Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Informatie en voorbeeldrapportage

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Informatie en voorbeeldrapportage"

Transcriptie

1 Databank Gemeentelijk Groenbeheer Informatie en voorbeeldrapportage Alterra 2013

2

3 Databank Gemeentelijk Groenbeheer Informatie en voorbeeldrapportage J.J. de Jong R.A. Smidt J.K. van Raffe J.H. Spijker Informatie over de Databank Gemeentelijk Groenbeheer inclusief een voorbeeld van een individueel rapportage. Wageningen, 2013

4 2013 Alterra Postbus 47; 6700 AA Wageningen; Nederland tel.: (0317) ; fax: (0317) ; Deze brochure mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Alterra, zolang duidelijk blijft dat het een brochure/voorbeeldrapportage betreft van Alterra.

5 Databank Gemeentelijk Groenbeheer Databank Gemeentelijk Groenbeheer De Databank Gemeentelijk Groenbeheer (DGG) is een benchmark met kengetallen over gemeentelijk groen en groenbeheer. Gemeenten die deelnemen leveren jaarlijks gegevens aan. Als u meedoet en gegevens aanlevert, ontvangt u elk jaar een algemene rapportage met informatie over het groen van de deelnemende gemeenten. Daarnaast ontvangt u een individuele rapportage waarin het groen van uw gemeente wordt vergeleken met de benchmark. Ook is het mogelijk adviezen te krijgen over de bedrijfsvoering, kunt u deelnemen aan een regionale bijeenkomst, kunt u klantendagen bezoeken en ontvangt u regelmatig onze nieuwsbrief. Deelname aan de Databank Gemeentelijk Groenbeheer geeft u een beter inzicht in uw groen. Hiermee kunt u het beheer van het groen verder professionaliseren. Daarnaast kunt u de cijfers gebruiken om keuzes te verantwoorden naar politiek en burger. Ir. Joop Spijker (projectleider) joop.spijker@wur.nl tel.: Postadres: Alterra Postbus AA Wageningen Bezoekadres: Droevendaalsesteeg 3a Wageningen Meer informatie vindt u op onze website:

6 euro/m2 struiken 42,8% bomen 23,3% gazon 19,8% perken 3,9% Rapportages ruw gras 10,2% Gemeenten die deelnemen aan de Databank Gemeentelijk Groenbeheer krijgen daarvoor verschillende producten voor. De belangrijkste producten zijn onze rapportages de Algemene rapportage en de Individuele rapportage. Beide rapportages worden elk jaar gemaakt. Algemene rapportages De Algemene rapportage geeft een compleet beeld van het gemeentelijk groenbeheer in Nederland. Hoeveelheden per inwoner, kosten per inwoner en per vierkante meter, onderscheiden naar grootteklassen van gemeenten en naar de verschillende beheercategorieën. Individuele rapportage Naast de Algemene rapportage maken we de Individuele rapportage. Die rapportage toont de kengetallen van één (uw) gemeente en vergelijkt die met de kengetallen van een groep vergelijkbare gemeenten en de kengetallen van alle gemeenten in de databank. In deze brochure is een voorbeeld van een individuele rapportage opgenomen. 3,00 alle gemeenten De historie van het project Landelijke gegevens over gemeentelijk groenbeheer waren vanaf 1989 niet meer voorhanden. Alterra en LEI pakten dit gemis aan in samenwerking met de Vereniging Stadswerk. In 1998 werd daartoe het project Databank Gemeentelijk Groenbeheer opgezet. Het project werd begeleid door een begeleidingscommissie onder voorzitterschap van Antoon Kuhlmann (vz vakgroep GNL, Stadswerk). in 1998 en 1999 werd een pilot uitgevoerd gevolgd door een positieve evaluatie in Vanaf dat moment draait de Databank Gemeentelijk Groenbeheer met veel succes. 2,00 1,00 0,00 voorbeeld beheercategorie < inw inw. > inw.

7 Klantendag Bijeenkomsten en nieuwsbrieven Naast de rapportages verstrekken we ook informatie over de resultaten van de Databank Gemeentelijk Groenbeheer via bijeenkomsten, onze nieuwsbrieven en onze website. Klantendagen Een keer per jaar organiseren wij de Klantendag voor gemeenten die aangesloten zijn bij de Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Tijdens deze dag wordt informatie gegeven, cijfers toegelicht, over plannen gediscussieerd en kan er natuurlijk met andere groenbeheerders informeel worden gesproken over het groenbeheer. Adviezen Als u vragen heeft over de kengetallen, kunt u advies krijgen over de cijfers en hoe op basis van de cijfers te handelen. Hierdoor kunt u nog meer profijt hebben van de cijfers uit de benchmark. Regionale bijeenkomsten Bij regionale bijeenkomsten worden de cijfers in kleine kring (met een beperkt aantal gemeenten) besproken. Bijvoorbeeld u en een aantal gemeenten in uw regio. Het doel is dat u leert van hoe anderen werken en anderen leren van uw aanpak. Nieuwsbrieven Drie keer per jaar sturen we u een nieuwsbrief. In de nieuwsbrieven staat o.a. informatie over het project, ontwikkelingen, interviews en informatie over andere onderzoeken die interessant kunnen zijn voor uw gemeente. Website Uiteraard heeft het project ook een website met informatie, onze nieuwsbrieven, contactgegevens etc. Het adres van de website is

8 Organisatie De Datatabank Gemeentelijk Groenbeheer is een groot project. En er zijn veel mensen en organisaties bij betrokken. Gemeenten De databank is er voor de gemeenten. Er doen dan ook veel gemeenten mee. In 2012 vijftig in totaal. Klantenraad De Databank Gemeentelijk Groenbeheer wordt begeleid door de klantenraad. Deze bestaat uit vertegenwoordigers van deelnemende gemeenten De klantenraad heeft als doel om het project (mede) aan te sturen. Belangrijke taken van de klantenraad zijn het meedenken over de strategische ontwikkeling van het project, het jaarlijks beoordelen van het projectplan en van concepten van de rapportages, en het geven van adviezen (al dan niet gevraagd) aan het projectteam. Het projectteam Het project Databank Gemeentelijk Groenbeheer wordt uitgevoerd door een projectteam van Alterra. Het projectteam bundelt een grote hoeveelheid expertise op het gebied van bedrijfsvoering en inrichting, gebruik en beheer van stedelijk groen. Alterra / Wageningen University & Research centre Alterra is een non-profit onderzoeksinstituut. Het maakt deel uit van Wageningen University & Research centre. Alterra is een toonaangevend kennisinstituut voor de groene leefomgeving. Op de foto (vlnr): Dennis de Heer (Hoorn), Daniëlle Gademan (Breda), Erik ter Heide (Boxtel), Teun van Grinsven (Groesbeek), Marius Smits (Oss - lid tot mei 2012), Richard Veldman (Wageningen). Niet op de foto: Dick Krabshuis (Enschede), Angelique Meul (Amsterdam) en Gerard Buining (Heiloo).

9 Buitendienst (uitvoerend werk) Totaal aantal productieve uren Uurtarief zonder overhead (salariskosten) Overhead per uur Uurtarief incl. overhead Benodigde gegevens Om te kunnen benchmarken zijn gegevens nodig. U zult die gegevens zelf moeten aanleveren. Het gaat om gegevens over het groen (arealen, soorten groen), oppervlaktegegevens van de gemeente, inwonersaantal, de kosten van het groenbeheer, de grondsoort etc. Voor het registreren wordt een eenvoudig invoerformulier gebruikt (zie voorbeeld). U kunt dit zelf invullen. Als dat lastig blijkt, kunt u ondersteund worden door een medewerker van de databank. Die kan langskomen om samen met u de gegevens op een rij te zetten. Het verzamelen en aanleveren van data, kost de nodige tijd. U moet rekenen op 1-2 dagen per jaar. Dat is uiteraard afhankelijk van de grootte van uw gemeente, de complexiteit van het groen, uw administratie e.d. Eventueel in te vullen: specificatie overige kosten en overhead - overige personeelskosten - Directe materiële kosten - Direct management - Secretariaat - Faciliteiten, computers - Ondersteunende afdelingen(ict, P&O, Financieën) - Huisvesting - - Totale kosten overhead t.b.v. groenbeheer Specificatie van kosten en inventarisatie Groen binnen de bebouwde kom Beheercategorie Bos, landelijk Bos, parkbos Bos, niet verder gespecificeerd Bomen (geen bos) Bomen, Monumentaal (geen bos) Bomen, niet verder gespecificeerd Gazon, intensief beheerd Gazon, extensief beheerd Gazon, niet verder gespificeerd Ruw gras, bemaaid Struiken, geschoren, hagen/heggen Struiken, sierheesters opgaand Stuiken, bosplantsoen, heesters opgaand Struiken, heesters bodembedekkend Struiken, struikrozen Struine, beplanting 3 jaar of jonger Struiken, niet verder gespecificeerd Perkplanten, eenjarig eenheid m2 m2 m2 stuks stuks stuks m2 m2 m2 m2 m2 m2 m2 m2 m2 m2 m2 m2 m Een deel van het formulier waarop gegevens over het groen en het groenbeheer kunnen worden ingevuld. oppervlakte Deelnemen Of u wilt deelnemen is uiteraard geheel aan u. Wij denken dat de databank Gemeentelijk Groenbeheer een belangrijke bijdrage kan leveren aan de verdere professionalisering van het groenbeheer. Het geeft mogelijkheden voor toe- of aanpassingen in de bedrijfsvoering van de organisatie. Het helpt bij beslissingen. Het geeft een onderbouwing van de budgetten. En het kan helpen bij het ontwikkelen van nieuw beleid. Het maken van de rapportages, de ondersteuning bij het aanleveren van gegevens, het geven van adviezen, het organiseren van klantendagen etc. kost natuurlijk tijd en geld. Voor alle inspanningen, vragen we dan ook een jaarlijkse bijdrage. De jaarlijkse bijdrage is afhankelijk van de grootte van uw gemeente. De bijdrage is op dit moment (lidmaatschapsjaar 2013): Gemeenten < inwoners Gemeenten > , maar < inwoners Gemeenten > inwoners De bedragen zijn excl. BTW.

10

11 Databank Gemeentelijk Groenbeheer voorbeeld van een individuele rapportage boekjaar 2011 Gemeente

12

13 Databank Gemeentelijk Groenbeheer Individuele Rapportage boekjaar 2011 J.J. de Jong R.A. Smidt J.K. van Raffe J.H. Spijker De gegevens in deze voorbeeldrapportage zijn volledig fictief Databank Gemeentelijk Groenbeheer Alterra, Wageningen, 2012

14 Colofon Databank Gemeentelijk Groenbeheer, Individuele rapportage boekjaar 2011 Overzicht en analyse van cijfers op gemeentelijk niveau van het beheer van het openbaar groen van de gemeente Benchmarkermeer, als aanvulling op de algemene rapportage Databank Gemeentelijk Groenbeheer Rapportage boekjaar Dit betref een voorbeeldrapportage op basis van fictieve cijfers. Deze rapportage is bedoeld om een beeld te geven van de mogelijkheden van de Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Contact: J.J. de Jong, tel.: ; R.A. Smidt, tel.: ; J.H. Spijker, tel.: ; J.K. van Raffe, tel.: ; Meer informatie:

15 Inhoud 1 Inleiding De Databank Gemeentelijk Groenbeheer Wat vindt u in deze individuele rapportage Wijzigingen in de rapportage Leeswijzer 17 2 Benchmark van de gemeentelijke gegevens Analyse op hoofdlijnen Basisgroen Totaal gemeentelijk openbaar groen (bebouwde kom) Samenstelling van het groen Basisgroen Totaal gemeentelijk openbaar groen (bebouwde kom) Kwaliteit Analyse van de verschillen per beheercategorie Analyse van de beheercategorie Gazon Analyse van de beheercategorie Struiken Analyse van de beheercategorie Plantenperken Analyse van de tarieven 30 Bijlage 1 Gebruiksaanwijzing van deze rapportage 31 Bijlage 2 Karakterisering gemeente Benchmarkermeer 39 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

16 16 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

17 1 Inleiding 1.1 De Databank Gemeentelijk Groenbeheer De Databank Gemeentelijk Groenbeheer (DGG) verzamelt bedrijfsgegevens van gemeentelijk groenbeheer bij gemeenten die zich aangesloten hebben bij het project DGG. De DGG brengt jaarlijks een algemene rapportage uit met kengetallen van het gemeentelijk openbaar groen gebaseerd op gegevens van deelnemende gemeenten. In die rapportage vindt u gedetailleerde bijzonderheden over het project. De laatste verschenen algemene rapportage is die over boekjaar 2011 (Alterra, 2012). Als aanvulling op die algemene rapportage wordt voor elke deelnemende gemeente een individuele rapportage gemaakt. De individuele rapportage die voor u ligt, betreft de gemeente Benchmarkermeer. 1.2 Wat vindt u in deze individuele rapportage In deze individuele rapportage staan de cijfers van uw gemeente centraal. De individuele rapportage bevat naast de gegevens van uw gemeente de algemene kengetallen (alle gemeenten) en de kengetallen van gemeenten, waar uw gemeente mee vergeleken wordt. Meer informatie over deze kengetallen en de achtergronden daarvan staan beschreven in de algemene rapportage (Alterra, 2012). Voor de individuele rapportage zijn als basis de gegevens gebruikt zoals die door uw gemeentelijke groendienst zijn aangeleverd. De gegevens zijn verwerkt tot kengetallen van uw gemeente en ze zijn vergeleken met de kengetallen van andere gemeenten. Daarbij wordt uw gemeente met name vergeleken met gemeenten van dezelfde grootteklasse, de benchmark. Kengetallen van andere indelingen, bijvoorbeeld naar bodem of stedelijkheidklasse zijn eveneens beschikbaar en zijn in de algemene rapportage opgenomen. Deze individuele rapportage vormt zo de basis voor de benchmark van het gemeentelijk groen binnen de bebouwde kom van uw gemeente. 1.3 Wijzigingen in de rapportage In deze rapportage van boekjaar 2011 van uw gemeente is een aantal wijzigingen aangebracht ten opzichte van de rapportage over 2010: - In tabellen 1 en 2 zijn het percentage overhead en de kosten per m 2 ook exclusief overhead weergegeven. - In 2011 is geen analyse gepleegd van de proceskwaliteit. Deze wordt niet elk jaar uitgevoerd. 1.4 Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt de benchmark van de gemeentelijke gegevens weergegeven. Paragraaf 2.1 geeft een analyse op hoofdlijnen van het basisgroen Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

18 en het totale groen. Daarna wordt in paragraaf 2.2 de samenstelling van het groen besproken. In paragraaf 2.3 wordt ingegaan op de kwaliteit van het groen. De kengetallen per beheercategorie en subcategorie komen aan de orde in paragraaf 2.4. Ten slotte worden in paragraaf 2.5 de tarieven vergeleken. In de bijlagen vindt u de volgende relevante informatie: In Bijlage 1 worden de gebruikte begrippen toegelicht. In bijlage 2 wordt uw gemeente gekarakteriseerd door middel van kengetallen. En in bijlage 3 staan enkele kengetallen van alle gemeenten in de grootteklasse waarin Benchmarkermeer valt. 18 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

19 2 Benchmark van de gemeentelijke gegevens In de volgende paragrafen worden kengetallen gepresenteerd van Benchmarkermeer en vergeleken met kengetallen van alle gemeenten in de databank en kengetallen van de in grootte vergelijkbare gemeenten, de benchmark. Het betreft in dit hoofdstuk het gemeentelijk groen binnen de bebouwde kom. Cijfers over het groen buiten de kom zijn opgenomen in Bijlage 2 (Tabel 9). De gebruikte vergelijkingscijfers zijn de cijfers van een gehele groep inclusief die van de eigen gemeente. Daarnaast zijn ook gegevens weergegeven van alle gemeenten die voor dit boekjaar in de databank zijn opgenomen. Voor nadere gegevens en specificatie zie Bijlage 3. De grootteklasse (benchmark) waar Benchmarkermeer toe behoort is die van inwoners. 2.1 Analyse op hoofdlijnen Basisgroen In de vergelijking (Tabel 1) van de gemeente Benchmarkermeer met gemeenten van de eigen grootteklasse (de benchmark) valt voor het basisgroen het volgende op: De hoeveelheid basisgroen per inwoner is sterk lager dan de benchmark. De hoeveelheid basisgroen per huishouden is fors lager dan de benchmark. De kosten per inwoner zijn duidelijk lager dan de benchmark. De kosten per huishouden zijn sterk lager dan de benchmark. De kosten per vierkante meter groen zijn sterk hoger dan de benchmark. Het aandeel overhead is fors hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter groen zijn exclusief de overhead duidelijk hoger dan de benchmark. Tabel 1. Hoofdlijnen over 2011: aantal waarnemingen (n), hoeveelheden en kosten van het basisgroen Benchmarkermeer Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld Alle gemeenten, mediaan n m 2 /inw % m 2 /HH % euro/inw % euro/hh % euro/m % aandeel overhead 31.0% + 66 % 18.7% 19.8% 14.7% euro/m2, ex. overh % Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

20 2.1.2 Totaal gemeentelijk openbaar groen (bebouwde kom) In de vergelijking (Tabel 2) tussen de gemeente Benchmarkermeer met de gemeenten van de eigen grootteklasse valt voor het totale gemeentelijk openbaar groen het volgende op: De hoeveelheid groen per inwoner is sterk lager dan de benchmark. De hoeveelheid groen per huishouden is sterk lager dan de benchmark. De kosten per inwoner zijn weinig lager dan de benchmark. De kosten per huishouden zijn duidelijk lager dan de benchmark. De kosten per vierkante meter basisgroen zijn sterk hoger dan de benchmark. Het aandeel overhead is fors hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter groen zijn exclusief de overhead duidelijk hoger dan de benchmark. De vraag naar groen wordt in de Nota Ruimte gekwantificeerd in de vorm van een richtgetal van 75 m 2 (totaal) groen per woning, te realiseren in de stad. [...] Bomen, struiken, en bloemperken, verspreid over de hele stad, worden geprefereerd boven parken op een paar plekken in de stad. (Publicatie RLG 05/6, juni 2005) Tabel 2. Hoofdlijnen over 2011: hoeveelheden en kosten van het gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom Benchmarkermeer Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld totale Alle gemeenten, mediaan n m 2 /inw % m 2 /HH % euro/inw % euro/hh % euro/m % aandeel overhead 31.0% + 61 % 19.3% 20.1% 15.1% euro/m2, ex. overh % Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

21 2.2 Samenstelling van het groen Basisgroen In Figuur 1 en Figuur 2 zijn de verdelingen van de arealen en kosten over de verschillende beheercategorieën weergegeven. In Figuur 3 zijn de verschillen van de kosten en oppervlakteverdeling weergegeven. Opvallend aan de oppervlakteverdeling van Benchmarkermeer ten opzichte van de benchmark is: Het aandeel bomen is fors hoger dan de benchmark. Het aandeel gazon is sterk hoger dan de benchmark. Het aandeel planten is fors hoger dan de benchmark. Het aandeel ruw gras is sterk lager dan de benchmark. Het aandeel struiken is duidelijk lager dan de benchmark. Opvallend aan de kostenverdeling van Benchmarkermeer ten opzichte van de benchmark is: Het aandeel van de kosten voor bomen is fors hoger dan de benchmark. Het aandeel van de kosten voor gazon is fors hoger dan de benchmark. Het aandeel van de kosten voor planten is fors hoger dan de benchmark. Het aandeel van de kosten voor ruw gras is duidelijk hoger dan de benchmark. Het aandeel van de kosten voor struiken is sterk lager dan de benchmark. Benchmarkermeer Alle gemeenten Eigen grootteklasse 18.2% 0.5% 21.1% 0.6% 15.3% 18.5% Struiken Bomen 35.3% 0.1% 0.1% 39.5% Ruw gras Planten Gazon 23.0% 0.1% 22.9% 60.1% 44.5% Figuur 1 Oppervlakteverdeling van de beheercategorieën bij Benchmarkermeer, alle deelnemende gemeenten en de eigen grootteklasse Benchmarkermeer Alle gemeenten Eigen grootteklasse 17.5% 16.3% 6.7% 6.2% 1.2% 1.0% Struiken Bomen 50.9% 10.0% 61.9% 14.0% 4.4% Ruw gras Planten Gazon 1.2% 20.4% 3.3% 84.9% Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

22 Figuur 2. Kostenverdeling van de beheercategorieën bij Benchmarkermeer, alle deelnemende gemeenten en de eigen grootteklasse 3500% 3000% 2500% 2000% 1500% 1000% 500% 0% -500% Bomen Gazon Planten Ruw gras Struiken verschil oppervlakteverdeling verschil kostenverdeling Figuur 3. Verschillen in oppervlakte en kostenverdeling van de eigen gemeente met het gemiddelde van de eigen grootteklasse In Tabel 3 is de hoeveelheid basisgroen per inwoner per beheercategorie weergegeven. Opvallend aan de hoeveelheden groen per inwoner naar beheercategorie is: Het aantal bomen per inwoner is fors hoger dan de benchmark. De hoeveelheid gazon per inwoner is fors lager dan de benchmark. De hoeveelheid ruw gras per inwoner is fors lager dan de benchmark. De hoeveelheid struiken per inwoner is fors lager dan de benchmark. De hoeveelheid plantenperken per inwoner is sterk lager dan de benchmark. Tabel 3. Hoeveelheid basisgroen per inwoner, verdeeld naar beheercategorieën (m 2 ; bomen aantal stuks) Benchmarkermeer (aantal per inwoner) Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld (aantal per inwoner) Alle gemeenten, gemiddeld (aantal per inwoner) Basisgroen m % Bomen (geen bos) st % Gazon m % Ruw gras m % Struiken m % Plantenperken m % Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

23 2.2.2 Totaal gemeentelijk openbaar groen (bebouwde kom) In Figuur 4 zijn de areaalverdeling van basisgroen en de beheercategorieën buiten het basisgroen weergegeven. Opvallend aan de oppervlakteverdeling van Benchmarkermeer ten opzichte van de benchmark is: dat het iets minder basisgroen heeft, dat Benchmarkermeer meer bos, water en oevers en overig groen heeft binnen de bebouwde kom. Benchmarkermeer Alle gemeenten Eigen grootteklasse 9% 1% 9% 0% 4% 1% 5% 0% 2% 1% 6% 0% Bos Overig groen Water en oevers Basisgroen Wegen en paden 81% 90% 91% Figuur 4. Oppervlakteverdeling van de beheercategorieën binnen de bebouwde kom bij Benchmarkermeer, alle deelnemende gemeenten en de betreffende grootteklasse Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

24 Kwaliteitsklassse Kwaliteitsklasse 2.3 Kwaliteit Naast de kosten en de hoeveelheden van het groen zijn ook gegevens verkregen over de kwaliteit van het groen. Die is conform de CROWbeeldkwaliteitscatalogus (2010) ingedeeld in vier klassen, van A (de hoogste kwaliteit) tot D (de laagste kwaliteit). In Figuur 5 zijn die resultaten grafisch weergegeven. De kwaliteit van het basisgroen voor Benchmarkermeer (iets beter dan dan B) is iets hoger dan het gemiddelde van gemeenten in de eigen grootteklasse die data hebben aangeleverd. A B C D BENCHMARKERMEER inw, n= 15 Alle gem., n= 28 Figuur 5. Kwaliteit van het basisgroen In Figuur 6 is de kwaliteit per beheercategorie weergegeven. De algemene kwaliteit wordt bepaald door de kwaliteiten van de beheercategorieën. De kwaliteit van de categorie Bomen (A) is zeer hoog, die van de overige categorieën is iets lager dan de benchmark. A B BENCHMARKERMEER C inw, n= 15 D Alle gem., n= 28 Bomen (geen bos) Gazon Ruw gras, bemaaid Beheercategorie Struiken Plantenperken Figuur 6. Kwaliteit van het groen per beheercategorie 2.4 Analyse van de verschillen per beheercategorie In Tabel 4 zijn voor de verschillende beheercategorieën de kosten per vierkante meter weergegeven, voor de eigen gemeente, voor alle gemeenten in de databank, en voor de gemeenten van de eigen grootteklasse. 24 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

25 afwijking kosten per eenheid van benchmark Tabel 4. Kosten ( /m 2 ) (of per stuk voor bomen) per beheercategorie Benchmarkermeer Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld Alle gemeenten, mediaan aantal waarn Bomen (geen bos) * % Gazon % Ruw gras % Struiken % Plantenperken % * bomen: stuks Opvallend zijn: De kosten per boom zijn fors lager dan de benchmark. De kosten per vierkante meter gazon zijn fors hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter ruw gras zijn fors hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter plantenperken zijn fors hoger dan de benchmark. In Figuur 7 is de relatie weergegeven tussen de totale kosten per beheercategorie, en het verschil in kosten per m 2 met de gemeenten van de eigen grootteklasse. Opvallend is: Met name bij plantenperken zijn de kosten per eenheid hoger en het is een belangrijke kostenpost. Ruw gras is wel fors duurder dan de benchmark, het si echter een relatief onbelangrijke kostenpost. Struiken vormen een erg belangrijke kostenpost. De kosten per eenheid zijn redelijk vergelijkbaar met de benchmark. 1400% 1200% 1000% 800% 600% 400% 200% 0% -200% ,000 totale kosten (x euro) Bomen (geen bos) Gazon Ruw gras Struiken Plantenperken Figuur 7. Relatie tussen de totale kosten per beheercategorie (omzet) en het verschil in gemiddelde kosten (per eenheid) met dat van de eigen grootteklasse Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

26 2.4.1 Analyse van de beheercategorie Gazon In de beheercategorie Gazon heeft de gemeente Benchmarkermeer de subcategorie intensief beheerd. Voor Benchmarkermeer geldt hiervoor in vergelijking met de gemeenten uit de eigen grootteklasse: De kosten per vierkante meter intensief beheerd gazon zijn duidelijk hoger dan de benchmark. Tabel 5. Kosten ( /m 2 ) meter gazon per subcategorie Benchmarkermeer Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld Alle gemeenten, mediaan Gazon % niet verder gespecificeerd intensief beheerd % extensief beheerd Benchmarkermeer heeft binnen de beheercategorie gazon alleen intensief beheerd gazon. Van al het gazon van de gemeenten in dezelfde grootteklasse bestaat maar een klein deel (4%) uit intensief beheerd gazon, en daarnaast uit extensief beheerd gazon, dat minder frequent wordt gemaaid en daardoor goedkoper is (Figuur 8). Benchmarkermeer Alle gemeenten Eigen grootteklasse 0% 0% 0% 14% 0% 4% extensief beheerd intensief beheerd 100 % 86% 96% niet verder gespecificeerd Figuur 8. Oppervlakteverdeling van de subcategorieën binnen de beheercategorie gazon 26 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

27 2.4.2 Analyse van de beheercategorie Struiken In de beheercategorie struikbeplantingen heeft de gemeente Benchmarkermeer gegevens aangeleverd voor verschillende subcategorieën. Voor Benchmarkermeer geldt hiervoor in vergelijking met de gemeenten uit de eigen grootteklasse: De kosten per vierkante meter geschoren hagen/heggen zijn fors hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter sierheesters opgaand zijn duidelijk lager dan de benchmark. De kosten per vierkante meter bosplantsoen zijn duidelijk hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter bodembedekkende heesters zijn duidelijk lager dan de benchmark. De kosten per vierkante meter struikrozen zijn sterk lager dan de benchmark. De kosten per vierkante meter niet verder gespecificeerde struiken zijn duidelijk lager dan de benchmark. Tabel 6. Kosten ( /m 2 ) per vierkante meter per subcategorie Benchmarkermeer Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld Alle gemeenten, mediaan Struiken % geschoren hagen/heggen % sierheesters opgaand % bosplantsoen,heesters opg % bodembedekkende heesters % struikrozen % beplanting 3 jaar of jonger niet gespecificeerd % De beheercategorie Struiken bestaat bij Benchmarkermeer voor het grootste deel uit Bosplantsoen. Dit is fors meer dan het gemiddelde van de deelnemende gemeenten. Benchmarkermeer heeft daarnaast een groter aandeel heggen en hagen en een fors kleiner aandeel bodembedekkende heesters (Figuur 9). Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

28 Benchmarkermeer Alle gemeenten Eigen grootteklasse 86% 2% 0% 0% 2% 10% 9% 1% 0% 1% 8% 1% 3% 13% 7% 7% 0% 52% 23% 51% 24% niet verder gespecificeerd geschoren hagen/heggen sierheesters opgaand bosplantsoen, heesters bodembedekken de heesters struikrozen beplanting 3 jaar of jonger Figuur 9. Oppervlakteverdeling van de subcategorieën binnen de beheercategorie struiken Analyse van de beheercategorie Plantenperken In de beheercategorie Plantenperken heeft de gemeente Benchmarkermeer gegevens aangeleverd voor verschillende subcategorieën. Voor Benchmarkermeer geldt hiervoor in vergelijking met de gemeenten uit de eigen grootteklasse: De kosten per vierkante meter eenjarigen zijn duidelijk lager dan de benchmark. De kosten per vierkante meter vaste planten zijn sterk hoger dan de benchmark. De kosten (per stuk) voor plantenbakken zijn fors hoger dan de benchmark. Tabel 7. Kosten ( /m 2 ) per vierkante meter per subcategorie Benchmarkermeer Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld Alle gemeenten, mediaan Plantenperken % niet verder gespec, eenjarigen % vaste planten % plantenbakken % De beheercategorie plantenperken bestaat bij Benchmarkermeer voor ruim 90% uit vaste planten; de rest is eenjarig materiaal en wat plantenbakken. Dit verschilt enigszins van de opbouw binnen de eigen grootteklasse (Figuur 10). 28 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

29 Benchmarkermeer Alle gemeenten Eigen grootteklasse 4% 0% 3% 6% 2% 5% 9% 2% 7% niet verder gespecificeerd eenjarigen vaste planten 94% 84% 84% plantenbakken Figuur 10. Oppervlakteverdeling van de subcategorieën binnen de beheercategorie plantenperken Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

30 2.5 Analyse van de tarieven De gemeente Benchmarkermeer maakt gebruik van een eigen binnendienst voor coördinatie, planning e.d. De uitvoerende werkzaamheden worden vooral door de eigen buitendienst uitgevoerd.. In Tabel 8 zijn de tarieven voor de eigen medewerkers weergegeven in vergelijking met het gemiddelde van andere gemeenten. Daarnaast is aangegeven welk deel van de kosten voor het groen (binnen en buiten de bebouwde kom) bestaat uit kosten voor eigen medewerkers. Tabel 8. Tarieven ( per uur, incl. overhead) voor de eigen medewerkers, en het aandeel van de kosten van eigen medewerkers op de totale kosten voor groen (binnen en buiten de bebouwde kom) Benchmarkermeer verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten gemiddeld Gemiddeld uurtarief Binnendienst % Buitendienst % Aandeel in totale kosten Binnendienst 15% + 41 % 11% 7% Buitendienst 48% + 13 % 43% 22% In vergelijking met gemeenten van dezelfde grootteklasse blijkt dat: De tarieven voor medewerkers van de binnendienst zijn sterk hoger (38%) dan het gemiddelde van de eigen grootteklasse. De tarieven voor de buitendienst zijn sterk hoger (33%) dan het gemiddelde van de eigen grootteklasse. De kosten voor de binnen- en buitendienst bedragen resp. 15% en 48% van de totale kosten. Het afwijkende tarief heeft ook effect op de totale kosten. Bij een gemiddeld tarief zouden de kosten 16% lager zijn. 30 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

31 Bijlage 1 Gebruiksaanwijzing van deze rapportage In deze rapportage wordt een aantal begrippen gebruikt die een toelichting vergen. In de onderstaande paragrafen worden die begrippen toegelicht. Bijlage 1.1 Begripsbepalingen en definities Beheercategorie Een beheercategorie is een eenheid met een gelijke groenstructuur, maar kan ook een bepaalde technische voorziening zijn, bijvoorbeeld meubilair of afrastering. De benaming van de beheercategorieën is in eerste instantie gebaseerd op de terminologie en definities van de RAW-systematiek, maar is vervolgens op punten bijgesteld. In Bijlage 1.4 en Bijlage 1.5 worden de beheercategorieën nader besproken. Basisgroen Het basisgroen bestaat uit de volgende beheercategorieën binnen de bebouwde kom: - bomen - struiken - gazon - ruw gras - plantenperken Voor de benchmark tussen gemeenten is basisgroen een geschikt begrip, omdat de beheercategorieën die hierin zijn opgenomen, vrij goed vergelijkbaar zijn en gezamenlijk het hoofdbestanddeel vormen van het gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom van een gemeente. In het basisgroen zijn overige beheercategorieën zoals bos, water, speelvoorzieningen, wegen, technische voorzieningen, etc. niet opgenomen. Dit is gedaan omdat bij deze beheercategorieën juist vrij veel verschillen bestaan, en omdat sommige daarvan bij de ene gemeente wel zijn opgenomen in het gemeentelijk openbaar groen en bij andere niet. In Bijlage 1.4 worden de beheercategorieën van het basisgroen nader toegelicht. Gemeentelijk openbaar groen Het gemeentelijk openbaar groen betreft al het groen binnen en buiten de bebouwde kom in beheer en/of eigendom van de desbetreffende gemeente. Gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom Gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom betreft basisgroen aangevuld met de volgende beheercategorieën binnen de bebouwde kom: - bos - overig groen - water - wegen en paden - speelvoorzieningen Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

32 Voor de berekening van de kosten van het gemeentelijk openbaar groen zijn ook de kosten voor de beheercategorie diversen (rasters, drainage etc.) meegenomen. Gemeentelijk openbaar groen buiten de bebouwde kom Gemeentelijk openbaar groen buiten de bebouwde kom bestaat uit de volgende beheercategorieën: - gazon - ruw gras - bomen - bosplantsoen - bermsloten Gemiddelde Er worden in deze rapportage twee soorten gemiddelden onderscheiden: - Areaal-gemiddelde. Gemiddelde van het gehele areaal. Dit gemiddelde wordt in deze rapportage standaard gehanteerd. Bijv. de gemiddelde kosten van het beheer van gazon in gemeenten met meer dan inwoners zijn de totale kosten besteed aan het beheer van gazons in deze gemeenten gedeeld door het totale areaal gazon in deze gemeenten. - Gemeente-gemiddelde. Gemiddelde van (een groep van) gemeenten. Dit is het rekenkundige gemiddelde. Dit gemiddelde wijkt in de regel af van het areaal-gemiddelde, omdat bij het gemeente-gemiddelde de gegevens van iedere gemeente even zwaar tellen, ongeacht de omvang van het areaal in de gemeente. Mediaan De mediaan van een reeks getallen (in volgorde van grootte) is de middelste waarde van deze reeks. Als de reeks van getallen even is, dan is de mediaan het gemiddelde van de beide waarden rondom het midden. De mediaan is het tweede kwartiel. Oppervlakte Het oppervlak van de beheercategorieën is weergegeven in vierkante meters. Bij de inventarisatie van de beheercategorie bomen is het aantal bomen opgenomen. Om deze beheercategorie vergelijkbaar te maken met de overige beheercategorieën, is één boom gelijkgesteld aan een oppervlakte van één vierkante meter. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld speelvoorzieningen, als deze door de gemeente als stuks zijn aangeleverd. Subcategorie Binnen de beheercategorieën kan een onderverdeling gemaakt worden. Zo is de beheercategorie gazon onderverdeeld in gazon intensief beheerd en gazon extensief beheerd. Op enkele belangrijke subcategorieën wordt ingegaan in het desbetreffende hoofdstuk. 32 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

33 Bijlage 1.2 Berekening van de kosten Kosten per beheercategorie De kosten per beheercategorie worden berekend uit verschillende kostensoorten. De kosten voor arbeid zijn bepaald op basis van het aantal uren voor groen en het uurtarief inclusief overhead. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen uren voor de binnendienst en uren voor de buitendienst, elk met een eigen tarief. Daarnaast zijn er aannemerskosten en kosten voor de WSW, die exclusief BTW zijn, maar inclusief overhead bij de betreffende bedrijven (winst, risico etc.). Verder zijn er kosten voor machines, materiaal, verwerking van groenresten, etc. De kosten zijn steeds waar mogelijk direct toegerekend aan de verschillende beheercategorieën. Kosten die niet direct konden worden toegerekend aan de beheercategorieën zijn aan de beheercategorieën toegerekend als toeslag op de kosten die wél direct werden toegerekend. Als voorbeeld: Bij een gemeente zijn de kosten voor eigen personeel en aannemers direct toegerekend aan de volgende beheercategorieën: Ruw gras, bemaaid Gazon; intensief beheerd De machinekosten van konden niet direct worden toegerekend, omdat deze niet als zodanig waren geadministreerd. Daarom wordt 200 (3/15 de van de machinekosten van 1.000) aan ruw gras, bemaaid toegerekend en 800 (12/15 de van 1.000) aan gazon, intensief beheerd. Kosten gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom In hoofdstuk 2 worden de kosten van het gemeentelijk openbaar groen en van het basisgroen op het niveau van de gemeente opgenomen. De kosten van het basisgroen betreffen de kosten van de beheercategorieën bomen, gazon, ruw gras, struiken en plantenperken. De kosten van het gemeentelijk openbaar groen betreffen de kosten van alle beheercategorieën binnen de bebouwde kom, incl. de technische voorzieningen. Bij het bepalen van de kosten per oppervlakte-eenheid (m 2 ) worden de kosten gedeeld door het oppervlak van de desbetreffende beheercategorieën. Bij de kosten per oppervlakte-eenheid van het gemeentelijk openbaar groen worden bij het oppervlak echter niet meegenomen de beheercategorieën als rasters en drainage, omdat dit in veel gevallen tot dubbeltellingen zou leiden. Tarieven voor de eigen dienst Verschillen in tarieven voor de eigen medewerkers hebben effect op de kosten voor groen van een gemeente, terwijl de groenbeheerder hier doorgaans weinig invloed op uit kan oefenen. Daarom zijn in paragraaf 2.5 de tarieven voor de eigen dienst weergegeven en vergeleken met de tarieven van andere gemeenten. Verder is ook aangegeven welk deel van de kosten wordt veroorzaakt door de kosten voor de eigen diensten. Daarmee wordt duidelijk of verschillen in kosten Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

34 een grote of kleine invloed hebben op de totale kosten. Immers, als het tarief 10% hoger is dan gemiddeld, maar de kosten voor de eigen dienst maken maar 20% uit van de totale kosten, dan is het effect op de totale kosten maar klein (een effect van 2% op het totaal). Gemeenten geven in het algemeen tarieven op voor de binnendienst en de buitendienst, met het aantal uren dat is gewerkt. Er zijn echter enkele gemeenten die iets andere informatie over de arbeidskosten aanleveren: - enkele gemeenten leveren alleen de totale kosten per beheercategorie, zonder daarbij de uren en tarieven aan te geven - bij enkele gemeenten zijn de kosten voor de binnendienst opgenomen in het tarief voor de buitendienst - bij enkele gemeenten zijn de kosten voor machines opgenomen in het tarief voor de buitendienst Bijlage 1.3 Aanduiding van verschillen Uit de analyses die in de algemene rapportage zijn beschreven, is gebleken dat vooral de gemeentegrootte van invloed is op de kengetallen per gemeente. Daarom wordt vooral ingegaan op de vergelijking met gemeenten met een vergelijkbaar inwonertal. De overwegende bodem en stedelijkheidsklasse zijn minder van invloed op de kengetallen. Daarom worden die niet of beperkt besproken. De verschillen t.o.v. de benchmark worden op de volgende manier benoemd: verschil benaming <10% wijkt licht af 10-30% duidelijk hoger/lager 30-50% sterk hoger/lager >50% fors hoger/lager 34 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

35 Bijlage 1.4 Basisgroen Basisgroen betreft de volgende beheercategorieën binnen de bebouwde kom. Bomen Bomen die solitair, in groeps- of in laanverband staan. - Bomen (geen bos) - Bomen, monumentaal (geen bos) Zeer oude, omvangrijke bomen die solitair, in groeps- of in laanverband staan. Gazon Grasoppervlak met kort gras, in gebruik als kijkgras of speel- en ligweide. Niet in gebruik als sportveld. - Gazon; intensief beheerd Intensief beheerd gazon wordt minimaal 8 keer per jaar gemaaid, doorgaans tot maximaal 26 keer per jaar. Het gazon wordt doorgaans met een kooimaaier gemaaid. - Gazon; extensief beheerd Bij extensief beheerd gazon wordt het gras wordt minimaal 3 keer per jaar gemaaid, maar niet meer dan 7 keer per jaar ( 3 en 7 keer per jaar). Veelal wordt in deze subcategorie het gras 5-7 keer per jaar gemaaid met een cirkelmaaier. Ruw gras, bemaaid Grasoppervlak met (tijdelijk) hoog gras, veelal met ruigtekruiden. Beheer: wordt maximaal 2 keer per jaar gemaaid of geklepeld ( 2 keer per jaar). Het maaien gebeurt veelal met een klepel-, cirkel- of trommelmaaier. N.B. gras dat niet minstens jaarlijks wordt gemaaid valt onder de beheercategorie "Overig groen" Struiken Beplanting van houtachtige, meerstammige planten, doorgaans hooguit enkele meters hoog. - Struiken; geschoren hagen/heggen Hagen en heggen met een strak geschoren oppervlak. Beheer: de hagen en heggen worden minimaal 1 keer per jaar geschoren. - Struiken; sierheesters, opgaand Houtachtige planten die in de regel niet meer dan manshoog worden waarvan de takken die niet dikker zijn dan 10 cm en die laag bij de grond ontspringen. Aanplant vanuit kluitgoed. - Struiken; bosplantsoen, heesters opgaand Houtachtige planten die in de regel niet meer dan enkele meters hoog worden waarvan de takken die niet dikker zijn dan 10 cm laag bij de grond ontspringen. Aanplant vanuit bewortelde stek/zaailing zonder grond. - Struiken; bodembedekkende heesters Bodembedekkende houtachtige planten die in de regel niet meer dan een meter hoog worden. Incl. botanische rozen. Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

36 - Struiken, struikrozen Struikrozen. Botanische rozen vallen onder de subcategorie "Struiken; bodembedekkende heesters ". - Struiken, beplanting jonger dan 3 jaar: Beplantingen die recent zijn aangeplant (maximaal 3 jaar voor het boekjaar). Recent aangeplante nieuwe beplantingen kunnen in deze subcategorie worden opgenomen. Beplantingen die zijn ingeboet, maar niet nieuw zijn aangeplant vallen hier niet onder. Plantenperken Beplanting van kruidachtige siergewassen. - Plantenperken, eenjarigen Eenjarige kruidachtige siergewassen in de volle grond (niet in bakken). - Plantenperken, vaste planten Meerjarige kruidachtige siergewassen in de volle grond (niet in bakken). - Plantenperken, plantenbakken: Bakbeplantingen, met eenjarigen, vaste planten en/of kleine heesters. Bijlage 1.5 Overige beheercategorieën, niet basisgroen, binnen de bebouwde kom Naast het basisgroen worden de volgende beheercategorieën binnen de bebouwde kom onderscheiden. Bos Beplantingen waarin bomen beeldbepalend zijn, maar geen individuele bomen en geen boomrijen. Beheer gebeurt doorgaans niet per individuele boom, maar vlaktegewijs. - Bos, landelijk Bos met productie- en/of recreatiefunctie, extensief beheerd en relatief grootschalig. - Bos, parkbos Bos met voornamelijk een recreatiefunctie. Intensiever beheerd dan "Bos, landelijk". Overig groen Alle groen dat niet bij de bovenstaande beheercategorieën kan worden ondergebracht. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan heide, riet of ruigten. Watergangen Open water en kruidachtige vegetaties op de 'natte' oever. N.B.: begroeiing naast het open water of naast natte oever (b.v. de droge oever) vallen onder de betreffende beheercategorieën (b.v. ruw gras, gazon, struiken en bijvoorbeeld overig groen in het geval van riet dan niet in het water staat). Wegen en paden Wegen en paden met elk mogelijk oppervlakmateriaal (klinkers, tegels, asfalt, mijnsteen, gravel, grind, onverhard). 36 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

37 Het betreft alleen wegen en paden in of direct langs het gemeentelijk openbaar groen. Speelvoorzieningen Individuele speeltoestellen (schommels, wipkippen e.d.). Diversen, incl. technische voorzieningen en rasters Deze beheercategorie betreft voorzieningen in het gemeentelijk openbaar groen of ten behoeve van het gemeentelijk openbaar groen, zoals rasters, drainage, kleine stuwen. Magazijn Dit betreft materialen die ten behoeve van de bovenstaande beheercategorieën zijn gebruikt. De kosten die hierop zijn geboekt, zijn toegerekend aan de andere beheercategorieën. Omvormingen De categorie omvormingen wordt apart aangegeven. Het gaat daarbij om de omvorming van de ene beheercategorie naar de andere, bijvoorbeeld van gazon intensief naar struiken; sierheesters, opgaand. N.B.: De kosten voor aanleg van nieuw groen, bijvoorbeeld in nieuwe wijken, wordt bij alle categorieën buiten beschouwing gelaten. N.B.: De kosten voor het inboeten/herstellen bijvoorbeeld bij uitval van struiken, wordt meegenomen bij de kosten voor het beheer. Bijlage 1.6 Gemeentelijk openbaar groen buiten de bebouwde kom Van het gemeentelijk openbaar groen buiten de bebouwde kom zijn de volgende twee beheercategorieën in de DGG opgenomen. Eventuele andere aanwezige beheercategorieën buiten de bebouwde kom zijn buiten beschouwing gelaten. Ruw gras, bemaaid Grasoppervlak met (tijdelijk) hoog gras, veelal met ruigtekruiden. Beheer: wordt maximaal 2 keer per jaar gemaaid of geklepeld ( 2 keer per jaar). Het maaien gebeurt veelal met een klepel-, cirkel- of trommelmaaier. Betreft in het buitengebied veelal bermen. N.B. gras buiten de bebouwde kom dat niet minstens jaarlijks wordt gemaaid wordt niet in beschouwing genomen. Bomen Bomen die solitair, in groeps- of in laanverband staan. NB: Bomen in bossen en natuurgebieden (v.b. heidevelden) worden niet meegerekend. Gazon Grasoppervlak met kort gras, dat meer dan 2 keer per jaar wordt gemaaid Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

38 Bosplantsoen/struiken Beplanting van houtachtige, meerstammige planten, doorgaans hooguit enkele meters hoog. Bermsloten Watergangen, watervoerend of droge sloten NB: vennen, plassen en meren worden niet in beschouwing genomen Bijlage 1.7 Lijst van afkortingen en begrippen Basisgroen beh. btw CBS DGG Ext. hh Inw. Int. Opg. heesters Opp. St. WSW basis gemeentelijk openbaar groen beheer belasting toegevoegde waarde Centraal Bureau voor de Statistiek Databank Gemeentelijk Groenbeheer extensief huishouden(s) inwoner(s) intensief opgaande heesters oppervlakte stuks Wet sociale werkvoorziening 38 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

39 Bijlage 2 Karakterisering gemeente Benchmarkermeer In deze individuele rapportage worden de resultaten gepresenteerd die volgen uit de door de gemeentelijke groendienst aangeleverde gegevens voor het boekjaar 2011 en hebben betrekking op het totale groen binnen de bebouwde kom van Benchmarkermeer. Kengetallen zpeiljaar kosten 2010 Peiljaar inventarisatie 2010 Aantal inwoners 36,400 inwoners Aantal huishoudens 20,200 huishoudens Stedelijkheidsklasse 2 sterk stedelijk Oppervlakte van de gemeenten 2,974 ha Hoeveelheid gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom 99 ha Hoeveelheid groen per inwoner 32 m2 per inwoner Hoeveelheid groen per huishouden 57 m2 per huishouden Hoeveelheid basisgroen 65 ha Hoeveelheid basisgroen per inwoner 23 m2 per inwoner Hoeveelheid basisgroen per huishouden 41 Hoeveelheid niet-basisgroen (o.a. bos, water) 34 ha Aantal bomen binnen de bebouwde kom (niet in bos) 168,743 bomen Aantal bomen binnen de bebouwde kom (niet in bos) per inwoner 4.6 bomen per inwoner Kosten gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom 1,802,457 euro totaal 50 euro/inwoner 1.56 euro/m2 Indeling gemeente Belangrijkste bodemsoort zand Aantal gemeenten in de databank met dezelfde bodemsoort 27 gemeenten Inwonersklasse inwoners Aantal gemeenten in de databank van dezelfde grootteklasse 23 gemeenten Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar

40 Tabel 9. Gegevens van gemeente Benchmarkermeer Beheercategorie subcategorie aantal eenheden kosten totaal (m2 resp. stuks) (euro) kosten ( per eenheid) Kosten eigen grootteklasse ( per eenheid) gemiddeld mediaan Basisgroen Bomen (geen bos) niet verder gespecificeerd 15, , Bomen (geen bos) niet in bosverband Bomen (geen bos) monumentaal (niet in bos) Gazon niet verder gespecificeerd Gazon intensief beheerd 198, , Gazon extensief beheerd Ruw gras, bemaaid niet verder gespecificeerd 209,427 20, Struiken niet verder gespecificeerd 28, , Struiken geschoren hagen/heggen 178, , Struiken sierheesters opgaand 0 424, Struiken bosplantsoen, heesters opgaand 1,460, , Struiken bodembedekkende heesters 29,886 96, Struiken struikrozen 429 2, Struiken beplanting 3 jaar of jonger Plantenperken niet verder gespecificeerd Plantenperken eenjarigen Plantenperken vaste planten , Plantenperken plantenbakken 24 16, Overig groen Bos niet verder gespecificeerd 102,698 17, Bos landelijk Bos parkbos Water en oevers niet verder gespecificeerd 97,201 42, Water en oevers open water Water en oevers droge sloten en oevers Wegen en paden; (half)gesloten niet verder gespecificeerd opp. Overig groen niet verder gespecificeerd 13,701 73, Speelvoorzieningen niet verder gespecificeerd Diverse niet verder gespecificeerd 1, , Omvorming en renovaties niet verder gespecificeerd Buiten de bebouwde kom Bosplantsoen/struiken (buiten niet verder gespecificeerd 66, , beb. Bomen (buiten beb. kom) niet verder gespecificeerd 6, , Ruw gras, bemaaid (buiten beb. niet verder gespecificeerd 167,780 17, kom) Gazon (buiten beb. kom) niet verder gespecificeerd 24,220 1, Bermsloten (buiten beb. kom) niet verder gespecificeerd 52,570 4, Onkruidbestrijding op verhardingen Verhardingen (bebouwde kom) niet verder gespecificeerd 1,206 7, Verhardingen (bebouwde kom) gesloten (o.a. asfalt, beton) Verhardingen (bebouwde kom) elementen klein (o.a. klinkers) Verhardingen (bebouwde kom) elementen groot (o.a. tegels) Verhardingen (bebouwde kom) elementen niet verder gespec. 842, , Verhardingen (bebouwde kom) halfverhard. (o.a. schelpen, grind) 11,468 5, Het areaal groen en water binnen de bebouwde kom (excl. individuele bomen) is 232 hectare. Het aantal individuele bomen daarnaast is stuks. 40 Rapportage gemeente Benchmarkermeer, boekjaar 2011

Databank Gemeentelijk Groenbeheer

Databank Gemeentelijk Groenbeheer Databank Gemeentelijk Groenbeheer individuele rapportage boekjaar 2009 Gemeente Databank Gemeentelijk Groenbeheer Individuele Rapportage boekjaar 2009 C.M. Niemeijer / C.A. van den Berg J.J. de Jong R.A.

Nadere informatie

Databank Gemeentelijk Groenbeheer 19 januari 2015. Rob Schilder

Databank Gemeentelijk Groenbeheer 19 januari 2015. Rob Schilder *BARCODE* Memo Onderwerp Datum Aan Databank Gemeentelijk Groenbeheer 19 januari 2015 Raad Doel Kenmerk informeren Van Rob Schilder Geachte leden van de raad, De gemeente Hollands Kroon is aangesloten bij

Nadere informatie

Gemeente Benchmarkerwoude. Voorbeeldrapportage op basis van fictieve getallen

Gemeente Benchmarkerwoude. Voorbeeldrapportage op basis van fictieve getallen Gemeente Voorbeeldrapportage op basis van fictieve getallen Benchmark Gemeentelijk Groen Individuele rapportage Boekjaar 2016 Benchmark Gemeentelijk Groen Individuele Rapportage gemeente boekjaar 2016

Nadere informatie

Groenbeheer in de gemeente Oss

Groenbeheer in de gemeente Oss Jaargang 2 nummer 1 mei 2012 Nieuwsbrief extra Databank Gemeentelijk Groenbeheer Groenbeheer in de gemeente Oss Pagina 1 Nieuwsbrief De Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer geeft informatie over

Nadere informatie

Jaargang 3 nummer 2 oktober Nieuwsbrief extra. Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Groenbeheer in Hellevoetsluis. Pagina 1

Jaargang 3 nummer 2 oktober Nieuwsbrief extra. Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Groenbeheer in Hellevoetsluis. Pagina 1 Nieuwsbrief extra Databank Gemeentelijk Groenbeheer Jaargang 3 nummer 2 oktober 2013 Groenbeheer in Hellevoetsluis Pagina 1 Nieuwsbrief De Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer geeft informatie

Nadere informatie

Jaargang 4 nummer 3 juni Nieuwsbrief extra. Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Groenbeheer in Hoorn. Pagina 1

Jaargang 4 nummer 3 juni Nieuwsbrief extra. Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Groenbeheer in Hoorn. Pagina 1 Jaargang 4 nummer 3 juni 2014 Nieuwsbrief extra Databank Gemeentelijk Groenbeheer Groenbeheer in Hoorn Pagina 1 Nieuwsbrief De Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer geeft informatie over het project

Nadere informatie

: twintig jaar benchmarken

: twintig jaar benchmarken Benchmark Gemeentelijk Groen 1998 2018: twintig jaar benchmarken Wageningen, 13 november 2018 Joop Spijker 20 jaar benchmarken van gemeentelijk groen Historie benchmark gemeentelijk groen Ontwikkelingen

Nadere informatie

Beheerplan onderhoud groen

Beheerplan onderhoud groen Beheerplan onderhoud groen 1. Inventarisatie openbaar groen Het openbaar groen in de gemeente is geïnventariseerd en in beeld gebracht met het software beheerspakket DGdialog. Onder het openbaar groen

Nadere informatie

Jaargang 5 nummer 2 september 2015. Nieuwsbrief. Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Groenbeheer in Utrecht en verder : de Klantendag 2015

Jaargang 5 nummer 2 september 2015. Nieuwsbrief. Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Groenbeheer in Utrecht en verder : de Klantendag 2015 1 Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer Jaargang 5 nummer 2 september 2015 Groenbeheer in Utrecht en verder : de Klantendag 2015 Nieuwsbrief De Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer geeft

Nadere informatie

Verharding-zwerfafval fijn en grof A+ A B C D. Er ligt redelijk veel fijn zwerfafval. Er ligt redelijk veel grof zwerfafval.

Verharding-zwerfafval fijn en grof A+ A B C D. Er ligt redelijk veel fijn zwerfafval. Er ligt redelijk veel grof zwerfafval. Verharding-zwerfafval fijn en grof Er ligt geen fijn Er ligt weinig fijn Er ligt redelijk veel fijn Er ligt veel fijn Er ligt zeer veel fijn fijn zwerfafval ( 10 cm) fijn zwerfafval ( 10 cm) fijn zwerfafval

Nadere informatie

Databank Gemeentelijk Groenbeheer

Databank Gemeentelijk Groenbeheer v Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer Jaargang 2 nummer 2 oktober 2012 Klantenraad, Afscheid Marius Smits, Rapportages boekjaar 2011, Klantendag 2012, Beheer braakliggende grond door burgers,

Nadere informatie

Benchmark Kantoorcijfers 2012

Benchmark Kantoorcijfers 2012 Benchmark Kantoorcijfers 1 Inleiding Met deze benchmark, waaraan in 11 66 en in 1 kantoren deelnamen, wordt inmiddels voor de tweede keer een representatief inzicht gegeven in de branchecijfers van administratie-

Nadere informatie

De uitgangspunten die bij deze berekening gehanteerd zijn voor het berekenen van de kosten van het beheer van Poelgeest:

De uitgangspunten die bij deze berekening gehanteerd zijn voor het berekenen van de kosten van het beheer van Poelgeest: Beheerkosten Poelgeest 2005 Begin 2002 heeft Oranjewoud de beheerkosten voor Poelgeest berekend met behulp van de levensduurbenadering. De wijk Morsebel is hierbij als uitgangspunt genomen, aangezien de

Nadere informatie

BIJLAGE C: Omschrijving categorieën

BIJLAGE C: Omschrijving categorieën BIJLAGE C: Omschrijving categorieën Bij de inventarisatie van het groen dient iedereen hetzelfde beeld voor ogen te hebben. Om dit te bereiken zijn de te inventariseren categorieën omschreven. Bomen 10.01

Nadere informatie

Databank Gemeentelijk Groenbeheer

Databank Gemeentelijk Groenbeheer Jaargang 1 nummer 1 juli 2011 Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer Nieuws Databank Gemeentelijk Groenbeheer, Natuurspeelruimte in de stad, Verzet tegen krimp is zinloos, Stad kan koeler en schoner,

Nadere informatie

Kostprijsvergelijking peuteropvang en dagopvang 2017

Kostprijsvergelijking peuteropvang en dagopvang 2017 Kostprijsvergelijking peuteropvang en dagopvang 2017 Mei 2017 Vergelijking kostprijzen peuteropvang 1 Colofon Vergelijking kostprijs Peuteropvang & Dagopvang 2,5-4. Deze publicatie is een uitgave van Tekst

Nadere informatie

Beeldkwaliteitplan. Beeldkwaliteitplan Groen

Beeldkwaliteitplan. Beeldkwaliteitplan Groen Beeldkwaliteitplan Beeldkwaliteitplan Groen Titel: Beeldkwaliteitplan groen Opgesteld door: Wilka Guelen Datum: juli 2012 2 Inhoud Inleiding... 4 Samenvatting... 6 1. Groen... 7 1.2 Uitmaaien bosplantsoen...

Nadere informatie

Beelden van de openbare ruimte. Pocketversie Beheercatalogus

Beelden van de openbare ruimte. Pocketversie Beheercatalogus Beelden van de openbare ruimte Pocketversie Beheercatalogus Inleiding De gemeente Hengelo doet er alles aan om de kwaliteit van de openbare ruimte op peil te houden. Maar wat is precies op peil? Dat is

Nadere informatie

4 Inventarisatie van de situatie

4 Inventarisatie van de situatie 4 Inventarisatie van de situatie 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk leer je de bestaande situatie inventariseren ten behoeve van een onderhoudsplan. Alvorens er een onderhoudsofferte gemaakt kan worden moet

Nadere informatie

IMPRESSIE ICT BENCHMARK GEMEENTEN 2011

IMPRESSIE ICT BENCHMARK GEMEENTEN 2011 IMPRESSIE ICT BENCHMARK GEMEENTEN 2011 Sparrenheuvel, 3708 JE Zeist (030) 2 270 500 offertebureau@mxi.nl www.mxi.nl Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Zevende ronde ICT Benchmark Gemeenten 2011 3 1.2 Waarom

Nadere informatie

Kies de tuin van uw dromen!

Kies de tuin van uw dromen! Kies de tuin van uw dromen! Bij het kopen van een nieuwe woning komt veel kijken. Is de woning af, dan heeft u ook nog een tuin in te richten. Voor de één een uitdaging, voor de ander een zorg. Waar komt

Nadere informatie

Databank Gemeentelijk Groenbeheer

Databank Gemeentelijk Groenbeheer Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer Jaargang 1 nummer 2 december 2011 Klantendag 2011, Rapportages boekjaar 2010 en 2011, Kosten groenbeheer blijken niet te stijgen, De Groene Helpdesk, Een prozaïsch

Nadere informatie

Groenbeheerplan. Sliedrecht. Afdeling Plantsoenen en Reiniging Sliedrecht, juni 2004

Groenbeheerplan. Sliedrecht. Afdeling Plantsoenen en Reiniging Sliedrecht, juni 2004 Groenbeheerplan 2004 Sliedrecht Afdeling Plantsoenen en Reiniging Sliedrecht, juni 2004 Groenbeheerplan 2004 Sliedrecht Afdeling Plantsoenen en Reiniging Sliedrecht, juni 2004 Samenvatting HET GROENBEHEERPLAN

Nadere informatie

In dit hoofdstuk leer je een begroting en een planning maken van het onderhoud.

In dit hoofdstuk leer je een begroting en een planning maken van het onderhoud. Plannen en begroten 5.1 Inleiding In dit hoofdstuk leer je een begroting en een planning maken van het onderhoud. Het onderhoud van tuinen wordt op verschillende manieren geregeld. Het kan geregeld zijn

Nadere informatie

Databank Gemeentelijk Groenbeheer

Databank Gemeentelijk Groenbeheer 1 Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer Jaargang 5 nummer 3 december 015 Klantendag 015, Programma, Welkom in Utrecht, Boekjaar 014, Groen als pareltje, De Adaptation Support Tool en de Groene

Nadere informatie

Check Je Kamer Rapportage 2014

Check Je Kamer Rapportage 2014 Check Je Kamer Rapportage 2014 Kwantitatieve analyse van de studentenwoningmarkt April 2015 Dit is een uitgave van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb). Voor vragen of extra informatie kan gemaild worden

Nadere informatie

Individuele rapportage bedrijfsvergelijkend onderzoek Cedris 2013

Individuele rapportage bedrijfsvergelijkend onderzoek Cedris 2013 Rapport WEDEO Inleiding In de rapportage die nu voor u ligt is worden de resultaten getoond van de gegevens die u, samen met de andere deelnemers aan de benchmark, heeft aangeleverd. De gegevens zijn omgezet

Nadere informatie

Proces. n Compacte inspanning en gevalideerde cijfers: Financieel. Organisatie. Dienstverlening. Klanttevredenheid. Verklarende factoren

Proces. n Compacte inspanning en gevalideerde cijfers: Financieel. Organisatie. Dienstverlening. Klanttevredenheid. Verklarende factoren Proces Financieel Organisatie Dienstverlening Klanttevredenheid n Compacte inspanning en gevalideerde cijfers: p minder tijd besteden aan het invullen van vragenlijsten p geen vragenlijsten op afstand

Nadere informatie

Notitie Verlagen maaifrequentie bermen 2013

Notitie Verlagen maaifrequentie bermen 2013 Notitie Verlagen maaifrequentie bermen 2013 Inleiding. Met de vaststelling van de Perspectiefnota 2013-2016 (PPN) heeft de gemeenteraad ingestemd met het voorstel (TBB 3.6.8 Voorstel 7) om voor het deel

Nadere informatie

Bodemgebruik,

Bodemgebruik, Indicator 22 augustus 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De laatste halve eeuw is de

Nadere informatie

Databank Gemeentelijk Groenbeheer

Databank Gemeentelijk Groenbeheer Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer Jaargang 2 nummer 3 december 2012 Klantendag 2012, Workshops 1: Wat is de Databank Gemeentelijk Groenbeheer, Presentatie 1: De waarde van groen, Workshop 2:

Nadere informatie

Kies de tuin van uw dromen!

Kies de tuin van uw dromen! Kies de tuin van uw dromen! Bij het kopen van een nieuwe woning komt veel kijken. Is de woning af, dan heeft u ook nog een tuin in te richten. Voor de één een uitdaging, voor de ander een zorg. Waar komt

Nadere informatie

Feiten over de riolering

Feiten over de riolering Feiten over de riolering Prestaties Middelen en mensen Samenhangen Schaalverschillen Doeltreffendheid en doelmatigheid Stichting RIONED, februari 21 T.b.v. het feitenonderzoek in het kader van doelmatig

Nadere informatie

Efficiency Monitor Onderwijsondersteunende diensten primair onderwijs De Anculus organisatiescan

Efficiency Monitor Onderwijsondersteunende diensten primair onderwijs De Anculus organisatiescan 1 Efficiency Monitor Onderwijsondersteunende diensten primair onderwijs De Anculus organisatiescan Anculus b.v. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze rapportage mag worden verveelvuldigd, opgeslagen

Nadere informatie

Doelgroep Het instrument analyseert de zorg op het niveau van: met name geschikt voor Individuele basisschool Ja O O Speciale basisschool 0 Ja O

Doelgroep Het instrument analyseert de zorg op het niveau van: met name geschikt voor Individuele basisschool Ja O O Speciale basisschool 0 Ja O Volledige naam van het instrument De Zorgmeter Afkorting Doelgroep Het instrument analyseert de zorg op het niveau van: met name geschikt voor ook geschikt voor Individuele basisschool Ja O O Speciale

Nadere informatie

1 e half jaar 2015. Carbon Footprint. J.M. de Wit Groenvoorziening BV. Carbon footprint J.M. de Wit Groenvoorziening BV.

1 e half jaar 2015. Carbon Footprint. J.M. de Wit Groenvoorziening BV. Carbon footprint J.M. de Wit Groenvoorziening BV. Carbon Footprint 1 e half jaar 2015 J.M. de Wit Groenvoorziening BV Pagina 1 van 13 Carbon footprint J.M. de Wit Groenvoorziening B.V. Bedrijfsgegevens Bedrijf: J.M. de Wit Groenvoorziening BV Bezoekadres:

Nadere informatie

Indicatieve begroting Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant

Indicatieve begroting Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant Indicatieve begroting Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant Status Deze indicatieve begroting is bestemd voor de colleges van de deelnemers aan de Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant. Het doel is

Nadere informatie

Notitie consultatiebijeenkomst 20 april 2011 honorarium medische specialisten DOT 2012

Notitie consultatiebijeenkomst 20 april 2011 honorarium medische specialisten DOT 2012 Notitie consultatiebijeenkomst 20 april 2011 honorarium medische specialisten DOT 2012 Bepaling BKZ aandelen per medisch specialisme 1. Inleiding Dit memo dient ter voorbereiding op de 4 de klankbordgroepbijeenkomst

Nadere informatie

9 DEC. DIV TE f. Gemeente Dordrecht T.a.v. mevrouw J. Storm Hoofd afdeling Zorg Sociale dienst Postbus AA Dordrecht. Datum: 14 december 2005

9 DEC. DIV TE f. Gemeente Dordrecht T.a.v. mevrouw J. Storm Hoofd afdeling Zorg Sociale dienst Postbus AA Dordrecht. Datum: 14 december 2005 DIV TE f Gemeente Dordrecht T.a.v. mevrouw J. Storm Hoofd afdeling Zorg Sociale dienst Postbus 8 3300 AA Dordrecht A5DELJNG 9 DEC Datum: 14 december 2005 Betreft: Brief op maat gemeente Dordrecht j :...,,>..

Nadere informatie

Lesbrief. Doelen. Alvast veel dank voor jullie deelname en heel veel plezier met het onderzoek!

Lesbrief. Doelen. Alvast veel dank voor jullie deelname en heel veel plezier met het onderzoek! Lesbrief Beste leerkracht, Wat leuk dat je meedoet met Alle Scholen Verzamelen! In deze lesbrief beschrijven we hoe je het onderzoek uitvoert in de klas. Deze les van een uur noemen we de onderzoeksles.

Nadere informatie

Geachte voorzitter, RIS Aan de leden van de Commissie Samenleving. Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten. Beleid

Geachte voorzitter, RIS Aan de leden van de Commissie Samenleving. Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten. Beleid Typ teksttyp teksttyp tekst drs. K.P. Klein Wethouder van Stedelijke Economie, Zorg en Havens 030 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de leden van de Commissie Samenleving r- RIS296071 Contactpersoon

Nadere informatie

Agrarische grondprijzen in soorten en maten

Agrarische grondprijzen in soorten en maten Agrarische grondprijzen in soorten en maten Oktober 2015 Wietse Dol, Paul Peter Kuiper 1 en Martien Voskuilen De gemiddelde grondprijs geeft een goed beeld van de grondprijsontwikkeling, mits rekening

Nadere informatie

IMPRESSIE BMT Inzicht door benchmarking van kosten en kwaliteit van medische technologie

IMPRESSIE BMT Inzicht door benchmarking van kosten en kwaliteit van medische technologie Inzicht door benchmarking van kosten en kwaliteit van medische technologie IMPRESSIE BMT 2013 Sparrenheuvel 32, 3708 JE Zeist (030) 2 270 500 offertebureau@mxi.nl www.mxi.nl IMPRESSIE BENCHMARK MEDISCHE

Nadere informatie

Kwaliteitscatalogus openbare ruimte bijlage bij kadernota 2013-2016

Kwaliteitscatalogus openbare ruimte bijlage bij kadernota 2013-2016 Kwaliteitscatalogus openbare ruimte bijlage bij kadernota 2013-2016 projectnr. 14362-259809 revisie D2 16 mei 2013 auteur(s) R. Kloppenborg D. Nuus Opdrachtgever Gemeente Stadskanaal Postbus 140 9500 AC

Nadere informatie

Betaalbaar Natuurlijk Groenbeheer in Eindhoven. Frank Verhagen Beheerder natuurlijke gebieden

Betaalbaar Natuurlijk Groenbeheer in Eindhoven. Frank Verhagen Beheerder natuurlijke gebieden Betaalbaar Natuurlijk Groenbeheer in Eindhoven Frank Verhagen Beheerder natuurlijke gebieden Natuurlijk Groenbeheer in Eindhoven: Maaibeheer stedelijk gebied en wegbermen Maaibeheer natuurterreinen Bosbeheer/

Nadere informatie

GEMEENTE WAALWIJK natuurlijk groen

GEMEENTE WAALWIJK natuurlijk groen GEMEENTE WAALWIJK natuurlijk groen Hoe groen kunt u het De laatste jaren heeft de gemeente Waalwijk regelmatig met inwoners en andere belanghebbenden gesproken over de uitstraling van de openbare ruimte.

Nadere informatie

Beschikbaarheid openbaar groen binnen 500 meter van de woning in nieuwbouwwijken,

Beschikbaarheid openbaar groen binnen 500 meter van de woning in nieuwbouwwijken, Beschikbaarheid openbaar groen binnen 500 meter van de woning in nieuwbouwwijken, 1997-2003 Indicator 8 december 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie

Nadere informatie

HET KWALITEITSSTRUCTUURPLAN

HET KWALITEITSSTRUCTUURPLAN HET KWALITEITSSTRUCTUURPLAN 1. INLEIDING De omvang van de kosten voor beheer en onderhoud van de openbare ruimte wordt bepaald door: - Stedenbouwkundige opzet (woon- en werkmilieus: verdeling van grond)

Nadere informatie

Rapport. Rapportage Bijzondere Bijstand 2013

Rapport. Rapportage Bijzondere Bijstand 2013 w Rapport Rapportage Bijzondere Bijstand 2013 T.J. Slager en J. Weidum 14 november 2014 Samenvatting In 2013 is er in totaal 374 miljoen euro door gemeenten uitgegeven aan bijzondere bijstand. Het gaat

Nadere informatie

Kwaliteitsgids BOR. Gemeente Landgraaf Meet- & communicatieinstrument kwaliteit van de openbare ruimte

Kwaliteitsgids BOR. Gemeente Landgraaf Meet- & communicatieinstrument kwaliteit van de openbare ruimte Kwaliteitsgids BOR Meet- & communicatieinstrument kwaliteit van de openbare ruimte Versie In opdracht van Afdeling BOR Datum: Bezoekadres: gemeente Landgraaf afdeling BOR Raadhuisplein 1 6370 AA Landgraaf

Nadere informatie

Kengetallen op maat. Stimulansz

Kengetallen op maat. Stimulansz Kengetallen op maat Stimulansz 1 INLEIDING Voor u ligt de rapportage Kengetallen op maat. Kengetallen op maat is een product van Stimulansz, gemaakt voor de abonnees van Stimulansz. In de rapportage wordt

Nadere informatie

Duurzaam inkopen groenvoorziening

Duurzaam inkopen groenvoorziening Duurzaam inkopen groenvoorziening Joop Spijker Bijeenkomst Praktijknetwerken Onkruidbestrijding Utrecht Houten, 8 december 2008 Inhoud 1. Duurzaam inkopen (algemeen) 2. Productgroep Groenvoorziening 3.

Nadere informatie

BENCHMARK HUURINCASSO 2015/2016 BOEKJAAR 2015/2016 VERSIE 1.0 DATUM

BENCHMARK HUURINCASSO 2015/2016 BOEKJAAR 2015/2016 VERSIE 1.0 DATUM BENCHMARK HUURINCASSO 2015/2016 WONINGCORPORATIE WONINGBOUWVERENIGING ANNA PAULOWNA BOEKJAAR 2015/2016 VERSIE 1.0 DATUM 05-12-2016 INHOUD ONDERWERP SHEET INTRODUCTIE 3 LEESWIJZER 4 CONCLUSIES 5 RECORD-MODEL

Nadere informatie

Registratie discriminatieklachten 2011

Registratie discriminatieklachten 2011 Centraal Bureau voor de Statistiek- Registratie discriminatieklachten 2011 Methode en uitkomsten Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen, augustus 2012. Inhoud 1 INLEIDING... 2 2 METHODE...

Nadere informatie

183.962,18 2.845,00 4.140,00 15.750,00 206.697,18

183.962,18 2.845,00 4.140,00 15.750,00 206.697,18 EINDAFREKENING AANLEG GLASVEZELNETWERK (20--203) Uitgaven Projectleiding 7.028,03 financiën 5.409,63 civiel.68,40 Toezicht 03.292,52 intern 3.832,02 extern 99.460,50 Overige kosten 7.030,59 uren.909,59

Nadere informatie

Gemeente Bloemendaal. Technische staat groen gemeente Bloemendaal

Gemeente Bloemendaal. Technische staat groen gemeente Bloemendaal Gemeente Bloemendaal Technische staat groen gemeente Bloemendaal Gemeente Bloemendaal Technische staat groen gemeente Bloemendaal Joeri Kuis TerraSpect Waalwijk Inhoud 1 Inleiding 4 2 Algemeen 5 2.1 Aanleiding

Nadere informatie

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR Aandachtsveldhouder B.J. Bussink Vergadering : 5 juli 2016 Agendapunt : 6. Bijlagen : Varianten ingezetenenomslag met effect op tarieven en kosten per profiel Onderwerp

Nadere informatie

ROCPj" 5. de gemeenteraden van Maassluis, Vlaardingen en Schiedam. Gemeenteraad van Schiedam Postbus 1501 3100 EA Schiedam

ROCPj 5. de gemeenteraden van Maassluis, Vlaardingen en Schiedam. Gemeenteraad van Schiedam Postbus 1501 3100 EA Schiedam ROCPj" 5 Aan: de gemeenteraden van Maassluis, Vlaardingen en Schiedam ROGplus Nieuwe V 'aterweg Noord Bezoekadres Stadhuis, Maassluis Koningshoek 93.050 Correspoi dentieadres Postbus 234 3140 AE IVaassluis

Nadere informatie

Benchmark Gemeentelijk Groen

Benchmark Gemeentelijk Groen 1 Nieuwsbrief Jaargang 6 nummer 3 december 2016 Benchmark Gemeentelijk Groen Klantendag 2016, Programma, Zo doet Almere dat, Boekjaar 2015, Diagnose / Benchlearning, Workshop A: Introductie BGG voor niet-leden,

Nadere informatie

B ijlage Referentieboek

B ijlage Referentieboek B ijlage Referentieboek Behorende bij Groen moet je doen Gemeente Borger Odoorn Afdeling Bouwkunde, Openbare Werken en Groen (BOWG) 2 Bijlage Referentieboek Bijlage Referentieboek Referentieboek voor bepaling

Nadere informatie

Verband tussen werkzaamheden (bij aanleg en onderhoud) en afval.

Verband tussen werkzaamheden (bij aanleg en onderhoud) en afval. BBL niveau 3, schooljaar 2015-2016 BPV opdrachten bij module Onderhoudsplan 1. Afvalverwerking Je kunt aangeven wat het belang is van het gescheiden verwerken van verschillende soorten afval en de hierop

Nadere informatie

Brief op maat benchmark Wmo 2010: Individuele Voorzieningen ROGplus

Brief op maat benchmark Wmo 2010: Individuele Voorzieningen ROGplus Brief op maat benchmark Wmo 2010: Individuele Voorzieningen ROGplus Inleiding ROGplus heeft in 2010 samen met 98 andere organisaties deelgenomen aan de module Individuele voorzieningen van de benchmark

Nadere informatie

Factsheet resultaatafhankelijk beloning Studiewaarde Tweede versie september 2015

Factsheet resultaatafhankelijk beloning Studiewaarde Tweede versie september 2015 Factsheet resultaatafhankelijk beloning Studiewaarde Tweede versie september 2015 1. Doelstelling beloning studiewaarde Het doel van de beloning voor studiewaarde is de instellingen te stimuleren om meer

Nadere informatie

1.1 Aanleiding. Financieel compensatieplan EHS bochtverbreding Best. De heer Stan Rademakers MSc, BBA. De heer ing. Roy van Rijt

1.1 Aanleiding. Financieel compensatieplan EHS bochtverbreding Best. De heer Stan Rademakers MSc, BBA. De heer ing. Roy van Rijt Advies Betreft Financieel compensatieplan EHS bochtverbreding Best Ons kenmerk RWS117-008 Datum 14 oktober 2013 Behandeld door De heer ing. Pierre Salden De heer Stan Rademakers MSc, BBA controleerd door

Nadere informatie

Werkinstructie voor het invullen van de detailstaat betalingen/ afschrijvingen kwartaal- en jaardeclaratie 2011 versie april 2011

Werkinstructie voor het invullen van de detailstaat betalingen/ afschrijvingen kwartaal- en jaardeclaratie 2011 versie april 2011 Werkinstructie voor het invullen van de detailstaat betalingen/ afschrijvingen kwartaal- en jaardeclaratie versie april Doel: Het op een eenvoudige en eenduidige wijze invullen van de gegevens in de detailstaat

Nadere informatie

Impressie resultaten ICT Benchmark GGZ 2014 VERBETEREN DOOR TE VERGELIJKEN

Impressie resultaten ICT Benchmark GGZ 2014 VERBETEREN DOOR TE VERGELIJKEN Impressie resultaten ICT Benchmark GGZ 2014 VERBETEREN DOOR TE VERGELIJKEN Project 113333 Versie 00-01 / 12 januari 2015 IMPRESSIE ICT BENCHMARK GGZ 2014 Voor u ligt de impressie van de ICT Benchmark GGZ

Nadere informatie

Prijsindexcijfers advocatuur, 2002 2004

Prijsindexcijfers advocatuur, 2002 2004 Centraal Bureau voor de Statistiek Telefoon: 0900-0227 ( 0,50 p/m) E-mail: infoservice@cbs.nl Bron: CBS Prijsindexcijfers advocatuur, 2002 2004 Mw. M. Noordam en mw. R. Vleemink Centraal Bureau voor de

Nadere informatie

Enquête groenbeleidsplan (zomer 2013)

Enquête groenbeleidsplan (zomer 2013) Enquête groenbeleidsplan (zomer 2013) De gemeente Heemstede betrekt u, als inwoner van de gemeente, graag bij de inrichting van het groen in de gemeente. Met de algemene term groen worden de planten, de

Nadere informatie

MEMO maaibeleid. Beheergroep Streefbeeld en maairegime Waar kan dit voorkomen Gazon

MEMO maaibeleid. Beheergroep Streefbeeld en maairegime Waar kan dit voorkomen Gazon MEMO maaibeleid Met ingang van 1 januari 2016 is het maaibeleid voor grassen in de fysieke openbare njimte gewijzigd. Dit had ie maken met een verschuiving van middelen binnen het programma kwaliteit fysieke

Nadere informatie

Benchmark overhead in het VO /2017 december 2017

Benchmark overhead in het VO /2017 december 2017 Benchmark overhead in het VO - 2016/2017 december 2017 Inhoudsopgave 2 1. 3 2... 5 3. 3.1 De omvang van de overhead vanuit twee invalshoeken. 6 3.2 op basis van FTE (methodiek 1).. 7 3.3 op basis van kosten

Nadere informatie

Impressie Benchmark Medische Technologie 2013

Impressie Benchmark Medische Technologie 2013 Impressie Benchmark Medische Technologie 2013 Impressie Benchmark Medische Technologie 2013 Inzicht in prestaties door benchmarking van kosten en kwaliteit van medische technologie met andere ziekenhuizen.

Nadere informatie

Veehouderij structuur 2017

Veehouderij structuur 2017 Veehouderij structuur 2017 Jaap van Os, Rob Smidt en Edo Gies Wageningen Environmental Research Maart 2019 Inleiding Op verzoek van Wakker Dier heeft Wageningen Environmental Research (WENR) een overzicht

Nadere informatie

Functioneel ontwerp: Opbrengstverrekening 2010 en 2011 in 2012

Functioneel ontwerp: Opbrengstverrekening 2010 en 2011 in 2012 Verantwoordingsdocument Functioneel ontwerp: Opbrengstverrekening 2010 en 2011 in 2012 Fase 2 / Berekening CVZ november 2012 versie 0.3 Inhoud 1. Algemene inleiding 4 2. Berekening overdekking per instelling

Nadere informatie

Nieuwe definitie beroepsbevolking Gevolgen voor HBO-Monitor cijfers en instellingsrapportages

Nieuwe definitie beroepsbevolking Gevolgen voor HBO-Monitor cijfers en instellingsrapportages Research Centre for Education and the Labour Market ROA Nieuwe definitie beroepsbevolking Gevolgen voor HBO-Monitor cijfers en instellingsrapportages ROA Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt

Nadere informatie

slagvaardig Schaderegeling ingravingen

slagvaardig Schaderegeling ingravingen slagvaardig Schaderegeling ingravingen 1. Inleiding Deze regeling is van toepassing op alle gevallen waarbij, in verband met het leggen / verleggen van kabels en leidingen, het plaatsen van objecten in

Nadere informatie

Aanleg rond nieuwe gebouwen gebeurt meestal samen met de uitwerking van het bouwproject. Herestraat Leuven

Aanleg rond nieuwe gebouwen gebeurt meestal samen met de uitwerking van het bouwproject. Herestraat Leuven PUESTICIZDENVRIJ ONTWERPEN GASTHUISBERG LEUVEN ALGEMEEN Op een heuvelkam net buiten Leuven, is op 50 jaar tijd een gigantisch ziekenhuis gegroeid. Rond en tussen de ziekenhuisgebouwen liggen plantsoenen,

Nadere informatie

Bijlage I. Werkomschrijving SCHOUWPLAN

Bijlage I. Werkomschrijving SCHOUWPLAN Bijlage I Werkomschrijving SCHOUWPLAN beheerovereenkomst onderhoud Groenvoorzieningen en Schoon Bijlage bij Uitvoeringsovereenkomst BIZ 2011 t/m 2015 Bedrijventerrein Spoorzicht INHOUDSOPGAVE 1 AANLEIDING...

Nadere informatie

Benchmark overhead Kinderopvang Tony Weggemans AYIT Consultancy

Benchmark overhead Kinderopvang Tony Weggemans AYIT Consultancy Benchmark overhead Kinderopvang 2015 Tony Weggemans AYIT Consultancy Januari 2016 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 2 VRAAGSTELLING... 3 3 WERKWIJZE... 3 4 RAPPORTAGE... 5 5 OVERHEAD EN OMZET... 5 5.1 Overhead

Nadere informatie

REGELS BIJLAGE 22 INPASSINGSPLAN VLASSTRAAT 2-4

REGELS BIJLAGE 22 INPASSINGSPLAN VLASSTRAAT 2-4 REGELS BIJLAGE 22 INPASSINGSPLAN VLASSTRAAT 2-4 TOELICHTING BEPLANTINGSPLAN EN RUIMTELIJKE KWALITEITSVERBETERING VLASSTRAAT 2-4 TE SOMEREN COLOFON Projectnummer: EX.17.1325 Datum: Oktober 2018 Opdrachtnemer

Nadere informatie

CO 2 wijzer voor Tuinen

CO 2 wijzer voor Tuinen CO 2 wijzer voor Tuinen Achtergrond Tuinen hebben van nature een groen imago en niemand denkt direct aan een bijdrage aan het klimaateffect, als men over tuinen spreekt. In de praktijk is het natuurlijk

Nadere informatie

RECTIFICATIE van 11/01/ AANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT. Diensten.

RECTIFICATIE van 11/01/ AANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT. Diensten. RECTIFICATIE van 11/01/2013 - AANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT Diensten. AFDELING I: AANBESTEDENDE DIENST I.1) NAAM, ADRESSEN EN CONTACTPUNT(EN) Gemeente Sittard-Geleen, Postbus 18, 6130AA Sittard (NL). Contactpunt(en):

Nadere informatie

Afzet van chemische gewasbeschermingsmiddelen,

Afzet van chemische gewasbeschermingsmiddelen, Indicator 6 november 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De afzet van chemische gewasbeschermingsmiddelen

Nadere informatie

Groen. Inhoud IN ZWIJNDRECHT. 1 Conclusies. Het oordeel over groen. Wat is belangrijk aan groen en op welke plekken

Groen. Inhoud IN ZWIJNDRECHT. 1 Conclusies. Het oordeel over groen. Wat is belangrijk aan groen en op welke plekken Groen IN ZWIJNDRECHT Inhoud 1. Conclusies 2. Figuren en tabellen De gemeente werkt in 2018 aan het maken van een Groenvisie en uitvoeringsprogramma. In de Groenvisie legt de gemeente Zwijndrecht de ambitie

Nadere informatie

Veldleeuwerik vergroeningspakket 2019 Toegestane maatregelen voor de invulling van Ecologisch aandachtsgebied. Vanggewassen Opties Weegfactor

Veldleeuwerik vergroeningspakket 2019 Toegestane maatregelen voor de invulling van Ecologisch aandachtsgebied. Vanggewassen Opties Weegfactor Veldleeuwerik vergroeningspakket 2019 Toegestane maatregelen voor de invulling van Ecologisch aandachtsgebied. Vanggewassen Opties Weegfactor Voorwaarden Stikstofbindende gewassen 1.0 a. Eén van de toegestane

Nadere informatie

Amsterdamse Golf Club

Amsterdamse Golf Club Amsterdamse Golf Club 1)Algemeen De baan van de Amsterdamse Golf Club is 30 jaar geleden aangelegd met een goede routing, maar in uitvoering was hij nogal beperkt. De afgelopen drie decennia hebben er

Nadere informatie

Ontwikkeling kernkwaliteiten Nationale Landschappen

Ontwikkeling kernkwaliteiten Nationale Landschappen Ontwikkeling kernkwaliteiten Nationale Landschappen Conclusie De variatie tussen de 20 Nationale Landschappen is groot, zoals blijkt uit de nulmeting van de kernkwaliteiten. Hoofdfiguur Figuur 1. Nationale

Nadere informatie

Voorstel. Bijgaand vindt u het contributievoorstel 2017.

Voorstel. Bijgaand vindt u het contributievoorstel 2017. Voorstel Datum : 13 oktober 2016 Onderwerp : Vaststelling contributievoorstel 2017 Bijgaand vindt u het contributievoorstel 2017. In lijn met de koers zoals vastgelegd in het Plan van aanpak LVLB worden

Nadere informatie

Rapportage benchmark ziekteverzuim SW-sector, 2007

Rapportage benchmark ziekteverzuim SW-sector, 2007 Rapportage benchmark ziekteverzuim SW-sector, 2007 24-06-2008, Bussum Etienne Lemmens, Orbis Inleiding Vergelijking Respons Regionale spreiding In de CAO voor de sector SW is opgenomen dat de verzuimbenchmark,

Nadere informatie

Ontwerpbesluit: Toekomstige beheerscenario s openbare ruimte

Ontwerpbesluit: Toekomstige beheerscenario s openbare ruimte Ontwerpbesluit: Toekomstige beheerscenario s openbare ruimte 2013-2018 Registratienummer 2013-03115 Versie 1 Status Concept Opdrachtgever Inge Meindertsma Adviseur Hendrik Hoekstra Voor akkoord Voor akkoord

Nadere informatie

Grip op de openbare ruimte met het Informatiemodel Beheer Openbare Ruimte IMBOR

Grip op de openbare ruimte met het Informatiemodel Beheer Openbare Ruimte IMBOR Grip op de openbare ruimte met het Informatiemodel Beheer Openbare Ruimte IMBOR Informatiemodel Beheer Openbare Ruimte (IMBOR) Plustopografie (IMGEO) BGT (IMBGT) BGT IMGeo I M B O R CROW Beheersystematieken:

Nadere informatie

Raming aantal personen/huishoudens onder de lage-inkomensgrens 2018 en 2019 Uitgevoerd op verzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek

Raming aantal personen/huishoudens onder de lage-inkomensgrens 2018 en 2019 Uitgevoerd op verzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek CPB Notitie 1 november 2018 Raming aantal personen/huishoudens onder de lage-inkomensgrens 2018 en 2019 Uitgevoerd op verzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek CPB Notitie Aan: CBS, t.a.v. Dhr.

Nadere informatie

Berenschot rekenmodel basistarieven Hulp bij Huishouden gemeente Utrecht

Berenschot rekenmodel basistarieven Hulp bij Huishouden gemeente Utrecht Berenschot rekenmodel basistarieven Hulp bij Huishouden gemeente Utrecht Berekening is opgesteld op basis van CAO VVT 2013-2014. Wijzigingen in de CAO voor navolgende jaren zijn niet verwerkt in dit model.

Nadere informatie

De stad: mag het een beetje minder hard?

De stad: mag het een beetje minder hard? De stad: mag het een beetje minder hard? Een verkennende studie naar de kwantitatieve resultaten van het wegnemen van verharding in stedelijke gebieden aan de hand van twee casestudies voor Nijmegen en

Nadere informatie

Rapportage bijzondere bijstand 2014

Rapportage bijzondere bijstand 2014 Rapport Rapportage bijzondere bijstand 2014 Vinodh Lalta Thomas Slager 30 oktober 2015 CBS Den Haag Henri Faasdreef 312 2492 JP Den Haag Postbus 24500 2490 HA Den Haag +31 70 337 38 00 www.cbs.nl projectnummer

Nadere informatie

In eerste instantie is gekozen voor portefeuillehoudersoverleggen op de volgende terreinen: Economie; Mobiliteit; Wonen.

In eerste instantie is gekozen voor portefeuillehoudersoverleggen op de volgende terreinen: Economie; Mobiliteit; Wonen. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Uitgangspunten en spelregels begrotingsopbouw Gemeenschappelijk Orgaan.

Nadere informatie

GROENCOMPENSATIEPLAN DE VERBORGEN KAMER BRAAMWEG 1 ARNHEM

GROENCOMPENSATIEPLAN DE VERBORGEN KAMER BRAAMWEG 1 ARNHEM GROENCOMPENSATIEPLAN DE VERBORGEN KAMER BRAAMWEG 1 ARNHEM Groencompensatieplan Braamweg 1 Arnhem, i.o.v. Giesbers Arnhem 1 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding Giesbers Arnhem is voornemens het plangebied De Verborgen

Nadere informatie

Meerjaren Onderhouds Plan Buitenterrein eelderdiephof

Meerjaren Onderhouds Plan Buitenterrein eelderdiephof Meerjaren Onderhouds Plan Buitenterrein eelderdiephof Copijn Realisatie Gageldijk 4f Postbus 9177 3506 GD Utrecht Tel: 030-2644333 Fax: 030-2612140 E-mail: info@copijn.nl Website : www.copijn.nl Opdrachtgever

Nadere informatie

Buurtenquête Glanerbrug-Zuid

Buurtenquête Glanerbrug-Zuid Buurtenquête Glanerbrug-Zuid Aanleiding De gemeente Enschede wil bewoners meer zeggenschap geven over het onderhoud en de veiligheid in de eigen buurt. Daarom is besloten om voor alle buurten in Enschede

Nadere informatie

Flora van naaldbossen,

Flora van naaldbossen, Indicator 7 september 2012 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In de naaldbossen in Nederland

Nadere informatie

Beschikbaarheid openbaar groen binnen 500 meter van de woning in nieuwbouwwijken,

Beschikbaarheid openbaar groen binnen 500 meter van de woning in nieuwbouwwijken, Beschikbaarheid openbaar groen binnen 500 meter van de woning in nieuwbouwwijken, 2001-2006 Indicator 20 mei 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie

Nadere informatie