o.b.v. somatische problemen (onderzoek in apart circuit) als psychiatrische kwetsbaarheden? - Open discussie -

11 Het is essentieel dat GGZ-behandelaars zich (pro)actief bemoeien met het thema werk en dit in het behandelplan als vast item opnemen: A. Ja B. Nee

12 II Kennis uit onderzoek Trees Juurlink

13 DSM-5 Persoonlijkheidsstoornissen Cluster A: - Paranoïde PS - Schizoïde PS - Schizotypische PS Cluster B: - Antisociale PS - Borderline PS - Histrionische PS - Narcistische PS Cluster C: - Vermijdende PS - Afhankelijke PS - Dwangmatige PS Overig: Persoonsverandering door medische conditie, anders gespecificeerde en ongespecificeerde persoonlijkheidsstoornis

14 Persoonlijkheidsstoornissen NL Algemene bevolking 13,5% Psychiatrie 60,4% Multidisciplinaire Richtlijn Persoonlijkheidsstoornissen, Richtlijn voor de diagnostiek en behandeling van volwassen patiënten met een persoonlijkheidsstoornis. Utrecht: Trimbos-instituut (2008)

15

16

17

18

19

20 De praktijk Protocol verzekeringsgeneeskunde Borderline persoonlijkheidsstoornis en Chronische nierschade (2009) Interpersoonlijk functioneren, affect en impulsiviteit Heterogeniteit BPS Comorbiditeit mensen met BPS volledig AO & 6000 gedeeltelijk AO Herstel symptoomniveau herstel functioneren Meer onderzoek naar arbeids(re-)integratie BPS

21 NEMESIS-2 Ten Have et al. (2016) 1,1 % Bevolking NL >5 BPS symptomen Werkers (N=3,672) Juurlink et al BMC Psychiatry

22 Juurlink et al BMC Psychiatry

23 Juurlink et al Manuscript submitted Belemmerende en bevorderende factoren in het vinden en behouden van werk bij BPS Kenmerken BPS + Wens om te werken + Ambitieus + Harde werkers + Ondernemend + Behandeling: Symptomen & Zelfinzicht Laag zelfbeeld Moeite grenzen aangeven Gebrek aan structuur/overzicht Hulpverleners & verzekeringsartsen: Externaliseren Overschatten

24 Belemmerende en bevorderende factoren in het vinden en behouden van werk bij BPS Stigma Stigma en misvattingen BPS Angst voor openheid geven over BPS aan collega s/werkgever + BPS hernoemen Emotie-regulatiestoornis + Handleiding Juurlink et al Manuscript submitted

25 Juurlink et al Manuscript submitted Belemmerende en bevorderende factoren in het vinden en behouden van werk bij BPS Ondersteuning richting werk Gebrek aan ondersteuning Misvatting/gebrek aan kennis behandelperspectieven BPS bij reintegratiediensten + Verbeteren van kennis over BPS behandeling + re-integratie op elkaar aansluiten + Integreren van ondersteuning richting werk binnen de behandeling van BPS

26 Juurlink et al Manuscript submitted Aanbevelingen Behandeling: symptomen zelfreflectie Samenwerking tussen GGZ en re-integratiediensten verbeteren: Kennis vergroten Behandeling en re-integratie beter op elkaar afstemmen Openheid geven: IPS Handleiding ontwikkelen

27 Individual Placement and Support SCION: A study of cost-effectiveness of IPS on open employment in the Netherlands 44% vindt werk in IPS versus 25% in controle conditie n= 151 (waarvan 31 PS)

28 Take home messages Samenwerking GGZ & re-integratiediensten verbeteren Kennis over PS vergroten (perspectieven bij elkaar brengen) Openheid geven Maatwerk

29 FACT sheet

30 Trees Juurlink

31 Pauze

32 III Werkwijze en taken bedrijfsartsen Henriette Smits en Peter Coffeng

33 Werkwijze en taken bedrijfsartsen 1. Verzuimbegeleiding door een bedrijfsarts (na 21 maanden speelt de WIA-beoordeling door het UWV door de verzekeringsarts en arbeidsdeskundige) Meeste bedrijfsartsen doen dit voor 80% van hun tijd. 2. Preventief of open spreekuur weer terug sinds 1/7/2017, bij dreigende dysbalans (klachten functioneren) 3. Toetsen en adviseren bij de uitvoering van de RI & E * (Risico Inventarisatie en Evaluatie). Deze laatste taak kan sinds 1/7/2005 ook door een preventiemedewerker van het bedrijf gedaan worden. Ca. 50% van de bedrijven hebben een actuele RI&E. 4. Uitvoeren van vrijwillig PMO (Preventief Medisch Onderzoek) voorheen PAGO door o.a. een bedrijfsarts 5. Verplichte periodieke/aanstellingskeuringen (WMK)

34 Richtlijn Psychische Problemen (tot 2007 psychische klachten) 1. Probleemoriëntatie en diagnostiek (//ICF, stressgerelateerde stoornissen Depressie, angststoornis en/of overig) 2. Interventies I.p.v. klachten tijd procescontingent minimaal procesbegeleider,...place & train gezamenlijke besluitvorming, Preventie en terugvalpreventie Versterk probleemoplossend vermogen en empoweren/versterken eigen regie. 4. Evaluatie en afsluiten begeleiding Overleg met behandelaars bij stagnatie over diagnose, interventies,...

35 Het is belangrijker te weten wat voor soort persoon de persoonlijkheidsstoornis heeft, dan te weten wat voor persoonlijkheidsstoornis de persoon heeft. Vrij naar Spreuk van Hippocrates ( v. Chr.)

36 ICF International Classification of Functioning and Disability and Health (WHO) Probleemoriëntatie vervat in ICF-model (RIVM, 2002)

37 Ziekte-overstijgende (en ziekte-specifieke) factoren van invloed op arbeidsdeelname of participatie in ICF model (ICF model) Gezondheidstoestand: -Ziekte-overstijgende factoren : Functies of Mogelijkheden/beperkingen: -Ziekte-specifieke factoren: Participatie -Thuis -Buitenshuis Externe factoren: -Werk: Persoonlijke factoren: -Socio-demografisch: -Omgeving: -Psychologisch:

38 (ICF model) Gezondheidstoestand: -Ziekte-overstijgend; Hogere pijnniveaus, Meer klachten, Ziekteduur (> 5 jr.) Verzuimduur ( > 1jr.) Co-morbiditeit m.n. Diabetes Mellitus, IHZ,... Functies: Mogelijkh./beperkingen: Vermoeidheid (energet.bep.) Cognitieve - en fysieke bep., +: Beter fysiek functioneren -Ziektespecifiek: o.a. Psychiatrische aandoeningen. Participatie -Thuis -Buitenshuis Externe factoren: -Werk: Zwaar, laaggeschoold werk tot bureauwerk, (flexibele werktijden), (aanpassen werk mogelijk) Werkstress: Werktempo, -druk, autonomie, regelmogelijkheden. Steun (pesten-stigmatisering), woon-werk verkeer. Waardering -Omgeving: (SES/P, pos. houding hulpverleners t.a.v. werk), ervaren soc. Steun Persoonlijke factoren: -Socio-demografisch: Leeftijd, geslacht, cultuur, kinderen, opleidingsniveau -Psychologisch: Coping, Motivatie, Herstelverwachting, Angst, Emotionele (dis)balans

39 Uitgangspunten eigen rol werkende met een chronische aandoening Werkende met chronische gezondheidsklachten krijgt veel informatie en wordt beïnvloed door veel actoren Zorgverlening heeft de neiging te ontpoweren Kans op duurzame terugkeer naar werk groter als de cliënt zelf de regie in eigen handen heeft (hogere adherence aan interventies)

40 Empoweren, versterken van de eigen rol van de werkende - proactieve - en probleemoplossende activiteiten - vragen naar werkaanpassingen en - vergroten zelfmanagement/zelfregie

41 IV Casus Persoonlijkheidsstoornis en Werk Henriette Smits, Peter Coffeng en Erwin van Meekeren

42 Casus Persoonlijkheidsstoornis en werk Duur: max. 30 minuten Middelen: Dia met ingevulde kwadranten, flap en stiften Per multidisciplinaire groep (4-5 personen) Lees de casus individueel Analyse factoren Gezondheidstoestand Analyse factoren Functies Analyse Persoonlijke factoren Analyse Externe factoren Hierbij 2 passende interventies zoeken en/of bedenken Over hoe de eigen regie werkende patiënt te versterken graag 2 adviezen Na ca. 20 min. geanalyseerde en passende interventies en adviezen voor eigen regie op flap Hierna plenair jullie factoren, interventies en adviezen in 5 min. presenteren via flap. Succes!

43 Plenaire nabespreking casus

44 V Factsheet en andere issues

45 Afsluiting