De Toetsing Getoetst in definities

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Toetsing Getoetst in definities"

Transcriptie

1 De Toetsing Getoetst in definities Kenniscentrum Kwaliteit van Leren Tamara van Schilt-Mol 2016 Extra definities Kwaliteitscriteria Bij het vaststellen van kwaliteitscriteria gaat over de vraag welke visie de opleiding heeft op toetsing. Meer concreet: wanneer vindt de opleiding dat er sprake is van kwalitatief goede toetsing. Vragen die hierbij aan de orde komen zijn bijvoorbeeld: welke criteria worden gebruikt om de kwaliteit van toetsen en toetstaken vast te stellen, wat zijn de richtlijnen bij het opstellen van het toetsbeleid of hoe wordt bepaald of docenten toetsbekwaam zijn? Kwaliteitscriteria moeten worden opgesteld voor alle toetsentiteiten: toets(tak)en, toetsprogramma, toetsbeleid, toetsorganisatie en toetsbekwaamheid. Kwaliteitscriteria voor toetsen en toetstaken Bij kwaliteitscriteria voor toetsen en toetstaken kan bijvoorbeeld gedacht worden aan criteria als validiteit, betrouwbaarheid, objectiviteit, discriminerend vermogen, realiseerbaarheid, efficiëntie en acceptatie. Voor een overzicht van in literatuur onderscheiden kwaliteitscriteria verwijzen wij naar hoofdstuk 3 en 4 uit Kwaliteit van toetsing onder de loep (resp. Joosten-ten Brinke & Draaijer, 2014 en Draaijer & Joosten-ten Brinke, 2014). Kwaliteitscriteria voor een toetsprogramma Bij kwaliteitscriteria voor een toetsprogramma kan bijvoorbeeld gedacht worden aan criteria als eerlijkheid, authenticiteit, vergelijkbaarheid, haalbaarheid, transparantie, geschiktheid voor onderwijsdoelen en tijd & kosten. Voor een overzicht van in literatuur onderscheiden kwaliteitscriteria verwijzen wij naar hoofdstuk 5 uit Kwaliteit van toetsing onder de loep (Baartman & Van der Vleuten, 2014). Kwaliteitscriteria voor toetsbeleid Bij kwaliteitscriteria voor toetsbeleid kan bijvoorbeeld gedacht worden aan criteria als transparantie, actualiteit, ondersteuning, facilitering, aansluiting en haalbaarheid. Voor een overzicht van in literatuur onderscheiden kwaliteitscriteria verwijzen wij naar hoofdstuk 6 uit Kwaliteit van toetsing onder de loep (Bruijns & Kok, 2014). Kwaliteitscriteria voor de toetsprocessen Bij kwaliteitscriteria voor de toetsprocessen binnen de toetsorganisatie kan bijvoorbeeld gedacht worden aan criteria als doelgerichtheid, afstemming, kwaliteitsnormen en afdekken van risico s. Voor een overzicht van in literatuur onderscheiden kwaliteitscriteria verwijzen wij naar hoofdstuk 7 uit Kwaliteit van toetsing onder de loep (Van Deursen & Van Zijl, 2014). Kwaliteitscriteria voor toetsbekwaamheid Bij kwaliteitscriteria voor toetsbekwaamheid kan bijvoorbeeld gedacht worden aan criteria als transparantie (is duidelijk welke actor welke bekwaamheid moet hebben, wordt dit voor de hele opleiding vastgesteld en wordt professionalisering hierop afgestemd), actualiteit (bijvoorbeeld aansluiting bij landelijke ontwikkelingen en hogeschoolbrede kaders), ondersteuning, facilitering en haalbaarheid. Ontwerp Bij het ontwerp staat de vraag centraal op welke wijze de toetsentiteiten aan de hand van deze kwaliteitscriteria worden of zijn ontworpen. Vragen die gesteld kunnen worden zijn bijvoorbeeld: hoe worden toetsen en toetstaken ontworpen en door welke actoren, hoe worden docenten geprofessionaliseerd in toetsbekwaamheid of hoe vindt het opstellen van het toetsbeleid plaats? Ontwerpen van toetsen en toetstaken Bij het ontwerpen van toetsen en toetstaken spelen verschillende aspecten een rol. Een daarvan is het doorlopen van

2 een toetscyclus en een ontwerpproces. Een voorbeeld van een toetscyclus is een cyclus die bestaat uit de volgende 10 stappen: ontwerpen, toetsmatrijs/opdrachtontwerpschema, construeren items, construeren toets, vaststellen cesuur, toetsafname, beoordelen, analyseren, interpreteren en beslissen, evalueren. Bij de stap construeren van items wordt een mini-cyclus uitgevoerd, het ontwerpproces. Deze bestaat bijvoorbeeld uit de stappen: voorbereiding, uitvoering en evaluatie van de toetstaak. Ontwerpen van een toetsprogramma Bij het ontwerpen van een toetsprogramma spelen verschillende aspecten een rol. Zo is bij het ontwerpen zowel horizontale als verticale afstemming van belang: naast de opbouw van specifieke opleidingskwalificaties in het toetsprogramma over de verschillende jaren heen (verticale afstemming), is ook afstemming van toetsen per onderwijseenheid/studiefase in het toetsprogramma van belang (horizontale afstemming). Daarnaast is de kwaliteit van afzonderlijke toetsen een belangrijk aspect om te overwegen bij het ontwerpen van een toetsprogramma: binnen het totale toetsprogramma bepaalt iedere toets een deel van de totale validiteit. De kwaliteit van een afzonderlijke toets moet, met andere woorden, worden beschouwd binnen het totaal van de kwaliteit van het toetsprogramma. Ontwerpen van toetsbeleid Bij het ontwerpen van toetsbeleid spelen verschillende aspecten een rol. Zo is bijvoorbeeld niet alleen consistentie van beleid binnen beleidsniveaus van belang (horizontale samenhang), maar ook consistentie in beleid tussen verschillende beleidsniveaus (verticale samenhang). Daarnaast speelt het beschrijven van interventies een belangrijke rol. Interventies zijn gerichte acties om een bestaande situatie te veranderen in de richting van de gewenste situatie. Er kan hierbij een onderscheid gemaakt worden naar procesmatige en inhoudelijke interventies. Een procesmatige interventie is gericht op de organisatie rondom toetsen en beoordelen en heeft tot doel om zeker te stellen dat deze organisatorische aspecten van toetsing bijdragen aan de kwaliteit van toetsing. Een voorbeeld van een procesmatige interventie is het vier weken voor een tentamenafname laten inleveren van de tentamens door de docenten aan het toetsbureau. Een inhoudelijke interventie is gericht op bepaalde kwaliteitsaspecten van toetsen en beoordelen en heeft tot doel het garanderen van de afgesproken basiskwaliteit of bijzondere kwaliteit en/ of het initiëren van vernieuwingen. Voorbeelden van inhoudelijke interventies zijn: het invoeren van compensatie tussen studieonderdelen, het betrekken van externe examinatoren om de kwaliteitsborging van het afstudeerwerk te verhogen of het herzien van de afstudeerprocedure. Ontwerpen van de toetsorganisatie Bij het ontwerpen van de toetsorganisatie moet rekening gehouden worden met de drie hoofdprocessen die binnen een toetsorganisatie plaatsvinden: (1) het ontwerpen van het toetsbeleid, (2) het ontwerpen van het toetsprogramma en (3) het ontwerpen van toetsen en toetstaken. Daarnaast vinden er ondersteunende processen plaats zoals het professionaliseren van actoren (toetsbekwaamheid), het opstellen van toetsroosters, het benoemen van examinatoren, het verlenen van vrijstellingen, et cetera. Ontwerpen van de toetsbekwaamheid Bij het ontwerpen van de toetsbekwaamheid kan gedacht worden aan bekwaamheden voor verschillende functies van toetsen, bekwaamheden voor verschillende toetsvormen, vakbekwaamheid, pedagogische en vakdidactische kennis, samenwerking en inzet van professionaliseringsaanpakken en aanwezigheid van professionele leergemeenschap. Door de expertgroep BKE/SKE is in kaart gebracht aan welke eisen docenten moeten voldoen om studenten te mogen examineren (Expertgroep BKE/SKE, 2013). Hierbij is onderscheid gemaakt tussen een basiskwalificatie examinering (BKE) en een senior kwalificatie examinering (SKE). BKE ers zijn vooral actief en deskundig op de lagen toetstaken en toetsen binnen de eigen onderwijseenheid. Hierbij geldt dat de BKE er wel kennis heeft van de lagen toetsprogramma en toetsbeleid, maar dat zijn werkzaamheden zich doorgaans niet op die lagen afspelen. Voor SKE ers gaat het om een bredere deskundigheid dan de toetsing van het eigen vak, namelijk expertise op alle vier de lagen van de piramide met de nadruk op het toetsprogramma en toetsbeleid. Voor een overzicht van de door de werkgroep onderscheiden vaardigheden verwijzen wij naar hoofdstuk 8 uit Kwaliteit van toetsing onder de loep (Van Berkel, Sluijsmans & Joosten-ten Brinke, 2014). Borging De kwaliteitsborging richt zich op de wijze waarop de borging van de toetsentiteiten wordt ingericht. Vragen die gesteld kunnen worden zijn bijvoorbeeld: hoe wordt de toetscyclus ingericht, wie stelt vast of interventies uit het toetsbeleid zijn behaald en hoe worden verbeteracties geformuleerd en geïmplementeerd?

3 Actoren Bij het realiseren van voldoende kwaliteit van toetsing is het van belang de juiste actoren te betrekken. Dit kunnen per toetsentiteit verschillende actoren zijn. Zo zullen bij het ontwerpen van het toetsbeleid bijvoorbeeld in ieder geval het managent, beleidsadviseurs en de examencommissie betrokken zijn, bij het inrichten de toetsorganisatie in ieder geval docenten, de toetscommissie en het toetsbureau. Interne actoren Docenten, beleidsmedewerkers, ondersteuning, management, examencommissie, toetscommissie, curriculumcommissie, toetsbureau, etc. Ketenpartners Werkveld Externe deskundigen Experts op een specifiek thema (dit kunnen zowel interne als externe experts zijn) Collega-instellingen Dit kunnen ofwel vergelijkbare opleidingen bij andere hogescholen zijn, of andere opleidingen binnen de eigen hogeschool s bij het toetsweb Toets(tak)en Een toets is een meetinstrument dat in het onderwijs wordt ingezet om na te gaan of de doelen van onderwijs door studenten zijn en worden behaald. Een toetstaak is een item of opdracht binnen een toets waarmee studenten worden uitgedaagd kun kennis en vaardigheden te tonen. Het ontwerp en de evaluatie van toets(tak)en wordt uitgevoerd door individuele actoren in de opleiding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van eigen of impliciet bekend veronderstelde kwaliteitscriteria. De keuze voor deze criteria wordt niet onderbouwd. Bij het ontwikkelen van toets(tak)en wordt de toetscyclus en het ontwerpproces niet (volledig) doorlopen. Toets(tak)en worden vlak voor de toetsafname ontwikkeld. Evaluatie vindt ad hoc plaats. Op basis van de evaluatie worden incidentele aanpassingen gedaan. Het ontwerp en de evaluatie van toets(tak)en wordt uitgevoerd door relevante actoren in de opleiding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die op opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is gebaseerd op ervaringen van relevante actoren in de opleiding. Bij het ontwikkelen worden de toetscyclus en het ontwerpproces grotendeels doorlopen. Toets(tak)en worden ontwikkeld tijdens de uitvoering van de onderwijseenheid. Evaluatie vindt incidenteel plaats. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met relevante actoren in de opleiding en Het ontwerp en de evaluatie van toets(tak)en wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Hierbij opleiding. Bij het ontwikkelen worden de toetscyclus en het ontwerpproces volledig doorlopen. Toets(tak)en worden

4 ontwikkeld voorafgaand aan de onderwijseenheid. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en Het ontwerp en de evaluatie van toets(tak)en wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is opleiding, ketenpartners en/of externe deskundigen. Ketenpartners en/of externe deskundigen worden hierbij betrokken. Bij het ontwikkelen worden de toetscyclus en het ontwerpproces volledig doorlopen. Toets(tak)en worden ontwikkeld voorafgaand aan de onderwijseenheid. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en met ketenpartners en/of externe deskundigen, en Het ontwerp en de evaluatie van toets(tak)en wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is opleiding, ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen. Ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen worden hierbij betrokken. Bij het ontwikkelen worden de toetscyclus en het ontwerpproces volledig doorlopen. Toets(tak)en worden ontwikkeld voorafgaand aan de onderwijseenheid. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en met ketenpartners en/of externe deskundigen en collegainstellingen, en Toetsprogramma Een toetsprogramma is een bewuste en beargumenteerde combinatie van toetsvormen, passend bij de doelen en opbouw van een opleiding. De opleiding beschikt over een overzicht van alle toetsen in de opleiding. De relatie tussen de toetsen wordt hierin niet beschreven/onderbouwd. Er vindt, met andere woorden, geen ontwikkeling plaats van een samenhangend toetsprogramma. Bij het ontwerpen en evalueren wordt gebruik gemaakt van eigen of impliciet bekend veronderstelde kwaliteitscriteria. De keuze voor deze criteria wordt niet onderbouwd. Evaluatie vindt ad hoc plaats. Op basis van de evaluatie worden incidentele aanpassingen gedaan. Het ontwerp en de evaluatie van het toetsprogramma wordt uitgevoerd door relevante actoren in de opleiding. Hierbij gebaseerd op ervaringen van relevante actoren in de opleiding. Het programma wordt horizontaal ontworpen op basis van de opleidings-kwalificaties. Bij het ontwerpen heeft afstemming plaatsgevonden over de uitvoerbaarheid van het programma. Evaluatie vindt incidenteel plaats. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met relevante actoren in de opleiding en Het ontwerp en de evaluatie van het toetsprogramma wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Hierbij opleiding. Het programma wordt horizontaal en verticaal ontworpen op basis van de opleidingskwalificaties en de

5 uitwerking daarvan in niveaus. Bij het ontwerpen heeft afstemming plaatsgevonden over de balans tussen de uitvoerbaarheid van het programma, de meest geschikte toetsvormen, de functies van deze toetsen en de hoeveelheid toetsen. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en aanpassingen worden doorgevoerd. Het ontwerp en de evaluatie van het toetsprogramma wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Ketenpartners en/of externe deskundigen worden hierbij betrokken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is gebaseerd op (wetenschappelijke) literatuur. De keuze is eveneens getoetst aan ervaringen van relevante actoren in de opleiding, ketenpartners en/of externe deskundigen. Het programma wordt horizontaal en verticaal ontworpen op basis van de opleidingskwalificaties en de uitwerking daarvan in niveaus. Bij het ontwerpen heeft afstemming plaatsgevonden over de balans tussen de uitvoerbaarheid van het programma, de meest geschikte toetsvormen, de functies van deze toetsen en de hoeveelheid toetsen. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en met ketenpartners en/of externe deskundigen, en Het ontwerp en de evaluatie van het toetsprogramma wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-opleidingen worden hierbij betrokken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is gebaseerd op (wetenschappelijke) literatuur. De keuze is eveneens getoetst aan ervaringen van relevante actoren in de opleiding, ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-opleidingen. Het programma wordt horizontaal en verticaal ontworpen op basis van de opleidingskwalificaties en de uitwerking daarvan in niveaus. Bij het ontwerpen heeft afstemming plaatsgevonden over de balans tussen de uitvoerbaarheid van het programma, de meest geschikte toetsvormen, de functies van deze toetsen en de hoeveelheid toetsen. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en met ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-opleidingen, en aanpassingen worden doorgevoerd. Toetsbeleid Met toetsbeleid wordt het geheel aan vastgestelde afspraken, zowel inhoudelijk als procedureel, over toetsen en beoordelen bedoeld. Het toetsplan betreft het toetsbeleid op opleidingsniveau. Het toetskader betreft het toetsbeleid op instellingsniveau. Het ontwerp en de evaluatie van het toetsplan wordt uitgevoerd door individuele actoren in de opleiding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van eigen of impliciet bekend veronderstelde kwaliteitscriteria. De keuze voor deze criteria wordt niet onderbouwd. Bij het ontwerpen van het toetsplan wordt niet aangesloten bij het toetskader. Het toetsplan beschrijft interventies die zijn vastgesteld op basis van ad hoc analyses van mogelijke knelpunten. De praktische consequenties van de interventies zijn doordacht en niet evidence-informed. Evaluatie vindt ad hoc plaats. Op basis van de evaluatie worden incidentele aanpassingen gedaan. Het ontwerp en de evaluatie van het toetsplan wordt uitgevoerd door relevante actoren in de opleiding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die op opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is gebaseerd op ervaringen van relevante actoren in de opleiding. Bij het ontwerpen van het toetsplan wordt in grote mate aangesloten bij het toetskader. Het toetsplan beschrijft interventies die zijn vastgesteld op basis van incidentele analyses van

6 mogelijke knelpunten. De praktische consequenties hiervan zijn doordacht en grotendeels evidence-informed. Evaluatie vindt incidenteel plaats. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met relevante actoren in de opleiding en Het ontwerp en de evaluatie van het toetsplan wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Hierbij opleiding. Bij het ontwerpen van het toetsplan wordt volledig aangesloten bij het toetskader. Het toetsplan beschrijft interventies die zijn vastgesteld op basis van structurele analyses van mogelijke knelpunten. De praktische consequenties hiervan zijn door doordacht en grotendeels evidence-informed. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en Het ontwerp en de evaluatie van het toetsplan wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Ketenpartners en/of externe deskundigen worden hierbij betrokken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is gebaseerd op (wetenschappelijke) literatuur. De keuze is eveneens getoetst aan ervaringen van relevante actoren in de opleiding, ketenpartners en/of externe deskundigen. Bij het ontwerpen van het toetsplan wordt volledig aangesloten bij het toetskader. Het toetsplan beschrijft interventies die zijn vastgesteld op basis van structurele analyses van mogelijke knelpunten. De praktische consequenties hiervan zijn doordacht en evidence-informed. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en met ketenpartners en/of externe deskundigen, en Het ontwerp en de evaluatie van het toetsplan wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen worden hierbij betrokken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is gebaseerd op (wetenschappelijke) literatuur. De keuze is eveneens getoetst aan ervaringen van relevante actoren in de opleiding, ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen. Bij het ontwerpen van het toetsplan wordt volledig aangesloten bij het toetskader. Het toetsplan beschrijft interventies die zijn vastgesteld op basis van structurele analyses van mogelijke knelpunten. De praktische consequenties hiervan zijn doordacht en evidence-informed. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en met ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen, en Toetsorganisatie De toetsorganisatie verwijst naar de wijze waarop docenten, examencommissie, toetscommissie, management en ondersteunende medewerkers doelgericht met elkaar samenwerken om de gewenste toetskwaliteit te realiseren. Het ontwerp en de evaluatie van de toetsorganisatie wordt uitgevoerd door individuele actoren in de opleiding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van eigen of impliciet bekend veronderstelde kwaliteitscriteria. De keuze voor deze criteria wordt niet onderbouwd. Binnen de toetsorganisatie voeren Individuele actoren op ad hoc basis toetsactiviteiten uit. Ook de wijze waarop het ontwerp van toetsbeleid en toets(tak)en op elkaar aansluiten wordt overgelaten aan individuele actoren. Evaluatie vindt ad hoc plaats. Op basis van de evaluatie worden incidentele aanpassingen gedaan. Het ontwerp en de evaluatie van de toetsorganisatie wordt uitgevoerd door relevante actoren in de opleiding. Hierbij

7 gebaseerd op ervaringen van relevante actoren in de opleiding. Bij het ontwerpen van de toetsorganisatie worden de rollen, taken en verantwoordelijkheden van alle actoren in toetsing vastgesteld. Ook wordt de wijze waarop het ontwerp van toetsbeleid, toetsprogramma en toets(tak)en op elkaar aansluiten in kaart gebracht. Evaluatie vindt incidenteel plaats. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met relevante actoren in de opleiding en Het ontwerp en de evaluatie van de toetsorganisatie wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Hierbij opleiding. Bij het ontwerpen van de toetsorganisatie de rollen, taken en verantwoordelijkheden van alle actoren in toetsing op opleidingsniveau vastgesteld. De wijze waarop het ontwerp van toetsbeleid, toetsprogramma en toets(tak)en op elkaar aansluiten wordt op structurele en systematische wijze in kaart gebracht. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en Het ontwerp en de evaluatie van de toetsorganisatie wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Ketenpartners en/of externe deskundigen worden hierbij betrokken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is opleiding, ketenpartners en/of externe deskundigen. Bij het ontwerpen van de toetsorganisatie de rollen, taken en verantwoordelijkheden van alle actoren in toetsing op opleidingsniveau vastgesteld. De wijze waarop het ontwerp van toetsbeleid, toetsprogramma en toets(tak)en op elkaar aansluiten wordt op structurele en systematische wijze in kaart gebracht. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en met ketenpartners en/of externe deskundigen, en Het ontwerp en de evaluatie van de toetsorganisatie wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen worden hierbij betrokken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is gebaseerd op (wetenschappelijke) literatuur. De keuze is eveneens getoetst aan ervaringen van relevante actoren in de opleiding, ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen. Bij het ontwerpen van de toetsorganisatie de rollen, taken en verantwoordelijkheden van alle actoren in toetsing op opleidingsniveau vastgesteld. De wijze waarop het ontwerp van toetsbeleid, toetsprogramma en toets(tak)en op elkaar aansluiten wordt op structurele en systematische wijze in kaart gebracht. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en met ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen, en Toetsbekwaamheid Met toetsbekwaamheid wordt verwezen naar de deskundigheid die bij opleidingen aanwezig moet zijn om te zorgen voor kwaliteit van toetsing op alle lagen van de kwaliteitspiramide. Het ontwerp en de evaluatie van toetsbekwaamheid wordt uitgevoerd door individuele actoren in de opleiding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van eigen of impliciet bekend veronderstelde kwaliteitscriteria. De keuze voor deze criteria wordt niet onderbouwd. Binnen de toetsorganisatie voeren Individuele actoren in de opleiding toetsactiviteiten zonder dat de vereiste toetsbekwaamheid hiervoor is vastgelegd. Zij ontwikkelen op eigen initiatief hun toetsbekwaamheid. Afspraken met de leidinggevende over professionalisering worden op ad hoc basis gemaakt op eigen initiatief van

8 individuele actoren. Evaluatie vindt ad hoc plaats. Op basis van de evaluatie worden incidentele aanpassingen gedaan. Het ontwerp en de evaluatie van toetsbekwaamheid wordt uitgevoerd door relevante actoren in de opleiding. Hierbij gebaseerd op ervaringen van relevante actoren in de opleiding. Bij het ontwerpen van toetsbekwaamheid wordt voor alle toetsprocessen de vereiste toetsbekwaamheid van alle actoren in toetsing in kaart gebracht. De leidinggevende maakt met actoren in de opleiding afspraken over de doelen van professionalisering voor de korte termijn. Evaluatie vindt incidenteel plaats. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met relevante actoren in de opleiding en Het ontwerp en de evaluatie van toetsbekwaamheid wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Hierbij opleiding. Bij het ontwerpen van toetsbekwaamheid wordt voor alle toetsprocessen de vereiste toetsbekwaamheid van alle actoren in toetsing op opleidingsniveau in kaart gebracht en vastgelegd. Hierbij wordt aangesloten bij de specifieke rollen, taken en verantwoordelijkheden. De leidinggevende maakt als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing met actoren in de opleiding afspraken over de doelen van professionalisering voor de middellange termijn. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en Het ontwerp en de evaluatie van toetsbekwaamheid wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Ketenpartners en/of externe deskundigen worden hierbij betrokken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is gebaseerd op (wetenschappelijke) literatuur. De keuze is eveneens getoetst aan ervaringen van relevante actoren in de opleiding, ketenpartners en/of externe deskundigen. Bij het ontwerpen van toetsbekwaamheid wordt voor alle toetsprocessen de vereiste toetsbekwaamheid van alle actoren in toetsing op opleidingsniveau en van actoren uit de keten in kaart gebracht en vastgelegd. Hierbij wordt aangesloten bij de specifieke rollen, taken en verantwoordelijkheden. De leidinggevende maakt als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing met actoren in de opleiding afspraken over de doelen van professionalisering voor de middellange termijn. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en met ketenpartners en/of externe deskundigen, en Het ontwerp en de evaluatie van toetsbekwaamheid wordt uitgevoerd door alle relevante actoren in de opleiding. Ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen worden hierbij betrokken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kwaliteitscriteria die opleidingsniveau zijn vastgesteld. De keuze voor de criteria is gebaseerd op (wetenschappelijke) literatuur. De keuze is eveneens getoetst aan ervaringen van relevante actoren in de opleiding, ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen. Bij het ontwerpen van toetsbekwaamheid wordt voor alle toetsprocessen de vereiste toetsbekwaamheid van alle actoren in toetsing op opleidingsniveau en van actoren uit de keten en maatschappij in kaart gebracht en vastgelegd. Hierbij wordt aangesloten bij de specifieke rollen, taken en verantwoordelijkheden. De leidinggevende maakt als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing met actoren in de opleiding afspraken over de doelen van professionalisering voor de lange termijn. Evaluatie vindt structureel en systematisch plaats als onderdeel van de kwaliteitscyclus van toetsing. Het resultaat van de evaluatie wordt besproken met alle relevante actoren in de opleiding en met ketenpartners en/of externe deskundigen en collega-instellingen, en

Inhoudsopgave. Voorwoord 11

Inhoudsopgave. Voorwoord 11 5 Voorwoord 11 1. Kwaliteit van toetsing in het hoger onderwijs onder de loep 15 Dominique Sluijsmans, Tamara van Schilt-Mol, Annemieke Peeters en Desirée Joosten-ten Brinke 1.1 De doelen van het hoger

Nadere informatie

Kwaliteit van toetsing onder de loep. De Toetsing Getoetst Tamara van Schilt-Mol

Kwaliteit van toetsing onder de loep. De Toetsing Getoetst Tamara van Schilt-Mol Kwaliteit van toetsing onder de loep De Toetsing Getoetst Tamara van Schilt-Mol Praktijkvragen Wat betekent toetskwaliteit? Hoe weten we of we toetskwaliteit leveren? Wie heeft welke rol in de kwaliteitsborging?

Nadere informatie

Examinering is meer dan het examen. Tamara van Schilt-Mol

Examinering is meer dan het examen. Tamara van Schilt-Mol Examinering is meer dan het examen Tamara van Schilt-Mol allereerst. telefoons AAN! Waarom zoveel aandacht voor kwaliteit van toetsing/examinering? Een belangrijke vraag is waarom kwaliteit van toetsing

Nadere informatie

Heidag LVO. 9 december 2016

Heidag LVO. 9 december 2016 Heidag LVO 9 december 2016 Wie is wie? Vandaag gaan we. 1. Meer inzicht krijgen in het proces van kwaliteitszorg 2. Input leveren voor het toetsbeleid in brede zin 3. Input leveren voor eisen aan toetsbekwaamheid

Nadere informatie

Welkom! De Toetsing Getoetst. 26 maart 2015. Tamara van Schilt-Mol Lectoraat Toetsen en Beoordelen HAN

Welkom! De Toetsing Getoetst. 26 maart 2015. Tamara van Schilt-Mol Lectoraat Toetsen en Beoordelen HAN Welkom! De Toetsing Getoetst 26 maart 2015 Tamara van Schilt-Mol Lectoraat Toetsen en Beoordelen HAN Fedor de Beer & Martijn Peters Kenniscentrum Kwaliteit van Leren HAN Dominique Sluijsmans Lectoraat

Nadere informatie

Toetsbekwaamheid SKE november 2016

Toetsbekwaamheid SKE november 2016 Toetsbekwaamheid SKE november 2016 De SeniorKwalificatie Examinering heeft als doel de hbo-toetspraktijk te versterken. De SKE kwalificatie is bij voorkeur een teamgericht proces waarin individuele docenten

Nadere informatie

Welkom! Goed beoordelen vraagt om bekwame beoordelaars. 19 juni naar een programma voor het kwalificeren van examinatoren

Welkom! Goed beoordelen vraagt om bekwame beoordelaars. 19 juni naar een programma voor het kwalificeren van examinatoren 19 juni 2014 Welkom! Goed beoordelen vraagt om bekwame beoordelaars naar een programma voor het kwalificeren van examinatoren Dominique Sluijsmans Zuyd Hogeschool dominique.sluijsmans@zuyd.nl 6/20/2014

Nadere informatie

Notitie project De Toetsing Getoetst

Notitie project De Toetsing Getoetst 1 / 6 Notitie project De Toetsing Getoetst Van: Tamara van Schilt-Mol (associate lector Toetsen en Beoordelen, Kenniscentrum Kwaliteit van Leren), Annemieke Peeters en Linda Jakobs (Service Unit Onderwijs

Nadere informatie

Welkom! Beoordelen in het hoger onderwijs is en blijft mensenwerk Over analyseren, ontwerpen en structurele verandering.

Welkom! Beoordelen in het hoger onderwijs is en blijft mensenwerk Over analyseren, ontwerpen en structurele verandering. 22 maart 2016 Welkom! Beoordelen in het hoger onderwijs is en blijft mensenwerk Over analyseren, ontwerpen en structurele verandering Workshop voor congres Toetsen & Examineren in het hoger onderwijs Dominique

Nadere informatie

Toetsbekwaamheid BKE november 2016

Toetsbekwaamheid BKE november 2016 Toetsbekwaamheid BKE november 2016 De Basiskwalificatie Examinering heeft als doel de hbo-toetspraktijk te versterken. Een belangrijk aspect in die toetspraktijk is het gesprek over toetsing: het vragen/

Nadere informatie

TOETSING Duurzaam werken aan kwaliteit.

TOETSING Duurzaam werken aan kwaliteit. TOETSING Duurzaam werken aan kwaliteit. Praktijkonderzoek AOS West-Brabant Van Haestrechtcollege Kaatsheuvel Marion Heeren-van Ingen 2017-2018 It does not matter how slowly you go so long as you do not

Nadere informatie

Kwaliteit van toetsing onder de loep. kwaliteitszorg rondom toetsing 6 februari 2014

Kwaliteit van toetsing onder de loep. kwaliteitszorg rondom toetsing 6 februari 2014 Kwaliteit van toetsing onder de loep kwaliteitszorg rondom toetsing 6 februari 2014 Ochtendprogramma inleiding op methodiek werken aan methodiek terugkoppelen opbrengsten presentatie opzet vervolgonderzoek

Nadere informatie

Kwaliteit van toetsing

Kwaliteit van toetsing Kwaliteit van toetsing Scholingsdag HAN, 3 oktober 2012 Desirée Joosten-ten Brinke Open Universiteit Fontys Lerarenopleiding Tilburg Programma Kennismaking 9:45 Het borgen van toetskwaliteit Gerealiseerd

Nadere informatie

De complexe wereld van toetsing

De complexe wereld van toetsing maar boeiende! De complexe wereld van toetsing Bijdrage SLO 19 maart 2012 Dominique Sluijsmans Vooraf.. Jullie vragen afstemmen doelen, inhouden, toetsing? toetsing in relatie tot opbrengstgericht werken?

Nadere informatie

De touwtjes in handen: toetskwaliteit in het hbo

De touwtjes in handen: toetskwaliteit in het hbo Praktisch artikel De touwtjes in handen: toetskwaliteit in het hbo Dit artikel is het eenenzeventigste in een serie praktische artikelen over onderwijsinnovatie. Deze serie heeft de bedoeling om mensen

Nadere informatie

Kwaliteit van toetsen en beoordelen. Desirée Joosten-ten Brinke. 25 oktober Programma

Kwaliteit van toetsen en beoordelen. Desirée Joosten-ten Brinke. 25 oktober Programma Kwaliteit van toetsen en beoordelen Desirée Joosten-ten Brinke 25 oktober 2011 Programma Constructive alignment Kwaliteitspiramide voor eigentijds toetsen Docentprofessionalisering Toetsmotivatie en Studentbetrokkenheid

Nadere informatie

TER CONSULTATIE. Inleiding 2. Toetsing eindtermen door theoretische opleiding 3. Toetsing eindtermen door praktijkopleiding 6

TER CONSULTATIE. Inleiding 2. Toetsing eindtermen door theoretische opleiding 3. Toetsing eindtermen door praktijkopleiding 6 Aan : Bestuur van ACS, VAAC, RPO en PWA Betreft : Concept-Toetsprotocol CEA eindtermen 2016 Datum : 6 juni 2016 TER CONSULTATIE Inhoudsopgave: Pagina: Inleiding 2 Toetsing eindtermen door theoretische

Nadere informatie

Toetsdeskundigheid in examencommissies Vereniging Hogescholen. Dr. Kim Dirkx

Toetsdeskundigheid in examencommissies Vereniging Hogescholen. Dr. Kim Dirkx Toetsdeskundigheid in examencommissies Vereniging Hogescholen Dr. Kim Dirkx Even voorstellen Even voorstellen Programma Jullie vragen staan vandaag centraal Programma Jullie vragen staan vandaag centraal

Nadere informatie

Omschrijving eisen en bevoegdheden

Omschrijving eisen en bevoegdheden Omschrijving eisen en bevoegdheden examinatoren CMD 2018 Inhoud: Aanstellen...2 Module-examinator...3 Modulecoördinator-examinator...4 Afstudeerproject-examinator...5 Stage-examinator...5 Assessor...6

Nadere informatie

Inleiding. Handleiding SKE dossier Hogeschool Utrecht Liesbeth Baartman, Nienke Zijlstra, Kitty Meijer, Ingrid Meijer Versie:

Inleiding. Handleiding SKE dossier Hogeschool Utrecht Liesbeth Baartman, Nienke Zijlstra, Kitty Meijer, Ingrid Meijer Versie: Handleiding SKE dossier Hogeschool Utrecht Liesbeth Baartman, Nienke Zijlstra, Kitty Meijer, Ingrid Meijer Versie: 2016-2017. DEFINITIEF Inleiding Welkom bij de Senior Kwalificatie Examinering (SKE) van

Nadere informatie

Inleiding. Bijlage 2: Meetlat Toetscyclus

Inleiding. Bijlage 2: Meetlat Toetscyclus Bijlage 2: Meetlat Toetscyclus Inleiding Met de Meetlat Toetscyclus kan een school in beeld brengen hoe het er voor staat met de examinering op de school. De meetlat brengt in beeld hoe betrokkenen naar

Nadere informatie

Kwaliteit van toetsing - borging van het eindniveau

Kwaliteit van toetsing - borging van het eindniveau Kwaliteit van toetsing - borging van het eindniveau scholingsdag examencommissies en toetscommissies Stenden Agenda 11:15 12:00 Basis voor kwaliteit van toetsing 12:00 12:30 Actieve participatie door Ralph

Nadere informatie

Toegankelijk Toetsen, zo kan het ook! Regiobijeenkomst, 11 oktober 2018

Toegankelijk Toetsen, zo kan het ook! Regiobijeenkomst, 11 oktober 2018 Toegankelijk Toetsen, zo kan het ook! Regiobijeenkomst, 11 oktober 2018 Dromen + Toegankelijk toetsen in 2023? Dromen > Programma Programma + Welkom & Opening + Film: Ruimer denken kan mag en moet + Introductie

Nadere informatie

Toetsing en examinering bij accreditaties. door Inge de Jong

Toetsing en examinering bij accreditaties. door Inge de Jong Toetsing en examinering bij accreditaties door Inge de Jong Inhoud 1. Aan welke eisen op het gebied van toetsing moet een opleiding voldoen? 2. Hoe kijkt een panel? 3. Hoe kan een opleiding goed duidelijk

Nadere informatie

Toetsbeleid; een goed plan voor toetsbekwaamheid

Toetsbeleid; een goed plan voor toetsbekwaamheid Toetsbeleid; een goed plan voor toetsbekwaamheid 1. Ontwikkelen van toetsbeleid is niet eenvoudig Een veelvoorkomende denkfout bij het ontwikkelen van toetsbeleid is dat men vanaf nul begint. Er worden

Nadere informatie

3.2. Anneriet Florack: Toetscompetenties opleiders

3.2. Anneriet Florack: Toetscompetenties opleiders .2. Anneriet Florack: Toetscompetenties opleiders Anneriet Florack werkt als lerarenopleider bij de Nieuwste Pabo, is gespecialiseerd in toetsing en beoordeling, voorzitter toetscommissie en vanaf het

Nadere informatie

Handreiking toetsbeleid

Handreiking toetsbeleid Handreiking toetsbeleid Een hulpmiddel om academie-toetsbeleid op te stellen Beschrijving opdrachtgever Programma toetsen opdrachtnemer Kerngroep van het programma toetsen link met andere kaders Hulpmiddel

Nadere informatie

VERDERE VERSTERKING. toetsen & examineren. 8 oktober 2015. Martine Pol m.pol@owinsp.nl

VERDERE VERSTERKING. toetsen & examineren. 8 oktober 2015. Martine Pol m.pol@owinsp.nl VERDERE VERSTERKING toetsen & examineren 8 oktober 2015 Martine Pol m.pol@owinsp.nl CHRONOLOGISCH OVERZICHT 2004 Onderwijsraad, Examinering in ho 2009 Inspectie vh Onderwijs, Boekhouder of wakend oog 2010

Nadere informatie

Kaders voor het bewaken en versterken van toetskwaliteit binnen de opleidingen van Zuyd Hogeschool

Kaders voor het bewaken en versterken van toetskwaliteit binnen de opleidingen van Zuyd Hogeschool Toetskompas Kaders voor het bewaken en versterken van toetskwaliteit binnen de opleidingen van Zuyd Hogeschool Het Toetskompas heeft tot doel Zuydopleidingen op koers te houden als het gaat om het garanderen

Nadere informatie

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan:

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: aansluiting BDB (inclusief BKE) op onderwijs- en personeelsbeleid opzet leertraject BDB (inclusief BKE) toetsing en

Nadere informatie

Expertisecentrum docent HBO Basis Didactische Bekwaamheid

Expertisecentrum docent HBO Basis Didactische Bekwaamheid Cursushandleiding Cursus BKE 2016-2017 Expertisecentrum docent HBO Basis Didactische Bekwaamheid Inhoudsopgave 1. Algemene introductie... 3 2. De doelen... 4 3. De toets en beoordeling... 5 4. De cursus...

Nadere informatie

Zorgen voor en borgen van de kwaliteit van toetsing Checklist op opleidingsniveau

Zorgen voor en borgen van de kwaliteit van toetsing Checklist op opleidingsniveau Checklist Zorgen & Borgen 2017 UT-CELT / Vlas, jan.2017 Zorgen voor en borgen van de kwaliteit van toetsing Checklist op opleidingsniveau Toelichting De kwaliteit van examinering binnen een opleiding dient

Nadere informatie

Met aandacht voor de pilot 'Protocol Afstuderen' n.a.v. het rapport 'Beoordelen is mensenwerk'

Met aandacht voor de pilot 'Protocol Afstuderen' n.a.v. het rapport 'Beoordelen is mensenwerk' Studiedag Met aandacht voor de pilot 'Protocol Afstuderen' n.a.v. het rapport 'Beoordelen is mensenwerk' 8 oktober 2015 Amersfoort Toetsen & Examineren in het HBO De laatste actualiteiten! Martine Pol

Nadere informatie

Zelfevaluatie-instrument

Zelfevaluatie-instrument Zelfevaluatie-instrument voor het bepalen van de kwaliteit van een toets Faculteit Management en Bestuur Zoëzi Opleidingsadvies Drs. Hilde ter Horst Drs. Annemiek Metz Versie 4.0, 11 september 2008 1.

Nadere informatie

Expertisecentrum Docent HBO Basis Didactische Bekwaamheid

Expertisecentrum Docent HBO Basis Didactische Bekwaamheid Handleiding assessment/dossier BKE 2018-2019 Expertisecentrum Docent HBO Basis Didactische Bekwaamheid Inhoudsopgave 1. Algemene introductie... 3 2. De toetsbekwaamheid op basisniveau... 4 3. Het BKE-assessment/

Nadere informatie

ORGANISATORISCH KADER

ORGANISATORISCH KADER Bijlage 3.1 DB 2012-04-23 ORGANISATORISCH KADER ONTWIKKELING, UITVOERING, BORGING TOETSEN & BEOORDELEN FACULTEIT EDUCATIE HOGESCHOOL UTRECHT Versie 0.7, 11 april 2012 1. Aanleiding Toetsen & beoordelen

Nadere informatie

Expertisecentrum Docent HBO Senior Didactische Bekwaamheid

Expertisecentrum Docent HBO Senior Didactische Bekwaamheid Handleiding assessment SKE 2018-2019 Expertisecentrum Docent HBO Senior Didactische Bekwaamheid Inhoudsopgave 1. Algemene introductie 3 2. De toetsbekwaamheid op seniorniveau 4 3. Het SKE-assessment 6

Nadere informatie

Toetsprogramma. Wat is een toetsprogramma? Hoe een toetsprogramma ontwikkelen? 1. Zicht op alle evaluatie-activiteiten

Toetsprogramma. Wat is een toetsprogramma? Hoe een toetsprogramma ontwikkelen? 1. Zicht op alle evaluatie-activiteiten Toetsprogramma Wat is een toetsprogramma? Een toetsprogramma is meer dan de optelsom van alle evaluatie-activiteiten van een opleiding en meer dan een willekeurige mix van evaluatie-activiteiten. Van een

Nadere informatie

VERANTWOORD TOETSEN EN BESLISSEN IN HET HOGER BEROEPSONDERWIJS

VERANTWOORD TOETSEN EN BESLISSEN IN HET HOGER BEROEPSONDERWIJS VERANTWOORD TOETSEN EN BESLISSEN IN HET HOGER BEROEPSONDERWIJS een voorstel voor een programma van eisen voor een basis- en seniorkwalificatie examinering (BKE/SKE) van de expertgroep BKE/SKE in opdracht

Nadere informatie

Tijd voor toetskwaliteit:

Tijd voor toetskwaliteit: Tijd voor toetskwaliteit: het borgen van toetsdeskundigheid van examencommissies Desirée Joosten-ten Brinke, Lector Eigentijds toetsen en beoordelen, d.tenbrinke@fontys.nl; Universitair docent Open universiteit,

Nadere informatie

Handleiding voor de moderator. De Toetsing Getoetst

Handleiding voor de moderator. De Toetsing Getoetst Handleiding voor de moderator De Toetsing Getoetst Ontwikkelaars methodiek De Toetsing Getoetst: Tamara van Schilt-Mol Dominique Sluijsmans Linda Jakobs Annemieke Peeters Saskia Weijzen Auteurs handleiding:

Nadere informatie

HAS Toetsbeleid

HAS Toetsbeleid HAS Toetsbeleid 2017-2020 s Hertogenbosch 11 juli-2017 Auteurs: Henco Vonk Noordegraaf, Charles Krijnen, Peter van Gastel en Anne-Marie van der Meulen Eindredactie: Mariëlle Geelen, Anne-Marie van der

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) FONTYS HOGESCHOLEN Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Trends en dilemma s. Toetsen en beoordelen. Formatief en summatief beoordelen. Constructive alignment

Trends en dilemma s. Toetsen en beoordelen. Formatief en summatief beoordelen. Constructive alignment Trends en dilemma s bij toetsen en beoordelen in het Hoger onderwijs Desirée Joosten-ten Brinke Open universiteit Fontys lerarenopleiding Tilburg 26 maart 2012, presentatie Onderwijs Inspectie Toetsen

Nadere informatie

KIT Plus, borgingsinstrument voor examencommissies

KIT Plus, borgingsinstrument voor examencommissies X0A0T Validiteit Betrouwbaarheid Functionaliteit Condities Toetsbeleid Het toetsbeleidsplan is valide Het toetsbeleidsplan is betrouwbaar Het toetsbeleidsplan is functioneel Het toetsbeleidsplan voldoet

Nadere informatie

Een innovatieve en ambitieuze toetscommissie. Porta Mosana College Maastricht

Een innovatieve en ambitieuze toetscommissie. Porta Mosana College Maastricht Een innovatieve en ambitieuze toetscommissie Porta Mosana College Maastricht Nationaal Toetscongres - 10 november 2017 Programma 1. Beginsituatie 2. Uitgangspunten 3. BKT Traject 4. Vervolg 5. Uitdagingen

Nadere informatie

Instaan voor de kwaliteit van toetsing

Instaan voor de kwaliteit van toetsing Instaan voor de kwaliteit van toetsing Toetskader Avans Hogeschool Beschrijving opdrachtgever College van Bestuur opdrachtnemer Programma Toetsen; kerngroep onder leiding van Hetty Booijink. Herziene versie

Nadere informatie

Et Examentaken mbo WWW.EXAMINERINGMBO.NL Examentaken mbo Wat is het? De Examentaken mbo omschrijven alle taken die worden uitgevoerd ten behoeve van de examinering in het mbo. Het is een hulpmiddel om

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) SAXION Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel

Nadere informatie

HOGESCHOOL WINDESHEIM

HOGESCHOOL WINDESHEIM HOGESCHOOL WINDESHEIM Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het

Nadere informatie

LIESBETH BAARTMAN - KAARTSPEL KIT 2.0 CONGRUENTIE

LIESBETH BAARTMAN - KAARTSPEL KIT 2.0 CONGRUENTIE CONGRUENTIE LIESBETH BAARTMAN - KAARTSPEL KIT 2.0 Wat voor boodschap geeft de opleiding af door de inrichting van het toetsprogramma? Past deze boodschap bij het toekomstig beroep, de studenten en de visie

Nadere informatie

OOF Toetskoffer. Startbagage voor toetscommissies. HGZO maart 2013 Greet Fastré & Lies Wijnants

OOF Toetskoffer. Startbagage voor toetscommissies. HGZO maart 2013 Greet Fastré & Lies Wijnants OOF Toetskoffer Startbagage voor toetscommissies HGZO maart 2013 Greet Fastré & Lies Wijnants Partners project 3 Kernopleidingen - Lessius: Ba communicatiemanagement - KHLim: Ba orthopedagogie - KHLeuven:

Nadere informatie

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. ROC van Amsterdam te Amsterdam

ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU. ROC van Amsterdam te Amsterdam ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO OPLEIDINGSNIVEAU ROC van Amsterdam te Amsterdam Ondernemer horeca/bakkerij (Manager/ondernemer horeca) Januari, 2015 BRIN: 25PZ Onderzoeksnummer: 278550 Onderzoek

Nadere informatie

Onderwijsvisie en digitaal toetsen

Onderwijsvisie en digitaal toetsen Onderwijsvisie en digitaal toetsen 14 juni 2016 Pieter Cornelissen Twitter: @pmacornelissen en @HU_onderwijs www.onderwijsinnovatie.hu.nl HU Brede hogeschool Alle sectoren met uitzondering van kunst en

Nadere informatie

Onderzoek naar De Toetsing Getoetst 1

Onderzoek naar De Toetsing Getoetst 1 Onderzoek naar De Toetsing Getoetst 1 Fedor de Beer Martijn Peters Tamara van Schilt-Mol Dominique Sluijsmans Linda Jakobs April 2017 Samenvatting Met De Toetsing Getoetst (Sluijsmans, Joosten-ten Brinke,

Nadere informatie

Van Entreetoets naar eindtoets; met gebruik van voortgangstoetsing?

Van Entreetoets naar eindtoets; met gebruik van voortgangstoetsing? Onderwijs, leren en levensbeschouwing Van Entreetoets naar eindtoets; met gebruik van voortgangstoetsing? Gezamenlijk digitaal toetsen met meerdere instellingen Special Interest Group Digitaal Toetsen

Nadere informatie

Avans ontwikkelrichtlijn voor docenten

Avans ontwikkelrichtlijn voor docenten Avans ontwikkelrichtlijn voor docenten Toelichting De Avans ontwikkelrichtlijn voor docenten betreft de vier deelgebieden waarop docenten binnen Avans Hogeschool zich, conform het Avans professionaliseringsplan,

Nadere informatie

Om de kwaliteit van een toetsprogramma te evalueren, doorloop je idealiter vier stappen:

Om de kwaliteit van een toetsprogramma te evalueren, doorloop je idealiter vier stappen: KwaliteitsInstrument Toetsprogramma s (KIT) Handleiding gebruik KIT Versie: 12 september 2013 Auteurs: Liesbeth Baartman, Raymond Kloppenburg Introductie Het KwaliteitsInstrument Toetsprogramma (KIT: www.kwaliteit-toetsprogramma.nl)

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL ROTTERDAM Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Welkom! Werken aan de kwaliteit van beoordelen in het hoger onderwijs. De vijf bouwstenen van Professioneel Beoordelen.

Welkom! Werken aan de kwaliteit van beoordelen in het hoger onderwijs. De vijf bouwstenen van Professioneel Beoordelen. 26 januari 2015 Welkom! Werken aan de kwaliteit van beoordelen in het hoger onderwijs De vijf bouwstenen van Professioneel Beoordelen Studienamiddag Toetsen Gezondheidszorg en Technologie te KHL Leuven

Nadere informatie

VERDERE VERSTERKING. Universiteit Twente. 3 december Martine Pol

VERDERE VERSTERKING. Universiteit Twente. 3 december Martine Pol VERDERE VERSTERKING Universiteit Twente 3 december 2015 Martine Pol m.pol@owinsp.nl PROGRAMMA 1. Introductie 2. Wettelijke kaders 3. Thema: taken en verantwoordelijkheden 4. Thema: richtlijnen 5. Thema:

Nadere informatie

Jaarverslag toetsing en examinering 2010 Cluster Zorg

Jaarverslag toetsing en examinering 2010 Cluster Zorg Jaarverslag toetsing en examinering 2010 Cluster Zorg Goes, Januari 2011 ROC Zeeland / cluster Zorg / 2010 (kenmerk: 1011 zorg exc 1997) Inhoud: 1. Voorwoord door de voorzitter van de examencommissie:

Nadere informatie

Liesbeth Baartman & Raymond Kloppenburg, Hogeschool Utrecht, januari 2013

Liesbeth Baartman & Raymond Kloppenburg, Hogeschool Utrecht, januari 2013 KIT: KwaliteitsInstrument Toetsprogramma s in beroepsgericht onderwijs Zelfevaluatie-instrument voor docenten Website: www.kwaliteit-toetsprogramma.nl conceptversie 14-03-2013 In onderstaand schema vindt

Nadere informatie

Et Examentaken mbo WWW.EXAMINERINGMBO.NL Examentaken mbo Wat is het? De Examentaken mbo omschrijven alle taken die worden uitgevoerd ten behoeve van de examinering in het mbo. Het is een hulpmiddel om

Nadere informatie

Borging van de kwaliteit van toetsing als wettelijke taak van de examencommissie. Christoffel Reumer Vrije Universiteit Amsterdam

Borging van de kwaliteit van toetsing als wettelijke taak van de examencommissie. Christoffel Reumer Vrije Universiteit Amsterdam Borging van de kwaliteit van toetsing als wettelijke taak van de examencommissie Christoffel Reumer Vrije Universiteit Amsterdam VSNU conferentie Versterking Examencommissies 9 maart 2016 Taken van de

Nadere informatie

Handreiking toetsprogramma

Handreiking toetsprogramma Handreiking toetsprogramma Colofon Datum Augustus 2017 Auteurs Marjolein van Loon en Allard Visser i.s.m. Karin van den Dobbelsteen Status Definitief Inhoudsopgave 1.1 1 Inleiding 3 2 Oriënteren op een

Nadere informatie

Inhoud. Desirée Joosten-ten Brinke. Henk van Berkel, Anneke Bax en Desirée Joosten-ten Brinke. Henk van Berkel en Anneke Bax

Inhoud. Desirée Joosten-ten Brinke. Henk van Berkel, Anneke Bax en Desirée Joosten-ten Brinke. Henk van Berkel en Anneke Bax 1 Kwaliteitspiramide voor toetsen en beoordelen.... 1 Desirée Joosten-ten Brinke 1.1 Inleiding.... 2 1.2 De kwaliteitspiramide.... 2 1.3 Randvoorwaarden voor de ontwikkeling van kwaliteit van toetsing....

Nadere informatie

Edumetrische analyses

Edumetrische analyses Edumetrische analyses Met de opkomst van het competentiegericht onderwijs zijn ook nieuwe assessmentvormen komen opzetten. Deze assessmentvormen maken het mogelijk om een geïntegreerde geheel van kennis,

Nadere informatie

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING

7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING 7 MANIEREN OM STUDENTEN TE BETREKKEN BIJ SUMMATIEVE TOETSING Inside of every student is a teacher an inside of every teacher is a student (Bobby, et al. 2012) Veronica Bruijns, Charlotte Hoenderdos Beleidsafdeling

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL UTRECHT Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

JAARVERSLAG EXAMENCOMMISSIE OPLEIDINGEN BEDRIJFSKUNDE MER EN HUMAN RESOURCE MANAGEMENT

JAARVERSLAG EXAMENCOMMISSIE OPLEIDINGEN BEDRIJFSKUNDE MER EN HUMAN RESOURCE MANAGEMENT JAARVERSLAG EXAMENCOMMISSIE OPLEIDINGEN BEDRIJFSKUNDE MER EN HUMAN RESOURCE MANAGEMENT STUDIEJAAR 2017-2018 Inhoudsopgave Gegevens 2 Terugblik jaarplan studiejaar 2017-2018 2 Deskundigheidsbevordering

Nadere informatie

1. De opbrengsten van de aanbevelingen van de commissie Bruijn

1. De opbrengsten van de aanbevelingen van de commissie Bruijn Bestuurlijke afspraken tussen de HBO-raad en de Minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap, naar aanleiding van het advies Vreemde ogen dwingen van de Commissie externe validering examenkwaliteit hoger

Nadere informatie

JAARVERSLAG EXAMENCOMMISSIE JOURNALISTIEK & COMMUNICATIE

JAARVERSLAG EXAMENCOMMISSIE JOURNALISTIEK & COMMUNICATIE JAARVERSLAG EXAMENCOMMISSIE JOURNALISTIEK & COMMUNICATIE STUDIEJAAR 2017-2018 Inhoud Gegevens 2 Terugblik jaarplan studiejaar 2017 2018 2 Paragraaf 3 Deskundigheidsbevordering 3 Paragraaf 4 Borgen van

Nadere informatie

Beoordelen in het HBO

Beoordelen in het HBO Beoordelen in het HBO Eef Nijhuis Saxion Joke van der Meer HAN RIZO 12 maart 2013 Competentiegericht leren Competenties bepalen de inhoud van leren en toetsen Leren en beoordeling zijn gericht op effectief

Nadere informatie

REGELING Avans Docentprofessionalisering BDB+

REGELING Avans Docentprofessionalisering BDB+ Diensteenheid Personeel & Organisatie Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg REGELING Avans Docentprofessionalisering BDB+ datum 10-11-2015 contactpersoon drs. M.M.C. Somers onderwerp Avans Docentprofessionalisering

Nadere informatie

Basis Didactische Bekwaamheid (BDB)

Basis Didactische Bekwaamheid (BDB) HANDLEIDING integraal assessment Basis Didactische Bekwaamheid (BDB) 2018-2019 Expertisecentrum Docent HBO Inhoudsopgave Algemene introductie... 3 1. Didactische bekwaamheid: 3 beroepstaken... 4 1.1 Onderwijs

Nadere informatie

Ondersteunen van het toetsbeleid binnen opleidingen: hoe realiseren we dit in de praktijk?

Ondersteunen van het toetsbeleid binnen opleidingen: hoe realiseren we dit in de praktijk? Ondersteunen van het toetsbeleid binnen opleidingen: hoe realiseren we dit in de praktijk? Lore Demedts & Sarah Slock Dienst onderwijsontwikkeling en internationalisering Verloop sessie Toelichting aanpak

Nadere informatie

Handboek Toetscommissies

Handboek Toetscommissies Domein Business, Finance en Law Handboek Toetscommissies Datum: september 2014 Versie: 3.0 definitief 1 Versie Datum Status Actie 2.1 Ingrid Pancras 9 februari 2011 DEF Vastgestelde versie en Sonja Hoogendoorn

Nadere informatie

De CBP: Competentie Beoordeling Praktijk

De CBP: Competentie Beoordeling Praktijk De CBP: Competentie Beoordeling Praktijk Op de HBOV van de Hogeschool Leiden wordt sinds het studiejaar 2013-2014 gewerkt met CBP s, Competentie Beoordelingen in de Praktijk. Gedachte hierachter is, dat

Nadere informatie

Training Examencommissies

Training Examencommissies Training Examencommissies Dr. Elissaveta Radulova Assistant Professor (EU Public Policy) Voorzitter Examencommissie FASoS Daisy Blaauw LL.M. Policy Advisor Sciences Legal Advisor FSE (FHS) Secretaris Examencommissies

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) STENDEN HOGESCHOOL Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Blended training Toetsontwikkeling (BKE) voor hbo-docenten

Blended training Toetsontwikkeling (BKE) voor hbo-docenten Blended training Toetsontwikkeling (BKE) voor hbo-docenten Informatiebrochure Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Aanleiding... 3 1.2 Doel en doelgroep... 4 2 Uitgangspunten... 5 2.1 Inhoud... 5 2.2 Didactiek...

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL INHOLLAND Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

3. Een norm voor valide examenproducten norm voor valide examenproducten cesuur exameninstrumentarium

3. Een norm voor valide examenproducten norm voor valide examenproducten cesuur exameninstrumentarium Dit document is een onderdeel uit het advies Drie routes naar een valide examenproduct van mei 2016. De uitwerking van het advies vindt plaats vanaf augustus 2016 door de hiervoor aangestelde kwartiermaker

Nadere informatie

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan:

Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende onderdeel te gaan: aansluiting BDB (inclusief BKE) op onderwijs- en personeelsbeleid opzet leertraject BDB (inclusief BKE) toetsing en

Nadere informatie

Checklist kwaliteitsborging examen- en opleidingscommissies hogeschool Windesheim. I. Aanleiding

Checklist kwaliteitsborging examen- en opleidingscommissies hogeschool Windesheim. I. Aanleiding Checklist kwaliteitsborging examen- en opleidingscommissies hogeschool Windesheim Versiedatum: 8 maart 2011 (vastgesteld in directeurenoverleg 8 maart 2011) I. Aanleiding Dit document is een vervolg op

Nadere informatie

Toetscommissie Erasmus School of Law. Dr. R. Pieterman Woensdag 9 maart 2016

Toetscommissie Erasmus School of Law. Dr. R. Pieterman Woensdag 9 maart 2016 Toetscommissie Erasmus School of Law Dr. R. Pieterman Woensdag 9 maart 2016 Toetscommissie ESL Programma Toetsbeleid: Doel/taak Kernwaarden Toetscommissie (TC): TC volgens Toetsbeleid Ideeën vs uitwerking

Nadere informatie

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE)

Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) HOGESCHOOL INHOLLAND Beschrijving leertraject Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB), inclusief de Basis Kwalificatie Examinering (BKE) Klik op een van onderstaande linken om direct naar het betreffende

Nadere informatie

Examenprofiel mbo Schilderen en Onderhoud en Afbouw

Examenprofiel mbo Schilderen en Onderhoud en Afbouw Januari 2015 Examenprofiel mbo Schilderen en Onderhoud en Afbouw Sector: Schilderen en Onderhoud en Afbouw Vastgesteld door: Paritaire Commissie Onderhoud, Schilderen en Afbouw Savantis Vaststellingsdatum:

Nadere informatie

Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016. Regeling Externe toezichthouders bij examens

Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016. Regeling Externe toezichthouders bij examens Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016 Regeling Externe toezichthouders bij examens Inhoudsopgave 1. Positie en benoeming externe toezichthouders... 3 2. Taak externe toezichthouder

Nadere informatie

Een 'werkende examencommissie. 04 november 2014

Een 'werkende examencommissie. 04 november 2014 Een 'werkende examencommissie Inhoud workshop Stellingendiscussie Presentatie: hoe hebben we bij Nova de professionalisering van de examencommissie aangepakt? Ervaren van een door ons gebruikte werkvorm:

Nadere informatie

KIT PLUS. Instrument voor het borgen van de kwaliteit van toetsen, toetsprogramma's en toetsbeleid

KIT PLUS. Instrument voor het borgen van de kwaliteit van toetsen, toetsprogramma's en toetsbeleid KIT PLUS Instrument voor het borgen van de kwaliteit van toetsen, toetsprogramma's en toetsbeleid Dhara de Nobel Ini Luyk José Sagasser Thea van Rooijen Aangeboden op De Dag van de Examencommissies van

Nadere informatie

Checklist EVC-procedure voor organisaties

Checklist EVC-procedure voor organisaties Checklist EVC-procedure: voor organisaties Checklist EVC-procedure voor organisaties Eén van de instrumenten uit de toolbox van het kwaliteitsmodel EVC is de checklist voor organisaties. Met behulp van

Nadere informatie

Een academische omgeving voor het basisonderwijs NRO-Congres 4 november 2015

Een academische omgeving voor het basisonderwijs NRO-Congres 4 november 2015 Een academische omgeving voor het basisonderwijs NRO-Congres 4 november 2015 Bernard Teunis & Nienke van der Steeg b.teunis@poraad.nl n.vandersteeg@poraad.nl Opzet workshop 1. Voorstellen 2. Answergarden

Nadere informatie

REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie. studiejaar

REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie. studiejaar REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie studiejaar 20172018 Inhoud REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS... 1 1. Positie en benoeming externe

Nadere informatie

SOK-studiedag Effectief onderwijs: de leraar doet er toe! 7 december 2012 Affligem, België

SOK-studiedag Effectief onderwijs: de leraar doet er toe! 7 december 2012 Affligem, België SOK-studiedag Effectief onderwijs: de leraar doet er toe! 7 december 2012 Affligem, België De principes van opbrengstgericht werken Linda Odenthal Opbrengstgericht werken is geen doel maar een middel!

Nadere informatie

KwaliteitsInstrument Toetsprogramma s in beroepsgericht onderwijs (KIT)

KwaliteitsInstrument Toetsprogramma s in beroepsgericht onderwijs (KIT) KwaliteitsInstrument Toetsprogramma s in beroepsgericht onderwijs (KIT) www.kwaliteit-toetsprogramma.nl Docentversie, januari 2013. In dit document staan de kwaliteitscriteria met onderliggende indicatoren,

Nadere informatie

Flexibilisering zorgt voor taakverzwaring

Flexibilisering zorgt voor taakverzwaring Examencommissies aan de bak bij flexibele opleidingen in het hbo Flexibilisering zorgt voor taakverzwaring Door Martine Pol en Janine van Drieënhuizen-Kok Drs. Janine van Drieënhuizen-Kok is als CHE-directeur

Nadere informatie

juli juli 2015

juli juli 2015 ,mao w n e d e rla n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie Besluit strekkende tot een oordeel voldoende van een aanvraag toets nieuw Associate-degreeprogramma Integraal Bouwmanagement van de

Nadere informatie