Ontheffing tot het opstellen van een MER

Transcriptie

1 Vlaamse overheid Departement Leefmilieu, Natuur en Energie Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid, Dienst Mer Koning Albert II-laan 20, bus BRUSSEL Tel: 02/ fax: 02/ Ontheffing tot het opstellen van een MER Ontheffingsbeslissing Project Uitbreiding van een varkensbedrijf tot 591 zeugen en 1992 andere varkens Initiatiefnemer De Baets Koen Wingenesteenweg Ruislede 28 mei 2008 OHPR0162

2 Projectbeschrijving en mer-procedure De ontheffingsaanvraag werd opgesteld naar aanleiding van het voornemen van de heer De Baets Koen om het huidige varkensbedrijf te Ruislede, vergund voor 248 zeugen en 1984 andere varkens tot 30/09/2024, verder uit te breiden middels een gedeeltelijke overname van de vergunning en nutriënten van het legkippenbedrijf van Karel Vermeulen te Hooglede, tot 591 zeugen en 1992 andere varkens. Het huidige bedrijf te Ruislede bestaat uit een bedrijfswoning, 5 varkensstallen, 3 loodsen (berging), een maalderij en 4 sleufsilo s. Voor de realisatie van de uitbreiding wordt één nieuwe zeugenstal en een biggenbatterij opgetrokken, aansluitend bij de bestaande stallen. Doordat het aantal zeugen sterk stijgt, zal het aantal niet-vergunningsplichtige biggen bijgevolg ook aanzienlijk stijgen. Het merendeel van de biggen zal verkocht worden aan derden. Tegelijkertijd wenst de initiatiefnemer de vergunning te vernieuwen en een aantal andere uitbreidingen, wijzigingen, regularisaties of annulaties uit te vervoeren. Het ontheffingdossier werd opgesteld in toepassing van artikel van het Decreet tot aanvulling van het decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage. Het project is onderworpen aan de mer-plicht volgens rubriek 1 e) van bijlage II van het besluit namelijk: Gemengde inrichtingen van varkens van meer dan 20 kg als de verhouding van het aantal plaatsen voor zeugen t.o.v. de drempel van het aantal plaatsen voor varkens andere dan zeugen t.o.v. de drempel van 3000 groter dan 1 is. Bijgevolg kan de initiatiefnemer een gemotiveerd verzoek tot ontheffing indienen op grond de administratie geval per geval kan beslissen of een milieueffectenrapport al dan niet moet opgesteld worden. Op 14 juni 2007 werd de ontheffingsvraag (OHPR0134) voor hetzelfde bedrijf, doch voor een uitbreiding tot 498 zeugen en 1821 andere varkens, geweigerd. De ontheffing voor het opstellen van een MER kon toen niet worden toegestaan op basis van de wijze van invulling van het ontheffingsdossier. Op 6 augustus 2007 is door de Dienst Mer van de Afdeling Milieu, Natuur- en Energiebeleid een aangepast ontheffingsdossier ontvangen. In deze aangepaste versie werd slechts in beperkte mate rekening gehouden met de opmerkingen geformuleerd in het weigeringsverslag. De opmerkingen van de Dienst Mer resulteerde in een tweede versie ontvangen op 7 mei In deze versie wordt een wijziging vastgesteld in dierenaantal (+ 93 zeugen en andere varkens). Aangezien met deze wijziging is rekening gehouden doorheen het aangepaste dossier en effecten hiervan onderzocht zijn, wordt door de Dienst Mer deze wijziging aanvaard aangezien de bijkomende effecten niet aanzienlijk groter zijn. Adviezen betreffende de ontheffing werden gevraagd aan: VLM; LNE Afdeling Hinder, Milieu & Gezondheid Dienst Hinder en Risicobeheer; LNE, Afdeling Milieuvergunningen, Agentschap R-O Vlaanderen Onroerend Erfgoed; College van burgemeester en schepenen van de gemeente Hooglede. Aan de gemeente Ruislede werd geen nieuw advies gevraagd, gezien het gunstige advies (van 7 mei 2007) op de voorgaande versie. De dienst Mer heeft advies ontvangen van: Agentschap R-O Vlaanderen; R-O West-Vlaanderen Onroerend Erfgoed; Afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu & Gezondheid; Dienst Hinder en Risicobeheer; Afdeling Milieuvergunningen West-Vlaanderen. In deze ontheffingsbeslissing wordt rekening gehouden met de geleverde adviezen en aanpassingen in de nieuwe versie van het ontheffingsdossier. Dienst Milieueffectrapportage Ontheffingsdossier OHPR0162 2/5

3 Beoordeling ontheffingsaanvraag De ontheffingsaanvraag behandelt de disciplines en knelpunten die mogelijks effecten kunnen ondervinden ten gevolge van de uitbreiding van een varkensbedrijf tot 591 zeugen en 1992 andere varkens. In wat volgt worden een aantal opmerkingen en aandachtspunten geformuleerd. De opmerkingen zijn niet van die aard dat aanpassingen aan het verzoek nodig is, dan wel de opmerking zou leiden tot het (alsnog) opstellen van een MER. Wel kan er mee rekening gehouden worden bij toekomstige aanvragen of milieueffectrapportages. Bovendien worden een aantal aandachtspunten uit het dossier gelicht die van belang kunnen zijn voor de doorwerking van deze ontheffing bij de verdere besluitvorming. Onderstaande bespreking vormt echter geen exhaustieve samenvatting van de conclusies van de ontheffing. Hiervoor wordt naar het eigenlijke document verwezen. De inrichting te Ruislede betreft een varkenshouderij, gecombineerd met een akkerbouwbedrijf. Het bedrijf beschikt eveneens over een kleinschalige maalderij (30 kw). Daarnaast beschikt het bedrijf over een totaal van m³ opslagcapaciteit voor groenvoeders verspreid over 4 sleufsilo s en een opslagloods. In de landbouwloods wordt hoofdzakelijk maïs gestockeerd en indien nodig gedroogd via een beluchting. Deze activiteit wordt echter in de nabije toekomst afgestoten door het bedrijf. Bijgevolg wordt rubriek in verband met deze opslag dan ook geannuleerd. De bestaande landbouwloods zal in de toekomstige situatie gebruikt worden als multi-functionele landbouwloods. Met de maalderij werd in beperkte mate rekening gehouden bij de bespreking per milieuthema (geluid en verspreiding van zwevende stof). De uitbreiding in het aantal varkens wordt mogelijk gemaakt door de nieuwbouw van een zeugenstal (fysisch verbonden met stal 1) en de uitbreiding van de biggenbatterij van stal 1. Deze nieuwe stallen zullen emissiearm uitgevoerd worden. Met de keuze voor een biologisch luchtwassysteem wordt een maximale reductie van de emissies nagestreefd (reductie inzake ammoniak, stof en geur). Vermesting De toegekende Nutriënten Emissie Rechten (NER) aan een landbouwbedrijf werden berekend en het daarmee samenhangende percentage leegstand op jaarbasis. De dierlijke mest wordt in de huidige situatie gescheiden in een dunne en dikke fractie door middel van een mobiele mestscheider op het bedrijf van Koen De Baets. Het bedrijf beschikt over een vergunning voor een mobiele mestscheider van 1000 ton/jaar die zal uitgebreid worden naar 4900 ton/jaar. Het dossier meldt echter dat in de toekomstige situatie de mest grotendeels extern verwerkt wordt. De externe mestverwerking bestaat uit een scheiding in een dunne en een dikke fractie, gevolgd door een biologische behandeling van de dunne fractie. In verband met de mestverwerking is nog steeds een onduidelijkheid in het dossier, dit dient bij de vergunningsaanvraag uitgeklaard te worden. Uiteraard dient voldaan te worden aan de verplichtingen inzake MAP III. Het bedrijf beschikt over 15 ha cultuurgronden. Verzuring Er wordt besloten dat de ammoniakemissie en depositie een licht negatieve impact hebben o.a. op basis dat de omgeving rondom het bedrijf te Ruislede eerder een beperkte biologische waarde heeft. In de zone met mogelijke relevante verzuringseffecten te Ruislede ligt echter een biologisch waardevol gebied (grasland met bomenrijen van wilgen en populieren) waarvoor de impact negatief wordt beoordeeld. Dit lijken tegenstrijdige conclusies. Er wordt echter geoordeeld dat door de plaatsing van de biologische luchtwasser reeds doorgedreven maatregelen genomen zijn ter reductie van het effect. Dienst Milieueffectrapportage Ontheffingsdossier OHPR0162 3/5

4 Geur Doordat het aantal zeugen aanzienlijk toeneemt, zal hierdoor ook het aantal nietvergunningsplichtige biggen aanzienlijk stijgen. De te verwachten extra geurbelasting t.h.v. de nabijgelegen geurgevoelige objecten kan m.a.w. aanzienlijk zijn. Besluitend wordt gesteld dat door de uitbreiding er uiteraard een hogere geurhinder is. Woningen gelegen in woongebied met landelijk karakter en woningen in agrarisch gebied verdienen een zekere, doch beperktere mate van bescherming. Uit de berekening van de cumulatieve impact met de omliggende landbouwbedrijven blijkt bovendien dat het gebied gekenmerkt wordt door een grote intensiteit van landbouwbedrijven (17 binnen straal van 800 m). Uitgaande van de berekende geurcontouren zullen t.o.v. de huidige situatie echter bijkomend een 6-tal woningen een negatief effect ondervinden, waarvan 1 woning gelegen is in woongebied met landelijk karakter. Volgens de opstellers van het dossier wordt echter geoordeeld dat door de plaatsing van een biologische luchtwasser de stijging van de geuremissie reeds maximaal gereduceerd wordt. Verstoring waterhuishouding Het bedrijf beschikt over een grondwaterwinning van 6140 m 3 /jaar. Deze zal in de toekomstige situatie uitgebreid worden tot 9550 m 3 /jaar. Het dossier bevat tegenstrijdigheden met hoeveel m³/dag dit overeenkomt (p.26 26,1 m³/dag of p ,2 m³/dag?). Dit dient bij de vergunningsaanvraag uitgeklaard te worden. Op basis van een berekende invloedstraal van 250 meter wordt geoordeeld dat er een beperkte invloed is op het vlak van bevoorrading vanuit de watervoerende laag. Hoe men aan dit besluit komt is niet helemaal duidelijk. Het drinkwater zal hoofdzakelijk bestaan uit opgepompt grondwater, aangevuld in piekmomenten door leidingwater. Het opgevangen regenwater zal toegepast worden als reinigingswater. Bij de nieuwbouw zeugenstal en biggenbatterij wordt een regenwateropslag voorzien van 300 m³. Er wordt aangetoond dat hiermee ruimschoots voldaan wordt aan de gewestelijk stedenbouwkundige verordening van 1 oktober 2004 inzake hemelwaterputten, infilteratievoorzieningen, buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater. Verontreiniging oppervlaktewater en bodem Op het bedrijf is geen lozing van bedrijfsafvalwater. Het huishoudelijke afvalwater wordt vandaag geloosd op het oppervlaktewater (150 m³). Naar de toekomst toe zal dit afvalwater gezuiverd afgevoerd worden via een IBA. De bestaande 4 mazouttanks (totale capaciteit van liter) blijven behouden. De mazouttank met de verdeelslang wordt echter verplaatst om praktische redenen naast een bestaande mazouttank om een betere bereikbaarheid te bekomen. Geluid In de omgeving van het bedrijf liggen geluidsgevoelige locaties (woningen in landelijk gebied 3 woningen binnen 300 m, 12 binnen 500 meter). Om de impact van de geluidsproductie van de ventilatoren op de omgeving in te schatten is een simulatie uitgevoerd. Het is het bedrijf gelegen op geruime afstand (ca 3 km) tot het dichtsbijgelegen woongebied (Ruislede), waardoor geen extra geluidsbelasting verwacht wordt in de toekomstige situatie t.h.v. de woongebieden. Als maatregel wordt wel voorgesteld dat het bedrijf in de toekomst zal eisen dat de transporten steeds overdag (van 7u tot 19u) zal gebeuren. Dienst Milieueffectrapportage Ontheffingsdossier OHPR0162 4/5

5 Verspreiding van zwevende stof De verspreiding van de stofemissie is gesimuleerd met behulp van het IFDM-model. De stofconcentratie veroorzaakt door het varkensbedrijf, blijkt reeds op zeer korte afstand van het bedrijf verwaarloosbaar. Door de uitbreiding van het varkensbedrijf zal de toekomstige stofemissie (PM10) wel met 15 % stijgen (in het besluit op p. 78 wordt foutief een stijging van 150 % vermeld) t.o.v. de huidige situatie. Visuele hinder Het bedrijf is gelegen in een landschappelijk waardevol agrarisch gebied. De kartering van de waardevolle landschapselementen is onzorgvuldig opgebouwd en gehaald uit digitaal beschikbare, grofschalige gegevens, zonder relevante terreintoets. Op basis van gekende terreinsituatie kan evenwel ingeschat worden dat de geplande bedrijfsuitbreiding hier wel uitgaat van een compacte opstelling van nieuwe bouwvolumes. De mogelijke visuele hinder zal hierdoor inderdaad beperkt zijn en de door het bedrijf geplande maatregelen met betrekking tot gangbare bouwmaterialen zullen zeker in de goede richting werken. Het opstellen van professioneel beplantingsplan wordt voorgesteld als voorwaarde tot het halen van een verwaarloosbaar effect. Voor wat betreft een verbeterde landschappelijke integratie van het bedrijf wordt meegegeven dat de uitdaging ligt in het voorzien of aanpassen van schermbeplanting in een typologie van (knot)bomenrijen en houtkanten op vaak bodemkundig bepaalde kavelgrenzen (cfr. Beekdallandschap Pachtebeek). Ook de lange toegangsweg en voormalige dreefrestanten ten noorden van de hoeve scheppen kansen voor de aanleg van hoogstammige bomenrijen, waarmee het bedrijf optimaal in het landschap kan worden geïntegreerd. In hoofdstuk 9 volgt tenslotte een eindbespreking van de ontheffing. Het uitvoeren van het project wordt als aanvaardbaar beoordeeld, mits inachtname van een aantal milderende maatregelen. Besluit Gezien het bovenstaande kan geconcludeerd worden dat deze ontheffingsaanvraag voldoende informatie bevat om het aspect milieu een volwaardige plaats te geven bij de besluitvorming. Bijgevolg wordt een ontheffing van de verplichting tot het opstellen van een MER toegekend voor de uitbreiding van het varkensbedrijf van Koen De Baets te Ruislede op voorwaarde dat rekening gehouden wordt met de voorgestelde maatregelen. Deze ontheffing wordt verleend voor een termijn van vier jaar. Dit verslag dient samen met de ontheffingsaanvraag deel uit te maken van de vergunningsaanvragen (stedenbouwkundige en milieuvergunning). 28 mei 2008, Paul Van Snick Algemeen Directeur Afdelingshoofd AMNEB Dienst Milieueffectrapportage Ontheffingsdossier OHPR0162 5/5