Natuurinclusieve landbouw & gezondheid Van denkrichting naar praktijk

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Natuurinclusieve landbouw & gezondheid Van denkrichting naar praktijk"

Transcriptie

1 Natuurinclusieve landbouw & gezondheid Van denkrichting naar praktijk Erika Frankhuizen (Regiebureau) Simone van den Ham (Active Health Foundation) Theun Vellinga (Living Lab Friesland) Living Lab Fryslân Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: 20 november 2018 Europa investeert in zijn platteland 1

2 Programma Welkom Systemisch denken & gezondheid Praktijkcasus Living lab in een notendop Deel 1: gezondheid is alles-denken Deel 2: doen aanknopingspunten Hoe verder? 20 november

3 Systemisch denken & gezondheid Tafel van de toekomst Gezondheid & natuurinclusieve landbouw, 27 september j.l. Interdisciplinair gezelschap uit de agrarische praktijk, bestuur, zorg en kennisinstellingen Denk exercitie Hoe ziet een integraal gezonde natuurinclusieve landbouw er in 2028 uit? 20 november

4 Systemisch denken Essentieel bleek systemisch denken -> de wereld zien als een ecosysteem: Een samenhangend geheel van levende delen en niet-levende delen Voorwaardelijk afhankelijk van elkaar Kringlopen van energie en materie Dynamisch biologisch evenwicht, veerkracht, regeneratief vermogen 20 november

5 Gezondheid is allesomvattend Meer dan enkel de mens Het gehele systeem en de onderling verbonden onderdelen 20 november

6 Bodem 20 november

7 Voedsel 20 november

8 Leefomgeving 20 november

9 Gezondheid is alles Bodem Biodiversiteit Voedsel Leefomgeving / platteland en stad Participatie / sociale inclusie Ethiek / waarden Economisch systeem / oikos Technologie Governance Wetenschap / ratio intuïtie Wetgeving.. 20 november

10 Pressure cooker Verkenning in groepjes van denken naar doen via een POP-praktijkcasus Stip horizon: integraal gezonde natuurinclusieve landbouw in 2028 Deel 1: gezondheid is alles-denken Deel 2: doen aanknopingspunten 20 november

11 Praktijkcasus Living lab Fysiek gezond Ecologisch gezond Melklab 2.0 Koeien&Kruiden Leverbot en md wormen Grond tot mond, sûnens Frl Better Wetter Raffinage gras, waterpl. (2) Bodem APK, vitaliserende bodems Cursus bodemkwaliteit Participatieve beleidsontwikkeling Biodiv Gebiedsproj Harich/Elahuizen Masterclasses Voedselbossen Diversiteit in duurzaam melken Melk van de toekomst Natuurlijk melken 2050 Valuta voor Veen Places of Hope Vitale akkers Biodivers Schier Compostering, grote&kleine schaal (3proj) Econ perspectief robuuste weidevogelgebieden Hitec oplossingen biodiv. Bedrijfsanalyse NIL Sociaal gezond Economisch gezond Living Lab Fryslân

12 Praktijkcasus Living lab Fysiek gezond Ecologisch gezond Beperkt aantal projecten, wel enkele in aantocht Veel technisch onderzoek en proeven/demo s Weinig onderzoek, rol collectieven Veel governance vraagstukken Veel bedrijfsmodellen en bedenken verdienmodellen (nog) weinig tot geen realisatie in praktijk Sociaal gezond Economisch gezond

13 Deel 1: Gezondheid is alles-denken Noteer invalshoeken van gezondheid die essentieel zijn voor de realisatie van een integraal gezonde natuurinclusieve landbouw in november

14 Pitch plenair gezondheid is alles-invalshoek Deel in één zin 1 invalshoek van gezondheid waar andere groepen mogelijk niet zo snel aan denken 20 november

15 gezondheid is alles-invalshoek november

16 Deel 2: Doen aanknopingspunten Noteer op de flap evt. nieuwe invalshoeken. Noteer bij de invalshoeken van gezondheid concrete aanknopingspunten van doen om een integraal gezonde natuurinclusieve landbouw in 2028 te realiseren 20 november

17 Pitch plenair Doen aanknopingspunten Deel in één zin 1 aanknopingspunt waar andere groepen mogelijk niet zo snel aan denken maar die zeker ook aandacht verdient 20 november

18 Pitch plenair Doen aanknopingspunten november

19 Hoe verder? Theun gaat met de oogst in de praktijk aan de slag Erika en Simone ontsluiten de oogst voor jou En gaan voor gezonde olievlekwerking 20 november

20 Wat wordt jouw stap? Mail ons: 20 november

Oogst Tafel van de toekomst Gezondheid & natuur inclusieve landbouw

Oogst Tafel van de toekomst Gezondheid & natuur inclusieve landbouw Oogst Tafel van de toekomst Gezondheid & natuur inclusieve landbouw 27 september 2018 Op 27 september 2018 vond in Kamerik de Tafel van de Toekomst Gezondheid & natuurinclusieve landbouw plaats. Een interdisciplinaire

Nadere informatie

Transformatie landbouw en omgevingskwaliteit

Transformatie landbouw en omgevingskwaliteit Transformatie landbouw en omgevingskwaliteit Jan Willem Erisman PCL discussiebijeenkomst Maatschappelijke opgaven en Omgevingskwaliteit, Utrecht, 6 juni2018 Louis Bolk Instituut (sinds 1976) www.louisbolk.org

Nadere informatie

Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie

Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Jan Willem Erisman Arnhem, 24 januari 2018 Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was

Nadere informatie

Laat de natuur voor je werken

Laat de natuur voor je werken Laat de natuur voor je werken Jelle Pilat -Vereniging Noardlike Fryske Wâlden (NFW) Albert van der Ploeg Voorzitter Living Lab Natuurinclusieve landbouw (LL NIL) (en voorzitter NFW) Opbouw Presentatie

Nadere informatie

Bodem, landschap en watersysteem bepalend voor functie-toedeling

Bodem, landschap en watersysteem bepalend voor functie-toedeling Bodem, landschap en watersysteem bepalend voor functie-toedeling Jan Willem Erisman 8 juni 2018 Louis Bolk Instituut (sinds 1976) www.louisbolk.org Voedselzekerheid! Wat heeft landbouwbeleid gebracht (in

Nadere informatie

Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland

Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland Een visie op de toekomstige landbouw in Nederland Jan Willem Erisman ALV Markdal, Galder, 24 september 2018 Inhoud Introductie Louis Bolk Instituut Achtergronden huidige landbouw De visie van de minister

Nadere informatie

ALLES BEGINT MET EEN IDEE

ALLES BEGINT MET EEN IDEE ALLES BEGINT MET EEN IDEE Samenwerking in het kader van het EIP Programma Rol van de provincies, SNN en RVO Subsidiefacts (algemeen) Subsidiabele kosten Subsidiefacts (provincie) Het EIP (Europees Partnerschap

Nadere informatie

Natuurinclusieve landbouw: wat kan het u opleveren? Jan Willem Erisman

Natuurinclusieve landbouw: wat kan het u opleveren? Jan Willem Erisman Natuurinclusieve landbouw: wat kan het u opleveren? Jan Willem Erisman Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was dit eens te bestuderen met verkleinglazen"

Nadere informatie

Voedsel. 13 juni 2019, Pieter Rijzebol.

Voedsel. 13 juni 2019, Pieter Rijzebol. Voedsel 13 juni 2019, Pieter Rijzebol https://www.gelderland.nl/duurzame-land-en-tuinbouw Onderwerpen Korte voorzieningsketens Onderzoek omvang Korte keten City deal Voedsel Nieuw coalitieakkoord Korte

Nadere informatie

Wat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken?

Wat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken? Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Wat zijn duurzame landbouwsystemen, en hoe kunnen we die bereiken? Gijs Kuneman 21 mei 2016 1 Duurzaam? 2 Inhoud 1. Hoe beoordeel je duurzaamheid 2.

Nadere informatie

DERDE PLATTELANDSONTWIKKELINGSPROGRAMMA

DERDE PLATTELANDSONTWIKKELINGSPROGRAMMA Europees Landbouwfonds DERDE PLATTELANDSONTWIKKELINGSPROGRAMMA www.flevoland.nl/pop3 voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland POP3 in het kort: POP3 is het derde Europese subsidieprogramma

Nadere informatie

Kansen voor een duurzame landbouw in Flevoland. Jan Willem Erisman Louis Bolk Instituut

Kansen voor een duurzame landbouw in Flevoland. Jan Willem Erisman Louis Bolk Instituut Kansen voor een duurzame landbouw in Flevoland Jan Willem Erisman Louis Bolk Instituut Inhoud presentatie Het Louis Bolk Instituut Wat gaat er allemaal wel/niet goed Herontwerp van het systeem Conceptueel

Nadere informatie

UNITING THE ORGANIC WORLD

UNITING THE ORGANIC WORLD International Federation of Organic Agriculture Movements Principles of Organic Agriculture 1 Beginselen van de Biologische Landbouw De Beginselen vormen de wortels, waaruit de biologische landbouw groeit

Nadere informatie

De Circulaire Economie en een integrale school aanpak Heleentje Swart. Werkconferentie ChecK MBO 11 december 2018

De Circulaire Economie en een integrale school aanpak Heleentje Swart. Werkconferentie ChecK MBO 11 december 2018 De Circulaire Economie en een integrale school aanpak Heleentje Swart Werkconferentie ChecK MBO 11 december 2018 Introductie Wat is CE? Hoe vaart zetten achter de transitie? Whole School Approach en Het

Nadere informatie

Natuurinclusieve landbouw voor duurzame voedselproductie

Natuurinclusieve landbouw voor duurzame voedselproductie Natuurinclusieve landbouw voor duurzame voedselproductie Jan Willem Erisman Elsendorp, 29 maart 2018 Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was

Nadere informatie

Bijeenkomst VNG. Frank van de Ven & Jan Hartholt Netwerk Platteland

Bijeenkomst VNG. Frank van de Ven & Jan Hartholt Netwerk Platteland Bijeenkomst VNG Frank van de Ven & Jan Hartholt Netwerk Platteland Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland 18 september 2015 1 Programma verder toegelicht

Nadere informatie

Eerste Waterhouderij in Nederland! Van concept naar realisering

Eerste Waterhouderij in Nederland! Van concept naar realisering Stichting Waterhouderij Walcheren Eerste Waterhouderij in Nederland! Van concept naar realisering Presentatie Aanleiding Concept Waterhouderij Doelstelling en wensen Het gebied Wat is er al gedaan Toekomst

Nadere informatie

De Boerderij als superorganisme Boerderij Oost-Gein Presentatie: Henk den Hartog

De Boerderij als superorganisme Boerderij Oost-Gein Presentatie: Henk den Hartog De Boerderij als superorganisme Boerderij Oost-Gein Presentatie: Henk den Hartog Datum: 10 februari 2012 Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland Het Ministerie

Nadere informatie

CALL#3 IMPULS VOOR NATUUR- INCLUSIEVE LANDBOUW

CALL#3 IMPULS VOOR NATUUR- INCLUSIEVE LANDBOUW CALL#3 IMPULS VOOR NATUUR- INCLUSIEVE LANDBOUW Circular Art Lab Limburg (CALL) legt duurzaamheidsopgaven via open oproepen ( calls ) voor aan geëngageerde makers en denkers. Zij worden uitgenodigd kansen

Nadere informatie

De Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 11 februari 2019 Betreft Reactie Deltaplan Biodiversiteitsherstel

De Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 11 februari 2019 Betreft Reactie Deltaplan Biodiversiteitsherstel > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401 2500 EK

Nadere informatie

DUURZAME VOEDSEL PRODUCTIE IN 2050: INTENSIVEREN EN EXTENSIVEREN! JAN WILLEM ERISMAN

DUURZAME VOEDSEL PRODUCTIE IN 2050: INTENSIVEREN EN EXTENSIVEREN! JAN WILLEM ERISMAN DUURZAME VOEDSEL PRODUCTIE IN 2050: INTENSIVEREN EN EXTENSIVEREN! JAN WILLEM ERISMAN Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was dit eens te bestuderen

Nadere informatie

Regiodeal Natuurinclusieve Landbouw. Noord-Nederland als koploper voor een duurzaam platteland

Regiodeal Natuurinclusieve Landbouw. Noord-Nederland als koploper voor een duurzaam platteland Regiodeal Natuurinclusieve Landbouw Noord-Nederland als koploper voor een duurzaam platteland t Is de wa ait, t is de hoaver t Is t koolz oad in de b lui It lûd, dat fan e hiem en komt It balten d at oer

Nadere informatie

WERELDCAFÉ OMGEVINGSVISIE KRIMPENERWAARD

WERELDCAFÉ OMGEVINGSVISIE KRIMPENERWAARD WERELDCAFÉ Programma: 19.00 u: Inloop 19.30 u: Welkom door wethouder Leon de Wit 19.35 u: Bevindingen uit voorgaande traject en uitleg programma 19.50 u: Pitches thema s (2 minuten per pitch) 20.00 u:

Nadere informatie

Natuurinclusieve landbouw

Natuurinclusieve landbouw Natuurinclusieve landbouw bezien vanuit de Rijksoverheid Bas Volkers (Ministerie van EZ) 19 januari 2017 Inhoud presentatie Waar komt het vandaan? Waarom natuurinclusieve landbouw? Wat is het? Wat doet

Nadere informatie

Thema s omgevingsvisie. 28 juni 2017

Thema s omgevingsvisie. 28 juni 2017 Thema s omgevingsvisie 28 juni 2017 Doel werkbijeenkomst 1. Inzichten en bevindingen per thema delen en aanscherpen en als bouwsteen voor de omgevingsvisie meegeven; 2. Gemeenschappelijke / samenhangende

Nadere informatie

Gegevens workshop 20 juni kwaliteitsatelier landschap en landbouw

Gegevens workshop 20 juni kwaliteitsatelier landschap en landbouw Gegevens workshop 20 juni kwaliteitsatelier landschap en landbouw De eerste twee vragen waren bedoeld om concreet te kunnen benoemen wat je wilt, hoe dat eruit ziet en welke weg daar naartoe leidt. De

Nadere informatie

Workshop Innovatie 23 november 2017

Workshop Innovatie 23 november 2017 Workshop Innovatie 23 november 2017 Stand van zaken uitvoering EIP-Agri Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland 7 december 2017 1 Maatregelen voor innovatie

Nadere informatie

Bijeenkomst Fysieke Investeringen 2018

Bijeenkomst Fysieke Investeringen 2018 Bijeenkomst Fysieke Investeringen 2018 Programma Welkom en opening Marc Balemans en Edwin Haasjes/ Froukje van der Molen Toelichting Regeling Fysieke investeringen 2018 Bart van Moorsel, adviseur Landbouw

Nadere informatie

Wat is natuurinclusieve landbouw?

Wat is natuurinclusieve landbouw? Wat is natuurinclusieve landbouw? Jan Willem Erisman 's-hertogenbosch, 3 april 2018 Louis Bolk instituut Natuurinclusief: denken, ontwerpen en doen J.P. Thysse Waar wij wonen RV www.louisbolk.org Consumentenprijs

Nadere informatie

PROVINCIAAL BLAD. Bekendmaking van het besluit van 16 april zaaknummer tot vaststelling van een regeling

PROVINCIAAL BLAD. Bekendmaking van het besluit van 16 april zaaknummer tot vaststelling van een regeling PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van de provincie Gelderland Nr. 3152 26 april 2019 Besluit van gedeputeerde staten van de provincie Gelderland houdende regels omtrent duurzame grondgebonden landbouw

Nadere informatie

We maken werk van jouw ideeen! Subsidie LEADER Noardwest-Fryslan.

We maken werk van jouw ideeen! Subsidie LEADER Noardwest-Fryslan. We maken werk van jouw ideeen!.. Subsidie LEADER Noardwest-Fryslan v www.streekwurk.frl Pieter van den Ende Werk maken van ideeën Heb jij een idee om de economische veerkracht van Noardwest-Fryslân een

Nadere informatie

Workshop: Overig ruwvoer en eigen krachtvoerteelt. Zijn er alternatieven? Huidige situatie voerteelt

Workshop: Overig ruwvoer en eigen krachtvoerteelt. Zijn er alternatieven? Huidige situatie voerteelt Overig ruwvoer en eigen krachtvoerteelt Huidige situatie voerteelt Zijn er alternatieven? Gras eiwit Mais energie zetmeel Aankoop krachtvoer om rantsoen compleet te maken. Voederbieten Soja Lupine Veldbonen

Nadere informatie

Deelsessie Werkroute Landbouw Alex Datema & Ben Haarman 22 mei 2019

Deelsessie Werkroute Landbouw Alex Datema & Ben Haarman 22 mei 2019 Deelsessie Werkroute Landbouw Alex Datema & Ben Haarman 22 mei 2019 Wat gaan we doen? Informeren over de werkroute Landbouw (waar staan we nu en wat willen we bereiken?) Q&A Verkennen mogelijke deelname

Nadere informatie

Wie de wereld nu echt voedt. 8 inzichten Vandana Shiva

Wie de wereld nu echt voedt. 8 inzichten Vandana Shiva Wie de wereld nu echt voedt 8 inzichten Vandana Shiva Teksten alle teksten komen uit de inleiding van Wie de wereld nu echt voedt Vandana Shiva ISBN 978-90-6224-018-0 2016 Uitgeverij Jan van Arkel Niets

Nadere informatie

Houtskoolschets Asten april 2017

Houtskoolschets Asten april 2017 Houtskoolschets Asten2030 14 april 2017 Opzet Asten2030 Start A Verkenning B Verbreding C 3 Verankering Dag van de Toekomst Besluit vorming 1. Werk Conferentie intern 2. Werk Conferentie intern Internet

Nadere informatie

Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking

Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking Voedselvoorziening in het tijdperk van verstedelijking Prof.dr.ir. Han Wiskerke Wageningen Universiteit Leerstoelgroep Rurale Sociologie http://www.rso.wur.nl/uk/ http://ruralsociologywageningen.wordpress.com/

Nadere informatie

Programma Water- Land- Schap. Samen werken aan klimaatrobuust agrowaterbeheer

Programma Water- Land- Schap. Samen werken aan klimaatrobuust agrowaterbeheer Programma Water- Land- Schap Samen werken aan klimaatrobuust agrowaterbeheer in Vlaanderen Water-land-schap Landinrichting om klimaatrobuust te kunnen boeren Landinrichting om een klimaatbestendig Vlaanderen

Nadere informatie

SMART SOCIETY DESIGN

SMART SOCIETY DESIGN SMART SOCIETY MEETS DESIGN De wereld staat voor grote uitdagingen en tegelijkertijd hebben we al die technologische mogelijkheden. dat kan alleen maar tot volledige wasdom komen met creativiteit en een

Nadere informatie

BESLUITEN vast te stellen een POP3 subsidieregeling voor kennisoverdracht en ondernemers-coaching duurzame grondgebonden landbouw:

BESLUITEN vast te stellen een POP3 subsidieregeling voor kennisoverdracht en ondernemers-coaching duurzame grondgebonden landbouw: CVDR Officiële uitgave van Gelderland. Nr. CVDR611817_2 14 maart 2019 Besluit van Gedeputeerde Staten van de provincie Gelderland houdende een openstellingsbesluit en nadere regels Openstellingsbesluit

Nadere informatie

Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018

Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018 Nyenrode. Dutch Agrofood week Willem Lageweg 9 oktober 2018 Wie is Willem Lageweg? CV: Rabobank Nederland MVO Nederland Transitiecoalitie Voedsel Bestuurs- en toezichtfuncties: Triodos Bank Louis Bolk

Nadere informatie

POP3 Innovatiemaatregelen Voorbereiding EIP-workshop Water 17 mei 2018

POP3 Innovatiemaatregelen Voorbereiding EIP-workshop Water 17 mei 2018 POP3 Innovatiemaatregelen Voorbereiding EIP-workshop Water 17 mei 2018 Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland 28 juni 2018 1 POP3 in NL Alle EU-lidstaten

Nadere informatie

Waarden van landbouw en boeren. Hendrik Hoeksema, ZLTO (www.zlto.nl) Ton Duffhues, ZLTO en Atelier Waarden van het Land (www.waardenvanhetland.

Waarden van landbouw en boeren. Hendrik Hoeksema, ZLTO (www.zlto.nl) Ton Duffhues, ZLTO en Atelier Waarden van het Land (www.waardenvanhetland. Waarden van landbouw en boeren Hendrik Hoeksema, ZLTO (www.zlto.nl) Ton Duffhues, ZLTO en Atelier Waarden van het Land (www.waardenvanhetland.nl) Twee perspectieven Wat vinden we van waarde(n)? Boeren

Nadere informatie

De economie van ecologie Economie & ecologie Gebiedscollectieven voor meetbaar en verkoopbaar natuurresultaat

De economie van ecologie Economie & ecologie Gebiedscollectieven voor meetbaar en verkoopbaar natuurresultaat Economie & ecologie Gebiedscollectieven voor meetbaar en verkoopbaar natuurresultaat Merijn Bos Achtergrond: ecosysteemdiensten 2 voorbeelden: Bloeiende akkerranden Aanbevelingen Noodzaak: meetbaarheid,

Nadere informatie

Slotbijeenkomst. Leader-project Energiek gebruik van resthout uit landschapsonderhoud

Slotbijeenkomst. Leader-project Energiek gebruik van resthout uit landschapsonderhoud Slotbijeenkomst 15 september 2014 Huysmanhoeve, Eeklo Leader-project Energiek gebruik van resthout uit landschapsonderhoud Samenwerking Voor Agrarisch Landschap vzw (SVAL) www.energieklandschapshout.be

Nadere informatie

Foto plaatsen. Omgevingswet en de rol van Human Resources

Foto plaatsen. Omgevingswet en de rol van Human Resources Foto plaatsen Omgevingswet en de rol van Human Resources Even voorstellen Jaap Groeneweg Esther Loozen CVA-eendaagse 18 mei 2017 Opzet werksessie Omgevingswet Quiz Ervaringen decentralisaties Sociaal

Nadere informatie

Innovatie/EIP in Nederland Kees Anker - National Contactpoint EIP-Agri, Network Support Unit NL

Innovatie/EIP in Nederland Kees Anker - National Contactpoint EIP-Agri, Network Support Unit NL Innovatie/EIP in Nederland Kees Anker - National Contactpoint EIP-Agri, Network Support Unit NL Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland 22 november 2018

Nadere informatie

Overijssel kleurt groen in 2020

Overijssel kleurt groen in 2020 Overijssel kleurt groen in 2020 Natuur en Milieu Overijssel Circulaire economie Vitale leefomgeving Kracht van de samenleving Waarom een groen Overijssel? Winst voor iedereen: Vitale leefomgeving voor

Nadere informatie

Europa wil slim, duurzaam en inclusief

Europa wil slim, duurzaam en inclusief Europa wil slim, duurzaam en inclusief Noord-Nederland bereidt zich intensief voor op de Europese programma s in de periode 2014 2020. Het SNN biedt u met dit bericht inzicht in voortgang en verwachtingen.

Nadere informatie

Gladiolen Bakkenproef 2011

Gladiolen Bakkenproef 2011 Gladiolen Bakkenproef 2011 Opzet: Doel: Mei geplant, oktober geoogst 90 bollen per m2 Teelt in handen van gespecialiseerde teler Geen chemische onkruidbeheersing, handmatig Grondsoort: lichte-, Calciumrijke

Nadere informatie

Leiderschap in Zelforganiseren

Leiderschap in Zelforganiseren in Zelforganiseren Congres VTOI -NVTK 20 april 2018 Jules Koster de Baak 1 Ontwikkelingen in en Organiseren 2 Ontwikkelingen in en Organiseren 3 Ontwikkelingen in en Organiseren 4 Hoe het was 5 Hoe het

Nadere informatie

ONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK. Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie

ONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK. Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie ONTWIKKEL EEN GEZAMENLIJKE VISIE OP HET DUURZAAM BODEMGEBRUIK Bijeenkomst XXX dag-maand-jaar, Locatie OPZET VAN DE PRESENTATIE Bodemvisie Waarom? Doel Middel Ingrediënten SPRONG Wie, wat, waarom? Het proces

Nadere informatie

19 mei 2016 De Dompelaar. Verslag startbijeenkomst proeftuin VAB Elsendorp

19 mei 2016 De Dompelaar. Verslag startbijeenkomst proeftuin VAB Elsendorp 19 mei 2016 De Dompelaar Verslag startbijeenkomst proeftuin VAB Elsendorp Proeftuin Elsendorp Ook Elsendorp krijgt te maken met leegstand op het platteland. Steeds meer agrarische bedrijven verliezen hun

Nadere informatie

upspiral randerij -

upspiral randerij - meer nieuwe banen voor uw regio (100 den) meer grondstoffen meer biodiversiteit meer klimaatcontrole meer vruchtbare bodem meer schone lucht meer schoon water meer veerkracht meer gezondheid meer plezier

Nadere informatie

De dorpen zijn aan zet! LEADER Noordoost Fryslan.

De dorpen zijn aan zet! LEADER Noordoost Fryslan. De dorpen zijn aan zet! LEADER Noordoost Fryslan v www.streekwurk.frl .. Werk maken van ideeen van inwoners Inwoners van dorpen en steden in Fryslân nemen steeds vaker zelf het initiatief om de leefbaarheid

Nadere informatie

Monitor 2017 prestatieoverzicht. Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân. Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân

Monitor 2017 prestatieoverzicht. Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân. Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân Monitor prestatieoverzicht Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân Kenniswerkplaats Noordoost Fryslân 1-2- Kenniswerkplaats prestatieoverzicht Voor u ligt de Monitor prestatieoverzicht Kenniswerkplaats Noordoost

Nadere informatie

POP-3. Plattelands Ontwikkelings Programma 2014-2020. Informatiebijeenkomst Europese Fondsen november 2014 POP3

POP-3. Plattelands Ontwikkelings Programma 2014-2020. Informatiebijeenkomst Europese Fondsen november 2014 POP3 Informatiebijeenkomst Europese Fondsen november 2014 POP3 POP-3 Plattelands Ontwikkelings Programma 2014-2020 1 Provincie Zeeland Uitvoering POP-3: Johan Wandel Boy Saija Arjon Copper Programma Zeeuws

Nadere informatie

Verslag 5ᵉ partnerraadbijeenkomst KCNL

Verslag 5ᵉ partnerraadbijeenkomst KCNL Verslag 5ᵉ partnerraadbijeenkomst KCNL Places of Hope, de Kanselarij te Leeuwarden Dinsdag 5 juni 2018 Ontvangst en Welkom De vijfde Partnerraadbijeenkomst KCNL werd gehouden in Places of Hope, onderdeel

Nadere informatie

PERMACULTUUR PERMACULTUUR. Willemieke de Haan Minor Big History & Duurzaamheid. een korte verhandeling

PERMACULTUUR PERMACULTUUR. Willemieke de Haan Minor Big History & Duurzaamheid. een korte verhandeling PERMACULTUUR Over de leefwijze die zorgt voor het voortbestaan van de Aarde en haar bewoners. Een verslag over de tuin van Transition Town Vollenhove. Willemieke de Haan Minor Big History & Duurzaamheid

Nadere informatie

Ruimte voor oplossingen het inzetbare platteland! Kabinetsformatie 2017: de P10 biedt aan!

Ruimte voor oplossingen het inzetbare platteland! Kabinetsformatie 2017: de P10 biedt aan! Ruimte voor oplossingen het inzetbare platteland! Kabinetsformatie 2017: de P10 biedt aan! RUIMTE VOOR OPLOSSINGEN 1 Inleiding Het inzetbare platteland Nederland kent de komende jaren een aantal urgente

Nadere informatie

Omgevingsgericht ondernemen met natuur en landschap. Boeren met Natuur 23 maart 2016 Midden Limburg

Omgevingsgericht ondernemen met natuur en landschap. Boeren met Natuur 23 maart 2016 Midden Limburg Omgevingsgericht ondernemen met natuur en landschap Boeren met Natuur 23 maart 2016 Midden Limburg Maarten Vrolijk Livestock Research Earth overshoot day Earth Overshoot Day = dag waarop we alle bronnen

Nadere informatie

Gebiedsofferte Winterswijk

Gebiedsofferte Winterswijk 16 juni 2013 In samenwerking met Praktijknewerk: GLB brengt variatie in het landschap: Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland GLB-pilot Winterswijk Algemeen

Nadere informatie

Kwaliteit en Toekomst verkenning van duurzaamheid een focus voor MVO?

Kwaliteit en Toekomst verkenning van duurzaamheid een focus voor MVO? Kwaliteit en Toekomst verkenning van duurzaamheid een focus voor MVO? Milieu en Natuur 2 1. Duurzaamheidsverkenning 2. Indicatoren 3. Strategie-ontwikkeling 3 Definitie duurzaamheid 1 Kwaliteit van Leven;

Nadere informatie

Rijkslandbouwschool. Wageningen UR NIOO-KNAW Centrum voor Bodemecologie. Wageningen Campus: volop innovatie. Drie bodemtypes. Groei wereldbevolking

Rijkslandbouwschool. Wageningen UR NIOO-KNAW Centrum voor Bodemecologie. Wageningen Campus: volop innovatie. Drie bodemtypes. Groei wereldbevolking Rijkslandbouwschool Wageningen UR NIOO-KNAW Centrum voor Bodemecologie Prof. dr. Martin J. Kropff, Rector Magnificus Duivendaal 1886 Drie bodemtypes Wageningen Campus: volop innovatie Binnenveld Wageningse

Nadere informatie

NATUUR, RECREATIE EN LANDSCHAP. Groen Kapitaal in Noord-Holland. 11 februari Ondertitel BIODIVER

NATUUR, RECREATIE EN LANDSCHAP. Groen Kapitaal in Noord-Holland. 11 februari Ondertitel BIODIVER BIODIVER NATUUR, RECREATIE EN LANDSCHAP Titel Verslag Groen Kapitaal in Noord-Holland Ondertitel 11 februari 2015 Verslag Groen Kapitaal in Noord-Holland 2 VERSLAG GROEN KAPITAAL IN NOORD-HOLLAND Verslag

Nadere informatie

De Vereniging Brabantse Gemeenten en Provincie Noord-Brabant slaan de handen ineen om te komen tot een gezamenlijk Brabantse Omgevingsvisie.

De Vereniging Brabantse Gemeenten en Provincie Noord-Brabant slaan de handen ineen om te komen tot een gezamenlijk Brabantse Omgevingsvisie. VBG bijeenkomst Omgevingswet De Vereniging Brabantse Gemeenten en Provincie Noord-Brabant slaan de handen ineen om te komen tot een gezamenlijk Brabantse Omgevingsvisie. Tijdens de interactieve themabijeenkomst

Nadere informatie

Werkprogramma 2010 ǡ Ǥ ȋ Ȍ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ ǡ Ǥ ȋ Ȍ ȋ Ȍ ȋ Ȍ ȋ Ȍ Ǥ Ǥ Ǥ Planbureau voor de Leefomgeving, december 2009

Werkprogramma 2010 ǡ Ǥ ȋ Ȍ Ǧ ǡ Ǥ Ǥ ǡ Ǥ ȋ Ȍ ȋ Ȍ ȋ Ȍ ȋ Ȍ Ǥ Ǥ Ǥ Planbureau voor de Leefomgeving, december 2009 Werkprogramma 2010 Planbureau voor de Leefomgeving, december 2009 Werkprogramma 2010 Inhoudsopgave Voorwoord 3 1 Uitgangspunten 5 2 Onderdelen werkprogramma 2010 9 2.1 Wettelijke taken en integrale producten

Nadere informatie

Biodiversiteit in de melkveehouderij

Biodiversiteit in de melkveehouderij SAMENVATTING CONCEPTUEELKADER Biodiversiteitinde melkveehouderij Investereninveerkracht enreducerenvanrisico's JanWillemErisman NickvanEekeren WillemijnCuijpers JandeWit 2014 Louis Bolk Instituut Samenvatting

Nadere informatie

MANIFEST NATUURINCLUSIEVE LANDBOUW

MANIFEST NATUURINCLUSIEVE LANDBOUW Samenvatting MANIFEST NATUURINCLUSIEVE LANDBOUW Op weg naar Nederland als Levend Lab januari 2017 1) Wij zijn een netwerk van initiatiefnemers in de natuurinclusieve landbouw. Een netwerk dat zich ontwikkelt

Nadere informatie

Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel. Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel

Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel. Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel Doe mee voor een mooi en duurzaam Overijssel Beleidsplan Natuur en Milieu Overijssel 2017-2019 Duurzaam samen Samen met inwoners, overheden en bedrijven werkt Natuur en Milieu Overijssel aan een mooi en

Nadere informatie

Proeftuinen Landbouw en Natuur 12 december Flevolandbouw

Proeftuinen Landbouw en Natuur 12 december Flevolandbouw Proeftuinen Landbouw en Natuur 12 december 2018 - Flevolandbouw Introductie FAC Coöperatie Flevolands Agrarisch Collectief U.A. (FAC) Visie Opgericht in 2015 door 6 ANV s, invulling samen met LTO Noord

Nadere informatie

Stichting BEE Foundation. januari 2016

Stichting BEE Foundation. januari 2016 Stichting BEE Foundation januari 2016 Alarmerende situatie Bestuivende insecten zijn de basis van het voedselweb. Zij zorgen door bestuiving voor 35 tot 75% van het voedsel voor mens en dier. Wereldwijd

Nadere informatie

Programma Kies voor de toekomst van Brabant

Programma Kies voor de toekomst van Brabant Programma 2019-2023 Kies voor de toekomst van Brabant Beste Brabander! Voor je ligt de samenvatting van het verkiezingsprogramma 2019-2023 van D66 voor de provincie Noord-Brabant. D66 wil in Brabant en

Nadere informatie

AQUATISCHE LANDBOUW. haal meer uit land én water

AQUATISCHE LANDBOUW. haal meer uit land én water AQUATISCHE LANDBOUW haal meer uit land én water AQUATISCHE LANDBOUW Waarom wel het land, maar niet de sloot benutten in de veenweiden? Dat is de vraag waar het om draait in het icoon Aquatische landbouw

Nadere informatie

2014-2015 diverse locaties in het ommeland van de Peel en stedelijk gebied waaronder Helmond, Eindhoven en Veghel

2014-2015 diverse locaties in het ommeland van de Peel en stedelijk gebied waaronder Helmond, Eindhoven en Veghel FoodLabPeel Programma Stad op het land, land in de stad 2014-2015 diverse locaties in het ommeland van de Peel en stedelijk gebied waaronder Helmond, Eindhoven en Veghel FoodLabPeel is een meer jaren durend

Nadere informatie

Kringlooplandbouw - Ondernemend Ambachtelijk Boeren

Kringlooplandbouw - Ondernemend Ambachtelijk Boeren Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Kringlooplandbouw - Ondernemend Ambachtelijk Boeren Frits van der Schans 21 november 2018 Achtergrond Frits van der Schans Boerenzoon met 6 broers en

Nadere informatie

Mechanismen van Randerij

Mechanismen van Randerij Mechanismen van Randerij..waarde creërend en probleem oplossend download Randerij.pdf > http://www.jwlp.nl/pdf/projecten/randerij.pdf Randerij De Randerij is een concept voor natuurlandbouw en natuurrecreatie

Nadere informatie

BioDuurzaam - EKO. Bavo van den Idsert - Bionext

BioDuurzaam - EKO. Bavo van den Idsert - Bionext BioDuurzaam - EKO Bavo van den Idsert - Bionext Inhoud - Introductie Bionext - BioDuurzaam en EKO 2012-2020 Bionext De hele keten van boer tot consument: 1.000 bio-boeren & telers (Biohuis) 100 bio-handel

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Structuurvisie Ruimtelijke Ontwikkeling en Verordening Ruimte 2014

Informatiebijeenkomst Structuurvisie Ruimtelijke Ontwikkeling en Verordening Ruimte 2014 Informatiebijeenkomst Structuurvisie Ruimtelijke Ontwikkeling en Verordening Ruimte 2014 Programma 09.00-09.30 uur ontvangst 09.30-10.15 uur plenair gedeelte 10.30-11.30 uur parallelsessie 1 11.30-11.45

Nadere informatie

EU subsidies voor KRW opgaven

EU subsidies voor KRW opgaven EU subsidies voor KRW opgaven Themabijeenkomst op 26 november 2015 Govert Kamperman en Wimjan van der Heijden Waar staan we bij stil Kerndoelstellingen Europa Europa 2020-strategie EU subsidies, waar begint

Nadere informatie

Gezondheid van ons voedsel is biologisch gezonder?

Gezondheid van ons voedsel is biologisch gezonder? Gezondheid van ons voedsel is biologisch gezonder? Dr. Ir. Lucy van de Vijver Louis Bolk Instituut, Driebergen 25 januari 2012 Gezondheid van ons voedsel Louis Bolk Instituut: - Driebergen - Ghana + Oeganda

Nadere informatie

Bomen voor Buitenkippen. Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

Bomen voor Buitenkippen. Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland Bomen voor Buitenkippen Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland Projectinfo Mogelijkheden voor combinaties van pluimvee met diverse vormen van boomteelt

Nadere informatie

Samenwerken aan natuurinclusieve. landbouw in Friesland

Samenwerken aan natuurinclusieve. landbouw in Friesland Samenwerken aan natuurinclusieve landbouw in Friesland OIM Werkconferentie 12 oktober 2017 Subtitel Weergave uitkomsten workshop Samenwerken aan natuurinclusieve landbouw in Friesland OIM Titel 2 Weergave

Nadere informatie

We maken werk van jouw ideeen! Subsidie LEADER Noardwest Fryslan.

We maken werk van jouw ideeen! Subsidie LEADER Noardwest Fryslan. We maken werk van jouw ideeen!.. Subsidie LEADER Noardwest Fryslan v www.streekwurk.frl Werk maken van ideeën van inwoners Streekwurk Noardwest Fryslân ondersteunt projecten uit de samenleving die bijdragen

Nadere informatie

Grote opgaven voor een duurzame economie: welke oplossing heb jij?

Grote opgaven voor een duurzame economie: welke oplossing heb jij? Grote opgaven voor een duurzame economie: welke oplossing heb jij? Een challenge voor studenten (v)mbo, hbo en wo Challenge? Onze maatschappij staat voor een grote uitdaging rondom klimaat, energie, duurzaamheid

Nadere informatie

PROVINCIE FLEVOLAND. 1 8 JULI 2018 Onderwerp. Provinciale Staten van Flevoland D.t.v. de griffie mevrouw A. Kost INTERN

PROVINCIE FLEVOLAND. 1 8 JULI 2018 Onderwerp. Provinciale Staten van Flevoland D.t.v. de griffie mevrouw A. Kost INTERN PROVINCIE FLEVOLAND Postbus 55 8200 AB Lelystad Provinciale Staten van Flevoland D.t.v. de griffie mevrouw A. Kost Telefoon (0320)-265265 Fax (0320)-265260 f-mai7 provincieoflevoland.nl Website wvnw.flevoland.nl

Nadere informatie

Dashboard Omgevingskwaliteit. Dag van de Omgevingswet 10 oktober 2013

Dashboard Omgevingskwaliteit. Dag van de Omgevingswet 10 oktober 2013 Dashboard Dag van de Omgevingswet 10 oktober 2013 Omgevingswet De overheid bepaalt via monitoring of aan Omgevingswaarden wordt voldaan en wat de staat van de leefomgeving is. Doelstelling: De Omgevingswet

Nadere informatie

SAMEN VOOR BIODIVERSITEIT. Wat betekent het Deltaplan Biodiversiteitsherstel voor boeren en tuinders? December 2018

SAMEN VOOR BIODIVERSITEIT. Wat betekent het Deltaplan Biodiversiteitsherstel voor boeren en tuinders? December 2018 SAMEN VOOR BIODIVERSITEIT Wat betekent het Deltaplan Biodiversiteitsherstel voor boeren en tuinders? December 2018 BIODIVERSITEIT: GEDEELD BELANG, GEDEELDE VERANTWOORDELIJKHEID Op 19 december 2018 is het

Nadere informatie

Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden?

Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden? Resultaten met functionele agrobiodiversiteitsmaatregelen vanuit project Boeren en Agrobiodiversiteit.. Kan stimuleren van agrobiodiversiteit zonder externe gelden? Jan de Wit Louis Bolk Instituut 1 Biodiversiteit?

Nadere informatie

Korte voedselketens. Brenda Vrieling Regiebureau POP/Netwerk Platteland. POP3-festival Provincie Flevoland 8 maart 2017

Korte voedselketens. Brenda Vrieling Regiebureau POP/Netwerk Platteland. POP3-festival Provincie Flevoland 8 maart 2017 Korte voedselketens Brenda Vrieling Regiebureau POP/Netwerk Platteland POP3-festival Provincie Flevoland 8 maart 2017 Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland

Nadere informatie

Onderwijs en Kennisoverdracht

Onderwijs en Kennisoverdracht Onderwijs en Kennisoverdracht Ontwikkelingen in de duurzame landbouw in Suriname Prof. Tiny van Boekel, Decaan voor Onderwijs/Vice-rector, Wageningen University & Research Centre, NL Inhoud lezing Ontwikkelingen

Nadere informatie

Bionext en Biohuis. Samenwerken in ketenverband. Bavo van den Idsert Directeur Bionext

Bionext en Biohuis. Samenwerken in ketenverband. Bavo van den Idsert Directeur Bionext Bionext en Biohuis Samenwerken in ketenverband Bavo van den Idsert Directeur Bionext Inhoud - Introductie Bionext en samenwerking Biohuis - Visie BioDuurzaam 2012-2020 - BioDuurzaam en EKO Bionext De hele

Nadere informatie

Weergave enkele aanbevelingen uit de leersessies Weten van Water, Leven met Water. Deskundigen aanwezig in diverse sessies: zie bijlagen

Weergave enkele aanbevelingen uit de leersessies Weten van Water, Leven met Water. Deskundigen aanwezig in diverse sessies: zie bijlagen Weergave enkele aanbevelingen uit de leersessies Weten van Water, Leven met Water 24 oktober 2018 Provinciehuis Arnhem. Deskundigen aanwezig in diverse sessies: zie bijlagen Is waterbeheer en veiligheid

Nadere informatie

Veel Nederlanders weten maar weinig van de land bouw. De multifunctionele

Veel Nederlanders weten maar weinig van de land bouw. De multifunctionele Leren Veel Nederlanders weten maar weinig van de land bouw. De multifunctionele boerderij, die zijn deuren opstelt voor bezoekers, is dan een plek waar je veel kunt opsteken. Dat geldt in nog sterkere

Nadere informatie

FYSIEKE INVESTERINGEN VOOR INNOVATIE EN MODERNISERING VAN LANDBOUWBEDRIJVEN

FYSIEKE INVESTERINGEN VOOR INNOVATIE EN MODERNISERING VAN LANDBOUWBEDRIJVEN FYSIEKE INVESTERINGEN VOOR INNOVATIE EN MODERNISERING VAN LANDBOUWBEDRIJVEN Europees Landbouwfonds voor Informatiebijeenkomst nieuwe POP3-openstellingen Utrecht West 20 september 2018 Provincie Utrecht

Nadere informatie

Perspectieven op gezondheid in de VolksgezondheidsToekomstVerkenning RIVM. Johan Melse.

Perspectieven op gezondheid in de VolksgezondheidsToekomstVerkenning RIVM. Johan Melse. Perspectieven op gezondheid in de VolksgezondheidsToekomstVerkenning RIVM Johan Melse jm.melse@minvws.nl johan.melse@rivm.nl info@johanmelse.nl 1 Een gezonder Nederland VTV-2014 2 Nancy Hoeymans, Jeanne

Nadere informatie

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen?

Duurzame wereldvoedselvoorziening. hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Duurzame wereldvoedselvoorziening hoe ziet dit vraagstuk eruit en in welke richting liggen de oplossingen? Even voorstellen: Ruben Bringsken Ondernemer in Food en ICT (focus op duurzame oplossingen) Eigenaar/participatie

Nadere informatie

Speech jaarvergadering oud ambtenaren Europese Instellingen op 21 april 2017 in PH Zwolle -------------------------------------------------------------------------------------------- dames en heren, Hartelijk

Nadere informatie

Het door wethouder A Smit, woordelijk, gestelde:

Het door wethouder A Smit, woordelijk, gestelde: Aan: Gemeente Assen Ter attentie van de gemeenteraad Postbus 30018 9400 RA ASSEN Ubbena, 10 oktober 2015 Geacht raadslid, Met dit schrijven wil ik uw aandacht vragen voor punt 9 van de Vergadering Gemeenteraad

Nadere informatie

Vr. 6 september 2013: Leeuwarden Fryslân viert feest

Vr. 6 september 2013: Leeuwarden Fryslân viert feest Vr. 6 september 2013: Leeuwarden Fryslân viert feest Bidboek Lwd2018: veel ruimte voor ecologie, landschap, biodiversiteit en Waddenzee 1. Het thema Nature and culture richt zich op ideeën en concepten

Nadere informatie