VoorSprong * ontwikkelingsdomeinen * doelen in relatie tot de ontwikkelingsdomeinen

Transcriptie

1 VoorSprong * ontwikkelingsdomeinen * doelen in relatie tot de ontwikkelingsdomeinen

2 VoorSprong spelenderwijs woorden leren op school en thuis A. ontwikkelingsdomeinen

3 2

4 Inhoudsopgave voorwoord p. 5 ontwikkelingsdomein taal p. 7 Thema: ik Thema: eten en drinken Thema: gezond en ziek Thema: dieren Thema: boodschappen doen Thema: op stap Thema: feest Thema: naar school Ontwikkelingsdomein rekenen p. 11 Thema: ik Thema: eten en drinken Thema: gezond en ziek Thema: dieren Thema: boodschappen doen Thema: op stap Thema: feest Thema: naar school ontwikkelingsdomein motoriek p. 13 Thema: ik Thema: eten en drinken Thema: gezond en ziek Thema: dieren Thema: boodschappen doen Thema: op stap Thema: feest Thema: naar school ontwikkelingsdomein sociaal-emotionele ontwikkeling p. 17 Thema: ik Thema: eten en drinken Thema: gezond en ziek Thema: dieren Thema: boodschappen doen Thema: op stap Thema: feest Thema: naar school 3

5 4

6 voorwoord De opzet van VoorSprong lijkt sterk op leercycli die men ook in kwaliteitssytemen kan terugvinden. Elk thema en elke activiteit is gericht op het behalen van een concreet doel. Tenslotte wordt getoetst of doelen behaald zijn. Taal krijgt in VoorSprong de grootste nadruk. Dat wil echter niet zeggen dat andere domeinen niet aanwezig zijn. De activiteiten in VoorSprong zorgen ervoor dat - zij het minder geprotocolleerd - geïntegreerd in het thema ook de rekenkundige-, motorische-, en sociaal-emotionele ontwikkeling gestimuleerd worden. In de ' Verantwoording' bij VoorSprong hebben de ontwikkelaars aangegeven van welke principes het speelleerpakket uitgaat en hoe deze terug te vinden zijn in de uitwerking van de thema's. In dit document worden de ontwikkelingsdomeinen die in VoorSprong aanwezig zijn niet alleen genoemd (deel A), maar ook wordt aangegeven welke domeinen expliciet in de thema's aan de orde komen en waar en hoe deze in de activiteiten verwerkt zijn (deel B). Verder wordt opgemerkt dat door de opzet van VoorSprong de mondelinge taalvaardigheid en taalbeschouwing doorlopend gepraktiseerd en gestimuleerd wordt. Hierbij is interactie met een (sensitieve, responsieve en inventieve) volwassene cruciaal. Dit betekent echter niet dat alleen professionals met VoorSprong kunnen werken. Een van de opvallend sterke punten van VoorSprong is namelijk, dat ook zij die geen of minder didactische bagage hebben er met succes mee kunnen werken. Rotterdam,

7 6

8 ontwikkelingsdomein taal ontwikkelingsdomein activiteit taal thema 'ík' woordenschat en x x x x x x x x x x x x x x x x x woordgebruik boekoriëntatie x x verhaalbegrip x x x x x x x x x x x functies van x x x x x x x geschreven taal relatie gesproken x x x x en geschreven taal taalbewustzijn x x x x x x x alfabetisch principe x x x taal thema 'eten en drinken' woordenschat en x x x x x x x x x x x x woordgebruik boekoriëntatie x x x x x x verhaalbegrip x x x x x x functies van x x x x x x geschreven taal relatie gesproken x x x en geschreven taal taalbewustzijn x x x x x x x x x x x x x alfabetisch principe x x x x x x 7

9 taal thema 'gezond en ziek' woordenschat en x x x x x x x x x x x woordgebruik boekoriëntatie x x x verhaalbegrip x x x x x x x x x x x functies van x x x x x x geschreven taal relatie gesproken x x x en geschreven taal taalbewustzijn x x x x x x x x alfabetisch principe x x x x x x x x x x x x x x taal thema 'dieren' woordenschat en x x x x x x x x x woordgebruik boekoriëntatie x verhaalbegrip x x x x x x x functies van x x geschreven taal relatie gesproken en geschreven taal x taalbewustzijn x x x x x x x x x x x x x alfabetisch principe x x x x x x x x 8

10 taal thema 'boodschappen doen' woordenschat en x x x x x x x x x x x x x x woordgebruik boekoriëntatie x x verhaalbegrip x x x x x x functies van x x x x x x geschreven taal relatie gesproken x x x x x en geschreven taal taalbewustzijn x x x x x x x x x x alfabetisch principe x x x x x taal thema 'op stap' woordenschat en x x x x x x x x x x x x x x x x woordgebruik boekoriëntatie x x x x verhaalbegrip x x x x x x xx functies van x x x x x geschreven taal relatie gesproken x x x x x x en geschreven taal taalbewustzijn x x x x x x x x alfabetisch principe x x x x x x x x x 9

11 taal thema 'feest' woordenschat en x x x x x x x x x x x x x x x x x woordgebruik boekoriëntatie x x verhaalbegrip x x x x x functies van x x x x geschreven taal relatie gesproken x x x en geschreven taal taalbewustzijn x x x x x x x alfabetisch principe x x x x x x x x x taal thema 'naar school' woordenschat en x x x x x x x x x x x x x x x x x x woordgebruik boekoriëntatie x x x x x x x x x x x x verhaalbegrip x functies van x x x geschreven taal relatie gesproken x x x x x x x x x x x x x x x en geschreven taal taalbewustzijn x x x x x x x x x x x alfabetisch principe x x x x x x x x x x x x x x 10

12 ontwikkelingsdomein rekenen ontwikkelingsdomein activiteit rekenen thema 'ík' tellen en getalbegrip x x x x x x x x x x x x x meten x x x x x x x x x x x x x x x x meetkunde x x x x x x x x rekenen thema 'eten en drinken' tellen en getalbegrip x x x x x x x x x meten x x x x x x x x x x meetkunde x x x x x x x x x x x x x rekenen thema 'gezond en ziek' tellen en getalbegrip x x x x meten x x x x x x x x x x x x x x meetkunde x x x x x x x x x rekenen thema 'dieren' tellen en getalbegrip x x x x meten x x x x x x x x x x x x x meetkunde x x x x x x x x x x x x x

13 rekenen thema 'boodschappen doen' tellen en getalbegrip x x x x x x x x x x x x x x x x meten x x x x x x x x x x meetkunde x x x x x x x x x rekenen thema 'op stap' tellen en getalbegrip x x x x x x x x x x meten x x x x meetkunde x x x x x x x x x x x x x x rekenen thema 'feest' tellen en getalbegrip x x x x x x x x x x x x meten x x x x x x x x x x x x x meetkunde x x x x x x x rekenen thema 'naar school' tellen en getalbegrip x x x x x x x meten x x x x x x x x x x x x meetkunde x x x x x x x x x x x x x x 12

14 ontwikkelingsdomein motorische ontwikkeling ontwikkelingsdomein activiteit motorische ontwikkeling thema 'ík' balanceren x x x x x x x x x x x x x x x kruipen en klimmen x x x x x x x x x x zwaaien x x x x x rollen, over de kop gaan x x x x x x x x x x springen x x x x x x x x x x x x x x x gaan, lopen, rennen x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x rollen, gooien, vangen x x x x x samenspel /groepsspel x x x x x bewegen op muziek x x x x x x x x en reactiespel motorische ontwikkeling thema 'eten en drinken' balanceren x x x x x kruipen en klimmen x x x x x x x x x x zwaaien x x x x x rollen, over de kop gaan x x x x x springen x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x gaan, lopen, rennen x x x x x x x x x x rollen, gooien, vangen x x x x x x x x x x x x x x x samenspel /groepsspel x x x x x x x x x x bewegen op muziek en reactiespel x 13

15 motorische ontwikkeling thema 'gezond en ziek' balanceren x x x x x kruipen en klimmen x x x x x x x x x x zwaaien x x x x x rollen, over de kop gaan x x x x x springen gaan, lopen, rennen x x x x x x x x x x x x x x x rollen, gooien, vangen x x x x x samenspel /groepsspel x x x x x x x x x x bewegen op muziek x x x x x x x x x x x en reactiespel motorische ontwikkeling thema 'dieren' balanceren x x x x x kruipen en klimmen x x x x x x x x x x x x x x x zwaaien x x x x x rollen, over de kop gaan x x x x x springen x x x x x x x x x x x gaan, lopen, rennen x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x rollen, gooien, vangen samenspel /groepsspel x x x x x bewegen op muziek x x x x x x en reactiespel 14

16 motorische ontwikkeling thema 'boodschappen doen' balanceren kruipen en klimmen zwaaien x x x x x rollen, over de kop gaan springen x x x x x gaan, lopen, rennen x x x x x x x x x x x x x x x rollen, gooien, vangen x x x x x samenspel /groepsspel x x x x x x x x x x bewegen op muziek en reactiespel x motorische ontwikkeling thema 'op stap' balanceren kruipen en klimmen x x x x x zwaaien rollen, over de kop gaan x x x x x springen x x x x x gaan, lopen, rennen x x x x x x x x x x x x x x x rollen, gooien, vangen x x x x x samenspel /groepsspel bewegen op muziek en reactiespel x x x x x 15

17 motorische ontwikkeling thema 'feest' balanceren x x x x x x x x x x kruipen en klimmen zwaaien x x x x x rollen, over de kop gaan springen x x x x x x x x x x gaan, lopen, rennen x x x x x x x x x x rollen, gooien, vangen x x x x x x x x x x samenspel /groepsspel x x x x x x x x x x x x x x x bewegen op muziek x x x x x en reactiespel motorische ontwikkeling thema 'naar school' balanceren x x x x x kruipen en klimmen x x x x x x x x x x zwaaien x x x x x x x x x x rollen, over de kop gaan springen x x x x x x x x x x x xx x x x gaan, lopen, rennen x x x x x x x x x x rollen, gooien, vangen x x x x x x x x x x samenspel /groepsspel x x x x x x bewegen op muziek x x x x en reactiespel 16

18 ontwikkelingsdomein sociaal-emotionele ontwikkeling ontwikkelingsdomein activiteit sociaal-emotionele ontwikkeling thema 'ík' zelfbeeld / x x x x x x x x x x x x identiteit zelfstandigheid x x x x x x x x x x x x x x x sociaal gedrag / x x x x x x x x x x x x x sociale vaardigheid werkhouding en x x x x x x x x concentratie sociaal-emotionele ontwikkeling thema 'eten en drinken' zelfbeeld / x x x x x x x x x x x identiteit zelfstandigheid x x x x x x x x x x x x x sociaal gedrag / x x x x x x x x x x x x x x x x x sociale vaardigheid werkhouding en x x x x x x x x x x concentratie sociaal-emotionele ontwikkeling thema 'gezond en ziek' zelfbeeld / x x x x x x x x x x x x x x x identiteit zelfstandigheid x x x x x x x x x x x x x x sociaal gedrag / x x x x x x x x x x x x x x x x x sociale vaardigheid werkhouding en x x x x x x x x x x x x concentratie 17

19 sociaal-emotionele ontwikkeling thema 'dieren' zelfbeeld / x x x x x x x x x x x x x identiteit zelfstandigheid x x x x x x x x x x x x x x x x x x x sociaal gedrag / x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x sociale vaardigheid werkhouding en x x x x x x x x x x x x x x x x x x concentratie sociaal-emotionele ontwikkeling thema 'boodschappen doen' zelfbeeld / x x x x x x x x x x x x x identiteit zelfstandigheid x x x x x x x x x x x x x x x x x x sociaal gedrag / x x x x x x x x x x x x x x x x x x sociale vaardigheid werkhouding en x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x concentratie sociaal-emotionele ontwikkeling thema 'op stap' zelfbeeld / x x x x x x x x x x x x x x x identiteit zelfstandigheid x x x x x x x x x x x x x x x x sociaal gedrag / x x x x x x x x x x x x x x x x x x sociale vaardigheid werkhouding en x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x concentratie 18

20 sociaal-emotionele ontwikkeling thema 'feest' zelfbeeld / x x x x x x x x x x x x x x x identiteit zelfstandigheid x x x x x x x x x x x x x x sociaal gedrag / x x x x x x x x x x x x x sociale vaardigheid werkhouding en x x x x x x x x x x x x x x x x concentratie sociaal-emotionele ontwikkeling thema 'naar school' zelfbeeld / x x x x x x x x x x x x x x x x x identiteit zelfstandigheid x x x x x x x x x x x x x x x x sociaal gedrag / x x x x x x x x x x x x x x x x x x sociale vaardigheid werkhouding en x x x x x x x x x x x x x x x x concentratie 19

21 VoorSprong spelenderwijs woorden leren op school en thuis B. activiteiten bij de ontwikkelingsdomeinen

22 VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 22

23 Inhoudsopgave ontwikkelingsdomein taal Thema: ik. p. 25 Thema: eten en drinken p. 27 Thema: gezond en ziek p. 29 Thema: dieren.. p. 31 Thema: boodschappen doen. p. 32 Thema: op stap. p. 34 Thema: feest.. p. 36 Thema: naar school.. p. 38 Ontwikkelingsdomein rekenen Thema: ik.. p. 42 Thema: eten en drinken p. 43 Thema: gezond en ziek. p. 43 Thema: dieren... p. 44 Thema: boodschappen doen. p. 45 Thema: op stap. p. 46 Thema: feest.. p. 46 Thema: naar school.. p. 47 ontwikkelingsdomein motoriek Thema: ik... p. 49 Thema: eten en drinken. p. 49 Thema: gezond en ziek.. p. 50 Thema: dieren... p. 51 Thema: boodschappen doen.. p. 51 Thema: op stap.. p. 52 Thema: feest p. 52 Thema: naar school. p. 53 ontwikkelingsdomein sociaal-emotionele ontwikkeling Thema: ik... p. 54 Thema: eten en drinken. p. 55 Thema: gezond en ziek.. p. 57 Thema: dieren... p. 59 Thema: boodschappen doen.. p. 63 Thema: op stap.. p. 66 Thema: feest p. 68 Thema: naar school p. 70 VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 23

24 VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 24

25 ontwikkelingsdomein taal uitwerking per thema en per activiteit Thema ik Act. 1 Act. 2 Act. 3 Act. 4 Act. 5 Act. 6 Act. 7 Act. 8 Act. 9 Act. 10 Act. 11 woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen ik, jij, hij, zij functies van geschreven taal: geboortekaartje taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: baby alfabetisch principe: woorden aanwijzen tijdens voorlezen geboortekaartje (relatie tussen klanken en letters) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * verschillen tussen ik, jij, hij, zij * gebruik van bijvoeglijke naamwoorden: kleine taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: huilen woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, hij, zij, hem, haar taalbewustzijn: verklanken van babygeluiden: u uitleg van woorden en begrippen: wassen alfabetisch principe: verklanken van babygeluiden: u woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, hij, zij, hem, haar verhaalbegrip: naspelen van verhaal/spel taalbewustzijn: woorden zeggen van baby * verklanken van babygeluiden: u * uitleg van woorden en begrippen: groeien alfabetisch principe: verklanken van babygeluiden: u woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, hij, zij, hem, haar * gebruik van: samen, alleen, zelf verhaalbegrip: naspelen van verhaal/spel taalbewustzijn: woorden zeggen van baby * verklanken van babygeluiden: u * uitleg van woorden en begrippen: alleen alfabetisch principe: verklanken van babygeluiden: u woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij * gebruik van: samen, alleen, zelf * gebruik verleden tijd: doen - deden verhaalbegrip: navertellen van verhaal/spel woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij * gebruik van: samen, alleen, zelf * gebruik verleden tijd / voltooide tijd: doen - deden - gedaan woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij * gebruik van: samen, alleen, zelf * gebruik van bijvoeglijke naam- woorden: grote woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * verschillen tussen ik, jij, hij, zij, hem, haar * gebruik van: samen, alleen, zelf * gebruik van woorden in een andere vorm: kleiner boekoriëntatie: verwoorden bij praatplaat verhaalbegrip: navertellen van verhaal/spel woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * verschillen tussen ik, jij, jou, hij, zij, hem, haar * gebruik van: samen, alleen, zelf woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * verschillen tussen ik, jij, jou, hij, zij, wij, hem, haar * gebruik van: samen, alleen, zelf VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 25

26 Act. 12 Act. 13 Act. 14 Act. 15 Act. 16 Act. 17 Act. 18 Act. 19 Act. 20 verhaalbegrip: navertellen van verhaal/spel taalbewustzijn: gedichtje Tanden poetsen uitleg van woorden en begrippen: tanden poetsen woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, wij * gebruik van: samen, alleen, zelf taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: doortrekken verhaalbegrip: naspelen van verhaal/spel functies van geschreven taal: maken van een plan relatie tussen gesproken en geschreven taal: maken van een plan (gesproken woorden worden vastgelegd op papier) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * gebruik maken van voltooide tijd: maken- gemaakt verhaalbegrip: navertellen van eerder gemaakt plan functies van geschreven taal: maken van een plan gebruik maken van pictogrammen relatie tussen gesproken en geschreven taal: maken van een plan (gesproken woorden worden vastgelegd op papier) alfabetisch principe: woorden aanwijzen tijdens voorlezen gemaakte plan (relatie tussen klanken en letters) verhaalbegrip: naspelen van een verhaal/spel functies van geschreven taal: gebruik maken van pictogrammen woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, gebruik maken van voltooide tijd: doen - gedaan verhaalbegrip: naspelen en navertellen van een eerder verhaal/spel functies van geschreven taal: gebruik maken van pictogrammen woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * gebruik maken van voltooide tijd: doen - gedaan verhaalbegrip: naspelen en navertellen van een verhaal/spel functies van geschreven taal: gebruik maken van pictogrammen woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, jou, wij boekoriëntatie: zelf een boek maken functies van geschreven taal: boek maken * pictogrammen gebruiken relatie tussen gesproken en geschreven taal: gesproken woorden vastleggen op papier * geschreven woorden voorlezen alfabetisch principe: woorden aanwijzen tijdens voorlezen ik-boek (relatie tussen klanken en letters) relatie tussen gesproken en geschreven taal: geschreven woorden voorlezen taalbewustzijn: gedichtje ik alfabetisch principe: woorden aanwijzen tijdens voorlezen ik-boek (relatie tussen klanken en letters) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen ik, jij, jou, hij, zij, jullie, hem, haar * geleerde woorden toepassen in vrije (spel)situatie verhaalbegrip: naspelen en navertellen van een verhaal/spel * verwoorden wat komen gaat VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 26

27 Thema eten en drinken Act. 1 Act. 2 Act. 3 Act. 4 Act. 5 Act. 7 Act. 8 Act. 9 Act. 10 woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, mij, mijn en jij, jou taalbewustzijn: verklanken: mmm als je iets lekker vindt uitleg van woorden en begrippen: opdrinken, roeren, leeg alfabetisch principe: verklanken van mmm als je iets lekker vindt (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen *verschillen tussen ik, mij mijn taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: eet smakelijk, proeven woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * gebruik maken van verleden/voltooide tijd: proeven -geproefd, is - was. verhaalbegrip: navertellen van een verhaal/spel. taalbewustzijn: verklanken van mmm als je iets lekker vindt. alfabetisch principe: verklanken van mmm als je iets lekker vindt (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * gebruik van bijvoeglijke naamwoorden: kleine verhaalbegrip: navertellen van een verhaal of spel voorspelling doen over wat er gaat gebeuren taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: woorden rondom het kleien: knijpen, kneden, rollen, draaien, breken boekoriëntatie: beantwoorden van eenvoudige vragen over een gedichtje verhaalbegrip: navertellen van een verhaal/spel taalbewustzijn: gedichtje Fruit eten functies van geschreven taal: de brief van Knuffie (schrift kan gelezen worden en heeft zo communicatieve functie) relatie tussen gesproken en geschreven taal: maken van een plan (gesproken woorden worden vastgelegd op papier) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: bezoek, tafel dekken alfabetisch principe: woorden aanwijzen tijdens voorlezen brief Knuffie (relatie tussen klanken en letters) functies van geschreven taal: het lezen van een eerder gemaakt plan taalbewustzijn: verklanken van mmm als je iets lekker vindt alfabetisch principe: verklanken van mmm als je iets lekker vindt (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woorden aanwijzen tijdens voorlezen van gemaakt plan (relatie: klanken - letters) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, hij taalbewustzijn: verklanken van mmm als je iets lekker vindt alfabetisch principe: verklanken van mmm als je iets lekker vindt (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, wij boekoriëntatie: benoemen van afbeeldingen op praatplaat functies van geschreven taal: de brief van Knuffie (schrift kan gelezen worden en heeft zo communicatieve functie) VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 27

28 Act. 11 Act. 12 Act. 13 Act. 14 Act. 15 Act. 16 Act. 17 Act. 18 Act. 19 Act. 20 taalbewustzijn: verklanken van mmm als je iets lekker vindt uitleg van woorden en begrippen: toetje alfabetisch principe: verklanken van mmm als je iets lekker vindt (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woorden aanwijzen tijdens voorlezen brief Knuffie (relatie: klanken - letters) boekoriëntatie: benoemen van afbeeldingen op praatplaat functies van geschreven taal: boodschappenlijstje maken en later weer lezen (schrijven, verschil tussen lezen en schrijven) relatie tussen gesproken en geschreven taal: maken van een boodschappenlijstje (gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden / weer opgeroepen worden) alfabetisch principe: woorden aanwijzen tijdens voorlezen boodschappenlijstje (relatie tussen klanken en letters) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, hij, wij boekoriëntatie: benoemen van afbeeldingen op praatplaat * beantwoorden van eenvoudige vragen taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: koken boekoriëntatie: benoemen van afbeeldingen op praatplaat * beantwoorden van eenvoudige vragen woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * gebruik maken van voltooide en verleden tijd: koken-gekookt, bent-was verhaalbegrip: naspelen en navertellen van een verhaal/spel taalbewustzijn: verklanken van mmm als je iets lekker vindt alfabetisch principe: verklanken van mmm als je iets lekker vindt (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * gebruik maken van verleden/voltooide tijd: komen - kwam, dekken - gedekt, gebruiken - gebruikt, inschenken - ingeschonken, lust - lustte, nemen - nam * verschillen tussen hij, hem, jij boekoriëntatie: beantwoorden van eenvoudige vragen over gedichtje verhaalbegrip: navertellen van een verhaal/spel n.a.v. een foto taalbewustzijn: gedichtje Eten met Knuffie taalbewustzijn: spelen met rijm woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * gebruik maken van voltooide tijd: koken - gekookt relatie tussen gesproken en geschreven taal: maken van een plan en een boodschappenlijstje (gesproken woorden worden vastgelegd op papier * het schrijven van woorden bij eenvoudige tekeningen of picto s) functies van geschreven taal: lezen van het gemaakte boodschappenlijstje woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen ik, jij, wij functies van geschreven taal: lezen van het gemaakte boodschappenlijstje alfabetisch principe: woorden aanwijzen tijdens voorlezen boodschappenlijstje (relatie tussen klanken en letters) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * gebruik maken van verleden/voltooide tijd: koken - gekookt, vinden -vond, doen - deed, maken - maakte verhaalbegrip: navertellen van een verhaal/spel n.a.v. een foto VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 28

29 Thema gezond en ziek Act. 1 Act. 2 Act. 3 Act. 4 Act. 5 Act. 6 Act. 7 Act. 8 Act. 9 woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen hij, zijn, hem functies van geschreven taal: uitnodiging van het consultatiebureau (schrift kan gelezen worden en heeft communicatieve functie) taalbewustzijn: uitleg woorden en begrippen: consultatiebureau, bang, weegschaal alfabetisch principe: woorden aanwijzen tijdens voorlezen uitnodiging (relatie tussen klanken en letters) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, wij, jou, jouw, mijn verhaalbegrip: navertellen van een verhaal/spel functies van geschreven taal: uitnodiging van het consultatiebureau (schrift kan gelezen worden en heeft communicatieve functie) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: gezond, stethoscoop alfabetisch principe: woorden aanwijzen tijdens voorlezen uitnodiging (relatie tussen klanken en letters) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen wij, zij, u, jullie, hun verhaalbegrip: navertellen van een verhaal/spel woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * gebruik maken van verleden tijd: vragen - vroeg * verschillen tussen hij, zij, wij verhaalbegrip: navertellen van een verhaal/spel taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: gezond - ongezond woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * verschillen tussen hij, zijn, hem * gebruiken van bijvoeglijke naamwoorden: kleine verhaalbegrip: voorspellen hoe iets af zal lopen taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: wakker worden, tranen verklanken van oo als er iets gebeurt alfabetisch principe: verklanken van oo als er iets gebeurt (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, wij, zij, jullie, hun, zich alfabetisch principe: verklanken van oo als er iets gebeurt * en sss bij het troosten (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * gebruik maken van voltooide tijd: vallen - gevallen * verschillen tussen ik, jij, hij, zijn, hem verhaalbegrip: navertellen van een verhaal/spel taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: pyjama, stethoscoop alfabetisch principe: verklanken van oo als er iets gebeurt en sss bij het troosten (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen ik, jij, jou, hij, hem taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: troosten alfabetisch principe: verklanken van oo bij de keelpijn en sss bij het troosten en in bed leggen (woorden zijn opgebouwd uit klanken) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: verkouden, drankje alfabetisch principe: verklanken van oo bij de keelpijn en sss bij het troosten (woorden zijn opgebouwd uit klanken) VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 29

30 Act. 10 Act. 11 Act. 12 Act. 13 Act. 14 Act. 15 Act. 16 Act. 17 Act. 18 Act. 19 boekoriëntatie: illustraties en tekst vormen samen een verhaal * voorlezen van links naar rechts en van boven naar beneden taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: thermometer, koorts alfabetisch principe: verklanken van oo bij oorpijn, en sss bij het in bed leggen (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: stellen van vragen. (Wat vragen we aan de dokter?) functies van geschreven taal: plan maken voor de dokterspraktijk en later weer lezen (taalhandeling schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) relatie tussen gesproken en geschreven taal: maken van een plan (verschil tussen lezen en schrijven, geschreven woorden kunnen worden uitgesproken) alfabetisch principe: verklanken van oo bij de keel- en oorpijn en sss bij het troosten (woorden zijn opgebouwd uit klanken) boekoriëntatie: benoemen van afbeeldingen op de praatplaat * beantwoorden van eenvoudige vragen verhaalbegrip: * navertellen van een verhaal/spel * voorspellen wat komen gaat functies van geschreven taal: lezen van gemaakt plan alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je het plan leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters, letters corresponderen met klanken) woordenschat en woordgebruik: vragen stellen aan de dokter complexe woordvormen, gebruik maken van voltooide tijd: worden - geworden, vallen - gevallen boekoriëntatie: benoemen van afbeeldingen op de praatplaat * beantwoorden van eenvoudige vragen verhaalbegrip: verwoorden van wat komen gaat alfabetisch principe: verklanken van aaa bij het kijken in de keel (woorden zijn opgebouwd uit klanken) verhaalbegrip: verwoorden van wat komen gaat alfabetisch principe: verklanken van aaa bij het kijken in de keel (woorden zijn opgebouwd uit klanken) alfabetisch principe: verklanken van aaa bij het kijken in de keel (woorden zijn opgebouwd uit klanken) functies van geschreven taal: plan maken voor de kaart en later weer lezen (taalhandeling schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) relatie tussen gesproken en geschreven taal: maken van een plan (tussen lezen en schrijven; geschreven woorden kunnen worden uitgesproken) verhaalbegrip: verwoorden wat komen gaat functies van geschreven taal: lezen van eerder gemaakt plan relatie tussen gesproken en geschreven taal: het schrijven van woorden en Knuffies naam op de kaart alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je het plan leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) verhaalbegrip: het uitvoeren van handelingen die in het liedje voorkomen woordenschat en woordgebruik: geleerde woorden toepassen in vrije (spel)situatie verhaalbegrip: naspelen van een eerder gespeeld spel VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 30

31 Thema dieren Act. 1 Act. 2 Act. 3 Act. 4 Act. 5 Act. 6 Act. 7 Act. 8 Act. 9 Act. 10 Act. 11 functies van geschreven taal: * lezen (de kaart van oma) * plan maken voor de kaart en later weer lezen (schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: voer, voerbak, waterbak, mand, riem alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je de kaart leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel functies van geschreven taal: * lezen van het plan (taalhandeling lezen) relatie tussen gesproken en geschreven taal: schrijven van een kaartje aan oma (geschreven woorden kunnen gelezen worden) alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je een kaart leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * verschillen tussen hij, zijn, hem * bijvoeglijke naamwoorden gebruiken: kleine taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: aaien, kwispelen woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * verschillen tussen hij, zijn, hem, jij, mij * bijvoeglijke naamwoorden gebruiken: kleine, mooie taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: blaffen, honger, dorst, brokjes verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel alfabetisch principe: verklanken van ie bij het piepen van het hondje (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen * gebruik bijvoeglijke naamwoorden: kleine taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: kunstje alfabetisch principe: verklanken van ie bij het piepen van het hondje (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * gebruiken bijvoeglijke naamwoorden: kleine * verleden/voltooide tijd gebruiken: doen - deden - gedaan verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: snuffelen alfabetisch principe: verklanken van ie bij het piepen van het hondje (woorden zijn opgebouwd uit klanken) taalbewustzijn: spelen met rijm woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * gebruik bijvoeglijke naamwoorden: kleine, grote, lieve * beantwoorden van eenvoudige vragen taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: gras, kinderboerderij woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen boekoriëntatie: benoemen van afbeeldingen op een praatplaat * beantwoorden van eenvoudige vragen taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: hok taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: wei alfabetisch principe: verklanken van ie bij het piepen van het hondje (woorden zijn opgebouwd uit klanken) VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 31

32 Act. 13 Act. 14 Act. 15 Act. 17 Act. 18 Act. 19 Act. 20 woordenschat en woordgebruik: complexe woordvormen, * gebruiken van bijvoeglijke naamwoorden: zachte verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel * voorspellen wat komt taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: snavel verhaalbegrip: voorspellen wat komen gaat woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen taalbewustzijn: spelen met rijm taalbewustzijn: onderscheiden van fonemen: sss op het bord bij de kinderboerderij alfabetisch principe: verklanken van ssss bij stil zijn (woorden zijn opgebouwd uit klanken) * foneem-grafeemkoppeling: sss op het bord bij de kinderboerderij verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel taalbewustzijn: onderscheiden van fonemen: sss op het bord bij de kinderboerderij alfabetisch principe: verklanken van sss bij stil zijn (woorden zijn opgebouwd uit klanken) * foneem-grafeemkoppeling: sss op het bord bij de kinderboerderij woordenschat en woordgebruik: geleerde woorden toepassen in vrije (spel)situatie verhaalbegrip: navertellen / naspelen van een eerder gespeeld spel Thema boodschappen doen Act. 1 Act. 2 Act. 3 Act. 4 Act. 5 woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: bijna op, boodschappen doen woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel functies van geschreven taal: boodschappenlijst maken (schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: boodschappen, lijstje, genoeg, geld, portemonnee, supermarkt woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen * verschil tussen wij - jij functies van geschreven taal: lezen van het boodschappenlijstje (lezen) relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van het boodschappenlijstje (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: licht, kassa, betalen, uit alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je het lijstje leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen boekoriëntatie: benoemen van afbeeldingen op praatplaat * beantwoorden van eenvoudige vragen verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel functies van geschreven taal: plan maken voor de winkel (schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: kassabon verhaalbegrip: navertellen van een eerder gemaakt plan VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 32

33 Act. 6 Act. 7 Act. 8 Act. 9 Act. 10 Act. 11 Act. 12 Act. 13 Act. 14 Act. 15 Act. 16 Act. 17 Act. 18 Act. 19 relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van een gemaakt plan (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: licht - zwaar / weinig - veel (gebruik maken van tegenstellingen) alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je een plan leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen functies van geschreven taal: boodschappenlijst maken (taalhandeling schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van het boodschappenlijstje (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: alstublieft, dank u wel alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je het lijstje leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) verhaalbegrip: verwoorden van wat komen gaat functies van geschreven taal: plan maken voor de winkels (schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van een gemaakt plan (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je het plan leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters, letters corresponderen met klanken) woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen * verschil tussen wij jij- ons woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: speelgoed woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: duur, goedkoop woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen * verschil tussen wij - jij - zij verhaalbegrip: verwoorden van wat komen gaat woordenschat en woordgebruik: verschil tussen wij - jij - u woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen taalbewustzijn: spelen met rijm functies van geschreven taal: boodschappenlijst maken (taalhandeling schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van het boodschappenlijstje (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je het lijstje leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) woordenschat en woordgebruik: verschil tussen wij - jij - u - onze. woordenschat en woordgebruik: geleerde woorden toepassen in vrije (spel)situatie boekoriëntatie: beantwoorden van eenvoudige vragen naar aanleiding van gedichtje VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 33

34 Act. 20 taalbewustzijn: gedichtje Boodschappen doen verhaalbegrip: gespeeld verhaal navertellen aan de hand van illustraties/foto s Thema op stap Act. 1 Act. 2 Act. 3 woordenschat en woordgebruik: verschil tussen ik, jij, hij, jou, hem, zijn, jouw functies van geschreven taal: kaart voor Knuffie maken (taalhandeling schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: vakantie, logeren, koffer, spannend, logeerbed woordenschat en woordgebruik: verschil tussen jij, jou, jouw * beantwoorden van eenvoudige vragen relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van de kaart (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je de kaart leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters, letters corresponderen met klanken) verhaalbegrip: navertellen van eerder gespeeld spel * verwoorden van wat komt taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: stoep, oversteken, zebra Act. 4 woordenschat en woordgebruik: verschil tussen ik, jij, jullie, wij, ons * beantwoorden van eenvoudige vragen * plannen maken * verwoorden van wat komt boekoriëntatie: voorlezen van prentenboek functies van geschreven taal: plan maken voor de vakantie (taalhandeling schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) Act. 5 Act. 6 woordenschat en woordgebruik: verschil tussen ik, jij, jullie, wij, ons relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van het gemaakte plan (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: instappen, uitstappen, gordel, remmen alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je het plan leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters, letters corresponderen met klanken) woordenschat en woordgebruik: gebruik maken van voltooide tijd: betalen - betaald verhaalbegrip: navertellen van een gemaakt plan * verwoorden van wat komt functies van geschreven taal: bushalte maken (woorden schrijven bij picto) relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van een eerder gemaakt plan (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: bus, chauffeur, strippenkaart, stempelen, bushalte alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je een plan leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) Act. 7 woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen * verwoorden van handelingen verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel * verwoorden van wat komen gaat VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 34

35 Act. 8 Act. 9 Act. 10 Act. 11 taalbewustzijn: spelen met rijm alfabetisch principe: verklanken van rrr bij het rijden van de motor, verklanken van ie bij het remmen (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen * geleerde woorden toepassen in vrije (spel)situatie * gebruik maken van voltooide tijd: slapen - geslapen boekoriëntatie: beantwoorden van eenvoudige vragen n.a.v. praatplaat functies van geschreven taal: plan maken voor de trein/het station (taalhandeling schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: trein, station, treinkaartje, machinist, conducteur alfabetisch principe: verklanken van rrr bij het rijden van de motor, verklanken van ie bij het remmen (woorden zijn opgebouwd uit klanken) woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen boekoriëntatie: beantwoorden van eenvoudige vragen (met praatplaat) verhaalbegrip: navertellen van een eerder gemaakt plan * verwoorden wat komt relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van het gemaakte plan (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: pas op! alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je het plan leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) Act. 12 woordenschat en woordgebruik: beantwoorden van eenvoudige vragen * verwoorden van handelingen alfabetisch principe: verklanken van rrr bij het rijden van de motor, verklanken van ie bij het remmen (woorden zijn opgebouwd uit klanken) Act. 13 Act. 14 woordenschat en woordgebruik: geleerde woorden toepassen in vrije (spel)situatie woordenschat en woordgebruik: geleerde woorden toepassen in vrije (spel)situatie boekoriëntatie: beantwoorden van eenvoudige vragen n.a.v. een gedichtje taalbewustzijn: gedichtje Boodschappen doen Act. 15 woordenschat en woordgebruik: verwoorden en structureren van een reisplan * beantwoorden van eenvoudige vragen functies van geschreven taal: plan maken voor de grote reis (taalhandeling schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) Act. 16 woordenschat en woordgebruik: verwoorden en structureren van het reisplan * beantwoorden van eenvoudige vragen * verwoorden van handelingen * geheugentraining verhaalbegrip: navertellen van een eerder gemaakt plan Act. 17 woordenschat en woordgebruik: verwoorden en structureren van het reisplan * beantwoorden van eenvoudige vragen * geleerde woorden toepassen in spelsituatie. * verwoorden van handelingen relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van gemaakt plan (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je een plan leest (foneem, grafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) Act. 18 woordenschat en woordgebruik: geleerde woorden toepassen in spelsituatie. * verwoorden van handelingen VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 35

36 verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel Act. 19 woordenschat en woordgebruik: verwoorden en structureren van het reisplan * beantwoorden van eenvoudige vragen * geleerde woorden toepassen in spelsituatie. * verwoorden van handelingen relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van eerder gemaakt plan (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je het plan leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters, letters corresponderen met klanken) Act. 20 verhaalbegrip: gespeeld verhaal navertellen aan de hand van illustraties/foto s Thema feest Act. 1 woordenschat en woordgebruik: gebruik maken van voltooide tijd worden - geworden, slapen - geslapen * verschil tussen ik, jij, hij, wij, zijn boekoriëntatie: beantwoorden van eenvoudige vragen n.a.v. een praatplaat functies van geschreven taal: plan maken voor het feest (taalhandeling schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: jarig, versieren, vandaag, morgen, geheim Act. 2 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van overzicht ( hoeveel nachtjes ), gebruik maken van complexe begrippen vandaag, morgen, gisteren * gebruik maken van voltooide tijd: vinden - gevonden * verschil tussen ik, jij, hij, wij, hem functies van geschreven taal: naam schrijven (taalhandeling schrijven) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: cadeautjes, inpakken, verstoppen, uitpakken alfabetisch principe: letters benoemen terwijl je de naam schrijft (foneemgrafeemkoppeling) Act. 3 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van overzicht ( hoeveel nachtjes ), gebruik maken van complexe begrippen vandaag, morgen, gisteren * beantwoorden van eenvoudige vragen taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: visite, vrolijk Act. 4 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van overzicht hoeveel nachtjes, gebruik maken van complexe begrippen vandaag, morgen, gisteren * gebruik maken van verleden tijd gaan - gingen taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: dichtbij Act. 5 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van overzicht ( hoeveel nachtjes ), gebruik maken van complexe begrippen vandaag, morgen, gisteren * beantwoorden van eenvoudige vragen verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel * vertellen naar aanleiding van foto s taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: feliciteren Act. 6 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van overzicht ( hoeveel nachtjes ), gebruik maken van complexe begrippen vandaag, morgen, gisteren * verschil tussen ik, jij, jou, wij * gebruik maken van verleden/voltooide tijd inpakken - inpakte, maken - gemaakt VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 36

37 Act. 7 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van overzicht ( hoeveel nachtjes ), gebruik maken van complexe begrippen vandaag, morgen, gisteren * verwoorden van handelingen tijdens knutselen Act. 8 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van overzicht ( hoeveel nachtjes ) * gebruik maken van complexe begrippen vandaag, morgen, gisteren * gebruik maken van voltooide tijd: tekenen - getekend, kleuren - gekleurd * gebruik maken van bijvoeglijke naamwoorden leuke, mooie verhaalbegrip: verwoorden van wat komen gaat taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: uitblazen, trakteren alfabetisch principe: verklanken van fff bij het uitblazen van het vlammetje (woorden zijn opgebouwd uit klanken) Act. 9 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van overzicht ( hoeveel nachtjes ), gebruik maken van complexe begrippen vandaag, morgen, gisteren * gebruik maken van voltooide tijd: versieren - versierd, kleuren - gekleurd, (op)blazen- (op)geblazen * gebruik van bijvoeglijke naamwoorden lekkere, mooie Act. 10 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van overzicht ( hoeveel nachtjes ), gebruik maken van complexe begrippen vandaag, morgen, gisteren * gebruik maken van voltooide tijd: versieren - versierd, kleuren - gekleurd, (op)blazen - (op)geblazen, inpakken - ingepakt alfabetisch principe: verklanken van fff bij het uitblazen van het vlammetje (woorden zijn opgebouwd uit klanken) Act. 11 woordenschat en woordgebruik: geleerde woorden toepassen in spelsituatie alfabetisch principe: verklanken van fff bij het uitblazen van het vlammetje (woorden zijn opgebouwd uit klanken) Act. 12 woordenschat en woordgebruik: gebruik maken van complexe begrippen: vandaag, gisteren, morgen verhaalbegrip: navertellen van een eerder gespeeld spel functies van geschreven taal: plan maken voor het kinderfeestje (schrijven, gesproken woorden worden vastgelegd op papier en kunnen daardoor onthouden worden, woorden schrijven bij eenvoudige tekeningen) * naam schrijven (schrijven) taalbewustzijn: uitleg van woorden en begrippen: optocht alfabetisch principe: verklanken van fff bij het uitblazen van het vlammetje (woorden zijn opgebouwd uit klanken) Act. 13 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van wat gevoeld wordt in het pakje en gebruik maken van begrippen als: hard, zacht, groot, klein, zwaar, licht Act. 14 woordenschat en woordgebruik: verwoorden van het gemaakte plan * beantwoorden van eenvoudige vragen * geleerde woorden toepassen in spelsituatie. * verwoorden van handelingen relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van het gemaakte plan (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) alfabetisch principe: woorden en letters aanwijzen terwijl je het plan leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) Act. 15 woordenschat en woordgebruik: uitleggen van het spel verstoppertje relatie tussen gesproken en geschreven taal: lezen van een eerder gemaakt plan (de geschreven woorden kunnen gelezen worden) alfabetisch principe: verklanken van sss bij stil zijn (woorden zijn opgebouwd uit klanken) * woorden en letters aanwijzen terwijl je het plan leest (foneemgrafeemkoppeling, woorden zijn opgebouwd uit letters en letters corresponderen met klanken) VoorSprong - activiteiten bij ontwikkelingsdomeinen 37