DIE GEREFOill!IEERDE KERK EN DIE ONDERWYS IN SUID-AFRIKA, deur. P.W. BINGLE, B.A., B.Ed.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "DIE GEREFOill!IEERDE KERK EN DIE ONDERWYS IN SUID-AFRIKA, deur. P.W. BINGLE, B.A., B.Ed."

Renée Wouters
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 DIE GEREFOill!IEERDE KERK EN DIE ONDERWYS - IN SUID-AFRIKA, deur P.W. BINGLE, B.A., B.Ed. Verhande1ing aangebied ter nakoming van die vereistes vir die graad Magister Educations aan die Potchefstroomse Universiteit vir Christe1ike Ho~r Onderwys Promotor: Prof. dr. H.J.J. Bingle Desember 1954.

2 I N H 0 U D, Bladsy. Voor\1-roord: Hoofstuk 1: Inleiding. 1. Die Herstigting van die Geroformeerde Kerk in Suid-Afrika, v - vi. 1-24, Algerne:J:!e Onder,;-rystoestande in Kaapland, Oranje-Vrystaat en Transvaal ornstreeks 18.59: a) Kaapland, b) Transvaal en die Oranje Vry?taat. 3. Samevatting. Hoofstuk 2: Die Eerste ~egin, Buurt- en Kerkskole, Die Opi?telling van 'n Onder1 rysplan, a) Die Eerste Tien Jaar, (Partikuliere inisiatief) : (1) Kaapland, (2) Transvaal, (3 ) Oranj e-vrystaat, b) Inisiatief van die Kerkverband. c) 11 Hot Plan" opgestel deur die 11 Hoofd-Com!!lissie. in zake het O:nder~"Jij s 11, 1873.~ 9-22, , Die Toepassing van 11 Het Plan" in die Praktyk

3 - ( ii) - a) Geskiedenis: (1) Die Oprigting van Skole: ) Kaap land, ) Tra...Yl.svaal, ) Oranje-Vrystaat (2) Beheer van Skole b) Doel met die Gereformeerde Skole c) Leerlinge van die Buurt- en Kerkskole d) Inhoud by die Buurt- en Kerkskole e) Taalvraagstuk in die Buurten Kerkskole f) Onderwysers van die Buurten Kerksko1e Samevatt ing. Hoofstuk 3: Christelike Skole met Staatsondersteuning en Kerksko1e, Die Sinodebesluite van 1882 en 1897 en die uitwerking daarvan in die A1gemeen Die Gereformeerde Kerk en die OnderNys in die drie Suid-Afrikaanse State afsond$r1ik: a) Transvaal, b) Die Oranje-Vrystaat, c) Kaap1and Beheer oor die Gereformeerde Sko1e Gereformeerde Leer1inge Tug by die Gereformeerdes Inhoud van die Gere forme<~ rde s se Sko1e (iii)

4 - (iii) - 7, Gereformeerde O:nderNysers, 8. Taq1Vraagstuk by die Gereformeerdes. 9. Samevatting. Hoofstuk 4: Die Literariese Afdeling van die Teologiese Skool, Die GedagtE? aan d.ie oprigting van 1 n Skool, Die Oprigting van die Toologiese Skoo~, 1869, en die eerste jare tot Reorganisasie a) Geskiod?nis van die Teologiese Skoo b) Doe1 met die oprigting van die Teologiese Skool. c) Studente van die Teologiese Skool d) Inhoud van die,teologiese Skool e) Leerboeke gebruik in die Teologiese Skool f) Die Taalvraagstuk in die Teo- '+. 1ogiese Skoo1. Samevatting. HOofstuk 5: Samevatting en gevolgtrekkings. 1. Die Gereformoerde Kerk so.beginse1s ~tmt die onderwys betref a) Die Skoo1opvoeding is noodsaaklik en onmisbanr aangesien die ouers gebind is dour die leer van die Bybe1 en die doopbe1ofte ' (iv)

5 - ( iv) - b) Dit is die taak van die ouers om to sorg vir. die Opvoec1i:ng en Onder1: rys van huf kinders c) Die Skoolopvoeding moet Christelik ~;rees d) Die Slmolopvoeding 'moet Nasionaal 1':re e s 2. Die Versl.{illende soorte slmle cleur die Gereformeerde Kerk in die verskillende tye opgerig. J" Die Qple iding van Onder1'rysers Doel, inhoud on voertaal van die Gereformeerde Skole By1ae :. I - XVIII 1~ II Vereeniging voor GerE:;form8er?-e Ondervrij s II. I - rv. 2, Steynsburg se Skoolreg1ement. v - VII. J. 11 Roglement van hot Comite voor het schoo1- houden in de School te Beschuitfontein 11 VIII - XI. 4. Notu10 van de Algome:t?-e V8rgadering van die Z.A. Republiek, 1893, art " Die Vryvrillige Beginsel - petisie. 6. Rapport van die Kommissie oor Christelike XII - XIV - XIII. XVI dervrys in die~ gemeentes. XVII - XVIII. Bibliografie: XIX- XXII oooooooooo

6 (v). V 0 0 R W 0 0 R D. Met die bestudering van die offisi~le dokumente van die Gereformeerde Kerk vind ons gedurende die eerste tien jaar na die herstigting min gegewens oor skole. In die Notules van die Algemene Vergaderings kom daar letterlik niks voor nie, en in die Notules van kerkrade slegs sporadiese gegewens. Eers nadat die sinode hom die saak begin aantrek het, is gegewens in offisi~le dokumente volop aangesien daar nou doelbewus na gestreef is om Gereformeerde onderwys daar te stel. Die geskiedenis van die Gereformeerde Kerk en die onderwys in Suid-Afrika, , val dan duidelik in vier fases uiteen: (1) Die Eerste Begin, Buurt- en Kerkskole, ; (2) Christelike skole met staatsondersteuning, ; (3) Kerkskole, (4) Die Literariese afdeling van die Teologiese skool, Maar omdat die derde tydperk vanaf te kort was vir die Gereformeerdes om iets daadwerkliks in te kon presteer, is die derde en vierde fases as 'n eenheid behandel. In hierdie studie is heelwat praktiese moeilikhede ondervind: om in elke gemeente van die Gereformeerde Kerk te gaan navorsing doen, sou 'n haas onbegonne taak wees, en daarom is navorsing gedoen slegs in gemeentes wat in die 19e eeu beskou is as die brandpunte van die Gereformeerde Kerk om so die algemene gang van sake te probeer vasstel. 'n Verdere moeilikheid wat ondervind is, is die feit dat sommige gemeentes se offisi~le notuleboeke nerens opgespoor kon word nie. Dit geld veral vir die gemeente Rustenburg en so het waardevolle informasie verlore geraak. Van enkele ander gemeentes kon nie al die notuleboeke gevind word nie. In/. 2.

7 (~i) In enkele gevalle was die notuleboeke blootgestel aan verwaarlosing en verwering; van sommige se bladsye is verwyder en in enkele gevalle kon die skrif as gevolg van die ouderdom van die ink nie ontsyfer word nie. Nogtans is gepoog om so 'n getroue beeld moontlik te skep van die bydraes wat die Gereformeerde Kerk gedurende die l9e eeu tot die onderwys gelewer het. Graag neem ek die geleentheid te baat om hier my hartlike dank te betuig aan almal wat dit vir my moontlik gemaak het om hierdie taak uit te voer. Met dankbaarheid dink ek aan die krag en leiding wat die Hemelse Vader my geskenk het. Aan Hom alle eer! My opregte dank en waardering aan my vrou vir die opoffering wat sy haar getroos het en aanmoediging wat van haar uitgegaan het; aan prof. dr. J. Chr. Coetzee onder wie ek die verhandeling begin het; aan my promotor, prof. dr. H.J.J. Bingle, onder wie se leiding ek die verhandeling voltooi het; aan die outoriteite en personeel van die biblioteek van die Teologiese Skool van die Gereformeerde Kerk vir hulle vriendelikheid en hulpvaardigheid en te slotte my dank aan die verskillende kerkrade wat my toegelaat het om informasie uit hulle offisi~le Des dokumente te versamel. P.W.B.

Vergelijkbare documenten

Uit ou Reisbeskrywinge.

Uit ou Reisbeskrywinge. Uit ou Rei sbes krywinge, DACVERHALE EN ANDER LETIER KUNDICE BRONNE OOR DIE KAAP. BESORG DEUR Dr. W. BLOMMAERT en Dr. S. F. N. GIE (P,oleNore in die Cel~iedeni, aan die UnilPer,ÏfeÏl.an