1. kennis nemen van het bijgevoegde afsprakenkader huisvesting kwetsbare burgers Noord-Limburg.

Transcriptie

1 B en W Adviesnota Onderwerp afsprakenkader huisvesting kwetsbare burgers Noord-Limburg Zaaknummer Teammanager Ernst-Jan Meerbeek B & W datum 7 januari 2019 Afdeling/Team Stad Dorpen en Wijken/Maatschappelijke ontwikkeling Naam steller Elleke Raedts Portefeuillehouder Anne Thielen Openbaarheid Bevoegd orgaan Deze adviesnota is Per direct. openbaar B & W en Burgemeester Ter advisering ADVIES 1. kennis nemen van het bijgevoegde afsprakenkader huisvesting kwetsbare burgers Noord-Limburg. Voor de burgemeester: 2. De ondertekening van het afsprakenkader op te dragen aan wethouder Thielen tijdens het PO Sociaal Domein Noord-Limburg van 17 januari 2019.

2 B en W Adviesnota Samenvatting Uw college heeft op 22 oktober 2018 ingestemd met het afsprakenkader huisvesting kwetsbare burgers Noord-Limburg via de annotatie voor het regioniale portefeuillehoudersoverleg Sociaal Domein Limburg- Noord. Het afsprakenkader is opgesteld vanuit de visie dat kwetsbare burgers veilig en zelfstandig kunnen wonen in de wijk. Bij het zelfstandig wonen wordt passende zorg en ondersteuning geboden. Hierover hebben de 7 Noord-Limburgse gemeenten, vijf corporaties en 22 zorginstellingen in Noord-Limburg samenwerkingsafspraken met elkaar hebben gemaakt. De afspraken gaan over de doorstroom van cliënten uit zorgvoorzieningen naar reguliere woningen. Deze samenwerkingsafspraken zijn in bijgevoegd afsprakenkader verwoord. Beoogd resultaat Het formaliseren van het afsprakenkader huisvesting kwetsbare burgers Noord-Limburg met een handtekening vanuit de gemeente Venray tijdens het portefeuillehoudersoverleg Sociaal Domein op 17 januari Argumenten 1.1 beschikbaar stellen van woningen is voorwaarde voor doorstroom vanuit voorzieningen Formaliseren van het afsprakenkader huisvesting kwetsbare burgers Noord-Limburg is noodzakelijk om uiteindelijk het doel om de doorstroom van cliënten uit beschermd wonen en de maatschappelijke opvang te bewerkstelligen te kunnen bereiken. 1.2 in prestatieafspraken met Wonen Limburg 2019 wordt verwezen naar het afsprakenkader Samen met Wonen Limburg (als één van de vijf corporaties die hebben mee gewerkt aan dit regionale afsprakenkader is afgesproken in de prestatieafspraken 2019 te verwijzen naar het afsprakenkader. 1.3 wij hebben een groot belang in de doorstroom van cliënten beschermd wonen en maatschappelijke opvang Een woonplek beschermd wonen of maatschappelijke opvang zijn dure voorzieningen die er in Venray veel zijn (gemiddeld 140 plekken in 2018). Afbouw van deze dure voorziening kan alleen wanneer er ook passende huisvesting is en hierin samen gewerkt wordt met de corporatie. In 2017 zijn hierover al afspraken gemaakt met Wonen Limburg in de prestatieafspraken en is er gestart met tijdelijke huisvesting voor deze doelgroepen in Schuttersveld. 1.4 afspraken uit het actieprogramma Weer Thuis zijn verwerkt in het afsprakenkader De afspraken vanuit het actieprogramma Weer Thuis zijn inmiddels geïntegreerd in het afsprakenkader. Het actieprogramma Weer Thuis is een landelijk programma waar Venray aan heeft mee gedaan. Het heeft praktische werkafspraken opgeleverd om de doorstroom van Beschermd Wonen naar zelfstandig wonen te bevorderen. Tevens is afgesproken dat we als regio per 1 januari 2019 verder gaan met het actieprogramma. Daarnaast sluit het actieprogramma aan bij de meer jaren agenda beschermd wonen en maatschappelijke opvang van het kabinet Rutte III. Vanuit het actieprogramma krijgen we ondersteuning van een projectleider (Erwin van Leeuwen). Risico s n.v.t. Kanttekeningen Uw college heeft op 22 oktober 2018 ingestemd met het afsprakenkader huisvesting kwetsbare burgers Noord-Limburg via een beslispunt uit de annotatie voor het portefeuillehoudersoverleg Sociaal Domein Limburg noord van 25 oktober 2018.

3 B en W Adviesnota Communicatie Op 8 november 2018 heeft er een grote conferentie plaatsgevonden waarin de gemeente Venlo, als kartrekker, namens de regiogemeenten getekend heeft. Hierover is al gepubliceerd in de pers. Financiële gevolgen Aan het afsprakenkader zijn nog geen financiële middelen toegekend. Er zijn wel financiële middelen nodig voor het herstelfonds. Zodra er overeenstemming is over de hoogte van de middelen en de verdeelsleutel zal, indien nodig, hiervoor een separaat voorstel worden voorgelegd aan uw college. De financiële middelen zullen vanuit bestaande budgetten worden voldaan. Personele/organisatorische gevolgen n.v.t. Juridische gevolgen n.v.t. Rechtmatigheid Een convenant is een juridisch document. Fatale termijnen Op 17 januari 2019 wordt tijdens het regionale portefeuillehoudersoverleg Sociaal Domein door alle wethouders het afsprakenkader ondertekend. Vervolgtraject besluitvorming Voor het regionale herstelfonds zal, indien nodig, een separaat voorstel worden voorgelegd. Evaluatie Het afsprakenkader zal jaarlijks worden geëvalueerd. Bijlagen bijlage 1. afsprakenkader huisvesting kwetsbare burgers Noord Limburg Naslagwerk n.v.t.

4 Afsprakenkader huisvesting kwetsbare burgers Noord-Limburg Ondergetekenden, - Gemeenten: Beesel, Bergen, Gennep, Horst aan de Maas, Peel en Maas, Venlo en Venray; - Woningcorporaties: Wonen Limburg, Antares, WoonWenz, Destion en Woongoed2000; - Zorgpartijen: Care Plus Stichting, Coloni, Coöperatie Limburgse Zorgboeren, FPI de Rooyse Wissel, Gezinshuis de Eekhoorn, Stichting Koraal Groep, Leger des Heils Limburg-Brabant, Stichting Bijzonder Jeugdwerk, MET ggz, Stichting Moveoo, Stichting Radar Uitvoering Stichting The Horse Valley, Stichting WonenPlus, Twende leren werken wonen, van Tongerloo Zorggroep BV, Vincent van Gogh, Zorggroep Hilzijn, PGZ Limburg/Noord Brabant, Regionaal Autisme Centrum, ClarijsZorg & Trajectbegeleiding, Maatman Zorggroep BV, Maarten Verschuuren (MV) Pedagogische Begeleiding. Verder te noemen partijen, Constateren; - dat gemeenten, woningcorporaties en zorgpartijen - gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de huisvesting van kwetsbare burgers met passende zorg en ondersteuning; - dat in het kader van de Woningwet gemeenten en woningcorporaties jaarlijks (prestatie)afspraken maken over de beschikbaarheid van passend woningaanbod voor bijzonderdere doelgroepen; - dat in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) gemeenten verantwoordelijk zijn om burgers te voorzien van passende zorg en ondersteuning, waar deze burgers zelf onvoldoende zelfredzaam zijn dagelijkse taken zelf op te pakken. - dat de gemeente Venlo tot en met 2020 een bijzondere verantwoordelijkheid heeft als centrumgemeente voor de taken beschermd wonen en maatschappelijke opvang (Wmo); - dat de visie van een Beschermd Wonen naar een Beschermd Thuis (commissie Dannenberg, 2015) breed gedragen wordt; - dat een aantal van de ondertekenaars in het kader van het Actieprogramma Weer Thuis een traject heeft doorlopen in de gemeente Venray. Een deel van de opbrengst van deze overleggen is vertaald in dit afsprakenkader. Partijen spreken de gezamenlijke ambitie uit om alle kwetsbare burgers snel en effectief passende ondersteuning en huisvesting te bieden. Partijen committeren zich aan een intensieve samenwerkingsrelatie om deze ambitie waar te maken. De wijze waarop partijen met elkaar samenwerken wordt beschreven in dit afsprakenkader. Inleiding In 2016 is de behoefte ontstaan de samenwerking tussen gemeenten, woningcorporaties en zorgpartijen te intensiveren. In het kader van de beleidsontwikkeling van een Beschermd Wonen naar een Beschermd Thuis, maar ook de brede opgave rondom de huisvesting van bijzondere doelgroepen, is het belangrijk met elkaar gedegen samenwerkingsafspraken te maken. 1

5 Afsprakenkader In dit document leggen we vast hoe we nu en in de toekomst de samenwerking tussen de drie partijen gaan organiseren, zowel op strategisch, tactisch als operationeel niveau. De taken, rollen en verantwoordelijkheden van de betrokken partijen worden gedefinieerd net als de wijze waarop we elkaar aanspreken in tijden wanneer de samenwerking stroever verloopt. Reikwijdte Als we in dit document spreken over de huisvesting van kwetsbare burgers, dan hebben we het over burgers 1 die niet in staat zijn zelfstandig te wonen, zonder dat ze daarbij passende begeleiding en ondersteuning ontvangen. Het gaat hierbij om burgers waarbij er een duidelijk verband is tussen wonen en zorg. Denk hierbij bijvoorbeeld aan: - burgers die in een 24-uurs Beschermd Wonen voorziening hebben verbleven en doorstromen naar Beschermd Thuis of rechtstreeks naar wonen met individuele begeleiding; - burgers die dakloos zijn geraakt, in de maatschappelijke opvang verblijven en door kunnen stromen naar een woning in combinatie met individuele begeleiding; - burgers die intramuraal behandeld zijn voor GGZ problematiek in een kliniek en als nazorgtraject Beschermd Thuis nodig hebben. Doorontwikkeling samenwerking Dit afsprakenkader is een start van een intensief samenwerkingsverband tussen gemeenten, woningcorporaties en zorgpartijen rondom het thema huisvesting kwetsbare burgers in Noord- Limburg. Op basis van de gemaakte afspraken gaan we concreet aan de slag met de opgave, evalueren we de uitvoeringspraktijk en sturen we afhankelijk van de resultaten jaarlijks bij. We gaan frequent zowel ambtelijk als bestuurlijk om tafel om hierover met elkaar het gesprek te voeren. Afspraak 1 - Kwalitatieve zorg en ondersteuning 1. Centrumgemeente Venlo koopt de Wmo-ondersteuning dusdanig in dat cliënten beschermd wonen, beschermd thuis en maatschappelijke opvang de zorg krijgen die nodig is, zowel kwalitatief als kwantitatief. Voor individuele begeleiding geldt hetzelfde voor alle gemeenten in de regio Noord Limburg. Gemeenten zien hierop actief toe. a. Gemeenten delen relevante data zoals aantallen beschermd wonen/beschermd thuis cliënten per gemeente en per zorgpartij met de woningcorporaties. b. Voorafgaand aan het jaarlijkse inkooptraject wint de gemeente Venlo advies in bij de woningcorporaties en zorgaanbieders over de wederzijdse samenwerking, betreffende de gemaakte afspraken in dit afsprakenkader. c. De gemeente Venlo verstrekt een lijst met toegelaten zorgpartijen die beschermd thuis leveren, inclusief telefoonnummers waarop de zorgpartijen 24 uur per dag bereikbaar zijn, aan de woningcorporaties. 2. De gemeenten dragen vanuit hun wettelijke verantwoordelijkheid zorg voor inkomensondersteuning vanuit de Participatiewet en schuldhulpverlening. 3. De gemeenten zorgen waar nodig en mogelijk voor voldoende speelruimte en voldoende ondersteunende algemene middelen om nieuwe initiatieven te ontplooien voor het realiseren van de gezamenlijke ambitie. 4. De woningcorporaties zijn bereid om nieuwe initiatieven te ontplooien (bijvoorbeeld buurtcirkels op het gebied van leefbaarheid). 1 Als er in dit document gesproken wordt over cliënten, dan hebben we het over burgers in zorg. 2

6 Afspraak 2 - Beschikbaarheid woningen, aantallen en matching 1. Ieder jaar analyseren zorgpartijen, woningcorporaties en gemeenten gezamenlijk de prognoses door- en uitstromers en maken gezamenlijk een verdeling over de deelnemende gemeenten. De gemeente Venlo neemt hierin de regie. 2. De woningcorporatie geeft in het jaarlijks overzicht van voorgenomen activiteiten (en vastgelegd in de prestatieafspraken) aan welk aandeel van de jaarlijks vrijkomende woningen zij reserveert en benut voor de huisvesting van bijzondere doelgroepen (waaronder de doorstromers uit beschermd wonen, beschermd thuis en maatschappelijke opvang). 3. De woningcorporaties streven ernaar om zo spoedig mogelijk te voldoen aan de huisvestingsvraag van kwetsbare burgers die doorstromen, binnen de gemaakte vraag-enaanbod-afspraken. 4. De gemeente Venlo neemt het initiatief om samen met de woningcorporaties en zorgpartijen te komen tot een methodiek om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Zorgpartijen en woningcorporaties bepalen in overleg met de gemeente Venlo voor welke methodiek gekozen wordt én zij zorgen ervoor dat de methodiek zo snel mogelijk, doch uiterlijk , in pilotvorm operationeel is. 5. Gemeenten, woningcorporaties en zorgpartijen maken afspraken over monitoring van de doorstroom om meerjarig inzicht te krijgen in: a. De behoefte aan sociale huurwoningen van de doelgroep (type woning, huurprijs en gemeente); b. De geschiktheid van de doelgroep voor de toegewezen woning; c. De duurzaamheid van de doorstroom (resultaat); Afspraak 3 - Herstelfonds Alle betrokken partijen hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om schade in en om de corporatiewoning als gevolg van het falen van een beschermd thuis traject te voorkomen. Eventuele kosten zijn in eerste instantie voor rekening van de cliënt en in tweede instantie voor de betrokken organisaties. Er komt een calamiteitenfonds waar elke betrokken organisatie eenmaal per jaar een bijdrage in doet. De verdeelsleutel zal nader worden bepaald. Bij ernstige nalatigheid van een betrokken organisatie kan er geen beroep worden gedaan op het fonds en kan de betreffende partij aansprakelijk worden gesteld. In het eerste kwartaal van 2019 wordt een voorstel gepresenteerd hoe dit herstelfonds vorm kan krijgen. Afspraak 4 (Bestuurlijke) samenwerking tussen partijen 1. Partijen zullen zich houden aan zowel dit afsprakenkader als aan het operationeel afsprakenkader dat vermeld is in bijlage 1 en dus integraal onderdeel uitmaakt van het afsprakenkader. Het staat partijen vrij tot het maken van aanvullende afspraken op gemeentelijk niveau zolang ze niet strijdig zijn met dit afsprakenkader. 2. Er wordt een stuurgroep ingericht met ingang van 1 januari 2019, onder voorzitterschap van de gemeente Venlo, met daarin een bestuurlijke vertegenwoordiging van de deelnemende partijen. Minimaal eens per jaar komt deze stuurgroep bij elkaar. 3. Minimaal eens per kwartaal vindt (ambtelijk) overleg plaats inzake dit afsprakenkader. a. Dit overleg monitort de voortgang ten aanzien van de realisatie van de gezamenlijke ambitie, de uitvoering van het afsprakenkader en bereidt de agenda van de stuurgroep voor (zie punt 2). b. Een vertegenwoordiging van de deelnemende partijen neemt deel aan dit overleg, waarbij oog is voor de continuïteit van deze vertegenwoordiging. Iedere deelnemer is verantwoordelijk voor terugkoppeling aan de eigen achterban. 4. Indien er sprake is van een geschil over de uitvoering van dit afsprakenkader, dient er te allen tijde in het ambtelijk overleg dit geschil besproken te worden en gezocht te worden naar een passende oplossing. In gevallen waarin het niet lukt om een geschil te beslechten in het 3

7 ambtelijk overleg, wordt de stuurgroep bij elkaar geroepen om tot overeenstemming te komen over het onderwerp. <TEKENBLAD INVOEGEN> 4

8 Bijlage 1 - Operationeel afsprakenkader 1. Zodra een nieuwe cliënt binnen een beschermd wonen of maatschappelijke opvang voorziening komt te wonen, stimuleert de zorgpartij de cliënt zich als non-actief woningzoekende in te schrijven, zodat de cliënt alvast wachttijd opbouwt ( en en 2. De zorgpartij meldt zo spoedig en vroegtijdig mogelijk bij de betreffende woningcorporaties 2 dat een cliënt de overstap naar Beschermd Thuis of zelfstandig wonen met Begeleiding gaat maken. Waar deze meldingen terecht moeten komen wordt verder uitgewerkt in een methodiek om vraag en aanbod te matchen (zie afspraak 2). Na deze melding wijst de woningcorporatie (met voorrang) een passende woning toe, mits er sprake is van koppeling wonen-zorg (drie-partijencontract 3 ). 3. Uitgangspunt is dat de zorgpartij de cliënt uiterlijk 8 weken voor doorstroom aanmeldt bij de gemeente waar de cliënt gaat wonen, zodat passende Wmo ondersteuning kan worden ingezet en waar noodzakelijk inkomen vanuit de Participatiewet en/of schuldhulpverlening geregeld kan worden. 4. De woningcorporatie werkt mee aan een drie-partijenovereenkomst met de zorgpartij en biedt de mogelijkheid (wanneer gezamenlijk overeen is gekomen dat de cliënt zelfstandig kan wonen, al dan niet met ondersteuning) de woning over te dragen aan de cliënt. 5. Waar er sprake is van huurblokkades voor het huisvesten van een cliënt, wordt gezamenlijk gezocht naar een passende oplossing. 6. De zorgpartij communiceert met de woningcorporatie dát de cliënt in zorg is. Over de inhoud van de overeenkomst wordt niet gesproken. Het is evident dat iemand die in zorg is, een zorgovereenkomst en begeleidingsplan heeft bij de zorgpartij. 7. Zorgpartij en woningcorporatie maken per cliënt afspraken over tussentijdse evaluaties, waarin eventuele risico s worden besproken. De betreffende cliënt sluit aan bij deze evaluaties. De woningcorporatie werkt pro actief mee aan de tussentijdse evaluaties die zij samen met de zorgpartij inplant per cliënt. 8. Woningcorporaties, zorgpartijen en gemeenten signaleren problemen in de wijk veroorzaakt door cliënten en schakelen hierover met elkaar. 9. Woningcorporaties spannen zich optimaal in om huurachterstanden vroegtijdig terug te dringen en delen de signalen met gemeenten volgens geldende convenanten en afspraken. 10. Bij een beschermd thuis cliënt mag specifiek van de zorgpartij verwacht worden dat: a. De zorgpartij begeleidt de cliënt actief bij het organiseren van zijn/haar financiële huishouding, het verzorgen van de woning en het onderhouden van contact met de buren. Onderdeel van de begeleiding door zorgpartij is het integreren van haar cliënt in de (nieuwe) woonomgeving. b. De zorgpartij is 24 uur per dag bereikbaar en oproepbaar en is in acute situaties doorgaans binnen 15 minuten, maar nooit meer dan 30 minuten, ter plaatse. In het geval van acute zorg of uitermate verstorend of dreigend/agressief gedrag wordt de HAP, de politie of de crisisdienst ingeschakeld. De zorgpartij heeft geen invloed op de daadwerkelijke inzet van deze diensten, maar neemt wel de regie over dit proces en denkt vooraf én achteraf mee. c. Mocht een beschermd thuis traject niet lukken, dan neemt de zorgpartij de regie om de zorg in overleg met de gemeente (Zorg en Veiligheidshuis) op te schalen naar een andere woonvorm (bijvoorbeeld beschermd wonen, crisisopname, intramurale behandeling). 2 Of via de in te richting matchingsmethodiek, zie afspraak 2 punt 5. 3 Dit is een type huurcontract tussen woningcorporatie, cliënt en zorgpartij. 5

9 d. Bij escalaties waarbij beschermd thuis cliënten betrokken zijn, is een nader te benoemen medewerker van de zorgpartij de eerste contactpersoon en heeft daarmee de regie. 11. Bij een cliënt die zelfstandig woont met begeleiding mag specifiek van de zorgpartij verwacht worden dat: a. de zorgpartij de cliënt actief begeleidt bij het organiseren van zijn/haar financiële huishouding, het verzorgen van de woning en het onderhouden van contact met de buren. Onderdeel van de begeleiding door zorgpartij is het integreren van haar cliënt in de (nieuwe) woonomgeving. b. Mocht een traject niet lukken, dan neemt de zorgpartij de regie om de zorg in overleg met de gemeente op te schalen naar een andere woonvorm. c. Bij escalaties waarbij deze cliënten betrokken zijn, is een nader te benoemen medewerker van de zorgpartij de eerste contactpersoon en heeft daarmee de regie. 12. Er wordt samengewerkt volgens principes van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). 6