STAY BE LOVED. Een psychofysieke benadering voor jongens én meisjes. Module voor het bewegingsonderwijs. Werkboek

Transcriptie

1 W I S STAY BE LOVED Een psychofysieke benadering voor jongens én meisjes Module voor het bewegingsonderwijs Werkboek Seksualiteit Weerbaarheid Burgerschap

2 Informatieblad leerlingen Persoonlijke ruimte en grenzen PERSOONLIJKE RUIMTE Het stellen van grenzen heeft alles te maken met zelfaanvaarding, eigenwaarde, zelfrespect, gevoel en gedachten. Als je jezelf niet de moeite waard vindt, vindt je dat je niet je grens mag stellen. Of als je geen contact hebt met je gevoel kun je moeilijk je grenzen aangeven. Geef je je grenzen niet aan heeft dat weer tot gevolg dat je verliest aan zelfrespect, je gevoel op uit gaat en je eigenwaarde daalt! Wat is een persoonlijke ruimte? Ieder mens heeft een eigen ruimte. De ruimte kan per persoon en per relatie verschillen. Wel is er ooit een algemene grens aangegeven, die bijna voor iedereen geldt. Het is belangrijk deze sociale zones, zoals die worden genoemd, bij jezelf bewust te herkennen. Schrijf naast elke zone de personen op die hier mogen komen. Intieme zone: deze bestaat uit een afstand van cm. In deze zone worden alleen mensen toegelaten waar een emotionele band mee bestaat. Indien deze zone zonder toestemming van de persoon in kwestie wordt binnen gegaan, zal er altijd een vijandige sfeer ontstaan. 2

3 Persoonlijke zone: deze bestaat uit een afstand van 46-1,2 m. In deze zone wordt bijvoorbeeld een goed gesprek gevoerd. Dit gesprek kan zakelijk of ontspannen van aard zijn. De publieke zone: deze bestaat uit een afstand van meer dan 3,6 m. Vanuit deze zone worden groepen mensen benaderd hierbij valt te denken aan een spreker voor een publiek, waarbij geen persoonlijk contact is. Sociale zone: deze bestaat uit een afstand van 1,2 3,6 m. In deze zone worden allerlei contacten met andere mensen aangegaan die niet persoonsgebonden zijn, maar wel persoonsgebonden worden uitgevoerd. Denk aan de postbode of de winkelbediende. Eigenwaarde en zelfbeeld Het is belangrijk te beseffen dat je recht hebt op het stellen van een persoonlijke ruimte en je grenzen te stellen en ze zo nodig te verdedigen. Bij het aangeven van de grens maken we gebruik van verschillende elementen. Een daarvan is de lichaamstaal, die ongeveer 70 % van de boodschap overbrengt. Een ander element is stemgebruik. De klank en toon daarvan maken nog eens 25 % van de communicatie uit. De precieze woorden die iemand gebruikt, vormen de resterende 5 %. Overtuigend klinken is dus net zo goed belangrijk als een overtuigende uitstraling hebben. Zo je duidelijk maken dat zij zelfvertrouwen bezitten en niet van plan zijn om grensoverschrijdend gedrag te accepteren. Om vanuit een positief zelfbeeld en een goed gevoel van eigenwaarde stappen te zetten naar weerbaar gedrag, is het belangrijk te weten waar de grenzen liggen ten opzichte van anderen. Een grens is het moment waarop iets wat oké is of niet erg is, overgaat in iets wat niet oké 3

4 of onprettig is. Om jezelf te beschermen tegen respectloos, lastig of storend gedrag van anderen en zo de eigenwaarde en het (zelf)respect te behouden, zijn er duidelijke grenzen nodig. Belang van grenzen Grenzen liggen voor iedereen anders. Naast de vele individuele verschillen zijn er ook overeenkomsten tussen vrouwen enerzijds en mannen anderzijds. Vrouwen hebben vaak de neiging om eerder met gevoelens en belangen van anderen rekening te houden dan met die van zichzelf, wat maakt dat zij sneller dan mannen hun grenzen verschuiven. Om op een goede manier met je eigen grenzen en de grenzen van anderen om te kunnen omgaan moet je eerst en vooral weten waar je grenzen liggen. En dat kan alleen maar als je grenzen ook kunt voelen. Dat is voor heel wat mensen niet zo eenvoudig. We worden allemaal geboren met een feilloos vermogen om te kunnen voelen wat we prettig vinden en wat niet. Omdat we ons meer op anderen richten naarmate we opgroeien, verliezen we soms het intuïtieve vermogen om goed naar onszelf te luisteren. Naarmate je eigenwaarde groeit, zal dit vermogen groter worden. MOEITE MET GRENZEN Sommige mensen vinden het te moeilijk om duidelijke grenzen te stellen en bouwen daarom een enorme, ondoordringbare muur om zich heen. Het is een muur van woede, cynisme, achterdocht die anderen effectief buiten kan houden, maar die het ook onmogelijk maakt om echt contact te hebben. In welke mate je je eigen grenzen kunt voelen, ernaar kunt luisteren en ze serieus kunt nemen, wordt mee bepaalt met je zelfbeeld en je gevoel van eigenwaarde. Als je twijfelt aan je eigen gewaarwordingen of gevoel, of wanneer je signalen niet tijdig opmerkt, dan bestaat de kans dat je ongemerkt je grenzen verschuift. Ook ervaringen met geweld of misbruik in je jeugd kunnen maken dat je het erg moeilijk hebt om je eigen grenzen te voelen. Het is gezond om af en toe je grens te verschuiven, maar het is niet gezond voor jezelf wanneer je patronen ontwikkelt waardoor je dat systematisch gaat doen. Niet reageren wanneer je je toch respectloos, onjuist of agressief behandeld voelt, zal maken dat de emoties die verbonden zijn aan het grensoverschrijdend gedrag (irritatie, boosheid, frustratie, verdriet, pijn,..) andere kanalen zullen zoeken. Je eet een heel pak koekjes leeg, je grijpt naar een stevige borrel, je geeft je computer een mep, snauwt je collega af Na verloop van tijd zullen sommigen ziek of depressief worden. 4

5 Weerbaar in het leven staan geeft je meer mogelijkheden om je eigen grenzen af te bakenen en je doelstellingen in het leven te realiseren. Het maakt ook dat je meer invloed hebt op de vele grensschermutselingen waar je dagelijks mee wordt geconfronteerd. Weerbaarheid en grenzen Opkomen voor je grenzen moet een keuze zijn. Je moet zelf kunnen beslissen om voor jezelf op te komen. Weerbaarheid wil niet zeggen dat je altijd, overal en onder alle omstandigheden voor jezelf opkomt. Soms kunnen er redenen zijn waarom je niet reageert, niet zegt en iets voorbij laat gaan. De reden daarvoor mag echter niet zijn dat je het niet kunt. Wanneer je een goed gevoel van eigenwaarde hebt en je kunt je eigen mogelijkheden realistisch inschatten dan kun je soepel inspelen op wat er gebeurt. Zo kun je opkomen voor jezelf zonder dat de strijd je uitput. Je gedrag (buitenkant) klopt met hoe je je voelt (binnenkant). Grenzen verschuiven Het is gezond om af en toe je grens te verschuiven. Maar waarom verschuif jij je grens? Het gaat om momenten waarop je weet en aanvoelt dat iemand over je grens gaat, maar je toch beslist om hierop niet te reageren. Welke redenen herken jij?..het heeft toch geen zin. (gedachten)..ik twijfel of ik er iets van kan zegen, misschien bedoelt de ander het niet slecht (gevoel)..ik weet niet hoe de ander zal reageren, boos, onbegrip, uitlachen (gevoel)..ik twijfel of ik het wel goed heb begrepen/ ingeschat (gedachten)..ik weet niet wat ik moet zeggen, wat ik moet doen (gedrag)..ik stel mij erboven, hij/zij is de moeite niet waard (gedachten)..ik zeg bij mezelf: er is al genoeg ruzie op de wereld (gedachten)..de ander zal het toch niet begrijpen (gedachten)..het is vaak al voorbij voordat ik het me realiseer, ik ben vaak zo uit het veld geslagen (gedachten/gevoel)..als het maar een keer gebeurd (gedachten)..het hangt af van hoe ik mij voel/ mijn stemming (gevoel)..niemand zegt er iets van, ik ga niet als enige wel reageren (gedrag)..als ik er iets van zeg dat wil die ander mij vast niet meer (gevoel Wat zijn de voordelen van de redenen die je herkent? Wat zijn de nadelen? 5

6 Voordat je het filmpje bekijkt: Beschrijf hieronder wat jij belangrijk vindt in een relatie. In een relatie vind ik het volgende belangrijk: Omdat. Bekijk het volgende filmpje: YouTube: Up Love Story Waar gaat het filmpje volgens jou over? Beschrijf de relatie die de twee personages met elkaar hebben. Wat kenmerkt hun relatie? Is er iets in deze relatie wat je ook belangrijk vindt? Zo ja, wat? 6

7 Als je de maatschappij moet geloven is seks een heel belangrijk onderdeel van een relatie. Als de seks goed is, zit het met je relatie ook wel goed. Dat is alleen niet zoals het werkt in de praktijk. Uit onderzoek blijkt dat wanneer stelletjes wachten met seks hun relatie stabieler blijkt te zijn dan stelletjes die niet hebben gewacht. Ze zijn meer tevreden, en geven uiteindelijk hogere scores voor hun seksleven en hoe ze met elkaar communiceren. Hoe dat komt? Vanaf het begin hebben ze geïnvesteerd in zelfbeheersing, toewijding en communicatie. Stel dat je met seks wilt wachten tot je iemand hebt gevonden waarmee je je hele leven wilt delen. Wat zou je dan nu het beste kunnen doen om dat vol te houden? Meisje: Jongen: Bekijk het filmpje: Try Colbie Caillat op YouTube (kanaal Belovedonline) En beantwoord de volgende vragen: 1. Zegt het gebruik van make-up en mooie kleding iets over jezelf? 2. Wat bedoelt Colbie Caillat met You don t have to try? (je hoeft het niet te proberen) Bekijk dit filmpje: YouTube: reclame Dove En beantwoord de volgende vragen: 1. Waar gaat dit filmpje over? 2. Hoe kun je laten zien in een relatie dat je te vertrouwen bent? Wat heb jij nodig om jezelf te kunnen zijn in een relatie? Hoe kun je daarin het beste investeren? 7

8 Nazorg Print dit uit en hang het op de wc-deur, koelkast, kledingkast, schooltas, ipad, bureau,. Naam school: Vertrouwenspersoon: Spreekuur: Schoolmaatschappelijk werker: Spreekuur: Huis van Belle wil een veilige plek zijn voor meiden. Je kunt er je eigen mening ontwikkelen, zien hoe andere meiden hun gelovige leven inrichten. Je kunt er praten met anderen, vragen stellen die je misschien nergens durft te stellen en je leven delen. Wat er ook met je is Bel Chris! Bang dat je de enige bent? Maak je niet druk. We worden wel 5000 keer per jaar om hulp gevraagd, dus daar hoef je absoluut niet bang voor te zijn! Reformatorisch Meldpunt Seksueel Misbruik: Wij bieden een luisterend oor en advies om stappen in de goede richting te zetten. christelijke hulp aan kinderen en jongeren. Landelijke instelling voor gereformeerde geestelijke gezondheidszorg en kan hulp bieden bij problemen rondom seksualiteit. Coaching, toerusting en (h)erkenning voor homoseksuele reformatorische jongeren en hun omgeving. CHAP: Hulp bij seksverslaving.

9 W I S Weerbaar in seksualiteit Jongeren hebben meer dan ooit toegang tot informatie over seksualiteit. Kennis over seksualiteit leidt niet automatisch tot seksuele weerbaarheid. Daarvoor is seksualiteit te ingewikkeld! Weerbaar in Seksualiteit levert een bijdrage aan het vergroten van de deskundigheid van professionals in het voortgezet christelijk onderwijs die zich bezighouden met de seksuele weerbaarheid van jongeren. Dit gebeurt door de ontwikkeling van lesmaterialen die de scholen meer handvatten bieden om aandacht aan seksualiteit en seksuele weerbaarheid te geven. Daarnaast worden er trainingen gegeven en advies aan het onderwijs om de bespreekbaarheid rondom seksualiteit en seksuele diversiteit te bevorderen. Tevens worden er nieuwe projecten opgezet zoals rondom homoseksualiteit en pornografie. Door toegankelijke materialen, nieuw aanbod, trainingen en advies wordt de seksuele weerbaarheid van leerlingen bevorderd en scholen gestimuleerd structurele aandacht te schenken aan dit belangrijke, maar ook veelomvattende thema. Heb je vragen/opmerkingen? Neem gerust contact met ons op! info@wiseducatie.nl of bezoek onze website www. wiseducatie.nl Colofon Uitgave: Weerbaar in Seksualiteit, mei 2017 Alle rechten voorbehouden. Geen enkel onderdeel van het materiaal mag worden verveelvoudigd,