Criteria. Communicatie? Dat is toch logisch! Of niet?

Transcriptie

1 Criteria Sector vmbo basis vmbo kader / theoretisch havo / vwo mbo niveau 1-2 mbo niveau 3-4 Fase van de opleiding begin van de opleiding tijdens de opleiding einde van de opleiding Loopbaancompetentie kwaliteitenreflectie motievenreflectie werkexploratie netwerken loopbaansturing LOB-cyclus ervaren reflecteren en vastleggen hele LOB-cyclus: ervaren + reflectie + vastleggen Ervaringsniveau oriënteren door informatie ervaren op school / privé ervaren in beroepspraktijk Betrokken partijen ouders arbeidsmarkt alumni (afgestudeerde) Voorbereidingstijd docent weinig gemiddeld veel Tijdsindicatie opdracht 0-30 minuten minuten > 60 minuten Type opdracht individuele opdracht groepsopdracht Titel Doel VOORBEREIDING Voorwerk door docent UITVOERING Uitleg door docent Ervaren - Reflecteren Communicatie? Dat is toch logisch! Of niet? Jongeren spreken met elkaar over een moeilijke situatie naar aanleiding van de logische niveaus van Bateson. Benodigdheden: Uitgeprinte grondplaten (eventueel geplastificeerd, op A3-formaat voor ieder tweetal jongeren), zie bijlage Theorie van Bateson over de logische niveaus van leren Bestudeer de theorie van de logische niveaus van Bateson. Voer de oefening eerst voor jezelf uit, zodat je weet welke stappen de jongeren achtereenvolgens moeten nemen en je antwoord kunt geven op eventuele vragen. Richt de ruimte zodanig in dat de jongeren in tweetallen de grondplaten op de grond kunnen leggen en eromheen kunnen lopen. Doe met een van de jongeren de oefening voor in de groep, voordat je de oefening geeft aan de jongeren. Laat zien hoe het zou kunnen gaan. De wereld is niet zoals die is; de wereld is zoals we dénken dat die is. Wat wij denken over een gebeurtenis, heeft te maken hoe wij deze situatie interpreteren en niet zozeer met de gebeurtenis zelf. Daarom kunnen twee mensen eenzelfde situatie heel anders inschatten. Zij kijken namelijk allebei op een andere manier naar de gebeurtenis. We gaan nu oefenen met de manier waarop we naar dingen kijken. We kijken daarbij ook of we daarin iets zouden kunnen veranderen. Voordat we deze oefening gaan doen, wil ik hem graag eerst voordoen met een van jullie. 1. Verdeel de groep in tweetallen. 2. Laat de jongeren vertellen wie persoon A en wie persoon B is. 3. Laat de jongeren de grondplaten op de grond leggen in 1 lijn. 4. Leg uit welke stappen de jongeren achtereenvolgens gaan nemen: A brengt een situatie in waarin de communicatie met iemand moeilijk verliep. B stelt vragen met behulp van de grondplaten. A vertelt over haar communicatieprobleem B gaat na op welk logisch niveau A het verwoordt.

2 B laat A in de ervaring stappen, alsof het nu weer plaatsvindt. B helpt A om op alle logische niveaus weer te geven, door onderstaande vragen te stellen en A op de bijbehorende grondplaat te laten stappen: Waar ben je als dit zich afspeelt? (Omgeving) Wat doe je op zo n moment? (Gedrag) Wat kun je op zo n moment? (Vermogen, Vaardigheden) Waar geloof je in, waar ga je vanuit? (Wat zijn je overtuigingen, criteria, waarden) Wie ben je dan? Wat voor iemand ben je dan? (Identiteit) Wat is het grotere geheel waar je bij hoort? Van waaruit? (Spiritualiteit) Overzie het geheel A gaat op een afstandje staan en kijkt naar de hiërarchie van de logische niveaus zoals hij die net doorlopen heeft. A geeft zichzelf advies. B geeft advies aan A en vertelt in het kort wat hij hier zelf mee kan. 5. De jongeren draaien de rollen om: nu is persoon B degene die een situatie inbrengt. Vastleggen Nabespreken van de activiteit De jongeren schrijven in maximaal 10 regels op wat ze geleerd hebben van deze opdracht. Vraag de jongeren hoe zij deze oefening ervaren hebben en hoe het was om met grondplaten te werken die je kunnen sturen in de vragen die je stelt. Hebben jongeren verschillende dingen ervaren op de verschillende platen? Zijn er dingen veranderd in de manier waarop ze naar een situatie gekeken hebben? DIFFERENTIATIE Tips en trucs Dit is een oefening die rust en veiligheid vergt. Het is de belangrijk dat jongeren ervaren dat de groep veilig genoeg is om deze oefening te doen en veilig genoeg om fouten te kunnen maken. Jongeren hebben waarschijnlijk nog nooit echt met de logische niveaus van Bateson gewerkt. Zij weten wellicht niet altijd precies wat ze moeten doen. Geef aan het begin van de oefening expliciet aan dat het prima is als de oefening niet helemaal gaat zoals ze gedacht hadden. Het gaat er vooral om dat iedere jongere gaat nadenken over een situatie en ervaart dat hij het perspectief van die situatie kan veranderen. Om jongeren te trainen in het voeren van dit soort gesprekken, is het goed om deze oefening een 2

3 aantal keren per jaar uit te voeren. Zo kunnen zij zichzelf ontwikkelen in het 'spelen' met de logische niveaus. Verder kunnen ze ook ervaren dat zij zichzelf ontwikkelen. Samenhang en verwijzingen naar andere LOB opdrachten Titels opdrachten: Gehoorzaam Moed Lijden 3

4 Bijlage 4

5 5