Voorstel van resolutie. betreffende een actieplan voor de bescherming en het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen
|
|
- Peter Boer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 stuk ingediend op 1137 ( ) Nr mei 2011 ( ) Voorstel van resolutie van de heren Dirk Peeters en Hermes Sanctorum betreffende een actieplan voor de bescherming en het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen verzendcode: LAN
2 TOELICHTING 2 Stuk 1137 ( ) Nr. 1 De bestuiving van cultuurgewassen Toelichting door bijen is goed voor 10 percent van de toegevoegde De bestuiving waarde van in cultuurgewassen de landbouwsector. door bijen In België is goed wordt voor 10 die percent economische van de toegevoegde waarde van de honingbij o waarde in 343,8 de landbouwsector. miljoen euro In geschat. België 1 wordt Op wereldschaal die economische raamt waarde professor van de Jacobs honingbij zijn MINBEErapport miljoen het euro economische geschat 1. Op wereldschaal belang van de raamt honingbij prof. Jacobs op meer in zijn dan MINBEE- 129 miljard euro. 2 op 343,8 rapport het economische belang van de honingbij op meer dan 129 miljard euro 2. De Monitoring Bijensterfte 2010 van het Informatiecentrum voor Bijenteelt beschikte eind september 2010 over gegevens van 109 Vlaamse gemeenten. In 25 gemeenten (23%) bedroeg de bijensterfte meer dan 26 percent. In drie gemeenten werd meer dan 71 percent dode bijenvolken De Monitoring geteld. Dat Bijensterfte fenomeen, 2010 ook de van bijenverdwijnziekte het Informatiecentrum genoemd, voor wordt Bijenteelt beschikte e sinds 2003 september wereldwijd 2010 vastgesteld. over gegevens van 109 Vlaamse gemeenten. In 25 gemeenten (23%) bedr de bijensterfte meer dan 26 percent. In drie gemeenten werden meer dan 71 percent d De meeste bijenvolken wetenschappers geteld. gaan Dat ervan fenomeen, uit dat verschillende ook bijenverdwijnziekte oorzaken meespelen genoemd, bij de wordt sinds 2 bijenverdwijnziekte wereldwijd en vastgesteld; dat een cumulatie van factoren tot de onrustwekkende bijensterfte leidt. Als voornaamste oorzaken worden aangehaald: de varroamijt De meeste wetenschappers gaan ervan uit dat verschillende oorzaken meespelen bij Deze mijt parasiteert op de bij, teert op diens biomassa en verzwakt daardoor bij. bijenverdwijnziekte en dat een cumulatie van factoren tot de onrustwekkende bijenste De varroamijt dook voor het eerst op in Europa in de jaren tachtig van vorige eeuw. Chemische leidt. bestrijding Als voornaamste van de mijt is oorzaken weinig effectief, worden omdat aangehaald: de mijt snel resistentie kweekt tegen bestrijdingsmiddelen. Van biotechnische bestrijdingswijzen, zoals de darrenen vliegermethode de varroamijt die ontwikkeld werd bij de Kalmthoutse Biegilde, werd de werking bevestigd door onderzoek aan de Universiteit van Wageningen. In combinatie met het gebruik van bijvoorbeeld oxaalzuur is een bestrijding van de varroamijt mogelijk. Oxaalzuur Deze is in mijt zijn medicinale parasiteert toepassing op de bij, echter teert niet op diens of moeilijk biomassa verkrijgbaar; en verzwakt daardoor de bij. De de afnemende varroamijt biodiversiteit dook voor het eerst op in Europa in de jaren tachtig van vorige eeuw. Chemisch bestrijding van de mijt is weinig effectief, omdat de mijt snel resistentie kweekt tegen Monoculturen zoals maïsvelden bevatten voor bijen weinig interessant stuifmeel. In bestrijdingsmiddelen. Van biotechnische bestrijdingswijzen, zoals de darren- en grootschalige landbouwlandschappen ontbreekt het ook aan de nodige structuurelementen vliegermethode voor voortplanting die ontwikkeld en overwintering. werd Een bij de eenzijdig Kalmthoutse dieet verzwakt Biegilde, werd bij en de werking bevest door het door ontbreken onderzoek van bijvoorbeeld aan de Universiteit houtige gewassen van Wageningen. is het voor In wilde combinatie bijen moeilijk met het gebruik van om de levenscyclus succesvol te ontwikkelen. Ook de biodiversiteit in de natuur lijdt daar onder. Ook daar zorgen bijen voor een aanzienlijk deel van de bestuiving. Onderzoek toont aan dat het verdwijnen van bijen parallel verloopt met de achteruitgang van de 1 Informatiecentrum bijenteelt. 1 Informatiecentrum 2 voor bijenteelt. Prof. Dr. F. Jacobs, U Gent Project RT 06/07 Minbee. 2 Prof. dr. F. Jacobs, UGent Project RT-06/07-Minbee. V l a a m s Pa r l e m e n t 1011 B r u s s e l 0 2 / w w w. v l a a m s p a r l e m e n t. b e
3 Stuk 1137 ( ) Nr. 1 3 diversiteit van wilde planten 3. Een minimale kwaliteitsnorm voor bijen zou een voorwaarde moeten zijn vooraleer landbouwers voor subsidiëring in aanmerking komen. Beheerovereenkomsten kunnen een aanvullende rol spelen indien dit instrument beter inspeelt op nuttige planten voor bijen (zowel stuifmeel, nectar als structuurelementen) en meerjarige en natuurlijke vegetaties stimuleert; pesticiden Systemische insecticiden op basis van neonicotinoïden, zoals imidacloprid (verkocht onder de merknamen Gaucho of Bazooka), hebben subletale effecten op bijen. Bijen die eraan blootgesteld worden, gaan weliswaar niet meteen dood, maar het product beïnvloedt wel het zenuwstelsel, waardoor het leer- en oriëntatievermogen vermindert, de voedselopname afneemt en de kwispeldans, de dans waarmee bijen met elkaar communiceren, verstoord wordt. Dat pesticiden een nefaste invloed hebben, wordt zowel door Vlaams (prof. Jacobs, UGent) als internationaal (Universiteit Utrecht, Wageningen) onderzoek bevestigd. Het Milieurapport van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) vermeldde al in 2007 dat de curve voor bijen een golvende trend vertoont tussen 1992 en De stijgingen en dalingen komen overeen met de variaties in de verkoopscijfers van lindaan, chloorpicrine, methylbromide en imidacloprid in die periode.. Verschillende Europese landen, onder meer Frankrijk, Duitsland en Italië, verbieden het gebruik van bestrijdingsmiddelen die neonicotinoïden bevatten. Dirk PEETERS Hermes SANCTORUM 3 Biesmeijer et al., 2006.
4 4 Stuk 1137 ( ) Nr. 1 VOORSTEL VAN RESOLUTIE Het Vlaams Parlement, rekening houdend met: 1 de COP10 (Conference of the Parties) van Nagoya (Japan) over biodiversiteit; 2 de Leefmilieuraad van 20 december, waar de Europese doelstellingen op het vlak van natuur en biodiversiteit voor Europa in de Biodiversiteitsstrategie 2020 werden vastgelegd; gelet op de verordening (EG) nr. 1234/2007 van de Raad van 22 oktober 2007 betreffende maatregelen ter verbetering van de productie en afzet van producten van de bijenteelt; rekening houdend met: 1 het feit dat investeringen in natuur en biodiversiteit, met name in het vrijwaren en uitbreiden van genetische verscheidenheid en van ecosysteemdiensten, door veel economen, bedrijven en landen inmiddels beschouwd worden als een uitgelezen middel om een groene economie aan te sturen en om vele groene jobs, ook voor laag geschoolden, te creëren (bron: The Economics of Ecosytems and Biodiversity (TEEB)); 2 de Call of Montpellier van In de besluiten van het 41e Apimondiacongres werd uitgebreid wetenschappelijk onderzoek aangevoerd om het belang van de honingbij voor bestuiving, en bijgevolg voor biodiversiteit, te benadrukken; 3 de economische meerwaarde en de ecologische diensten die de honingbij levert aan de landbouw en aan de bestuiving van planten in het algemeen; gelet op: 1 het Europese beleidsvoornemen om chemische producten en chemische gewasbeschermingsmiddelen die schadelijk zijn voor bijen, op korte termijn te bannen; 2 het feit dat het Vlaams Parlement al eerder zijn bezorgdheid over deze problematiek uitdrukte in de resolutie betreffende aandacht voor de bijenteelt binnen het Vlaamse beleid (Parl. St. Vl. Parl , nr. 1648/5); 3 het antwoord van minister-president Kris Peeters op de schriftelijke vraag van Vlaams volksvertegenwoordiger Dirk Peeters, waaruit het gebruik van chemische gewasbescherming met neonicotinoïden in België duidelijk blijkt (schriftelijke vraag nr. 50 van 28 oktober 2010); 4 de hoorzitting met prof. Jacobs en de voorstelling van het MINBEE-rapport in de Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid van 4 mei 2011; stelt vast dat: 1 zowel honingbijen als wilde bijen in de tuinbouw gemiddeld 80% van de bestuiving voor hun rekening nemen. Met name de teelt van appels, peren en aardbeien kan niet zonder bijen (bron: Informatiecentrum voor Bijenteelt); 2 bijen daarnaast ook een belangrijke functie hebben als bestuiver in de natuur; 3 het aantal imkers in Vlaanderen afneemt en dat de gemiddelde leeftijd rond 55 jaar schommelt. De Vlaamse imkers zijn hobbyimkers. Slechts een beperkt aantal kan als semiprofessioneel beschouwd worden (bron: Koninklijke Vlaamse Imkersbond); 4 de bijensterfte onder honingbijen de laatste jaren onrustwekkend toeneemt. Prof. Frans Jacobs (UGent) stelt dat het op zich niet ongewoon is dat 10% van de bijenvolken de lente niet haalt, maar dat het alarmerend is wanneer de bijensterfte boven de 20% uitstijgt; 5 bijensterfte tot gevolg heeft dat de imkerkasten leeg blijven en bloemen niet bevrucht worden, waardoor de voedselproductie in het gedrang komt;
5 Stuk 1137 ( ) Nr ook wilde bijen een sterke achteruitgang vertonen. In Nederland komen 188 van de 338 inheemse soorten voor op de Rode Lijst. Dat is 55,6% van de totale soortenrijkdom. Zo n 35 soorten zijn al uitgestorven (bron: Peeters & Reemer, 2003). In de Duitse deelstaat Baden-Würtenberg staan 208 van de 406 soorten op de Rode Lijst. Dat is 45,2% van de totale soortenrijkdom. 23 soorten zijn er volledig verdwenen (bron: Westricht et al., 2000); 7 onderzoek in Frankrijk heeft aangetoond dat honingbijen het in een bewoonde, stedelijke omgeving vaak beter doen en meer honing produceren dan in een door landbouw gedomineerd buitengebied, wat ons toch moet doen nadenken over de ecologische kwaliteit en de aanwezigheid van chemische producten in het buitengebied; vraagt de Vlaamse Regering: 1 initiatieven te nemen die het Vlaamse imkerskorps verjongen; 2 een netwerk uit te bouwen van specifiek opgeleide milieu- en natuurwerkers, zodat naast het klassieke circuit van hobbyimkers een professioneel circuit ontstaat, dat op zijn beurt de hobbyimkers kan ondersteunen. Hier lijkt een rol voor het Praktijkcentrum Bijen weggelegd; 3 de samenwerking tussen Vlaamse, Waalse en Nederlandse kenniscentra te stimuleren en intensifiëren; 4 meer te investeren in onderzoek naar het voorkomen en de toestand van wilde bijen in Vlaanderen, en daarvoor dan ook gepaste beheersmaatregelen uit te werken in samenwerking met de landbouw- en de natuursector; 5 middelen te ontwikkelen die de actuele kennis over de imkerij beter tot bij de imkers brengen, en daartoe speciaal het Praktijkcentrum Bijen extra te ondersteunen; 6 meer te investeren in het onderzoek naar biotechnische bestrijdingsmethoden van de varroamijt en biotechnische oplossingen meer te promoten; 7 het mogelijk te maken dat producten zoals oxaalzuur kunnen worden gebruikt voor de bestrijding van de varroamijt; 8 de nodige maatregelen te nemen om het gebruik van neonicotinoïden te verbieden, zoals in onze buurlanden, en Europese initiatieven tegen het gebruik van neonicotinoïden ten volle te steunen; 9 landbouwers die op hun land bijonvriendelijke monoculturen (zoals bijvoorbeeld maïs) verbouwen, aan te moedigen en te ondersteunen om 10% van hun landbouwareaal op een bijvriendelijke wijze in te zaaien, bijvoorbeeld als bloemenwei, om de aanwezige hoeveelheid nectar voor de bijen te verhogen; 10 de beheerovereenkomsten die de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) met landbouwers afsluit, beter af te stemmen op biodiversiteit, waarbij de behoeften van inheemse bijen en honingbijen ook opgenomen worden; 11 in haar groenbeleid een bijentoets in te bouwen, zodat bij nieuwe groenaanplantingen gekozen wordt voor bijvriendelijke gewassen, rekening houdend met criteria voor harmonisch park- en groenbeheer; 12 provincie- en gemeentebesturen in hun rol van groenbeheerders aan te moedigen en te ondersteunen bij het nemen van meer bijvriendelijke maatregelen (onder meer een beter opgevolgd bermenbeheer, bijenhotels, een meer doorgedreven pesticidenreductie, bijvriendelijke aanplantingen); 13 erop toe te zien dat de Vlaamse overheid en de provincie- en gemeentebesturen bij het aanplanten van bomen actief overgaan tot een gemotiveerde keuze voor inheemse, bijvriendelijke boomsoorten. Dirk PEETERS Hermes SANCTORUM
betreffende een actieplan voor het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen
stuk ingediend op 1211 (2010-2011) Nr. 1 28 juni 2011 (2010-2011) Voorstel van resolutie van de heer Karlos Callens, de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem en de heren Dirk Van Mechelen en Sas
Nadere informatieVoorstel van resolutie. betreffende een actieplan voor het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen
stuk ingediend op 1340 (2011-2012) Nr. 1 27 oktober 2011 (2011-2012) Voorstel van resolutie van de heren Karlos Callens, Dirk Peeters en Jos De Meyer, mevrouw Els Robeyns en de heer Mark Demesmaeker betreffende
Nadere informatieDen Haag Bij voorbeeld. Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen
Den Haag Bij voorbeeld Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen Inleiding Bijensterfte neemt wereldwijd en in Nederland alarmerend toe. Door het grootschalige gebruik van giftige bestrijdingsmiddelen
Nadere informatieZittingsdocument B7-0000/2010 ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-000/2010
EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Zittingsdocument 14.9.2010 B7-0000/2010 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-000/2010 ingediend overeenkomstig artikel 115, lid 5, van het
Nadere informatieBijen zijn geen bijzaak. Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving
Bijen zijn geen bijzaak Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving De bijen hebben het vandaag bijzonder moeilijk. In Vlaanderen verdween de voorbije jaren haast 40 procent van de bijenkolonies.
Nadere informatieBestuiving = instandhouding van soorten
Bestuivers vandaag? Bestuiving = instandhouding van soorten MiNa Raad Wuustwezel 17.06.2013 2 Bestuiving van de natuurlijke flora DIENT DE VOORTPLANTING Bestuiving van cultuurgewassen DIENT (o.a.) DE PRODUCTIE
Nadere informatieBijen en zo. Villa Augustus 6 mei 2014. Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee
Bijen en zo Villa Augustus 6 mei 2014 Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee Maar eerst een BIJENQUIZ Alle antwoorden staan in Het lied van de honing Vraag 1: Hoe lang leeft een bijenkoningin? 1 jaar of 5 jaar
Nadere informatieBijen, de meeste mensen jagen ze snel weg wanneer ze te dichtbij
De bijen hebben het zwaar Bijen, de meeste mensen jagen ze snel weg wanneer ze te dichtbij komen. Maar deze beestjes, die overigens lelijk kunnen steken, zijn zeer belangrijk voor de natuur en ons voedsel.
Nadere informatieDiversiteit van bestuivers behouden en bevorderen
Diversiteit van bestuivers behouden en bevorderen Waarom eigenlijk, en hoe doen we dat het beste? Arjen de Groot Wageningen Environmental Research 27 februari 2019, Almelo Een rijkdom aan bestuivende insecten
Nadere informatieBIJENPLAN GEMEENTE KASTERLEE
BIJENPLAN GEMEENTE KASTERLEE Achtergrond Het gaat niet goed met de bijen, zowel de honingbijen als de solitaire bijen hebben het moeilijk. Ziekten, pesticiden, maar ook het verdwijnen van nestgelegenheid
Nadere informatieBloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal
Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.
Nadere informatieBloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg
Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 6 september 2017, Kronenberg Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.
Nadere informatieGeen bijzaak. Initiatiefnota beperken bijensterfte in Noord-Holland
Geen bijzaak Initiatiefnota beperken bijensterfte in Noord-Holland Fractie Partij voor de Dieren in de provincie Noord-Holland 21 november 2011 Inhoudsopgave Samenvatting 1. De provincie moet de bij redden,
Nadere informatieAntwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 17 mei 2011) Nummer 2486
van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 17 mei 2011) Nummer 2486 Onderwerp Bijensterfte en gebruik bestrijdingsmiddelen Aan de leden van Provinciale Staten
Nadere informatieBEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw M.J.E. de Groot. sv RIS Regnr. DSB/ Den Haag, 15 februari 2011
Gemeente Den Haag BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw M.J.E. de Groot sv 2011.031 RIS 178468 Regnr. DSB/2011.58 Den Haag, 15 februari 2011 Inzake: Bijen en bestuivende insecten
Nadere informatieDe Bij hoort erbij. 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards
. 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards Wat heb ik met bijen. Als klein jongetje al met mieren en bijen bezig. Grote tuin met fruitbomen Kortom, de natuur en het behoud ervan is mij lief Einstein
Nadere informatiePhytofar standpunt: risico-evaluatie van neonicotinoïden gebruikt in België
Phytofar standpunt: risico-evaluatie van neonicotinoïden gebruikt in België (standpunt gebaseerd op UGent-studie in opdracht van Phytofar) Brussel, 08 mei 2013 In België maakt men gebruik van de PRIBEL-indicator
Nadere informatieBijensterfte: oorzaken en gevolgen + stand van zaken voorjaar Insectbestuiving & Bijenhouderij Succes story / Ramp scenario?
Bijensterfte: oorzaken en gevolgen + stand van zaken voorjaar 2009 Tjeerd Blacquière, bijen@wur, Plant Research International, WUR, Wageningen Insectbestuiving & Bijenhouderij Succes story / Ramp scenario?
Nadere informatieEen bij hoort er bij in Nijmegen. Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan.
Een bij hoort er bij in Nijmegen Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan. Ingediend door: Pepijn Boekhorst, GroenLinks Tobias van Elferen, D66 Bij het schrijven van dit initiatiefvoorstel
Nadere informatieGEÏNTEGREERDE GEWASBESCHERMING IN DE WITLOOFTEELT INLEIDING EN WETGEVEND KADER
GEÏNTEGREERDE GEWASBESCHERMING IN DE WITLOOFTEELT INLEIDING EN WETGEVEND KADER Marleen Mertens Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO) INVLOED VAN GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN Positieve effecten: Bijdrage
Nadere informatieDe toekomst van agrobiodiversiteit in landbouwproductiesystemen en cultuurgewassen. Wannes Keulemans 30 november 2015
De toekomst van agrobiodiversiteit in landbouwproductiesystemen en cultuurgewassen Wannes Keulemans 30 november 2015 structuur Voedselproductie en voedselzekerheid Wat verstaan we onder agrobiodiversiteit
Nadere informatieBIJENPLAN GEMEENTE RIJKEVORSEL
BIJENPLAN GEMEENTE RIJKEVORSEL Inhoud Inhoud...2 I. Inleiding: waarom een gemeentelijk bijenplan...3 1. Waarom een gemeentelijk bijenplan?...3 2. In praktijk: Naar een bijenvriendelijke omgeving...4 3.
Nadere informatieVERZOEKSCHRIFT. over genetisch gewijzigde organismen en biologische gewassen VERSLAG
Zit ting 2004-2005 24 november 2004 VERZOEKSCHRIFT over genetisch gewijzigde organismen en biologische gewassen VERSLAG namens de Subcommissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid uitgebracht door
Nadere informatieIPM als basis voor een
als basis voor een moderne landbouw Annie Demeyere Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Landbouw en Visserij 1 Integrated Pest Management - Wetgevend kader 1. Verordening 1107/2009/EG voor het op de
Nadere informatie'Met de huidige insectensterfte is er over één generatie alleen nog dode natuur
'Met de huidige insectensterfte is er over één generatie alleen nog dode natuur 18 mei 2018 15:45 Laatste update: 20 mei 2018 23:46 Het aantal insecten is de laatste decennia flink afgenomen. En dat is
Nadere informatieRAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT
RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1064559, Datum: Behandeld door: 9 September 2013 P. Bakker Afdeling/Team: Stadsbeheer/ Staf Stadsbeheer Onderwerp: Bevordering bijenstand Purmerend
Nadere informatieAngeldragers Honingbij Solitairebij Hommel Wesp
Insecten Angeldragers Honingbij - Geel en bruin van kleur - Angel met weerhaakjes bij alle werkbijen - Koningin legt eitjes - Leven in kolonie (in de zomer: 30.000-70.000) in een kast of een korf - De
Nadere informatieImkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek
Wees erbij! Imkervereniging de korenbloem Bart Bakker Jan Breembroek 1 Imkervereniging de korenbloem Gemeente Renkum plus stukje Betuwe 50 leden 102 jaar oud Bestuur: Bart Bakker Jan-Joris van Kampen Jan
Nadere informatieImidacloprid en bijensterfte?
Imidacloprid en bijensterfte? Tjeerd Blacquière, Adindah Visser bijen@wur, Plant Research International, WUR, Wageningen Bijensterfte & Bestuivingscrisis Rol en neergang bestuivers Gevolgen wereld Nederland
Nadere informatieRaadsleden Pepijn Boekhorst (GroenLinks) en Tobias van Elferen (D66)
Toelichting over de behandeling van: DEBATSTUK Initiatiefvoorstel Een bij hoort er bij in Nijmegen Van: Doel: Toelichting: Raadsleden Pepijn Boekhorst (GroenLinks) en Tobias van Elferen (D66) Besluiten
Nadere informatieToegelaten middelen bestrijding van de varroamijt met behulp van Etherische olien, gewonnen uit planten
Toegelaten middelen bestrijding van de varroamijt met behulp van Etherische olien, gewonnen uit planten Voorstel aanvullingen/wijzigingen 1. Waar op letten bij bestrijdingsmiddelen - een hoge effectiviteit
Nadere informatieSubsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie
Subsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie Artikel 1 - Doel Bijen vliegen van bloem tot bloem om nectar op te halen. Hierdoor nemen ze telkens een klein beetje stuifmeel met zich mee, waardoor
Nadere informatieHoe werkt natuurlijke plaagbeheersing?
Hoe werkt natuurlijke plaagbeheersing? WUR Onderwijsaanbod Gewasbescherming 2007 Modules Akkerbouw Frans van Alebeek (PPO-AGV, Lelystad) frans.vanalebeek@wur.nl Preventie van plagen Eén van de lange termijn
Nadere informatieStichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016
Stichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016 Bestuivende insecten zorgen voor: bestuiving 90 % van de wilde planten 75 % van de voedselgewassen voedsel voor vele dieren (jonge grutto's eten insecten
Nadere informatieNATUUR EN BIODIVERSITEIT
NATUUR EN BIODIVERSITEIT Wat hebt u eraan? Biodiversiteit is de verscheidenheid van leven op onze planeet. Het is het fundament van ons welzijn en de economie. We zijn van de natuur afhankelijk voor ons
Nadere informatieInhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus...
Inhoudsopgave Inhoud Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. De doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen...
Nadere informatieWist u dat 76 % van alle voedselgewassen afhankelijk is van bestuiving door insecten? Dat komt overeen met 35 % van onze voedselproductie in tonnen!
Statenvoorstel / Voorgestelde behandeling Statencommissie : PS-vergadering : 4 juli 2014 Onderwerp Initiatiefvoorstel van de Partij voor de Dieren inzake beperken bijensterfte in Noord-Brabant, verzoek
Nadere informatieBij-vriendelijk Beheer
Bij-vriendelijk Beheer Sabine van Rooij en Anjo de Jong, Wageningen Environmental Research 13 november 2018, Klantendag Benchmark Gemeentelijk Groen Waarom? Voor welke soorten? Bijen o 358 soorten in Nederland:
Nadere informatieAdvies voor de verbetering van de leefomstandigheden van bijen en overige bestuivende insecten in Rotterdam
Advies voor de verbetering van de leefomstandigheden van bijen en overige bestuivende insecten in Rotterdam Uitgebracht door de Adviescommissie Dierenwelzijn & Stadsnatuur april 2012 Inhoud Aanleiding
Nadere informatieBijen en fauna-akkers. Wim Veraghtert & Jens d Haeseleer Natuurpunt Studie
Bijen en fauna-akkers Wim Veraghtert & Jens d Haeseleer Natuurpunt Studie Bijen en fauna-akkers Wilde bijen, een korte inleiding Het fauna-akkerproject met RL De Voorkempen: onderzoeksvragen en resultaten
Nadere informatieBIJENLANDSCHAP OP DE KAART. Koos Biesmeijer Naturalis Biodiversity Center
BIJENLANDSCHAP OP DE KAART Koos Biesmeijer Naturalis Biodiversity Center Koos.biesmeijer@naturalis.nl BIJENLANDSCHAP OP DE KAART Bijen op de kaart figuurlijk letterlijk Bijenlandschap op de kaart BIJEN
Nadere informatieDe rol van honingbijen bij de teelt van zaden
Factsheet 1 De rol van honingbijen bij de teelt van zaden Johan Calis & Willem Boot (www.inbuzz.nl) Maart 2009 Zaad Een eerste stap in de productie van veel voedsel en siergewassen is de teelt van zaden.
Nadere informatieRapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw
Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:
Nadere informatieNeonicotinoïden: opnieuw een dode lente op het boerenland? Frank Berendse Wageningen University
Neonicotinoïden: opnieuw een dode lente op het boerenland? Frank Berendse Wageningen University Veranderingen in de dichtheid van vogelsoorten van het boerenland in Eemland en Gelderse Vallei tussen
Nadere informatieONTWERP VAN DECREET. houdende diverse bepalingen inzake landbouw, leefmilieu en natuur en ruimtelijke ordening
Stuk 1863 (2012-2013) Nr. X Zitting 2012-2013 ONTWERP VAN DECREET houdende diverse bepalingen inzake landbouw, leefmilieu en natuur en ruimtelijke ordening Hoofdstuk 16. Decreet houdende de organisatie
Nadere informatieinitiatiefvoorstel (art. 35 rvo)
initiatiefvoorstel (art. 35 rvo) aan de raad van de gemeente lingewaard datum : 19 augustus 2013 steller(s) : Lianne Duiven onderwerp : Bevordering van biodiversiteit om bijensterfte tegen te gaan Een
Nadere informatieADVIES. 15 september 2016
ADVIES Voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering dat het gebruik van pesticiden, die fipronil of neonicotinoïden bevatten, verbiedt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest 15 september
Nadere informatieVoordracht aan Provinciale Staten. Van Partij voor de Dieren GEWIJZIGD. Juni 2012
GEWIJZIGD Voordracht aan Provinciale Staten Van Partij voor de Dieren Vergadering Juni 2012 Nummer 6468 Onderwerp Geen bijzaak, initiatiefnota Partij voor de Dieren over beperken bijensterfte in Zuid-Holland
Nadere informatieWilde bijen in natuur- en groenbeheer. Ivo Raemakers Menno Reemer
Wilde bijen in natuur- en groenbeheer Ivo Raemakers Menno Reemer 1 Waarom bijen? Rode Lijst: veel soorten bedreigd Functie in ecosysteem: belangrijke bestuivers Indicator voor natuurbeheer en natuurkwaliteit
Nadere informatieStudie Economische overgang: De consumptie en productiepatronen: De belangrijkste actoren op de markt aansporen om biodiversiteit te integreren
Studie Economische overgang: De consumptie en productiepatronen: De belangrijkste actoren op de markt aansporen om biodiversiteit te integreren Samenvatting van de studie uitgevoerd door Arcadis in opdracht
Nadere informatieMijnheer de Schepen, Mijnheer Christiaens, Mijnheer Hellings, Dames en heren,
TOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW, ZEEVISSERIJ EN PLATTELANDSBELEID Keppel-Seghers 28 maart 2011 Mijnheer de Schepen, Mijnheer
Nadere informatieVisie Bijenhouderij en Insectenbestuiving
Visie Bijenhouderij en Insectenbestuiving Analyse van bedreigingen en knelpunten Dr. T. Blacquière met bijdragen van J.J.M. van der Steen MSc & A.C.M. Cornelissen Rapport 227 Visie Bijenhouderij en Insectenbestuiving
Nadere informatieTOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW, ZEEVISSERIJ EN PLATTELANDSBELEID
TOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW, ZEEVISSERIJ EN PLATTELANDSBELEID Voorstelling Landbouwrapport 2010 Het Vlaamse landbouwbeleid
Nadere informatieStichting BEE Foundation. januari 2016
Stichting BEE Foundation januari 2016 Alarmerende situatie Bestuivende insecten zijn de basis van het voedselweb. Zij zorgen door bestuiving voor 35 tot 75% van het voedsel voor mens en dier. Wereldwijd
Nadere informatieWelke richting volg je? In welke mate ga je akkoord met volgende stellingen?
Groepsnummer: Nummer respondent: Beste leerling, Hieronder vind je een aantal vragen. Lees de opdrachten aandachtig en probeer zo nauwkeurig mogelijk te antwoorden. Laat geen vragen open. Als je iets niet
Nadere informatieToespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR. Zondag 18 april 2010 - Hoegaarden
Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Zondag 18 april 2010 - Hoegaarden Symposium Natuurpunt Biodiversiteit Goedemorgen iedereen, Ik ben blij hier vandaag op
Nadere informatieBijen op het landbouwbedrijf. Boki Luske 31 Maart 2017
Bijen op het landbouwbedrijf Boki Luske 31 Maart 2017 Inhoud Boer, bij en burger geschiedenis Methodes om te werken aan een bijvriendelijker platteland Natuurinclusieve landbouw Bij, Boer & Burger: voorheen
Nadere informatieStikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie
Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Jan Willem Erisman Arnhem, 24 januari 2018 Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was
Nadere informatieKleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer. Context: steeds minder insecten. -76% insectenbiomassa Anthonie Stip
Kleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer Context: steeds minder insecten Anthonie Stip 1 juni 2018 anthonie.stip@vlinderstichting.nl @birdingstip -76% insectenbiomassa 1 Insectenverlies vooral na mei Biodiversiteit
Nadere informatieGroningen BIJvriendelijk
Groningen BIJvriendelijk Voorstellen voor provinciaal beleid ter ondersteuning en bescherming van bestuivende insecten Initiatiefvoorstel Partij voor de Dieren Statenfractie Groningen Juni 2013 Inhoudsopgave
Nadere informatieover de ex-ante-evaluatie Impact hervorming Europees landbouwbeleid op biologische landbouw in Vlaanderen
stuk ingediend op 1880 (2012-2013) Nr. 1 21 januari 2013 (2012-2013) Gedachtewisseling over de ex-ante-evaluatie Impact hervorming Europees landbouwbeleid op biologische landbouw in Vlaanderen Verslag
Nadere informatieDE VLAAMSE REGERING, Gelet op het akkoord van de Vlaamse minister, bevoegd voor de begroting, gegeven op 30 maart 2011;
Besluit van de Vlaamse Regering betreffende het verlenen van subsidies voor boslandbouwsystemen met toepassing van het Vlaams Programma voor Plattelandsontwikkeling voor de programmeringsperiode 2007-2013
Nadere informatieMilieuraad Roeselare. Advies Natuurpunt Mandelstreke. Inzaaiadviezen akkervogels en bijen
Milieuraad Roeselare Advies Natuurpunt Mandelstreke Inzaaiadviezen akkervogels en bijen http://www.boerenlandvogels.nl/sites/default/files/akkerranden.jpg?142010975 6 INHOUD 1 motivatie 3 2 adviezen 4
Nadere informatieRapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw
Rapport: duurzaamheid van de Vlaams-Brabantse land- en tuinbouw Economische, ecologische en sociale indicatoren Ine Vervaeke en Jona Lambrechts Inleiding Aanleiding: 20 jaar Vlaams-Brabant Duurzaamheid:
Nadere informatieGebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw per gewas,
Gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw per gewas, 2012-2016 Indicator 16 January 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere
Nadere informatie(Voor de EER relevante tekst)
30.5.2018 L 132/35 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2018/784 VAN DE COMMISSIE van 29 mei 2018 tot wijziging van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 540/2011 wat betreft de voorwaarden voor de goedkeuring van de
Nadere informatieMilieu Ingekomen stuk Dibh (PA 12 december 2012) Klimaat & Groen & Wonen. Datum uw brief
Milieu Ingekomen stuk Dibh (PA 12 december 2012) Klimaat & Groen & Wonen Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 329 95 81 E-mail gemeente@ nijmegen.nl
Nadere informatieNeonicotinoïden en bijen
Neonicotinoïden en bijen Tjeerd Blacquière, Guy Smagghe, Kees van Gestel & Veerle Mommaerts 17 maart 2012, Wageningen Neonicotinoiden en bijen Introductie: bijen sterfte Neonicotinoiden + bijen: sinds
Nadere informatieBijen terug op het. (bio en biodynamische) landbouw bedrijf. De Odin-imkerij case. Biobeurs Zwolle, 18 januari 2018,
Bijen terug op het (bio en biodynamische) landbouw bedrijf. De Odin-imkerij case Biobeurs Zwolle, 18 januari 2018, 11.45-12.45 uur Fruitweelde Elze-Lia Visser-Westerweele GAOS Ellen Krul Akkerbouwbedrijf
Nadere informatie«LATEM ZOEMT! DEURLE ZOEMT» ACTIEPLAN BIJENWERKGROEP ZZZ INT-MARTENS-LATEM
«LATEM ZOEMT! DEURLE ZOEMT» ACTIEPLAN BIJENWERKGROEP ZZZ INT-MARTENS-LATEM 0. Inhoud 0. Inhoud... 1 1. Inleiding... 1 1.1. Bijenwerkgroep Sint-Martens-Latem... 1 1.2. Charter bijvriendelijke gemeente...
Nadere informatieAl het natuur- en milieuaanbod in Holland Rijnland onder één dak. Samen Duurzaam wordt mogelijk gemaakt door de gemeenten in Holland Rijnland.
13 mei 2015 nummer 2/2015 Al het natuur- en milieuaanbod in Holland Rijnland onder één dak. Samen Duurzaam wordt mogelijk gemaakt door de gemeenten in Holland Rijnland. Bijen special Dit keer staat de
Nadere informatieBermen en akkerranden. Voor natuurlijke plaagbeheersing. Ir. Bert Van Gils. 02/10/2012, Oedelem
Bermen en akkerranden Voor natuurlijke plaagbeheersing Ir. Bert Van Gils 2/1/212, Oedelem Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Plant www.ilvo.vlaanderen.be Beleidsdomein Landbouw en Visserij
Nadere informatieVraag nr. 137 van 2 april 2004 van de heer JOHAN MALCORPS
Vraag nr. 137 van 2 april 2004 van de heer JOHAN MALCORPS Bijensterfte Omvang Pesticidenreductieplan Imkers worden steeds meer geconfronteerd met sterfte van hun bijenvolken op grote schaal. En dat in
Nadere informatieRAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT
RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1099724 Datum: Behandeld door: 15 oktober 2013 P.Bakker Afdeling/Team: Stadsbeheer/ Staf Stadsbeheer Onderwerp: Bevordering bijenstand Purmerend Samenvatting:
Nadere informatieCOMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD
NL NL NL COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 21.1.2009 COM(2009) 12 definitief Voorstel voor een BESCHIKKING VAN DE RAAD betreffende het voorlopig verbod op het gebruik en de verkoop in Hongarije
Nadere informatieMeer ruimte voor (functionele) biodiversiteit
Meer ruimte voor (functionele) biodiversiteit Waarom eigenlijk en hoe doen we dat het beste? Arjen de Groot Wageningen Environmental Research Bijeenkomst Goed Beezig Wanssum, 13 september 2018 Kennisimpuls
Nadere informatieRAPPORT. Resultaten COLOSS-enquête wintersterfte
Your reference: Our reference: Contact: Date: DL/02061/2017 Dries.Laget@UGent.be 06/02/2017 RAPPORT Resultaten COLOSS-enquête wintersterfte 2015-2016 1. Inleiding In april 2016 werd vanuit COLOSS een enquête
Nadere informatie1. werken aan. biodiversiteit ACTIES
1. werken aan biodiversiteit Biodiversiteit is een sleutelwoord in ons denken. Drachtplanten en de bijenweide hebben alle aandacht van de NBV. We ondersteunen en verwezenlijken plannen van de gemeenten,
Nadere informatieVERBIJSTERENDE BIJEN Actie april april
3 april 2015 1 VERBIJSTERENDE BIJEN Actie 2015 3 april 2015 3 april 2015 2 en meer Honingbijen : imkers oogsten honing in de bijenkast. Ze geven bijen suikeroplossing in ruil. Wilde/solitaire bijen en
Nadere informatieBIJEN IN LEEUWARDEN. Thijs Gerritsen & Bart Franken
BIJEN IN LEEUWARDEN Thijs Gerritsen & Bart Franken Wat komt er aan bod? o Even voorstellen o Bijen: wat zijn dat? o De mens en de bijen Intermezzo Akte 2 o De Leeuwarder bijen o Resultaten en conclusies
Nadere informatieStudiedag Vrouwen innoveren en inspireren op het platteland. 18 oktober 2011
TOESPRAAK DOOR KRIS PEETERS VLAAMS MINISTER-PRESIDENT EN VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE, BUITENLANDS BELEID, LANDBOUW, ZEEVISSERIJ EN PLATTELANDSBELEID Studiedag Vrouwen innoveren en inspireren op het platteland
Nadere informatieBijenhouden ten behoeve van zaadteelt en groente productie. Willem J. Boot & Johan N.M. Calis Inbuzz, Imkersbedrijf Boot en Calis, VOF
Bijenhouden ten behoeve van zaadteelt en groente productie Willem J. Boot & Johan N.M. Calis Inbuzz, Imkersbedrijf Boot en Calis, VOF Geschiedenis Vanaf 1989, onderzoekers aan de Wageningen Universiteit.
Nadere informatieBanking for Food en de Bij. Food & Agri
1 Banking for Food en de Bij Ruud Paauwe Lambert van Horen Sectormanager Tuinbouw Accountmanager Grootzakelijk, Food & Agri Agenda Strategie Rabobank Banking for Food Bij eeuwen lang betrokken De bezige
Nadere informatieGuido sterk. Biobest Hoofd registratie en R&D IPM aardbeien Ontwikkeling database nevenwerkingen
IPM Impact Linter Agropolis Kinrooi Guido sterk Origine marien bioloog Opzoekingsstation van Gorsem (nu PCF Velm) 1983-1994 Registratie proeven hard- en zachtfruit insecticiden/acariciden/rodenticiden
Nadere informatieResultaten multifactorieel onderzoek: effect multi-stressoren op bijenvolken. Coby van Dooremalen. 23 februari 2019 Bijscholingsdag leraren bijenteelt
Resultaten multifactorieel onderzoek: effect multi-stressoren op bijenvolken Coby van Dooremalen 23 februari 2019 Bijscholingsdag leraren bijenteelt Sommige links naar artikelen is alleen de samenvatting
Nadere informatiegezien zijn resolutie van 25 november 2010 over de situatie in de bijenteelt 1,
P7_TA(2011)0493 Gezondheid van honingbijen en de bijenteelt Resolutie van het Europees Parlement van 15 november 2011 over de gezondheid van honingbijen en de problemen van de bijenteeltsector (2011/2108(INI))
Nadere informatieBijen project boekje. Groep 4 - juni 2006
Bijen bestuiven de....... De imker houdt bijen voor de....... De bij haalt de...... uit de bloem. De... maakt honing van de nectar. De........ van de bijen legt de eitjes. Een mannetjesbij heet een...
Nadere informatieNo regret maatregelen voor de natuur
No regret maatregelen voor de natuur Laaghangend fruit en maatregelen op maat Arjen de Groot Wageningen Environmental Research Platform Groen Haarlemmermeer Hoofddorp, 28 januari 2019 Natuurherstel in
Nadere informatieBESTUIVERS IN HET LANDSCHAP
BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP INTRODUCTIE Biodiversiteit: Biodiversiteit of biologische diversiteit is een graad van verscheidenheid aan levensvormen binnen een gegeven ecosysteem, bioom of een gehele planeet.
Nadere informatieBIJ-ODIVERSITEIT. Kinderen verklaren waarom wij voor veel producten afhankelijk zijn van de
BIJ-ODIVERSITEIT Biodiversiteit, derde graad Doelstellingen Kinderen verklaren waarom wij voor veel producten afhankelijk zijn van de hommel/bij. Kinderen rubriceren de gevolgen van het verdwijnen van
Nadere informatie(Voor de EER relevante tekst)
L 132/40 UITVOERINGSVERORDENING (EU) 2018/785 VAN DE COMMISSIE van 29 mei 2018 tot wijziging van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 540/2011 wat betreft de voorwaarden voor de goedkeuring van de werkzame
Nadere informatieGenetisch gewijzigde aardappelen ter bestrijding van de aardappelziekte. met de medewerking van
Genetisch gewijzigde aardappelen ter bestrijding van de aardappelziekte met de medewerking van De aardappelziekte De aardappelziekte wordt veroorzaakt door Phytophthora infestans, een schimmelachtig organisme.
Nadere informatiezittingsjaar 2013-2014 Handelingen Commissievergadering Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid
vergadering C54 LAN3 zittingsjaar 2013-2014 Handelingen Commissievergadering Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid van 6 november 2013 2 Commissievergadering nr. C54 LAN3 (2013-2014) 6
Nadere informatieINSECT-VRIENDELIJKE AGROFORESTRY Factsheet
INSECT-VRIENDELIJKE AGROFORESTRY Factsheet OVER DEZE FACTSHEET Het doel van deze factsheet is om mensen die geïnteresseerd zijn in agroforestry te informeren over de potentiële voordelen voor de (insecten)biodiversiteit.
Nadere informatieGedachtewisseling. over het MINBEE-eindrapport over de bijenhouderij. Verslag
stuk ingediend op 1182 (2010-2011) Nr. 1 1 juni 2011 (2010-2011) Gedachtewisseling over het MINBEE-eindrapport over de bijenhouderij Verslag namens de Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid
Nadere informatieAGROBIODIVERSITEIT, VANDAAG EN MORGEN
TERUGBLIK Symposium 30 november 2015 AGROBIODIVERSITEIT, VANDAAG EN MORGEN Landbouwers in Vlaanderen ondersteunen en benutten sinds jaar en dag verschillende ecosystemen. Daarbij groeit het inzicht in
Nadere informatieBijen en bestuiving in de fruitteelt bij open teelten
Bijen en bestuiving in de fruitteelt bij open teelten ABTB ANI LLTB ZLTO VBBN Bijen en bestuiving van fruit bij open teelten Bloei, bestuiving en bevruchting spelen een essentiële rol bij de vorming van
Nadere informatieAnne Pieter Nicolai (0511) Z /S
Raadsvoorstel Vergadering Agendapunt Status Programma Portefeuillehouder Behandelend ambt. Email Telefoonnummer Zaak / Stuknummer : 23 januari 2014 11 Opiniërend (3) Infrastructuur mw H. Rijpstra Anne
Nadere informatieDrachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld,
Drachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld, yoga.riet@ziggo.nl Wat kan een imker doen?? Luisteren naar de argumenten en motieven van anderen. Voorlichting geven. Netwerken. Samenwerken
Nadere informatieNationaal Actie Plan d A ction N ational
Nationaal Actie Plan d A ction N ational Richtlijnen met betrekking tot de informatie omtrent pesticiden en hun alternatieven aan niet-professionelen op de plaats van verkoop. (versie 2.0 goedgekeurd door
Nadere informatie