Ontheffing tot het opstellen van een MER. Ontheffingsbeslissing

Transcriptie

1 !"#$$%& '())*++,-.'())*++,) Ontheffing tot het opstellen van een MER. Ontheffingsbeslissing Project: Kanaal Leuven-Dijle: Creëren van overdieptes in de vaargeul tussen Kampenhout en Zennegat Initiatiefnemer: Agentschap Waterwegen en Zeekanaal NZ Afdeling Zeekanaal Oostdijk Willebroek 13 februari 2008 OHPR0187

2 Projectbeschrijving en mer-procedure Het strategisch beleidsplan van de NV Waterwegen en Zeekanaal beoogt voor het kanaal Leuven-Dijle te komen tot een vaardiepte die schepen blijvend toelaat een effectieve lading van 600 ton te vervoeren. De ontheffingsaanvraag werd opgesteld met het oog op de vergunningsaanvraag voor het plaatselijk verdiepen van het kanaalpad tussen Kampenhout en Zennegat tot 4 m (huidige theoretische waterdiepte is 3 m) door middel van het creëren van overdieptes is de vaargeul. Het creëren van deze overdieptes houdt in het baggeren en verwijderen van ca m² sediment of fijne baggerspecie en ca m² onder deze laag (waterbodem) en het onder profiel brengen van het kanaal Leuven-Dijle over een traject van iets meer dan 17 kilometer. Het project loopt over de stad Mechelen en de gemeenten Kampenhout, Zemst en Boortmeerbeek. Het ontheffingdossier is opgesteld in toepassing van artikel van het Decreet van 5 april 1995 houdende algemene bepalingen inzake milieubeleid en het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage. Het project is onderworpen aan de milieubeoordelingsplicht volgens de categorie 10 h in bijlage II van het besluit m.n. Werken inzake kanalisering, met inbegrip van de vergroting of verdieping van de vaargeul, en ter beperking van overstromingen, met inbegrip van de aanleg van sluizen, stuwen, dijken, overstromingsgebieden en wachtbekkens, die gelegen zijn in of een aanzienlijke invloed kunnen hebben op een bijzonder beschermd gebied. Het kanaal grenst aan natuur- en bosgebieden. De ontheffingsaanvraag is door de dienst Mer van de Afdeling Milieu-, Natuur- en Energiebeleid ontvangen op 29 november Op vraag van de dienst Mer werd, gezien de aard en de ligging van het project, advies verleend door het Agentschap voor Natuur en Bos Vlaams-Brabant (4 februari 2008), het Agentschap voor Natuur en Bos Antwerpen (11 februari 2008), het Agentschap R-O Vlaanderen Onroerend Erfgoed Vlaams-Brabant (14 januari 2008), OVAM (28 januari 2008), de provincie Vlaams-Brabant Dienst Waterlopen (9 januari 2008), de gemeente Boortmeerbeek (21 januari 2008), de gemeente Kampenhout (1 februari 2008), de gemeente Zemst (15 januari 2008) en de stad Mechelen (23 januari 2008). Het Agentschap R-O Vlaanderen Onroerend Erfgoed Antwerpen, de provincie Antwerpen en VMM Afdeling Water hebben niet gereageerd. De ontvangen adviezen zijn verwerkt in dit verslag. Beschrijving ontheffingsaanvraag De nota welke deel uitmaakt van het verzoek voor ontheffing van het opstellen van een MER werd opgesteld door de initiatiefnemer in samenwerking met het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek. De ontheffingsaanvraag is gebaseerd op een advies van het INBO (bijlage 1 van de ontheffingsaanvraag) waarin volgende onderdelen worden behandeld: - Effecten op het grondwater Grondwaterpeilen op aangrenzende percelen Lekverliezen - Effecten op aangrenzende terrestrische ecosystemen Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0187 2

3 - Effecten op Fauna en Flora in het kanaal: Effecten op de vispopulatie Effecten op andere fauna en watervegetatie De ontheffingsaanvraag is naar presentatie een voldoende verzorgd document geworden Het kaartmateriaal had duidelijker gekund. Het project/studiegebied wordt niet aangeduid. Op figuur 1 zou het RUP Onderdelen van de Grote Eenheid Natuur 'Samenvloeiing Rupel, Dijle en Nete' weergegeven worden maar dit lijkt een andere figuur te zijn. Het erkend natuurreservaat Mechels Broek wordt niet aangeduid op kaart. Een topografische kaart ontbreekt eveneens. De projectbeschrijving is duidelijk. De juridische en beleidsmatige randvoorwaarden worden voldoende besproken. De referentiesituatie is voor alle relevante disciplines m.n. Bodem, Water, Fauna & Flora, Landschappen, Bouwkundig erfgoed en Archeologie en Mens behandeld. De ontheffingsaanvraag vermeldt dat het project het VEN-gebied Samenvloeiing Rupel-Dijle Nete doorkruist. Toch wordt dit gebied niet beschreven bij de referentiesituatie. Uit de effectbespreking blijkt dat de wijzigingen in de waterhuishouding zeer klein kunnen worden ingeschat (waterpeilen in het kanaal zullen niet wiijzigen), bijgevolg zullen ook de wijzigingen op de vegetatie beperkt zijn. De discipline Landschappen, Bouwkundig erfgoed en Archeologie wordt bij de effectbespreking niet aangehaald maar wordt wel behandeld als onderdeel van de discipline Mens. Het afvoeren van de gebaggerde specie gebeurt per schip. De verwerking zal gebeuren via de de geldende reglementering. Er wordt geen melding gemaakt van tijdelijke locale berging van gebaggerd materiaal en/of ontwatering. Er wordt wel ruimte gelaten aan de aannemer om in bepaalde gevallen af te voeren naar locaties waar de aannemer zelf over kan beschikken. Er wordt vanuit gegaan dat ook hierbij geen tijdelijke locale berging van gebaggerd materiaal en/of ontwatering moet plaats vinden. Indien dit laatste toch het geval is dan kan dit niet gebeuren op percelen met aardevolle natuur langsheen het kanaal aangezien dit voor de natuurlijke vegetatie grote gevolgen heeft. Het advies van het INBO gaat uit van de door WenZ aangeleverde informatie over de aard en uitvoeringsmethode van de werken. Als conclusie stelt het INBO dat er wordt verwacht dat de geplande werken geen invloed zullen hebben op de aangrenzende percelen met terrestrische ecosystemen. Een eerste inschatting doet vermoeden dat de toename aan lekverliezen eerder beperkt is, gezien de natte omtrek slechts in beperkte mate toeneemt. Dit zou inhouden dat er geen behoefte is aan wijzigingen in de wateriname van het kanaal. De geplande werken hebben wel een impact op de aanwezige fauna en flora in het kanaal zelf, dit zowel rechtstreeks door contactschade als onrechtstreeks door wijzigingen in de turbiditeit van het kanaalwater. Het zal leiden tot een verstoring en achteruitgang van de biota. Er wordt verwacht dat de impact tijdelijk is. Het feit dat enkel de vaargeul wordt gebaggerd en een deel van de kanaalbodem onaangeroerd blijft is zeker bevorderlijk voor dit herstel. Ook worden bepaalde stroken niet gebaggerd wegens de aanwezigheid van nutsleidingen. Tenslotte beogen de geplande werken geen substantiële verhoging van de capaciteit van het kanaal. In het advies van het INBO worden tevens een aantal adviezen gegeven om de rechtstreekse impact van de geplande werken te verminderen. Deze werden ook overgenomen in de ontheffingsnota (p. 36) m.n.: Er zal gefaseerd gebaggerd worden om de vissen de mogelijkheid te geven om zich terug te trekken in de ongestoorde delen van het water. Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0187 3

4 Er zal niet gebaggerd worden naar de dode einden toe, dit teneinde steeds een vluchtweg voor de vissen toe te laten. Er zal enkel in de vaargeul gebaggerd worden zodat er voldoende mogelijkheden zijn om grote zoetwatermossels in het systeem te behouden. Er zal niet gebaggerd worden in warme zomerperiodes om geen zuurstoftekorten in het water te veroorzaken. Op vraag van ANB Vlaams-Brabant zal enkel in de winterperiode 1 gebaggerd worden (en niet alleen niet in de warme zomermaanden) zodat ten gevolge van de lagere temperaturen het water meer zuurstof kan bevatten, vissen een lager metabolisme kennen (en daardoor minder zuurstof nodig hebben) en er in deze periode geen eieren of larven aanwezig zijn. Daarnaast kunnen nog enkele andere voorwaardes geformuleerd worden m.n.: Ter hoogte van de kruising met bestaande waterlopen dient de huidige onderdoorgang verzekerd te blijven zoals ook geformuleerd staat in het dossier. De duiker van de Baarbeek zit momenteel te ondiep om de geplande baggerwerken uit te voeren. Wegens de slechte staat van deze duiker zijn er plannen om deze te hernieuwen. Bij uitvoeren van het project dient bijgevolg rekening gehouden te worden met de timing omtrent het vernieuwen van deze duiker. De duur van de effecten is soms onduidelijk. Dit dient verduidelijkt te worden in voor de indiening tot stedenbouwkundige vergunning. De stabiliteit van de oevers dient ook na realisatie van het project opgevolgd te blijven. Mits voldaan aan bovenvermelde voorwaardes worden geen siginificant negatieve effecten verwacht. Het opstellen van een MER zou deze informatie niet verbeteren en biedt bijgevolg geen duidelijke meerwaarde in de verdere besluitvorming omtrent dit project. 1 Het advies van het INBO stelt eveneens op p.5 dat het baggeren bij voorkeur gebeurt in het winterhalfjaar (november-februari). Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0187 4

5 Besluit Gezien het bovenstaande kan geconcludeerd worden dat deze ontheffingsaanvraag voldoende informatie bevat om het aspect milieu een volwaardige plaats te geven bij de besluitvorming. Bijgevolg wordt een ontheffing van de verplichting tot het opstellen van een MER toegekend voor het creëren van overdieptes in de vaargeul tussen Kampenhout en Zennegat mits rekening gehouden wordt met de bovenvermelde voorwaardes. Deze ontheffing wordt verleend voor een termijn van vier jaar. Dit verslag dient samen met de ontheffingsaanvraag deel uit te maken van de vergunningsaanvraag. 13 februari 2008, Het afdelingshoofd, Ir. Koen DE SMET Dienst Milieueffectrapportage ontheffingsdossier OHPR0187 5