Inhoud. Henk van Berkel, Anneke Bax en Desirée Joosten-ten Brinke. Henk van Berkel en Anneke Bax. Riet Martens en George Moerkerke

Transcriptie

1 IX Inhoud 1 Het toetsproces ontleed Henk van Berkel, Anneke Bax en Desirée Joosten-ten Brinke 1.1 Fasen in het toetsproces Stappen in het toetsproces Toetsen: toetssteen of dobbelsteen Henk van Berkel en Anneke Bax 2.1 Kwaliteitseisen aan toetsen Kwaliteit van toets en toetsvragen Rechtvaardigheidseisen Psychometrische analyse: het berekenen van indicatoren Reparatiemogelijkheden Ten slotte Ontwikkelen van toetsbeleid Riet Martens en George Moerkerke 3.1 De aandacht voor toetsbeleid Integraal toetsbeleid: een samenhangend stelsel Toetsbeleid en kwaliteit van toetsing op de verschillende organisatieniveaus Borging van kwaliteit van tentamens en examens door de examencommissie De docent en het toetsbeleid Ten slotte Toetsen met landelijke kennistoetsen Arnoud van Leuven en Wim Lansu 4.1 Waarom een landelijke kennistoets: de gemeenschappelijke kennisbasis Voorbeeld: de rol van de docent Mogelijkheden Voordelen Nadelen Voorwaarden voor een succesvolle toepassing Kwaliteit van toetsprogramma s Liesbeth Baartman, Raymond Kloppenburg en Frans Prins 5.1 Wat is een toetsprogramma? Waarom toetsprogramma s? Ontwerp van een toetsprogramma De kwaliteit van toetsprogramma s Zelfevaluatie-instrument KIT Ten slotte

2 X Inhoud 6 Toetsen zonder plagiëren Henk van Berkel 6.1 Inleiding Voorkomen is beter dan genezen Soms zijn studenten onwetend Programma s voor het opsporen van plagiaat SafeAssign (Blackboard) WCopyfind Besluiten tot het oordeel plagiaat Normeren en cijfergeven Henk van Berkel en Wynand Wijnen 7.1 Twee methoden van normeren: relatief en absoluut Relatief normeren Absoluut normeren De relatieve en absolute methode vergeleken Compromismethoden Het proces van cijfergeven Formatief toetsen Desirée Joosten-ten Brinke en Dominique Sluijsmans 8.1 Wat is formatief toetsen? Waarom is formatief toetsen belangrijk? Effectieve methoden van formatief toetsen De rol van docenten bij formatief toetsen Controlepunten voor docenten Digitaal toetsen Silvester Draaijer, Patris van Boxel en Marcel van Brunschot 9.1 Twee voorbeelden van toetsafname met de computer De computer als toetsmachine Itembanken Nakijken van open vragen en werkstukken Echt andere toetsvormen: de toekomst? Creatieve toetsvormen Titus Geerligs, Henk Schmidt, Irma Kokx, Erik de Graaf en Henk van Berkel 10.1 Creatieve toetsvormen Ten slotte Toetsen met gesloten vragen Henk van Berkel en Anneke Bax 11.1 Meerkeuzevragen Juist/onjuist- en ja/nee-vragen

3 Inhoud XI 11.3 Andere gesloten vraagvormen Samenstellen van de toets en controleren van vragen Toetsen van hogere cognitieve vaardigheden met gesloten vragen Aanwijzingen en tips voor het construeren van gesloten vragen Checklist Toetsen met open vragen Tom Erkens 12.1 Vormen van open vragen Voor- en nadelen van open vragen Correctievoorschrift Constructieregels Oorzaken voor verschillen in beoordeling Oplossingen voor beoordelaarsverschillen Checklist Toetsen met korte casussen Lambert Schuwirth 13.1 Korte casussen geschikter dan lange Construeren en beoordelen van een korte-casustoets Schrijven van casussen Tips bij het schrijven van casussen Ten slotte Tips Toetsen met een mondelinge toets Henk van Berkel en Anneke Bax 14.1 Overwegingen voor mondeling toetsen Voordelen Kwaliteitseisen voor de beoordeling en haalbaarheid Beroepsmogelijkheden Conclusies Tips Toetsen met voortgangstoetsen Arno Muijtjens en Wynand Wijnen 15.1 De rol van de docent bij voortgangstoetsing Een voorbeeld: de interuniversitaire Voortgangstoets Geneeskunde (ivgt) Mogelijkheden van voortgangstoetsing Voor- en nadelen Voorwaarden Ten slotte

4 XII Inhoud 16 Toetsen met performance assessment methodieken Gerard Straetmans 16.1 Inleiding Argumenten voor de inzet Knelpunten bij het gebruik Enkele cruciale ontwerpvragen Ten slotte Toetsen met rubrics Paul van den Bos, Carel Burghout en Desirée Joosten-ten Brinke 17.1 Definities en soorten Rubrics voor formatief én summatief toetsen Curriculumbrede inzet Het beoordelen van de kwaliteit Een stappenplan voor de constructie Toetsen met EVC Ruud Klarus en Desirée Joosten-ten Brinke 18.1 Wat is EVC? Toetsmethoden voor een EVC-procedure Het ontwikkelen van een EVC-procedure De kwaliteitscode EVC Instrumenten Voorbeelden van EVC-procedures Aandachtspunten voor EVC Ten slotte Toetsen van competenties Judith Gulikers en Niek van Benthum 19.1 Wat is competentietoetsing? De meerwaarde van competentietoetsing Competentietoetsing vraagt andersom denken Het wat en hoe van competentietoetsing Wat wordt getoetst? Hoe wordt getoetst? Ten slotte Toetsen van werkplekleren Marcel van der Klink en Jo Boon 20.1 Vormen van leren op de werkplek Dilemma s en problemen in werkplekleren Instrumenten voor het beoordelen van werkplekleren Ten slotte

5 Inhoud XIII 21 Toetsen van werkplekleren Quinta Kools en Ilona Mathijsen 21.1 Wat is onderzoekvaardigheid? Waarop beoordelen? Instrumenten voor beoordeling Kwaliteit van beoordeling Formatieve toetsing: de rol van feedback Toetsen van academische vaardigheden Albert Pilot 22.1 Kenmerkende competenties voor het hoger onderwijs Professionele vorming Academische vorming Werkwijze om geschikte toetsvormen te selecteren Drie voorbeelden van een toetsvorm Competenties en toetsvormen Ten slotte Toetsen van schriftelijke werkstukken Sjoerd Romme 23.1 Onbetrouwbaarheid en terugkoppelingseffecten Beoordelingscriteria: wat wordt beoordeeld? Wie beoordeelt? Hoe wordt getoetst? De afstudeerkring als voorbeeld Toetsen van groepswerk Anneke Bax, Jacob Perrenet en Henk van Berkel 24.1 Overwegingen voor een groepsproduct Beoordelen van groepsproducten Opzetten van een beoordelingssysteem Methoden voor beoordeling: het betrekken van medestudenten Uitwerking van enkele beoordelingsmethoden Kwaliteitseisen aan de beoordeling Beoordelaarseffecten De redacteuren De auteurs

6 XIV Inhoud Lexicon Referenties Register

7