Spasticiteitbehandeling bij MS. 14 mei 2014

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Spasticiteitbehandeling bij MS. 14 mei 2014"

Transcriptie

1 Spasticiteitbehandeling bij MS 14 mei 2014

2 Spasticiteit: origine Centrale zenuwstelsel: Hersenen Ruggenmerg

3 Spasticiteit: origine Reflexboog Spierzenuw gevoelszenuw

4 Spasticiteit: definitie Stoornis in de motoriek, waarbij snelheidsafhankelijke toename rekreflexvan spieren o.b.v. verhoogde prikkelbaarheid rekreflex als onderdeel van bovenste motorneuron syndroom

5 Spasticiteit: Moderne versie definitie Verstoorde controle van motoriek en sensibiliteit door het UMNS die zich manifesteren als wisselende of permanente onwillekeurige spieractivatie

6 Prevalentie spasticiteit Bij 70-90% MS patiënten ontstaat spasticiteit gedurende hun leven. 66% ervaart beperkingen hierdoor (Spanje) Oreja-Guevara C Int J Neurosci % ervaart beperkingen hierdoor (USA) Morley A Disabil Rehabil. 2013

7 Locatie spasticiteit Benen > armen Adductie-endorotatie bovenarm Flexie elleboog, pols, vingers Spitsvarus stand voet/enkel Hyperextensie grote teen Strek-/ buigspasme benen Scharen van de benen Intensiteit wisselt over de dag s nachts vaak piek

8 Gevolgen spasticiteit Functieniveau Spasmes, stijfheid, pijn, zwaar gevoel Standsafwijkingen/contracturen Huidproblemen, infecties, decubitus Vermoeidheid/slaapproblemen Stemmingsproblemen Activiteiten en participatie niveau Moeite met zelfverzorging Moeite met mobiliseren Verminderde sociale contacten en/of activiteiten Invloed op uitvoeren werk/hobby s Persoonlijk niveau Schaamte, faalangst, vermijden

9 Anamnese Ontstaan en beloop Provocerende en reducerende factoren Rust en actieve houdingen, vermoeidheid, etc Medisch provocerende factoren = nociceptieve factoren

10 Spasticiteit provocerende factoren Koorts, algemeen ziek zijn Blaas/nieren: urineweginfectie Darm: obstipatie Baarmoeder: menstruatie, myomen Pijn: dubbel zittende teen, randje orthese/schoen) Huid: wond, decubitus en ingegroeide teennagel Knelling: strak zittend kleding/urine opvangsysteem, etc Fractuur Trombose Mentale stress: angst en stemmingswisselingen

11 Anamnese (2) Functionele beperkingen door spasticiteit. Hygiëne problemen Liggen, zitten, mobiliseren, werk/hobby Functionele mogelijkheden door spasticiteit. Kunnen staan op paretisch been door spasticiteit Spasticiteitbehandeling tot nu toe en effect Medicatie Orthese/schoeisel orthopedische ingrepen Doelen bij eventuele spasticiteitbehandeling Motivatie en cognitie voor spasticiteitbehandeling

12 Spasticiteit lichamelijk onderzoek zeker verrichten om behandelplan te kunnen opstellen

13 Spasticiteit behandeling algemeen Preventie en advies Fysiotherapie Ergotherapie Orthesiologie Schoeisel

14 Preventieve/adviserende behandeling Voorkomen en behandelen nociceptieve prikkels Advisering: Lig, zit en activiteitenhouding Houding kan spasticiteit Stabiliteit belangrijk Instabiliteit co-contracties cave te veel externe stabiliteit: beperkt bewegingsmogelijkheden Houding veranderen: remt spasme, stijfheid en verkorting Voorkomen van drukplekken, decubitus niet wetenschappelijk bewezen dat deze houdings-adviezen invloed hebben op ontstaan of beloop van spasticiteit

15 Oefentherapie algemeen aanleren bewegingstrategieën gericht op verminderen negatieve effecten spasticiteit: visuele compensatie, kleine passen, rustige bewegen geen evidentie voor één specifiek neurologische behandelconcept voor behandeling spasticiteit. Aanbeveling: richt op behandelen op functieniveau! behandelen op stoornis niveau geeft geen vertaling naar activiteiten- en participatieniveau.

16 Oefentherapie Rekken spieren op lengte houden: actief en passief bewegen en rekken Niet bewezen welke manier van rekken het meest effectief is redenen verkorting doet spasticiteit toenemen goede conditie van musculatuur en gewrichten betere lig- en zitpositie spasticiteit niet bewezen of rekken invloed heeft op ontstaan of beloop van spasticiteit ET richtlijn: spalk geen effect op verminderen van spasticiteit, wel bij verhoogde kans op contractuur/ongewenste stand FT richtlijn: aannemelijk langdurige (6-8uur) rek (van spalken) een reducerend effect heeft op spierstijfheid en PROM.

17 Orthese en schoeisel Doel orthese (1,2) en schoeisel (2) 1. Preventief: voorkoming spierverkorting/ contracturen 2. Stimuleren/compenseren verminderde functies van bewegingsapparaat voorkeur voor maat orthese/schoeisel i.v.m. confectie bij spasticiteit confectie schoeisel te slap mediolaterale instabiliteit enkel beter te stabiliseren goede pasvorm ivm vaak verminderde sensibiliteit vroeg starten om mobilisatie op gang te krijgen

18 Spasticiteit behandeling aanvullend Gegeneraliseerd Orale medicatie I.T.B Neurochirurgie Reversibel Irreversibel Perifere zenuwblokkade Botuline toxine behandeling Elektrostimulatie Orthopedische ingrepen Focaal

19 Orale medicatie Gegeneraliseerd reversibel behandeling Indicatie Spasticiteit in 2 extremiteiten Bijwerking Ongewenst tonusverlies elders Centraal dempend effect Caveouderen, psychische stoornis en cerebraal letsel 4 categorieen, waarvoor allen beperkte effectiviteit GABA-like: Baclofen(Lioresal), benzodiazepines( Diazepam(Valium), Clonazepam(Rivotril) ) Centrale apha 2 agonisten: Tizanidine(Sirdalud) Perifeer werkend: Dantroleen(Dantrium), cavelf en cardialest. Medicinale Cannabis (geen geregistreerd geneesmiddel) Bij pijn en spasticiteit

20 Intrathecale baclofen Gegeneraliseerde reversibele behandeling Volgende presentatie

21 Botuline toxine en fenol Focale reversibele behandeling Werking Botulinetoxine A (Botox ) - Injectie in spier - Blokkade transmitterrelease in neuromusculaire synaps Perifere zenuwblokkade Fenol -Injectie perineuraal of bij motorpoint -Eiwit denaturatie met necrose, sclerose en myelinebeschadiging Effect 2-10 dagen direct Werkingsduur Bijwerking 2-3 maanden 3-9 maanden Krachtsverlies aangrenzende spieren -Pijnklachten en hypesthesie -Belastend Voordeel Minder belastend Goedkoop Zeer effectief voor clonus

22 Nabehandeling Bij botuline toxine (BT) en fenol Geen bewijs voor effect van nabehandeling bij BT BT alleen In de praktijk vaak nabehandeling doel Behouden en verbeteren PROM en AROM Verbeteren van motorische vaardigheden Orthesiologie, passieve en actieve oefentherapie en rekken (6-8 uur)

23 Electrostimulatie (ES) Focale reversibele behandeling Functionele ES Ter ondersteuning van een functie Therapeutische ES gericht op stoornisvermindering Spasticiteit, Kracht, Pijn (bv TENS), Circulatie/oedeem, ROM/contracturen Bij stop van therapie vervaagt effect snel. Geen duidelijkheid over evidence van ES op vermindering van spasticiteit

24 Orthopedische interventies Focale, irreversibele behandeling Pees Tenotomie Hamstrings Verlenging Achillespees Transpositie Superficialis naar profundus transfer bij clenced fist SPLATT; split anterior tibial tendon transfer Spier verlenging Biceps gastrocnemius Artrodese Pols, tenen, OSG, hele enkel

25 Indicatie Orthopedische interventies Focale, irreversibele behandeling Botuline toxine moet fequent herhaald worden Werkingsduur botuline toxine onvoldoende Orale medicatie en orthese onvoldoende effect Waar opereren: Operateur met ervaring met spasticiteit Samenwerking tussen operateur en RA

26 Spasticiteit behandeling Preventie en advies Fysiotherapie/ Ergotherapie/ Orthesiologie/ Schoeisel Gegeneraliseerd Orale medicatie I.T.B Neurochirurgie Reversibel Irreversibel Perifere zenuwblokkade Botuline toxine behandeling Elektrostimulatie Focaal Orthopedische ingrepen

27 Spasticiteit behandeling Spasticiteit als symptoom Niet altijd behandeling nodig Alleen bij hinder of functionele beperkingen Wat is de oorzaak (focus) Indicatie voor behandeling niet de mate van spasticiteit op stoornis niveau welde gevolgen op comfort, welbevinden en activiteiten-en participatieniveau. Er is geen standaard behandeling Als nodig beoordeling door team: Bv bij lopen spasticiteit positief Gangbeeldanalyse bij complexe loopproblemen

18-2-2014. Spasticiteit bij Multiple Sclerose Sven Slikkerveer revalidatiearts. Spasticiteit. Spasticiteit bij Multiple Sclerose

18-2-2014. Spasticiteit bij Multiple Sclerose Sven Slikkerveer revalidatiearts. Spasticiteit. Spasticiteit bij Multiple Sclerose Spasticiteit bij Multiple Sclerose Sven Slikkerveer revalidatiearts MSMS 2 december 2013, Ede. MS multidisciplinair, dat doe je zo! Spasticiteit bij Multiple Sclerose Definitie spasticiteit Andere stoornissen

Nadere informatie

Gevorderde MS & Spasticiteit. Gevorderde MS & Spasticiteit. Spasticiteit [Lance] MS en spasticiteit. MS en spasticiteit. 17.000 MS patiënten/nederland

Gevorderde MS & Spasticiteit. Gevorderde MS & Spasticiteit. Spasticiteit [Lance] MS en spasticiteit. MS en spasticiteit. 17.000 MS patiënten/nederland Gevorderde MS & Spasticiteit Disclosure belangen sprekers (Potentiële) belangenverstrengeling : geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven : geen Ar Henning, fysiotherapeut Johan Koops,

Nadere informatie

MS en Spasticiteit. Indeling Symposium. Multidisciplinaire benadering van ms en spasticiteit. Doel symposium. Pathogenese MS.

MS en Spasticiteit. Indeling Symposium. Multidisciplinaire benadering van ms en spasticiteit. Doel symposium. Pathogenese MS. Indeling Symposium MS en Spasticiteit Nicole van Kleef Sandra Rutjens Susanne Pasmans Monique van Mechelen Multidisciplinaire benadering Fysiotherapeutische benadering Zitadviesteam Sophia Revalidatie

Nadere informatie

Spasticiteit en behandeling met botuline toxine

Spasticiteit en behandeling met botuline toxine Spasticiteit en behandeling met botuline toxine In deze folder vindt u algemene informatie over spasticiteit en behandeling met botuline toxine. Uiteraard komt de folder niet in plaats van een gesprek

Nadere informatie

Spasticiteit bij MS Disclosures. Spasticiteit bij MS. Spasticiteit bij MS. Spasticiteit bij MS

Spasticiteit bij MS Disclosures. Spasticiteit bij MS. Spasticiteit bij MS. Spasticiteit bij MS Disclosures Definitie en mogelijkheden Geen research grants of relaties met/betrokkenheid industrie 18 april 2017 Manon Janse m.janse@reade.nl Wat is spasticiteit / tonus Klinimetrie smogelijkheden Oorzakelijk

Nadere informatie

Spasticiteit en behandeling met fenol

Spasticiteit en behandeling met fenol Revalidatiegeneeskunde Spasticiteit en behandeling met fenol In deze folder vindt u algemene informatie over spasticiteit en behandeling met fenol. Uiteraard komt de folder niet in plaats van een gesprek

Nadere informatie

Spasticiteit en behandeling met fenol

Spasticiteit en behandeling met fenol Revalidatiegeneeskunde Spasticiteit en behandeling met fenol Deze folder bevat algemene informatie over spasticiteit en behandeling met fenol. Uiteraard komt de folder niet in plaats van een gesprek met

Nadere informatie

Spasticiteit en behandeling met fenol

Spasticiteit en behandeling met fenol Revalidatiegeneeskunde Spasticiteit en behandeling met fenol In deze folder vindt u algemene informatie over spasticiteit en behandeling met fenol. Uiteraard komt de folder niet in plaats van een gesprek

Nadere informatie

Wat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts. Inhoud

Wat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts. Inhoud Wat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts Inhoud Multipele sclerose Overzicht behandelmogelijkheden Multidisciplinair revalidatieplan Casus Conclusie 1 Wat is MS? Typen MS Relapsing-Remitting

Nadere informatie

Fysiotherapie bij MS. Spasticiteit en passief bewegen. Nieuw Unicum Zandvoort Fysiotherapie Sprekers: Barbara van Marle Chloé Balland

Fysiotherapie bij MS. Spasticiteit en passief bewegen. Nieuw Unicum Zandvoort Fysiotherapie Sprekers: Barbara van Marle Chloé Balland Fysiotherapie bij MS Spasticiteit en passief bewegen Nieuw Unicum Zandvoort Fysiotherapie Sprekers: Barbara van Marle Chloé Balland Inhoud Visie van Nieuw Unicum op spasticiteit Visie van Nieuw Unicum

Nadere informatie

Botulinetoxine type A behandeling bij volwassenen met spasticiteit

Botulinetoxine type A behandeling bij volwassenen met spasticiteit Botulinetoxine type A behandeling bij volwassenen met spasticiteit BOTULINETOXINE TYPE A BEHANDELING BIJ VOLWASSENEN MET SPASTICITEIT Hevige stijfheid of gespannenheid in de spieren wordt spasticiteit

Nadere informatie

Botulinetoxine A injectie

Botulinetoxine A injectie Botulinetoxine A injectie Bij de behandeling van spasticiteit en dystonie Door verschillende neurologische aandoeningen, zoals een hersenberoerte, multiple sclerose of een dwarslaesie, kunnen er problemen

Nadere informatie

maakt bijzondere revalidatie toegankelijk Patiëntenfolder Behandeling van spasticiteit aan huis

maakt bijzondere revalidatie toegankelijk Patiëntenfolder Behandeling van spasticiteit aan huis >>>> maakt bijzondere revalidatie toegankelijk Patiëntenfolder Behandeling van spasticiteit aan huis 1 2 >>>> Wat is spasticiteit? In deze brochure kunt u lezen wat spasticiteit is en hoe de symptomen

Nadere informatie

Botuline toxine behandeling. bij kinderen

Botuline toxine behandeling. bij kinderen Botuline toxine behandeling bij kinderen Over deze brochure De revalidatiearts heeft met u de optie besproken om uw kind te laten behandelen met botuline toxine. In deze brochure kunt u lezen wat botuline

Nadere informatie

Spasticiteit en Dystonie

Spasticiteit en Dystonie Spasticiteit en Dystonie Injectie met botulinetoxine A bij de behandeling van spasticiteit en dystonie Inleiding Er zijn verschillende neurologische aandoeningen waarbij spasticiteit en/of dystonie kunnen

Nadere informatie

Botuline toxine behandeling bij kinderen onder narcose

Botuline toxine behandeling bij kinderen onder narcose Informatie voor de ouders Botuline toxine behandeling bij kinderen onder narcose Laat zien wat je kunt Botuline toxine behandeling bij kinderen De revalidatiearts heeft met u de optie besproken om uw kind

Nadere informatie

Mobiliteitspoli Nijmegen. Diagnostiek en behandeling op maat bij loop- en balansproblemen door een chronische neurologische aandoening

Mobiliteitspoli Nijmegen. Diagnostiek en behandeling op maat bij loop- en balansproblemen door een chronische neurologische aandoening Mobiliteitspoli Nijmegen Diagnostiek en behandeling op maat bij loop- en balansproblemen door een chronische neurologische aandoening Achtergrond De Mobiliteitspoli Nijmegen is opgericht door de afdeling

Nadere informatie

U heeft MS en u heeft last van spasticiteit. In deze brochure staat informatie over spasticiteit en de behandelmogelijkheden.

U heeft MS en u heeft last van spasticiteit. In deze brochure staat informatie over spasticiteit en de behandelmogelijkheden. U heeft MS en u heeft last van spasticiteit. In deze brochure staat informatie over spasticiteit en de behandelmogelijkheden. Wat is spasticiteit? Bij spasticiteit is de controle op de spanning in de spieren

Nadere informatie

CP: prognose en behandeling

CP: prognose en behandeling Informatieavond Cerebrale Parese, 15 juni 2016 CP: prognose en behandeling Dr. Marc Nederhand Revalidatiearts Informatieavond Cerebrale Parese, 15 juni 2016 Bram 10 jaar, CP, bilateraal, GMFCS 3 Sinds

Nadere informatie

Afdeling Handchirurgie

Afdeling Handchirurgie Paramedisch Extensorpeesletsel zone 3 & 4 Boutonnière v.1-01/2013 Een boutonnière deformiteit (knoopsgatdeformiteit) beschrijft een 'zigzag'-collaps van een vinger of duim waarbij het PIP gewricht in flexie

Nadere informatie

Botulinetoxine A injectie bij de behandeling van spasticiteit en dystonie

Botulinetoxine A injectie bij de behandeling van spasticiteit en dystonie Botulinetoxine A injectie bij de behandeling van spasticiteit en dystonie Inleiding Wat is spasticiteit? Spasticiteit kan zich ontwikkelen na schade aan het centrale zenuwstelsel. Spasticiteit is een verstoorde

Nadere informatie

Botuline Toxine Behandeling bij kinderen

Botuline Toxine Behandeling bij kinderen Botuline Toxine Behandeling bij kinderen informatie voor ouders en kind Botuline toxine behandeling bij kinderen De revalidatiearts heeft met u de optie besproken om uw kind te laten behandelen met botuline

Nadere informatie

Multidisciplinaire revalidatiegeneeskundige behandeling bij MS. Mw.dr. Jetty van Meeteren Revalidatiearts Erasmus MC Rotterdam

Multidisciplinaire revalidatiegeneeskundige behandeling bij MS. Mw.dr. Jetty van Meeteren Revalidatiearts Erasmus MC Rotterdam Multidisciplinaire revalidatiegeneeskundige behandeling bij MS Mw.dr. Jetty van Meeteren Revalidatiearts Erasmus MC Rotterdam ICF MODEL International Classification of funtion, disability and health (WHO

Nadere informatie

U heeft MS en u heeft last van spasticiteit. In deze brochure staat informatie over spasticiteit en de behandelmogelijkheden.

U heeft MS en u heeft last van spasticiteit. In deze brochure staat informatie over spasticiteit en de behandelmogelijkheden. Spasticiteit bij MS 1 Inleiding U heeft MS en u heeft last van spasticiteit. In deze brochure staat informatie over spasticiteit en de behandelmogelijkheden. 2 Wat is spasticiteit? Bij spasticiteit is

Nadere informatie

Subtotaal - Ondersteuners Subtotaal - Honorarium. Subtotaal - Poorter. Subtotaal - Kosten. Declaratiecode Zorgproduct.

Subtotaal - Ondersteuners Subtotaal - Honorarium. Subtotaal - Poorter. Subtotaal - Kosten. Declaratiecode Zorgproduct. 14C010 990029011 Reguliere ongecompliceerde zorg (1 of 2 contacten door Consultatieve Psychiatrie) bij Een psychische 76,13 stoornis 116,64 5,96 122,60 198,73 14C021 990030011 Multidisciplinaire behandeling

Nadere informatie

Declaratiecode Zorgproduct passantentarief BCN 2015 Omschrijving 15A333 060607016 167,12 Consult op de polikliniek bij Een slaapstoornis 15A336

Declaratiecode Zorgproduct passantentarief BCN 2015 Omschrijving 15A333 060607016 167,12 Consult op de polikliniek bij Een slaapstoornis 15A336 Declaratiecode Zorgproduct passantentarief BCN 2015 Omschrijving 15A333 060607016 167,12 Consult op de polikliniek bij Een slaapstoornis 15A336 069499010 401,82 Lokale injectie van corticosteroiden (ontstekingsremmers)(met

Nadere informatie

Fenolisatie Revalidatiecentrum Breda

Fenolisatie Revalidatiecentrum Breda Fenolisatie Revalidatiecentrum Breda Inleiding Door diverse neurologische aandoeningen kunt u last hebben van verhoogde spierspanning, ofwel spasticiteit. In sommige gevallen heeft u hier weinig hinder

Nadere informatie

Behandeling met botuline toxine De Wielingen, Lindenhof en Reigerbos

Behandeling met botuline toxine De Wielingen, Lindenhof en Reigerbos Behandeling met botuline toxine De Wielingen, Lindenhof en Reigerbos Behandeling met botuline toxine De Wielingen, Lindenhof en Reigerbos Wat is botuline toxine? Botuline is een eiwit dat wordt aangemaakt

Nadere informatie

Dwarslaesie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Dwarslaesie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Dwarslaesie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U of uw familielid/naaste is opgenomen in het Albert Schweitzer ziekenhuis vanwege een dwarslaesie. In deze folder

Nadere informatie

Revalidatie, hoe werkt dat nou? Informatiebijeenkomst: MS keten in beweging Hans van Geffen, revalidatiearts Klimmendaal, revalidatiespecialisten.

Revalidatie, hoe werkt dat nou? Informatiebijeenkomst: MS keten in beweging Hans van Geffen, revalidatiearts Klimmendaal, revalidatiespecialisten. Revalidatie, hoe werkt dat nou? Informatiebijeenkomst: MS keten in beweging Hans van Geffen, revalidatiearts Klimmendaal, revalidatiespecialisten. Inleiding 1) Revalidatiegeneeskunde bij MS - functionele

Nadere informatie

Neurologische aandoeningen. Ronny Driesen Pijnverpleegkundige

Neurologische aandoeningen. Ronny Driesen Pijnverpleegkundige Neurologische aandoeningen Ronny Driesen Pijnverpleegkundige Prevalentiecijfers Ziekte van Parkinson 40-60 % heeft pijn Pijn onderhevig aan het dopamineniveau Dementie 40-80% Juiste aantallen niet zeker,

Nadere informatie

Botuline toxine behandeling (voor volwassenen) Poli Revalidatiegeneeskunde

Botuline toxine behandeling (voor volwassenen) Poli Revalidatiegeneeskunde 00 Botuline toxine behandeling (voor volwassenen) Poli Revalidatiegeneeskunde 1 Deze folder is bedoeld voor mensen die last hebben van een verhoogde spierspanning en hiervoor een behandeling met botuline

Nadere informatie

Welkom. Wietske van de Geer Peeters. Revalidatiearts. Klimmendaal locatie Zutphen Gelre. ziekenhuizen Zutphen

Welkom. Wietske van de Geer Peeters. Revalidatiearts. Klimmendaal locatie Zutphen Gelre. ziekenhuizen Zutphen Welkom Wietske van de Geer Peeters Revalidatiearts Klimmendaal locatie Zutphen Gelre ziekenhuizen Zutphen Revalidatiegeneeskunde Missie: Actief naar zelfredzaamheid en eigen regie. Visie: Revalidatiegeneeskunde

Nadere informatie

Gevolgen van spasticiteit. Fysiotherapie bij mensen met een verstandelijke beperking en spasticiteit: een inventarisatie. Spasticiteit.

Gevolgen van spasticiteit. Fysiotherapie bij mensen met een verstandelijke beperking en spasticiteit: een inventarisatie. Spasticiteit. Fysiotherapie bij mensen met een verstandelijke beperking en spasticiteit: een inventarisatie Erik Gielen 2011 Gevolgen van spasticiteit Belemmering motorische activiteiten Verminderde conditie Pijn Verminderd

Nadere informatie

Fysiotherapeutische interventie bij MS en spasme

Fysiotherapeutische interventie bij MS en spasme Voorstellen Fysiotherapeutische interventie bij MS en spasme Sandra Rutjens Fysiotherapeut Sophia Revalidatie Sandra Rutjens 6 jaar werkzaam binnen Sophia Revalidatie Den Haag PRV Behandelteam; NMA, MS,

Nadere informatie

Intrathecale injectie met Baclofen

Intrathecale injectie met Baclofen PIJNBESTRIJDING Intrathecale injectie met Baclofen ONDERZOEK Intrathecale injectie met Baclofen Spasticiteit kan op verschillende manieren worden behandeld. Waarschijnlijk hebt u al één of meer methoden

Nadere informatie

ENERGIEK. Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen

ENERGIEK. Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen ENERGIEK Bewegingsprogramma bij chronische neurologische aandoeningen Achtergrond Bewegen is goed, voor iedereen! Dat is wat u vaak hoort en ziet in de media. En het is waar, bewegen houdt ons fit en

Nadere informatie

Zin en onzin van manueel onderzoek en behandeling bij cervicobrachialgie. Dr. G. VYNCKE

Zin en onzin van manueel onderzoek en behandeling bij cervicobrachialgie. Dr. G. VYNCKE Zin en onzin van manueel onderzoek en behandeling bij cervicobrachialgie Dr. G. VYNCKE Differentiële diagnostiek Indicatie manueel geneeskundige behandeling GEWRICHTSBLOKKERING = ARTICULAIRE DYSFUNCTIE

Nadere informatie

KBOEM-B voor kinderen. Verbeteren van looppatroon door botox en revalidatie

KBOEM-B voor kinderen. Verbeteren van looppatroon door botox en revalidatie KBOEM-B voor kinderen Verbeteren van looppatroon door botox en revalidatie Inhoudsopgave Inleiding 3 Waarom een opname? 3 Wat is KBOEM-B? 4 Voor wie? 4 Wat gaan we doen? 5 Wat kunt u als ouder doen? 6

Nadere informatie

Reuma is een verzamelnaam voor meer dan 100 verschillende aandoeningen Ontstekingsreuma Ontstekingen aan de gewrichten Artrose Gewrichtsslijtage

Reuma is een verzamelnaam voor meer dan 100 verschillende aandoeningen Ontstekingsreuma Ontstekingen aan de gewrichten Artrose Gewrichtsslijtage Reuma is een verzamelnaam voor meer dan 100 verschillende aandoeningen Ontstekingsreuma Ontstekingen aan de gewrichten Artrose Gewrichtsslijtage Weke-delenreuma Klachten aan de weke delen van het bewegingsapparaat

Nadere informatie

Spasticiteitsbehandeling binnen de verpleeghuissetting

Spasticiteitsbehandeling binnen de verpleeghuissetting Home no. 3 Juni 2018 Eerdere edities Verenso.nl Spasticiteitsbehandeling binnen de verpleeghuissetting Jorik Nonnekes, Ronald Meijer, Adrie Wolswijk, Hanna van Eijsden, Alexander Geurts jorik.nonnekes@radboudumc.nl

Nadere informatie

Orthopedie. Cuff repair

Orthopedie. Cuff repair Orthopedie Cuff repair Inleiding Binnenkort wordt u geopereerd aan uw schouder: de afgescheurde pees in uw schouder wordt hersteld. In deze folder vindt u informatie over het schoudergewricht, de aanleiding

Nadere informatie

Luxaties van schouder elleboog en vingers. Compagnonscursus 2012

Luxaties van schouder elleboog en vingers. Compagnonscursus 2012 Luxaties van schouder elleboog en vingers Compagnonscursus 2012 De schouder - Epidemiologie Meest gedisloceerde gewricht: NL 2000/jaar op SEH 45% van alle luxaties betreffen schouder 44% in de leeftijdsgroep

Nadere informatie

Ingeklemde zenuw in de pols. Carpal tunnel syndroom

Ingeklemde zenuw in de pols. Carpal tunnel syndroom Ingeklemde zenuw in de pols Carpal tunnel syndroom Inhoudsopgave Wat is het carpal tunnel syndroom... 1 Waardoor wordt het veroorzaakt... 2 Klachten... 2 Diagnose... 3 Behandeling... 3 Tot slot... 5 Wat

Nadere informatie

Fysiotherapie na acceleratie deceleratie trauma. Fysiotherapie na acceleratie deceleratie trauma. Fysiotherapie na acceleratie deceleratie trauma

Fysiotherapie na acceleratie deceleratie trauma. Fysiotherapie na acceleratie deceleratie trauma. Fysiotherapie na acceleratie deceleratie trauma Hans Allaart Fysiotherapeut Sport Fysiotherapeut Orthopedische Manueel Th. Dryneedling Hans Allaart Fysiotherapeut Sport Fysiotherapeut Orthopedische Manueel Th. Dryneedling Fysiotherapie na acceleratie

Nadere informatie

Libra R&A locatie Leijpark. Neuromusculaire aandoeningen

Libra R&A locatie Leijpark. Neuromusculaire aandoeningen Libra R&A locatie Leijpark Neuromusculaire aandoeningen Deze folder is bedoeld voor mensen met een neuromusculaire aandoening die daarvoor poliklinisch behandeld worden bij Libra Revalidatie & Audiologie

Nadere informatie

Afdeling Handchirurgie

Afdeling Handchirurgie Paramedisch protocol MCP resectie artroplastiek v.2-09/2013 Dit protocol is bedoeld voor de postoperatieve nabehandeling van een MCP resectie artroplastiek met een prothese. In dit protocol wordt als voorbeeld

Nadere informatie

Inhoudsopgave Titel Schouder, Protocol na bicepstenotomie... 2 Doel... 2 Toepassingsgebied... 2 Werkwijze/ Uitvoering... 2

Inhoudsopgave Titel Schouder, Protocol na bicepstenotomie... 2 Doel... 2 Toepassingsgebied... 2 Werkwijze/ Uitvoering... 2 Inhoudsopgave 1. Titel Schouder, Protocol na bicepstenotomie... 2 2. Doel... 2 3. Toepassingsgebied... 2 4. Werkwijze/ Uitvoering... 2 4.1. Behandeling... 2 4.2. Controle/ Nazorg... 5 1. Titel Schouder,

Nadere informatie

Schouderoperatie. oefeningen en richtlijnen. Paramedische Ziekenhuiszorg. Het schoudergewricht

Schouderoperatie. oefeningen en richtlijnen. Paramedische Ziekenhuiszorg. Het schoudergewricht Paramedische Ziekenhuiszorg Schouderoperatie oefeningen en richtlijnen U heeft met uw behandelend arts besproken dat u een operatie krijgt aan uw schouder. Het doel van de operatie is het wegnemen of het

Nadere informatie

Fase 1: Verwijzing, aanmelding en initiële hypothese. Screening. Hypothese: Er is mogelijk sprake van liespijn als gevolg van rode vlaggen.

Fase 1: Verwijzing, aanmelding en initiële hypothese. Screening. Hypothese: Er is mogelijk sprake van liespijn als gevolg van rode vlaggen. Stroomdiagram Liespijn Onderstaand stroomdiagram kan worden gebruikt voor het diagnostisch proces, bij patiënten met liespijn. Hierbij wordt de nadruk gelegd op artrogene problematiek. Niet atrogene aandoeningen

Nadere informatie

Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog

Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog Urge-incontinentie Marina Hovius, uroloog Anatomie Terminologie Prevalentie Onderzoek Co-morbiditeit Conservatieve maatregelen Medicamenteuze therapie Operatieve therapie Anatomie Terminologie: richtlijn

Nadere informatie

Revant, de kracht tot ontwikkeling!

Revant, de kracht tot ontwikkeling! Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie

Nadere informatie

Paramedische begeleiding bij Multiple Sclerose. Neurologie

Paramedische begeleiding bij Multiple Sclerose. Neurologie Paramedische begeleiding bij Multiple Sclerose Neurologie Inleiding U bent in behandeling bij de neuroloog en de MS-verpleegkundige in het MSbehandelcentrum. De ziekte MS is een chronische ziekte waarbij

Nadere informatie

Hoe kun je beperkingen ten gevolge van spastische parese verminderen / voorkomen?

Hoe kun je beperkingen ten gevolge van spastische parese verminderen / voorkomen? Hoe kun je beperkingen ten gevolge van spastische parese verminderen / voorkomen? Prof. Dr. Jules Becher Revalidatiearts Afdeling revalidatiegeneeskunde VU medisch centrum Amsterdam Centrum voor kinderrevalidatiegeneeskunde

Nadere informatie

KBOEM-B voor kinderen. Verbeteren van looppatroon door botox en revalidatie

KBOEM-B voor kinderen. Verbeteren van looppatroon door botox en revalidatie KBOEM-B voor kinderen Verbeteren van looppatroon door botox en revalidatie Inhoudsopgave Inleiding 3 Waarom een opname? 3 Wat is KBOEM-B? 4 Voor wie? 4 Wat gaan we doen? 5 Wat kunt u als ouder doen? 6

Nadere informatie

POLIKLINISCHE REVALIDATIE BEHANDELING

POLIKLINISCHE REVALIDATIE BEHANDELING POLIKLINISCHE REVALIDATIE BEHANDELING In deze folder geeft het Ruwaard van Putten Ziekenhuis u algemene informatie over de poliklinische revalidatie behandeling. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig

Nadere informatie

Bewegingsapparaat, 'het jonge kind'

Bewegingsapparaat, 'het jonge kind' Meer leren over lichaam en gezondheid Bewegingsapparaat, 'het jonge kind' M.A. Witlox 20-5-2015 Inhoud Vogelvlucht Ontwikkeling en groei As en stand Heup Wervelkolom Voet 1 Team kinderorthopaedie Prof.

Nadere informatie

Factsheet Manuele therapie en therapeutische mogelijkheden bij zuigelingen (0-1 jaar)

Factsheet Manuele therapie en therapeutische mogelijkheden bij zuigelingen (0-1 jaar) 1/4 Manuele therapie en therapeutische mogelijkheden bij zuigelingen (0-1 jaar) Auteurs F. Driehuis, MSc, FT Prof. dr. M.W.G. Nijhuis - van der Sanden, KFT E. R. I. C. Saedt, MT B. H. van der Woude, MT

Nadere informatie

Informatie voor de patiënt. Fenolisatie. Laat zien wat je kunt

Informatie voor de patiënt. Fenolisatie. Laat zien wat je kunt Informatie voor de patiënt Fenolisatie Laat zien wat je kunt Wat is fenolisatie? Fenoliseren komt van het woord fenol, een stof die een zenuw gedeeltelijk buiten werking kan stellen. Fenolisatie is het

Nadere informatie

Dynasplint Europe Europe

Dynasplint Europe Europe Dynasplint Europe Dynasplint Systemen Historie i Opgericht door George Hepburn (FT) in 1981. Pionier en Marktleider in de USA. Meer dan een kwart miljoen mensen succesvol behandeld met Dynasplint-Systemen.

Nadere informatie

Fysiotherapeutische instructies na een Bankart operatie. Afdeling Orthopedie

Fysiotherapeutische instructies na een Bankart operatie. Afdeling Orthopedie Fysiotherapeutische instructies na een Bankart operatie Afdeling Orthopedie Inleiding Indien er bij een schouderluxatie een scheur van het voorste kapsel of kraakbeenring ontstaat kan dit instabiliteit

Nadere informatie

POLIKLINISCHE REVALIDATIE BEHANDELING

POLIKLINISCHE REVALIDATIE BEHANDELING POLIKLINISCHE REVALIDATIE BEHANDELING In deze folder geeft het Ruwaard van Putten Ziekenhuis u algemene informatie over de poliklinische revalidatie behandeling. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig

Nadere informatie

Fysiotherapeutische instructies na een schouderprothese. Afdeling Orthopedie

Fysiotherapeutische instructies na een schouderprothese. Afdeling Orthopedie Fysiotherapeutische instructies na een schouderprothese Afdeling Orthopedie Inleiding Wanneer het schoudergewricht in het dagelijks leven veelvuldige pijnklachten en/of beperkingen oplevert kunt u in aanmerking

Nadere informatie

ITB intake. Algemeen Patientcode. Patientgegevens Patiëntnummer kliniek (bijv. ZIS-code) Behandelaars Naam anesthesiolo(o)g(en)

ITB intake. Algemeen Patientcode. Patientgegevens Patiëntnummer kliniek (bijv. ZIS-code) Behandelaars Naam anesthesiolo(o)g(en) ITB intake Algemeen Patientcode Patientgegevens Patiëntnummer kliniek (bijv ZIS-code) Geslacht (1) man (2) vrouw Geboortedatum Behandelaars Naam anesthesiolo(o)g(en) Naam revalidatiearts(en) ziekenhuis

Nadere informatie

Dystonie. Movement disorders GRONINGEN He althy Ageing: moving to the next generation

Dystonie. Movement disorders GRONINGEN He althy Ageing: moving to the next generation Dystonie He althy Ageing: moving to the next generation WAT IS DYSTONIE? Dystonie is een bewegingsstoornis die ontstaat door een verstoorde aanspanning van de spieren. Het woord dystonie is afgeleid van

Nadere informatie

Tenniselleboog (Epicondylitis Lateralis)

Tenniselleboog (Epicondylitis Lateralis) Tenniselleboog (Epicondylitis Lateralis) TENNISELLEBOOG (EPICONDYLITIS LATERALIS) WAT IS EEN TENNISELLEBOOG? Een tenniselleboog is een veel voorkomende aandoening. Een tenniselleboog is een degeneratieve

Nadere informatie

Buikwandpijnsyndroom Soms wordt in plaats van ACNES de Nederlandse term buikwandpijnsyndroom gebruikt.

Buikwandpijnsyndroom Soms wordt in plaats van ACNES de Nederlandse term buikwandpijnsyndroom gebruikt. ACNES Wat is ACNES? ACNES is een aandoening waarbij kinderen en volwassenen last hebben van hevige buikpijnklachten aan een kant van de buik als gevolg van afknelling van een zenuwtakje in de huid van

Nadere informatie

Fysiotherapie bij CRPS-1 (posttraumatische dystrofie)

Fysiotherapie bij CRPS-1 (posttraumatische dystrofie) Fysiotherapie bij CRPS-1 (posttraumatische dystrofie) Deze folder geeft u informatie over de behandeling van Complex Regionaal PijnSyndroom, type 1 (CRPS-1), ook wel bekend als posttraumatische dystrofie.

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/42617 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Duijnisveld, B.J. Title: Muscle and joint sequelae in brachial plexus injury Issue

Nadere informatie

Amyotrofische Laterale Sclerose. ALS Centrum Nederland

Amyotrofische Laterale Sclerose. ALS Centrum Nederland Amyotrofische Laterale Sclerose ALS Centrum Nederland ALS Centrum Nederland Samenwerkingsverband op gebied van diagnostiek, behandeling en wetenschappelijk onderzoek 24/01/2014 2 ALS Stichting Nederland

Nadere informatie

Duimbasis arthrose of rhizartrose

Duimbasis arthrose of rhizartrose Duimbasis arthrose of rhizartrose Algemeen De duim is het meest gebruikte onderdeel van de hand. Duimbasis artrose (ook wel duimbasisslijtage, rhizartrose of CMC 1 artrose genoemd) is daarom de meest voorkomende

Nadere informatie

ALS team REVALIDATIE. Revalidatie bij ALS en PSMA. Inleiding

ALS team REVALIDATIE. Revalidatie bij ALS en PSMA. Inleiding REVALIDATIE ALS team Revalidatie bij ALS en PSMA Inleiding ALS en PSMA zijn ziekten die niet vaak voorkomen. Het zijn spierziekten (neuromusculaire aandoeningen), die leiden tot het onvoldoende of niet

Nadere informatie

Libra R&A locatie Blixembosch. Multiple Sclerose

Libra R&A locatie Blixembosch. Multiple Sclerose Libra R&A locatie Blixembosch MS Multiple Sclerose Deze folder is bedoeld voor mensen met multiple sclerose (MS) die worden behandeld bij Libra Revalidatie & Audiologie locatie Blixembosch. Tijdens uw

Nadere informatie

Hypermobiliteitssyndroom. Lentesymposium, 24 maart 2012 Dr. Katrien Van Rie Fysische geneeskunde & revalidatie

Hypermobiliteitssyndroom. Lentesymposium, 24 maart 2012 Dr. Katrien Van Rie Fysische geneeskunde & revalidatie Hypermobiliteitssyndroom Lentesymposium, 24 maart 2012 Dr. Katrien Van Rie Fysische geneeskunde & revalidatie Veralgemeende pijnklachten? Recidiverende gewrichtsblokkages? Recidiverende gewrichts(sub)luxaties?

Nadere informatie

Afdeling revalidatie. Psychosomatische fysiotherapie

Afdeling revalidatie. Psychosomatische fysiotherapie Afdeling revalidatie Psychosomatische fysiotherapie Gespannen??? Pijn??? Vermoeid???? UIT BALANS. IN BALANS In deze folder krijgt u informatie over psychosomatiek, over wat psychosomatische klachten zijn

Nadere informatie

Bekkenfysiotherapie bij pijn in het bekkengebied

Bekkenfysiotherapie bij pijn in het bekkengebied Bekkenfysiotherapie bij pijn in het bekkengebied U heeft pijnklachten in uw buik- en/of bekkengebied. De bekkenfysiotherapeut kan u helpen om deze klachten te verminderen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens

Nadere informatie

Beweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn

Beweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn Beweegprogramma ms in de eerste en tweede lijn Carien Linders v.d. Lijcke fysiotherapeut PMC Heusdenhout, Breda lid NAHFysioNet Hoe ontstaan? Als opdracht voor cursus Neurorevalidatie... Aanvulling van

Nadere informatie

Schouderoperatie. oefeningen en richtlijnen. Paramedische afdeling

Schouderoperatie. oefeningen en richtlijnen. Paramedische afdeling Paramedische afdeling Schouderoperatie oefeningen en richtlijnen Inleiding U heeft van uw behandelend arts te horen gekregen dat u een operatie krijgt aan uw schouder. Het doel van de operatie is het wegnemen

Nadere informatie

Onstabiel gevoel Last bij stappen

Onstabiel gevoel Last bij stappen Naam: Datum: Leeftijd: 37 jaar Geslacht: M/V Beroep: bediende Adres: Telefoonnummer: / Hobby: joggen, zwemmen (totaal: 3u/week) Hoofdprobleem: Onstabiel gevoel en last ter hoogte van de rechter enkel Lichaamsdiagram

Nadere informatie

Richtlijn Verpleegkundige zorg bij de ziekte van Parkinson. Hella Tulp, verpleegkundig specialist

Richtlijn Verpleegkundige zorg bij de ziekte van Parkinson. Hella Tulp, verpleegkundig specialist Richtlijn Verpleegkundige zorg bij de ziekte van Parkinson Hella Tulp, verpleegkundig specialist Inhoud lezing 1) Proces van richtlijnontwikkeling 1) Belangrijkste aanbevelingen voor de verpleegkundige

Nadere informatie

Behandeling bij spasticiteit Informatie voor kinderen, jongeren en ouders

Behandeling bij spasticiteit Informatie voor kinderen, jongeren en ouders Behandeling bij spasticiteit Informatie voor kinderen, jongeren en ouders UMCG Centrum voor Revalidatie Wat staat er in deze folder? Inleiding voor ouders 1 Informatie voor kinderen tot 12 jaar 2 Informatie

Nadere informatie

Botulinetoxine bij neuropathische pijn. Sander Wout AIOS Anesthesiologie 06 mei 2019

Botulinetoxine bij neuropathische pijn. Sander Wout AIOS Anesthesiologie 06 mei 2019 Botulinetoxine bij neuropathische pijn Sander Wout AIOS Anesthesiologie 06 mei 2019 Botulinetoxine (BTX of BoNT) Botuline(neuro)toxine kent zeven serotypes: BoNT [A-G] Botox = BoNT type A Inhibitie acetylcholine

Nadere informatie

1 Inleiding 1 1.1 Historie 1 1.2 Classificaties van revalidatieactiviteiten 1 1.3 Organisatie 2 1.4 Epidemiologie 3 Literatuur 7

1 Inleiding 1 1.1 Historie 1 1.2 Classificaties van revalidatieactiviteiten 1 1.3 Organisatie 2 1.4 Epidemiologie 3 Literatuur 7 Inhoud Woord vooraf bij de tweede, geheel herziene druk Auteurs I III 1 Inleiding 1 1.1 Historie 1 1.2 Classificaties van revalidatieactiviteiten 1 1.3 Organisatie 2 1.4 Epidemiologie 3 Literatuur 7 DEEL

Nadere informatie

Slijtage van het duimgewricht Trapeziectomie

Slijtage van het duimgewricht Trapeziectomie Slijtage van het duimgewricht Trapeziectomie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten tot een operatie aan het duimgewricht. In deze folder krijgt u informatie over het duimgewricht, de voorbereiding

Nadere informatie

Nabehandeling voorste kruisband reconstructie

Nabehandeling voorste kruisband reconstructie Nabehandeling voorste kruisband reconstructie Fysiotherapie Locatie Hoorn/Enkhuizen Fase 1 (6-8 weken) Week 1-2 extensie links = rechts actieve isometrische oefentherapie starten fiets (hometrainer) en

Nadere informatie

INFORMATIEFOLDER SHOCKWAVE THERAPIE

INFORMATIEFOLDER SHOCKWAVE THERAPIE INFORMATIEFOLDER SHOCKWAVE THERAPIE SHOCKWAVE THERAPIE WAT IS HET? In veel gevallen zijn patiënten met chronische klachten al met medicatie of fysiotherapie behandeld, zonder tijdelijk of blijvend succes.

Nadere informatie

Oefeninstructies na een stabiliserende schouderoperatie volgens Latarjet. Orthopedie

Oefeninstructies na een stabiliserende schouderoperatie volgens Latarjet. Orthopedie Oefeninstructies na een stabiliserende schouderoperatie volgens Latarjet Orthopedie Algemeen U bent in ons ziekenhuis opgenomen voor de behandeling van schouderinstabiliteit door middel van de Latarjet

Nadere informatie

POSTKLINISCH FYSIOTHERAPEUTISCH REVALIDATIE PROTOCOL NA ARTHROSCOPISCH HECHTEN SLAP-LAESIE SCHOUDER

POSTKLINISCH FYSIOTHERAPEUTISCH REVALIDATIE PROTOCOL NA ARTHROSCOPISCH HECHTEN SLAP-LAESIE SCHOUDER Versie 2017 POSTKLINISCH FYSIOTHERAPEUTISCH REVALIDATIE PROTOCOL NA ARTHROSCOPISCH HECHTEN SLAP-LAESIE SCHOUDER 1. Doel Het op eenduidige wijze uitvoering geven aan de postklinische fysiotherapeutische

Nadere informatie

Houding is een kunstige zaak

Houding is een kunstige zaak Contactdag Marfan, Fysiotherapie denker_small.jpg www.byrodin.nl 250x300 François Gérard, Portret van François Gérard, Portret van François Gérard, Portret van keizerin Joséphine.jpg www.artifex.nu Houding

Nadere informatie

ZHPC Richtlijn nabehandeling UNI2 polsprothese Versie 21-8-2013

ZHPC Richtlijn nabehandeling UNI2 polsprothese Versie 21-8-2013 ZHPC Richtlijn nabehandeling UNI2 polsprothese Versie 21-8-2013 1. Preoperatief Metingen, functionele analyse. (N.B. beoordeel DRU-gewricht, indien ook daar problemen wordt peroperatief de ulnakop verwijderd).

Nadere informatie

Sportgeneeskunde. Fasciïtis plantaris (hielpijnsyndroom, hielspoor)

Sportgeneeskunde. Fasciïtis plantaris (hielpijnsyndroom, hielspoor) Sportgeneeskunde Fasciïtis plantaris (hielpijnsyndroom, hielspoor) Algemeen Deze folder geeft u informatie over Fasciïtis plantaris ook wel bekend als hielpijnsyndroom of hielspoor. Bouw en functie De

Nadere informatie

Volwassenen met spasticiteit helpen

Volwassenen met spasticiteit helpen Volwassenen met spasticiteit helpen Uw gids voor behandeling met BOTOX (Botulinum Toxin Type A) Uw dokter heeft u aanbevolen als geschikte kandida(a)t(e) voor injecties met BOTOX en geeft u daarom dit

Nadere informatie

Fenolisatie. informatie voor de patiënt

Fenolisatie. informatie voor de patiënt Fenolisatie informatie voor de patiënt Wat is fenolisatie? Fenoliseren komt van het woord fenol, een stof die een zenuw gedeeltelijk buiten werking kan stellen. Fenolisatie is het blokkeren van een zenuw

Nadere informatie

Critical illness polyneuropathie Hoe moet het verder met revalideren?

Critical illness polyneuropathie Hoe moet het verder met revalideren? Critical illness polyneuropathie Hoe moet het verder met revalideren? Eleonore Verhaak, revalidatiearts Gelre ziekenhuizen Apeldoorn 17 november 2010 1 Inhoud Revalidatieplan in ziekenhuis Niveau van functioneren

Nadere informatie

Redactie 1 0. Auteurs 1 1. Voorwoord 1 7. klinische praktijk 19

Redactie 1 0. Auteurs 1 1. Voorwoord 1 7. klinische praktijk 19 Inhoud Redactie 1 0 Auteurs 1 1 Voorwoord 1 7 klinische praktijk 19 1 Oefentherapie bij patiënten met multipele sclerose 23 Peter Feys, Bert op t Eijnde en Paul van Asch Oefentherapie bij MS 26 Besluit

Nadere informatie

Libra R&A locatie Blixembosch. Dwarslaesie

Libra R&A locatie Blixembosch. Dwarslaesie Libra R&A locatie Blixembosch Dwarslaesie Deze folder is bedoeld voor mensen met een dwarslaesie die worden behandeld bij Libra Revalidatie & Audiologie locatie Blixembosch. Als u een incomplete dwarslaesie

Nadere informatie

Richtlijn Ergotherapie bij ALS. Werkkaarten

Richtlijn Ergotherapie bij ALS. Werkkaarten Richtlijn Ergotherapie bij ALS Werkkaarten Auteurs: J. Oudenaarden, MSc, ergotherapeut Reade, centrum voor revalidatie en reumatologie, Amsterdam Drs. S. Offeringa, logopedist, spraak-/taalpatholoog AMC,

Nadere informatie

Handchirurgische technieken

Handchirurgische technieken Handchirurgische technieken bij patiënten met spastische CP Johan Vehof Plastisch chirurg, European board certified handchirurg Vrijdag 6 oktober 2017 Inventarisatie Stap 1: Inventarisatie Stap 2: Doel

Nadere informatie

Altijd moe... Jochem Verdonk

Altijd moe... Jochem Verdonk Altijd moe... Jochem Verdonk Onderwerpen Wat is ME/CVS? Soorten vermoeidheid Gevolgen vermoeidheid Omgaan met vermoeidheid Leven met vermoeidheid Tips Wat is ME/CVS? ME: Myalgische Encefalomyelitis myalgisch:

Nadere informatie