Praktijk: Werken aan organische stof met melkveehouders

Transcriptie

1 Praktijk: Werken aan organische stof met melkveehouders Nick van Eekeren Programma bodem, grasland en ecosysteemdiensten Productie Waterregulatie: kwantiteit en kwaliteit Klimaat: mitigatie en adaptatie Biodiversiteit 1

2 Werken vanuit de 6 elementen van bodemkwaliteit: 1. Organische stof 2. Structuur 3. Beworteling 4. Bodemleven 5. Waterhuishouding 6. Bodemchemie Onderzoek en praktijk Onderzoek Praktijk 2

3 Praktijk Bodemkwaliteit in 4 stappen Organische stof en diensten 3

4 Relatie organische stof en ecosysteemdiensten Relatie organische stof en ecosysteemdiensten 4

5 Relatie organische stof en NLV Vuistregel 1% org stof= 25 kg NLV Van Eekeren et al Organische stof en opbrengst 5

6 Organische stof en opbrengst 1% organische stof meer in laag 0 10cm op zandgrond: Per Per ha: ha: 1320 kg ds opbrengst gras 50,-- 50,-- Euro 145 per ha 20,-- 20,-- 80,-- 80,-- Van Eekeren et al Maatregelen organische stof 6

7 1. Groenbemester Deru et al. In voorbereiding 2. Bemesting Eff. Org. Stof Drijfmest rundvee 33 Drijfmestvarkens 20 Vast rundvee 77 Vast Vleeskuikens 183 Champost 89 GFT-compost 183 7

8 3. Aanvoer gewas Eff. Org. Stof Gras 1 jaar 875 Gras 2 jaar 2275 Gras 3 jaar 3675 Aardappelen 875 Snijmais wortels 525 Tarwe+stro 2550 Effect landgebruik op organische stof Behandelingen proef in Gent: >36 jaar blijvend grasland Wisselbouw 3 jaar gras klaver na 3 jaar maïs Wisselbouw 3 jaar maïs na 3 jaar gras klaver >36 jaar continuteelt maïs Aanleg proefveld in 1966 Proefveld in

9 Effect landgebruik op organische stof Behandelingen proef in Gent: >36 jaar blijvend grasland Wisselbouw 3 jaar gras klaver na 3 jaar maïs Wisselbouw 3 jaar maïs na 3 jaar gras klaver >36 jaar continuteelt maïs Aanleg proefveld in 1966 Proefveld in 2002 Effect landgebruik op organische stof 7 Org. stof % in laag 0-10 cm jaar gras 3 jaar gras 3 jaar mais 36 jaar mais Van Eekeren et al

10 Samenvattend effect landgebruik op zes elementen van bodemkwaliteit 36 jaar gras 3 jaar gras klaver na 3 jaar mais 3 jaar mais na 3 jaar grasklaver 36 jaar continu bouwland 1.Organische stof % 5,7 3,3 3,8 2,3 2. Bodemstructuur % Beworteling n/m Bodemleven helling 0,26 0,50 0,53 0,63 5. Waterhuishouding Mm/s 2,7 1,1 6. Bodemchemie Kg N/ha Van Eekeren et al Aanbeveling melkveebedrijf met 80% grasland en 20% bouwland voor optimaal behoud en gebruik bodemkwaliteit 60% Blijvend/oud grasland 20% Grasklaver in vruchtwisseling 20% Snijmais in vruchtwisseling 10

11 Van Eekeren et al Voordelen op een rij Verbetering bodemkwaliteit breed Verbetering NLV Verhoging opbrengst en RE van eigen land Minder aanvoer van kunstmest 7000 euro plus Lagere nitraatuitspoeling Minder aanvoer van soja Lagere uitstoot broeikasgassen Hogere biodiversiteit 11

12 Regelgeving voor organische stof Verbod op graslandvernieuwing in najaar opheffen Huidige definitie van tijdelijk en blijvend grasland heroverwegen Inzaai van klaver en kruiden na mais toestaan Onderzoek voor organische stof Persistentie van rode klaver Behoud van grasland met weidegang, beregenen, doorzaai en graslandwoelen 12

13 Maatregelen organische stof Basis 60% blijvend grasland, 20% grasklaver, 20% mais Grasland Afbraak verminderen Behoud grasland Bekalken binnen streefwaarde Aanvoer verhogen Bemesting, mestsoort, compost Engels raaigras met meer wortels Grassoorten met meer wortels Bouwland Afbraak verminderen Niet Kerende Grondbewerking Bekalken binnen streefwaarde Aanvoer verhogen Type maïsteelt (snijmaïs, MKS, korrelmaïs) Stoppelhoogte Maisrassen met meer wortels Mestsoort en compost Groenbemester Conclusies Belangrijke stappen voor verbetering bodemkwaliteit (incl. organische stof) door verandering landgebruik Prioritering maatregelen belangrijk Maatregelenpakket moet aansluiten op meerdere maatschappelijke doelen die aan melkveehouderij gevraagd worden Verandering van regelgeving noodzakelijk 13

14 Steek je kop niet in het zand maar kijk wat vakeronderde graszode 14