Databank Gemeentelijk Groenbeheer 19 januari Rob Schilder
|
|
- Valentijn de Vries
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 *BARCODE* Memo Onderwerp Datum Aan Databank Gemeentelijk Groenbeheer 19 januari 2015 Raad Doel Kenmerk informeren Van Rob Schilder Geachte leden van de raad, De gemeente Hollands Kroon is aangesloten bij de Databank Gemeentelijk Groenbeheer (DGG). DGG is een benchmark met kengetallen over gemeentelijk groen en groenbeheer en is in 1998 opgezet door Alterra (onderdeel van Wageningen University and Research centre). De beheerders van gemeentelijk groen gebruiken de cijfers om het beheer van groen verder te professionaliseren. Het doel is om inzicht te krijgen in de onderhoudskosten van het openbare groen, vooral in relatie tot andere (vergelijkbare) gemeenten. Bij deze memo is een rapportage bijgevoegd met daarin de resultaten van het boekjaar 2013 specifiek voor Hollands Kroon. Daaruit blijkt dat, in vergelijking met de benchmark, Hollands Kroon bijna 20% meer groen per inwoner heeft, terwijl de kosten per inwoner of huishouden iets lager zijn dan de benchmark. De kosten per m² groen zijn ongeveer een kwart lager dan de benchmark. De relatief lagere kosten hangen vooral samen met de lagere kosten van Hollands Kroon voor de belangrijkste beheercategorieën. Voor u als raad is vooral de managementsamenvatting op de bladzijden 7 en 8 interessant. Met vriendelijke groet, Theo Groot wethouder openbare ruimte
2 Gemeente Hollands Kroon Databank Gemeentelijk Groenbeheer Individuele rapportage boekjaar 2013
3
4 Databank Gemeentelijk Groenbeheer Individuele Rapportage boekjaar 2013 J.J. de Jong R.A. Smidt J.K. van Raffe J.H. Spijker Databank Gemeentelijk Groenbeheer Alterra, Wageningen, 2014
5 Colofon Databank Gemeentelijk Groenbeheer, Individuele rapportage boekjaar 2013 Overzicht en analyse van cijfers op gemeentelijk niveau van het beheer van het openbaar groen van de gemeente Hollands Kroon, als aanvulling op de algemene rapportage Databank Gemeentelijk Groenbeheer Rapportage boekjaar 2013 J.J. de Jong R.A. Smidt J.K. van Raffe J.H. Spijker Wageningen, 2014 Contact J.J. de Jong, tel.: ; R.A. Smidt, tel.: ; J.K. van Raffe tel.: ; J.H. Spijker (projectleiding), tel.: ; Alterra Postbus 47; 6700 AA Wageningen; Nederland tel.: (0317) ; fax: (0317) ; Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Alterra. Alterra aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepassing van de adviezen.
6 Inhoud 1 Inleiding De Databank Gemeentelijk Groenbeheer Wat vindt u in deze individuele rapportage Wijzigingen in de rapportage Leeswijzer 9 2 Benchmark van de gemeentelijke gegevens Analyse op hoofdlijnen Basisgroen Totaal gemeentelijk openbaar groen (bebouwde kom) Samenstelling van het groen Basisgroen Totaal gemeentelijk openbaar groen (bebouwde kom) Kwaliteit Analyse van de verschillen per beheercategorie Analyse van de beheercategorie Gazon Analyse van de beheercategorie Struiken Analyse van de beheercategorie Plantenperken Analyse van de tarieven 22 Bijlage 1 Gebruiksaanwijzing van deze rapportage 23 Bijlage 2 Karakterisering gemeente Hollands Kroon 32 Bijlage 3 Gegevens gemeenten in eigen grootteklasse 34 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
7
8 Managementsamenvatting Kenschets openbaar groen in gemeente Hollands Kroon De Databank Gemeentelijk Groenbeheer (DGG) is een benchmark met kengetallen over gemeentelijk groen. Deze samenvatting geeft de belangrijkste uitkomsten van uw gemeente weer. Voor de gemeente Hollands Kroon is het gemiddelde van de groep gemeenten met inwoners de benchmark. Hollands Kroon heeft 238 hectare gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom. Hollands Kroon besteedt 2,01 miljoen euro per jaar aan het beheer van dit groen. Hoeveelheden en kosten van het openbaar groen onderhoud binnen de bebouwde kom (basisgroen) oppervlak (m²) kosten ( ) kosten per oppervlak ( /m²) per inwoner per huishouden per inwoner per huishouden incl. overhead excl. overhead aandeel overhead Hollandse Kr 45,3 108,2 38,9 92,9 0,86 0,68 20,6% benchmark 37,9 88,3 42,7 99,3 1,12 0,92 17,8% verschil + 19 % + 23 % - 9 % - 6 % - 24 % - 26 % + 16 % - De hoeveelheid basisgroen per inwoner is duidelijk hoger dan de benchmark. - De kosten per inwoner zijn iets lager. - De kosten per vierkante meter zijn duidelijk lager dan de benchmark. Verdeling beheercategorieën (vergelijking met benchmark) oppervlakteverdeling kostenverdeling Hollands Kroon benchmark Hollands Kroon benchmark Bomen 1% 1% 12% 20% Gazon 43% 14% 0% 42% 34% 16% 0% 49% 69% 16% 3% 0% 52% 3% 2% 23% Planten Ruw gras Struiken - Het aandeel bomen, gazon en ruw gras is duidelijk lager - Hollands Kroon heeft geen plantenperken - Het aandeel struiken is duidelijk hoger - Het aandeel van de kosten voor bomen en gazon is sterk lager - Het aandeel van de kosten voor plantenperken is fors lager - Het aandeel van de kosten voor struiken is sterk hoger Beheercategorie ( /boom, resp. /m²) Bomen Gazon Ruw gras Struiken Plantenperken Hollands Kroon 10,11 0,32 0,18 1,40 n.v.t. benchmark 17,57 0,52 0,19 1,76 14,44 verschil - 42 % - 39 % - 3 % - 20 % n.v.t. NL-gemiddeld 19,18 0,44 0,21 1,70 12,63 NL-mediaan 17,79 0,46 0,21 1,69 10,59 - Voor bomen zijn de kosten per eenheid sterk lager - Voor gazon zijn de kosten per vierkante meter sterk lager - Voor struiken zijn de kosten per vierkante meter duidelijk lager - Hollands Kroon heeft geen plantenperken Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
9 veschil kostprijs met benchmark Afwijking van benchmark in relatie tot totale kosten 0% -20% -40% -60% -80% -100% Bomen (geen bos) -120% - 500,0 1000,0 1500,0 totale kosten (x euro) Toelichting: - De kosten voor ruw gras, gazon, struiken en bomen zijn per eenheid lager dan de benchmark (respectievelijk 3%, 39%, 20% en 42%). Bij struiken werkt dat verschil het meest door omdat struiken veruit het grootste deel van de totale kosten verklaren. - Hollands Kroon heeft geen plantenperken. Gazon Ruw gras Struiken Plantenperken Kwaliteit Hollands Kroon heeft alleen gegevens aangeleverd over de kwaliteit van het totale groen en niet over de verschillende subcategorieën. De kwaliteit van het totale basisgroen (gemiddeld bijna klasse B, cf. CROW-criteria)) is iets lager dan het gemiddelde van gemeenten in de eigen grootteklasse die data hebben aangeleverd. Beheerskosten en tarieven (inclusief overhead) Verdeling beheerskosten (%) binnendienst buitendienst aannemers Tarief ( /uur) WSW overig 1 binnendienst buitendienst Hollands Kroon 6% 42% 24% 26% 2% benchmark 13% 33% 26% 18% 11% verschil - 5 % - 3 % - Het aandeel van de kosten voor de buitendienst is hoger (9 procentpunt) dan de benchmark - Het aandeel van de kosten voor aannemers is lager (-2 procentpunt) dan de benchmark - Het aandeel van de kosten voor werk door de WSW is hoger (8 procentpunt) dan de benchmark - Het tarief voor de binnendienst is lager (-5%) dan de benchmark - Het tarief voor de buitendienst is lager (-3%) dan de benchmark - Het afwijkende tarief heeft ook effect op de totale kosten. Bij een gemiddeld tarief zouden de kosten 2% hoger zijn. Concluderend voor gemeente Hollands Kroon In vergelijking met de benchmark heeft Hollands Kroon bijna 20% meer groen per inwoner, terwijl de kosten per inwoner of huishouden iets lager zijn dan de benchmark. De kosten per m² groen zijn ongeveer een kwart lager dan de benchmark. De relatief lagere kosten hangen vooral samen met de lagere kosten van Hollands Kroon voor de belangrijkste beheercategorieën. 1 overig: Kosten voor machines, groenresten en overige diverse kostenposten 8 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
10 1 Inleiding 1.1 De Databank Gemeentelijk Groenbeheer De Databank Gemeentelijk Groenbeheer (DGG) verzamelt bedrijfsgegevens van gemeentelijk groenbeheer bij gemeenten die zich aangesloten hebben bij het project DGG. De DGG brengt jaarlijks een algemene rapportage uit met kengetallen van het gemeentelijk openbaar groen gebaseerd op gegevens van deelnemende gemeenten. In die rapportage vindt u gedetailleerde bijzonderheden over het project. De laatste verschenen algemene rapportage is die over boekjaar 2013 (Alterra, 2014). Op basis van deze rapportage wordt voor elke deelnemende gemeente een individuele rapportage gemaakt. De individuele rapportage die voor u ligt, betreft de gemeente Hollands Kroon. 1.2 Wat vindt u in deze individuele rapportage In deze individuele rapportage staan de cijfers van uw gemeente centraal. De individuele rapportage bevat naast de gegevens van uw gemeente de algemene kengetallen (alle gemeenten) en de kengetallen van gemeenten, waar uw gemeente mee vergeleken wordt. Meer informatie over deze kengetallen en de achtergronden daarvan staan beschreven in de algemene rapportage (Alterra, 2014). Voor de individuele rapportage zijn als basis de gegevens gebruikt zoals die door uw gemeentelijke groendienst zijn aangeleverd. De gegevens zijn verwerkt tot kengetallen van uw gemeente en ze zijn vergeleken met de kengetallen van andere gemeenten. Daarbij wordt uw gemeente vooral vergeleken met gemeenten van dezelfde grootteklasse, de benchmark. Kengetallen van andere indelingen, bijvoorbeeld naar bodem of stedelijkheidklasse zijn eveneens beschikbaar en zijn in de algemene rapportage opgenomen. Deze individuele rapportage vormt zo de basis voor de benchmark van het gemeentelijk groen binnen de bebouwde kom van uw gemeente. 1.3 Wijzigingen in de rapportage In deze rapportage over boekjaar 2013 van uw gemeente is in de opzet een aantal wijzigingen aangebracht ten opzichte van de rapportage over 2012: - De managementsamenvatting, is aangepast naar de beheercategorieën van het basisgroen. - De speeltoestellen zijn uit de berekeningen van het totaal gemeentelijk groen verwijderd en worden, indien de gemeente hierover data heeft aangeleverd, apart vermeld en de kosten worden per inwoner uitgedrukt. 1.4 Leeswijzer Deze rapportage start met een managementsamenvatting. Deze is gericht op snelle informatie-overdracht van de uitkomsten van de vergelijking van uw gemeente met de benchmark. In hoofdstuk 1 wordt een algemene inleiding op deze rapportage gegeven. In hoofdstuk 2 wordt de benchmark van de gemeentelijke gegevens weergegeven. Paragraaf 2.1 geeft een analyse op hoofdlijnen van het basisgroen en het totale groen. Daarna wordt in paragraaf 2.2 de samenstelling van het basisgroen besproken. In paragraaf 2.3 wordt ingegaan op de kwaliteit van het groen. De kengetallen van het basisgroen per beheercategorie en subcategorie komen aan de orde in paragraaf 2.4. Ten slotte worden in paragraaf 2.5 de tarieven vergeleken. Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
11 In de bijlagen vindt u de volgende relevante informatie: In Bijlage 1 worden de gebruikte begrippen toegelicht. In bijlage 2 wordt uw gemeente gekarakteriseerd door middel van kengetallen. In deze bijlage worden voorts de kengetallen van uw gemeente en van de benchmark gegeven voor de beheercategorieën en subcategorieën die geen onderdeel van het basisgroen zijn en de beheercategorieën buiten de bebouwde kom. En in bijlage 3 staan enkele kengetallen van alle gemeenten in de grootteklasse waarin Hollands Kroon valt. 10 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
12 2 Benchmark van de gemeentelijke gegevens In de volgende paragrafen worden kengetallen gepresenteerd van Hollands Kroon en vergeleken met kengetallen van alle gemeenten in de databank en kengetallen van de in grootte vergelijkbare gemeenten, de benchmark. Het betreft in dit hoofdstuk het gemeentelijk groen binnen de bebouwde kom. Cijfers over het groen buiten de kom zijn opgenomen in Bijlage 2 (Tabel 9). De gebruikte vergelijkingscijfers zijn de cijfers van een gehele groep inclusief die van de eigen gemeente. Daarnaast zijn ook gegevens weergegeven van alle gemeenten die voor dit boekjaar in de databank zijn opgenomen. Voor nadere gegevens en specificatie zie Bijlage 3. De grootteklasse (benchmark) waar Hollands Kroon toe behoort is die van inwoners. 2.1 Analyse op hoofdlijnen Basisgroen In de vergelijking (Tabel 1) van de gemeente Hollands Kroon met gemeenten van de eigen grootteklasse (de benchmark) valt voor het basisgroen het volgende op: De hoeveelheid basisgroen per inwoner is duidelijk hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter zijn duidelijk lager dan de benchmark. Het aandeel overhead is duidelijk hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter groen zijn exclusief de overhead duidelijk lager dan de benchmark Tabel 1. Hoofdlijnen over 2013: aantal waarnemingen (n), hoeveelheden en kosten van het basisgroen Hollands Kroon Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld Alle gemeenten, mediaan n m 2 /inw 45, % 37,9 39,0 40,3 m 2 /HH 108, % 88,3 84,4 87,8 euro/inw 38,9-9 % 42,7 35,7 38,0 euro/hh 92,9-6 % 99,3 77,1 88,5 euro/m 2 0,86-24 % 1,12 0,91 0,99 aandeel overhead 20,6% + 16 % 17,8% 15,6% 15,0% euro/m², excl.. overhead 0,68-26 % 0,92 0,77 0,86 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
13 2.1.2 Totaal gemeentelijk openbaar groen (bebouwde kom) In de vergelijking (Tabel 2) tussen de gemeente Hollands Kroon met de gemeenten van de eigen grootteklasse valt voor het totale gemeentelijk openbaar groen het volgende op: De hoeveelheid groen per inwoner is duidelijk hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter groen zijn duidelijk lager dan de benchmark. Het aandeel overhead is duidelijk hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter groen zijn exclusief de overhead duidelijk lager dan de benchmark De vraag naar groen wordt in de Nota Ruimte gekwantificeerd in de vorm van een richtgetal van 75 m 2 (totaal) groen per woning, te realiseren in de stad. [...] Bomen, struiken, en bloemperken, verspreid over de hele stad, worden geprefereerd boven parken op een paar plekken in de stad. (Publicatie RLG 05/6, juni 2005) Tabel 2. Hoofdlijnen over 2013: hoeveelheden en kosten van het totale gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom Hollands Kroon Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld Alle gemeenten, mediaan n m 2 /inw 50, % 44,2 48,3 40,3 m 2 /HH 120, % 102,8 104,4 87,8 euro/inw 42,4-6 % 45,0 38,87 38,0 euro/hh 101,2-3 % 104,8 83,99 88,5 euro/m² 0,84-18 % 1,02 0,80 0,99 aandeel overhead 20,6% + 15 % 17,9% 15,4% 15,0% euro/m², excl. overhead 0,67-21 % 0,84 0,68 0,85 12 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
14 2.2 Samenstelling van het groen Basisgroen In Figuur 1 en Figuur 2 zijn de verdelingen van de arealen en kosten over de verschillende beheercategorieën weergegeven. In Figuur 3 zijn de verschillen van de kosten en oppervlakteverdeling weergegeven. Opvallend aan de oppervlakteverdeling van Hollands Kroon ten opzichte van de benchmark is: - Het oppervlakte-aandeel van de struikbeplantingen is duidelijk hoger dan de benchmark. Opvallend aan de kostenverdeling van Hollands Kroon ten opzichte van de benchmark is: Het aandeel van de kosten voor bomen is sterk lager dan de benchmark. Het aandeel van de kosten voor gazon is sterk lager dan de benchmark. Het aandeel van de kosten voor struiken is sterk hoger dan de benchmark. Hollands Kroon Alle gemeenten Eigen grootteklasse 1,0% 24,0% 1,1% 1,3% Struiken Bomen 42,5% 42,5% 46,5% 33,3% 49,1% Ruw gras Planten Gazon 28,2% 16,1% 13,9% 0,0% 0,2% 0,2% Figuur 1 Oppervlakteverdeling van de beheercategorieën bij Hollands Kroon, alle deelnemende gemeenten en de eigen grootteklasse Hollands Kroon Alle gemeenten Eigen grootteklasse 20,4% 12,0% 23,1% Struiken Bomen 15,7% 0,0% 44,7% 52,0% Ruw gras Planten Gazon 69,3% 2,9% 6,5% 3,4% 22,4% 2,7% 2,1% 22,8% Figuur 2. Kostenverdeling van de beheercategorieën bij Hollands Kroon, alle deelnemende gemeenten en de eigen grootteklasse In Figuur 3 ziet u de gegevens van figuur 1 en 2 op een andere wijze gepresenteerd waarbij de verschillen met de benchmark in kosten- en oppervlakte-aandeel per beheercategorie zijn weergegeven. Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
15 40% 20% 0% -20% -40% -60% -80% -100% -120% Bomen Gazon Planten Ruw gras Struiken verschil oppervlakteverdeling verschil kostenverdeling Figuur 3. Verschillen in oppervlakte en kostenverdeling van de eigen gemeente met het gemiddelde van de eigen grootteklasse In Tabel 3 is de hoeveelheid basisgroen per inwoner per beheercategorie weergegeven. Opvallend aan de hoeveelheden groen per inwoner naar beheercategorie is: De hoeveelheid struiken per inwoner is fors hoger dan de benchmark. Hollands Kroon heeft geen plantenperken. Tabel 3. Hoeveelheid basisgroen per inwoner, verdeeld naar beheercategorieën (m²; bomen aantal stuks) Hollands Kroon (aantal inwoner) per Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld (aantal per inwoner) Alle gemeenten, gemiddeld (aantal per inwoner) Basisgroen m % 37,94 39,04 Bomen (geen bos) st. 0,46-7 % 0,50 0,43 Gazon m 2 19, % 18,64 18,15 Ruw gras m 2 6, % 6,11 10,99 Struiken m 2 19, % 12,64 9,37 Plantenperken m % 0,06 0,10 14 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
16 2.2.2 Totaal gemeentelijk openbaar groen (bebouwde kom) In Figuur 4 zijn de areaalverdeling van basisgroen en de beheercategorieën buiten het basisgroen weergegeven. Opvallend aan de oppervlakteverdeling van Hollands Kroon ten opzichte van de benchmark is: dat Hollands Kroon geen bos, wegen en paden en overig groen onderscheidt / heeft aangeleverd, dat Hollands Kroon hierdoor een iets groter aandeel basisgroen heeft binnen de bebouwde kom. Hollands Kroon Alle gemeenten Eigen grootteklasse 0% 0% 10% 8% 2% 7% 4% 1% Overig groen 0% 2% 8% 1% Bos Water en oevers Basisgroen Wegen en paden 90% 81% 86% Figuur 4. Oppervlakteverdeling van de beheercategorieën binnen de bebouwde kom bij Hollands Kroon, alle deelnemende gemeenten en de betreffende grootteklasse Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
17 2.3 Kwaliteit Naast de kosten en de hoeveelheden van het groen zijn ook gegevens verkregen over de kwaliteit van het groen. Die is conform de CROW-beeldkwaliteitscatalogus (2010) ingedeeld in vier klassen, van A (de hoogste kwaliteit) tot D (de laagste kwaliteit). In Figuur 5 zijn die resultaten grafisch weergegeven. Hollands Kroon heeft alleen gegevens aangeleverd over de kwaliteit van het totale groen en niet over de verschillende subcategorieën. De kwaliteit van het totale basisgroen (gemiddeld bijna B) is iets lager dan het gemiddelde van gemeenten in de eigen grootteklasse die data hebben aangeleverd. 100% 80% 60% A B C D 40% 20% 0% TOTAAL Bomen (geen bos) Gazon Ruw gras, bemaaid Struiken Plantenperken Beheercategorieën, eigen gemeente Figuur 5. Oppervlakteverdeling van de kwaliteit van het basisgroen van de eigen gemeente, totaal en per beheercategorie 16 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
18 100% 80% 60% 40% 20% 0% TOTAAL, eigen TOTAAL, eigen gemeente gr. klasse A B C D 100% 80% 60% 40% 20% 0% Bomen, eigen gemeente Bomen, eigen gr. klasse A B C D 100% 80% 60% 40% 20% 0% Gazon, eigen gemeente Gazon, eigen gr. klasse A B C D 100% 80% 60% 40% 20% 0% Ruw gras, eigen gemeente Ruw gras, eigen gr. klasse A B C D 100% 80% 60% 40% 20% 0% Struiken, eigenstruiken, eigen gemeente gr. klasse A B C D 100% 80% 60% 40% 20% 0% Plantenp., eigen gemeente Plantenp., eigen gr. klasse A B C D Figuur 6. Oppervlakteverdeling van de kwaliteit per beheercategorie en totaal van de eigen gemeente en gemiddeld bij de eigen grootteklasse Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
19 veschil kostprijs met benchmark 2.4 Analyse van de verschillen per beheercategorie In Tabel 4 zijn voor de verschillende beheercategorieën de kosten per vierkante meter weergegeven, voor de eigen gemeente, voor alle gemeenten in de databank, en voor de gemeenten van de eigen grootteklasse. Tabel 4. Kosten ( /m 2 ) (of per stuk voor bomen) per beheercategorie Hollands Kroon Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld Alle gemeenten, mediaan aantal waarn Bomen (geen bos) * 10,11-42 % 17,57 19,18 17,79 Gazon 0,32-39 % 0,52 0,44 0,46 Ruw gras 0,18-3 % 0,19 0,21 0,21 Struiken 1,40-20 % 1,76 1,70 1,69 Plantenperken n.v.t. n.v.t. 14,44 12,63 10,59 * bomen: stuks Opvallend zijn: De kosten per boom zijn sterk lager dan de benchmark. De kosten per vierkante meter gazon zijn sterk lager dan de benchmark. De kosten per vierkante meter struiken zijn duidelijk lager dan de benchmark. Hollands Kroon heeft geen plantenperken. In Figuur 7 is de relatie weergegeven tussen de totale kosten per beheercategorie, en het verschil in kosten per m 2 met de gemeenten van de eigen grootteklasse. Dit is een inzichtelijke figuur, omdat deze snel zichtbaar maakt bij welke beheercategorie de meeste kosten worden gemaakt en hoe deze zich verhouden tot die van de benchmark. Opvallend is: De kosten voor ruw gras, gazon, struiken en bomen zijn per eenheid lager dan de benchmark (respectievelijk 3%, 39%, 20% en 42%). Bij struiken werkt dat verschil het meest door omdat struiken veruit het grootste deel van de totale kosten verklaren. Hollands Kroon heeft geen plantenperken. 0% -20% -40% -60% -80% -100% -120% - 500,0 1000,0 1500,0 totale kosten (x euro) Bomen (geen bos) Gazon Ruw gras Struiken Plantenperken Figuur 7. Relatie tussen de totale kosten per beheercategorie (omzet) en het verschil in gemiddelde kosten (per eenheid) met die van de eigen grootteklasse 18 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
20 2.4.1 Analyse van de beheercategorie Gazon In de beheercategorie Gazon heeft de gemeente Hollands Kroon alleen de subcategorie intensief beheerd gazon. Voor Hollands Kroon geldt hiervoor in vergelijking met de gemeenten uit de eigen grootteklasse: De kosten per vierkante meter gazon, intensief beheerd, zijn sterk lager dan de benchmark. Tabel 5. Kosten ( /m²) meter gazon per subcategorie Hollands Kroon Verschil eigen grootteklasse Eigen Alle grootteklasse, gemeenten, gemiddeld gemiddeld Alle gemeenten, mediaan Gazon 0,32-39 % 0,52 0,44 0,46 niet verder gespecificeerd - - 1,65 1,19 1,34 intensief beheerd 0,32-40 % 0,53 0,50 0,49 extensief beheerd - - 0,43 0,20 0,26 Hollands Kroon heeft binnen de beheercategorie gazon 100% intensief beheerd gazon. Van al het gazon van de gemeenten in dezelfde grootteklasse bestaat het grootste deel (90%) uit intensief beheerd gazon, maar daarnaast ook voor 10% uit extensief beheerd gazon, dat minder frequent wordt gemaaid en daardoor goedkoper is (Figuur 8). Hollands Kroon Alle gemeenten Eigen grootteklasse 0% 1% 21% 10% 0% extensief beheerd intensief beheerd 100% 78% 90% niet verder gespecificeerd Figuur 8. Oppervlakteverdeling van de subcategorieën binnen de beheercategorie gazon Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
21 2.4.2 Analyse van de beheercategorie Struiken In de beheercategorie struikbeplantingen heeft de gemeente Hollands Kroon gegevens aangeleverd voor verschillende subcategorieën. Voor Hollands Kroon geldt hiervoor in vergelijking met de gemeenten uit de eigen grootteklasse: De kosten per vierkante meter sierheesters opgaand zijn fors hoger dan de benchmark. De kosten per vierkante meter bosplantsoen, heesters opgaand zijn fors lager dan de benchmark. De kosten per vierkante meter struikrozen zijn fors lager dan de benchmark. Tabel 6. Kosten ( /m 2 ) per vierkante meter per subcategorie Hollands Kroon Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld Alle gemeenten, mediaan Struiken 1,40-20 % 1,76 1,70 1,69 geschoren hagen/heggen 5, % 4,62 3,89 4,58 sierheesters opgaand 3, % 2,42 2,52 2,56 bosplantsoen,heesters opg. 0,27-56 % 0,60 0,59 0,63 bodembedekkende heesters 2, % 2,26 2,61 2,42 struikrozen 2,29-50 % 4,60 4,77 5,13 beplanting 3 jaar of jonger - - 2,44 2,58 2,61 niet gespecificeerd - - 1,87 2,29 2,21 De beheercategorie struiken bestaat bij Hollands Kroon voor het grootste deel uit bosplantsoen en daarnaast nog uit een substantieel deel opgaande sierheesters. Dat is anders bij het gemiddelde van de deelnemende gemeenten. Die benchmark heeft ook veel, maar wel sterk minder bosplantsoen. Daarentegen heeft de benchmark fors meer bodembedekkende heesters en geschoren heggen. Het aandeel opgaande sierheesters is vrijwel gelijk (Figuur 9). Hollands Kroon Alle gemeenten Eigen grootteklasse 1% 0% 0% 2% 11% 24% 47% 62% 10% 1% 0% 1% 12% 1% 0% 6% 21% 7% 27% 23% 44% niet verder gespecificeerd geschoren hagen/heggen sierheesters opgaand bosplantsoen, heesters bodembedekken de heesters struikrozen beplanting 3 jaar of jonger Figuur 9. Oppervlakteverdeling van de subcategorieën binnen de beheercategorie struiken 20 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
22 2.4.3 Analyse van de beheercategorie Plantenperken De gemeente Hollands Kroon heeft geen plantenperken. Tabel 7. Kosten ( /m 2 ) per vierkante meter per subcategorie Hollands Kroon Verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten, gemiddeld Alle gemeenten, mediaan Plantenperken n.v.t. n.v.t. 14,44 12,63 10,59 niet verder gespec ,65 26,17 23,09 eenjarigen ,92 56,70 38,70 vaste planten - - 6,45 8,05 4,89 plantenbakken ,87 58,91 229,95 Hollands Kroon Alle gemeenten Eigen grootteklasse 4% 3% 2% 1% 8% 4% niet verder gespecificeerd eenjarigen vaste planten 89% 89% plantenbakken Figuur 10. Oppervlakteverdeling van de subcategorieën binnen de beheercategorie plantenperken Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
23 2.5 Analyse van de tarieven De gemeente Hollands Kroon maakt gebruik van een eigen binnendienst voor coördinatie, planning e.d. De uitvoerende werkzaamheden worden voor een belangrijk deel door de eigen buitendienst uitgevoerd. Daarnaast wordt veel gebruik gemaakt van WSW en in beperkte mate van aannemers. In Tabel 8 zijn de tarieven voor de eigen medewerkers weergegeven in vergelijking met het gemiddelde van andere gemeenten. Daarnaast is aangegeven welk deel van de kosten voor het groen (binnen en buiten de bebouwde kom) bestaat uit kosten voor eigen medewerkers. Tabel 8. Tarieven ( per uur, incl. overhead) voor de eigen medewerkers, en het aandeel van de kosten van eigen medewerkers op de totale kosten voor groen (binnen en buiten de bebouwde kom) Hollands Kroon verschil eigen grootteklasse Eigen grootteklasse, gemiddeld Alle gemeenten gemiddeld Gemiddeld uurtarief Binnendienst 78-5 % Buitendienst 51-3 % Aandeel in totale kosten Binnendienst 6% - 49 % 13% 11% Buitendienst 41% + 28 % 32% 22% In vergelijking met gemeenten van dezelfde grootteklasse blijkt dat: Het tarief voor medewerkers van de binnendienst is iets lager (5%) dan bij vergelijkbare gemeenten. Het tarief voor de buitendienst is iets lager (3%) dan het klassegemiddelde. De kosten voor de binnen- en buitendienst bedragen resp. 6% en 41% van de totale kosten. Het afwijkende tarief heeft ook effect op de totale kosten. Bij een gemiddeld tarief zouden de kosten 2% hoger zijn. 22 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
24 Bijlage 1 Gebruiksaanwijzing van deze rapportage In deze rapportage wordt een aantal begrippen gebruikt die een toelichting vergen. In de onderstaande paragrafen worden die begrippen toegelicht. Bijlage 1.1 Begripsbepalingen en definities Beheercategorie Een beheercategorie is een eenheid met een gelijke groenstructuur, maar kan ook een bepaalde technische voorziening zijn, bijvoorbeeld meubilair of afrastering. De benaming van de beheercategorieën is in eerste instantie gebaseerd op de terminologie en definities van de RAW-systematiek, maar is vervolgens op punten bijgesteld. In Bijlage 1.4 en Bijlage 1.5 worden de beheercategorieën nader besproken. Basisgroen Het basisgroen bestaat uit de volgende beheercategorieën binnen de bebouwde kom: - bomen - struiken - gazon - ruw gras - plantenperken Voor de benchmark tussen gemeenten is basisgroen een geschikt begrip, omdat de beheercategorieën die hierin zijn opgenomen, vrij goed vergelijkbaar zijn en gezamenlijk het hoofdbestanddeel vormen van het gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom van een gemeente. In het basisgroen zijn overige beheercategorieën zoals bos, water, speelvoorzieningen, wegen, technische voorzieningen, etc. niet opgenomen. Dit is gedaan omdat bij deze beheercategorieën juist vrij veel verschillen bestaan, en omdat sommige daarvan bij de ene gemeente wel zijn opgenomen in het gemeentelijk openbaar groen en bij andere niet. In Bijlage 1.4 worden de beheercategorieën van het basisgroen nader toegelicht. Gemeentelijk openbaar groen Het gemeentelijk openbaar groen betreft al het groen binnen en buiten de bebouwde kom in beheer en/of eigendom van de desbetreffende gemeente. Gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom Gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom betreft basisgroen aangevuld met de volgende beheercategorieën binnen de bebouwde kom: - bos - overig groen - water - wegen en paden - speelvoorzieningen Voor de berekening van de kosten van het gemeentelijk openbaar groen zijn ook de kosten voor de beheercategorie diversen (rasters, drainage etc.) meegenomen. Gemeentelijk openbaar groen buiten de bebouwde kom Gemeentelijk openbaar groen buiten de bebouwde kom bestaat uit de volgende beheercategorieën: - ruw gras - bomen - bosplantsoen Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
25 - bermsloten - gazon (komt slechts incidenteel voor) Gemiddelde Er worden in deze rapportage twee soorten gemiddelden onderscheiden: - Areaal-gemiddelde. Gemiddelde van het gehele areaal. Dit gemiddelde wordt in deze rapportage standaard gehanteerd. Bijv. de gemiddelde kosten van het beheer van gazon in gemeenten met meer dan inwoners zijn de totale kosten besteed aan het beheer van gazons in deze gemeenten gedeeld door het totale areaal gazon in deze gemeenten. - Gemeente-gemiddelde. Gemiddelde van (een groep van) gemeenten. Dit is het rekenkundige gemiddelde. Dit gemiddelde wijkt in de regel af van het areaal-gemiddelde, omdat bij het gemeente-gemiddelde de gegevens van iedere gemeente even zwaar tellen, ongeacht de omvang van het areaal in de gemeente. De gemiddelden worden als volgt gebruikt: - algemene gemeentelijke gegevens Dit betreft kosten groen per inwoner, oppervlakte groen per inwoner en kosten groen per vierkante meter. In de grafieken in paragraaf 2.Error! Reference source not found. t/m Error! Reference source not found. worden de gemiddelden over de totale arealen gepresenteerd. Dit betekent voor de kosten van het beheer van gemeentelijk openbaar groen, dat de kosten van een gemeente met veel gemeentelijk openbaar groen hierin zwaarder meetellen dan die van een gemeente met minder gemeentelijk openbaar groen. Het betreft dus een areaalgemiddelde. - gegevens per beheercategorie In de grafieken in paragraaf 2.Error! Reference source not found. t/m 2.Error! Reference source not found. worden de gemiddelden over de totale arealen gepresenteerd. Dit betekent voor bijvoorbeeld de kosten per vierkante meter gazon, dat de kosten van een gemeente met veel gazon hierin zwaarder meetellen dan die van een gemeente met minder gazon. Het betreft dus ook hier het areaalgemiddelde. Voorbeeld areaal-gemiddelde, gemeente-gemiddelde en mediaan In onderstaande tabel staan van vier fictieve gemeenten het oppervlak van een bepaalde beheercategorie en de totale kosten van deze gemeenten voor deze beheercategorie aangegeven. Per gemeente zijn de kosten per vierkante meter van deze beheercategorie bepaald. Vervolgens zijn de gemiddelde kosten van deze beheercategorie bepaald gemeente oppervlak kosten kosten/oppervlak (m 2 ) ( ) ( /m 2 ) A ,00 B ,00 C ,50 D ,00 E ,10 Totaal Areaal-gemiddelde (= /10.110) 1,10 Gemeente-gemiddelde 1,72 Mediaan 1,50 24 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
26 Mediaan De mediaan van een reeks getallen (in volgorde van grootte) is de middelste waarde van deze reeks. Als de reeks van getallen even is, dan is de mediaan het gemiddelde van de beide waarden rondom het midden. De mediaan is het tweede kwartiel. Groenbeschikbaarheid De groenbeschikbaarheid is gedefinieerd als de hoeveelheid basisgroen per inwoner. Er worden drie klassen onderscheiden: minder dan 30 vierkante meter basisgroen per inwoner; 30 tot 45 vierkante meter basisgroen per inwoner; meer dan 45 vierkante meter basisgroen per inwoner. Grootteklasse (inwonertal) Bij de definiëring van de grootteklassen van de gemeenten sluit de DGG zoveel mogelijk aan bij door het CBS gehanteerde indelingen. In deze rapportage wordt onderscheid gemaakt in vier klassen: - gemeenten < inwoners; - gemeenten inwoners en < inwoners; - gemeenten inwoners en < inwoners; - gemeenten inwoners. Huishoudens Dit betreft particuliere huishoudens. Een particulier huishouden bestaat uit één of meer personen die alleen of samen in een woonruimte zijn gehuisvest en zelf in hun dagelijkse levensbehoeften voorzien. Kostensoorten In de DGG worden de kosten van de volgende kostensoorten bij de gemeenten verzameld: - kosten van arbeid (binnendienst en buitendienst); - kosten van duurzame productiemiddelen (m.n. materieel, behuizing); - kosten van diensten van derden (m.n. loonwerk, aannemers); - kosten van de grond- en hulpstoffen (o.a. meststoffen, plantmateriaal). Bij de presentatie van de resultaten worden de kosten niet per kostensoort weergegeven omdat bij verschillende gemeenten de kostensoorten niet goed te onderscheiden zijn. Zo zijn vaak de kosten van materieel en behuizing in de tarieven voor arbeid verwerkt, en zijn kosten voor grond- en hulpstoffen in de kosten voor diensten van derden verwerkt (aanneemsom incl. levering plantmateriaal). Verder worden bij sommige gemeenten de kosten als kosten voor de eigen dienst begroot en komen als zodanig in de databank, maar worden ze naderhand deels uitbesteed. De volgende kostensoorten blijven buiten beschouwing: - kosten van de grond; - kostprijsverhogende belastingen (b.v. btw); - kosten van vermogen. Kwaliteit van het groen De kwaliteitsklassen die in deze rapportage zijn gebruikt, zijn gebaseerd op de indeling van het CROW (Kwaliteitscatalogus openbare ruimte). Er worden 5 klassen onderscheiden (A+, A, B, C, D), waarvan A+ en A voor deze rapportage zijn samengevoegd. De kwaliteitsklasse A(+) geeft de hoogste kwaliteit aan, D de laagste kwaliteit. De kwaliteitsklassen worden bepaald aan de hand van enkele criteria die per beheercategorie en per klasse zijn aangegeven. De daadwerkelijke kwaliteitsgegevens zijn door de gemeente aangeleverd. Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
27 Kwaliteitsklassen Gazon A+ maximale hoogte minder dan 50 mm geen waar te nemen kale grond geen bladafval of bloesems geen zwerfafval A B C D maximale hoogte minder dan 50 mm 0-5% kale grond 0-5% bladafval of bloesems 0-3 stuks zwerfafval per m 2 maximale hoogte voor intensief gazon mm 5-10% kale grond 5-10% bladafval of bloesems 3-10 stuks zwerfafval per m 2 maximale hoogte mm 10-25% kale grond 10-25% bladafval of bloesems stuks zwerfafval per m 2 maximale hoogte meer dan 70 mm meer dan 25% kale grond meer dan 25% bladafval of bloesems meer dan 25 stuks zwerfafval per m 2 Oppervlakte Het oppervlak van de beheercategorieën is weergegeven in vierkante meters. Bij de inventarisatie van de beheercategorie bomen is het aantal bomen opgenomen. Om deze beheercategorie vergelijkbaar te maken met de overige beheercategorieën, is één boom gelijkgesteld aan een oppervlakte van één vierkante meter. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld speelvoorzieningen, als deze door de gemeente als stuks zijn aangeleverd. Sloten worden soms in strekkende meters aangeleverd. Als het om smalle sloten gaat, worden die strekkende meters direct omgezet naar vierkante meters. Voor brede sloten dient een oppervlak aangeleverd te worden. Heggen/hagen worden eveneens soms in strekkende meters aangeleverd, en daarbij worden ook de strekkende meters een-op-een omgezet naar vierkante meters. Subcategorie Binnen de beheercategorieën kan een onderverdeling gemaakt worden. Zo is de beheercategorie gazon onderverdeeld in gazon intensief beheerd en gazon extensief beheerd. Op enkele belangrijke subcategorieën wordt ingegaan in het desbetreffende hoofdstuk. Bijlage 1.2 Berekening van de kosten Kosten per beheercategorie De kosten per beheercategorie worden berekend uit verschillende kostensoorten. De kosten voor arbeid zijn bepaald op basis van het aantal uren voor groen en het uurtarief inclusief overhead. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen uren voor de binnendienst en uren voor de buitendienst, elk met een eigen tarief. Daarnaast zijn er aannemerskosten en kosten voor de WSW, die exclusief BTW zijn, maar inclusief overhead bij de betreffende bedrijven (winst, risico etc.). Verder zijn er kosten voor machines, materiaal, verwerking van groenresten, etc. De kosten zijn steeds waar mogelijk direct toegerekend aan de verschillende beheercategorieën. Kosten die niet direct konden worden toegerekend aan de 26 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
28 beheercategorieën zijn aan de beheercategorieën toegerekend als toeslag op de kosten die wél direct werden toegerekend. Als voorbeeld: Bij een gemeente zijn de kosten voor eigen personeel en aannemers direct toegerekend aan de volgende beheercategorieën: Ruw gras, bemaaid Gazon; intensief beheerd De machinekosten van konden niet direct worden toegerekend, omdat deze niet als zodanig waren geadministreerd. Daarom wordt 200 (3/15 de van de machinekosten van 1.000) aan ruw gras, bemaaid toegerekend en 800 (12/15 de van 1.000) aan gazon, intensief beheerd. Kosten gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom In hoofdstuk 2 worden de kosten van het gemeentelijk openbaar groen en van het basisgroen op het niveau van de gemeente opgenomen. De kosten van het basisgroen betreffen de kosten van de beheercategorieën bomen, gazon, ruw gras, struiken en plantenperken. De kosten van het gemeentelijk openbaar groen betreffen de kosten van alle beheercategorieën binnen de bebouwde kom, incl. de technische voorzieningen. Bij het bepalen van de kosten per oppervlakte-eenheid (m 2 ) worden de kosten gedeeld door het oppervlak van de desbetreffende beheercategorieën. Bij de kosten per oppervlakte-eenheid van het gemeentelijk openbaar groen worden bij het oppervlak echter niet meegenomen de beheercategorieën als rasters en drainage, omdat dit in veel gevallen tot dubbeltellingen zou leiden. Tarieven voor de eigen dienst Verschillen in tarieven voor de eigen medewerkers hebben effect op de kosten voor groen van een gemeente, terwijl de groenbeheerder hier doorgaans weinig invloed op uit kan oefenen. Daarom zijn in paragraaf 2.5 de tarieven voor de eigen dienst weergegeven en vergeleken met de tarieven van andere gemeenten. Verder is ook aangegeven welk deel van de kosten wordt veroorzaakt door de kosten voor de eigen diensten. Daarmee wordt duidelijk of verschillen in kosten een grote of kleine invloed hebben op de totale kosten. Immers, als het tarief 10% hoger is dan gemiddeld, maar de kosten voor de eigen dienst maken maar 20% uit van de totale kosten, dan is het effect op de totale kosten maar klein (een effect van 2% op het totaal). Gemeenten geven in het algemeen tarieven op voor de binnendienst en de buitendienst, met het aantal uren dat is gewerkt. Er zijn echter enkele gemeenten die iets andere informatie over de arbeidskosten aanleveren: - enkele gemeenten leveren alleen de totale kosten per beheercategorie, zonder daarbij de uren en tarieven aan te geven - bij enkele gemeenten zijn de kosten voor de binnendienst opgenomen in het tarief voor de buitendienst - bij enkele gemeenten zijn de kosten voor machines opgenomen in het tarief voor de buitendienst Bijlage 1.3 Aanduiding van verschillen Uit de analyses die in de algemene rapportage zijn beschreven, is gebleken dat vooral de gemeentegrootte van invloed is op de kengetallen per gemeente. Daarom wordt Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
29 vooral ingegaan op de vergelijking met gemeenten met een vergelijkbaar inwonertal. De overwegende bodem en stedelijkheidsklasse zijn minder van invloed op de kengetallen. Daarom worden die niet of beperkt besproken. De verschillen t.o.v. de benchmark worden op de volgende manier benoemd: verschil benaming <10% wijkt iets af 10-30% duidelijk hoger/lager 30-50% sterk hoger/lager >50% fors hoger/lager Bijlage 1.4 Basisgroen Basisgroen betreft de volgende beheercategorieën binnen de bebouwde kom. Bomen Bomen die solitair, in groeps- of in laanverband staan. - Bomen (geen bos) - Bomen, monumentaal (geen bos) Zeer oude, omvangrijke bomen die solitair, in groeps- of in laanverband staan. Gazon Grasoppervlak met kort gras, in gebruik als kijkgras of speel- en ligweide. Niet in gebruik als sportveld. - Gazon; intensief beheerd - Intensief beheerd gazon wordt minimaal 8 keer per jaar gemaaid, doorgaans tot maximaal 26 keer per jaar. Het gazon wordt doorgaans met een kooimaaier gemaaid. - Gazon; extensief beheerd Bij extensief beheerd gazon wordt het gras wordt minimaal 3 keer per jaar gemaaid, maar niet meer dan 7 keer per jaar ( 3 en 7 keer per jaar). Veelal wordt in deze subcategorie het gras 5-7 keer per jaar gemaaid met een cirkelmaaier. N.B.: wadi s worden in principe bij Overig groen vermeld en mogen alleen bij de categorieën intensief - of extensief beheerd Gazon worden gerekend indien het beheer daarmee overeenkomt Ruw gras, bemaaid Grasoppervlak met (tijdelijk) hoog gras, veelal met ruigtekruiden. Beheer: wordt maximaal 2 keer per jaar gemaaid of geklepeld ( 2 keer per jaar). Het maaien gebeurt veelal met een klepel-, cirkel- of trommelmaaier. N.B. gras dat niet minstens jaarlijks wordt gemaaid valt onder de beheercategorie "Overig groen". Wadi s worden in principe bij Overig groen vermeld en mogen alleen bij de categorie Ruw gras worden gerekend indien het beheer daarmee overeenkomt. Struiken Beplanting van houtachtige, meerstammige planten, doorgaans hooguit enkele meters hoog. - Struiken; geschoren hagen/heggen Hagen en heggen met een strak geschoren oppervlak. Beheer: de hagen en heggen worden minimaal 1 keer per jaar geschoren. 28 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
30 - Struiken; sierheesters, opgaand Houtachtige planten die in de regel niet meer dan manshoog worden waarvan de takken die niet dikker zijn dan 10 cm en die laag bij de grond ontspringen. Aanplant vanuit kluitgoed. - Struiken; bosplantsoen, heesters opgaand Houtachtige planten die in de regel niet meer dan enkele meters hoog worden waarvan de takken die niet dikker zijn dan 10 cm laag bij de grond ontspringen. Aanplant vanuit bewortelde stek/zaailing zonder grond. - Struiken; bodembedekkende heesters Bodembedekkende houtachtige planten die in de regel niet meer dan een meter hoog worden. Incl. botanische rozen. - Struiken, struikrozen Struikrozen. Botanische rozen vallen onder de subcategorie "Struiken; bodembedekkende heesters ". - Struiken, beplanting jonger dan 3 jaar: Beplantingen die recent zijn aangeplant (maximaal 3 jaar voor het boekjaar). Recent aangeplante nieuwe beplantingen kunnen in deze subcategorie worden opgenomen. Beplantingen die zijn ingeboet, maar niet nieuw zijn aangeplant vallen hier niet onder. Plantenperken Beplanting van kruidachtige siergewassen. - Plantenperken, eenjarigen Eenjarige kruidachtige siergewassen in de volle grond (niet in bakken). - Plantenperken, vaste planten Meerjarige kruidachtige siergewassen in de volle grond (niet in bakken). - Plantenperken, plantenbakken: Bakbeplantingen, met eenjarigen, vaste planten en/of kleine heesters. Bijlage 1.5 Overige beheercategorieën, niet basisgroen, binnen de bebouwde kom Naast het basisgroen worden de volgende beheercategorieën binnen de bebouwde kom onderscheiden. Parkbos Beplantingen waarin bomen beeldbepalend zijn, maar waar het geen individuele bomen en geen boomrijen betreft. Beheer gebeurt niet per individuele boom, maar vlaktegewijs. Bos heeft doorgaans een duidelijk recreatieve functie. Indien struiken beeldbepalend zijn, dan valt het onder bosplantsoen. Bos betreft grotere vlakken, waar bosplantsoen kleinere vlakken of langgerekte vlakken betreft. Overig groen Alle groen dat niet bij de bovenstaande beheercategorieën kan worden ondergebracht. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan heide, riet of ruigten, wadi s. Watergangen Open water en kruidachtige vegetaties op de 'natte' oever. N.B.: begroeiing naast het open water of naast natte oever (b.v. de droge oever) vallen onder de betreffende beheercategorieën (b.v. ruw gras, gazon, struiken en bijvoorbeeld overig groen in het geval van riet dan niet in het water staat). Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
31 Wegen en paden Wegen en paden met elk mogelijk oppervlakmateriaal (klinkers, tegels, asfalt, mijnsteen, gravel, grind, onverhard). Het betreft alleen wegen en paden in of direct langs het gemeentelijk openbaar groen. Speelvoorzieningen Individuele speeltoestellen (schommels, wipkippen e.d.). Vanaf boekjaar 2013 maakt deze beheercategorie geen deel meer uit van groen binnen de kom. Diversen, incl. technische voorzieningen en rasters Deze beheercategorie betreft voorzieningen in het gemeentelijk openbaar groen of ten behoeve van het gemeentelijk openbaar groen, zoals rasters, drainage, kleine stuwen. Magazijn Dit betreft materialen die ten behoeve van de bovenstaande beheercategorieën zijn gebruikt. De kosten die hierop zijn geboekt, zijn toegerekend aan de andere beheercategorieën. Omvormingen De categorie omvormingen wordt apart aangegeven. Het gaat daarbij om de omvorming van de ene beheercategorie naar de andere, bijvoorbeeld van gazon intensief naar struiken; sierheesters, opgaand. N.B.: De kosten voor aanleg van nieuw groen, bijvoorbeeld in nieuwe wijken, wordt bij alle categorieën buiten beschouwing gelaten. N.B.: De kosten voor het inboeten/herstellen bijvoorbeeld bij uitval van struiken, wordt meegenomen bij de kosten voor het beheer. Bijlage 1.6 Gemeentelijk openbaar groen buiten de bebouwde kom Van het gemeentelijk openbaar groen buiten de bebouwde kom zijn de volgende twee beheercategorieën in de DGG opgenomen. Eventuele andere aanwezige beheercategorieën buiten de bebouwde kom zijn buiten beschouwing gelaten. Ruw gras, bemaaid Grasoppervlak met (tijdelijk) hoog gras, veelal met ruigtekruiden. Beheer: wordt maximaal 2 keer per jaar gemaaid of geklepeld ( 2 keer per jaar). Het maaien gebeurt veelal met een klepel-, cirkel- of trommelmaaier. Betreft in het buitengebied veelal bermen. N.B. gras buiten de bebouwde kom dat niet minstens jaarlijks wordt gemaaid wordt niet in beschouwing genomen. Bomen Bomen die solitair, in groeps- of in laanverband staan. NB: Bomen in bossen en natuurgebieden (v.b. heidevelden) worden niet meegerekend. Gazon Grasoppervlak met kort gras, dat meer dan 2 keer per jaar wordt gemaaid Bosplantsoen/struiken Beplanting van houtachtige, meerstammige planten, doorgaans hooguit enkele meters hoog. 30 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
32 Bermsloten Watergangen, watervoerend of droge sloten NB: vennen, plassen en meren worden niet in beschouwing genomen Bijlage 1.7 Lijst van afkortingen en begrippen Basisgroen beh. btw CBS DGG Ext. hh Inw. Int. Opg. heesters Opp. St. WSW basis gemeentelijk openbaar groen beheer belasting toegevoegde waarde Centraal Bureau voor de Statistiek Databank Gemeentelijk Groenbeheer extensief huishouden(s) inwoner(s) intensief opgaande heesters oppervlakte stuks Wet sociale werkvoorziening Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
33 Bijlage 2 Karakterisering gemeente Hollands Kroon In deze individuele rapportage worden de resultaten gepresenteerd die volgen uit de door de gemeentelijke groendienst aangeleverde gegevens voor het boekjaar 2013 en hebben betrekking op het totale groen binnen de bebouwde kom van Hollands Kroon. Kengetallen Peiljaar kosten 2013 Peiljaar inventarisatie 2013 Aantal inwoners inwoners Aantal huishoudens huishoudens Stedelijkheidsklasse 5 niet stedelijk Oppervlakte van de gemeenten ha Hoeveelheid gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom 238 ha Hoeveelheid groen per inwoner 51 m2 per inwoner Hoeveelheid groen per huishouden 121 m2 per huishouden Hoeveelheid basisgroen 213 ha Hoeveelheid basisgroen per inwoner 45 m2 per inwoner Hoeveelheid basisgroen per huishouden 108 Hoeveelheid niet-basisgroen (o.a. bos, water) 25 ha Aantal bomen binnen de bebouwde kom (niet in bos) bomen Aantal bomen binnen de bebouwde kom (niet in bos) per inwoner Aantal speeltoestellen 12,6 Kosten gemeentelijk openbaar groen binnen de bebouwde kom 0,5 bomen per inwoner toestellen per 1000 inwoners euro totaal 42 euro/inwoner 0,84 euro/m2 Indeling gemeente Belangrijkste bodemsoort klei Aantal gemeenten in de databank met dezelfde bodemsoort 13 gemeenten Inwonersklasse inwoners Aantal gemeenten in de databank van dezelfde grootteklasse 21 gemeenten In tabel 9 staat een compleet overzicht van alle beheercategorieën en subcategorieën van Hollands Kroon in vergelijking met de benchmark. 32 Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar 2013
34 Tabel 9. Gegevens van gemeente Hollands Kroon Beheercategorie subcategorie aantal eenheden (m² resp. stuks) kosten totaal (euro) kosten ( per eenheid) eigen Kosten grootteklasse ( per eenheid) gemiddeld mediaan Basisgroen Bomen (geen bos) niet verder gespecificeerd ,11 17,68 15,81 Bomen (geen bos) niet in bosverband 0 0 0,00 17,02 21,10 Bomen (geen bos) monumentaal (niet in bos) 0 0 0,00 24,61 27,32 Gazon niet verder gespecificeerd ,32 0,53 0,54 Gazon intensief beheerd 0 0 0,00 0,43 0,26 Gazon extensief beheerd 0 0 0,00 1,65 2,95 Ruw gras, bemaaid niet verder gespecificeerd ,18 0,19 0,19 Struiken niet verder gespecificeerd 0 0 0,00 1,87 0,98 Struiken geschoren hagen/heggen ,42 4,62 4,77 Struiken sierheesters opgaand ,62 2,42 2,47 Struiken bosplantsoen, heesters ,27 0,60 0,70 Struiken opgaand bodembedekkende heesters ,26 2,26 2,40 Struiken struikrozen ,29 4,60 4,31 Struiken beplanting 3 jaar of jonger 0 0 0,00 2,44 2,38 Plantenperken niet verder gespecificeerd 0 0 0,00 168,65 168,65 Plantenperken eenjarigen 0 0 0,00 31,92 66,53 Plantenperken vaste planten 0 0 0,00 6,45 2,75 Plantenperken plantenbakken 0 0 0,00 250,87 290,17 Overig groen Parkbos niet verder gespecificeerd 0 0 0,00 0,08 0,13 Water en oevers niet verder gespecificeerd 0 0 0,00 0,35 0,17 Water en oevers open water ,47 0,23 0,41 Water en oevers droge sloten en oevers ,43 0,53 0,82 Wegen en paden; niet verder gespecificeerd 0 0 0,00 0,38 0,28 (half)gesloten Overig groen opp. niet verder gespecificeerd 0 0 0,00 0,89 0,80 Diverse niet verder gespecificeerd 0 0 0,00 312,21 41,57 Omvorming en renovaties niet verder gespecificeerd 0 0 0, Speelvoorzieningen Speelvoorzieningen niet verder gespecificeerd ,01 186,83 196,86 Buiten de bebouwde kom Bosplantsoen/struiken niet verder gespecificeerd ,05 0,29 0,11 (buiten Bomen (buiten beb. beb. kom) niet verder gespecificeerd ,98 10,25 10,14 Ruw gras, bemaaid (buiten niet verder gespecificeerd ,06 0,09 0,10 beb. Gazon kom) (buiten beb. kom) niet verder gespecificeerd 0 0 0,00 0,13 0,20 Bermsloten (buiten beb. niet verder gespecificeerd ,48 0,45 0,61 kom) Onkruidbestrijding op verhardingen Onkruidbestr. verhardingen niet verder gespecificeerd 0 0 0,00 0,06 0,05 Onkruidbestr. verhardingen gesloten verharding 0 0 0,00 0,11 0,11 Onkruidbestr. verhardingen open verharding, 0 0 0,00 0,19 0,29 Onkruidbestr. verhardingen halfverharding open verharding, elementen ,09 0,07 0,06 Het areaal groen en water binnen de bebouwde kom (excl. individuele bomen) is 238 hectare. Het aantal individuele bomen daarnaast is stuks. Rapportage gemeente Hollands Kroon, boekjaar
Databank Gemeentelijk Groenbeheer
Databank Gemeentelijk Groenbeheer individuele rapportage boekjaar 2009 Gemeente Databank Gemeentelijk Groenbeheer Individuele Rapportage boekjaar 2009 C.M. Niemeijer / C.A. van den Berg J.J. de Jong R.A.
Nadere informatieDatabank Gemeentelijk Groenbeheer. Informatie en voorbeeldrapportage
Databank Gemeentelijk Groenbeheer Informatie en voorbeeldrapportage Alterra 2013 Databank Gemeentelijk Groenbeheer Informatie en voorbeeldrapportage J.J. de Jong R.A. Smidt J.K. van Raffe J.H. Spijker
Nadere informatieGemeente Benchmarkerwoude. Voorbeeldrapportage op basis van fictieve getallen
Gemeente Voorbeeldrapportage op basis van fictieve getallen Benchmark Gemeentelijk Groen Individuele rapportage Boekjaar 2016 Benchmark Gemeentelijk Groen Individuele Rapportage gemeente boekjaar 2016
Nadere informatieGroenbeheer in de gemeente Oss
Jaargang 2 nummer 1 mei 2012 Nieuwsbrief extra Databank Gemeentelijk Groenbeheer Groenbeheer in de gemeente Oss Pagina 1 Nieuwsbrief De Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer geeft informatie over
Nadere informatieJaargang 3 nummer 2 oktober Nieuwsbrief extra. Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Groenbeheer in Hellevoetsluis. Pagina 1
Nieuwsbrief extra Databank Gemeentelijk Groenbeheer Jaargang 3 nummer 2 oktober 2013 Groenbeheer in Hellevoetsluis Pagina 1 Nieuwsbrief De Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer geeft informatie
Nadere informatieVerharding-zwerfafval fijn en grof A+ A B C D. Er ligt redelijk veel fijn zwerfafval. Er ligt redelijk veel grof zwerfafval.
Verharding-zwerfafval fijn en grof Er ligt geen fijn Er ligt weinig fijn Er ligt redelijk veel fijn Er ligt veel fijn Er ligt zeer veel fijn fijn zwerfafval ( 10 cm) fijn zwerfafval ( 10 cm) fijn zwerfafval
Nadere informatieDe uitgangspunten die bij deze berekening gehanteerd zijn voor het berekenen van de kosten van het beheer van Poelgeest:
Beheerkosten Poelgeest 2005 Begin 2002 heeft Oranjewoud de beheerkosten voor Poelgeest berekend met behulp van de levensduurbenadering. De wijk Morsebel is hierbij als uitgangspunt genomen, aangezien de
Nadere informatieBeheerplan onderhoud groen
Beheerplan onderhoud groen 1. Inventarisatie openbaar groen Het openbaar groen in de gemeente is geïnventariseerd en in beeld gebracht met het software beheerspakket DGdialog. Onder het openbaar groen
Nadere informatieJaargang 4 nummer 3 juni Nieuwsbrief extra. Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Groenbeheer in Hoorn. Pagina 1
Jaargang 4 nummer 3 juni 2014 Nieuwsbrief extra Databank Gemeentelijk Groenbeheer Groenbeheer in Hoorn Pagina 1 Nieuwsbrief De Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer geeft informatie over het project
Nadere informatieBeeldkwaliteitplan. Beeldkwaliteitplan Groen
Beeldkwaliteitplan Beeldkwaliteitplan Groen Titel: Beeldkwaliteitplan groen Opgesteld door: Wilka Guelen Datum: juli 2012 2 Inhoud Inleiding... 4 Samenvatting... 6 1. Groen... 7 1.2 Uitmaaien bosplantsoen...
Nadere informatieBeelden van de openbare ruimte. Pocketversie Beheercatalogus
Beelden van de openbare ruimte Pocketversie Beheercatalogus Inleiding De gemeente Hengelo doet er alles aan om de kwaliteit van de openbare ruimte op peil te houden. Maar wat is precies op peil? Dat is
Nadere informatieKwaliteitscatalogus openbare ruimte bijlage bij kadernota 2013-2016
Kwaliteitscatalogus openbare ruimte bijlage bij kadernota 2013-2016 projectnr. 14362-259809 revisie D2 16 mei 2013 auteur(s) R. Kloppenborg D. Nuus Opdrachtgever Gemeente Stadskanaal Postbus 140 9500 AC
Nadere informatieService Level Agreement (SLA) Bedrijventerrein Overdie/Laanenderweg
Service Level Agreement (SLA) Bedrijventerrein Overdie/Laanenderweg Algemeen dagelijks onderhoud gemeente Alkmaar De gemeente draagt zorg voor de inrichting, het beheer en het onderhoud van de gehele openbare
Nadere informatieIn dit hoofdstuk leer je een begroting en een planning maken van het onderhoud.
Plannen en begroten 5.1 Inleiding In dit hoofdstuk leer je een begroting en een planning maken van het onderhoud. Het onderhoud van tuinen wordt op verschillende manieren geregeld. Het kan geregeld zijn
Nadere informatieBIJLAGE C: Omschrijving categorieën
BIJLAGE C: Omschrijving categorieën Bij de inventarisatie van het groen dient iedereen hetzelfde beeld voor ogen te hebben. Om dit te bereiken zijn de te inventariseren categorieën omschreven. Bomen 10.01
Nadere informatieIMPRESSIE ICT BENCHMARK GEMEENTEN 2011
IMPRESSIE ICT BENCHMARK GEMEENTEN 2011 Sparrenheuvel, 3708 JE Zeist (030) 2 270 500 offertebureau@mxi.nl www.mxi.nl Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Zevende ronde ICT Benchmark Gemeenten 2011 3 1.2 Waarom
Nadere informatieJaargang 5 nummer 2 september 2015. Nieuwsbrief. Databank Gemeentelijk Groenbeheer. Groenbeheer in Utrecht en verder : de Klantendag 2015
1 Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer Jaargang 5 nummer 2 september 2015 Groenbeheer in Utrecht en verder : de Klantendag 2015 Nieuwsbrief De Nieuwsbrief Databank Gemeentelijk Groenbeheer geeft
Nadere informatieKwaliteitsgids BOR. Gemeente Landgraaf Meet- & communicatieinstrument kwaliteit van de openbare ruimte
Kwaliteitsgids BOR Meet- & communicatieinstrument kwaliteit van de openbare ruimte Versie In opdracht van Afdeling BOR Datum: Bezoekadres: gemeente Landgraaf afdeling BOR Raadhuisplein 1 6370 AA Landgraaf
Nadere informatieService Level Agreement (SLA) historische binnenstad Alkmaar
Service Level Agreement (SLA) historische binnenstad Alkmaar Algemeen dagelijks onderhoud gemeente Alkmaar De gemeente draagt zorg voor de inrichting, het beheer en het onderhoud van de gehele openbare
Nadere informatieGemeente Bloemendaal. Technische staat groen gemeente Bloemendaal
Gemeente Bloemendaal Technische staat groen gemeente Bloemendaal Gemeente Bloemendaal Technische staat groen gemeente Bloemendaal Joeri Kuis TerraSpect Waalwijk Inhoud 1 Inleiding 4 2 Algemeen 5 2.1 Aanleiding
Nadere informatieProfessioneel schouwen van de Openbare Ruimte op beeldkwaliteit conform CROW-publicatie 245
Professioneel schouwen van de Openbare Ruimte op beeldkwaliteit conform CROW-publicatie 245 Professioneel schouwen van de Openbare Ruimte op beeldkwaliteit conform CROW-publicatie 245 Met behulp van de
Nadere informatieKWALITEITS- CATALOGUS OPENBARE RUIMTE 2018
KWALITEITS- CATALOGUS OPENBARE RUIMTE 2018 CROW Levende Stad Praktijkmiddag beeldkwaliteit 2018 12 juni 2018 Mark van Gurp, CROW Inhoud deelsessie Aanleiding Aanpak Opbouw/structuur KOR 2018 Belangrijkste
Nadere informatieDuurzaam inkopen groenvoorziening
Duurzaam inkopen groenvoorziening Joop Spijker Bijeenkomst Praktijknetwerken Onkruidbestrijding Utrecht Houten, 8 december 2008 Inhoud 1. Duurzaam inkopen (algemeen) 2. Productgroep Groenvoorziening 3.
Nadere informatieAgrarische grondprijzen in soorten en maten
Agrarische grondprijzen in soorten en maten Oktober 2015 Wietse Dol, Paul Peter Kuiper 1 en Martien Voskuilen De gemiddelde grondprijs geeft een goed beeld van de grondprijsontwikkeling, mits rekening
Nadere informatieBijlage I. Werkomschrijving SCHOUWPLAN
Bijlage I Werkomschrijving SCHOUWPLAN beheerovereenkomst onderhoud Groenvoorzieningen en Schoon Bijlage bij Uitvoeringsovereenkomst BIZ 2011 t/m 2015 Bedrijventerrein Spoorzicht INHOUDSOPGAVE 1 AANLEIDING...
Nadere informatieCheck Je Kamer Rapportage 2014
Check Je Kamer Rapportage 2014 Kwantitatieve analyse van de studentenwoningmarkt April 2015 Dit is een uitgave van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb). Voor vragen of extra informatie kan gemaild worden
Nadere informatieBenchmark Kantoorcijfers 2012
Benchmark Kantoorcijfers 1 Inleiding Met deze benchmark, waaraan in 11 66 en in 1 kantoren deelnamen, wordt inmiddels voor de tweede keer een representatief inzicht gegeven in de branchecijfers van administratie-
Nadere informatieNijmegen. schoon, heel & veilig?!
Nijmegen schoon, heel & veilig?! INHOUDSOPGAVE Verharding 1. Heel en veilig - rijbaan 2. Heel en veilig - trottoirs en fietspaden 3. Schoon - onkruid op verharding 4. Schoon - zwerfvuil op verharding en
Nadere informatieKwaliteit openbare ruimte Nijmegen Het Marikenniveau
Kwaliteit openbare ruimte Nijmegen Het Marikenniveau Wat kunnen bewoners en ondernemers verwachten van het basisniveau van onderhoud? Voor participatie Een veilige, toegankelijke openbare ruimte waar mensen
Nadere informatieRapport kwaliteitscontrole terreinonderhoud
Rapport kwaliteitscontrole terreinonderhoud controle locatie controledatum: controleur: soort controle: aanwezig namens opdrachtgever: aanwezig namens opdrachtnemer: uitvoerende partij: perceel: naam:
Nadere informatieKengetallen op maat. Stimulansz
Kengetallen op maat Stimulansz 1 INLEIDING Voor u ligt de rapportage Kengetallen op maat. Kengetallen op maat is een product van Stimulansz, gemaakt voor de abonnees van Stimulansz. In de rapportage wordt
Nadere informatieGEMEENTE WAALWIJK natuurlijk groen
GEMEENTE WAALWIJK natuurlijk groen Hoe groen kunt u het De laatste jaren heeft de gemeente Waalwijk regelmatig met inwoners en andere belanghebbenden gesproken over de uitstraling van de openbare ruimte.
Nadere informatieAanleg rond nieuwe gebouwen gebeurt meestal samen met de uitwerking van het bouwproject. Herestraat Leuven
PUESTICIZDENVRIJ ONTWERPEN GASTHUISBERG LEUVEN ALGEMEEN Op een heuvelkam net buiten Leuven, is op 50 jaar tijd een gigantisch ziekenhuis gegroeid. Rond en tussen de ziekenhuisgebouwen liggen plantsoenen,
Nadere informatieRapport. Rapportage Bijzondere Bijstand 2013
w Rapport Rapportage Bijzondere Bijstand 2013 T.J. Slager en J. Weidum 14 november 2014 Samenvatting In 2013 is er in totaal 374 miljoen euro door gemeenten uitgegeven aan bijzondere bijstand. Het gaat
Nadere informatieGrip op de openbare ruimte met het Informatiemodel Beheer Openbare Ruimte IMBOR
Grip op de openbare ruimte met het Informatiemodel Beheer Openbare Ruimte IMBOR Informatiemodel Beheer Openbare Ruimte (IMBOR) Plustopografie (IMGEO) BGT (IMBGT) BGT IMGeo I M B O R CROW Beheersystematieken:
Nadere informatieIMPRESSIE BMT Inzicht door benchmarking van kosten en kwaliteit van medische technologie
Inzicht door benchmarking van kosten en kwaliteit van medische technologie IMPRESSIE BMT 2013 Sparrenheuvel 32, 3708 JE Zeist (030) 2 270 500 offertebureau@mxi.nl www.mxi.nl IMPRESSIE BENCHMARK MEDISCHE
Nadere informatieNotitie Verlagen maaifrequentie bermen 2013
Notitie Verlagen maaifrequentie bermen 2013 Inleiding. Met de vaststelling van de Perspectiefnota 2013-2016 (PPN) heeft de gemeenteraad ingestemd met het voorstel (TBB 3.6.8 Voorstel 7) om voor het deel
Nadere informatieGroenbeheerplan. Sliedrecht. Afdeling Plantsoenen en Reiniging Sliedrecht, juni 2004
Groenbeheerplan 2004 Sliedrecht Afdeling Plantsoenen en Reiniging Sliedrecht, juni 2004 Groenbeheerplan 2004 Sliedrecht Afdeling Plantsoenen en Reiniging Sliedrecht, juni 2004 Samenvatting HET GROENBEHEERPLAN
Nadere informatieMEMO maaibeleid. Beheergroep Streefbeeld en maairegime Waar kan dit voorkomen Gazon
MEMO maaibeleid Met ingang van 1 januari 2016 is het maaibeleid voor grassen in de fysieke openbare njimte gewijzigd. Dit had ie maken met een verschuiving van middelen binnen het programma kwaliteit fysieke
Nadere informatieHET KWALITEITSSTRUCTUURPLAN
HET KWALITEITSSTRUCTUURPLAN 1. INLEIDING De omvang van de kosten voor beheer en onderhoud van de openbare ruimte wordt bepaald door: - Stedenbouwkundige opzet (woon- en werkmilieus: verdeling van grond)
Nadere informatieGeachte voorzitter, RIS Aan de leden van de Commissie Samenleving. Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten. Beleid
Typ teksttyp teksttyp tekst drs. K.P. Klein Wethouder van Stedelijke Economie, Zorg en Havens 030 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de leden van de Commissie Samenleving r- RIS296071 Contactpersoon
Nadere informatieB ijlage Referentieboek
B ijlage Referentieboek Behorende bij Groen moet je doen Gemeente Borger Odoorn Afdeling Bouwkunde, Openbare Werken en Groen (BOWG) 2 Bijlage Referentieboek Bijlage Referentieboek Referentieboek voor bepaling
Nadere informatie4 Inventarisatie van de situatie
4 Inventarisatie van de situatie 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk leer je de bestaande situatie inventariseren ten behoeve van een onderhoudsplan. Alvorens er een onderhoudsofferte gemaakt kan worden moet
Nadere informatieDe minister en de staatssecretaris van OCW Rijnstraat XP Den Haag. Datum 19 december 2016 Betreft Afwijkende wijze examineren - dyslexie
> Retouradres Postbus 2730 3500 GS Utrecht De minister en de staatssecretaris van OCW Rijnstraat 50 2515 XP Den Haag Locatie Utrecht Park Voorn 4 Postbus 2730 3500 GS Utrecht T 088 669 6000 F 088 669 6050
Nadere informatie183.962,18 2.845,00 4.140,00 15.750,00 206.697,18
EINDAFREKENING AANLEG GLASVEZELNETWERK (20--203) Uitgaven Projectleiding 7.028,03 financiën 5.409,63 civiel.68,40 Toezicht 03.292,52 intern 3.832,02 extern 99.460,50 Overige kosten 7.030,59 uren.909,59
Nadere informatieBeschikbaarheid openbaar groen binnen 500 meter van de woning in nieuwbouwwijken,
Beschikbaarheid openbaar groen binnen 500 meter van de woning in nieuwbouwwijken, 1997-2003 Indicator 8 december 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie
Nadere informatieBodemgebruik,
Indicator 22 augustus 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De laatste halve eeuw is de
Nadere informatieOnderzoek Gender neutrale beloning. Nederlandse Publieke Omroepen
Onderzoek Gender neutrale beloning Nederlandse Publieke Omroepen 13 november 2017 Blad 2 van 13 Opdrachtgever Samensteller NPO AWVN 2017 AWVN De inhoud en ontwerp van dit document is eigendom van AWVN
Nadere informatieCO2-monitor 2013 s-hertogenbosch
CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Maart 2013 2 Samenvatting In deze monitor staat de CO2-uitstoot beschreven in de gemeente s-hertogenbosch. Een gebruikelijke manier om de
Nadere informatieType belastingen in het systeem van nationale rekeningen Curaçao, 2013
Type belastingen in het systeem van nationale rekeningen Curaçao, 2013 Lorette Ford Inleiding Belastingen worden gezien als de belangrijkste inkomstenbron voor de overheid, mede ter financiering van de
Nadere informatieImpressie Benchmark Medische Technologie 2013
Impressie Benchmark Medische Technologie 2013 Impressie Benchmark Medische Technologie 2013 Inzicht in prestaties door benchmarking van kosten en kwaliteit van medische technologie met andere ziekenhuizen.
Nadere informatieCibor gids. Standaard schouwgids Meet- en communicatie instrument voor de kwaliteit van de openbare ruimte. Schouwgids juni 2011
Cibor gids Standaard schouwgids Meet- en communicatie instrument voor de kwaliteit van de openbare ruimte Schouwgids COLOFON Project: 51223WE, gemeente IJsselstein Integraal BKP Auteurs: Annemarie Keern
Nadere informatieMonitoring openbare ruimte, mei en september Met een samenvattende vergelijking van de waardering door de bewoners
Monitoring openbare ruimte, mei en september 2013 Met een samenvattende vergelijking van de waardering door de bewoners Januari 2014 Uitgave : Team Kennis en Verkenning Naam : M. Nuus en S. klein Goldewijk
Nadere informatieNota van B&W. onderwerp Overeenkomst bomencompensatie Rijkswaterstaat. Portefeuilehouders John Nederstigt, dr. Tom Hom
gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Overeenkomst bomencompensatie Rijkswaterstaat Portefeuilehouders John Nederstigt, dr. Tom Hom Collegevergadering 1 7 Oktober 201 7 inlichtingen Matthijs Beke
Nadere informatieBeheer Begraafplaatsen
Beheer Begraafplaatsen Bestek 2009-2013 Beheer Begraafplaatsen Bestek 2009-2013 Opdrachtgever: Auteur: gemeente Scherpenzeel sector Grondgebied J. Boertjes Datum: 18 september 2008 (laatste versie: 18
Nadere informatieBrief op maat benchmark Wmo 2010: Individuele Voorzieningen ROGplus
Brief op maat benchmark Wmo 2010: Individuele Voorzieningen ROGplus Inleiding ROGplus heeft in 2010 samen met 98 andere organisaties deelgenomen aan de module Individuele voorzieningen van de benchmark
Nadere informatieWerkinstructie voor het invullen van de detailstaat betalingen/ afschrijvingen kwartaal- en jaardeclaratie 2011 versie april 2011
Werkinstructie voor het invullen van de detailstaat betalingen/ afschrijvingen kwartaal- en jaardeclaratie versie april Doel: Het op een eenvoudige en eenduidige wijze invullen van de gegevens in de detailstaat
Nadere informatieBetaalbaar Natuurlijk Groenbeheer in Eindhoven. Frank Verhagen Beheerder natuurlijke gebieden
Betaalbaar Natuurlijk Groenbeheer in Eindhoven Frank Verhagen Beheerder natuurlijke gebieden Natuurlijk Groenbeheer in Eindhoven: Maaibeheer stedelijk gebied en wegbermen Maaibeheer natuurterreinen Bosbeheer/
Nadere informatieVerband tussen werkzaamheden (bij aanleg en onderhoud) en afval.
BBL niveau 3, schooljaar 2015-2016 BPV opdrachten bij module Onderhoudsplan 1. Afvalverwerking Je kunt aangeven wat het belang is van het gescheiden verwerken van verschillende soorten afval en de hierop
Nadere informatieBevindingen praktijkproef. gebruik Ultima. in de gemeente Rotterdam
Bevindingen praktijkproef gebruik Ultima in de gemeente Rotterdam Peter van Welsem Gebruik Ultima op verhardingen november 2013 2013 Deventer, Peter van Welsem Advies en Begeleiding Alle rechten voorbehouden.
Nadere informatieBOMEN JEUGD SNOEI WEL NIET
BEHEERPASPOORT BOMEN JEUGD SNOEI Een mooie duurzame boom, bomenrij of groep met één doorgaande stam en een voor die locatie gewenste takvrije stam. Er wordt tijdens deze fase gestreefd om de boom zich
Nadere informatieAfzet van chemische gewasbeschermingsmiddelen,
Indicator 6 november 2018 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De afzet van chemische gewasbeschermingsmiddelen
Nadere informatieDefinitief eindvoorstel Gras KOR 2018 GRAS
Definitief eindvoorstel Gras KOR 2018 GRAS Algemene besluiten Besluit: De werkgroep is het met de redenering eens dat als er in de benaming van een beeldmeetlat geen verdere typering staat, een beeldmeetlat
Nadere informatieOnderzoeksvraag zoals geformuleerd door SZW
aan SZW van Peter-Paul de Wolf en Sander Scholtus (Senior) methodoloog onderwerp Aandeel 0-jarigen onder aanvragen toeslag kinderdagopvang datum 5 september 2018 Inleiding Naar aanleiding van een voorgestelde
Nadere informatieInspraak januari Groenbeleidsplan
Inspraak januari 2016 Groenbeleidsplan 2016-2025 Groenbeleidsplan Wat is het groenbeleidsplan Openbaar groen in de bebouwde kommen Beleid in hoofdlijnen voor de komende 10 jaar Belangrijk was de inbreng
Nadere informatieCO 2 -uitstootrapportage 2011
Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding
Nadere informatieRAW eenheid 'week' Hoofdcode. Beeldkwaliteit. Hoofdcode
Groen-beplanting Groen-beplanting-beschadiging - 51.48.52 Beheersen beschadiging-beplanting. Groen-beplanting-bloembak-bloei - - Groen-beplanting-bloembak-kaal oppervlak 51.48.01 51.48.31 Beheersen kaal
Nadere informatieProces. n Compacte inspanning en gevalideerde cijfers: Financieel. Organisatie. Dienstverlening. Klanttevredenheid. Verklarende factoren
Proces Financieel Organisatie Dienstverlening Klanttevredenheid n Compacte inspanning en gevalideerde cijfers: p minder tijd besteden aan het invullen van vragenlijsten p geen vragenlijsten op afstand
Nadere informatieslagvaardig Schaderegeling ingravingen
slagvaardig Schaderegeling ingravingen 1. Inleiding Deze regeling is van toepassing op alle gevallen waarbij, in verband met het leggen / verleggen van kabels en leidingen, het plaatsen van objecten in
Nadere informatiePrijsindexcijfers advocatuur, 2002 2004
Centraal Bureau voor de Statistiek Telefoon: 0900-0227 ( 0,50 p/m) E-mail: infoservice@cbs.nl Bron: CBS Prijsindexcijfers advocatuur, 2002 2004 Mw. M. Noordam en mw. R. Vleemink Centraal Bureau voor de
Nadere informatieRESULTATEN KWALITEITSMETING Schouw maart 2015. Bedrijvencentrum Westerkwartier
RESULTATEN KWALITEITSMETING Schouw maart 2015 Bedrijvencentrum Westerkwartier Colofon Opdrachtgever Gemeente Amsterdam, Economische zaken Contactpersoon opdrachtgever Koos Weits Project Kwaliteitsschouw
Nadere informatieAsfalt- en elementenverhardingen
Asfalt- en elementenverhardingen Oppervlakte van asfalt of elementenverharding (tegels, klinkers e.d.) incl. de opsluitband. Algemene beeld- en kwaliteitseisen: De verharding wordt regelmatig op zichtbare
Nadere informatieRapportage bijzondere bijstand 2014
Rapport Rapportage bijzondere bijstand 2014 Vinodh Lalta Thomas Slager 30 oktober 2015 CBS Den Haag Henri Faasdreef 312 2492 JP Den Haag Postbus 24500 2490 HA Den Haag +31 70 337 38 00 www.cbs.nl projectnummer
Nadere informatieGGD Drenthe} College van burgemeester en wethouders van de Drentse gemeenten/ Leden van de Drentse gemeenteraden
GGD Drenthe} Bezoekadres Mien Ruysweg 1 9408 KA Assen Postadres Postbus 144 9400 AC Assen College van burgemeester en wethouders van de Drentse gemeenten/ Leden van de Drentse gemeenteraden O 0592-30 63
Nadere informatieEnquête groenbeleidsplan (zomer 2013)
Enquête groenbeleidsplan (zomer 2013) De gemeente Heemstede betrekt u, als inwoner van de gemeente, graag bij de inrichting van het groen in de gemeente. Met de algemene term groen worden de planten, de
Nadere informatieDe verschillen tussen de onderhoudsniveaus basis en accent zijn aangegeven in de tekst door middel van een onderstreping.
BIJLAGE A. BEELDBOEK GROEN KERNEN In de wijken krijgt de openbare ruimte een gemiddelde kwaliteit. Dit onderhoudsniveau noemen we basis. In de wijken dragen inwoners vervolgens zelf bij aan het beheer
Nadere informatie1 e half jaar 2015. Carbon Footprint. J.M. de Wit Groenvoorziening BV. Carbon footprint J.M. de Wit Groenvoorziening BV.
Carbon Footprint 1 e half jaar 2015 J.M. de Wit Groenvoorziening BV Pagina 1 van 13 Carbon footprint J.M. de Wit Groenvoorziening B.V. Bedrijfsgegevens Bedrijf: J.M. de Wit Groenvoorziening BV Bezoekadres:
Nadere informatieRESULTATEN KWALITEITSMETING Schouw maart 2015. Zuidas
RESULTATEN KWALITEITSMETING Schouw maart 2015 Zuidas Colofon Opdrachtgever Gemeente Amsterdam, Economische zaken Contactpersoon opdrachtgever Koos Weits Project Kwaliteitsschouw Opdrachtnemer Cyber Adviseurs
Nadere informatieBodemgebruik in Nederland,
Indicator 1 oktober 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken Sinds 1979 zijn de oppervlakten
Nadere informatieIndividuele rapportage bedrijfsvergelijkend onderzoek Cedris 2013
Rapport WEDEO Inleiding In de rapportage die nu voor u ligt is worden de resultaten getoond van de gegevens die u, samen met de andere deelnemers aan de benchmark, heeft aangeleverd. De gegevens zijn omgezet
Nadere informatieKwaliteit Openbare Ruimte Krimpen aan den IJssel 2008
Kwaliteit Openbare Ruimte Krimpen aan den IJssel 2008 projectnr. 179990 November 2008 Powered by: Auteur: Bonne Keizer Ricardo Beckers Opdrachtgever: Gemeente Krimpen aan den IJssel Inleiding 2 Inhoudsopgave
Nadere informatieAntwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) (d.d. 14 mei 2014) Nummer 2935
van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (PVDD) (d.d. 14 mei 2014) Nummer 2935 Onderwerp Provinciaal maaibeleid en bermbeheer: bescherming broedvogels en andere dieren Aan de leden van Provinciale
Nadere informatieRegistratie discriminatieklachten 2011
Centraal Bureau voor de Statistiek- Registratie discriminatieklachten 2011 Methode en uitkomsten Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen, augustus 2012. Inhoud 1 INLEIDING... 2 2 METHODE...
Nadere informatieKwaliteitscatalogus 2013
Kwaliteitscatalogus 2013 9 oktober 2013 Houten Twitter: #kwaliteitscatalogus, #dvdornl Wat is CROW? CROW is het nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte voor alle
Nadere informatieBesluit maatschappelijke ondersteuning Hollands Kroon 2015
Besluit maatschappelijke ondersteuning Hollands Kroon 2015 Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Hollands kroon; gelet op de artikelen 11, vijfde, zesde en zevende lid, 12, eerste
Nadere informatieGescheiden ingezameld afval van huishoudens,
Indicator 22 augustus 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Na 2000 is de fractie gescheiden
Nadere informatieMarktomvang installatiebranche (aangesloten leden UNETO-VNI) De techniek achter Nederland. management centrum bedrijfsadviseurs
Marktomvang installatiebranche 2014 (aangesloten leden UNETO-VNI) De techniek achter Nederland management centrum bedrijfsadviseurs 1 UNETO-VNI, juni 2016 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd
Nadere informatieRESULTATEN KWALITEITSMETING Schouw maart Rieker Business Park
RESULTATEN KWALITEITSMETING Schouw maart 201 Rieker Business Park Colofon Opdrachtgever Gemeente Amsterdam, Economische zaken Contactpersoon opdrachtgever Koos Weits Project Kwaliteitsschouw Opdrachtnemer
Nadere informatieTotale kosten VR NHN (structureel) Af: Totale structurele baten VR NHN (exclusief. Uitkomst nieuwe gemeentelijke bijdrage
Colleges van B&W in Noord-Holland Noord Datum 16 juni 2014 Telefoon 06-52562303 Onze referentie U2014/312/PES E-mail pvesseveld@veiligheidsregio-nhn.nl Uw referentie - Bijlagen 3 Uw bericht van - Onderwerp
Nadere informatieWerkdocument 1973-44 Co. (te hanteren in het Statistisch Overzicht voor Flevoland) door. ir. A. G. van Ommeren
I- RIJKSDIENST DE.I JSSELMEERPOLDERS L E L Y S T A D \ Sociaal-Economische Hoofdafdeling Onderzoek Werkdocument 1973-44 Co INDELING GEBIED BI JZONDER DOMEINBEHEER (te hanteren in het Statistisch Overzicht
Nadere informatieRECTIFICATIE van 11/01/ AANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT. Diensten.
RECTIFICATIE van 11/01/2013 - AANKONDIGING VAN EEN OPDRACHT Diensten. AFDELING I: AANBESTEDENDE DIENST I.1) NAAM, ADRESSEN EN CONTACTPUNT(EN) Gemeente Sittard-Geleen, Postbus 18, 6130AA Sittard (NL). Contactpunt(en):
Nadere informatieRESULTATEN KWALITEITSMETING Schouw september Rieker Business Park
RESULTATEN KWALITEITSMETING Schouw september 2016 Rieker Business Park Colofon Opdrachtgever Gemeente Amsterdam, Economische zaken Contactpersoon opdrachtgever Koos Weits Project Kwaliteitsschouw Opdrachtnemer
Nadere informatieMemo. Plaats en datum Referentienummer Kenmerk Eindhoven, 5 februari Aan Gemeente Veldhoven M. Yucesan. Kopie aan.
Memo Plaats en datum Referentienummer Kenmerk Eindhoven, 5 februari 2015 330919 Aan Gemeente Veldhoven M. Yucesan Kopie aan Van Betreft Notitie kwaliteitsverbetering landschap In artikel 2.2. van de Verordening
Nadere informatieRapport Beplantingsplan uitbreiding bedrijf Jansen s Overseas te Noordwijkerhout
Rapport Beplantingsplan uitbreiding bedrijf Jansen s Overseas te Noordwijkerhout Beplantingsplan uitbreiding Jansen s Overseas te Noordwijkerhout (versie 1) Waddinxveen, 3 oktober 2012 Opdrachtgever: Gemeente
Nadere informatieBurgerpanel Zeewolde. Resultaten peiling 2: beeldkwaliteitsplan. mei 2012
Burgerpanel Zeewolde Resultaten peiling 2: beeldkwaliteitsplan mei 2012 Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de 2e peiling met het nieuwe burgerpanel van Zeewolde. De peiling ging over
Nadere informatieROCPj" 5. de gemeenteraden van Maassluis, Vlaardingen en Schiedam. Gemeenteraad van Schiedam Postbus 1501 3100 EA Schiedam
ROCPj" 5 Aan: de gemeenteraden van Maassluis, Vlaardingen en Schiedam ROGplus Nieuwe V 'aterweg Noord Bezoekadres Stadhuis, Maassluis Koningshoek 93.050 Correspoi dentieadres Postbus 234 3140 AE IVaassluis
Nadere informatieBeheercatalogus Kwaliteit in beeld. BIJLAGE 1 bij het Groenbeleidsplan
. BIJLAGE 1 bij het Groenbeleidsplan 2005-2015 Versie : 3 Datum : april 2005 Samengesteld door : ing. J.M. Mandemakers pagina 2 van 77 VOORWOORD In de beeldsystematiek gaat men uit van twee documenten
Nadere informatieE_enbeJdspLijzen_c_onlormJMAG. --- ~
Bijlage 3: Berekening kosten groenonderhoud per scenario E_enbeJdspLijzen_c_onlormJMAG. --- ~ ---- - Beheertype Beheerkwaliteit I Sluitingskwaliteit* Prijs per eenheid Bomen A N.v.t. 12,300 B N.v.t. 11,830
Nadere informatieEmmer Erfscheidenveen Meetnet 2015
Emmer Erfscheidenveen Meetnet 2015 Landschapsbeheer Drenthe Nijend 18a, 9465 TR, Anderen Inhoudsopgave Inventarisatiegebied Emmer-Erfscheidenveen... 3 Overzicht alle waarnemingen... 3 Type elementen...
Nadere informatieBladnr. 1 van Project: Groenonderhoud begraafplaatsen 2017 Besteknummer: 2017 / 2634 Nota van Inlichtingen
RAW0125-102013 Bladnr. 1 van 10 NOTA VAN INLICHTINGEN INSCHRIJVINGSFASE BEHOREND BIJ: Groenonderhoud begraafplaatsen 2017 in gemeente Alphen aan den Rijn Besteknummer: 2017 / 2634 Bladnr. 2 van 10 RAW0125-102013
Nadere informatie